NHLOKOMHAKA LEYI DYONDZIWAKA YA VU 24
U Nga Swi Fikelela Leswi U Lavaka Ku Swi Antswisa Eka Ndlela Leyi U Gandzelaka Yehovha Hayona
“Hi nga tshiki ku endla leswinene, hikuva hi ta tshovela hi nkarhi lowu faneleke loko hi nga karhali.”—GAL. 6:9.
RISIMU 84 A Hi Khondli Mavoko
LESWI HI NGA TA SWI DYONDZAa
1. I yini leswi vo tala va hina swi hi tikelaka?
XANA u tshame u kunguhata ku antswisa vuxaka bya wena na Yehovha kambe swi ku tikela ku swi fikelela? Loko swi ri tano, a wu wexe. Hi xikombiso, Philip a a lava ku khongela ko tala eka Yehovha ni ku antswisa swikhongelo swakwe kambe a swi n’wi tikela ku kuma nkarhi wo khongela. Erika a a lava ku hatla a fika nhlengeletano ya nsimu yi nga si sungula; kambe mikarhi yo tala a a biwa hi nkarhi. Tomáš u ringete ko tala ku hlaya Bibele a yi heta. U ri: “A a ndzi nga swi rhandzi ku hlaya Bibele. Ndzi ringete kanharhu ku yi hlaya kambe mikarhi hinkwayo a ndzo helela eka Levhitika.”
2. Hikwalahokayini hi nga fanelanga hi hela matimba loko hi nga si fikelela leswi hi swi kunguhateke?
2 Loko ku ri ni leswi u kunguhateke ku swi fikelela kambe u nga si swi fikelela, tiyiseka leswaku a wu mutsandzeki. Hambiloko u kunguhate ku fikelela nchumu lowutsongo, mikarhi yo tala swi lava nkarhi ni ku tirha hi matimba. Leswi u lavaka ku fikelela leswi u swi kunguhateke, swi kombisa leswaku u teka vuxaka bya wena na Yehovha byi ri bya risima naswona u lava ku n’wi nyika swa xiyimo xa le henhla. A hi ya hava matshalatshala ya wena eka Yehovha. I ntiyiso leswaku a nga langutelanga leswaku u n’wi nyika leswi u nga kotiki ku swi endla. (Ps. 103:14; Mik. 6:8) Kutani kunguhata leswi u nga kotaka ku swi fikelela hi ku ya hi xiyimo xa wena. Loko u endle tano, u nga endla yini leswaku u swi fikelela? A hi buleni hi swiringanyeto swin’wana.
SWI NAVELE HI MBILU HINKWAYO KU FIKELELA LESWI U SWI KUNGUHATEKE
Khongelela leswaku u swi navela swinene ku fikelela leswi u swi kunguhateke (Vona tindzimana 3-4)
3. Hikwalahokayini swi ri swa nkoka ku va ni nchumu wo karhi lowu ku susumetelaka ku fikelela swo karhi?
3 I swa nkoka ku va ni nchumu lowu hi susumetelaka ku fikelela leswi hi kunguhateke ku swi antswisa eka vuxaka bya hina na Yehovha. Loko u swi navela hi mbilu hinkwayo ku fikelela nchumu wo karhi, u ta tirha hi matimba leswaku u wu fikelela. Hi nga fanisa leswi ni moya lowu susumetaka xikepe etlhelweni leri xi faneleke xi ya eka rona. Loko moya wu ya emahlweni wu ba, mutluti u ta fika laha a yaka kona naswona loko wu ba swinene, a nga hatla a fika. Hilaha ku fanaka, loko hi ri ni ku navela lokukulu hi ta swi kota ku fikelela leswi hi swi kunguhateke. David makwerhu wa le El Salvador u ri: “Loko u swi navela hi mbilu hinkwayo, u tirha hi matimba. A wu pfumeleli nchumu wu ku sivela ku fikelela leswi u swi kunguhateke.” U nga endla yini leswaku u ya u swi navela swinene ku fikelela leswi u swi kunguhateke?
