“Lwanani Hi Matimba Mi Lwela Ripfumelo”!

“[Lwanani] hi matimba mi lwela ripfumelo leri nyikiweke vakwetsimi kan’we swi helela kwalaho.”—YUDHA 3.

1. Vakreste va ntiyiso namuntlha va le nyimpini hi ndlela yihi?

MASOCHA lama lwaka nyimpi minkarhi hinkwayo ma langutana ni swiyimo swo tika. Anakanya u havaxele matlhari hinkwawo ya nyimpi, u tlhela u tsevula tikhilomitara to tala hi milenge, eka maxelo yo hambana-hambana, u kuma vuleteri lebyi karharisaka bya ku tirhisa matlhari kumbe u boheka ku tisirhelela eka tihanyi to hambana-hambana leti nga ku vavisaka kumbe ku teka vutomi bya wena. Hambiswiritano, Vakreste va ntiyiso a va hlanganyeli etinyimpini ta matiko. (Esaya 2:2-4; Yohane 17:14) Kambe, hi nga tshuki hi rivala leswaku hinkwerhu hi le ku lweni ka nyimpi hi ndlela yo karhi. Sathana a venga swinene Yesu Kreste ni valandzeri vakwe lava nga emisaveni. (Nhlavutelo 12:17) Hinkwavo lava tiyimiselaka ku tirhela Yehovha Xikwembu, kahle-kahle, va nghenela vusocha byo lwa nyimpi ya moya.—2 Vakorinto 10:4.

2. Xana Yudha u yi hlamusela njhani nyimpi ya Vukreste, naswona papila rakwe ri nga hi pfuna njhani leswaku hi tiyisela eka yona?

² Hilaha ku faneleke, Yudha makwavo wa Yesu hi manana wa tsala: “Varhandziwa, hambileswi a ndzi endla matshalatshala hinkwawo ku mi tsalela hi ta ku ponisiwa loku hi nga na kona hi ku fanana, ndzi swi kuma swi fanela leswaku ndzi mi tsalela ndzi mi khongotela ku lwa hi matimba mi lwela ripfumelo leri nyikiweke vakwetsimi.” (Yudha 3) Loko Yudha a khutaza Vakreste leswaku va “lwa hi matimba,” u tirhisa rito leri yelanaka ni “gome.” Ina, nyimpi leyi yi nga ha tika, yi endla munhu a khomiwa hi gome! Xana minkarhi yin’wana u swi kuma swi tika ku tiyisela eka nyimpi leyi? Papila ra Yudha ro koma, leri nga ni matimba ri nga hi pfuna. Ri hi khutaza leswaku hi lwisana ni ku tikhoma ko biha, hi xixima vulawuri lebyi humaka etilweni, ni ku tshama erirhandzwini ra Xikwembu. A hi voneni leswaku hi nga yi tirhisa njhani ndzayo leyi.

Lwisana Ni Ku Tikhoma Ko Biha

3. Hi xihi xiyimo xa xihatla lexi vandlha ra Vukreste ra le sikwini sa Yudha a ri langutane na xona?

³ Yudha a a swi vona leswaku a hi hinkwavo eka Vakreste-kulobye lava hlulaka eka nyimpi leyi yo lwisana na Sathana. Ntlhambi a wu langutane ni xiyimo xa xihatla. Yudha u vula leswaku vanhu vo homboloka a va “ngungumele va nghena.” Vanhu lava, hi vusukumbele a va khutaza ku tikhoma hi ndlela yo biha. Naswona a va tirhisa vutlharhi leswaku va sasa swiendlo swa vona, va “hundzul[a] musa lowu nga faneriwiki wa Xikwembu xa hina wu va xisirhelelo xa ku tikhoma ko biha.” (Yudha 4) Kumbexana, ku fana ni Vagnostic va khale, a va ehleketa leswaku loko munhu a ya a dyoha swinene, hilaha a nga ta kuma musa wa Xikwembu—leswi vulaka leswaku, swa antswa ku dyoha ngopfu! Kumbe, a va anakanya leswaku Xikwembu xa musa a xi nge va xupuli nikatsongo. Ku nga khathariseki leswaku a va anakanya yini, mianakanyo leyi hinkwayo a yi hoxile.—1 Vakorinto 3:19.

4. Hi swihi swikombiso swinharhu swa Matsalwa swa ku avanyisa ka Yehovha enkarhini lowu hundzeke leswi Yudha a swi boxaka?

