Malembe Yo Tlula 40 Ya Ku Yirisiwa Hi Vukhomunisi
HI KU VULA KA MIKHAIL VASILEVICH SAVITSKII
Xihondzo xo Rindza (xa Xinghezi) xa April 1, 1956 xi vike leswaku Timbhoni ta Yehovha “to tala ti hlongoriwile” hi April 1, 7 na 8, 1951. Xihondzo xo Rindza xi te: “Lawa i masiku lama nga rivalekiki eka timbhoni ta Yehovha ta le Russia. Hi masiku lawa manharhu, hinkwato timbhoni ta Yehovha leti a ti kumeka eUkraine Vupela-dyambu, eWhite Russia [Belarus], eBessarabia, eMoldavia, eLatvia, eLithuania ni le Estonia—vavanuna ni vavasati vo tlula magidi ya nkombo . . . va khandziyisiwe emakalichini, va yisiwa eswitichini swa switimela, kwalaho va fika va khandziyisiwa ematorokisini lama tleketlaka swifuwo kutani va rhumeriwa ekule swinene.”
HI April 8, 1951, nkatanga, n’wana wa mina wa tin’hweti ta nhungu, vatswari va mina, makwerhu lontsongo ni Timbhoni tin’wana to tala, va tekiwile emakaya ya vona eTernopol’ ni le kusuhi na kona, le Ukraine. Endzhaku ko khandziyisiwa ematorokisini ya swifuwo, va fambe kwalomu ka mavhiki mambirhi. Eku heteleleni va chichiwe endhawini ya nhlangasi eSiberia (nhova yo titimela) evupela-dyambu bya Tiva ra Baikal.
Hikwalaho ka yini ndzi nga katsekanga eku hlongoriweni loku? Ndzi nga si vula leswaku a ndzi ri kwihi hi nkarhi wolowo ni leswaku ku endleke yini hi hina hinkwerhu endzhaku ka sweswo, inge ndzi hlamusela leswaku swi tise ku yini leswaku ndzi va un’wana wa Timbhoni ta Yehovha.
Ntiyiso Wa Bibele Wu Hi Fikelela
Hi September 1947, loko ndzi ri ni malembe ya 15, ku fike Timbhoni ta Yehovha timbirhi ekaya ra ka hina eximutanini xa Slaviatin, kwalomu ka tikhilomitara ta 50 ku suka eTernopol’. Loko mina na Manana hi tshamile hi ri karhi hi yingisele vantshwa lava—lava un’wana wa vona a ku ri Maria—ndzi swi tivile leswaku lebyi a ku ngo va vukhongeri byin’wana ntsena. Va hlamusele vupfumeri bya vona naswona va hlamula swivutiso swa hina swa Bibele hi ndlela leyi twisisekaka.
A ndzi pfumela leswaku Bibele i Rito ra Xikwembu, kambe kereke a yi ndzi khomise tingana. Kokwana a a hamba a ku: “Vaprista va chavisa vanhu hi ku vulavula hi ku xanisiwa hi ndzilo wa tihele, kambe vaprista hi voxe a va chavi nchumu. Va kanganyisa ni ku hambukisa swisiwana.” Ndza ha tsundzuka ku hlaseriwa ni ku hisiwa ka swilo swa vaaki va le Poland lava a va tshama eximutanini xa ka hina eku sunguleni ka Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava. Lexi tsemaka nhlana, ku hlasela loku a ku hleriwe hi vafundhisi va Makhatoliki lawa ma nga Magriki. Endzhaku ka sweswo ndzi vone vanhu vo tala lava dlayiweke, kutani a ndzi lava ku tiva swivangelo swa tihanyi to tano.
