Yehovha Wa Ku Chavelela

1. Hlamusela xiyimo lexi Vayuda lava a va ri evuhlongeni a va ri eka xona.

EHLEKETA ndlela leyi Vayuda lava a va ri evuhlongeni eBabilona va titweke hayona. Va vone tiko ra vona ri lovisiwa. Va tekiwe emakaya va yisiwa etikweni rin’wana hikwalaho ka swidyoho swa vona ni swa vakokwa wa vona. (2 Tikr. 36:​15, 16, 20, 21) I ntiyiso leswaku loko va ri eBabilona a va tshunxekile ku hanya vutomi lebyi tolovelekeke. (Yer. 29:​4-7) Kambe vutomi a byi nga olovi naswona a ku nga ri byona lebyi a va ta tihlawulela ku byi hanya. Xana va titwe njhani hi xiyimo xa vona? Xiya leswi vuriweke hi rin’wana ra mahlonga yo tshembeka, ri te: “A hi tshame emilambyeni ya Babilona. A hi rila loko hi tsundzuka Siyoni.” (Ps. 137:1) Mahlonga wolawo lama heleke matimba a ma lava ku chaveleriwa kambe xana a ma ta chaveleriwa hi mani?

2-3. (a) I yini leswi Yehovha a swi endleleke Vayuda lava a va ri evuhlongeni? (b) Hi ta bula hi yini eka nhlokomhaka leyi?

² Yehovha i “Xikwembu xa nchavelelo hinkwawo.” (2 Kor. 1:3) Leswi a nga Xikwembu lexi nga ni rirhandzu, swa n’wi tsakisa ku chavelela hinkwavo lava tshinelaka eka yena. Yehovha a a swi tiva leswaku man’wana ya mahlonga a ma ta swi amukela loko a ma tshinya kutani ma tlhelela eka yena. (Esa. 59:20) Loko ka ha sale malembe yo tlula 100 Vayuda va nga si ya evuhlongeni, Yehovha u huhutele muprofeta Esaya leswaku a tsala buku leyi vitaniwaka hi vito rakwe. Hikwalahokayini? Esaya u ri: “Xikwembu xa n’wina xi ri: ‘Chavelelani, chavelelani vanhu va mina.’” (Esa. 40:1) Ebukwini ya Esaya, Yehovha u chavelele vanhu vakwe lava a va ri mahlonga.

³ Ku fana ni Vayuda lava a va ri mahlonga, na hina hi lava ku chaveleriwa mikarhi yin’wana. Eka nhlokomhaka leyi, hi ta bula hi tindlela tinharhu leti Yehovha a chaveleleke Vayuda lava a va ri evuhlongeni ha tona: (1) U tshembise ku rivalela lava hundzukeke, (2) u nyike vanhu vakwe ntshembo naswona (3) u va pfunile leswaku va nga chavi. Loko hi ri karhi hi bula hi tinhla leti, xiya ndlela leyi marito ya Yehovha lama tiyisaka ma nga hi vuyerisaka hayona.

YEHOVHA WA HI RIVALELA

4. Yehovha u swi kombise njhani leswaku i Xikwembu lexi nga ni ntwelavusiwana? (Esaya 55:7)

⁴ Yehovha i “Tatana la nga ni tintswalo letikulu.” (2 Kor. 1:3) U kombise leswaku i Tatana wo tano loko a tshembisa ku rivalela mahlonga lama hundzukeke. (Hlaya Esaya 55:7.) U te: “Ndzi ta ku twela vusiwana hikwalaho ka rirhandzu ra mina leri nga heriki.” (Esa. 54:8) Xana Yehovha a a ta wu kombisa njhani ntwelavusiwana wakwe? Hambileswi Vayuda a va ha ta langutana ni vuyelo bya swiendlo swa vona, Yehovha u tshembise leswaku a va nga ta tshama eBabilona hilaha ku nga heriki. A va ta tshama evuhlongeni ku ringana nkarhi wo karhi ntsena. (Esa. 40:2) A swi kanakanisi leswaku marito lawa ma chavelele ni ku tiyisekisa mahlonga lama hundzukeke!

