Ku Khathalela Swilo Swa N’wini

¹ Eminkarhini ya Bibele mulanguteri a a byarhisiwa lunghelo leri lavaka vutshembeki. Abrahama u nyike mulanguteri wakwe ntirho wa ku kumela n’wana wakwe Isaka, nsati. (Gen. 24:1-4) Entiyisweni, mulanguteri a a fanele a tiyiseka leswaku nxaxamelo wa ndyangu wa Abrahama wu ya emahlweni. Vona vutihlamuleri byonghasi! Hi yona mhaka leyi muapostola Pawulo a nga te: “Leswi laviwaka eka valanguteri hileswaku munhu a kumiwa a tshembekile”!—1 Kor. 4:2.

Vulanguteri Bya Vukreste

² Swiyenge swin’wana swa vutirheli bya Vukreste swi hlamuseriwe eBibeleni tanihi vulanguteri. Hi xikombiso, muapostola Pawulo u vulavule ni Vaefesa malunghana ni “vulanguteri bya musa lowu nga faneriwiki wa Xikwembu lebyi ndzi nyikiweke byona hikwalaho ka n’wina.” (Ef. 3:2; Kol. 1:25) U langute ntirho wakwe wa ku yisa mahungu lamanene eka matiko tanihi vulanguteri lebyi a faneleke a byi endla hi vutshembeki. (Mint. 9:15; 22:21) Muapostola Petro u tsalele vamakwavo lava totiweke a ku: “Kombisanani malwandla mi nga dzumadzumi. Hi ku ya hilaha un’wana ni un’wana a amukeleke nyiko hakona, tirhisani nyiko leyi leswaku mi tirhelana ha yona tanihi valanguteri lavanene va musa lowu nga faneriwiki wa Xikwembu lowu kombisiwaka hi tindlela to hambana-hambana.” (1 Pet. 4:9, 10; Hev. 13:16) Xin’wana ni xin’wana lexi Vakreste volavo va lembe-xidzana ro sungula va veke na xona hi tlhelo ra leswi vonakaka a ku ri vuyelo bya musa wa Yehovha lowu nga faneriwiki. Hikokwalaho, a va ri valanguteri va swilo sweswo naswona a va fanele va swi tirhisa hi ndlela ya Vukreste.

³ Namuntlha, Timbhoni ta Yehovha ti languta timhaka hi ndlela leyi fanaka. Ti tinyiketele eka Yehovha Xikwembu naswona ti languta swilo hinkwaswo leswi ti nga na swona—vutomi bya tona, ntamu wa tona wa miri, swilo swa tona leswi vonakaka—tanihi mihandzu ya “musa lowu nga faneriwiki wa Xikwembu lowu kombisiwaka hi tindlela to hambana-hambana.” Tanihi valanguteri lavanene, ti tivona ti ri ni vutihlamuleri eka Yehovha Xikwembu malunghana ni ndlela leyi ti tirhisaka swilo leswi ha yona. Ku engetela kwalaho, ti nyikiwe vutivi bya mahungu lamanene. Lebyi i vutihlamuleri lebyi ti navelaka ku byi hetisisa hi ndlela leyinene hilaha swi nga kotekaka hakona: ku twarisa vito ra Yehovha ni ku pfuna van’wana leswaku va fikelela vutivi bya ntiyiso.—Mt. 28:19, 20; 1 Tim. 2:3, 4; 2 Tim. 1:13, 14.