Loko ndzi ri karhi ndzi dyondza Bibele ni Timbhoni, ndzi sungule ku swi twisisa. Ndzi dyondze mintiyiso ya Bibele ya xisekelo, ku katsa ni leswaku a ku na tihele leti pfurhaka ni leswaku Sathana Diyavulosi u tirhisa vukhongeri bya mavunwa leswaku a hlohlotela nyimpi ni ku halatiwa ka ngati. Nkarhi na nkarhi a ndzi yimanyana loko ndzi ri karhi ndzi endla dyondzo ya munhu hi xiyexe kutani ndzi khongela ku suka embilwini, ndzi nkhensa Yehovha hi leswi a ndzi ri karhi ndzi swi dyondza. Ndzi sungule ku avelana mintiyiso leyi ya Bibele ni makwerhu lontsongo Stakh, kutani ndzi tsake ngopfu loko a yi amukerile.
Ku Hanya Hi Leswi Ndzi Swi Dyondzeke
Ndzi xi xiyile xilaveko xa leswaku ndzi cinca kutani hi ku hatlisa ndzi tshike ku dzaha. Ndzi tlhele ndzi twisisa xilaveko xa ku hlangana nkarhi na nkarhi ni van’wana leswaku hi va ni dyondzo ya Bibele leyi hlelekeke. Leswaku ndzi endla tano, ndzi fambe ekhwatini kwalomu ka tikhilomitara ta khume ndzi ya endhawini leyi tumbeleke laha minhlangano a yi khomiwa kona. Minkarhi yin’wana a ko va vavasati va nga ri vangani lava a va swi kota ku va kona eka nhlangano lowu, naswona hambileswi a ndzi nga si khuvuriwa, ndzi komberiwe ku wu fambisa.
Ku va ni tibuku ta Bibele a swi ri ni khombo, kasi loko wo kumiwa u ri na tona a wu nga gweviwa ku tshama ekhotsweni ku ringana malembe ya 25. Hambiswiritano, a ndzi swi navela ku va ni layiburari ya mina n’wini. Un’wana wa vaakelani va hina u tshama a dyondza ni Timbhoni ta Yehovha, kambe hikwalaho ka ku chava u tshikile kutani a celela tibuku takwe entangeni wakwe. Ndzi nkhense Yehovha swonghasi loko wanuna loyi a yimbule tibuku takwe hinkwato ni timagazini ivi a pfumela leswaku ndzi ti teka! Ndzi ti tumbete endhawini leyi Tatana a a fuwe tinyoxi eka yona, laha a ku nga ri na munhu loyi a a ta ya hangunuxa.
Hi July 1949, ndzi nyiketele vutomi bya mina eka Yehovha kutani ndzi khuvuriwa ku ri xikombiso xa ku tinyiketela ka mina. A ri ri siku leri tsakisaka ku ma tlula hinkwawo evuton’wini bya mina. Mbhoni leyi fambiseke nkhuvulo lowu exihundleni yi kandziyise leswaku a swi olovi ku va Mukreste wa ntiyiso ni leswaku miringo yo tala ya ha ta. Ku nga ri khale ndzi swi xiyile leswaku a a vulavula ntiyiso! Hambiswiritano, vutomi bya mina tanihi Mbhoni leyi khuvuriweke byi ve ni masungulo lama tsakisaka. Tin’hweti timbirhi endzhaku ka loko ndzi khuvuriwile, ndzi tekane na Maria, un’wana wa vanhu lavaya vambirhi lava ndzi dyondziseke ntiyiso na Manana.
Ndzingo Wa Mina Wo Sungula Wu Fike Hi Xitshuketa
Hi April 16, 1950, a ndzi ri endleleni yo ya ekaya ndzi huma exidorobanini xa Podgaitsi loko hi xitshuketa ndzi hlangana ni masocha kutani ma kuma tibuku ta Bibele leti a ndzi ya na tona edyondzweni ya hina ya ntlawa. Ndzi khomiwile. Emasikwini yo sungula ya ku pfaleriwa, ndzi biwe hi nhonga naswona ndzi nga pfumeleriwi ku dya kumbe ku etlela. Ndzi tlhele ndzi lerisiwa leswaku ndzi korhama ni ku yima ku ringana ka dzana, mavoko ma ri ehenhla ka nhloko, ku nga nchumu lowu ndzi tsandzekeke ku wu heta. Endzhaku ka sweswo ndzi hoxiwe ekamareni ra le hansi ku ringana tiawara ta 24, leri titimelaka naswona ri tsakamaka.