4. Hi nga khongelela yini? (Vafilipiya 2:13) (Nakambe vona xifaniso.)
4 Khongelela ku swi navela hi mbilu hinkwayo ku fikelela leswi u swi kunguhateke. Hi ku tirhisa moya wakwe lowo kwetsima, Yehovha a nga endla u swi fikelela leswi u swi kunguhateke. (Hlaya Vafilipiya 2:13.) Mikarhi yin’wana hi kunguhata ku fikelela swo karhi hileswi hi swi tivaka leswaku hi fanele hi endla tano naswona sweswo i swinene. Kambe hi nga ha va hi nga swi naveli ku swi fikelela. Swi ve tano hi makwerhu waxisati Norina wa le Uganda. A a tiyimisele ku va ni dyondzo ya Bibele hambileswi a ku nga ri na nchumu lowu a wu n’wi susumetela hikuva a a tivona a nga ri mudyondzisi lonene. U pfuniwe hi yini? U ri: “Ndzi sungule ku khongela eka Yehovha siku ni siku ndzi n’wi kombela leswaku a ndzi pfuna ndzi ya ndzi swi navela ku va ni dyondzo ya Bibele. Ndzi endle swilo hi ku pfumelelana ni swikhongelo swa mina hi ku va ndzi antswisa vuswikoti bya mina byo dyondzisa. Endzhaku ka tin’hweti ti nga ri tingani, ndzi xiye leswaku se a ndzi swi rhandza. Hi lembe rero, ndzi sungule tidyondzo timbirhi ta Bibele.”
5. Hi nga anakanyisisa hi yini leswaku hi ya hi swi lava ku fikelela leswi hi swi kunguhateke?
5 Anakanyisisa hi leswi Yehovha a ku endleleke swona. (Ps. 143:5) Muapostola Pawulo u anakanyisise hi musa lowukulu lowu Yehovha a n’wi kombeke wona naswona sweswo swi endle leswaku a tirha hi matimba entirhweni wa Yehovha. (1 Kor. 15:9, 10; 1 Tim. 1:12-14) Hilaha ku fanaka, loko u ya u anakanyisisa hi leswi Yehovha a ku endleleke swona, u ta ya u swi navela hi mbilu hinkwayo ku fikelela leswi u swi kunguhateke. (Ps. 116:12) Xiya leswi pfuneke makwerhu waxisati wa le Honduras leswaku a kota ku va phayona ra nkarhi hinkwawo. U ri: “Ndzi ehleketisise hi ndlela leyi Yehovha a ndzi rhandzaka hayona. U ndzi hlanganise ni vanhu vakwe. Wa ndzi khathalela ni ku ndzi sirhelela. Loko ndzi ehleketisise hi sweswo, ndlela leyi ndzi rhandzaka Yehovha hayona yi ye yi kula naswona a ndzi lava ku tirha hi matimba leswaku ndzi kota ku phayona.”
6. Hi swihi swin’wana leswi nga hi pfunaka hi ya hi swi navela swinene ku fikelela leswi hi swi kunguhateke?
6 Ehleketa hi mikateko leyi u nga ta yi kuma hi ku va u fikelela leswi u swi kunguhateke. Xiya leswi pfuneke Erika loyi hi buleke ha yena eku sunguleni, loyi a a tiyimisele ku va munhu la khomaka nkarhi. U ri: “Ndzi xiye leswaku a ndzi hundziwa hi swo tala swinene hileswi a ndzi nga fiki hi nkarhi ensin’wini. Kambe hi ku va ndzi hatla ndzi fika, a ndzi kota ku xeweta vamakwerhu ni ku va na vona. A ndzi kota ni ku twa swiringanyeto swa vona leswi nga ndzi pfunaka ku antswisa entirhweni wo chumayela ni ku tlhela ndzi tiphina ha wona.” Erika u anakanyisise hi vuyelo byo va a khoma nkarhi naswona u nambe a ku swi thya swa ku leta. Xana u nga anakanyisisa hi mikateko yihi? Loko u tiyimisele ku hlaya Bibele kumbe ku khongela, ehleketa hi ndlela leyi sweswo swi nga ta tiyisa vuxaka bya wena na Yehovha. (Ps. 145:18, 19) Loko u tiyimisele ku antswisa vumunhu bya wena tanihi Mukreste, anakanyisisa hi ndlela leyi sweswo swi nga ta antswisa vuxaka bya wena ni van’wana. (Kol. 3:14) Swi nga va njhani u swi tsala hansi swivangelo hinkwaswo leswi endlaka u lava ku fikelela leswi u swi kunguhateke? Nkarhi ni nkarhi kamba swilo leswi u swi tsaleke. Tomáš loyi hi buleke ha yena eku sunguleni, u ri: “Loko ndzi ya ndzi va ni swivangelo swo tala swo va ndzi fikelela leswi ndzi tiyimiseleke ku swi endla, ndzi ya ndzi swi lava hi mbilu hinkwayo ku swi fikelela.”