⁴ Xana Timbhoni ta Yehovha ti kombisa vutihlamuleri bya tona tanihi valanguteri hi ndlela yihi? Xiviko xa lembe na lembe xi kombisa leswaku n’wexemu ntsena, emisaveni hinkwayo ti hete gidi ra timiliyoni ta tiawara ti ri karhi ti chumayela “mahungu lamanene lawa ya mfumo” ni ku fambisa tidyondzo ta le kaya ta Bibele to tlula 4500 000 ni vanhu lava tsakelaka. (Mat. 24:14) Vutshembeki bya tona tanihi valanguteri va Yehovha byi tlhele byi kombisiwa hi minyikelo ya tona ya ku hanana eka ntirho wa misava hinkwayo ni ku seketela Tiholo ta Mfumo ta le tindhawini ta ka vona, ku kombisa malwandla eka valanguteri lava famba-fambaka ni le ka van’wana, ni musa wa tona lowukulu eka lava pfumalaka swinene—vo tanihi vahlaseriwa va tinyimpi. Tanihi ntlawa, Vakreste va ntiyiso va khathalela swilo swa N’wini hi ndlela leyinene.

“Mulanguteri Wo Tshembeka, Lowo Tlhariha”

⁵ Vulanguteri a byi nyikiwi munhu un’we ntsena kambe byi nyikiwa ni nhlengeletano hinkwayo. Yesu u vitane vandlha ra Vakreste lava totiweke leri nga emisaveni leswaku i “mulanguteri wo tshembeka, lowo tlhariha.” (Luka 12:42) Vutihlamuleri bya “mulanguteri [loyi] wo tlhariha” i ku nyika “mphakelo wa swakudya” ni ku rhangela eku chumayeriweni ka mahungu lamanene emisaveni hinkwayo. (Nhlav. 12:17) Malunghana ni mhaka leyi, ntlawa wa mulanguteri wo tshembeka, lowu yimeriwaka hi Huvo leyi Fumaka, wu nyikiwe vutihlamuleri hi Xikwembu leswaku wu tirhisa “titalenta” ta wona ta swilo leswi vonakaka ni ta swilo swa moya hi mukhuva lowunene. (Mat. 25:15) Hi ku fambisana ni xikombiso xa ‘mulanguteri wo tshembeka,’ nhlangano wa rhavi rin’wana ni rin’wana wu endla matshalatshala hinkwawo leswaku wu tirhisa minyikelo hinkwayo ya swa timali hi ndlela leyi faneleke, leswaku wu yisa swilaveko swa Mfumo emahlweni. Hinkwavo lava endlaka minyikelo yo tano va yi endla va ri ni ku tshemba, naswona “mulanguteri wo tshembeka, lowo tlhariha” u ni vutihlamuleri byo vona leswaku yi tirhiseriwa xikongomelo xa yona naswona yi tirhisiwa hi vutlhari, hi vukheta naswona hi ndlela leyi vuyerisaka.

⁶ Xikombiso xa ku tirhisiwa ka timali leti nyikeriweke hi vutlhari xi tikomba hi ku andza ka ntirho wa ku kandziyisa wa Timbhoni ta Yehovha eka lembe-xidzana ra vu-20. Ku hangalasiwa ka Tibibele kun’we ni tibuku ta Bibele—timagazini, tibuku, tibroxara, swibukwana, swiphephana ni swiphephana swa Kingdom News—swi endle ntirho lowukulu eku hangalasiweni ka “mahungu lamanene” “emasikwini yo hetelela.” (Mar. 13:10; 2 Tim. 3:1) Naswona magazini wa Xihondzo xo Rindza wu vile xitirho lexikulu eku phameleni ka “ndyangu wa Xikwembu” ni vanghana va wona, “ntshungu lowukulu” wa “tinyimpfu tin’wana” “swakudya [swa vona] hi nkarhi lowu faneleke.”—Mat. 24:45; Efe. 2:19; Nhlav. 7:9; Yoh. 10:16.

⁷ Eku sunguleni, tibuku hinkwato ta Timbhoni ta Yehovha a ti kandziyisiwa hi tifeme ta vugandlisi. Kambe hi va-1920, ku kunguhatiwe leswaku swi ta pfuna ngopfu ni ku vuyerisa hi tlhelo ra moya loko malandza ya Yehovha ma tiendlela ntirho wo kandziyisa. Loko wu sungula hi ndlela leyi nga nyawuriki hi 1920, ntirho wa ku kandziyisa wu andze hakatsongo-tsongo eBrooklyn, New York, kukondza wu va lowukulu swinene. Hi 1967 miako yo tano yo kandziyisa yi hlanganise tibuloko ta mune edorobeni. Ntirho wa ku kandziyisa a wu endliwa ni le matikweni man’wana, kambe eka yo tala ya wona, wu kavanyetiwe hi Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava.