Xikongomelo xa ku khomiwa hi ndlela leyi ya tihanyi a ku ri ku heta matimba ya ku tiyisela ka mina leswaku swi olova ku kuma timhaka eka mina. Va sindzisile va ku: “U tikume kwihi tibuku letiya, naswona a wu ti yisa kwihi?” A ndzi lavanga ku va byela nchumu. Hiloko va ndzi hlayela xiphemu xa nawu lowu ndzi nga ta avanyisiwa ha wona. A wu vula leswaku xigwevo xa ku hangalasa ni ku hlayisa tibuku leti lwisanaka na Soviet i ku dlayiwa kumbe ku khotsiwa malembe ya 25.
Va vutisile va ku: “Hi xihi xigwevo lexi u xi vonaka xi antswa?”
Ndzi hlamule ndzi ku: “A xi kona, kambe ndzi tshembe Yehovha naswona hi mpfuno wakwe, ndzi ta amukela xin’wana ni xin’wana lexi a xi pfumelelaka.”
Lexi ndzi hlamariseke, endzhaku ka masiku ya nkombo va ndzi ntshunxile. Ntokoto wolowo wu ndzi pfune leswaku ndzi tlangela ntiyiso wa xitshembiso xa Yehovha lexi nge: “Ndzi nga ka ndzi nga ku tshiki naswona ndzi nga ka ndzi nga mi fularheli.”—Vaheveru 13:5.
Loko ndzi tlhelela ekaya a ndzi vabya swinene, kambe Tatana u ndzi yise eka dokodela kutani ndzi hlakarhele hi ku hatlisa. Hambileswi Tatana a a nga ri wa vupfumeri lebyi fanaka ni bya swirho leswin’wana swa ndyangu, u hi seketerile evugandzerini bya hina.
Ku Khotsiwa Ni Ku Hlongoriwa eTikweni
Tin’hwetinyana endzhaku ka sweswo ndzi sindzisiwe ku tirha evuthwini ra Soviet. Ndzi hlamuserile leswaku ripfalo ra mina a ri ndzi pfumeleli ku endla tano. (Esaya 2:4) Nilokoswiritano, hi February 1951, ndzi gweviwe malembe ya mune kutani ndzi rhumeriwa ekhotsweni ra le Ternopol’. Endzhakunyana ndzi rhurhiseriwe eka leri nga eL’viv, doroba lerikulu, leri nga mpfhuka wa tikhilomitara ta 120. Loko ndzi ri ekhotsweni kwalaho, ndzi twe leswaku Timbhoni to tala ti yisiwe eSiberia.
Hi ximumu xa 1951, hi rhumeriwe halahaya ka Siberia hi ri ntlawa, hi ya etlhelo ra Far East. Hi fambe n’hweti hinkwayo—kwalomu ka tikhilomitara ta 11 000—hi tsemakanya tizoni ta 11 ta minkarhi! Hi yime kan’we ntsena endhawini leyi hi nga pfumeleriwa ku hlamba, endzhaku ko va exitimeleni ku tlula mavhiki mambirhi. Yoleyo a yi ri yindlu leyikulu yo hlambela eka yona ya mani na mani eNovosibirsk, le Siberia.
Kwalaho, exikarhi ka ntshungu lowukulu wa vabohiwa, ndzi twe wanuna un’wana a vula hi rito leri tlakukeke a ku: “I mani laha la nga wa ntlawa wa Yonadabu?” Hi nkarhi wolowo, vito leri nge “Yonadabu” a ri tirhisiwa ku hlawula lava a va ri ni ntshembo wa vutomi lebyi nga heriki emisaveni. (2 Tihosi 10:15-17; Pisalema 37:11, 29) Hi ku hatlisa vakhotsiwa vo tala va titivisile leswaku i Timbhoni. Hi pfuxelane hi ntsako lowukulu swonghasi!
