Xana U Nga Ku Kuma Ku Rhula Ka Mianakanyo?
Le ndzhaku hi 1854, mutsari Henry Thoreau wa le Amerika u tsale leswi: “Vanhu vo tala va hanya va nga ri na ntshembo.”
Entiyisweni, enkarhini wa yena vanhu vo tala a va nga ri na ku rhula ka mianakanyo. Hambiswiritano, sweswo swi humelele kwalomu ka malembe ya 150 lama hundzeke. Xana swilo swi cincile namuntlha? Kumbe marito ya Thoreau ma ha tirha ni namuntlha? Xana ku vuriwa yini hi wena? Xana wa eneriseka, u ni ku rhula? Kumbe a wu hlayisekanga, a wu tiyiseki hi vumundzuku, ‘u helele hi ntshembo,’ loko hi katsakanya marito ya Thoreau?
LEXI vavisaka, ku ni swilo swo tala emisaveni leswi tekelaka vanhu ntsako. Mi nge hi boxa swi nga ri swingani. Ematikweni yo tala ku pfumaleka ka mintirho ni miholo ya le hansi swi vanga vusiwana naswona hikwalaho ka sweswo va heleriwa hi ntshembo malunghana ni ikhonomi. Ematikweni man’wana vo tala va tirhisa matimba ya vona yo tala va hlongorisa rifuwo ni swilo leswi vonakaka. Kambe, hakanyingi mahanyelo yo phikizana ma vanga ku vilela, hayi ku rhula. Mavabyi, nyimpi, vugevenga, vuhomboloki ni ku tshikileriwa na swona swi tekela vanhu ku rhula.
Va Lave Ku Rhula Ka Mianakanyo
Vo tala a va tiyimiselanga ku tiyiselela misava ni leswi yi nga xiswona. Antônioa a ri murhangeri wa vatirhi eka fektri leyikulu eSão Paulo, le Brazil. A ri ni ntshembo wo antswisa swiyimo leswi a hanya eka swona, u hlanganyele eku macheni kambe leswi a swi n’wi tiselanga ku rhula ka mianakanyo.
Van’wana va ni ntshembo wa leswaku vukati byi ta va tisela ku rhula evuton’wini bya vona kambe va nga ha khomisiwa tingana. Marcos a ri n’wamabindzu la humelelaka. U nghenele tipolitiki kutani a va meyara ya doroba ra vumaki. Hambiswiritano, vutomi bya yena bya le ndyangwini a byi nga tsakisi. Loko vana va yena se va hume miti, yena ni nsati va hambanile hikwalaho ka timholovo ta vona leti a ti nga tlhantlheki.
Gerson, n’wana la kuleleke exitarateni le Salvador, eBrazil, a a lava ku tiphina. A tsendzeleka ni madoroba, a famba ni vachayeri va tilori. Swi nga si ya kwihi se a godzomberiwe hi swidzidzirisi, a tekela vanhu swilo swa vona leswaku a kota ku ya emahlweni ni mukhuva wa yena wo biha. U khomiwe ko hlayanyana hi maphorisa. Nilokoswiritano, ku nga khathariseki vumunhu bya yena bya vuharhi, Gerson a a navela ku rhula ka mianakanyo. Xana a ta kala a ku kuma?
Vania u fele hi mhani wa yena a ha ri ntsongo, naswona Vania u ve ni vutihlamuleri bya muti, ku katsa ni ku hlayisa ndzisana yakwe ya xisati leyi a yi vabya. Vania a a ya ekerekeni kambe u titwe a fularheliwe hi Xikwembu. Entiyisweni a nga ri na ku rhula ka mianakanyo.
Kutani a ku ri na Marcelo. Lexi Marcelo a xi lava a ku ri ku tiphina ntsena. A rhandza ku va ni swinkhubyana ni vantshwa van’wana—a cina, a nwa a tlhela a tirhisa swidzidzirisi hi ndlela yo biha. Nkarhi wun’wana u lwe ni muntshwa un’wana ivi a n’wi vavisa. Endzhaku ka sweswo, u tisole ngopfu hi leswi a swi endleke kutani a khongelela mpfuno eka Xikwembu. Na yena a a lava ku rhula ka mianakanyo.
Mintokoto leyi yi kombisa swiyimo leswi nga herisaka ku rhula ka mianakanyo. Xana a ku ri ni ndlela leyi murhangeri wa vatirhi, n’watipolitiki, n’wana wa le xitarateni, xinhwanyatana xo tirha ku tlula mpimo ni murhandzi wa swinkhubyana a va ta kuma ku rhula ka mianakanyo loku a va ku lava? Xana leswi va humeleleke swi hi dyondzisa swo karhi? Nhlamulo ya swivutiso leswi haswimbirhi i ina, hilaha hi nga ta swi vona hakona eka xihloko lexi landzelaka.
[Nhlamuselo ya le hansi]
a Mavito man’wana ya cinciwile.
[Xifaniso lexi nga eka tluka 3]
Xana u navela ku rhula ka mianakanyo?