5. Hikwalahokayini hi ri ni swivangelo swo tala ku tlula leswi Vayuda lava a va ri mahlonga a va ri na swona swo va hi tlangela ntwelavusiwana wa Yehovha?

⁵ Hi dyondza yini? Yehovha u tiyimisele ku rivalela malandza yakwe hi ndlela leyikulu. Namuntlha hi ni swivangelo swo tala ku tlula leswi Vayuda lava a va ri mahlonga a va ri na swona swo va hi tlangela ndlela leyi Yehovha a hi rivalelaka hayona. Hikwalahokayini? Hikuva ha swi tiva leswi Yehovha a swi endleke leswaku hi kota ku rivaleriwa. Endzhaku ka malembe ya madzana Esaya a profetile, Yehovha u rhumele N’wana wakwe emisaveni leswaku a ta nyikela hi vutomi byakwe hikwalaho ka vadyohi lava hundzukeke. Gandzelo rolero hi rona ri endlaka swi koteka leswaku swidyoho swa hina swi “suriwa” hilaha ku heleleke. (Mit. 3:19; Esa. 1:18; Efe. 1:7) Hakunene hi gandzela Xikwembu lexi nga ni tintswalo!

6. Hi vuyeriwa njhani loko hi anakanyisisa hi tintswalo ta Yehovha? (Nakambe vona xifaniso.)

⁶ Marito ya Yehovha lama nga eka Esaya 55:7 ma nga hi chavelela loko hi tshamela ku tivona nandzu. Van’wana va hina a hi tshiki ku tivona nandzu hikwalaho ka swihoxo leswi hi nga tshama hi swi endla hambiloko hi hundzukile. Leswi swi nga va tano ngopfungopfu loko ha ha langutana ni switandzhaku swa swihoxo swa hina. Kambe loko hi vule swidyoho swa hina hi tlhela hi cinca mahanyelo, hi nga tiyiseka leswaku Yehovha u hi rivalerile. Loko Yehovha a rivalela, u hlawula ku nga swi tsundzuki swidyoho swa hina. (Ringanisa Yeremiya 31:34.) Kutani loko Yehovha a rivala swidyoho swa hina, na hina hi fanele hi endla tano. Leswi nga swa nkoka eka Yehovha hileswi hi swi endlaka sweswi, ku nga ri swihoxo leswi hi nga tshama hi swi endla. (Ezek. 33:​14-16) Nakambe ku nga ri khale, Tata wa hina la nga ni tintswalo u ta hi tshunxa hilaha ku heleleke eka switandzhaku leswi vangiweke hi swihoxo swa hina.

7. I yini leswi nga hi susumetelaka ku kombela mpfuno loko hi endle xidyoho lexikulu?

⁷ Hi fanele hi endla yini loko hi kingindziwa hi ripfalo hikwalaho ka leswi hi tumbetaka xidyoho lexikulu? Bibele yi hi khutaza leswaku hi kombela mpfuno eka vakulu. (Yak. 5:​14, 15) Hambiswiritano, swi nga hi tikela ku vula swidyoho swa hina. Kambe loko hi hundzukile naswona hi tsundzuka leswaku Yehovha swin’we ni vavanuna lava a va hlawuleke leswaku va hi pfuna va ta hi komba tintswalo, swi ta hi susumetela leswaku hi ya kombela mpfuno eka vona. Xiya ndlela leyi tintswalo ta Yehovha ti n’wi chaveleleke hayona makwerhu la vuriwaka Arthur,a loyi a a kingindziwa hi ripfalo. Arthur u ri: “Ndzi hlalele phonografi ku ringana lembe. Kambe endzhaku ko yingisela mbulavulo lowu a wu vulavula hi ripfalo, ndzi byele nsati wa mina ni vakulu hi xidyoho xa mina. Endzhaku ka sweswo ndzi te hefuu, kambe a ndza ha karhatiwa hi leswi ndzi swi endleke. Vakulu va ndzi tsundzuxe leswaku Yehovha a nga ndzi lahlanga. Wa hi tshinya hileswi a hi rhandzaka. Marito ya vona ya musa ma ndzi fikelele mbilu ni ku ndzi pfuna ndzi languta swilo hi ndlela leyinene.” Namuntlha Arthur i phayona tlhelo nandza wa vutirheli. Swa chavelela ku tiva leswaku Yehovha u hi komba tintswalo loko hi hundzuka!

