Vulawuri Bya Le Tilweni eNguveni Ya Vukreste

“Swi fambisana ni leswi tsakeriwaka hi xona . . . ku hlengeleta swilo hinkwaswo nakambe eka Kreste, swilo swa le tilweni ni swilo swa le misaveni.”—VAEFESA 1:9, 10, NW.

1, 2. (a) Xana ku hlengeletiwa ka “swilo swa le tilweni” ku fambise ku yini, ku sukela hi 33 C.E.? (b) Xana Vakreste lava totiweke va wu kombise njhani moya lowu Muxe na Eliya a va ri na wona ku sukela hi 1914?

KU HLENGELETA loku ka “swilo swa le tilweni” ku sungule hi 33 C.E., loko “Israyele wa Xikwembu” a tswariwa. (Vagalatiya 6:16, NW; Esaya 43:10; 1 Petro 2:9, 10) Endzhaku ka lembe-xidzana ro sungula C.E., ku hlengeleta loku ku hungutekile tanihi leswi Vukreste bya ntiyiso (lebyi Yesu a byi vitaneke “maxalana”) a byi funengetiwe hi “mfava” wa vugwinehi lowu byariweke hi Sathana. Kambe loko “nkari wa makumu” wu tshinela, Israyele wa Xikwembu wa ntiyiso, u tlhele a humelela naswona hi 1919 u hlawuleriwe ku langutela swilo swa Yesu hinkwaswo.a—Matewu 13:24-30, 36-43; 24:45-47; Daniyele 12:4.

² Hi nkarhi wa nyimpi yo sungula ya misava, Vakreste lava totiweke a va ri karhi va tirha mintirho ya matimba, hilaha Muxe na Eliya va endleke hakona.b (Nhlavutelo 11:5, 6) Ku sukela hi 1919 va chumayele mahungu lamanene emisaveni yo biha, va endla tano hi xivindzi hilaha Eliya a endleke hakona. (Matewu 24:9-14) Naswona ku sukela hi 1922 va twarise ku avanyisa ka Yehovha eka vanhu, hilaha Muxe a vangeleke Egipta wa khale mintungu ya Xikwembu. (Nhlavutelo 15:1; 16:2-17) Masalela ya Vakreste lava lava totiweke namuntlha ma vumba vandla ra misava leyintshwa ya Timbhoni ta Yehovha.

Huvo Leyi Fumaka Yi Le Ku Tirheni

3. I swiendlakalo swihi leswi kombisaka leswaku vandlha ra Vukreste ro sungula a ri hleleke kahle?

³ Ku sukela eku sunguleni, valandzeri va Yesu lava totiweke a va hlelekile. Loko nhlayo ya vadyondzisiwa yi ri karhi yi andza, ku vumbiwe mavandlha ku tlhela ku hlawuriwa ni vakulu. (Tito 1:5) Endzhaku ka 33 C.E., vaapostola va 12 a va tirha tanihi huvo leyi fumaka leyi byarhisiweke vutihlamuleri. Kutani, a va rhangela entirhweni wo nyikela vumbhoni handle ko chava. (Mintirho 4:33, 35, 37; 5:18, 29) A va lunghiselela mphakelo wa swakudya eka lava swi pfumalaka, naswona va rhumele Petro na Yohane le Samariya leswaku va ya kambisisa ku tsakela loku vikiweke kwalaho. (Mintirho 6:1-6; 8:6-8, 14-17) Barnaba u teke Pawulo a ya na yena eka vona leswaku a ya tiyisekisa leswaku munhu loyi khale a ri muxanisi sweswi i mulandzeri wa Yesu. (Mintirho 9:27; Vagalatiya 1:18, 19) Naswona endzhaku ka loko Petro a chumayele Korneliyo ni va ndyangu wakwe, u tlhelele eYerusalema kutani a hlamusela vaapostola ni vamakwavo van’wana va le Yudiya ndlela leyi moya lowo kwetsima wu kombiseke ku rhandza ka Xikwembu ha yona emhakeni leyi.—Mintirho 11:1-18.

