Rivalela Swi Suka eMbilwini
“Ni Tata wa mina la nge matilweni u ta endla hi mukhuva lowu fanaka eka n’wina loko mi nga rivaleli vamakwenu ku suka etimbilwini ta n’wina.”—MATEWU 18:35.
1, 2. (a) Mudyohi loyi a dumeke ngopfu u ku kombise njhani ku tlangela loku a a ri na kona eka Yesu? (b) Hi yihi yinhla leyi Yesu a yi boxeke loko a hlamula?
HANDLE ko kanakana wansati loyi a a ri nghwavava, naswona a wu nga ta ehleketa ku n’wi vona ekaya ra munhu wa vukhongeri. Loko ku ri leswaku van’wana va hlamarile loko va n’wi vona kwalaho, va fanele va hlamarisiwe ku tlula ni mpimo hi leswi a swi endleke. U ye eka munhu wa mahanyelo lama xiximekaka swinene, kutani a kombisa ndlela leyi a yi tlangelaka ha yona mintirho yakwe leyinene, a n’wi hlambisa milenge hi mihloti, a yi sula hi misisi yakwe.
2 Wanuna yoloye, Yesu, a nga n’wi fularhelanga wansati loyi, “loyi a a tiviwa emutini leswaku i mudyohi.” Kambe Simoni lowa Mufarisi, loyi kaya leri a ri ri ra yena, a a karhatekile hileswi wansati loyi a a ri mudyohi. Yesu u hlamule hi ku tirhisa xifaniso xa vavanuna vambirhi lava a va kolota mulombisi. Un’wana wa vona a a kolota mali yo tala—kwalomu ka muholo wa malembe mambirhi. Loyi un’wanyana a a kolota n’we-xa-khume xa mali yoleyo—ku nga muholo wa nkarhi lowu nga hlanganisiki ni tin’hweti tinharhu. Loko va tsandzeka ku hakela, mulombisi “u va rivalele hi ku ntshunxeka ha vambirhi.” Ina, loyi a a ri ni xikweleti lexikulu a a ri ni xivangelo lexi twalaka swinene xa ku kombisa rirhandzu loko a rivaleriwile. Loko Yesu a kombise ndlela leyi xifaniso lexi xi hlanganaka ha yona ni xiendlo xa musa xa wansati loyi, u ye emahlweni a vula nsinya wa nawu lowu nge: “Loyi a rivaleriwaka katsongo, u rhandza katsongo.” Hiloko a byela wansati loyi a ku: “U rivaleriwile swidyoho swa wena.”—Luka 7:36-48.
3. I yini lexi hi faneleke hi tivutisa xona malunghana na hina vini?
3 Tivutise, ‘Loko a ndzi ri wansati yoloye kumbe ndzi ri exiyin’weni lexi fanaka kutani ndzi tsetseleriwa, xana a ndzi ta sihalala ndzi ala ku rivalela van’wana?’ U nga ha hlamula u ku, ‘Doo!’ Hambiswiritano, xana wa pfumela hakunene leswaku u ni moya wa ku rivalela? Xana u munhu la rivalelaka hi ntumbuluko? Xana u titolovete ku hatlisa u rivalela van’wana, naswona, xana van’wana va ku tiva u ri munhu la rivalelaka? A hi voneni leswaku ha yini un’wana ni un’wana wa hina a fanele a anakanyisisa swinene hi mhaka leyi.
Ku Rivalela A Ku Laveka—Kutani Hi Rivaleriwile
4. I yini lexi hi faneleke hi xi pfumela malunghana na hina vini?
4 U swi tiva kahle leswaku a wu hetisekanga. A wu ta vula tano loko wo tshuka u vutisiwa, kumbexana u tsundzuka marito lama kumekaka eka 1 Yohane 1:8, lama nge: “Loko hi ku: ‘A hi na xidyoho,’ ha tixisa naswona a hi na ntiyiso.” (Varhoma 3:23; 5:12) Eka van’wana, vudyoho bya vona byi tikombise hi ku endla swidyoho leswikulu, leswi tsemaka nhlana. Kambe, hambiloko wena u nga swi tivi, ku ni minkarhi yo tala leyi u tsandzekeke ku fikelela mimpimanyeto ya Xikwembu—leyi u dyoheke, naswona u endle tano hi tindlela to tala. A swi tano ke?