7. I yini leswi pfuneke Julio ni nsati wakwe ku fikelela leswi va swi kunguhateke?
7 Tinyike nkarhi wo va ni lava nga ta ku khutaza ku fikelela leswi u swi kunguhateke. (Swiv. 13:20) Xiya leswi pfuneke Julio ni nsati wakwe leswaku va kota ku heta nkarhi wo tala ensin’wini hilaha a va lava hakona. Julio u ri: “Hi hlawule vanghana lava a va ta hi seketela naswona hi va byele leswi hi lavaka ku swi fikelela. Vo tala va vona se a va fikelele leswi hi tiyimiseleke ku swi fikelela kutani va hi nyike swiringanyeto leswi hi pfuneke. Vanghana va hina a va hi vutisa leswaku tipulani ta hina ti famba njhani ni ku hi khutaza loko hi lava ku khutaziwa.”
LOKO HI PFUMALA LESWI HI KHUTAZAKA
Tikarhatele ku fikelela leswi u swi kunguhateke (Vona ndzimana 8)
8. Ku nga endleka yini loko hi tikarhatela ku fikelela leswi hi swi kunguhateke loko ntsena hi titwa hi khutazekile ku swi fikelela? (Nakambe vona xifaniso.)
8 I ntiyiso leswaku hinkwerhu mikarhi yin’wana hi pfa hi titwa hi nga ri na matimba yo endla leswi hi lavaka ku swi fikelela. Xana leswi swi vula leswaku a hi nge swi koti ku endla leswi hi lavaka ku swi fikelela? Doo! Hi xikombiso: Moya wu nga pfuna swinene leswaku wu susumeta xikepe xi ya etlhelweni leri mutluti a yaka eka rona. Kambe mikarhi yin’wana moya wu va wu nga ri na matimba kasi hi masiku man’wana a wu vi kona hi ku helela. Xana leswi swi vula leswaku mutluti a nge swi koti ku famba hi xikepe? Nikatsongo. Swikepe swin’wana swi na njhini kasi swin’wana swi na timhandzi to tluta hi tona. Mutluti a nga tirhisa swilo leswi leswaku a fika laha a yaka kona. Ku navela ka hina ku nga fanisiwa ni moya; masiku man’wana ku ni matimba kasi hi masiku man’wana a ku na matimba. Masiku man’wana hi nga titwa hi nga ri na matimba yo endla leswi hi lavaka ku swi fikelela. Kutani loko ho tikarhatela ku endla leswi hi lavaka ku swi fikelela ntsena loko hi titwa hi swi navela, a hi nge pfuki hi swi fikelerile. Kambe ku fana ni mutluti loyi a lavaka tindlela tin’wana leswaku a fika laha a yaka kona, na hina hi nga tikarhatela ku endla leswi hi lavaka ku swi fikelela hambiloko hi nga ri na ku navela. Hambileswi ku endla leswi swi lavaka hi tikhoma, vuyelo bya kona bya tsakisa. Loko hi nga si bula hi leswi hi nga swi endlaka, a hi rhangeni hi kuma nhlamulo ya xivutiso lexi nga ha vaka kona.
9. Xana swi hoxile ku tikarhatela ku endla leswi hi tiyimiseleke ku swi fikelela hambiloko hi nga ri na ku navela ku endla tano? Hlamusela.