4. Hi wahi matshalatshala lama endliweke yo dlaya Petro, kambe, xana vutomi bya yena byi ponisiwe njhani?

⁴ Kutani huvo leyi fumaka yi hlaseriwe hi ndlela ya tihanyi. Petro u pfaleriwe ekhotsweni, naswona vutomi byakwe byi ponisiwe ntsena hi ku nghenelela ka ntsumi. (Mintirho 12:3-11) Sweswi ku ri ro sungula, handle ka vaapostola va 12 ku humelele xirho xin’wana lexi veke ni xikhundlha lexi tlakukeke eYerusalema. Loko Petro a ntshunxiwile ekhotsweni, u byele ntlawa lowu a wu hlengeletane endlwini ya mana wa Yohane Marka a ku: “Tivisani Yakobo [makwavo wa Yesu hi manana] ni vamakwerhu eHosini timhaka teto.”—Mintirho 12:17.

5. Xana swirho swa huvo leyi fumaka swi cince njhani endzhaku ka loko Yakobo a dlawele ripfumelo?

⁵ Phela, endzhaku ka loko Yudasi Iskariyota muapostola wa muxengi a tisungile, ku ve ni xilaveko xa leswaku muapostola un’wana loyi a a ri na Yesu evutirhelini bya yena naswona loyi a voneke ku fa ni ku pfuxiwa ka yena eku feni a “tek[a] vulanguteri bya yena.” Hambiswiritano, loko Yakobo makwavo wa Yohane a ta va a dlayiwile, ku hava loyi a n’wi siveke tanihi un’wana wa vaapostola va 12. (Mintirho 1:20-26; 12:1, 2) Hambiswiritano, xikombiso lexi landzelaka xa Matsalwa xi komba leswaku huvo leyi fumaka yi engeteriwile. Loko ku pfuke xirhalanganya malunghana ni leswaku Vamatiko lava a va landzela Yesu va fanele va titsongahatela Nawu wa Muxe, mhaka yi yisiwe eka “vaapostola ni vakulukumba va le Yerusalema.” (Mintirho 15:2, 6, 20, 22, 23; 16:4) Hikwalaho ka yini sweswi se ku ri ni “vakulukumba” eka huvo leyi fumaka? Bibele a yi vuli nchumu ha swona, kambe swi le rivaleni leswaku a swi ta pfuna. Rifu ra Yakobo ni ku pfaleriwa ka Petro ekhotsweni a ku ri swikombiso swa leswaku nkarhi wun’wana vaapostola va nga ha khotsiwa kumbe ku dlawa. Eka xiyimo xexo xa xihatla, vukona bya vakulu van’wana lava fanelekaka, lava veke kona etinhlengeletanweni ta huvo leyi fumaka a swi ta kombisa vulanguteri lebyi yaka emahlweni hi ndlela leyi hlelekeke.

6. Xana huvo leyi fumaka yi hambete njhani yi tirha eYerusalema, hambileswi swirho swa yona swo sungula a swi nga ha ri kona emutini wolowo?

⁶ Loko Pawulo a fika eYerusalema kwalomu ka lembe ra 56 C.E., u nyikele xiviko eka Yakobo, naswona Bibele yi ri, “vakulukumba hinkwavo va hlengeletana kona.” (Mintirho 21:18) Hikwalaho ka yini ku nga boxiwi nchumu hi vaapostola enhlengeletanweni leyi? Nakambe, Bibele a yi vuli nchumu ha swona. Kambe n’wamatimu Eusebius endzhaku ka nkarhi u vike leswaku emahlweninyana ka 66 C.E., “vaapostola lava a va sele, hikwalaho ko tshamela ku hlotiwa nkarhi na nkarhi leswaku va ta dlayiwa, va balekile eYudiya. Kambe leswaku va dyondzisa rungula ra vona a va ya endhawini yin’wana ni yin’wana hi matimba ya Kreste.” (Eusebius, Buku III, V, v. 2) I ntiyiso, marito ya Eusebius a hi xiphemu xa rhekhodo leyi huhuteriweke, kambe ma pfumelelana ni leswi rhekhodo leyi yi swi vulaka. Hi xikombiso, hi 62 C.E., Petro a a ri eBabilona—ekule ni le Yerusalema. (1 Petro 5:13) Hambiswiritano, hi 56 C.E., naswona kumbexana ku ya fikela hi 66 C.E., huvo leyi fumaka a yi tirha hi ndlela leyi vonakaka eYerusalema.