5. Hikwalaho ka yini hi fanele hi nkhensa Xikwembu?
5 Hikwalaho, xiyimo xa wena xi nga fanela nhlamuselo ya muapostola Pawulo: “Hambileswi a mi file eswivini swa n’wina ni le ka xiyimo xo pfumala ku yimba xa nyama ya n’wina, Xikwembu xi mi hanyisile swin’we na yena [Yesu]. Hi musa xi hi rivalele swivi swa hina hinkwaswo.” (Vakolosa 2:13; Vaefesa 2:1-3) Xiya xiga lexi nge “xi hi rivalele swivi swa hina hinkwaswo.” Sweswo swi vula swo tala. Un’wana ni un’wana wa hina u ni xivangelo lexi twalaka xa ku endla xikombelo lexi fanaka ni xa Davhida, lexi nge: “Hikwalaho ka v̌ito ra wena, Yehova, u nḍi khomele ku homboloka ka mina, hikuv̌a ku kulu.”—Pisalema 25:11.
6. I yini lexi hi nga tiyisekaka ha xona malunghana na Yehovha ni ku rivalela?
6 Xana wena—kumbe hina hinkwerhu—hi nga endla yini leswaku hi rivaleriwa? Yinhla-nkulu hileswaku Yehovha Xikwembu u tshama a lunghekele ku rivalela. Vumunhu bya yena byi tano. (Eksoda 34:6, 7; Pisalema 86:5) Hilaha ku twisisekaka, Xikwembu xi langutele leswaku hi ya eka xona hi xikhongelo, hi kombela leswaku xi hi rivalela. (2 Tikronika 6:21; Pisalema 103:3, 10, 14) Naswona xi veke xisekelo lexi tiyeke xa ku rivalela koloko—ku nga gandzelo ra nkutsulo ra Yesu.—Varhoma 3:24; 1 Petro 1:18, 19; 1 Yohane 4:9, 14.
7. U fanele u lwela ku tekelela Yehovha hi ndlela yihi?
7 Ndlela leyi Xikwembu xi tiyimiseleke ha yona ku rivalela, yi fanele yi va xikombiso xa ndlela leyi hi faneleke hi khoma vanhu van’wana ha yona. Pawulo u kombise mhaka leyi loko a tsala a ku: “Kombanani musa, mi tsetselelana swinene, mi rivalelana hi ku ntshunxeka tanihi leswi Xikwembu na xona xi mi rivaleleke hi ku ntshunxeka hi Kreste.” (Vaefesa 4:32) A swi kanakanisi leswaku yinhla ya Pawulo yi katsa leswaku hi dyondza eka xikombiso xa Xikwembu, hikuva ndzimana leyi landzelaka yi ri: “Hikokwalaho, vanani vatekeleri va Xikwembu, leswi mi nga vana lava rhandzekaka.” (Vaefesa 5:1) Xana wa swi vona leswaku mhaka leyi yi hlangana njhani? Yehovha Xikwembu u ku rivalerile, kutani—hilaha Pawulo a kombisaka hakona—u fanele u tekelela Yena, u ‘tsetselela swinene, u rivalela van’wana hi ku ntshunxeka.’ Kambe tivutise, ‘Xana ndza swi endla sweswo? Loko swi nga ri tano, xana ndzi tiyimisele ku endla tano, ndzi tinyiketela hi mbilu hinkwayo ku tekelela Xikwembu emhakeni ya ku rivalela?’