⁴ Yudha u bakanya mianakanyo ya vona yo biha hi ku boxa swikombiso swinharhu swa ku avanyisa ka Yehovha ka khale: ehenhla ka Vaisrayele lava a va “nga kombisi ripfumelo”; ehenhla ka “tintsumi leti . . . fularheleke vutshamo bya tona lebyi faneleke” leswaku ti ta dyoha ni vavasati; ni le henhla ka vaaki va Sodoma na Gomora, lava va endleke “vumbhisa hilaha ku hundzeletiweke ni ku mukisana ni nyama leswaku yi tirha hi ndlela leyi nga riki ya ntumbuluko.” (Yudha 5-7; Genesa 6:2-4; 19:4-25; Tinhlayo 14:35) Eka mhaka yin’wana ni yin’wana, Yehovha u tise ku avanyisa loku xiyekaka ehenhla ka vadyohi.

5. Xana Yudha u tshaha muprofeta wihi wa khale naswona xana vuprofeta byebyo byi kombisa njhani leswaku a byi ta hetiseka hakunene?

⁵ Endzhakunyana, Yudha u kombetela eka vuavanyisi lebyikulu swinene. U tshaha vuprofeta bya Enoko—rungula leri kumekaka laha ntsena eMatsalweni lama huhuteriweke.a (Yudha 14, 15) Enoko u vhumbe leswaku ku ta va ni nkarhi lowu ha wona Yehovha a nga ta avanyisa vanhu hinkwavo lava nga xi chaviki Xikwembu swin’we ni swiendlo swa vona swo biha. Lexi tsakisaka, Enoko u vulavule onge i nchumu lowu endlekeke, hikuva ku avanyisa ka Xikwembu a ku tiyisekile onge hi loko ana se ku endlekile. Swi nga ha endleka vanhu va n’wi monyile Enoko naswona endzhakunyana va monya na Nowa, kambe vahlekuri volavo hinkwavo va dyiwe hi Ndhambhi ya misava hinkwayo.

6. (a) Xana Vakreste esikwini ra Yuda a va fanele va tsundzuxiwa yini? (b) Hikwalaho ka yini hi fanele hi yingisa switsundzuxo swa Yudha?

⁶ Hikwalaho ka yini Yudha a tsale hi ku avanyisa loku ka Xikwembu? Hikuva a a swi tiva leswaku vanhu van’wana lava a va ri kona evandlheni ra Vukreste hi siku ra yena a va endla swidyoho leswi thyakeke ni leswi lavaka nxupulo ku fana ni leswi swi endleke leswaku ku tisiwa ku avanyisa enkarhini lowu hundzeke. Xisweswo, Yudha u vula leswaku mavandlha ma fanele ma tsundzuxiwa mintiyiso yin’wana ya moya ya xisekelo. (Yudha 5) Kumbexana a va rivele leswaku Yehovha Xikwembu u swi vonile leswi va nga swi endla. Ina, loko malandza ya yena ma tlula nawu wa yena hi vomu, va tithyakisa vona ni van’wana, wa swi vona. (Swivuriso 15:3) Swiendlo swo tano swa n’wi vavisa swinene. (Genesa 6:6; Pisalema 78:40) I mhaka leyi chavisaka ku xiya leswaku vanhu va nga khumba mintlhaveko ya Hosi Leyikulu ya vuako hinkwabyo. Wa hi xiyisisa siku na siku, naswona loko hi endla leswi nga ematimbeni ya hina leswaku hi landzelela minkondzo ya N’wana wa yena, Yesu Kreste, swiendlo swa hina swi endla mbilu yakwe yi tsaka. Kutani ke, hi nga tshuki hi ala switsundzuxo swo tanihi leswi Yudha a swi nyikelaka, a hi swi yingiseni.—Swivuriso 27:11; 1 Petro 2:21.

7. (a) Hikwalaho ka yini swi ri swa nkoka leswaku lava va endleke xidyoho lexikulu va lava mpfuno hi ku hatlisa? (b) Xana hina hinkwerhu hi nga ku papalata njhani ku tikhoma hi ndlela yo biha?

