Xana Ntirho Wa Wena Wu Ta Wu Tiyisela Ndzilo?

“Un’wana ni un’wana a a tshame a languta ndlela leyi a akaka ha yona ehenhla ka [masungulo].”—1 VAKORINTO 3:10.

1. Hi wihi ntshembo lowu Vakreste lava tshembekaka va nga na wona malunghana ni vanhu lava va nga vaka vadyondzisiwa?

MPATSWA lowu tekaneke wa Vakreste wu nyanga n’wana wa wona la ha ku velekiwaka. Muhuweleri wa Mfumo u vona xikombiso xa ku hiseka ni ku tsakela enghoheni ya xichudeni xa Bibele. Nkulu loyi a nga Mukreste loyi a dyondzisaka a ri eplatifomo u vona munhu loyi a ha ku tsakelaka exikarhi ka vayingiseri a ri karhi a pfula matsalwa eBibeleni yakwe hi ku tiyimisela. Malandza lawa yo tshembeka ya Yehovha ma ni timbilu leti teleke ntshembo. Ina, va tivutisa xivutiso lexi nge, ‘Xana munhu loyi u ta fika laha a rhandzaka Yehovha ni ku n’wi tirhela—naswona a tshama a tshembekile?’ Ina, sweswo a swo tiendlekela ntsena. Swi lava matshalatshala.

2. Muapostola Pawulo u va tsundzuxe njhani Vakreste va Vaheveru malunghana ni nkoka wa ntirho wo dyondzisa, naswona leswi swi nga hi susumetela ku tikambisisa hi ndlela yihi?

² Mudyondzisi wa vutshila, muapostola Pawulo, u kandziyise nkoka wa ntirho wo dyondzisa ni ku endla vadyondzisiwa loko a tsale a ku: “[A] mi [fanele] mi ri vadyondzisi hikwalaho ka nkarhi.” (Vaheveru 5:12) Vakreste lava a a vulavula na vona a va nga endli nhluvuko wo nyawula, loko ku xiyiwa nkarhi lowu a va ri na wona va ri vapfumeri. Ematshan’weni yo va se va lunghekele ku dyondzisa van’wana, a va fanele va tsundzuxiwa hi timhaka ta xisekelo ta ntiyiso. Namuntlha, hinkwerhu ka hina hi endla kahle loko minkarhi yin’wana hi kambisisa vuswikoti bya hina tanihi vadyondzisi, hi kumisisa ndlela leyi hi nga antswisaka ha yona. Vutomi bya vanhu byi le khombyeni. Hi nga endla yini xana?

3. (a) Muapostola Pawulo u wu fanise na yini ntirho wo endla mudyondzisiwa wa Vukreste? (b) Tanihi vaaki lava nga Vakreste, i lunghelo rihi lerikulu leri hi nga na rona?

³ Eka xifaniso lexi ndlandlamuxiweke, Pawulo u teke ntirho wo endla vadyondzisiwa a wu fanisa ni wa ku aka muako. U sungule hi ku: “Hina hi vatirhi-kulobye ni Xikwembu. N’wina mi nsimu ya Xikwembu leyi rimiwaka, muako wa Xikwembu.” (1 Vakorinto 3:9) Kutani ha hlanganyela entirhweni wo aka lowu katsaka vanhu; hi pfuneta ku va aka leswaku va va vadyondzisiwa va Kreste. Hi endla tano tanihi vatirhi-kulobye va Loyi a “akeke swilo hinkwaswo.” (Vaheveru 3:4) Vona lunghelo leronghasi! A hi voneni ndlela leyi ha yona ndzayo ya Pawulo leyi huhuteriweke leyi yaka eka Vakorinto yi nga hi pfunaka ha yona leswaku hi va ni vutshila swinene entirhweni wa hina. Hi ta yisa mianakanyo ya hina ngopfu eka “vutshila byo dyondzisa” lebyi hi nga na byona.—2 Timotiya 4:2.

