Xana Khisimusi Yi Fularhele Kreste?

“A ndzi si tshama ndzi hlanganyela eminkhubyeni ya nguva ya Khisimusi. Eka mina yi vonaka yi nga fambelani nikatsongo ni vutomi ni dyondzo ya Yesu.”—Mohandas K. Gandhi.

VO TALA a va nga ta pfumelelana na yena Gandhi emhakeni leyi. Va nga ha vutisa va ku, ‘Yini, xana hakunene murhangeri wa Muhindu a nga tiva hi ta holideyi ya Vukreste?’ Kambe, ku fanele ku pfumeriwa leswaku Khisimusi yi hangalake hinkwako emisaveni, yi khumba mindhavuko ya tinxaka hinkwato. December yin’wana ni yin’wana holideyi leyi yi vonaka yi hangalake hinkwako.

Hi xikombiso, vanhu va le Asia va kwalomu ka timiliyoni ta 145 va tlangela Khisimusi, naswona va engeteleke hi timiliyoni ta 40 ku tlula nhlayo ya lembe-xikhume leri hundzeke. Kutani loko ku ri leswaku loko a vulavula hi “minkhuvo” Gandhi a a vula Khisimusi ya misava ya manguva lawa, ndlela leyi swilo swi xaviwaka ha yona hi vunyingi, leyi hinkwerhu hi yi vonaka, swa tika ku ala leswaku xivumbeko lexi xa nkhuvo hakanyingi xi seketeriwa swinene. Magazini wa Asiaweek wu ri: “Khisimusi eAsia—ku suka eka mavoni ya nkhuvo eHong Kong ku ya eka mirhi yo leha ya Khisimusi etihotela ta le Beijing ni ku ya enkombisweni wa ku velekiwa ka Yesu endhawini ya bindzu eSingapore—ngopfu-ngopfu i xiendlakalo xa misava (xa bindzu).”

Xana ku tlangeriwa ka Khisimusi ka manguva lawa ku bakanyele Kreste etlhelo? December 25 yi tlangeriwe ximfumo ku sukela hi lembe-xidzana ra vumune C.E., loko Kereke ya Rhoma Khatholiki yi hlawula siku rero ri va ra vukhongeri ra ku tlangela ku velekiwa ka Yesu. Kambe hi ku ya hi nkambisiso wa sweswinyana lowu endliweke eUnited States, i tiphesente ta 33 ntsena ta lava va vutisiweke, lava anakanyeke leswaku ku velekiwa ka Kreste i xiphemu xa nkoka swinene eka Khisimusi.

Xana wena u titwisa ku yini? Xana nkarhi wun’wana u vona onge eka ku navetisa hinkwako loku yaka emahlweni, ku xaviwa hi ku phindha-phindha ka tinyiko, ku sasekisiwa ka mirhi, ku hleriwa ka swinkhubyana, ku rhumeriwa ka makhadi—Yesu u bakanyeriwe etlhelo hi ndlela yo karhi emhakeni leyi?

Vo tala va vula leswaku ndlela yin’wana ya leswaku Kreste a tlhela a xiximiwa hi Khisimusi i ku endla Nkombiso wa ku velekiwa kakwe kumbe wa masungulo yakwe. Swi nga ha endleka leswaku u vone ku hlengeletiwa ka swifaniso swo tano, leswi fanekiselaka xihlangi Yesu xi ri exitsengeleni xi rhendzeriwe hi Mariya, Yosefa, varisi vo karhi, “tintlhari tinharhu,” kumbe “tihosi tinharhu,” swifuwo swo karhi ni vahlaleri vo karhi. Hi ntolovelo ku vuriwa leswaku minkombiso yo tano ya ku velekiwa ka Yesu yi pfuna ku tsundzuxa vanhu leswi hi xiviri Khisimusi yi vulaka swona. Hi ku ya hi U.S. Catholic, “nkombiso wa ku velekiwa ka Yesu wu nyika xifaniso xo antswa swinene ku tlula leswi evhangheli yin’wana ni yin’wana yi nga swi nyikaka, hambileswi wu tlhelaka wu kandziyisa ximunhuhatwa lexi nga riki xa matimu xa swiviko leswi.”

Kambe, xana Nkombiso wa ku velekiwa ka Yesu wu nga ringanyeta hi ndlela yihi leswaku swiviko leswi nga eka marungula ya Tievhangeli ta Bibele a hi swa matimu? Ina, swi fanele swi pfumeriwa leswaku swifaniso leswi kovotliweke hi vutshila, swi nyika vonelo ra leswaku ku velekiwa ka Kreste i ntsheketo kumbe migaringeto. Nkombiso wa ku velekiwa ka Yesu wu endliwe lowu dumeke ro sungula hi lembe-xidzana ra vu-13 hi mupfumeri la nga nghwendza naswona a wu ri nchumu lowu nga nyawuriki. Namuntlha, ku fana ni swilo swin’wana swo tala swinene leswi fambelanaka ni holideyi leyi, Minkombiso ya ku velekiwa ka Yesu yi hundzuke bindzu lerikulu. ENaples, le Italy, switolo hi ku landzelelana ka swona swi xavisa swifaniso swa Minkombiso ya ku velekiwa ka Yesu, kumbe presepi, lembe hinkwaro. Swifaniso swin’wana leswi dumeke swinene, a swi yimeli vanhu va marungula ya Tievhangeli, kambe swi yimela vanhu lava dumeke va manguva lawa, vo fana na Princess Diana, Manana Teresa ni muendli wa swiambalo, Gianni Versace. Kun’wana, presepi yi endliwa hi chokoleti, pasta hambi ku ri timbatsana. U nga swi twisisa leswaku ha yini swi tika ku vona matimu eka minkombiso yo tano.

Xisweswo, Minkombiso yo tano ya ku velekiwa ka Yesu yi nga xi “kombisa hi ndlela yihi xifaniso xo antswa ku tlula leswi evhangheli yin’wana ni yin’wana yi nga swi nyikaka”? Xana marungula ya Tievhangeli a hi matimu hakunene? Hambi ku ri vaxopaxopi lavakulu va fanele va pfumela leswaku Yesu a a ri munhu wa xiviri, wa matimu. Hikwalaho u fanele a tshame a va n’wana wa xiviri, la velekiweke endhawini ya xiviri. Ku fanele ku ri ni ndlela yo antswa yo kuma xifaniso xo antswa xa swiendlakalo leswi fambelanaka ni ku velekiwa ka yena ku tlula ntsena ku honolela Nkombiso wa ku velekiwa ka Yesu!

Entiyisweni yi kona. Van’wamatimu vambirhi va tsale marungula lama tiyimeleke woxe ya ku velekiwa ka Yesu. Loko nkarhi wun’wana u vona onge Kreste wa honisiwa swinene hi nkarhi wa Khisimusi, ha yini u nga tikambisiseli marungula lawa hi wexe? Eka wona, a wu nge kumi mintsheketo kumbe migaringeto, kambe u ta kuma rungula leri tsakisaka—rungula leri nga ntiyiso ra ku velekiwa ka Kreste.

[Laha Xifaniso Xi Humaka Kona eka tluka 3]

Border on pages 3-6, 8, and 9: Fifty Years of Soviet Art