Mfumo Wa Xikwembu Wu Le Ku Fumeni!

1. I yini lexi hi tiyisekaka ha xona naswona hikwalahokayini?

LOKO u languta xiyimo xa misava leyi, xana swa ku tikela leswaku u tshama u ri ni langutelo lerinene? Emindyangwini vanhu a va ha okelani ndzilo. Vanhu vo tala va ya va rhandza madzolonga naswona a va na mhaka ni vanhu van’wana. Vo tala swa va tikela ku tshemba lava rhangelaka. Kambe swilo leswi hinkwaswo swi nga ku tiyisekisa leswaku swilo swi ta antswa. Hikwalahokayini? Hikuva vanhu va tikhoma hi ndlela leyi swi profetiweke hayona eka vuprofeta lebyi hlamarisaka mayelana ni ‘masiku yo hetelela.’ (2 Tim. 3:1-5) Ku hetiseka ka vuprofeta lebyi i vumbhoni bya leswaku Yesu Kreste u sungule ku fuma tanihi Hosi ya Mfumo wa Xikwembu naswona ku hava ni munhu ni un’we loyi a nga ni mbilu leyinene a nga swi kanetaka leswi. Kambe lebyi ko va vuprofeta byin’we eka vuprofeta byo tala lebyi vulavulaka hi Mfumo wa Xikwembu. Swi ta hi tiyisa ripfumelo loko hi kambisisa ni vuprofeta byin’wana lebya ha ku endlekaka sweswinyana.

2. Hi ta kambisisa yini eka nhlokomhaka leyi naswona hikwalahokayini? (Hlamusela xifaniso lexi nga eka xifunengeto.)

² Eka nhlokomhaka leyi hi ta kambisisa (1) vuprofeta lebyi hi pfunaka hi tiva leswaku Mfumo wa Xikwembu wu sungule rini ku fuma, (2) vuprofeta lebyi hi pfunaka hi twisisa leswaku Yesu se i Hosi ya Mfumo wa Xikwembu etilweni (3) ni vuprofeta byin’wana lebyi kombisaka ndlela leyi valala va Mfumo wa Xikwembu va nga ta herisiwa hayona. Hi ta vona ndlela leyi vuprofeta lebyi byi fambisanaka hayona ni ndlela leyi byi wu kombisaka hayona nkarhi lowu hi hanyaka eka wona hi ku ya hi xiyimiso xa Yehovha xa swiendlakalo.

LESWI HI PFUNAKA KU TIVA NKARHI LOWU MFUMO WA XIKWEMBU WU SUNGULEKE KU FUMA HA WONA

3. Vuprofeta lebyi nga eka Daniyele 7:13, 14, byi hi tiyisekisa yini mayelana ni Hosi ya Mfumo wa Xikwembu?

³ Vuprofeta lebyi kumekaka eka Daniyele 7:13, 14, byi hi tiyisekisa leswaku Yesu Kreste u ta va Hosi leyinene ya Mfumo wa Xikwembu. Vanhu va tinxaka hinkwato va ta “n’wi tirhela” va tsakile naswona vuhosi byakwe a byi nge nyikiwi un’wana. Vuprofeta byin’wana eka buku ya Daniyele byi vule leswaku Yesu a a ta nyikiwa Mfumo loko ku hele malembe ya nkombo lama ku profetiweke ha wona. Xana swa koteka ku tiva leswaku xiendlakalo xexo xo tsakisa xi endleke rini?

4. Hlamusela ndlela leyi Daniyele 4:10-17 yi hi pfunaka hayona hi kumisisa lembe leri Yesu a veke Hosi ha rona. (Nakambe vona nhlamuselo ya le hansi.)

⁴ Hlaya Daniyele 4:10-17. “Malembe ya nkombo” ma yimela malembe ya 2 520. Malembe wolawo ma sungule hi 607 B.C.E. loko Vababilona va susa hosi yo hetelela exiluvelweni xa Yehovha eYerusalema. Ma hele hi 1914 C.E. loko Yehovha a veka Yesu “loyi a nga ni mfanelo” tanihi Hosi ya Mfumo wa Xikwembu.b—Ezek. 21:25-27.