Ku Veka Masungulo Lamanene

4. (a) Vutihlamuleri bya Pawulo a byi ri byihi entirhweni wo aka wa Vukreste? (b) Ha yini ku nga vuriwaka leswaku Yesu ni vayingiseri vakwe a va tiva nkoka wa masungulo lamanene?

⁴ Leswaku muako wu ta tiya ni ku tshama nkarhi wo leha, wu fanele wu va ni masungulo lamanene. Hikwalaho, Pawulo u tsarile a ku: “Hi ku ya hi musa lowu nga faneriwiki wa Xikwembu lowu ndzi nyikiweke wona, ndzi veke masungulo tanihi leswi ndzi nga mufambisi wa mintirho loyi a tlhariheke.” (1 Vakorinto 3:10) Loko a tirhisa xifaniso lexi fanaka, Yesu Kreste u hlamusele hi yindlu leyi poneke mpfula ya matimba hileswi muaki wa yona a hlawuleke masungulo yo tiya. (Luka 6:47-49) Yesu a wu tiva kahle ntikelo wa masungulo. A a ri kona loko Yehovha a veka masungulo ya misava.a (Swivuriso 8:29-31) Ni vayingiseri va Yesu a va wu twisisa ntikelo wa masungulo lamanene. A ko va tindlu leti akiweke emasungulweni lama tiyeke ntsena leti a ti tiyisela tindhambi ni ku tsekatseka ka misava loku minkarhi yin’wana a ku va kona ePalestina. Kambe, xana Pawulo a a vulavula hi masungulo wahi?

5. I mani masungulo ya vandlha ra Vukreste, naswona leswi swi vhumbhiwe njhani?

⁵ Pawulo u tsarile a ku: “A ku na munhu loyi a nga vekaka masungulo man’wanyana loko ma nga ri lama vekiweke, ku nga Yesu Kreste.” (1 Vakorinto 3:11) A ku nga ri ro sungula Yesu a fanisiwa ni masungulo. Kahle-kahle, Esaya 28:16 yi vhumbhe leswi: “Hosi Yehova o v̌urisile, a ku: V̌onani, nḍi v̌eke Sion e ribye ra masungulo, le’ri ringiweke, ra le yinhleni, ra risima, le’ri tiyisiweke.” Yehovha a ku ri khale a veke pakani ya leswaku N’wana wakwe a va masungulo ya vandlha ra Vukreste.—Pisalema 118:22; Vaefesa 2:19-22; 1 Petro 2:4-6.

6. Pawulo u ma veke njhani masungulo lamanene eka Vakreste va le Korinto?

⁶ Hi wahi masungulo ya Mukreste un’wana ni un’wana? Hilaha Pawulo a vuleke hakona, a ku na masungulo man’wana lama vekeriweke Mukreste wa ntiyiso loko ku nga ri lama vekiweke eka Rito ra Xikwembu—Yesu Kreste. Entiyisweni Pawulo u veke masungulo yo tano. Le Korinto, laha filosofi a yi xiximiwa swinene, a nga lavanga ku tsakisa vanhu hi vutlhari bya misava. Ku ri na sweswo, Pawulo u chumayele hi ta “Kreste loyi a nga beleriwa,” leswi vamatiko va swi tekeke tanihi “vuphukuphuku” lebyikulu. (1 Vakorinto 1:23) Pawulo u dyondzise leswaku Yesu i munhu wo hlawuleka eka swikongomelo swa Yehovha.—2 Vakorinto 1:20; Vakolosa 2:2, 3.