Hi Fanele Hi Lwela Ku Rivalelana
8. I yini leswi hi faneleke hi swi xiya malunghana ni swirho swa vandlha ra ka hina?
8 A swi ta tsakisa loko a ku nga ri na ku dyohelana evandlheni ra Vukreste. Kambe a swi tano. Hambiswiritano, vamakwerhu lava nga Vakreste va lwela ku landzela xikombiso xa Yesu xa rirhandzu. (Yohane 13:35; 15:12, 13; Vagalatiya 6:2) I khale va ri karhi va lwela ku tshika maehleketelo, mavulavulelo ni maendlelo lama tolovelekeke emisaveni leyi yo homboloka, naswona va ha lwa nyimpi yo tano. Va swi rhandza hi mbilu hinkwayo ku kombisa vumunhu lebyintshwa. (Vakolosa 3:9, 10) Hambiswiritano, a hi rivali leswaku vandlha ra misava hinkwayo, ni vandlha rin’wana ni rin’wana ra le ndhawini ya ka hina, ri ni vanhu lava nga hetisekangiki. Hi ku angarhela, va antswa ku tlula leswi a va ri xiswona eku sunguleni, kambe ni sweswi a va si hetiseka.
9, 10. Ha yini hi nga fanelanga hi hlamala loko ku va ni swiphiqo exikarhi ka vamakwerhu?
9 EBibeleni, Xikwembu xi hi byela hi ku kongoma leswaku hi tshama hi tsundzuka leswaku vamakwerhu lava hi nga na vona evandlheni a va hetisekanga. Hi xikombiso, xiya marito ya Pawulo lama tsariweke eka Vakolosa 3:13: “Hambetani mi lehiselana mbilu ni ku rivalelana hi ku ntshunxeka loko un’wana a ri ni xivangelo xa ku vilerisiwa hi un’wanyana. Tanihi leswi Yehovha a mi rivaleleke hi ku ntshunxeka, na n’wina endlani sweswo.”
10 Lexi xiyekaka, laha Bibele yi hi tsundzuxa hi ku hlangana loku nga kona emhakeni ya ku rivaleriwa ka hina hi Xikwembu ni vutihlamuleri ni mfanelo ya hina ya ku rivalela van’wana. Ha yini leswi swi nonon’hwa? Hikuva Pawulo u pfumerile leswaku munhu a nga va ni “xivangelo xa ku vilerisiwa hi un’wanyana.” U swi xiyile leswaku a ku ta va ni swivangelo swo tano. Swi fanele swi ve kona eka lembe-xidzana ro sungula, hambi ku ri exikarhi ka “vakwetsimi” lava nga Vakreste, lava a va ‘vekeriwe ntshembo ematilweni.’ (Vakolosa 1:2, 5) Kutani ke, xana hi nga langutela leswi hambaneke namuntlha, kasi Vakreste vo tala va ntiyiso a va na byona vumbhoni bya moya bya leswaku i “vahlawuriwa va Xikwembu, vo kwetsima ni lava rhandziwaka”? (Vakolosa 3:12) Hikwalaho, a hi fanelanga hi anakanya leswaku ku ni nchumu lowu hoxeke swinene loko evandlheni ra ka hina ku ri ni swivangelo swa ku vilela—ku nga ku karhateka emintlhavekweni hi ku titwa u dyoheriwile hakunene kumbe hi ku anakanya leswaku u dyoheriwile.
11. I yini leswi mudyondzisiwa Yakobo a hi tsundzuxeke swona?
11 Marito ya Yakobo, makwavo wa Yesu hi manana na wona ma kombisa leswaku hi fanele hi swi rindzela leswaku minkarhi yin’wana hi nga langutana ni swiyimo leswi lavaka leswaku hi rivalela vamakwerhu. “I mani la tlhariheke naswona a twisisaka exikarhi ka n’wina? Hi ku tikhoma kakwe lokunene a a kombe mintirho yakwe hi ku rhula loku fambisanaka ni vutlhari. Kambe loko mi ri ni mavondzo lamakulu ni ku kanetana etimbilwini ta n’wina, mi nga tikurisi naswona mi nga hembeli ntiyiso.” (Yakobo 3:13, 14) Xana a ku ri ni “mavondzo lamakulu ni ku kanetana” etimbilwini ta Vakreste va ntiyiso? Ina, marito ya Yakobo ma swi kombisa kahle leswaku leswi a swi ri kona evandlheni ra lembe-xidzana ro sungula, naswona a swi ta va tano ni namuntlha.