YEHOVHA U HI NYIKA NTSHEMBO

8. (a) Yehovha u nyike mahlonga ntshembo wihi? (b) Hi ku ya hi Esaya 40:​29-31, ntshembo a wu ta va khumba njhani Vayuda lava hundzukeke?

⁸ Hi ku ya hi langutelo ra vanhu, a ku nga ha ri na ntshembo wa leswaku mahlonga ya Vayuda a ma ta tlhelela eka rikwavo. Mfumo wa Misava wa Babilona a wu dume hi ku nga ma tshunxi mahlonga ya wona. (Esa. 14:17) Hambiswiritano, Yehovha u nyike vanhu vakwe ntshembo. U tshembise leswaku a a ta va tshunxa naswona a ku nga ri na lexi a xi ta n’wi sivela. (Esa. 44:26; 55:12) Eka yena, Vababilona a va fana ni ntshurinyana. (Esa. 40:15) Loko ro biwa hi moya ra suka. Xana ntshembo a wu ta ma pfuna njhani mahlonga? A wu ta ma chavelela. Kambe a wu ta endla leswi engetelekeke. Esaya u tsale a ku: “Lava tshembaka Yehovha va ta tlhela va va ni matimba.” (Hlaya Esaya 40:​29-31.) Ntshembo a wu ta va nyika matimba; a va ta “haha hi timpapa ku fana ni magama.”

9. Hi swihi swivangelo leswi mahlonga a ma ri na swona swo tshemba switshembiso swa Yehovha?

⁹ Yehovha u tlhele a nyika Vayuda xivangelo xo va va tshemba switshembiso swakwe. Xana u swi endlise ku yini sweswo? Ehleketa hi vuprofeta lebyi se a byi endlekile. A va swi tiva leswaku Vaasiriya va hlule mfumo wa Israyele wa le n’walungwini ni ku yisa vanhu evuhlongeni. (Esa. 8:4) Va swi vonile loko Vababilona va lovisa muti wa Yerusalema ivi va yisa vanhu evuhlongeni. (Esa. 39:​5-7) A va ri kona loko Hosi Sedekiyasi a dlayiwa matihlo ni ku yisiwa eBabilona. (Yer. 39:7; Ezek. 12:​12, 13) Swilo hinkwaswo leswi Yehovha a a swi profetile swi endlekile. (Esa. 42:9; 46:10) Hinkwaswo leswi swi fanele swi va endle va tshemba leswaku Yehovha u ta xi hetisisa xitshembiso xakwe xo va tshunxa.

10. I yini leswi nga hi pfunaka leswaku hi tshama hi ri ni ntshembo emasikwini lawa yo hetelela?

¹⁰ Hi dyondza yini? Loko hi hele matimba, ntshembo wu nga hi chavelela ni ku tlhela wu hi pfuna hi va ni matimba. Hi hanya emikarhini yo tika naswona hi kanetiwa hi valala lava nga ni matimba. Kambe a hi fanelanga hi wa mapa. Yehovha u hi nyike ntshembo wo tsakisa naswona hi ta tiphina hi vutomi hilaha ku nga heriki hi ri ni ku rhula, hi sirhelelekile. Hi fanele hi tshama hi ri karhi hi anakanyisisa hi ntshembo wolowo. Loko hi nga endli tano, ntshembo wa hina wu nga fana ni ndhawu yo saseka leyi hi nga kotiki ku yi vona kahle hileswi hi yi languteke hi ri efasitereni leri thyakeke. Hi nga ri “basisa njhani fasitere” leswaku ntshembo wa hina wu tshama wu tiyile? Hi nga tshama hi ri karhi hi anakanyisisa hi ndlela leyi vutomi byi nga ta tsakisa hayona emisaveni leyintshwa. Hi nga hlaya tinhlokomhaka, hi hlalela tivhidiyo ni ku yingisela tinsimu leti vulavulaka hi ntshembo wa hina. Hi nga tlhela hi khongela eka Yehovha hi n’wi byela ndlela leyi hi swi languteleke hayona ku vona switshembiso swakwe swi endleka.

