Ku Nga Fani Hi Swiyimo Xana A Xi Ri Xikongomelo Xa Xikwembu?
Nhlamulo i e-e. A hi voneni leswaku ha yini.
XIKWEMBU a xi lava leswaku vanhu hinkwavo va va ni malunghelo lama ringanaka ya ku tiphina hi vutomi ni ntsako. Hi hlaya leswi malunghana ni ku tumbuluxiwa ka munhu: “Šikwembu ši ku: A hi endleni munhu hi šifaniso ša hina, a ta fana na hina; a ta fuma tinhlampfi ta lwandle, ni tinyanyana ta tilo, ni ŝifuwo, ni misav̌a hikwayo, ni ŝikokov̌i hikwaŝo le’ŝi kokov̌aka e misav̌eni.” Loko xi hete ku tumbuluxa swilo swa laha misaveni, “Šikwembu ši languta hikwaŝo leŝi ši ŝi endleke, kutani maŝiv̌o, a ŝi ri ŝinene ngopfu.”—Genesa 1:26, 31.
Xana Xikwembu a xi ta vula leswaku xiyimo xa namuntlha lexi nga tsakisiki xa ku nga fani ka vanhu hi swiyimo i ‘xinene ngopfu’? Nikatsongo, hikuva “Xikwembu i rirhandzu.” (1 Yohane 4:8) Ku vuriwa leswaku a xi ‘hlawuli munhu’ ni leswaku “mitiro ya [xona] yi hetisekile; hikuv̌a tindlela hikwato ta [xona] ti lulamile; i Šikwembu šo ṭhembeka, ši nga ri na nanḍu; ši ni v̌unene, ši lulamile.” (Deteronoma 10:17; 32:4; ringanisa Yobo 34:19.) Naswona muapostola Petro u gimete hi ku: “Hakunene ndza swi xiya leswaku Xikwembu a xi yi hi nghohe, kambe eka tiko rin’wana ni rin’wana munhu loyi a xi chavaka a tlhela a endla ku lulama wa amukeleka eka xona.”—Mintirho 10:34, 35.
Tanihi leswi Xikwembu xi nga ni rirhandzu, xi nga yiki hi nghohe naswona xi lulameke, a xi ta va vumbisa ku yini vanhu va nga ringani hi swiyimo malunghana ni mfanelo ya vona ya ku va ni ntsako? Ku pfumelela xihlawu-hlawu exikarhi ka vanhu ni ku va veka exiyin’weni lexi nga ringaniki a swi ta va swi lwisana hi ku kongoma ni vumunhu bya xona. A xi lave leswaku hinkwavo va “tswariwa va ri lava faneriwaka hi ku xiximiwa naswona va ri ni timfanelo leti ringanaka.” Kambe namuntlha swilo a swi tano. Ha yini?
Masungulo Ya Ku Nga Fani Hi Swiyimo
Ku va Xikwembu xi vumbe vanhu va ringana hi swiyimo a swi vuli swona leswaku a xi lave leswaku hinkwavo va ringana eka xin’wana ni xin’wana. A va ta hambana hi vuswikoti, leswi va swi tsakelaka ni vumunhu. Naswona a va ta hambana hi swikhundlha kumbe hi mpimo wa vulawuri. Hi xikombiso, wanuna ni wansati a va ringani eka swilo hinkwaswo, kambe Xikwembu xi vumbe wansati leswaku ‘a va muhetisisi’ wa wanuna. (Genesa 2:18) Swi le rivaleni leswaku vatswari ni vana a va na vulawuri lebyi ringanaka. Hambiswiritano, ku nga khathariseki ku hambana loku, hinkwavo—vavanuna, vavasati ni vana—a va ta va ni malunghelo lama ringanaka yo enerisa swilaveko swa xisekelo swa ntsako tanihi mfanelo leyi humaka eka Xikwembu. Hinkwavo a va ta xiximiwa hi ndlela leyi ringanaka ni ku va ni xiyimo lexi ringanaka emahlweni ka Xikwembu.
Hilaha ku fanaka, vana va moya va Xikwembu, lava vumbiweke vanhu va nga si vumbiwa, va nyikiwe swiavelo ni vutihlamuleri lebyi nga faniki. (Genesa 3:24; 16:7-11; Esaya 6:6; Yudha 9) Hambiswiritano, hi ku ya hi leswi a va nyikiwe swona, hinkwavo a va swi kota ku tiphina hi malunghiselelo ya Xikwembu ya vutomi ni ntsako hi mpimo lowu ringanaka. Xisweswo va kombise leswaku Xikwembu a xi yi hi nghohe hi ndlela leyi hlamarisaka.
Lexi vavisaka, xivumbiwa xin’wana xa moya a xi nga enerisekanga hi lunghiselelo ra ku va Xikwembu xi nga yi hi nghohe. A xi lava swo tlula leswi Xikwembu xi xi nyikeke swona, xi navela xiyimo xa le henhla lexi tlakukeke swinene. Hi ku hlakulela ku navela loku loku hoxeke, xi tiendle nala wa Yehovha, loyi tanihi Muvumbi a tlakukeke ehenhla ka swilo hinkwaswo. Endzhakunyana n’wana loyi wa moya la xandzukeke wa Xikwembu u yenge vanhu leswaku va lava swo tlula leswi Xikwembu xi va nyikeke swona. (Genesa 3:1-6; ringanisa Esaya 14:12-14.) Xisweswo, lunghiselelo ra Yehovha ra leswaku vanhu va tiphina hi vutomi ni ntsako ri vonake ri tsekatseka. Muxandzuki loyi wa moya loyi a hlamuseriwaka eka Nhlavutelo 20:2 tanihi “Diyavulosi na Sathana,” hi yena a veke muhlohloteri lowo biha wa ku nga fani ka vanhu hi swiyimo.