⁷ Yehovha u vona a tlhela a teka goza. Tanihi leswi a nga Xikwembu xa vululami, u xupula vaendli va leswo biha—hi nkarhi wa yena. (1 Timotiya 5:24) Lava va anakanyaka leswaku ku avanyisa ka yena ko va matimu ya khale ni leswaku a nga na mhaka ni vubihi lebyi va byi endlaka, va tixisa. I swa nkoka swinene namuntlha leswaku mani na mani la tikhomaka hi ndlela yo biha a kombela mpfuno wa vakulu va Vukreste hi ku hatlisa! (Yakobo 5:14, 15) Hinkwerhu ka hina hi nga ha vilerisiwa hi nxungeto wa ku tikhoma hi ndlela yo biha eka nyimpi ya hina ya moya. Lembe na lembe ku ni vanhu lava hlaseriwaka—vanhu lava hlongoriwaka exikarhi ka hina, vo tala va vona hikwalaho ka ku tikhoma hi ndlela yo biha va tlhela va nga hundzuki. Hi fanele hi tiyimisela swinene ku lwisana ni miringo yihi na yihi leyi yi sungulaka ku hi yisa eka swiendlo swo tano.—Ringanisa Matewu 26:41.

Xixima Vulawuri Lebyi Humaka Eka Xikwembu

8. Xana “lava vangamaka” lava boxiwaka eka Yudha 8 i vamani?

⁸ Xiphiqo xin’wana lexi Yudha a xi boxaka i ku delela vulawuri lebyi humaka eka Xikwembu. Hi xikombiso, eka ndzimana 8 u hehla vanhu lava vo biha a vula leswaku “va tseketsela lava vangamaka.” “Lava vangamaka,” a ku ri vamani? A ku ri vanhu lava nga hetisekangiki, lava a va ri ni vutihlamuleri lebyi va byi nyikiweke hi moya wo kwetsima wa Yehovha. Hi xikombiso, mavandlha a ma ri ni vakulu, lava a va averiwe ku risa ntlhambi wa Xikwembu. (1 Petro 5:2) A ku ri ni valanguteri lava famba-fambaka, vo tanihi muapostola Pawulo. Naswona huvo ya vakulu eYerusalema a yi tirha tanihi huvo leyi fumaka, yi endla swiboho leswi khumbaka vandlha ra Vukreste hinkwaro. (Mintirho 15:6) Yudha a karhateka swinene hi leswi van’wana emavandlheni a va tseketsela kumbe ku sola, vavanuna vo tano.

9. Hi swihi swikombiso swa ku delela vulawuri leswi Yudha a swi boxaka?

⁹ Leswaku a sola ku tseketsela ko tano, eka ndzimana 11, Yudha u boxa swikombiso swin’wana swinharhu tanihi xitsundzuxo: Kayini, Balama, na Kora. Kayini u honise xitsundzuxo xa rirhandzu xo huma eka Yehovha naswona hi ku tirhandzela a ya emahlweni ni rivengo ra yena leri dlayaka. (Genesa 4:4-8) Balama u kume switsundzuxo swo tala leswi handle ko kanakana a swi huma ehenhla—hambi ku ri mbhongolo ya yena ya ntswele yi kale yi n’wi vulavurisa! Kambe Balama hi vutianakanyi u ye emahlweni ni kungu ra yena ro lwisana ni vanhu va Xikwembu. (Tinhlayo 22:28, 32-34; Deteronoma 23:5) Kora a a ri ni xikhundlha xakwe xa vutihlamuleri, kambe a nga eneriseki ha xona. U endle leswaku ku pfukeriwa munhu wo lulama ku tlula hinkwavo emisaveni, ku nga Muxe.—Tinhlayo 12:3; 16:1-3, 32.

10. Xana van’wana namuntlha va nga wela eka ntlhamu wa ku “tseketsela lava vangamaka” hi ndlela yihi, naswona ha yini ku vulavula ko tano ku fanele ku papalatiwa?