Vulawuri eMinkarhini Ya Manguva Lawa

7. Loko ku ringanisiwa ndlela leyi huvo leyi fumaka ya lembe-xidzana ro sungula a yi ri xiswona, i ku hambana kwihi lokukulu loku nga kona eka swirho leswi vumbaka Huvo leyi Fumaka namuntlha?

⁷ Ku sukela hi 33 C.E. ku fikela loko Yerusalema ri va enhlomulweni, swi le rivaleni leswaku huvo leyi fumaka a yi vumbiwe hi Vakreste va Vayuda. Hi nkarhi wa riendzo rakwe hi 56 C.E., Pawulo u twe leswaku vunyingi bya Vakreste va Vayuda eYerusalema, ku nga khathariseki leswi a va “pfumela eka Hosi ya hina Yesu Kriste,” a va tama va “hisekelaka Nawu [wa Muxe].”c (Yakobo 2:1; Mintirho 21:20-25) Kumbexana Vayuda volavo a swi va nonon’hwela ku amukela leswaku munhu wa Matiko a va exikarhi ka huvo leyi fumaka. Hambiswiritano, eminkarhini ya manguva lawa, ku ve ni ku hundzuka lokukulu eku vumbiweni ka huvo leyi. Namuntlha, hinkwayo ka yona yi vumbiwe hi Vakreste lava totiweke Vamatiko, naswona Yehovha u byi katekise swinene vulanguteri bya vona.—Vaefesa 2:11-15.

8, 9. I swiendlakalo swihi leswi humeleleke eka Huvo leyi Fumaka ya minkarhi ya manguva lawa?

⁸ Ku sukela eku simekiweni ka Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania hi 1884 ku fikela hi 1972, muungameri wa Sosayiti a a ri ni vulawuri lebyikulu enhlengeletanweni ya Yehovha, kasi Huvo leyi Fumaka a yi tirha ekusuhi swinene ni huvo ya vafambisi va Sosayiti. Mikateko leyi veke kona ku sukela emalembeni wolawo yi kombe leswaku Yehovha u ri amukerile lunghiselelo rero. Exikarhi ka 1972 na 1975, Huvo leyi Fumaka yi engeteleke yi va ni swirho swa 18. Swilo a swi famba hi ndlela leyi fanaka swinene ni lunghiselelo ra lembe-xidzana ro sungula tanihi leswi vulawuri lebyikulu a byi byarhisiwe huvo leyi leyikulu, van’wana va vona i vakongomisi va Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania.

⁹ Ku sukela hi 1975 van’wana eka nhlayo leyi ya 18 va hete pfhumba ra vona ra laha misaveni. Va hlule misava kutani ‘va tshame na Yesu exiluvelweni xa yena xa vuhosi xa le tilweni.’ (Nhlavutelo 3:21) Hikwalaho ka xivangelo lexi ni swin’wana, Huvo leyi Fumaka sweswi yi ni swirho swa khume, ku katsa ni xin’we lexi vekiweke hi 1994. Vunyingi bya swona swi dyuharile. Hambiswiritano, vamakwerhu lava lava totiweke va kuma nseketelo lowunene eku hetisiseni ka mintirho ya vona leyo tika. Xana nseketelo wolowo wu huma kwihi? Ku engeteleka loku nga kona eka nhluvuko wa vanhu va Xikwembu va manguva lawa ku hlamula xivutiso xexo.

Ku Seketela Israyele Wa Xikwembu

10. I vamani lava joyineke vatotiwa evutirhelini bya Yehovha emasikwini lawa ya makumu, naswona leswi a swi profetiwe njhani?