7. Hi nga dyondza yini emhakeni ya ku va Pawulo a tivula “mufambisi wa mintirho loyi a tlhariheke”?

⁷ Pawulo u kombise leswaku u dyondzise tano “tanihi . . . mufambisi wa mintirho loyi a tlhariheke.” Marito lawa a ma nga kombisi ku tikurisa. A a tlangela nyiko leyinene leyi Yehovha a n’wi nyikeke yona—yo hlela kumbe ku kongomisa ntirho. (1 Vakorinto 12:28) Hambiswiritano, hina namuntlha a hi na tona tinyiko ta moya leti nyikiweke Vakreste va lembe-xidzana ro sungula. Naswona kumbexana a hi titeki hi ri vadyondzisi lava nga ni vuswikoti. Kambe hi tano hakunene. Xiya: Yehovha u hi nyika moya wakwe lowo kwetsima leswaku wu hi pfuna. (Ringanisa Luka 12:11, 12.) Nakambe Yehovha wa hi rhandza naswona hi tiva tidyondzo ta xisekelo ta Rito rakwe. Leti hakunene i tinyiko letinene leti hi faneleke hi ti tirhisa eku dyondziseni ka van’wana. A hi tiyimiseleni ku ti tirhisa leswaku hi veka masungulo lamanene.

8. Hi n’wi veka njhani Kreste a va masungulo eka vanhu lava va nga ha vaka vadyondzisiwa?

⁸ Loko hi veka Kreste a va masungulo, a hi n’wi hlamuseli tanihi ricece leri nga kotiki nchumu leri nga exidyelweni, kumbe tanihi loyi a ringanaka na Yehovha hi ku ya hi dyondzo ya Vunharhu-un’we. E-e, tidyondzo to tano leti nga riki ta Matsalwa i masungulo ya Vakreste va mavunwa. Ku ri na sweswo, hi dyondzisa leswaku a a ri munhu lonkulu eka vanhu hinkwavo va nyama lava tshameke va hanya, leswaku u nyikele vutomi byakwe lebyi hetisekeke hikwalaho ka hina, ni leswaku namuntlha i Hosi leyi vekiweke hi Yehovha leyi fumaka etilweni. (Varhoma 5:8; Nhlavutelo 11:15) Nakambe hi lava ku khutaza swichudeni swa hina leswaku swi landzelela mikondzo ya Yesu ni ku tekelela timfanelo takwe. (1 Petro 2:21) Hi lava leswaku va susumetiwa swinene hi ku hisekela ka Yesu vutirheli, ntwela-vusiwana lowu a a ri na wona eka lava pfumalaka ni lava tshikileriweke, tintswalo leti a a ri na tona eka vadyohi lava hetiweke matimba hi xidyoho xa vona, xivindzi lexikulu lexi a a ri na xona loko a langutane ni miringo. Ina, Yesu i masungulo lamanene ngopfu. Kambe ku landzela yini ke?

Ku Aka Hi Swilo Leswi Faneleke

9. Hambileswi Pawulo a veke muendli lonkulu wa masungulo, a a khathala njhani hi lava va amukeleke ntiyiso wa leswi a a swi dyondzisa?

⁹ Pawulo u tsarile: “Kutani loko mani na mani a aka ehenhla ka masungulo lawa hi nsuku, silivhere, maribye ya risima, leswi endliweke hi ntsandza, byanyi, mahlanga, ntirho wa un’wana ni un’wana wu ta vonaka, hikuva siku ra kona ri ta wu kombisa, wu ta hlavuteriwa hi ku tirhisa ndzilo; kutani ndzilo wona wu ta swi kombisa leswaku ntirho wa un’wana ni un’wana i wa muxaka muni.” (1 Vakorinto 3:12, 13) Xana Pawulo a a vula yini? Xiya mongo wa mhaka. Pawulo a a ri muveki lonkulu wa masungulo. Eka mapfhumba yakwe ya vurhumiwa, u endzele miti hi ku landzelelana ka yona, a chumayela eka vo tala lava a va nga si tshama va twa hi ta Kreste. (Varhoma 15:20) Loko vanhu va amukela ntiyiso lowu a wu dyondziseke, ku simekiwe mavandlha. Pawulo a a khathala swinene hi vanhu lava vo tshembeka. (2 Vakorinto 11:28, 29) Hambiswiritano, ntirho wakwe a wu lava leswaku a tshama a ri eku fambeni. Kutani loko a hete tin’hweti ta 18 a ri karhi a veka masungulo eKorinto, u sukile a ya chumayela emitini yin’wana. Kambe a a khumbeka swinene hi ndlela leyi van’wana a va sala va angula ha yona entirhweni lowu a wu endleke kona.—Mintirho 18:8-11; 1 Vakorinto 3:6.