Ntirho Wa Swilo Swa Moya eKhotsweni
Loko hi ri eNovosibirsk hi pfumelelane ku vitanana hi vito ro karhi leri a hi ta tivana ha rona loko hi fika laha hi yaka kona. Hinkwerhu hi hetelele hi ri ekampeni yin’we ya khotso eLwandle ra Japani, ekusuhi ni le Vladivostok. Kwalaho hi hlele leswaku hi va ni minhlangano ya nkarhi na nkarhi ya dyondzo ya Bibele. Ku va ni vamakwerhu lava va kuleke, lava wupfeke, lava va gweviweke malembe yo tala ekhotsweni swi ndzi tiyisile swinene hi tlhelo ra moya. A va siyerisana eku khomeni ka minhlangano ya hina, va tirhisa matsalwa ya Bibele ni tinhla leti yelanaka leti a va ti tsundzuka, leti humaka eka timagazini ta Xihondzo xo Rindza.
A ku vutisiwa swivutiso kutani vamakwerhu va hlamula. Vo tala va hina a hi tsema maphepha emasakeni ya semendhe lama nga riki na nchumu ivi hi tsala tinotsi loko va ri karhi va nyikela tinhlamuselo. Hi hlayise tinotsi leti kutani hi ti hlanganisa swin’we leswaku ti va layiburari ya hina leyi hi nga ta yi tirhisa. Endzhaku ka tin’hweti to karhi, lava a va gweviwe nkarhi wo leha, va rhumeriwe etikampeni ta le n’walungu-mpfungwe wa Siberia. Hina vamakwerhu vanharhu lava ha riki vantshwa, hi rhurhiseriwe eNakhodka, doroba ra le kusuhi, leri nga eka mpfhuka wa tikhilomitara leti nga ehansi ka 650 ku suka eJapani. Kwalaho ndzi hete malembe mambirhi ndzi ri ekhotsweni.
Minkarhi yin’wana a hi kuma kopi ya Xihondzo xo Rindza. Yi ve swakudya swa hina swa moya tin’hweti to tala. Hi ku famba ka nkarhi, hi amukele ni mapapila. Ro sungula leri ndzi ri amukeleke ri huma endyangwini wa mina (lowu sweswi a wu hlongoriwile etikweni) ri ndzi ririsile. Ri hlamusele leswaku, tanihi laha ku hlamuseriweke ha kona eka Xihondzo xo Rindza lexi tshahiweke exinghenisweni, miti ya Timbhoni yi hlaseriwile naswona mindyangu yi nyikiwe tiawara timbirhi ntsena leswaku yi famba.
Ndzi Ri Ni Ndyangu Wa Mina Nakambe
Ndzi ntshunxiwile hi December 1952, endzhaku ko tirha malembe mambirhi ya xigwevo xa mina xa malembe ya mune. Ndzi tlhele ndzi hlangana ni ndyangu wa mina eximutanini xa Gadaley ekusuhi ni le Tulun, eSiberia, laha va nga hlongoleriwa kona. Entiyisweni swi tsakisile ku tlhela ndzi va na vona—n’wana wa mina wa jaha Ivan a a lave ku va ni malembe manharhu hi vukhale, kasi lowa nhwanyana Anna a a lave ku endla malembe mambirhi. Hambiswiritano, ntshunxeko wa mina a wu pimiwile. Pasi ra mina ro endza a ri tekiwile hi vatirhela-mfumo va ndhawu yoleyo kutani a ndzi tshama ndzi rindziwile. A ndzi nga swi koti ku famba mpfhuka wo tlula tikhilomitara tinharhu ku suka ekaya. Endzhakunyana, ndzi pfumeleriwile ku ya emakete le Tulun hi hanci. Hi ku tirhisa vuxiyaxiya lebyikulu, ndzi hlangane ni Timbhoni-kulorhi kwalaho.