5. Byi nga hi vuyerisa njhani vuprofeta lebyi vulavulaka hi “malembe ya nkombo”?

⁵ Vuprofeta lebyi byi nga hi vuyerisa njhani? Loko hi twisisa vuprofeta lebyi vulavulaka hi “malembe ya nkombo” swi ta hi tiyisekisa leswaku Yehovha u endla leswi a nga swi tshembisa hi nkarhi lowu faneleke. Tanihi leswi Yehovha a vekeke nkarhi lowu Mfumo wakwe a wu ta sungula ku fuma ha wona, u ta tiyiseka leswaku ni vuprofeta lebyin’wana hinkwabyo byi ta endleka hilaha a hleleke hakona. Hakunene siku ra Yehovha ‘a ri nge hlweli!’—Hab. 2:3.

NDLELA LEYI HI SWI TIVAKA HAYONA LESWAKU KRESTE I HOSI YA MFUMO WA XIKWEMBU

6. (a) Hi byihi vumbhoni lebyi hi byi vonaka lebyi kombisaka leswaku Kreste se wa fuma etilweni? (b) Vumbhoni lebyi byi tiyisekisiwa njhani hi vuprofeta lebyi nga eka Nhlavutelo 6:2-8?

⁶ Loko Yesu a ri ekusuhi ni ku heta ntirho wakwe wo chumayela laha misaveni, u vulavule hi swiendlakalo swo karhi swa laha misaveni leswi a swi ta pfuna valandzeri vakwe va tiva leswaku se u sungule ku fuma etilweni. Swin’wana swa swilo leswi a swi vuleke i tinyimpi, ndlala ni ku tsekatseka ka misava. Nakambe u vule leswaku a ku ta va ni mintungu kumbe mavabyi, “etindhawini to hambanahambana” laha ntungu wa COVID-19 lowu wa ha ku vaka kona sweswinyana ku nga xikombiso xa kona. Swiendlakalo leswi, hi swin’wana swa swilo leswi Bibele yi swi vulaka “xikombiso” xa ku vuya ka Kreste. (Mat. 24:3, 7; Luka 21:7, 10, 11) Endzhaku ka malembe yo tlula 60 Yesu a file ni ku tlhelela etilweni, u tiyisekise muapostola Yohane leswaku swiendlakalo leswi a swi ta endleka. (Hlaya Nhlavutelo 6:2-8.) Ku sukela loko Yesu a ve Hosi hi 1914, swiendlakalo leswi hinkwaswo se swi endlekile.

7. Hikwalahokayini loko Yesu a ve hosi ku ve ni khombo emisaveni?

⁷ Hikwalahokayini swiyimo swa misava swi nyanye ku biha loko Yesu a vekiwe ku va Hosi? Nhlavutelo 6:2 yi hlamusela mhaka yin’wana ya nkoka, ku nga leswaku nchumu wo sungula lowu Yesu a wu endleke loko a ha ku vekiwa ku va Hosi i ku lwa nyimpi. A a lwa na mani? A a lwa na Diyavulosi ni madimona yakwe. Hi ku ya hi Nhlavutelo ndzima 12, Sathana u hluriwile naswona yena ni madimona yakwe va lahleriwe emisaveni. Leswi a dyeke makala, Sathana u sungule ku karihela vanhu lava nga emisaveni leswi nga endla leswaku ku va ni ‘khombo emisaveni.’—Nhlav. 12:7-12.