10, 11. (a) Pawulo u ku kombise njhani ku hambana ka mixaka ya swilo swo aka ha swona? (b) I miako ya muxaka muni leyi nga ya xiviri leyi kumbexana a yi ri kona eKorinto wa khale? (c) I miako ya muxaka muni leyi hakanyingi yi tiyiselaka ndzilo, naswona leswi swi ni dyondzo yihi eka vaendli va vadyondzisiwa va Vukreste?

¹⁰ Swi vonaka onge van’wana lava a va aka emasungulweni lawa Pawulo a ma vekeke eKorinto a va nga endli kahle. Leswaku a paluxa xiphiqo xa kona, Pawulo u kombisa ku hambana ka mixaka mimbirhi ya swilo swo aka ha swona: muxaka wo sungula i nsuku, silivhere ni maribye ya risima; wa vumbirhi i timhandzi, byanyi ni mahlanga. Muako wu nga yimisiwa hi swilo leswinene leswi tshamaka nkarhi wo leha ni leswi nga tshwiki; kumbe wu nga hatla wu yimisiwa hi ku tirhisa swilo leswi onhakaka, swa nkarhinyana ni leswi tshwaka. Muti lowukulu wo tanihi Korinto handle ko kanakana a wu tele miako ya mixaka leyi yimbirhi. A ku ri ni titempele ta manyunyu leti endliweke hi maribye lamakulu yo durha, leti kumbexana a ti namekiwe nsuku ni silivhere kumbe ku khavisiwa hi wona etindhawini tin’wana.b Miako leyi yi tshamaka nkarhi wo leha kumbexana a yi lehile ku tlula tindhumba ni madladla yo xavisela eka wona lawa a ma endliwa hi timhandzi to khwaxa ivi ma fuleriwa hi byanyi.

¹¹ Xana a ku ta humelela yini hi miako leyi loko yi hisiwa? Nhlamulo yi le rivaleni, hilaha a yi ri hakona enkarhini wa Pawulo. Kahle-kahle, muti wa Korinto wu hluriwile kutani wu hisiwa hi Mummius, Ndhuna ya masocha ya le Rhoma le ndzhaku hi 146 B.C.E. Miako yo tala leyi endliweke hi timhandzi, byanyi kumbe mahlanga yi lovisiwe hi ku helela hakunene. Ku vuriwa yini hi miako yo tiya ya maribye, leyi sasekisiweke hi silivhere ni nsuku? A swi kanakanisi leswaku yona yi ponile. Swichudeni swa Pawulo swa le Korinto kumbexana a swi hundza hi le miakweni yo tano siku na siku—miako ya manyunyu ya maribye leyi poneke timhangu leti hindzimuxeke miako ya nkarhinyana leyi a yi vandzamane na yona. Kutani Pawulo u yi kandziyise kahle yinhla yakwe! Loko hi dyondzisa, hi fanele hi titeka hi ri vaaki. Hi lava ku aka hi swilo leswinene, leswi tshamaka nkarhi wo leha. Xisweswo muako wa hina wu ta tshama nkarhi wo leha. Xana i yini swilo sweswo swo aka hi swona leswi tshamaka nkarhi wo leha, naswona ha yini swi ri swa nkoka ku swi tirhisa?

Xana Ntirho Wa Wena Wu Ta Wu Tiyisela Ndzilo?