Hi nkarhi wolowo a hi ri ni vana vambirhi va vanhwanyana, Anna na Nadia, ni vambirhi va majaha, Ivan na Kolya. Hi 1958 hi kume n’wana un’wana wa jaha, Volodya. Kutani endzhaku, hi 1961, hi kume un’wana wa nhwanyana, Galia.
Hakanyingi ma-KGB (khale ka vatirhela-mfumo va nsirhelelo) a ma ndzi khoma kutani ma ya ndzi konanisa. Xikongomelo xa vona a va nga lavi leswaku ndzi va byela rungula malunghana ni vandlha ntsena, kambe a va lava ni leswaku ndzi vonaka ndzi ri la tirhisanaka na vona. Hikwalaho a va ndzi yisa exitolo lexinene xa swakudya kutani va ringeta ku teka swifaniso na mina ndzi ri karhi ndzi n’wayitela ni ku tiphina na vona. Kambe ndzi swi xiyile leswaku a va susumetiwa hi yini, kutani ndzi ringete hi matimba ku tshama ndzi bohanise xikandza. Nkarhi wun’wana ni wun’wana loko ndzi khomiwile, ndzi byele vamakwerhu hilaha swilo swi fambeke hakona. Xisweswo a va byi kanakananga vutshembeki bya mina.
Ku Tihlanganisa Ni Lava Nga eTikampeni
Emalembeni lama hundzeke, Timbhoni ta madzana ti pfaleriwe etikampeni ta makhotso. Hi nkarhi wolowo, a hi hamba hi vulavurisana ni vamakwerhu lava pfaleriweke ekhotsweni, hi va rhumela tibuku. Xana leswi a hi swi endla njhani? Loko vamakwerhu va xinuna kumbe va xisati va ntshunxiwile ekampeni, hi vona a va hi byela leswaku tibuku ti nga nghenisiwa njhani exihundleni hambi loko swi tika swinene. Ku lava ku ringana malembe ya khume, hi swi kotile ku rhumela vamakwerhu tikopi ta timagazini ni tibuku etikampeni leti, leti a hi ti kuma ePoland ni le matikweni man’wana.
Vamakwerhu va xisati vo tala va Vakreste va hete nkarhi wo leha, va kopa tibuku hi maletere lamatsongo swinene lerova magazini hinkwawo wu kota ku tumbetiwa eka nchumu lowutsongo wo kota bokisi ra mencisi! Hi 1991, loko ku yirisiwa ka hina ku herisiwile naswona hi amukela timagazini to saseka ta mivala ya mune, un’wana wa vamakwerhu va xisati u te: “Sweswi hi ta rivariwa.” A a hoxisile. Hambiloko vanhu vo rivala, Yehovha a nge wu rivali ntirho wa vanhu vo tano vo tshembeka!—Vaheveru 6:10.
Ku Rhurhela eNdhawini Yin’wana Ni Timhangu
Endzhaku hi 1967, yindlu ya makwerhu le Irkutsk yi hangunuxiwile. Ku kumiwe filimi ni tikopi ta tibuku ta Bibele. U voniwe nandzu kutani a gweviwa malembe manharhu ekhotsweni. Kambe loko va hangunuxa yindlu ya hina a va kumanga nchumu. Hambiswiritano, vatirhela-mfumo a va khorwisekile leswaku ha katseka, hikwalaho ndyangu wa mina wu boheke ku rhurha endhawini yoleyo. Hi rhurhele endhawini leyi nga eka mpfhuka wa tikhilomitara ta 5 000 ku ya evupela-dyambu, edorobeni ra Nevinnomyssk le Caucasus. Kwalaho hi khomeke entirhweni wa ku nyikela vumbhoni hi xitshuketa.
