Ndzima 26

Ndzi Nga Yi Lawula Njhani Ndlela Leyi Ndzi Titwaka Ha Yona?

XANA u ehleketa leswaku ndzilo wa pfuna kumbe a wu pfuni? U nga ha vula leswaku swi ta ya hi swiyimo. Loko ku titimela ndzilo wu endla leswaku ku kufumela. Hi ndlela yoleyo wa pfuna. Kambe loko malangavi ya wona ma nga lawuleki, ma nga hisa yindlu hinkwayo. Hi ndlela yoleyo a wu pfuni.

Swi tano ni hi ndlela leyi u titwaka ha yona. Loko u kota ku yi lawula yi ta ku pfuna naswona yi endla leswaku u va ni vanghana. Kambe loko yi nga lawuleki yi nga endla leswaku u nga tsaki yi tlhela yi dlaya vuxaka bya wena ni vanhu van’wana.

Loko ku ri leswaku u sungula ku tlhariha, u nga ha tikuma u ri ni gome kumbe u hlunamile. Xana u nga yi lawula njhani ndlela leyi u titwaka ha yona? A hi hlamusele tindlela leti nga ku pfunaka.

Ku Tikhoma Loko U Hlundzukile

A swi olovi ku tikhoma loko un’wana a ku twise ku vava. Van’wana va tsandzeka ku tikhoma loko va twisiwe ku vava. Entiyisweni Bibele yi vulavula hi vanhu lava “voyameleke eku hlundzukeni,” ni lava “voyameleke evukarhini.” (Swivuriso 22:24; 29:22) Mhaka leyi a yi fanelanga yi tekeriwa ehansi. Loko u hlundzuke ku tlula mpimo u nga endla swilo leswi u nga ta tisola ha swona endzhaku. Kutani u nga yi lawula njhani ndlela leyi u titwaka ha yona loko u twisiwe ku vava?

Kambisisa mhaka yoleyo kahle kutani u vona loko u nga yi rivala.a (Pisalema 4:4) Tsundzuka leswaku ku ‘tlherisela swo biha hi swo biha’ swi ta nyanyisa xiyimo. (1 Vatesalonika 5:15) Endzhaku ko anakanyisisa ni ku khongela hi mhaka yoleyo, u nga kuma leswaku u ta swi kota ku yi rivala. Loko u endla tano, a yi nge he ku karhati.—Pisalema 37:8.

Kambe u ta endla yini loko u nga swi koti ku yi rivala mhaka yoleyo? Bibele yi vula leswaku ku ni “nkarhi wa ku miyela ni nkarhi wa ku vulavula.” (Eklesiasta 3:7) Xana u nga swi kota ku vulavula ni loyi a ku twiseke ku vava? Loko swi nga ri vutlhari ku vulavula na yena, swi nga va swinene leswaku u vulavula ni vatswari va wena kumbe munghana wa wena loyi u n’wi tshembaka. Loko munhu a ku twisa ku vava hi vomu, ringeta hilaha u nga kotaka hakona ku va ni musa eka yena. Chati leyi nga eka tluka 221 yi ta ku pfuna leswaku u kuma tindlela to langutana ni swiyimo leswi a wu swi tlhantlha u nga rhangaka hi ku ehleketa.

Khongela eka Yehovha u kombela leswaku a ku pfuna u papalata ku hlundzukela munhu la ku twisaka ku vava. Tsundzuka leswi: Hambileswi u nga swi kotiki ku cinca leswi nga endleka, u nga swi kota ku cinca ndlela leyi u tikhomeke ha yona. Loko u tshama u hlundzukile, u nga fana ni nhlampfi leyi phasiweke leyi nga kotiki ku tipfuna. U pfumelela munhu un’wana a lawula ndlela leyi u ehleketaka ni ku titwa ha yona. Swa antswa u nga pfumeli ku lawuriwa hi munhu la lavaka ku ku hlundzukisa.—Varhoma 12:19.

Ku Tiyisela Ku Twisiwa Ku Vava

Laura la nga ni malembe ya 16 u ri: “Masiku lawa ndzi hatla ndzi nyangatseka naswona ndzi tivona ndzi nga pfuni nchumu. A ndzi tsakisiwi hi nchumu. Ndzi tshamela ku rila.” Ku fana na Laura, vantshwa vo tala va ni swiphiqo swo tala. Xana swi tano ni le ka wena? Swilo leswi vatswari, vanghana ni mathicara ya wena va swi languteleke eka wena; ku cinca emirini loko u sungula ku tlhariha; ku titwa u nga u pfuni nchumu hileswi u nga tsandzeka ku endla nchumu wo karhi—hinkwaswo ka swona swi nga endla leswaku u nga tsaki.

Vantshwa van’wana va hetelela va tivavisa loko va nga tsakanga.b Loko ku ri leswaku wa wu endla mukhuva lowu, ringeta ku kuma swivangelo leswi ku endlaka u tivavisa. Hi xikombiso ku tivavisa i ndlela yin’wana leyi vantshwa van’wana va yi tirhisaka loko va tshikilelekile. Xana ku ni xiyimo xo karhi lexi ku tshikilelaka, lexi khumbaka ndyangu kumbe vanghana va wena?