12. Vakreste van’wana va le Korinto a va nga wu endli kahle ntirho wo aka hi tindlela tihi?

¹² Handle ko kanakana, Pawulo u xiye leswaku Vakreste van’wana eKorinto a va nga aki kahle. A ku hoxe yini? Hilaha mongo wu kombisaka hakona, vandlha a ri hlaseriwa hi ku avana, ku gandzela vanhu ntsena hambileswi a swi tisa khombo eka vun’we bya vandlha. Van’wana a va ku, “Mina ndzi wa Pawulo,” kasi van’wana a va ku, “Mina ndzi wa Apolosi.” Handle ko kanakana, van’wana a va anakanya ngopfu hi vutlhari bya vona. A swi hlamarisi leswi vuyelo bya kona ku veke mboyamelo wa ku anakanya hi swa nyama, langutelo leri nga kombisiki ku vupfa emoyeni kun’we ni “mavondzo ni madzolonga” leswi nga lawulekiki. (1 Vakorinto 1:12; 3:1-4, 18) Malangutelo lawa kahle-kahle a ma kombisiwa edyondzweni leyi a yi nyikeriwa evandlheni ni le vutirhelini. Vuyelo bya kona ku ve ku tamela ntirho wo endla vadyondzisiwa hi vusopfa, ku fana ni muako lowu endliweke hi swilo leswi nga tiyangiki. A wu nga ta wu tiyisela “ndzilo.” Xana Pawulo a a vulavula hi ndzilo wihi?

13. Ndzilo wa le xifanisweni xa Pawulo wu yimela yini, naswona Vakreste hinkwavo va fanele va tivonela eka yini?

¹³ Ku ni ndzilo lowu hinkwerhu ka hina hi langutanaka na wona evuton’wini—ku ringiwa ka ripfumelo ra hina. (Yohane 15:20; Yakobo 1:2, 3) Vakreste va le Korinto a va fanele va tiva leswaku mani na mani loyi va n’wi dyondzisaka ntiyiso u ta ringiwa, hilaha na hina hi faneleke hi swi tiva hakona namuntlha. Loko hi nga dyondzisi kahle, ku nga va ni vuyelo byo biha. Pawulo u tsundzuxile a ku: “Loko ntirho wa mani na mani lowu a wu akeke ehenhla ka masungulo lawa wu tshamisa sweswo, u ta kuma hakelo; loko ntirho wa mani na mani wo tshwa, u ta lahlekeriwa, kambe yena u ta ponisiwa; nilokoswiritano, swi ta fana ni loko a hundze endzilweni.”c—1 Vakorinto 3:14, 15.

14. (a) Vaendli va vadyondzisiwa va Vukreste va nga “lahlekeriwa” hi ndlela yihi, kambe va nga pona njhani onge hi loko va hundze endzilweni? (b) Hi nga ri hunguta njhani khombo ra ku lahlekeriwa?

¹⁴ I marito lama xalamukisaka hakunene! Swi nga twisa ku vava ngopfu loko u tikarhate swinene u pfuna munhu leswaku a va mudyondzisiwa, kambe u n’wi vona a hluriwa hi ndzingo kumbe nxaniso ivi a hetelela a tshike ndlela ya ntiyiso. Pawulo u pfumelelana ni sweswo loko a vula leswaku ha lahlekeriwa etimhakeni to tano. Ntokoto lowu wu nga va lowu vavisaka swinene lerova ku pona ka hina ku hlamuseriwa tanihi “loko [hi] hundze endzilweni”—ku fana ni munhu loyi a lahlekeriweke hi swilo hinkwaswo leswi hisiweke hi ndzilo kambe yena a pona ri ahlamile. Xana hina hi nga ri hunguta njhani khombo ra ku lahlekeriwa? Hi ku aka hi swilo leswi tshamaka nkarhi wo leha! Loko hi dyondzisa swichudeni swa hina hi xikongomelo xo fikelela timbilu ta swona, hi swi susumetela ku tlangela timfanelo ta Vukreste ta risima to tanihi vutlhari, ku twisisa, ku chava Yehovha ni ku va ni ripfumelo ra xiviri, kutani hi ta va hi aka hi swilo leswi tshamaka nkarhi wo leha, leswi nga tshwiki hi ndzilo. (Pisalema 19:9, 10; Swivuriso 3:13-15; 1 Petro 1:6, 7) Lava va kumaka timfanelo leti va ta hambeta va endla leswi rhandziwaka hi Xikwembu; va ni ntshembo lowu tiyeke wa ku hanya hilaha ku nga heriki. (1 Yohane 2:17) Kutani xana hi nga xi tirhisa njhani hi ku kongoma xifaniso xa Pawulo? Xiya swikombiso swi nga ri swingani.