8. Hi vuyeriwa njhani leswi hi vonaka vuprofeta lebyi vulavulaka hi Mfumo wa Xikwembu byi hetiseka?

⁸ Vuprofeta lebyi byi nga hi vuyerisa njhani? Swiyimo swa misava ni mahanyelo ya vanhu lama nga lo tlangandla, swi hi pfuna leswaku hi vona ku Yesu i Hosi. Ematshan’weni yo nyangatseka loko hi vona vanhu va nga ri na mhaka ni vanhu van’wana naswona va ri ni rivengo, hi fanele hi tsundzuka leswaku swiendlo swa vona swi hetisisa vuprofeta bya Bibele. Mfumo wa Xikwembu wu le ku fumeni! (Ps. 37:1) Hikwalaho, hi nga rindzela leswaku xiyimo xa misava xi ya xi nyanya ku biha loko Armagedoni yi ya yi tshinela. (Mar. 13:8; 2 Tim. 3:13) Ha n’wi khensa Tata wa hina wa le tilweni la nga ni rirhandzu loyi a hi pfunaka hi twisisa leswaku hikwalahokayini misava yi tele hi swiphiqo.

NDLELA LEYI VALALA VA MFUMO WA XIKWEMBU VA NGA TA HERISIWA HAYONA

9. Vuprofeta lebyi nga eka Daniyele 2:28, 31-35, byi wu hlamusela njhani mfumo wa misava wo hetelela naswona wu sungule ku fuma rini?

⁹ Hlaya Daniyele 2:28, 31-35. Namuntlha hi vona vuprofeta lebyi byi endleka. Norho wa Nebukadnetsara wu kombise leswi a swi ta endleka “emasikwini ya makumu,” endzhaku ka loko Kreste a sungule ku fuma. Valala va Yesu va laha misaveni a va ta katsa mfumo wo hetelela wa misava hilaha swi profetiweke hakona eBibeleni, lowu fanekiseriwaka hi “mikondzo . . . leyi endliweke hi nsimbhi ni vumba.” Mfumo lowu wa misava se wu le ku fumeni. Wu sungule ku fuma hi nkarhi wa Nyimpi yo Sungula ya Misava loko mfumo wa Britain na United States yi endla ntwanano wo hlawuleka, ku nga ntwanano wa Manghezi na Maamerika. Xifaniso xa le norhweni wa Nebukadnetsara xi tlhele xi kombisa swilo swimbirhi mayelana ni mfumo lowu wa misava, leswi a swi ta endla leswaku wu hambana ni mifumo leyin’wana leyi fumeke wona wu nga si fuma.

10. (a) I yini leswi hi swi vonaka namuntlha eka ntwanano wa Manghezi ni Maamerika leswi profetiweke hi Daniyele? (b) Hi rihi khombo leri hi faneleke hi ri papalata? (Vona bokisi leri nge, “Tivonele Eka Vumba!”)

¹⁰ Xo sungula, ku hambana ni mifumo ya misava leyi fumeke ku sungula leyi boxiweke eka xivono, ntwanano wa Manghezi ni Maamerika a wu fanekiseriwi hi nsuku kumbe silivhere kambe wu fanekiseriwa hi nsimbhi leyi pfanganisiweke ni vumba. Vumba byi fanekisela “vana va vanhu,” kumbe vanhu lava tolovelekeke. (Dan. 2:43, nhlamuselo ya le hansi.) Namuntlha swi lo tlangandla, leswaku vanhu va ni nkucetelo lowukulu eka minhlawulo, matsima yo lwela timfanelo ta vanhu, titoyitoyi ni minhlangano yo yimela timfanelo ta vatirhi naswona leswi swi endla leswaku mfumo lowu wa misava wu nga swi koti ku endla leswi wu swi lavaka.

11. Leswi Mfumo wa Misava wa Manghezi ni Maamerika wu nga le ku fumeni swi hi tiyisekisa njhani leswaku hi hanya emikarhini ya makumu?

¹¹ Xa vumbirhi, mfumo wa Manghezi ni Maamerika hi wona mfumo wo hetelela wa misava hi ku ya hi Bibele tanihi leswi wu yimeriwaka hi mikondzo ya xifaniso lexikulu. A wu nge he siviwi hi mfumo wun’wana wa tipolitiki. Ematshan’weni ya sweswo, wu ta herisiwa hi ku copeta ka tihlo eArmagedoni loko Mfumo wa Xikwembu wu pfotlosa wona ni mifumo leyin’wana hinkwayo ya vanhu.c—Nhlav. 16:13, 14, 16; 19:19, 20.