Ku humelele mhangu hi siku ro sungula ra masiku yo wisa ya xikolo hi June 1969. Loko n’wana wa hina wa malembe ya 12 hi vukhale, ku nga Kolya, a ringeta ku teka bolo ekusuhi ni muchini wa gezi lowu nga ni matimba lamakulu, gezi ri n’wi hisile. Xiphemu xo tlula tiphesente ta 70 xa miri wakwe xi tshwile. Exibedlhele u hundzulukele eka mina a ku: “Xana ha ha ta swi kota ku ya swin’we exihlaleni lexiya?” (A a vulavula hi xihlala lexi a hi rhandza ku xi endzela.) Ndzi te: “Ina Kolya, hi ta tlhela hi ya exihlaleni lexiya. Loko Yesu Kreste a ku pfuxela evuton’wini, hakunene hi ta ya exihlaleni xexo.” A nga xalamukanga hi ku helela emiehleketweni, u hambete a yimbelela rin’wana ra tinsimu ta Mfumo, leri a ri rhandzaka, leri a a rhandza ku ri tlanga hi tirompita yakwe eka okhestra ya vandlha. Endzhaku ka masiku manharhu u lovile, a ri ni ntshembo wa ku pfuka ka vafi.
Lembe leri landzelaka, n’wana wa hina wa jaha wa malembe ya 20, Ivan, u sindzisiwe ku ya tirha evusocheni. Loko a ala ku ya tirha, u khomiwile kutani a heta malembe manharhu ekhotsweni. Hi 1971, ku sindzisiwe mina kutani ndzi tlhele ndzi xungetiwa hi ku khotsiwa loko ndzi nga swi lavi ku ya tirha. Nandzu wa mina wu teke tin’hweti. Hi nkarhi wolowo nkatanga u khomiwe hi vuvabyi bya khensa kutani a lava ku khathaleriwa swinene. Hikwalaho ka leswi va wu tshikile nandzu wa mina. Maria u lovile hi 1972. A a ri munghana wo tshembeka, la namarheleke Yehovha ku fikela eku feni kakwe.
Ndyangu Wa Mina Wu Hangalaka
Hi 1973, ndzi tekane na Nina. Tata wakwe u n’wi hlongorile ekaya hi 1960 hikwalaho ka leswi a veke Mbhoni. A a ri mutirheli la hisekaka, loyi a a ri un’wana wa vamakwerhu lavaya va xisati lava va tirheke hi matimba va kopa timagazini, va endlela lava a va ri etikampeni. Vana va mina a va n’wi rhandza na vona.
Valawuri va karhatiwile hi ntirho wa hina eNevinnomyssk kutani va hi kombela leswaku hi rhurha. Xisweswo hi 1975, mina, nkatanga ni vana va mina va vanhwanyana hi rhurhele exifundzheni xa le dzongeni wa Caucasus eGeorgia. Hi nkarhi lowu fanaka, vana va mina va majaha, Ivan na Volodya va rhurhele eDzhambul endzilakanini wa le dzongeni wa Kazakstan.
Le Georgia ntirho wa Timbhoni ta Yehovha a wa ha ku sungula. Hi nyikele vumbhoni hi xitshuketa eGagra ni le kusuhi na kona, ni le Sukhumi eRibuweni ra Lwandle ra Ntima, kutani endzhaku ka lembe, ku khuvuriwe Timbhoni letintshwa ta khume enambyeni lowu nga entshaveni. Ku nga ri khale, valawuri va sindzise leswaku hi suka endhawini leyi, hiloko hi rhurhela evuxeni bya Georgia. Kwalaho hi tikarhatele swinene ku lava vanhu lava fanaka ni tinyimpfu, kutani Yehovha u hi katekisile.
Hi hlangane hi ri mintlawa leyitsongo. Xiphiqo a ku ri ririmi, hikuva a hi nga ri tivi ririmi leri vulavuriwaka eGeorgia naswona vanhu van’wana va le Georgia a va nga swi koti ku vulavula Xirhaxiya kahle. Eku sunguleni a hi dyondza ni Marhaxiya ntsena. Kambe hi ku hatlisa ntirho wa ku chumayela ni ku dyondzisa hi ririmi ra le Georgia wu ye emahlweni, kutani sweswi ku na vahuweleri va Mfumo va magidi eGeorgia.