¹⁰ Mawaku ndlela leyi leswi swi hi dyondzisaka kahle ha yona leswaku hi yingisa ndzayo ni ku xixima lava Yehovha a va tirhisaka eka swikhundlha swa vutihlamuleri! (Vaheveru 13:17) Swa olova ku vona swihoxo eka vakulu lava vekiweke, hikuva a va hetisekanga ku fana na hina. Kambe loko ho languta swihoxo swa vona ntsena kutani hi va delela, xana hi ta va hi nga “tseketsel[i] lava vangamaka”? Eka ndzimana 10, Yudha u boxa lava va “tseketsela[ka] swilo hinkwaswo leswi kunene va nga swi tiviki.” Minkarhi yin’wana, van’wana va nga ha sola xiboho lexi endliweke hi huvo ya vakulu kumbe komiti ya vuavanyisi. Kambe, a va byi tivi vuxokoxoko hinkwabyo lebyi vakulu va bohekeke ku byi langutisisa leswaku va fikelela xiboho xa kona. Kutani ke, hikwalaho ka yini va sola swilo leswi va nga swi tiviki? (Swivuriso 18:13) Lava va yaka emahlweni va vulavula hi ndlela yoleyo leyi hombolokeke va nga ha vanga ku avana evandlheni naswona kumbexana va nga ha fanisiwa ni “maribye lama tumbeleke” laha ku hlengeletaneke vapfumeri-kulobye. (Yudha 12, 16, 19) Hi nga tshuki hi navela ku va khombo eka van’wana hi tlhelo ra moya. Ematshan’weni ya sweswo, un’wana ni un’wana wa hina a tiyimisele ku tlangela vavanuna lava nga ni vutihlamuleri hikwalaho ka ntirho wa vona wo tika ni ku tinyiketela ka vona ku pfuna ntlhambi wa Xikwembu.—1 Timotiya 5:17.

11. Hikwalaho ka yini Mikayele a tshikile ku avanyisa Sathana hi marito?

¹¹ Yudha u boxa xikombiso xa loyi a xiximeke vulawuri lebyi vekiweke. Wa tsala: “Kambe loko Mikayele ntsumi leyikulu a ve ni njhekanjhekisano na Diyavulosi naswona va kanetana hi ntsumbu wa Muxe, a nga xinyatanga a n’wi tisela vuavanyisi hi marito ya ku tseketsela, kambe u te: ‘Onge Yehovha a nga ku tshinya.’” (Yudha 9) Mhaka leyi leyi nyanyulaka, leyi kumekaka eka Yudha ntsena eMatsalweni lama huhuteriweke, yi dyondzisa tidyondzo timbirhi ta nkoka. Hi tlhelo lerin’wana, yi hi dyondzisa leswaku hi tshika Yehovha ku va yena a avanyisaka. Swi le rivaleni leswaku Sathana a a lava ku tirhisa ntsumbu wa wanuna wo tshembeka Muxe hi ndlela yo biha leswaku a seketela vugandzeri bya mavunwa. Vona vubihi byonghasi! Kambe, Mikayele hi ku titsongahata a nga n’wi avanyisanga, hikuva i Yehovha ntsena loyi a a ri ni mfanelo yoleyo. Kutani ke, loko ku ri hina, hi fanele hi tshika ku avanyisa vavanuna vo tshembeka lava va ringetaka ku tirhela Yehovha.

12. Xana lava va nga ni swikhundlha swa vutihlamuleri evandlheni ra Vukreste va nga dyondza yini eka xikombiso xa Mikayele?

¹² Hi tlhelo lerin’wana, lava va nga ni vulawuri byo karhi evandlheni, va nga ha dyondza eka Mikayele. Phela, hambileswi Mikayele a a ri “ntsumi leyikulu,” hosi ya tintsumi hinkwato, a nga byi tirhisanga hi ndlela yo biha vulawuri bya yena, hambiloko a tlhontlhiwa. Vakulu lava tshembekeke va landzela xikombiso xexo swinene, va xiya leswaku ku tirhisa vulawuri bya vona hi ndlela yo biha swi kombisa ku delela vulawuri bya Yehovha. Papila ra Yudha ri vula swo tala malunghana ni vavanuna lava nga ni swikhundlha leswi xiximekaka emavandlheni kambe va heteleleke va tirhise vulawuri bya vona hi ndlela yo biha. Hi xikombiso, eka tindzimana 12 ku ya eka 14, Yudha u humesa xihehlo xa matimba eka “varisi lava tiphamelaka handle ka ku chava.” (Ringanisa Ezekiyele 34:7-10.) Hi marito man’wana, a va hisekela ku tienerisa vona vini ku sungula, ku nga ri ntlhambi wa Yehovha. Vakulu namuntlha va nga dyondza swo tala swinene eka swikombiso leswi swo biha. Ina, marito lawa ya Yudha ma hi nyika xivono lexinene xa leswi hi nga laviki ku va swona. Loko hi ri ni vutianakanyi, a hi nge swi koti ku va masocha ya Kreste; hi khomeka ngopfu hi ku endla swa hina. Ematshan’weni ya sweswo, hinkwerhu a hi hanyeni hi ku landza marito ya Yesu: “Ku nyika swi tisa ntsako lowukulu ku tlula ku amukela.”—Mintirho 20:35.