12. Ku tlhekeke xiphiqo xihi evandlheni ra khale ra le Filipiya?
12 Xikombiso xa xiviri a xi katsa Vakreste vambirhi lava totiweke, lava a va ri ni ndhuma leyinene ya ku tirha swin’we na Pawulo hi matimba. Kumbexana u tsundzuka u hlaya hi ta Efodiya na Sintika, swirho swa vandlha ra le Filipiya. Hambiloko yi nga swi hlamuseli hi vuxokoxoko, Vafilipiya 4:2, 3 yi kombisa leswaku a ku ri ni xiphiqo xo karhi exikarhi ka vona. Xana xi nga va xi vangiwe hi ku va un’wana a vule swo karhi a nga rhanganga a ehleketa, a swi vula hi ndlela leyi nga riki na musa, kumbe xi vangiwe hi ku va un’wana a nga vulavulanga kahle ni xaka ra loyi un’wana, kumbe, xana swi nga endleka leswaku a va a ri ni mavondzo? Ku nga khathariseki leswaku xi vangiwe hi yini, xi ve xiphiqo lexikulu lerova Pawulo a swi twa a ri ekule swinene le Rhoma. Vamakwerhu lava vambirhi va moya va nga va va tshike ku vulavurisana, leswi vangeke leswaku va papalatana eminhlanganweni kumbe va onhana mavito eka vanghana va vona.
13. Vuyelo byi fanele byi ve byihi emhakeni ya Efodiya na Sintika, naswona swi hi nyika dyondzo yihi?
13 Xana eka leswi swi kona leswi yelanaka ni leswi humeleleke exikarhi ka van’wana evandlheni ra ka n’wina, kumbe leswi wena u katsekeke eka swona? Ni sweswi ku nga va ku ri ni xiphiqo xo tano hi ndlela yo karhi. Xana hi nga endla yini? Emhakeni leyi boxiweke laha henhla, Pawulo u khutaze vamakwerhu volavo vambirhi lava tinyiketeleke, “leswaku va va ni mianakanyo yin’we eHosini.” Va nga ha va va pfumerile ku vulavula hi mhaka ya kona, va lulamisa xiyimo, va phofula ku tiyimisela ka vona ku rivalelana, xisweswo va tekelela langutelo ra Yehovha ro rivalela. A swi kanakanisi leswaku Efodiya na Sintika va swi kotile ku tlhantlha xiphiqo xa vona, kutani na hina hi nga swi kota. Moya wo tano wa ku rivalela wu nga tirhisiwa hilaha ku humelelaka namuntlha.
Kondletela Ku Rhula—Rivalela Van’wana
14. Ha yini hakanyingi swi koteka naswona swi antswa swinene ku rivala hi xiphiqo xo karhi?
14 Xana ku rivalela Mukreste un’wana loyi u nga ni xiphiqo na yena swi lava yini hakunene? Hi ku kongoma, a ku na ndlela yo karhi yo endla tano, kambe Bibele yi nyika swikombiso leswi pfunaka ni xitsundzuxo xa xiviri. Lexi khutaziwaka swinene—hambiloko swi nga olovi ku xi amukela ni ku xi tirhisa—i ku rivala mhaka ya kona, u yi tshika yi hundza. Hakanyingi, loko ku ri ni xiphiqo, hilaha a swi ri hakona exikarhi ka Efodiya na Sintika, munhu u anakanya leswaku loyi un’wana hi yena a nga ni xihoxo kumbe nandzu lowukulu. Kutani emhakeni yo tano, u nga ehleketa leswaku Mukreste loyi un’wana hi yena a faneleke a soriwa ngopfu kumbe hi yena a onheke swinene. Hambiswiritano, xana u nga lulamisa mhaka ya kona hi ku n’wi rivalela? Xiya leswaku loko Mukreste loyi un’wana a khumbeka ngopfu eka xihoxo lexi endlekeke kumbe xi endliwe hi yena hi ku helela, ina, loko sweswo swi ri tano hakunene, hi wena loyi u nga swi kotaka ku tshika mhaka ya kona yi hundza, hi ku n’wi rivalela, kutani swi hela.