15. Hi nga tiyiseka hi tindlela tihi leswaku hi papalata ku ka hi nga wu endli kahle ntirho wo aka malunghana ni swichudeni swa hina swa Bibele?

¹⁵ Loko hi dyondzisa swichudeni swa Bibele, hi nga tshuki hi tlakusa vanhu ku tlula Yehovha Xikwembu. Pakani ya hina a hi ku va dyondzisa leswaku va hi teka tanihi tintlhari letikulu. Hi lava leswaku va tshemba Yehovha, Rito ra yena ni nhlengeletano yakwe leswaku yi va kongomisa. Hikwalaho, loko va hi vutisa swivutiso a hi va hlamuli hi ku tirhisa mianakanyo ya hina. Ku ri na sweswo, hi va dyondzisa ku kuma tinhlamulo, hi tirhisa Bibele ni tibuku leti lunghiseleriweke hi “hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha.” (Matewu 24:45-47) Hi swivangelo leswi fanaka, hi va ni vukheta leswaku hi nga fumi swichudeni swa hina swa Bibele. Ematshan’weni yo hlundzuka loko van’wana va kombisa nkhathalelo wa vona eka swona, hi fanele hi khutaza swichudeni swa hina leswaku swi ‘ndlandlamuxa’ rirhandzu ra swona, swi tiva vo tala hilaha swi nga kotekaka hakona evandlheni ni ku kombisa ku va tlangela.—2 Vakorinto 6:12, 13.

16. Vakulu va nga aka njhani hi swilo leswi nga tshwiki?

¹⁶ Vakulu lava nga Vakreste na vona va ni ntirho lowukulu eku akeni ka vadyondzisiwa. Loko va dyondzisa vandlha, va lava ku aka hi swilo leswi nga tshwiki. Vuswikoti bya vona byo dyondzisa, ntokoto ni vumunhu bya vona swi nga va leswi hambaneke swinene, kambe a va tirhisi ku hambana loku leswaku va tikumela valandzeri. (Ringanisa Mintirho 20:29, 30.) A hi swi tivi kahle leswaku ha yini van’wana eKorinto a va ku, “Mina ndzi wa Pawulo” kumbe, “Mina ndzi wa Apolosi.” Kambe hi nga tiyiseka swinene leswaku ku hava ni un’we wa vakulu lava vo tshembeka loyi a a seketela mianakanyo yo tano leyi hambanisaka vanhu. Pawulo a a nga tlhomiwi tinsiva hi mianakanyo yo tano; a a yi bakanyela ekule hi matimba. (1 Vakorinto 3:5-7) Hi ku fanana namuntlha, vakulu va tshama va ri karhi va tsundzuka leswaku i varisi va “ntlhambi wa Xikwembu.” (1 Petro 5:2) A hi wa munhu un’wana. Kutani vakulu va lwisana swinene ni mboyamelo wihi ni wihi wa leswaku munhu un’wana a fuma ntlhambi kumbe huvo ya vakulu. Ntsendze loko vakulu va susumetiwa hi ku navela lokunene ka ku pfuna vandlha, va fikelela timbilu ni ku pfuna tinyimpfu leswaku ti tirhela Yehovha hi moya-xiviri hinkwawo, va aka hi swilo leswi nga tshwiki.