“Tihlayiseni eRirhandzwini Ra Xikwembu”

13. Hikwalaho ka yini hinkwerhu hi fanele hi navela ku tshama erirhandzwini ra Xikwembu?

¹³ Eku heleni ka papila rakwe, Yudha u nyikela ndzayo leyi leyi tsakisaka mbilu: “Tihlayiseni erirhandzwini ra Xikwembu.” (Yudha 21) A ku na xin’wana lexi nga hi pfunaka leswaku hi lwa nyimpi ya Vukreste ku tlula nchumu lowu wun’we, ku tshama hi ri erirhandzwini ra Yehovha Xikwembu. Phela, rirhandzu i mfanelo leyikulu ya Yehovha. (1 Yohane 4:8) Pawulo u tsalele Vakreste le Rhoma a ku: “Hikuva ndza kholwa leswaku rifu ni vutomi ni tintsumi ni tihulumendhe ni swilo leswi nga laha sweswi ni swilo leswi taka ni vaungameri ni vutlakuki ni vuenti ni xivumbiwa xihi ni xihi xin’wana a swi nge swi koti ku hi hambanisa ni rirhandzu ra Xikwembu leri nga eka Kreste Yesu Hosi ya hina.” (Varhoma 8:38, 39) Kambe, xana hi tshamisa ku yini erirhandzwini rero? Xiya magoza manharhu lawa hi nga ma tekaka hi ku ya hi Yudha.

14, 15. (a) Xana ku tiaka ‘eripfumelweni ra hina ro kwetsima swinene’ swi vula yini? (b) Xana xiyimo xa mahavaxelo ya hina ya moya hi nga xi kamba hi ndlela yihi?

¹⁴ Xo sungula, Yudha u hi byela leswaku hi ya emahlweni hi aka ‘ripfumelo ra hina ro kwetsima swinene.’ (Yudha 20) Hilaha hi swi voneke hakona eka xihloko lexi hundzeke, leyi i mhaka leyi yaka emahlweni. Hi fana ni miako leyi lavaka ku tshama yi tiyisiwa hikwalaho ka ku hlaseriwa hi tinguva to biha. (Ringanisa Matewu 7:24, 25.) Kutani ke, hi nga tshuki hi titshemba ku tlula mpimo. Ematshan’weni ya sweswo, a hi voneni leswaku hi nga titiyisa kwihi eka xisekelo xa ripfumelo ra hina, hi va ni matimba, hi va masocha lama tshembekeke swinene ya Kreste. Hi xikombiso, hi nga ha anakanya hi swiaki swa mahavelo ya moya lama hlamuseriwaka eka Vaefesa 6:11-18.

¹⁵ Mahavelo ya hina ya moya ma le ka xiyimo xa njhani? Xana “xitlhangu lexikulu xa ripfumelo” xa hina, xi tiye hi ndlela leyi a xi fanele xi tiya hayona? Loko hi languta endzhaku eka malembe ya sweswinyana, xana hi vona ku debyisa ko karhi ka mavoko, ku fana ni ku xwa emihlanganweni, ku lolohwela ntirho wa nsimu kumbe ku lahlekeriwa hi ku hisekela dyondzo ya munhu hi xiyexe? Swikombiso swo tano hi fanele hi swi xalamukela! Hi fanele hi teka goza sweswi leswaku hi tiaka ni ku titiyisa entiyisweni.—1 Timotiya 4:15; 2 Timotiya 4:2; Vaheveru 10:24, 25.

16. Xana ku khongela hi moya wo kwetsima swi vula yini, naswona i yini lexi hi faneleke hi xi kombela eka Yehovha nkarhi hinkwawo?

¹⁶ Ndlela ya vumbirhi ya ku tshama erirhandzwini ra Xikwembu i ku hambeta u “khongela hi moya lowo kwetsima.” (Yudha 20) Leswi swi vula ku khongela hi ku susumetiwa hi moya wa Yehovha na hi ku pfumelelana ni Rito ra yena leri huhuteriweke hi moya. Xikhongelo i ndlela ya nkoka ya ku tshinelela Yehovha hi ku kongoma, hi phofula ku tinyiketela ka hina eka yena. Hi nga tshuki hi honisa lunghelo leri lerikulu! Naswona loko hi khongela, hi nga ha kombela—kahle-kahle hi fanele hi tshama hi ri karhi hi kombela—moya lowo kwetsima. (Luka 11:13) Hi wona matimba lamakulu lawa hi nga ma kumaka. Hi mpfuno wo tano, minkarhi hinkwayo hi ta tshama erirhandzwini ra Xikwembu ni ku tiyisela tanihi masocha ya Kreste.