12. Vuprofeta bya Daniyele byi nyikela vumbhoni byihi lebyi engetelekeke lebyi hi nyikaka ntshembo ni ku hi chavelela?

¹² Vuprofeta lebyi byi nga hi vuyerisa njhani? Vuprofeta bya Daniyele byi nyikela vumbhoni lebyi engetelekeke lebyi kombisaka leswaku hi hanya emikarhini ya makumu. Eka malembe yo tlula 2 500 lama hundzeke, Daniyele u profete leswaku endzhaku ka mfumo wa Babilona, a ku ta va ni mifumo ya mune ya misava leyi a yi ta va khumba swinene vanhu va Xikwembu. Daniyele u kombise leswaku Mfumo wa Misava wa Manghezi ni Maamerika a ku ta va wona wo hetelela eka leya mune. Leswi swa hi chavelela ni ku tlhela swi hi nyika ntshembo wa leswaku ku nga ri khale Mfumo wa Xikwembu wu ta herisa mifumo ya vanhu ivi wu fuma misava.—Dan. 2:44.

13. Xana “hosi ya vunhungu” ni “tihosi ta khume,” leswi boxiweke eka Nhlavutelo 17:9-12 swi yimela yini naswona vuprofeta lebyi byi hetiseke njhani?

¹³ Hlaya Nhlavutelo 17:9-12. Nyimpi yo Sungula ya Misava yi onhe ngopfu naswona sweswo swi endle leswaku ku hetiseka vuprofeta byin’wana bya Bibele lebyi vulavulaka hi masiku ya makumu. Hikwalaho ka sweswo, varhangeri va misava a va lava leswaku ku va ni ku rhula enkarhini lowu taka. Kutani hi January 1920, va simeke Ntwanano wa Matiko, lowu nga siviwa hi Nhlangano wa Matiko hi October 1945. Nhlangano lowu wu vitaniwa “hosi ya vunhungu.” Kambe a hi mfumo wa misava. Wu kuma matimba ni nkucetelo hi leswi wu seketeriwaka hi mifumo ya matiko. Bibele yi vula leswaku mifumo yoleyo yi fanekiseriwa hi “tihosi ta khume.”

14-15. (a) Nhlavutelo 17:3-5 yi paluxa yini hi “Babilona Lonkulu”? (b) I yini leswi vaseketeri va vukhongeri bya mavunwa va swi endlaka namuntlha?

¹⁴ Hlaya Nhlavutelo 17:3-5. Hi ku kongomisiwa hi moya lowo kwetsima, muapostola Yohane u vone nghwavava exivonweni, ku nga “Babilona Lonkulu,” leyi fanekiselaka mfumo wa misava wa vukhongeri bya mavunwa. Xivono lexi xi paluxa yini? Mihlangano ya vukhongeri bya mavunwa i khale yi ri karhi yi tirhisana ni mifumo ya misava ya tipolitiki naswona ya yi seketela swinene. Ku nga ri khale, Yehovha u ta swi nghenisa etimbilwini ta vafumi va misava leyi leswaku va “endla ku rhandza ka [yena].” Ku ta endleka yini endzhaku ka sweswo? Vafumi lava va misava ku nga, “tihosi ta khume” va ta jikela mihlangano ya vukhongeri bya mavunwa va yi lovisa.—Nhlav. 17:1, 2, 16, 17.