17. Vatswari lava nga Vakreste va ringetisa ku yini ku aka hi swilo leswi nga tshwiki?

¹⁷ Vatswari lava nga Vakreste na vona va khumbiwa swinene hi mhaka leyi. Va swi navela hi mbilu hinkwayo leswaku va vona vana va vona va hanya hilaha ku nga heriki! Hikokwalaho va tikarhataka swinene leswaku va ‘nghenisa’ misinya ya milawu ya Rito ra Xikwembu etimbilwini ta vana va vona. (Deteronoma 6:6, 7) Va lava leswaku vana va vona va tiva ntiyiso, hayi wu ri milawu kumbe timhaka leti faneleke ku nhlokohatiwa, kambe wu ri ndlela ya vutomi lebyi teleke, lebyi vuyerisaka ni lebyi tsakisaka. (1 Timotiya 1:11) Leswaku va aka vana va vona va va vadyondzisiwa va Kreste lava tshembekaka, vatswari lava nga ni rirhandzu va lwela ku tirhisa swilo leswi nga tshwiki. Va tirha ni vana va vona hi ku lehisa mbilu, va va pfuna ku tshika mikhuva leyi Yehovha a yi vengaka, va hlakulela timfanelo leti a ti rhandzaka.—Vagalatiya 5:22, 23.

I Mani A Nga Ni Vutihlamuleri?

18. Loko mudyondzisiwa a fularhela dyondzo leyinene, ha yini ku nga ri nandzu wa lava va ringetaka ku n’wi dyondzisa ni ku n’wi letela?

¹⁸ Bulo leri ri pfuxa xivutiso xa nkoka. Loko munhu loyi hi ringetaka ku n’wi pfuna a hambuka entiyisweni, xana swi vula leswaku hi tsandzekile tanihi vadyondzisi—leswaku hi fanele hi ake hi swilo leswi nga tiyangiki? A swi vuli swona. Marito ya Pawulo entiyisweni ma hi tsundzuxa leswaku ku hlanganyela eku akeni ka vadyondzisiwa i vutihlamuleri lebyikulu. Hi fanele hi endla hinkwaswo leswi hi nga swi kotaka leswaku hi aka kahle. Kambe Rito ra Xikwembu a ri hi byeli ku byarha vutihlamuleri hinkwabyo kutani hi tikeriwa hi ku tivona nandzu loko lava hi ringetaka ku va pfuna va fularhela ntiyiso. Ku ni timhaka tin’wana leti katsekaka, handle ka vutihlamuleri bya hina tanihi vaaki. Hi xikombiso, xiya leswi Pawulo a swi vulaka malunghana ni mudyondzisi loyi a endleke ntirho lowu nga nyawuriki eku akeni loku: “U ta lahlekeriwa, kambe yena u ta ponisiwa.” (1 Vakorinto 3:15) Loko mudyondzisi loyi a ponisiwa eku heteleleni—kasi vumunhu bya Vukreste lebyi a ringeteke ku byi aka eka xichudeni xa yena byi tekiwa byi ri lebyi ‘hisiweke’ hi ndzingo lowu hisaka—xana hi fanele hi gimeta hi ku yini? Ina, hi fanele hi gimeta hi leswaku Yehovha u veka vutihlamuleri lebyikulu eka xichudeni hikwalaho ka swiboho swa xona malunghana ni loko xi ta landzela ndlela leyi tshembekaka kumbe e-e.

19. Hi ta kambisisa yini eka xihloko lexi landzelaka?

¹⁹ Ku tihlamulela ka munhu hi yexe i mhaka ya nkoka lowukulu. Ku khumba un’wana ni un’wana wa hina. Kahle-kahle, Bibele yi dyondzisa yini emhakeni leyi? Xihloko xa hina lexi landzelaka xi ta kambisisa mhaka leyi.

[Tinhlamuselo ta le hansi]

U Nga Hlamurisa Ku Yini Ke?

◻ “Masungulo” lama nga eka Mukreste wa ntiyiso i yini, naswona ma vekiwa njhani?

◻ Hi nga dyondza yini eka mixaka ya swilo swo aka ha swona?

◻ “Ndzilo” wu yimela yini, naswona wu nga endla njhani leswaku van’wana va “lahlekeriwa”?

◻ Vadyondzisi va Bibele, vakulu ni vatswari va nga aka njhani hi swilo leswi nga tshwiki?

[Xifaniso lexi nga eka tluka 9]

Emitini yo tala ya khale, miako ya maribye leyi nga tshwiki a yi ri endhawini yin’we ni miako leyi nga nyawuriki