17. (a) Hikwalaho ka yini xikombiso xa Yudha emhakeni ya tintswalo xi ri lexi xiyekaka? (b) Xana un’wana ni un’wana wa hina a nga ya emahlweni a kombisa tintswalo hi ndlela yihi?

¹⁷ Xa vunharhu, Yudha u hi khutaza leswaku hi hambeta hi kombisa tintswalo. (Yudha 22) Xikombiso xa yena emhakeni leyi i xinene ngopfu. Phela, a swi fanela leswaku a vaviseka hi ku vona vuhomboloki, ku tikhoma ko biha ni vugwinehi swi ngungumela swi nghena evandlheni ra Vukreste. Hambiswiritano, a nga tsananga, a tibyela leswaku a swi ri ni khombo ku kombisa mfanelo leyi yo “olova” ya tintswalo, hi nkarhi wolowo. Doo, u khutaze vamakwavo leswaku va hambeta va kombisa tintswalo loko swi koteka, va kombisana ni lava nga ni ku kanakana hi musa ni ku ‘phula endzilweni’ lava fambelaka ekusuhi ni xidyoho. (Yudha 23; Vagalatiya 6:1) Mawaku xitsundzuxo lexinene swonghasi eka vakulu eminkarhini leyi yo tika! Na vona va lwela ku kombisa tintswalo loko ku ri ni xivangelo xo endla tano, hi nkarhi lowu fanaka va tiyisa voko loko swi fanela. Hinkwerhu ka hina hi fanele hi kombisana tintswalo. Hi xikombiso, ematshan’weni yo va ni xikhomela hi swilo leswi nga nyawuriki, hi fanele hi tiyimisela ku va lava rivalelaka.—Vakolosa 3:13.

18. Hi nga tiyisekisa ku yini leswaku hi ta hlula eka nyimpi ya hina ya moya?

¹⁸ Nyimpi leyi hi yi lwaka a yi olovi. Hilaha Yudha a vulaka hakona, swi lava ku “lwa hi matimba.” (Yudha 3) Valala va hina va ni matimba. A hi Sathana ntsena kambe ni misava leyo homboloka ni ku nga hetiseki ka hina, hinkwaswo swi hundzuka nhlaselo eka hina. Kambe, hi nga tiyiseka leswaku hi ta hlula! Ha yini? Hikuva hi le tlhelweni ra Yehovha. Yudha u gimeta papila rakwe hi xitsundzuxo xa leswaku Yehovha swa fanela leswaku ku “vangama, vukulukumba, matimba ni vulawuri [swi va eka yena] ku sukela khale koloko ni sweswi ni hilaha ku nga riki na makumu.” (Yudha 25) Xana yoleyo a hi mianakanyo leyi hlamarisaka? Kutani ke, xana ku nga va ni ku kanakana ko karhi ka leswaku Xikwembu lexi xi ta swi kota ku ku “rindza [u] nga khunguvanyeki”? (Yudha 24) Doo! Onge un’wana ni un’wana wa hina a nga tiyimisela ku ya emahlweni a lwisana ni ku tikhoma ko biha, a xixima vulawuri lebyi humaka eka Xikwembu, ni ku tihlayisa hi ri erirhandzwini ra Xikwembu. Hi ku endla tano, hi ta hlula hi ndlela leyi vangamaka hi ri hinkwerhu.

[Nhlamuselo ya le hansi]

Swivutiso Swa Mpfuxeto

◻ Xana papila ra Yudha ri hi dyondzisa leswaku hi papalata ku tikhoma ko biha hi ndlela yihi?

◻ Hikwalaho ka yini swi ri swa nkoka swinene ku xixima vulawuri lebyi humaka eka Xikwembu?

◻ Ha yini swi ri ni khombo ku tirhisa vulawuri bya le vandlheni hi ndlela yo biha?

◻ Xana hi nga endla yini leswaku hi tshama erirhandzwini ra Xikwembu?

[Xifaniso lexi nga eka tluka 15]

Ku hambana ni masocha ya Rhoma, Vakreste va lwa nyimpi ya moya

[Xifaniso lexi nga eka tluka 18]

Varisi va Vukreste va tirha hikwalaho ka rirhandzu, ku nga ri hikwalaho ka vutianakanyi