11. I yini leswi pfunaka makwerhu un’wana wa xisati loyi a nga ni vuvabyi lebyi nga tshungulekiki leswaku a tlhela a va ni matimba?

¹¹ Xiya ndlela leyi ntshembo wu chavelelaka ni ku tiyisa makwerhu wa xisati la vuriwaka Joy, loyi a nga ni vuvabyi lebyi nga tshungulekiki. U ri: “Loko ndzi titwa ndzi tshikilelekile, ndzi byela Yehovha ndlela leyi ndzi titwaka hayona hikuva ndza swi tiva leswaku wa ndzi twisisa. Kutani yena u ndzi nyika ‘matimba lama tlulaka lama tolovelekeke.’” (2 Kor. 4:7) Joy u tlhela a tivona a ri emisaveni leyintshwa laha ku nga taka ku nga vi na “munhu loyi a tshamaka kona loyi a nga ta ku: ‘Ndza vabya.’” (Esa. 33:24) Loko na hina hi phofulela Yehovha leswi nga etimbilwini ta hina ni ku tlhela hi anakanyisisa hi ntshembo lowu hi nga na wona, hi nga tlhela hi va ni matimba.

12. Hi swihi swivangelo leswi endlaka hi tshemba switshembiso swa Yehovha? (Nakambe vona xifaniso.)

¹² Hilaha a endleke hakona eka Vayuda lava a va ri evuhlongeni, Yehovha u hi nyike swivangelo swo tala swo va hi tshemba switshembiso swakwe. Ehleketa hi vuprofeta lebyi hi byi vonaka byi endleka namuntlha. Hi xikombiso, hi vona mfumo wa misava lowu nga ni ‘matimbanyana, kambe wu nga tiyangiki.’ (Dan. 2:​42, 43) Hi tlhela hi twa hi “ku tsekatseka ka misava etindhawini to hambanahambana” naswona ha chumayela “ematikweni hinkwawo.” (Mat. 24:​7, 14) Vuprofeta lebyi ni byin’wana byo tala byi endla hi ya hi swi tshemba swinene switshembiso swa Yehovha leswi hi chavelelaka leswi nga ta endleka ku nga ri khale.

YEHOVHA U HI PFUNA HI NGA CHAVI

13. (a) Hi yihi mitlhontlho leyi Vayuda a va ta langutana na yona loko va tshunxiwa? (b) Hilaha swi hlamuseriweke hakona eka Esaya 41:​10-13, Yehovha u va chavelele njhani Vayuda?

¹³ Hambileswi Yehovha a chaveleleke mahlonga hi ku ma nyika ntshembo wo tsakisa, a a swi tiva leswaku a ma ta langutana ni mitlhontlho loko ma tshunxiwa. Yehovha u vule leswaku loko Vayuda va ri ekusuhi ni ku tshunxiwa, mufumi wo karhi a a ta hlasela matiko lama nga ekusuhi ni ku tlhela a xungeta muti wa Babilona. (Esa. 41:​2-5) Xana leswi a swi fanele swi va vilerisa Vayuda? Yehovha u byele vanhu vakwe ka ha ri emahlweni a ku: “U nga chavi, hikuva ndzi na wena. U nga vileli, hikuva ndzi Xikwembu xa wena.” (Hlaya Esaya 41:​10-13.) Xana a a vula yini loko a ku “ndzi Xikwembu xa wena”? A a nga tsundzuxi Vayuda leswaku va n’wi gandzela hikuva se a va swi endla sweswo. Kambe a a va tsundzuxa leswaku wa ha ri na vona.—Ps. 118:6.

