Bibele Yi Ri Yini Malunghana Ni Khisimusi?
Nhlamulo ya Bibele
Bibele a yi hi byeli siku leri Yesu a velekiweke ha rona naswona a yi vuli leswaku hi fanele hi tlangela siku ra ku velekiwa ka yena. Cyclopedia ya M’Clintock na Strong yi ri: “Ku tlangeriwa ka Khisimusi a ku simekiwanga hi Xikwembu, naswona a ku humi kona eka [Testamente Leyintshwa].”
Nkambisiso wa matimu ya khisimusi wu kombisa leswaku yi huma eka mukhuva wa vuhedeni. Bibele yi kombisa leswaku Xikwembu ha xi khunguvanyisa loko hi xi gandzela hi ndlela leyi xi nga yi tsakeriki.—Eksoda 32:5-7.
Matimu ya mikhuva ya Khisimusi
Ku tlangela siku ra ku velekiwa ka Yesu: “Vakreste vo Sungula a va ku tlangelanga ku velekiwa ka [Yesu] hikuva a va teka ku tlangela siku ra ku velekiwa ka munhu wihi na wihi ku ri mukhuva wa vuhedeni.”—The World Book Encyclopedia.
December 25: A ku na vumbhoni lebyi kombisaka leswaku Yesu u velekiwe hi siku rero. Swi nga endleka leswaku varhangeri va vukhongeri va hlawule siku leri leswaku ri ta fambisana ni siku ra minkhuvo ya vuhedeni leyi a yi khomiwa hi minkarhi ya xixika.
Ku nyikana tinyiko, minkhuvo: The Encyclopedia Americana yi te: “Nkhuvo wa Varhoma lowu vuriwaka Saturnalia lowu endliwaka exikarhi ka December, wu vekele vo tala xikombiso xa mikhuva leyi endleriwaka Khisimusi. Hi xikombiso, eka nkhuvo lowu ku tekeleriwe minkhuvo leyikulu, ku nyikana tinyiko ni ku lumekiwa ka makhandlhela.” Encyclopædia Britannica yi vula leswaku “mintirho hinkwayo ni mabindzu a swi yimisiwile.”
Mavoni ya Khisimusi: The Encyclopedia of Religion yi vula leswaku vanhu va le Yuropa va khavisa miti ya vona “hi mavoni ni minsinya ya rihlaza swo hambana-hambana” leswaku va endla nkhuvo wa ku tsema nguva ni ku lwisana ni mimoya yo biha.
Phakama, nsinya wa rihlaza wa holly: “Vaprista a va nyika phakama matimba ya masalamusi. Nsinya wa rihlaza wa holly a wu gandzeriwa tanihi xitshembiso xa leswaku dyambu ri ta tlhela ri huma.”—The Encyclopedia Americana.
Nsinya wa Khisimusi: “Ku gandzela murhi a swi tolovelekile eka vahedeni va le Yuropa naswona loko Vukreste byi sungula, mukhuva lowu wu ye emahlweni.” Ndlela yin’wana leyi ku gandzela murhi swi veke mukhuva ha yona, i ku “veka murhi wa Yule enyangweni kumbe endlwini hi nkarhi wa tiholideyi ta le xikarhi ka vuxika.”—Encyclopædia Britannica.