Xana Swilo Swi Ta Kala Swi Hundzuka?
Nhlamulo i ina!
Kambe i mani loyi a nga tisaka ku hundzuka loku naveriwaka? Valawuri va vanhu va tikarhatele ku endla tano hi malembe-xidzana yo tala, van’wana entiyisweni va swi endla hi mbilu yo basa. Ku humelela ka vona a ku hikiwile, leswi endleke vanhu vo tala va gimeta hi leswaku ku langutela leswaku xiphiqo xa ku nga fani ka vanhu hi swiyimo xi ta kala xi tlhantlhiwa i ku tixisa. Hambiswiritano, langutelo ra Xikwembu ri tsariwe eka Esaya 55:10, 11: “Ku fana ni mpfula ni gamboko loko ŝi šika hi le tilweni, a ŝi tlheleri kona, ŝi nga si tšheleta misav̌a, ni ku mirisa, ni ku hlukisa le’ŝi milaka, ŝi nga si nyika mbewu e ka mubyari, ni ŝakudya e ka loyi a dyaka, ŝi tano ni rito ra mina, le’ri humaka e noṅwini wa mina: Ri nga ka ri nga tlheleri ka mina ri nga si tira ntšhumu, ri nga si endla ku ranḍa ka mina, ri nga si hetisa makungu ya mina.”
Mawaku ndlela leyi swi chavelelaka ha yona ku tiva leswaku Yehovha Xikwembu u vule leswaku u ta hetisisa xikongomelo xa yena xo sungula, xo nyika vanhu hinkwavo malunghelo lama ringanaka ya vutomi ni ntsako! Tanihi Xikwembu xa ntiyiso, u hlambanye leswaku u ta hetisisa leswi a swi tshembiseke. Lexi tsakisaka hi leswaku wa swi rhandza naswona u ni matimba ya ku endla tano. Xana leswi u ta swi hetisisa njhani?
Nhlamulo yi le ka Mfumo lowu Yesu Kreste a dyondziseke valandzeri va yena hinkwavo ku wu khongelela: “Tata wa hina la nge matilweni, . . . Mfumo wa wena a wu te. Ku rhandza ka wena a ku endleke emisaveni, hilaha ku endlekaka hakona etilweni.” (Matewu 6:9, 10) Ina, Mfumo wa Xikwembu hi wona lowu Yehovha a nga ta wu tirhisa ku “seletela ni ku herisa ku fuma kuloku hikwako [loku nga kona sweswi], kambe kona ku ta v̌a kona hi laha ku nga riki na makumu.”—Daniyele 2:44.
Ehansi ka ku fuma ka Mfumo wa le tilweni, ku ta va ni vandla lerintshwa ra vanhu. Malunghana ni mhaka leyi, muapostola Yohane u tsarile ebukwini yo hetelela ya Bibele, ku nga Nhlavutelo a ku: “Ndzi vona tilo lerintshwa ni misava leyintshwa; hikuva tilo ro sungula ni misava yo sungula a swi hundzile.” (Nhlavutelo 21:1) Swilo hinkwaswo swo biha swa ku nga fani hi swiyimo swi ta va swi nga ha ri kona—vusweti, vuvabyi, ku pfumala vutivi, xihlawu-hlawu ni maxangu man’wana ya vanhu.a
Ku tlula dzana ra malembe, Timbhoni ta Yehovha a ti ri karhi ti kongomisa nyingiso wa vanhu eka Mfumo wolowo. (Matewu 24:14) Hi ku tirhisa tibuku na hi mpfuno wa xiviri, ti tinyiketerile ku pfuna vanhu leswaku va tiva xikongomelo xa Xikwembu lexi tsariweke eBibeleni. Hambiswiritano, ntirho wa tona wo dyondzisa wa misava hinkwayo a wu nyikanga vanhu ntshembo wa ku hanya eswiyin’weni leswi ringanaka ni ntsako enkarhini lowu taka ntsena, kambe wu tlhele wu va pfuna ni sweswi leswaku va hlangavetana ni xiphiqo xa ku nga fani ka vanhu hi swiyimo. A hi voneni leswaku njhani.
[Nhlamuselo ya le hansi]
a Leswaku u kuma bulo leri engetelekeke malunghana ni ndlela leyi Mfumo wa Xikwembu wu nga ta tisa swiyimo leswi ringanaka eka vanhu hinkwavo ha yona ku nga ri khale, hi kombela u vona tindzima 10 na 11 ta buku leyi nge Vutivi Lebyi Yisaka eVuton’wini Lebyi Nga Heriki, leyi kandziyisiweke hi Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 5]
Xikwembu a xi lave leswaku vanhu hinkwavo va va ni malunghelo lama ringanaka ya ku hanya ni ntsako