⁸ Hambiswiritano, eUnited States ku vile ni ntirho lowukulu wa ku kandziyisa, kambe a wu nga ri lowukulu ngopfu lerova wu nga tirhela misava hinkwayo. Hikwalaho, emalembeni ya le ndzhaku ka nyimpi, mintirho ya ku kandziyisa yi simekiwile kumbe ana se a yi ri eku endliweni ematikweni man’wana yo tala, ku katsa Afrika Dzonga, Canada, Denmark, Greece, Jarimani Vupela-dyambu, Nghilandi na Switzerland. Eku sunguleni ka va-1970, Australia, Brazil, Finland, Ghana, Japani, Nigeria na Philippines ma nghenisiwile enxaxamelweni. Man’wana ya matiko lawa ma tlhele ma humesa tibuku letikulu. Nakambe eku sunguleni ka va-1970, varhumiwa va Gilead va leteriwe ntirho wa ku kandziyisa ivi va rhumeriwa eka man’wana ya matiko lawa leswaku va ya pfuna vamakwerhu va kwalaho entirhweni wa ku kandziyisa.

⁹ Hi malembe ya va-1980, nhlayo ya matiko lawa timagazini a ti kandziyisiwa eka wona yi fikelele nhlohlorhi ya 51.a Mawaku ku tirhisiwa lokunene ka swilo swa N’wini loku kombisiweke hi swilo leswi hinkwaswo! Mawaku vumbhoni lebyi tiyeke bya ku kula ka ntirho wa Mfumo! Naswona mawaku vumbhoni bya matimba bya nseketelo wa rirhandzu wa Timbhoni ta Yehovha ha yin’we-yin’we leti ‘dzunisaka Yehovha hi swilo swa tona swa nkoka’! (Swiv. 3:9) Xisweswo, ti tikombise ti ri valanguteri lavanene lava Yehovha a va katekiseke hi tindlela to hambana-hambana.

Ku Cinca Ka Matirhele

¹⁰ Hi malembe ya va-1970 na va-1980, ku endliwe minhluvuko leyikulu eka thekinoloji ya swa ku kandziyisa, naswona Timbhoni ta Yehovha ti tirhise maendlelo lamantshwa ya ku kandziyisa. Eku sunguleni, ti tirhise muchini wo kandziyisa lowu vuriwaka letterpress. Leswi swi cince hakatsongo-tsongo loko ti sungula ku tirhisa muchini wa ku kandziyisa wa manguva lawa lowu vuriwaka offset. Hikwalaho ka leswi, tibuku to saseka ta karhi ta humesiwa ti ri ni swifaniso swa mivala ya mune, ematshan’weni ya swifaniso swa mivala mimbirhi (wa ntima ku katsa ni muhlovo wun’wana wun’we) lowu a wu kandziyisiwa hi michini ya khale ya letterpress. Ku tlula kwalaho, thekinoloji ya tikhompyuta yi cince maendlelo hinkwawo lama endliwaka ku nga si kandziyisiwa (ku lunghiselela emahlweni ko kandziyisa). Timbhoni ta Yehovha ti tshubule Endlelo ra Elektroniki ro Thayipa Tindzimi to Tala (MEPS [Multilanguage Electronic Phototypesetting System]), ku nga endlelo ra khompyuta leri sweswi ri seketelaka ntirho wa ku kandziyisa hi tindzimi to tlula 370. Ku hava endlelo ra mabindzu leri nga ringanisiwaka ni MEPS eka vuswikoti bya yona bya ku tirhisa tindzimi to tala hi ndlela leyi.