Ndlela yin’wana leyinene yo langutana ni ntshikilelo i ku vulavula ni mutswari wa wena kumbe xirho xa vandlha ra Vukreste lexi tshembekaka lexi nga ta ku pfuna ku fana ni munghana “la velekiweke loko ku ri ni maxangu.” (Swivuriso 17:17) Liliana la nga ni malembe ya 16 u bule ni vamakwerhu va xisati lava kuleke. U ri: “Leswi va nga vanhu lava kuleke va ndzi nyike ndzayo leyi ndzi pfuneke. Va ve vanghana va mina.”c Dana la nga ni malembe ya 15 u vule leswaku lexi nga n’wi pfuna i ku heta nkarhi wo tala a ri karhi a chumayela. U ri: “Ku endla tano swi ndzi pfune ngopfu. Entiyisweni, ndzi tiphine ngopfu hi nkarhi wolowo!”

Ku tlula kwalaho, loko u nga tsakanga kumbe u tshikilelekile, u nga tshiki ku khongela. Mupisalema Davhida loyi na yena a a langutane ni maxangu, u te: “Lahlela ndzhwalo wa wena eka Yehovha, u ta ku seketela.” (Pisalema 55:22) Yehovha wa swi tiva swiphiqo leswi u langutanaka na swona. Ku tlula kwalaho, ‘wa ku khathalela.’ (1 Petro 5:7) Loko mbilu ya wena yi ku endla u tivona nandzu, tsundzuka leswaku ‘Xikwembu i xikulu eka timbilu ta hina naswona xi tiva swilo hinkwaswo.’ (1 Yohane 3:20) Xikwembu xi twisisa ku ku tlula leswaku ha yini u langutana ni swiphiqo naswona xi ta ku pfuna.

Loko u tshama u ri ni gome swi nga endleka leswaku u ni vuvabyi bya ntshikilelo wa mianakanyo.d Loko swi ri tano, swi ta va swinene leswaku u kamberiwa hi dokodela. Loko u ringeta ku papalata xiphiqo lexi swi ta fana ni ku pfulela vholumo ya xiya-ni-moya emovheni leswaku u nga twi vuketleketle lebyi nga kona eka njhini. Swa antswa ku ringeta ku tlhantlha xiphiqo lexi u langutaneke na xona. Entiyisweni a wu fanelanga u khomiwa hi tingana hikwalaho ka xiyimo lexi u nga eka xona. Ku ni vantshwa vo tala lava tshunguriwaka loko va langutane ni ntshikilelo ni mavabyi man’wana.

Tsundzuka leswaku ndlela leyi u titwaka ha yona yi fana ni ndzilo. Loko u kota ku tikhoma u ta pfuneka; kambe loko u nga endli tano u ta titwisa ku vava. Ringeta hi matimba ku tikhoma. I ntiyiso leswaku minkarhi yin’wana u ta endla kumbe u vula swilo leswi u nga ta tlhela u tisola ha swona. Kambe u nga heli matimba. Hi ku famba ka nkarhi, u ta swi kota ku lawula ndlela leyi u titwaka ha yona.

[Tinhlamuselo ta le hansi]

MATSALWA

“U nga pfumeli ku hluriwa hi swo biha, kambe hambeta u hlula swo biha hi leswinene.”—Varhoma 12:21.

XITSUNDZUXO

Siku ni siku byela (va-)mutswari wa wena nchumu lowu ku tsakiseke hambiloko wu nga vuli nchumu. Sweswo swi ta ku pfuna leswaku u kota ku vulavula na yena loko u ri ni xiphiqo lexikulu kutani swi ta n’wi olovela ku ku yingisa.

XANA A WU SWI TIVA LESWAKU . . . ?

Loko miri wa wena wu nga wisi kahle naswona u nga dyi swakudya leswi akaka, a wu nge swi koti ku lawula ndlela leyi u titwaka ha yona.

LESWI NDZI TIYIMISELEKE KU SWI ENDLA!

Lexi ndzi tsandzekaka ku tikhoma eka xona i ․․․․․

Ndzi ta ringeta ku tikhoma hi ku ․․․․․

Leswi ndzi lavaka ku vutisa (va-)mutswari wa mina hi mhaka leyi ․․․․․

U NGA KU YINI?

● Ha yini Xikwembu xi nga tsaki hi munhu la tsandzekanga ku tikhoma loko a hlundzukile?

● Ha yini ku tsandzeka ku tikhoma loko u hlundzukile swi onha vumunhu bya wena?

● Hi tihi tindlela tin’wana leti nga ku pfunaka u tiyisela loko u ri ni gome?

[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 223]

“Nchumu wa nkoka a ku ri ku tiva leswaku ku ni munhu la ndzi rhandzaka ni loyi ndzi nga kotaka ku vulavula na yena loko swi nga ndzi fambeli kahle.”—Jennifer

[Chati/Swifaniso leswi nga eka tluka 221]

Xitoloveto

Tikhome Loko U Hlundzukile Tata chati leyi

[Xifaniso lexi nga eka tluka 220]

Munhu la tshamaka a hlundzukule u fana ni nhlampfi leyi phasiweke hikuva yi lawuriwa hi loyi a yi phaseke