¹⁰ Le ndzhaku hi 1884 ku lava ku va hinkwavo lava a va hlanganyela na Israyele wa Xikwembu a ku ri Vakreste lava totiweke. Hambiswiritano, hakatsongo-tsongo, ku sungule ku humelela ntlawa wun’wana, naswona hi 1935 ntlawa lowu wu tiviwe tanihi “ntshungu lowukulu” wa Nhlavutelo ndzima 7. Leswi wu nga ni ntshembo wa la misaveni, wu yimela “swilo leswi nga emisaveni” leswi Yehovha a lavaka ku swi hlanganisa ndhawu yin’we na Kreste. (Vaefesa 1:10, NW) Wu yimela “tinyimpfu tin’wana” ta xifaniso xa Yesu xa tshanga ra tinyimpfu. (Yohane 10:16) Ku sukela hi 1935, tinyimpfu tin’wana ti khitikanele enhlengeletanweni ya Yehovha. Ti te ti ri karhi ti “ha[ha] kukotisa mapapa, tani hi matuv̌a e šihahlweni ša wona.” (Esaya 60:8) Hikwalaho ka ku andza ka ntshungu lowukulu ni ku hunguteka ka ntlawa wa vatotiwa tanihi leswi vo tala va hetaka pfhumba ra vona ra laha misaveni hi ku fa, tinyimpfu tin’wana leti fanelekaka ti ni xiphemu lexikulu emintirhweni ya Vukreste. Hi tindlela tihi xana?

11. Hi wahi malunghelo lama nyikiweke tinyimpfu tin’wana, lawa eku sunguleni a ma kumiwa hi Vakreste lava totiweke ntsena?

¹¹ Minkarhi hinkwayo ku twarisa mintirho ya Yehovha leyo saseka a ku ri vutihlamuleri byo hlawuleka eka “tiko [ra Xikwembu] leri hlawulekeke.” Pawulo u vulavule hi wona tanihi gandzelo ra le tempeleni, naswona eka lava a va ta va “vaprista va Hosi,” Yesu u humese xileriso xo chumayela ni ku dyondzisa. (Eksoda 19:5, 6; 1 Petro 2:4, 9; Matewu 24:14; 28:19, 20; Vaheveru 13:15, 16) Hambiswiritano, nkandziyiso wa Xihondzo xo Rindza (hi Xinghezi) xa August 1, 1932, xi khutaze ngopfu-ngopfu lava a va fanekiseriwa hi Yonadabu leswaku va hlanganyela entirhweni lowu. Entiyisweni, vunyingi bya tinyimpfu teto tin’wana ana se a ti ri karhi ti endla tano. Namuntlha, ku lava ku va xiyenge hinkwaxo xa ntirho wo chumayela wu endliwa hi tinyimpfu tin’wana tanihi xiphemu-nkulu xa tona xo “tirhela [Xikwembu] vusiku ni nhlekanhi eTempeleni ya xona.” (Nhlavutelo 7:15) Hilaha ku fanaka, exiphen’wini xo sungula xa matimu ya vanhu va Yehovha va manguva lawa, vakulu va mavandlha a ku ri Vakreste lava totiweke, “tinyeleti” leti nga evokweni ra xinene ra Yesu Kreste. (Nhlavutelo 1:16, 20) Kambe nkandziyiso wa Xihondzo xo Rindza (hi Xinghezi) xa May 1, 1937, xi tivise leswaku tinyimpfu tin’wana leti fanelekaka a ti ta va malandza ya ntlawa (valanguteri lava ungamelaka). Hambiloko vavanuna lava totiweke va ri kona, tinyimpfu tin’wana a ti ta tirhisiwa loko vavanuna lava totiweke va nga swi koti ku byarha vutihlamuleri lebyi. Namuntlha, kwalomu ka mavandlha hinkwawo ma vumbiwe hi tinyimpfu tin’wana.

12. Hi swihi swikombiso swa Matsalwa swa le minkarhini ya khale leswi endlaka leswaku tinyimpfu tin’wana ti kuma malunghelo lama engetelekeke enhlengeletanweni?