¹¹ Hi ku pfuniwa hi thekinoloji ya khompyuta ya MEPS ni ku tirhisiwa ka nchumu lowuntshwa wo tanihi ku rhumela rungula hi elektroniki, ku endliwe nhluvuko wun’wana lowukulu eku phameleni ka swakudya hi nkarhi lowu faneleke. Eku sunguleni, loko ka ha tirhisiwa thekinoloji ya khale, timagazini leti nga riki ta Xinghezi a ti ri ni rungula ra kona endzhaku ka tin’hweti kumbe lembe endzhaku ka loko ri kandziyisiwile eka timagazini ta Xinghezi. Sweswi, Xihondzo xo Rindza xi humesiwa nkarhi wun’we hi tindzimi ta 115, naswona Xalamuka! yi humesiwa hi tindzimi ta 62. Leswi swi vula leswaku emisaveni hinkwayo 95 wa tiphesente ta lava vaka kona eka Dyondzo ya Xihondzo xo Rindza vhiki rin’wana ni rin’wana ni Timbhoni ta Yehovha va dyondza mhaka yin’we hi nkarhi wun’we. Mawaku nkateko wonghasi! Entiyisweni ku tirhisiwa ka thekinoloji yoleyo leyintshwa a ku ri ku tirhisiwa lokunene ka swilo swa N’wini!

Swilaveko Swo Hambana-hambana Swa Nhlengeletano

¹² Maendlelo lawa lamantshwa ma cince swilaveko swa nhlengeletano swa mintirho ya ku kandziyisa ya Timbhoni ta Yehovha emisaveni hinkwayo. Michini yo kandziyisa ya web offset ya hatlisa swinene ku tlula ti-letterpress ta khale, kambe na yona ya durha swinene. Endlelo ra khompyuta leri seketelaka ntirho lowu fanaka, wo tanihi ku tsala, ku hundzuluxela, vutshila ni swifaniso, hambileswi ri endlaka leswaku swilo swi koteka ku tlula lera khale, na rona ra durha swinene. Hi ku hatlisa swi tikombile leswaku swa durha ku kandziyisa timagazini ematikweni ya 51. Hikwalaho, hi va-1990, “mulanguteri wo tshembeka” u tlhele a kambisisa xiyimo. Xana u fikelele makumu wahi?

¹³ Swiviko swi kombisa leswaku ‘swilo swa nkoka’ leswi nyikeriweke hi Timbhoni ta Yehovha ni vanghana va tona swi nga tirhisiwa hi ndlela leyinene loko ntirho wa ku kandziyisa wu hlanganisiwa. Hikwalaho nhlayo ya marhavi lama kandziyisaka yi hungutiwile hakatsongo-tsongo. Jarimani ri endle ntirho wa ku kandziyisa timagazini ni tibuku ta matiko yo tala eVuxeni ni le Vupela-dyambu bya Yuropa, ku katsa ni man’wana lawa eku sunguleni a ma tikandziyisela ntirho wa wona. Italy ri phakela timagazini ni tibuku ematikweni man’wana ya laha Afrika ni le dzonga-vuxa bya Yuropa, ku katsa Greece na Albania. Laha Afrika, ku kandziyisiwa ka timagazini ku endliwa eNigeria ni le Afrika Dzonga ntsena. Ku hlanganisiwa loku fanaka ka endliwa emisaveni hinkwayo.

Swilo Leswi Faneleke Swi Kambisisiwa

¹⁴ Hi July 1998, timagazini a ti nge he kandziyisiwi eka man’wana ya matiko ya le Yuropa lama katsaka Austria, Denmark, Furwa, Greece, Netherlands na Switzerland. Ntirho wa ku kandziyisa eYuropa wu ta endliwa hi marhavi ya le Britain, Finland, Jarimani, Italy, Spain na Sweden. Hi ndlela leyi, ku ta papalatiwa ku tirhisiwa ka timali loku nga fanelangiki naswona minyikelo yi ta tirhisiwa hi ndlela leyinene entirhweni wa misava hinkwayo. Xana swi bohiwe njhani leswaku hi wahi matiko lama nga ta hambeta ma va ni tindhawu to kandziyisa ni lama nga ta tshika ku kandziyisa? Hi ku landza vutihlamuleri bya yena bya ku langutela swilo swa N’wini hi ndlela ya vutlhari, “mulanguteri wo tshembeka” u kambisisa ku humelela ka ntirho wa ku kandziyisa endhawini yin’wana ni yin’wana.