Hi 1979, hi ku tshikileriwa hi ma-KGB, muthori wa mina u ndzi byele leswaku a ndza ha laveki etikweni ra rikwavo. Hi wona nkarhi wolowo, n’wana wa mina wa nhwanyana Nadia u humeleriwe hi mhangu ya movha, laha yena ni n’wana wakwe wa nhwanyana va feke. Manana u fele eNevinnomyssk lembe leri hundzeke, a tshembekile eka Yehovha, a siya tata wa mina ni makwerhu. Xisweswo hi endle xiboho xa ku tlhelela kona.
Mikateko Ya Ku Tiyisela
Le Nevinnomyssk hi ye emahlweni hi humesa tibuku ta Bibele exihundleni. Siku rin’wana exikarhi ka va-1980 loko valawuri va ndzi vitanile, ndzi va byele leswaku ndzi lorhe ndzi ri karhi ndzi fihla timagazini ta hina. Va hlekile. Loko ndzi suka, un’wana wa vona u te: “U nga ha tlheli u lorha u ri eku fihleni ka tibuku ta wena.” U hetelele hi ku: “Ku nga ri khale tibuku ti ta tshama erivaleni eka layiburari ya wena, naswona u ta ya eminhlanganweni u khome nsati wa wena hi voko, u tamele ni Bibele.”
Hi 1989 hi hlunamisiwe hi ku fa ka Anna n’wana wa mina wa nhwanyana a dlayiwa hi ku huma ka ngati emisiheni yi halakela ebyongweni. A a ri ni malembe ya 38 ntsena. Hi August lembe rolero, Timbhoni ta le Nevinnomyssk ti qache xitimela ti ya eWarsaw, le Poland, ti ya entsombanweni wa matiko. Lava a va ri kona a va ri 60 366, ku katsa ni vanhu va magidi lava a va huma eSoviet Union. Entiyisweni onge a ho lorha! Ku nga si hela malembe mambirhi endzhakunyana, hi March 27, 1991, ndzi ve ni lunghelo ra ku va un’wana wa vakulu va ntlhanu va vandlha lava tiyiseleke nkarhi wo leha eSoviet Union, lava sayineke tsalwa ra matimu le Moscow, leri kombisaka ku amukeriwa ximfumo ka nhlengeletano ya vukhongeri ya Timbhoni ta Yehovha!
Ndza tsaka leswi vana va mina lava seleke va tirhelaka Yehovha hi ku tshembeka. Naswona ndzi langutele ku va kona emisaveni leyintshwa ya Xikwembu laha ndzi nga ta tlhela ndzi vona Anna, Nadia ni n’wana wakwe, swin’we na Kolya. Loko a pfuxiwa, ndzi ta hetisisa xitshembiso xa mina xa ku n’wi yisa exihlaleni lexiya lexi hi nga tshama hi tsaka swinene loko hi ri swin’we eka xona malembe yo tala lama hundzeke.
Sweswi, ku ve ntsako swonghasi ku vona ku hangalaka ka ntiyiso wa Bibele hi ku hatlisa etikweni leri lerikulu! Ndzi tsakile hakunene hi vutihlamuleri bya mina evuton’wini, naswona ndzi nkhensa Yehovha ku va a ndzi pfumelerile ndzi va un’wana wa Timbhoni takwe. Ndzi khorwisekile hi ntiyiso wa Pisalema 34:8, leyi nge: “Nantŝani, mi v̌a mi v̌ona leŝaku Yehova i lo’nene ŝonghasi! Ku katekile munhu l’a tšhav̌elaka ka yena.”
[Xifaniso lexi nga eka tluka 25]
Lembe leri ndzi hlanganeke ni ndyangu wa mina eTulun ha rona
[Swifaniso leswi nga eka tluka 26]
Ehenhla: Tatana ni vana va mina ehandle ka yindlu ya hina eTulun, le Siberia
Ehenhla exineneni: N’wana wa mina Nadia ni n’wana wakwe lava va feke emhangwini ya movha
Exineneni: Xifaniso xa ndyangu hi 1968