9 Yehovha u lava hi n’wi gandzela hi ku swi rhandza naswona hi tsakile. (Ps. 100:2; 2 Kor. 9:7) Xana hi fanele hi ya emahlweni hi tiyimisela ku antswisa vuxaka bya hina na Yehovha hambiloko hi nga ri na ku navela ko endla tano? Xiya xikombiso xa muapostola Pawulo. U te: “Ndzi ba miri wa mina, ndzi wu endla hlonga.” (1 Kor. 9:25-27) Pawulo u tisindzise ku endla leswinene hambiloko a a navela ku endla leswi hambaneke. Xana Yehovha a swi n’wi tsakisa leswi Pawulo a a n’wi endlela swona? Ina! Yehovha u katekise Pawulo hikwalaho ka matshalatshala yakwe.—2 Tim. 4:7, 8.
10. Hi ta vuyeriwa hi yini loko hi tikarhatela ku endla leswi hi tiyimiseleke ku swi fikelela hambiloko hi nga ri na ku navela ko endla tano?
10 Yehovha wa tsaka loko a hi vona hi tikarhatela ku endla leswi hi tiyimiseleke ku swi fikelela hambiloko hi nga ri na ku navela ko endla tano. Wa tsaka hikuva mikarhi yin’wana hi endla sweswo ku nga ri hileswi hi rhandzaka nchumu lowu hi wu endlaka kambe hileswi hi rhandzaka yena. Yehovha u ta hi katekisa hikwalaho ka matshalatshala ya hina hilaha a katekiseke Pawulo hakona. (Ps. 126:5) Loko hi vona ndlela leyi Yehovha a hi katekisaka hayona, hi nga ha sungula ku titwa hi ri ni matimba yo ya emahlweni na leswi hi swi kunguhateke. Makwerhu waxisati Lucyna wa le Poland u ri: “Mikarhi yin’wana ndzi titwa ndzi nga swi lavi ku ya ensin’wini ngopfungopfu loko ndzi karhele. Nilokoswiritano ntsako lowu ndzi vaka na wona endzhaku ko ya ensin’wini a wu pimanisiwi na nchumu.” A hi voneni leswi hi nga swi endlaka loko hi nga ri na ku navela ko endla leswi hi tiyimiseleke ku swi fikelela.
11. Yehovha a nga hi pfuna njhani leswaku hi kota ku tikhoma?
11 Khongelela leswaku u kota ku tikhoma. Loko munhu a kota ku tikhoma hiloko a kota ku lawula ndlela leyi a titwaka hayona ni swiendlo swakwe. Nakambe xiga lexi mikarhi yo tala xi vula ku va munhu a kota ku tikhoma leswaku a nga endli swilo swo biha. Hambiswiritano, ku tikhoma swa laveka leswaku hi kota ku endla nchumu lowunene ngopfungopfu loko nchumu wa kona wu tika kumbe hi nga swi naveli ku wu endla. Tsundzuka leswaku ku tikhoma i wun’wana wa mihandzu ya moya lowo kwetsima kutani kombela Yehovha leswaku a ku nyika moya wakwe leswaku wu ku pfuna u kota ku tikhoma. (Luka 11:13; Gal. 5:22, 23) David loyi hi buleke ha yena eku sunguleni u hlamusela ndlela leyi xikhongelo xi n’wi pfuneke hayona. A a lava ku titoloveta ku endla dyondzo ya munhu hi yexe nkarhi ni nkarhi. U ri: “A ndzi hamba ndzi khongela eka Yehovha leswaku a ndzi pfuna ndzi kota ku tikhoma. U ndzi pfunile leswaku ndzi kota ku sungula dyondzo ya munhu hi yexe leyi ndzi yi endlaka nkarhi ni nkarhi.”
12. Eklesiasta 11:4 yi hi pfuna njhani leswaku hi kota ku fikelela leswi hi pulaneke ku swi endla leswaku hi antswisa vuxaka bya hina na Yehovha?
12 U nga tshiki ku endla swilo evuton’wini bya wena hileswi u yimeleke nkarhi lowunene. A ku nge pfuki ku ve ni nkarhi lowunene wo endla swilo emisaveni leyi. Loko ho yimela nkarhi lowunene a hi nge pfuki hi fikelele leswi hi tiyimiseleke ku swi endla. (Hlaya Eklesiasta 11:4.) Makwerhu Dayniel u ri: “A wu kona nkarhi lowunene wo endla swilo. A hi fanelanga hi rindza hi tibyela leswaku hi yimele nkarhi lowunene.” Makwerhu Paul wa le Uganda u hlamusela leswaku hikwalahokayini hi nga fanelanga hi va ni xinamu, u ri: “Loko hi sungula hambiloko swiyimo swi tika, hi nyika Yehovha nchumu lowu a nga wu katekisaka.”—Mal. 3:10.