¹⁵ Xivangelo-nkulu xa leswaku ha yini ntirho wa ku kandziyisa wu tshikiwile ematikweni man’wana ni ku hlanganisiwa a xi twisiseka. Leswaku ku va ni tiko rin’we leri kandziyiselaka matiko yo hlaya swa olova swinene naswona i ku tirhisiwa lokunene ka michini yo durha. Sweswi ntirho wa ku kandziyisa wu endliwa laha swilo swi nga durhiki ngopfu, laha nhundzu yi kumekaka, ni laha tindhawu to rhumela swilo ti nga tinene. Xisweswo, swilo swa N’wini swi tirhisiwa hi mfanelo. Kavula, ku tshika ku kandziyisa etikweni ro karhi a swi vuli swona leswaku ntirho wo chumayela wu ta yimisiwa. Ka ha ta va ni mphakelo lowukulu wa swilo leswi kandziyisiweke lowu nga ta rhumeriwa, naswona madzana ya magidi ya Timbhoni ta Yehovha ematikweni wolawo ma ta hambeta ma byela vaakelani va wona “mahungu lamanene ya ku rhula” hi ku hiseka. (Ef. 2:17) Ku tlula kwalaho, maendlelo lawa lamantshwa ma tise ni vuyelo byin’wana.

¹⁶ Loko hi kombisa vuyelo byin’we, michini yo tala ya ku kandziyisa ya manguva lawa leyi humaka eDenmark, Greece, Netherlands na Switzerland yi rhumeriwe eNigeria ni le Philippines. Vatirhisi va yona lava nga ni vutshila lava humaka ematikweni ya le Yuropa va amukele xirhambo xa ku famba ni michini leyi va ya letela vatirhisi va yona va ndhawu yoleyo yi nga ta tirhiseriwa eka yona. Hikwalaho, matiko wolawo sweswi ma kuma timagazini ta xiyimo xa le henhla leti matiko laman’wana ma nga na tona.

¹⁷ Xiya vuyelo byin’wana: Timali ta ku kandziyisiwa ka timagazini sweswi ti byarhisiwe matiko ma nga ri mangani lawa ntirho wa ku kandziyisa wu endliwaka eka wona. Hikwalaho ka sweswo, ematikweni lawa eka wona ntirho wa ku kandziyisa wu nga ha endliwiki, sweswi rifuwo ri tirhiseriwa swikongomelo swin’wana, swo tanihi ku akiwa ka Tiholo ta Mfumo ni ku pfuna ku khathalela swilaveko swa vamakwerhu ematikweni lama nga ni vusweti. Xisweswo, ku tirhisiwa ka swilo swa N’wini hi vukheta swi vula leswaku marito ya Pawulo lama yaka eka Vakorinto ma nga tirha hilaha ku humelelaka hi ndlela leyi fanaka emisaveni hinkwayo: “A ndzi vuli swona leswaku van’wana swi va olovela, kambe n’wina swi mi nonon’hwela; kambe hi ku ringanisela, leswi mi seleke na swona sweswi swi pfala ku kayivela ka vona, leswaku . . . ku va ni ku ringana-ringana.”—2 Kor. 8:13, 14.