15, 16. (a) Xana Mikiya u hlamusele Yehovha tanihi munhu wa muxaka muni? (b) Ku va Xikwembu xi ‘khomela ku dyoha’ swi vula yini?
15 Hi nga tshuki hi rivala leswaku Xikwembu i xikombiso xa hina emhakeni yo rivalela. (Vaefesa 4:32–5:1) Malunghana ni ndlela ya xona ya ku rivalela vanhu swidyoho, muprofeta Mikiya u tsarile a ku: “Hi šihi Šikwembu le’ši fanaka na wena, le’ši susaka ku homboloka, le’ši khomelaka ku dyoha ka šisalela ša nḍaka ya šona? A ši nga hlayisi ku kariha ka šona hi masiku, hikuv̌a ši ṭakela ku ṭeṭelela.”—Mikiya 7:18.
16 Loko Bibele yi vulavula hi Yehovha a ri loyi a “khomelaka ku dyoha,” a yi vuli leswaku a nga swi koti ku tsundzuka swidyoho, onge a nga swi koti ku swi vuyisa emianakanyweni. Xiya mhaka ya Samsoni na Davhida, lava va endleke swidyoho leswikulu. Xikwembu xi kote ku tsundzuka swidyoho sweswo endzhaku ka nkarhi wo leha; tanihi leswi na hina hi tivaka swin’wana swa swona, hileswi Yehovha a endleke leswaku swi tsariwa eBibeleni. Hambiswiritano, Xikwembu xa hina lexi rivalelaka xi va tsetselerile vanhu volavo vambirhi naswona xi va tirhisa tanihi swikombiso leswinene swa ripfumelo eka hina, leswi faneleke ku tekeleriwa.—Vaheveru 11:32; 12:1.
17. (a) I yini lexi nga hi pfunaka ku rivala swihoxo kumbe swidyoho swa van’wana? (b) Loko hi lwela ku endla tano, hi ta va hi tekelela Yehovha hi ndlela yihi? (Vona nhlamuselo ya le hansi.)
17 Ina, Yehovha u kote ku ‘khomela’a swidyoho, hilaha Davhida a n’wi kombeleke hakona hi ku phindha-phindha. (2 Samuwele 12:13; 24:10) Xana hi nga tekelela Xikwembu emhakeni leyi, hi rivala swihoxo ni swidyoho leswi nga nyawuriki leswi endliwaka hi malandza-kulorhi lama nga hetisekangiki? Anakanya u ri eka xihahampfhuka lexi sukaka erivaleni ra swihahampfhuka. Loko u languta ehandle, u vona wansati loyi u n’wi tivaka a ku kombetela hi rintiho ra vuhlangi ra ku delela. Wa swi xiya leswaku u hlundzukile naswona swi nga endleka a hlundzukele wena. Kumbe swi nga endleka a nga hlundzukelanga wena. Hambiswiritano, loko xihahampfhuka xa ha rhendzeleka leswaku xi fika empfhukeni lowu faneleke, u hundza ehenhla ka wansati loyi, loyi sweswi a fanaka ni risokoti. Loko se ku ya hela awara u ta va u ri kule swinene na yena, naswona xiendlo xa yena xa ku delela xi ya xi nyamalala emianakanyweni ya wena. Hilaha ku fanaka, hakanyingi swi ta hi pfuna ku rivalela van’wana loko hi ringeta ku fana na Yehovha, hi ku honisa xidyoho lexi hi endleriweke xona. (Swivuriso 19:11) Xana xidyoho xa kona a xi nge vonaki xi fana ni risokoti loko ku hundze khume ra malembe kumbe madzana mambirhi ya malembe loko se hi ri ehansi ka Mfumo wa Gidi ra Malembe? Ha yini u nga rivali ha xona?
