Xana U Ni Ntsumi Leyi Ku Kongomisaka?
XANA wa tshemba leswaku u ni ntsumi leyi ku kongomisaka? Vanhu vo tala va anakanya leswaku va na yona. Mayelana ni mhaka yoleyo, wansati un’wana wa le vupela-dyambu bya Canada u te u ni nyiko yo hlawuleka leyi katsaka tintsumi. Loko wo n’wi nyika vito ra wena ri helerile ni mali yo ringana $200 (R830), u vula leswaku u ta ku hlanganisa ni ntsumi ya wena leyi ku kongomisaka. Xo sungula u anakanyisisa hi ku langutisisa langavi ra khandlhele. Endzhaku ka sweswo, u vona lexi eka xona ntsumi ya wena yi n’wi nyikaka rungula leswaku a ri hundzisela ka wena. Leswaku a engetela eka sweswo, wansati loyi u ta ku humesela xifaniso xa ndlela leyi ntsumi ya wena yi langutekaka ha yona.
Eka van’wana leswi swi nga ha vonaka ku ri nchumu lowu tolovelekeke, tanihi ntsheketo wa King Louis IX wa Mufurwa. Ku vuriwa leswaku u xave tinsiva to durha leti ku vuriwaka leswaku ti hluveke eka timpiku ta Ntsumi Leyikulu Mikayele. Loko ku anakanyisisiwa hi ntsheketo lowu, handle ko kanakana vo tala va nga swi amukela xikan’we-kan’we leswi vuriwaka hi wansati loyi wa le Canada.
Leswi Tsakisaka Malunghana Ni Tintsumi
Emalembeni ya sweswinyana ku vile ni ku tsakela lokukulu eka tintsumi. Eka thelevhixini ni tibayisikopo, tibuku, timagazini ni maphepha-hungu, hi byeriwa hi tintsumi leti chavelelaka lava vabyaka ngopfu, ti chavelela lava feriweke, ti nyika vutlhari ni ku ponisa vanhu eku feni. EUnited States, kwalomu ka timiliyoni ta 20 ta vahlaleri va thelevhixini, vhiki na vhiki va hlalela minongonoko leyi kombisaka ku nghenelela ka tintsumi evuton’wini bya vanhu. Exitolo xin’wana lexi xavisaka tibuku, ku xaxametiwe tibuku leti tlulaka 400 leti vulavulaka hi tintsumi.
Buku ya sweswinyana yi hlamusela mintokoto ya ndlela leyi tintsumi leti kongomisaka ti poniseke vutomi bya masocha enyimpini. Swiphephana leswi namaketiwaka ematlhelo ya mimovha swi vula leswaku vachayeri va sirheleriwe hi tintsumi leti va kongomisaka. Tinhlengeletano ni tiseminara swi khutaza ku dyondza hi tintsumi naswona ku vuriwa leswaku ti pfuna vanhu ku vulavula na tona.
Eileen Freeman i mutsari wa tibuku tinharhu ta malunghana ni tintsumi a tlhela a va mukandziyisi wa magazini lowu hi ku hlawuleka wu namarheleke eka tintsumi. Wa hlamusela: “Ndza tshemba leswaku ntsumi yin’wana na yin’wana etilweni yi ni ntsumi leyi tirhisanaka na yona eMisaveni, xivumbiwa lexi mintirho ya xona a hi ku dzunisa Xikwembu xa matilo ntsena, kambe ni ku khathalela swivumbiwa swa vanhu kahle ni swivumbiwa swin’wana leswi hanyaka eMisaveni. Kutani ntsumi leyi kongomisaka yi averiwe eka un’wana na un’wana wa hina leswaku yi hi khathalela loko ha ha ku tikiwa ni loko hi ri karhi hi kula exivelekelweni, loko hi tswariwa, ni hi nkarhi wa ku hanya ka hina emisaveni ku kondza yi hi susa emisaveni yi hi yisa ematilweni yo kwetsima.” Leri i vonelo leri tolovelekeke leri hlamuselaka kahle tintsumi leti kongomisaka.
Eminkarhini leyi yo nonon’hwa ni leyi tshikilelaka, swa chavelela ku pfumela leswaku hi ni ntsumi leyi hi kongomisaka, leyi ntirho wa yona ku nga ku hi sirhelela. Xana Bibele, ku nga Rito ra Xikwembu, yi ri yini hi leswi? Xana hi nga ringeta ku tihlanganisa ni tintsumi? Xana ti ni mhaka ni mimpimanyeto ya hina ya mahanyelo ni mintshembo ya vukhongeri bya hina? Hi wihi mpfuno lowu hi nga wu langutelaka eka tona? Swivutiso leswi swi ta hlamuriwa exihlokweni lexi landzelaka.