¹⁸ Hikwalaho ka ku hlanganisiwa loku, Timbhoni ta Yehovha emisaveni hinkwayo ti hlanganisiwe swin’we ku tlula eku sunguleni. A swi ti karhati Timbhoni ta le Denmark leswaku timagazini ta tona ti kandziyiseriwa eJarimani, hambileswi a ti hamba ti tikandziyisela tona. Ti tlangela ntirho wa vamakwavo va le Jarimani. Xana Timbhoni ta Yehovha eJarimani swa ti vava leswi minyikelo ya tona yi tirhiseriwaka ku humesa tibuku ta Bibele ta le Denmark—kumbe Russia, Ukraine ni ta matiko man’wana? Kavula a swi tano! Ta tsaka ku tiva leswaku minyikelo ya vamakwavo va le matikweni wolawo sweswi yi nga tirhiseriwa mintirho yin’wana ya nkoka.

Ku Khathalela Swilo

¹⁹ EHolweni yin’wana ni yin’wana ya Mfumo ya Timbhoni ta Yehovha emisaveni hinkwayo, ku ni mabokisi ya minyikelo laha u nga hoxaka minyikelo ya wena kona. Minyikelo leyi nga koxiwangiki leyi hoxiwaka emabokisini wolawo yi tirhisiwa kwihi na kwihi laha ku nga ni xilaveko. Ndlela leyi minyikelo leyi yi tirhisiwaka ha yona yi kunguhatiwa hi “mulanguteri wo tshembeka” ni nhlangano wa rhavi rin’wana ni rin’wana. Hikwalaho, laha nawu wu swi pfumelelaka, mali leyi hoxiwaka ebokisini ra minyikelo etikweni rin’wana yi nga ha seketela mintirho ya Timbhoni ta Yehovha etikweni leri nga ekule swinene hi magidi ya tikhilomitara. Minyikelo a yi ri karhi yi tirhiseriwa ku pfuneta eka mphalalo wa vapfumeri-kulorhi lava xanisekaka hikwalaho ka swilo swo tanihi swihuhuri, swidzedze, ku tsekatseka ka misava ni tinyimpi ta xin’wana-manana. Naswona minyikelo yo tano ya tirhisiwa ematikweni man’wana ku seketela varhumiwa ematikweni yo tlula 200.

²⁰ Emavandlheni ya Timbhoni ta Yehovha, hi ntolovelo, timhaka ta swa timali ti boxiwa kan’we ntsena hi n’hweti—hi ku komisa. Ku hava swibye swa minhlengo leswi fambisiwaka eHolweni ya Mfumo kumbe etinhlengeletanweni. Ku hava mapapila yo kombela mali lama rhumeriwaka evan’hwini. Ku hava vahlengeleti va mali lava thoriwaka. Hi ntolovelo, Xihondzo xo Rindza xi ni xihloko xin’we elembeni lexi hlamuselaka ndlela leyi lava tsakelaka va nga nyikelaka ha yona minyikelo eka Watch Tower Bible and Tract Society leswaku va seketela ntirho wa misava hinkwayo. Ku hava laha ku boxiwaka minyikelo ya Sosayiti nkarhi na nkarhi eka magazini wa Xalamuka! Kutani, xana ntirho lowukulu wa ku chumayela mahungu lamanene emisaveni hinkwayo, ku akiwa ka Tiholo ta Mfumo leti lavekaka, ku khathalela lava nga eka ntirho wo hlawuleka wa nkarhi hinkwawo, ni ku nyika mpfuno eka Vakreste lava pfumalaka, swi hetisisiwa hi ndlela yihi? Yehovha u katekise vanhu vakwe hi ndlela leyi hlamarisaka hi ku va nyika moya wa ku kombisa malwandla. (2 Kor. 8:2) Hi tirhisa nkarhi lowu ku nkhensa hinkwavo lava hlanganyeleke eku ‘dzuniseni ka Yehovha hi swilo swa vona swa risima.’ Va nga tiyiseka leswaku “mulanguteri wo tshembeka” u ta hambeta a rindza swilo swa N’wini wa yena. Naswona hi khongelela leswaku Yehovha a hambeta a katekisa malunghiselelo hinkwawo lama endleriwaka ku andza ka ntirho wa misava hinkwayo.

[Nhlamuselo ya le hansi]