¹² Xana swi hoxile ku teka vutihlamuleri byo tano byi nyikiwa tinyimpfu tin’wana? E-e, swi tshame swi humelela eminkarhini ya khale. Vaproselita van’wana va matiko mambe (valuveri) a va tirha eswikhundlheni swa le henhla eIsrayele wa khale. (2 Samuwele 23:37, 39; Yeremiya 38:7-9) Endzhaku ko ntshunxiwa evuhlongeni bya Babilona, Vanetinimi lava fanelekaka (malandza ya le tempeleni lama nga riki Vaisrayele) a va nyikiwa malunghelo yo tirha etempeleni lawa eku sunguleni a ma kumiwa hi Valevhi ntsena. (Ezra 8:15-20; Nehemiya 7:60) Ku engetela kwalaho, Muxe loyi a voniweke exivonweni xa ku hundzuka a ri na Yesu, u amukele ndzayo leyinene eka Yetro wa Mumidiyani. Endzhakunyana, u kombele Hobabu n’wana Yetro leswaku a va kongomisa loko va ri karhi va famba emananga.—Eksoda 18:5, 17-24; Tinhlayo 10:29.

13. Leswi vatotiwa va nyikaka tinyimpfu tin’wana vutihlamuleri hi ku titsongahata, xana vona vatotiwa va tekelela xikombiso xa vamani lexinene?

¹³ Loko malembe ya 40 emananga ma ya eku heleni, hikwalaho ko tiva leswaku a nge ngheni eTikweni leri Tshembisiweke, Muxe u khongerile eka Yehovha leswaku a n’wi nyika mutlhandlami wakwe. (Tinhlayo 27:15-17) Yehovha u n’wi byele ku lerisa Yoxuwa emahlweni ka vanhu hinkwavo, naswona Muxe u endle tano hambileswi a ha tiyile emirini naswona a nga tshikangiki ku tirhela Israyele hi ku hatlisa. (Deteronoma 3:28; 34:5-7, 9) Hikwalaho ko va ni moya wo tano wa ku titsongahata, vatotiwa ana se va nyika van’wana lava fanelekaka malunghelo lama engetelekeke exikarhi ka tinyimpfu tin’wana.

14. Hi byihi vuprofeta lebyi kombetelaka eka ntirho lowu engetelekeke wa vutihlamuleri bya tinyimpfu tin’wana?

¹⁴ Ku nyikiwa ka tinyimpfu tin’wana malunghelo lama engetelekeke enhlengeletanweni na kona i mhaka ya vuprofeta. Zakariya u vhumbe leswaku Mufilista la nga riki Muisrayele a a ta “kotisa hosi e šikari ka Yuda.” (Zakariya 9:6, 7) Tihosi a ku ri tindhuna ta xivongo xo karhi, kutani Zakariya a a vula leswaku khale ka nala wa Israyele a a ta amukela vugandzeri bya ntiyiso kutani a ta kotisa ndhuna hi ku ya hi xivongo eTikweni leri Tshembisiweke. Ku tlula kwalaho, loko a vulavula hi Israyele wa Xikwembu, Yehovha u te: “V̌amatiko v̌a ta v̌a kona, v̌a ta risa mitlhambi ya ṅwina, v̌ana v̌a wamatiko, v̌a ta v̌a v̌arimeri v̌a ṅwina, ni v̌ahlayisi v̌a tivinya ta ṅwina. Kambe ṅwina, mi ta tšhyiwa v̌aprista v̌a Yehova, mi ta v̌uriwa malanḍa ya Šikwembu ša hina.” (Esaya 61:5, 6) “V̌amatiko” ni “v̌ana v̌a wamatiko” i tinyimpfu tin’wana. Lava va nyikiwe vutihlamuleri leswaku va tirha mintirho leyi engetelekeke tanihi leswi masalela lama totiweke ma hetaka pfhumba ra wona ra la misaveni kutani ma ya tirha hilaha ku heleleke etilweni tanihi “v̌aprista v̌a Yehova,” va rhendzela xiluvelo xa Yehovha lexikulu xa vuhosi tanihi “malanḍa ya Šikwembu ša hina.”—1 Vakorinto 15:50-57; Nhlavutelo 4:4, 9-11; 5:9, 10.

“V̌anhu . . . La’v̌a Nga Ta Ta”

15. Enkarhini lowu wa makumu, hi wihi ntlawa wa Vakreste lowu ‘dyuhaleke,’ naswona hi wihi ntlawa lowu yimelaka “v̌anhu . . . la’v̌a nga ta ta”?