14. Yehovha u tlhele a endla yini leswaku a pfuna Vayuda va tshika ku chava?

¹⁴ Yehovha u tlhele a pfuna Vayuda lava a va ri evuhlongeni hi ku va tsundzuxa hi matimba yakwe lamakulu ni vutivi byakwe leswaku va nga chavi. U byele Vayuda leswaku va languta tinyeleti. U va tsundzuxe leswaku hi yena a tumbuluxeke tinyeleti naswona u ti tiva hi mavito hinkwato. (Esa. 40:​25-28) Loko a tiva tinyeleti hi mavito, a swi kanakanisi leswaku malandza yakwe u ma tiva hi mavito! Loko Yehovha a ri ni matimba yo tumbuluxa tinyeleti swi le rivaleni leswaku u na wona matimba yo pfuna vanhu vakwe. Hakunene, Vayuda a va nga ri na xona xivangelo xo chava kumbe ku vilela.

15. Xikwembu xi endle yini leswaku Vayuda lava a va ri evuhlongeni va lunghekela leswi a swi ta endleka?

¹⁵ Yehovha u tlhele a pfuna vanhu vakwe va lunghekela leswi a swi ta endleka. Ebukwini ya Esaya, Yehovha u byele vanhu vakwe a ku: “Nghenani emakamareni ya n’wina, mi pfala tinyangwa ta n’wina. Tumbelani swa nkarhinyana kukondza vukarhi bya Xikwembu byi hundza.” (Esa. 26:20) Swi nga endleka tsalwa leri ri hetiseke ro sungula loko muti wa Babilona wu hluriwa hi Hosi Korexe. N’wamatimu un’wana wa khale wa Mugriki u vula leswaku loko Korexe a nghene eBabilona u “byele [masocha yakwe] leswaku ma dlaya hinkwavo lava ma nga ta va kuma ehandle.” Ehleketa ndlela leyi Vababilona a va chuhe hayona! Kambe swi vonaka onge Vayuda va ponile hileswi va yingiseke swileriso swa Yehovha.

16. Hikwalahokayini hi nga fanelanga hi vilela ku tlula mpimo hileswi nga ta endleka enkarhini lowu taka? (Nakambe vona xifaniso.)

¹⁶ Hi dyondza yini? Ku nga ri khale hi ta langutana ni nhlomulo lowukulu lowu nga si tshamaka wu endleka. Loko wu sungula, vanhu va ta chava va tlhela va pfilunganyeka. Kambe a swi nge vi tano hi vanhu va Yehovha. Ha swi tiva leswaku Yehovha i Xikwembu xa hina. Hi ta yima hi nga chavi nchumu hileswi hi swi tivaka leswaku “ku kutsuriwa ka [hina] ku le kusuhi.” (Luka 21:28) Hambiloko matiko lama hlanganeke ma hi hlasela, a hi nge tshiki ku tshemba Yehovha. Yehovha u ta tirhisa tintsumi leswaku ti hi sirhelela ni ku tlhela a hi nyika swiletelo leswi nga ta hi ponisa. Xana Yehovha u ta hi nyika njhani swiletelo sweswo? Hi ta vona hi swona loko nkarhi wu fika. Hambiswiritano, swi vonaka onge hi ta kuma swiletelo sweswo emavandlheni ya hina. Swi nga endleka mavandlha ku va wona ‘makamara’ ya hina laha hi nga ta sirheleleka kona. Hi nga tilunghiselela njhani ku langutana ni leswi nga ta endleka enkarhini lowu taka? Hi fanele hi va ni vuxaka lebyikulu ni vamakwerhu, hi tiyimisela ku yingisa nkongomiso lowu humaka eka nhlangano wa Yehovha naswona hi tiyiseka leswaku Yehovha hi yena a wu kongomisaka.—Hev. 10:​24, 25; 13:17.

17. I yini leswi nga ku pfunaka u titshega hi Yehovha leswaku a ku chavelela?

¹⁷ Hambileswi Vayuda lava a va ri evuhlongeni a va khome nyarhi hi timhondzo, Yehovha u va chavelerile. U ta endla leswi fanaka ni le ka hina. Hambi ko endleka yini enkarhini lowu taka, yana emahlweni u titshega hi Yehovha leswaku a ku chavelela. Tiyiseka leswaku u ta ku komba tintswalo takwe letikulu. Tshama u ri ni ntshembo lowu tiyeke. Tsundzuka leswaku leswi Yehovha a nga Xikwembu xa wena, a wu na xona xivangelo xo chava.