13. Swi nga ku pfuna njhani ku sungula hi ku fikelela swilo leswitsongo?
13 Sungula hi leswitsongo. Hi nga ha va hi nga ri na ku navela hileswi swilo leswi hi swi lavaka swi vonakaka swi tika ku swi fikelela. Loko swi ri tano ni le ka wena, swi nga va njhani hi ku rhanga u fikelela swilo leswitsongo? Loko u tiyimisele ku antswisa vumunhu bya wena tanihi Mukreste, swi nga va njhani u sungula hakatsongotsongo? Loko u tiyimisele ku hlaya Bibele hinkwayo, swi nga va njhani u sungula hi ku tirhisa timinete ti nga ri tingani leswaku u yi hlaya? Tomáš loyi hi vulavuleke ha yena eku sunguleni, a swi n’wi tikela ku hlaya Bibele hinkwayo hi lembe. U ri: “Ndzi xiye leswaku nkarhi lowu ndzi wu vekeke leswaku ndzi yi heta hinkwayo, a ndzi nga ta kota ku wu fikelela. Ndzi tlhele ndzi ringeta ku yi hlaya, kambe sweswi se a ndzi kunguhate ku hlaya tindzimana ti nga ri tingani masiku hinkwawo ni ku tlhela ndzi anakanyisisa hi tona. Hikwalaho ka sweswo, se a ndzi swi rhandza ku yi hlaya.” Loko Tomáš a ya a swi rhandza ku yi hlaya, u sungule ku yi hlaya nkarhi wo leha. Eku heteleleni, u kote ku hlaya Bibele a yi heta.b
U NGA HELI MATIMBA LOKO U PFA U TSANDZEKA KU FIKELELA LESWI U SWI KUNGUHATEKE
14. Hi swihi swilo leswi nga endlaka swi hi tikela ku fikelela leswi hi swi kunguhateke?
14 Swi nga ri na mhaka leswaku hi tiyimisele ku fikela kwihi ku fikelela leswi hi swi kunguhateke, ku nga ha va ni leswi hi sivelaka. Hi xikombiso, “swiendlakalo leswi nga languteriwangiki” swi nga endla leswaku hi nga ha vi na nkarhi wo endla leswi hi swi kunguhateke. (Ekl. 9:11) Hi nga langutana ni xiphiqo lexi hi tikiselaka lexi hi hetaka matimba. (Swiv. 24:10) Hi nga ha endla swilo leswi endlaka swi tika ku fikelela leswi hi swi kunguhateke hikwalaho ka xidyoho lexi hi tswariweke na xona. (Rhom. 7:23) Kumbe hi nga ha titwa hi karhele. (Mat. 26:43) I yini leswi nga hi pfunaka hi hlula swihinga?
15. Loko hi va ni xihinga, xana sweswo swi vula leswaku hi tsandzekile? Hlamusela. (Pisalema 145:14)
15 Tsundzuka leswaku loko u va na xihinga a swi vuli swona leswaku u tsandzekile. Bibele yi vula leswaku hi nga langutana ni swiphiqo hi ku phindhaphindha. Hambiswiritano, yi tlhela yi swi veka erivaleni leswaku hi nga swi kota ku ya emahlweni hi ku pfuniwa hi Yehovha. (Hlaya Pisalema 145:14.) Makwerhu Philip loyi hi buleke ha yena u ri: “Ku humelela ka mina a swi titsheganga hileswaku ndzi tsandzeka kangani. Kambe swi titshege hileswaku ndzi ringeta kangani ku ya emahlweni ndzi endla leswi ndzi swi kunguhateke.” David loyi hi buleke ha yena u ri: “Ndzi teka swihinga ku nga ri nchumu lowu ndzi sivelaka ku ya emahlweni kambe swi ri leswi ndzi nyikaka nkarhi wo kombisa ndlela leyi ndzi rhandzaka Yehovha hayona.” Loko u ya emahlweni u fikelela swilo leswi u kunguhateke ku swi fikelela hambiloko ku ri ni swihinga, u komba Yehovha leswaku u lava ku n’wi tsakisa. Yehovha wa tsaka loko a ku vona u ya emahlweni u tikarhatela ku fikelela leswi u swi kunguhateke!