18. Loko swi vonaka swi nga koteki ku rivala mhaka yo karhi, hi nga tirhisa xitsundzuxo xihi?
18 Kambe minkarhi yin’wana u nga ha va u khongele hi mhaka yo karhi kutani u ringeta ku yi rivala, kambe yi nga ku nyiki vurhongo. Kutani u fanele u endla yini ke? Yesu u khutaze leswaku u ya eka munhu loyi a ku dyoheleke, mi ringeta ku tlhantlha mhaka ya kona mi ri vambirhi leswaku mi kondletela ku rhula. “Loko u tisa nyiko ya wena ealitarini kutani u tsundzuka kwalaho leswaku ku ni mhaka leyi makwenu a ku hehlaka ha yona, siya nyiko ya wena kwalaho mahlweni ka alitari, u famba; u rhanga u ya endla ku rhula ni makwenu, kutani, loko u vuya, u nyikela nyiko ya wena.”—Matewu 5:23, 24.
19. Hi fanele hi va ni langutelo rihi loko hi lava ku kondletela ku rhula ni makwerhu, naswona hi rihi langutelo leri hi faneleke hi ri papalata?
19 Kahle-kahle, Yesu a nga vulanga leswaku u ya eka makwenu u ya n’wi sindzisa ku pfumela leswaku wena a wu na nandzu kambe wu na yena. Kumbexana wu na yena hakunene. Kumbexana na wena wa khumbeka hi ndlela yo karhi. Hambiswiritano, xikongomelo xa wena a ku fanelanga ku va ku n’wi sindzisa leswaku a tivona nandzu. Loko u ya hi xikongomelo xexo, hakanyingi mhaka ya kona a yi nge lulamiseki. Naswona xikongomelo xa kona a ku fanelanga ku va ku pfuxeta mhaka ya kona hi vuxokoxoko. Loko mi vulavula hi ku rhula, hi moya wa rirhandzu ra Vukreste, kutani mi kuma leswaku xiphiqo xi vangiwe hi ku twisisana hi ndlela leyi hoxeke, mi nga ringeta ku ahlula xiphiqo xa kona. Kambe, hambiloko mi nga twanani hi ku helela ebulwini ra n’wina, xana swa koteka minkarhi hinkwayo? Xana a swi nga ta antswa loko mi pfumela leswaku havambirhi mi swi lava hi mbilu hinkwayo ku tirhela Xikwembu xa hina lexi rivalelaka? Loko un’wana ni un’wana a anakanyisisa hi mhaka yoleyo, swi nga n’wi olovela ku vula swi suka embilwini a ku, “Ndza tisola leswi hi veke ni xiphiqo lexi hileswi hi nga hetisekangiki. Ndzi kombela leswaku hi xi rivala.”
20. Hi nga dyondza yini eka xikombiso xa vaapostola?
20 Tsundzuka leswaku vaapostola a va pfa va holova, tanihi leswi van’wana va vona a va lava ku fundzhiwa hi ndlela yo hlawuleka. (Marka 10:35-39; Luka 9:46; 22:24-26) Sweswo swi vange nkwetlembetano, kumbexana ni ku karhateka emintlhavekweni, kumbe ku khunguvanyeka lokukulu. Kambe va swi kotile ku rivala hi swiphiqo swo tano, kutani va hambeta va tirha swin’we. Endzhaku, un’wana wa vona u tsarile a ku: “Loyi a rhandzaka vutomi ni ku vona masiku lamanene, a a sivele ririmi rakwe eka leswo biha ni milomu yakwe yi nga vulavuli vuxisi, kambe a a fularhele leswo biha kutani a endla leswi nga swinene; a a lave ku rhula, a ku landzelela.”—1 Petro 3:10, 11.
