Xiviko Xa Vahuweleri Va Mfumo

Vanhu Lava Dlayeriweke Ripfumelo Va Manguva Lawa Va Nyikela Vumbhoni Le Sweden

RITO ra Xigriki leri vulaka “mbhoni” i martyr, laha ku humaka rito ra Xinghezi leri nge “martyr,” leswi vulaka “loyi a nyikelaka vumbhoni hi rifu ra yena.” Vakreste vo tala va lembe-xidzana ro sungula va nyikele vumbhoni hi Yehovha hi ku fela ripfumelo ra vona.

Hilaha ku fanaka, hi lembe-xidzana ra vu-20 Timbhoni ta magidi ti dlayiwe hi vaseketeri va Hitler hikwalaho ka leswi ti nga hlanganyelangiki eka tipolitiki ni le ka timhaka ta vutiko. Vanhu lava dlayeriweke ripfumelo va manguva lawa na vona va nyikela vumbhoni bya matimba. Sweswo hi leswi swa ha ku humelelaka le Sweden.

Malunghana ni ku tlangela lembe ra vu-50 Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava yi herile, hulumendhe ya le Sweden yi sungule tsima etikweni hinkwaro ro dyondzisa vanhu hi ta Ku Dlayiwa ka Vayuda va le Yuropa hi Manazi. Tsima leri ri vitaniwe Matimu Lama Hanyaka. Timbhoni ta Yehovha ti rhambiwile leswaku ti ta hlamusela leswi ti humeleleke.

Timbhoni ti veke nkombiso lowu a wu tsariwe leswaku Vanhu Lava Rivariweke Lava Dlayiweke Hi Manazi. Wu sunguriwe eHolweni ya Tinhlengeletano ya Timbhoni ta Yehovha le Strängnäs. Timbhoni leti poneke ku Dlayiwa hi Manazi ti tile leswaku ti ta hlamusela mintokoto ya tona eka vaendzi lava tlulaka 8 400 lava a va ri kona hi siku ro sungula! Eku heleni ka 1999, nkombiso lowu a wu kombisiwe etimuziyama ni le tilayiburari ta mani na mani leti tlulaka 100 etikweni hinkwaro ra Sweden, naswona wu voniwe hi vanhu va kwalomu ka 150 000. Vaendzi van’wana lava a va ri kona a ku ri vatirhela-mfumo lava vulavuleke kahle hi leswi va swi voneke.

A ku na xiendlakalo ni xin’we lexi fambisanaka ni mintirho ya Timbhoni ta Yehovha le Sweden lexi tshameke xi voniwa hi vanhu vo tarisa sweswo lava tlheleke va vulavula kahle ha xona. Vaendzi vo tala va vutisile va ku: “Ha yini mi nga hi byelanga khale malunghana ni ku Dlayeteriwa ka swirho swa n’wina hi Manazi?”

Endzhaku ka loko nkombiso lowu wu kombisiwile endhawini yin’wana, vandlha rin’wana ri vike leswaku tidyondzo ta Bibele ta rona ti andze hi 30 wa tiphesente! Mbhoni yin’wana yi rhambe mutirhi-kulobye leswaku a ta vona nkombiso lowu. Mutirhi-kulobye yoloye u xi amukele hi ntsako xirhambo lexi a tlhela a ta ni munghana wa yena. Endzhaku, munghana loyi u vule leswaku a nga swi twisisi leswaku vanhu va nga swi kotisa ku yini ku va ni ripfumelo leri tiyeke hi ndlela leyi lerova va hlawula ku dlayiwa ku ri ni ku sayina tsalwa ra ku landzula ripfumelo ra vona. Leswi swi yise eka mabulo lama engetelekeke, naswona ku sunguriwe dyondzo ya Bibele na yena.

Ku fana ni vanakulobye va vona va lembe-xidzana ro sungula, vanhu lava tshembekaka lava dlayeriweke ripfumelo hi lembe-xidzana ra vu-20 va nyikele vumbhoni hi xivindzi bya leswaku Yehovha i Xikwembu xi ri xin’we xa ntiyiso, lexi hi faneleke hi va ni ripfumelo leri tiyeke eka xona hi tlhela hi tshembeka.—Nhlavutelo 4:11.

[Laha Xifaniso Xi Humaka Kona eka tluka 13]

Camp prisoner: Państwowe Muzeum Oświęcim-Brzezinka, courtesy of the USHMM Photo Archives