16. Swi nga hi dyondzisa yini swihinga?
16 Loko u ri ni swihinga, dyondza eka swona. Ehleketa hi swilo leswi vangeke swihinga sweswo ivi u tivutisa leswi, ‘Xana ku ni leswi ndzi nga swi cincaka leswaku ndzi papalata swihinga swin’wana?’ (Swiv. 27:12) Kambe mikarhi yin’wana swihinga swi nga kombisa leswaku leswi a hi tiyimisele ku swi fikelela a swi koteki ku swi endla. Loko u vona onge swi tano ni le ka wena, tlhela u kambisisa leswi u lavaka ku swi fikelela ku vona loko wa ha ta swi kota ku swi fikelela.c Yehovha a nge ku teki u ri mutsandzeki hileswi u tsandzekeke ku fikelela leswi a wu nga ta swi kota.—2 Kor. 8:12.
17. Hikwalahokayini hi nga fanelanga hi swi rivala leswi se hi swi fikeleleke?
17 U nga swi rivali leswi se u swi fikeleleke. Bibele yi vula leswaku “Xikwembu xi lulamile naswona a xi nge wu rivali ntirho wa n’wina.” (Hev. 6:10) Na wena u nga swi rivali. Ehleketisisa hi leswi se u koteke ku swi fikelela, ku nga ha va hileswi se u koteke ku va ni vuxaka na Yehovha, u chumayela van’wana hi yena kumbe hileswi se u khuvuriweke. Ku fana ni leswi se u koteke ku fikelela leswi a wu lava ku swi antswisa eka vuxaka bya wena na Yehovha, u nga swi kota ku ya emahlweni u endla nhluvuko eka leswi u tiyimiseleke ku swi fikelela.—Filp. 3:16.
Tiphine loko u ri karhi u fikelela leswi u swi kunguhateke (Vona ndzimana 18)
18. Hi fanele hi tsundzuka ku endla yini loko hi tikarhatela ku endla leswi hi swi kunguhateke? (Nakambe vona xifaniso.)
18 Hi ku pfuniwa hi Yehovha, u nga swi kota ku fikelela leswi u swi kunguhateke ku fana ni mutluti loyi a tsakaka loko a fika laha a yaka kona. Kambe tsundzuka leswaku vatluti vo tala va tiphina loko va ri eriendzweni. Hilaha ku fanaka, loko u ri karhi u tikarhatela ku endla leswi u kunguhateke ku swi fikelela entirhweni wa Yehovha, u nga rivali ku tiphina hi ku vona ndlela leyi Yehovha a ku pfunaka ni ku ku katekisa hayona. (2 Kor. 4:7) Loko u nga heli matimba, u ta kuma mikateko yo tala swinene.—Gal. 6:9.
RISIMU 126 Hitekani, Mi Tiya, Mi Va Ni Matimba
a Mikarhi yo tala nhlangano wa Yehovha wu hi khutaza leswaku hi ehleketa hi tindlela leti hi nga antswisaka ndlela leyi hi gandzelaka Yehovha hayona. Kambe ku vuriwa yini loko leswi hi kunguhateke ku swi fikelela swi hi tikela eku swi endla? Eka nhlokomhaka leyi, hi ta bula hi swiringanyeto swo hlayanyana leswi nga hi pfunaka ku fikelela leswi hi lavaka ku swi endla.
b Vona buku leyi nge, Vuyeriwa Eka Vuleteri Bya Xikolo Xa Vutirheli Bya Le Tilweni, matl. 10-11, ndzimana 4.
c Leswaku u kuma rungula leri engetelekeke, vona nhlokomhaka leyi nge, “Tivekele Tipakani Leti U Nga Ta Ti Fikelela U Tlhela U Tsaka” eka Xihondzo xo Rindza xa July 15, 2008.