21. Yesu u nyike xitsundzuxo xihi xa nkoka mayelana ni ku rivalela?
21 Eku sunguleni hi vulavule hi tlhelo rin’we ra ku rivalela: Xikwembu xi hi rivalele swidyoho swo tala leswi hi swi endleke enkarhini lowu hundzeke, kutani hi fanele hi xi tekelela, hi rivalela vamakwerhu. (Pisalema 103:12; Esaya 43:25) Kambe ku ni tlhelo rin’wana. Endzhaku ko nyikela xikhongelo xa xikombiso, Yesu u te: “Loko mi rivalela vanhu swivi swa vona, Tata wa n’wina wa le tilweni na yena u ta mi rivalela.” Endzhaku ka lembe, u kandziyise mongo wa marito wolawo, a dyondzisa vadyondzisiwa va yena leswaku va khongela va ku: “U hi rivalela swidyoho swa hina, hikuva na hina ha va rivalela hinkwavo lava nga ni nandzu eka hina.” (Matewu 6:12, 14; Luka 11:4) Kutani, emahlweninyana ka ku fa kakwe, Yesu u tlhele a ku: “Loko mi yima mi khongela, rivalelani xin’wana ni xin’wana lexi mi solaka van’wana ha xona; leswaku Tata wa n’wina la nge matilweni na yena a ta mi rivalela swivi swa n’wina.”—Marka 11:25.
22, 23. Ku tiyimisela ka hina ku rivalela swi nga byi khumba njhani vumundzuku bya hina?
22 Ina, ntshembo wa hina wa ku hambeta hi rivaleriwa hi Xikwembu wu titshege swinene hi ku tiyimisela ka hina ku rivalela vamakwerhu. Loko u va ni xiphiqo ni Mukreste-kuloni, tivutise, ‘Xana a hi swa nkoka ngopfu ku rivaleriwa hi Xikwembu ku ri ni ku lwela ku kombisa makwerhu leswaku u hoxile hikwalaho ka xidyoho lexi nga nyawuriki, kumbe hikwalaho ka swilo swo karhi leswi a swi endleke hileswi a nga hetisekangiki?’ Nhlamulo yi le rivaleni.
23 Kambe ke, ku vuriwa yini loko mhaka ya kona yi ri yikulu swinene, yi nga ri xidyoho kumbe xiphiqo lexi nga nyawuriki? Naswona, xana ndzayo ya Yesu leyi kumekaka eka Matewu 18:15-18 yi tirha loko swi te yini? A hi kambisiseni timhaka leti eka xihloko lexi landzelaka.
[Nhlamuselo ya le hansi]
a Xidyondzi xin’wana xi vula leswaku xigego xa Xiheveru lexi tirhisiweke eka Mikiya 7:18 xi “tekiwe eka ndlela leyi muvalangi a endlaka ha yona loko a honisa nchumu lowu a nga swi laviki ku wu languta. Leswi a swi vuli leswaku Xikwembu a xi koti ku vona xidyoho, kumbe a xi na mhaka na xona, kambe swi vula leswaku a xi funghi swidyoho swo karhi hi xikongomelo xo xupula lava swi endleke; a xi xupuli, kambe xa rivalela.”—Vaavanyisi 3:26; 1 Samuwele 16:8.
Wa Tsundzuka Xana?
◻ Yehovha u hi vekela njhani xikombiso xa ku rivalela lexi hi faneleke hi xi landzela?
◻ I yini lexi hi faneleke hi xi tsundzuka mayelana ni swirho swa vandlha?
◻ I yini leswi hakanyingi hi faneleke hi kota ku swi endla hi swihoxo kumbe swidyoho leswi nga nyawuriki?
◻ Loko swi laveka, i yini leswi hi nga swi endlaka leswaku hi kondletela ku rhula ni makwerhu?
[Xifaniso lexi nga eka tluka 15]
Loko wo tshuka u va ni xiphiqo na Mukreste-kuloni, ringeta ku xi honisa; endzhaku ka nkarhi, mhaka ya kona yi ta ya yi vonaka yi nga ri ya nkoka