¹⁵ Masalela lama totiweke hi ku swi rhandza a ma ri karhi ma letela tinyimpfu tin’wana leswaku ti tirha eka malunghelo lama engetelekeke. Pisalema 71:18 yi ri: “U nga nḍi ṭhiki, oho Šikwembu! ni le ku dyuhaleni ka mina, nḍi ta kota ku v̌ula matimba ya wena e ka v̌anhu v̌a ŝeŝi, ni mitiro ya ntamu wa wena e ka hikwav̌o la’v̌a nga ta ta!” Loko yi hlamusela ndzimana leyi, Xihondzo xo Rindza (hi Xinghezi) xa December 15, 1948, xi vule leswaku ntlawa wa Vakreste lava totiweke swi le rivaleni leswaku se wu dyuharile. Yi ye emahlweni yi vula leswaku hi ntsako vatotiwa va “langutele ku vonakala ka vuprofeta bya Bibele ni ku vona xitukulwana lexintshwa.” Xana leswi ngopfu-ngopfu swi kombetela eka vamani? Xihondzo xo Rindza lexi xi te: “Yesu u vulavule hi xona tanihi ‘tinyimpfu tin’wana [ta yena].’” ‘Xitukulwana lexi taka’ i vanhu lava nga ta hanya ehansi ka vurhangeri lebyintshwa la misaveni leyi fumiwaka hi Mfumo wa matilo.

16. I mikateko yihi leyi ‘xitukulwana lexi nga ta ta’ xi yi languteleke hi mahlo-ngati?

¹⁶ Bibele a yi wu veki hi ku kongoma nkarhi lowu Vakreste lava totiweke hinkwavo va nga ta siya vamakwavo va ‘xitukulwana [lexi] taka’ kutani va ya kwetsimisiwa na Yesu Kreste. Kambe vatotiwa lava va tiyiseka leswaku nkarhi wolowo wu le kusuhi. Swiendlakalo leswi vhumbiweke eka vuprofeta lebyikulu bya Yesu malunghana ni “nkari wa makumu” a swi ri karhi swi endleka ku sukela hi 1914, leswi kombisaka leswaku ndzoviso wa misava leyi wu tshinele. (Daniyele 12:4; Matewu 24:3-14; Marka 13:4-20; Luka 21:7-24) Ku nga ri khale Yehovha u ta tisa misava leyintshwa leyi ‘xitukulwana lexi taka’ xi nga ta ‘nghena emfun’weni [exivandleni xa le misaveni] lowu lunghiseleriweke xona misava yi nga si va kona.’ (Matewu 25:34) Va tsaka leswi va langutelaka ku kondleteriwa ka Paradeyisi ni ku pfuxiwa ka vanhu va timiliyoni lava feke va huma eHayidesi. (Nhlavutelo 20:13) Xana vatotiwa va ta va kona leswaku va hlanganisa lava pfuxiweke eku feni? Le ndzhaku hi 1925, Xihondzo xo Rindza (hi Xinghezi) xa May 1 xi te: “A hi fanelanga hi fikelela makumu ya leswi Xikwembu xi nga ta swi endla ni leswi xi nga taka xi nga swi endli. . . . [Kambe] hi nga fikelela makumu ya leswaku swirho swa Kereke [Vakreste lava totiweke] swi ta kwetsimisiwa emahlweni ka ku pfuxiwa ka tindhuna ta khale [timbhoni to tshembeka ta le mahlweni ka Vukreste].” Hilaha ku fanaka, loko xi hlamusela loko ku ri leswaku van’wana va vatotiwa va ta va va rindzele ku amukela lava pfuxiweke eku feni, Xihondzo xo Rindza xa September 1, 1989, xi te: “Leswi a swi nge bohi.”d

17. I malunghelo wahi lamakulu lawa vatotiwa tanihi ntlawa, va nga ta hlanganyela eka wona ni Hosi leyi vekiweke exiluvelweni xa vuhosi, Yesu Kreste?

