Xana U Tiva Yini Hi Vuloyi?

VULOYI! Xana loko u twa rito rero ku fika yini emianakanyweni ya wena?

Eka vo tala, i nchumu wa vukholwa-hava ni milorho, a byi vuli nchumu. Eka vona vuloyi ko va nchumu lowu anakanyiwaka—valoyi va khale lava ambaleke minkhancu leyi khamiwaka emirini, lava kotaka ku endla leswaku ematini lama vilaka ku humelela timpapa ta mangadyane, va hundzula vanhu va va machela, naswona va kota ku haha empfhukeni ni vusiku hi nhonga ya nkunkulo va ri karhi va hleka hi lunya.

Eka van’wana vuloyi a hi mhaka leyi hlekisaka. Vaxopaxopi van’wana va vula leswaku ku tlula hafu ya nhlayo ya vaaki emisaveni hinkwayo, va tshemba leswaku valoyi va kona naswona va nga lawula vutomi bya van’wana. Timiliyoni ti pfumela leswaku vuloyi byi bihile, byi ni khombo, naswona byi fanele byi chaviwa swinene. Hi xikombiso buku leyi vulavulaka hi vukhongeri bya le Afrika yi ri: “Ripfumelo emintirhweni ni le ka makhombo ya masalamusi yo biha, vungoma ni vuloyi swi dzime timitsu ta swona evuton’wini bya vanhu va le Afrika . . . Valoyi ni vangoma va vengiwa ngopfu hi vaaki-kulobye. Ni namuntlha ka ha ri ni tindhawu ni minkarhi leyi va biwaka hi vaaki hinkwavo ku kondza va fa.”

Hambiswiritano, ematikweni ya le Vupela-dyambu vuloyi byi sungula ku xiximiwa. Tibuku, thelevhixini ni tibayisikopo swi endle leswaku vuloyi byi nga ha chaviwi. David Davis, mukambisisi wa swa vuhungasi u ri: “Valoyi va manguva lawa i vanhu lava ha riki vantshwa naswona va saseke ngopfu. Mikhuva yo tano hi yona leyi va ka Hollywood va tshamaka va xalamukele ku endla nkombiso ha yona. . . . Hi ku endla valoyi va languteka naswona va rhandzeka swinene, va nga ha koka vahlaleri vo tala, ku katsa vavasati ni vana lavatsongo.” Va ka Hollywood va kota ku tikumela mali yo tala hi ku endla nkombiso wa mukhuva wo karhi.

Van’wana va vula leswaku vuloyi byi hundzuke wun’wana wa minhlangano ya swa moya lowu hluvukaka hi xihatla eUnited States. Etindhawini hinkwato leti hluvukeke ta misava, nhlayo ya vanhu leyi andzaka, leyi hlohlotelaka hi minhlangano ya malunghelo ya vavasati ni leyi hetiweke matimba hi vukhongeri lebyikulu, yi lava ku eneriseka hi tlhelo ra moya eka swivumbeko swo hambana-hambana swa vuloyi. Entiyisweni, ku ni tinxaka to tala ta vuloyi lerova vanhu a va swi pfumeli leswi rito “noyi” ri vulaka swona. Hambiswiritano, lava va tivulaka valoyi hakanyingi va tihlanganisa na Wicca—leswi eka xihlamusela-marito xin’wana swi hlamuseriwaka tanihi “vukhongeri bya vuhedeni bya swa ntumbuluko lebyi sekeriweke eYuropa ya le vupela-dyambu emahlweni ka Vukreste naswona bya pfuxetiwa eka lembe-xidzana ra vu-20.”a Hikwalaho, vo tala va tlhela va tivula vahedeni kumbe swirho swa vuhedeni bya khale.

Ematin’wini hinkwawo, valoyi a va vengiwa, va xanisiwa, va biwa, hambi ku ri ku dlayiwa. A swi hlamarisi leswi valoyi va manguva lawa va lwelaka ku antswisa ndlela leyi a va langutiwa ha yona. Eka nkambisiso wun’wana valoyi vo tala va vutisiwile leswaku hi rihi rungula ra nkoka leri va lavaka ku ri byela vanhu. Nhlamulo ya vona leyi katsakanyiweke hi Margot Adler muendli wa ndzavisiso, a yi ku: “A hi hombolokanga. A hi gandzeli Diyavulosi. A hi vavisi kumbe ku kanganyisa vanhu. A hi na khombo. Hi vanhu lava tolovelekeke ku fana na n’wina. Hi ni mindyangu, ha tirha, hi ni mintshembo ni tipakani. A hi mpambukwa. A hi na migilo. . . . A mi fanelanga mi hi chava. . . . Hi fana na n’wina swinene ku tlula leswi mi hi tekisaka xiswona.”

Rungula rero ri amukeleke hi xitalo. Kambe, xana sweswo swi vula leswaku a ku na xivangelo xo karhateka hi vuloyi? A hi kambisiseni xivutiso xexo exihlokweni lexi landzelaka.

[Nhlamuselo ya le hansi]