¹⁵ Hi swi tivisa ku yini leswaku nkarhi wa ku lovisiwa ka Babilona Lonkulu wu tshinele? Leswaku hi kota ku hlamula xivutiso lexi hi fanele hi tsundzuka leswaku muti wa khale wa Babilona a wu sirheleriwa ni hi Nambu lowukulu wa Yufrata. Buku ya Nhlavutelo yi fanisa vaseketeri va timiliyoni va Babilona Lonkulu ni “mati.” (Nhlav. 17:15) Kambe yi tlhela yi paluxa leswaku mati lama a ma ta “phya,” leswi kombisaka leswaku mfumo wa misava wa vukhongeri bya mavunwa a wu ta lahlekeriwa hi vaseketeri vo tala. (Nhlav. 16:12) Namuntlha hi vona ku hetiseka ka vuprofeta lebyi hikuva vanhu vo tala lava a va seketela vukhongeri bya mavunwa se va byi fularhela ivi va sungula ku lava tinhlamulo etindhawini tin’wana.

16. Swi hi vuyerisa njhani ku twisisa nkarhi lowu Nhlangano wa Matiko wu simekiweke ha wona ni nkarhi lowu Babilona Lonkulu a nga ta lovisiwa ha wona?

¹⁶ Vuprofeta lebyi byi nga hi vuyerisa njhani? Ku simekiwa ka Nhlangano wa Matiko ni ku fularheriwa ka vukhongeri bya mavunwa swi tiyisekisa leswaku hi hanya emasikwini ya makumu. Hambileswi hi ndlela yo fanekisela mati lama seketelaka Babilona ma omaka, sweswo a hi swona leswi nga ta herisa minhlangano ya vukhongeri bya mavunwa. Hilaha se hi buleke hakona laha henhla, Yehovha u ta susumetela “tihosi ta khume” ku nga mifumo ya tipolitiki leyi seketelaka Nhlangano wa Matiko leswaku yi “endla ku rhandza ka [yena].” Vukhongeri bya mavunwa byi ta herisiwa hi ku copeta ka tihlo naswona sweswo swi ta hlamarisa vanhu.d (Nhlav. 18:8-10) Misava yi ta khumbeka swinene loko Babilona Lonkulu a lovisiwa naswona swi nga ha vanga maxangu kambe vanhu va Xikwembu va ta va ni swivangelo swimbirhi swo tsaka. Xo sungula, nala wa Xikwembu loyi ku nga khale a ri kona u ta loviseriwa makumu kasi xa vumbirhi, ku kutsuriwa ka hina emisaveni leyi yo homboloka ku ta va ku ri kwala nyongeni!—Luka 21:28.

U NGA CHAVI LESWI NGA TA ENDLEKA ENKARHINI LOWU TAKA

17-18. (a) Hi nga endla yini leswaku hi ya emahlweni hi tiyisa ripfumelo ra hina? (b) Hi ta bula hi yini eka nhlokomhaka leyi landzelaka?

¹⁷ Daniyele u profete leswaku “vutivi bya ntiyiso” a byi ta “andza.” Hakunene byi andzile! Sweswi ha byi twisisa vuprofeta lebyi vulavulaka hi nkarhi wa hina. (Dan. 12:4, 9, 10) Leswi vuprofeta lebyi byi endlekaka hilaha byi tsariweke hakona swi hi endla hi n’wi xixima swinene Yehovha ni Rito rakwe leri huhuteriweke. (Esa. 46:10; 55:11) Hikwalaho, yana emahlweni u tiyisa ripfumelo ra wena hi ku dyondza Matsalwa hi vukheta ni ku pfuna van’wana leswaku va va ni vuxaka lebyinene na Yehovha. U ta sirhelela hinkwavo lava titshegaka hi yena naswona u ta va “nyika ku rhula hi masiku.”—Esa. 26:3.   

¹⁸ Eka nhlokomhaka leyi landzelaka, hi ta bula hi vuprofeta lebyi vulavulaka hi vandlha ra Vukreste enkarhini wa makumu. Nakambe hilaha hi nga ta dyondza ha kona, vuprofeta lebyi ku katsa ni vuprofeta lebyi vulavulaka hi masiku ya makumu byo kwatsaa! Hi ta vona vumbhoni lebyi engetelekeke lebyi kombisaka leswaku Yesu loyi a nga Hosi ya hina leyi yi nga eku fumeni sweswi u kongomisa valandzeri vakwe vo tshembeka.