¹⁷ Entiyisweni, a hi swi tivi leswaku ku ta humelela yini eka Mukreste un’wana ni un’wana la totiweke. Kambe vukona bya Muxe na Eliya va ri na Yesu exivonweni xa ku hundzuka byi komba leswaku Vakreste lava totiweke lava pfuxiweke eku feni va languteriwe ku va na Yesu loko a ta eku kwetsimeni leswaku a ta “nyika un’wana ni un’wana hi ku ya hi mintirho ya yena” loko a tisa ku avanyisa ka yena ni ndzoviso. Ku tlula kwalaho, ha xi tsundzuka xitshembiso xa Yesu xa leswaku Vakreste lava totiweke lava ‘hlulaka’ va ta hlanganyela na yena eku ‘riseni ka matiko hi nhonga ya nsimbhi’ eArmagedoni. Loko Yesu a ta eku kwetsimeni, va ta tshama na yena va “avanyisa tinyimba ta Israele leta 12.” Va ri na Yesu, va ta ‘pfotlosa Sathana ehansi ka milenge ya vona.’—Matewu 16:27–17:9; 19:28; Nhlavutelo 2:26, 27; 16:14, 16; Varhoma 16:20; Genesa 3:15; Pisalema 2:9; 2 Vatesalonika 1:9, 10.

18. (a) I xiyimo xihi lexi nga kona malunghana ni ku ‘hlengeletiwa ka swilo swa le tilweni swi va swin’we na Kreste’? (b) Xana hi nga vula yini malunghana ni ku ‘hlengeletiwa ka swilo swa le misaveni endhawini yin’we na Kreste’?

¹⁸ Leswaku a hambeta ni vulanguteri bya yena bya swilo, Yehovha u hambeta a “hlengeleta swilo hinkwaswo nakambe eka Kreste.” Malunghana ni “swilo swa le tilweni,” xikongomelo xa yena xi le kusuhi ni ku hetiseka. Ku hlanganisiwa ka hinkwavo lava 144 000 etilweni na Yesu leswaku va va swin’we eka “nkhuvo wa vukati bya Xinyimpfana” ku le kusuhi. Kutani, nkarhi na nkarhi vamakwerhu lava kuleke, lava wupfeke va tinyimpfu tin’wana, lava yimelaka “swilo swa le misaveni” a va ri karhi va byarhisiwa vutihlamuleri lebyi engetelekeke leswaku va pfuna vamakwavo lava totiweke. Mayana nkarhi wo tsakisa swonghasi lowu hi hanyaka eka wona! Vona ndlela leyi swi nyanyulaka ha yona ku vona xikongomelo xa Yehovha xi ri karhi xi tshinela eku hetisekeni ka xona! (Vaefesa 1:9, 10, NW; 3:10-12; Nhlavutelo 14:1; 19:7, 9) Naswona vona ndlela leyi tinyimpfu tin’wana ti tsakaka ha yona hikwalaho ka leswi ti pfunaka vamakwavo lava totiweke tanihi leswi mintlawa leyi hinkwayo yi tirhaka swin’we tanihi “ntlhambi wun’we” ehansi ka “murisi un’we” yi ri karhi yi titsongahatela Hosi Yesu Kreste, ni ku dzuneka ka Vuako Hinkwabyo bya Hosi Leyikulu, Yehovha Xikwembu!—Yohane 10:16; Vafilipiya 2:9-11.

[Tinhlamuselo ta le hansi]

Xana U Nga Hlamusela?

◻ Xana nhlengeletano ya Xikwembu yi hambete njhani yi ya emahlweni eka lembe-xidzana ro sungula?

◻ Xana Huvo leyi Fumaka yi humelele njhani ematin’wini ya manguva lawa ya Timbhoni ta Yehovha?

◻ I Matsalwa wahi lama pfumelelaka ku nyikiwa ka tinyimpfu tin’wana malunghelo enhlengeletanweni ya Yehovha?

◻ Xana “swilo swa le tilweni” ni “swilo swa le misaveni” a swi ri karhi swi hlanganisiwa njhani endhawini yin’we na Kreste?

[Xifaniso lexi nga eka tluka 16]

Hambileswi swirho swa yona leswo sungula a swi nga ha ri kona eYerusalema, huvo leyi fumaka yi hambete yi tirha kwalaho

[Swifaniso leswi nga eka tluka 18]

Vakreste lava wupfeke lava totiweke va tshame va ri nkateko eka vanhu va Yehovha

C. T. Russell 1884-1916

J. F. Rutherford 1916-42

N. H. Knorr 1942-77

F. W. Franz 1977-92

M. G. Henschel 1992-