Ndzima 21

Xana Leswi Hinkwaswo Swi Hakeleriwa Njhani?

SWI LE rivaleni leswaku ntirho lowu endliwaka hi Timbhoni ta Yehovha wu lava mali. Ku aka Tiholo ta Mfumo, Tiholo ta Tinhlengeletano, tihofisi ta marhavi, tifektri ni makaya ya Bethele swi lava mali naswona ku laveka ni yin’wana leyi engetelekeke leswaku va ma hlayisa. Nakambe ku laveka mali eku kandziyiseni ni le ku hangalaseni ka tibuku to dyondza Bibele. Xana leswi hinkwaswo swi hakeleriwa njhani?

Vanhu lava lwisanaka ni ntirho wa Timbhoni ta Yehovha va hangalase tinhlamuselo ta mavunwa mayelana ni leswi. Kambe nkambisiso wa vumbhoni wu seketela nhlamulo ya leswi Timbhoni ti swi vulaka. I yini swoleswo? Ntirho wo tala wu endliwa hi vatirhi vo tirhandzela, lava va nga rindzeliki kumbe ku lava ku hakeriwa hi mali hikwalaho ka mintirho ya vona, naswona mali ya nhlengeletano yi kumiwa hi minyikelo yo tirhandzela.

“Switshamo A Swi Hakeleriwi. Ku Hava Mihlengo”

Le ndzhaku eka nkandziyiso wa vumbirhi wa Xihondzo xo Rindza (xa Xinghezi), hi August 1879, Makwerhu Russell u te: “‘Hina hi tshemba leswaku Zion’s Watch Tower’ yi seketeriwa hi YEHOVHA, kutani leswi timhaka ti nga tano a yi nge kombeli kumbe ku xavelela vanhu leswaku va yi seketela. Loko Loyi a nge: ‘Nsuku ni silivhere ya tintshava i swa mina,’ a tsandzeka ku yi seketela hi mali leyi lavekaka, hi ta swi vona leswaku i nkarhi wa leswaku hi tshika ku tsala magazini lowu.” Ku twanana ni sweswo, a ku komberiwi mali ya tibuku ta Timbhoni ta Yehovha.

Timhaka ta tibuku ta vona ti fana ni timhaka ta minhlangano ya vona. Ku hava swikombiso swa mintlhaveko swo kombela mali emavandlheni ni le mintsombanweni ya vona. Ku hava swibya swa mihlengo leswi fambisiwaka; ku hava timvhilopho to hoxa mali leti hangalasiwaka; ku hava mapapila yo kombela mali lama rhumeriwaka eka swirho swa vandlha. Mavandlha a ya titshegi ni kan’we hi ntlangu wa bingo wa nkateko kumbe mintlangu ya mathikithi ya nkateko leswaku ma kuma mali. Le ndzhaku hi 1894, loko Sosayiti ya Watch Tower yi rhumela swivulavuri leswi famba-fambaka, yi kandziyise xitiviso leswaku hinkwavo va swi tiva yi ku: “Twisisani leswaku mihlengo kumbe mapapila yo kombela mali a ma pfumeleriwi hambi ku ri ku amukeriwa hi Sosayiti leyi.”

Xisweswo, ku sukela le ku sunguleni eka matimu ya vona ya manguva lawa, swiphephana swo rhamba vanhu ni swirhambo swin’wana leswi tsaleriweke vanhu leswaku va va kona eka minhlangano ya Timbhoni ta Yehovha a swi ri na marito lama nge “Switshamo A Swi Hakeleriwi. Ku Hava Mihlengo.”

Ku sukela eku sunguleni ka 1914, Swichudeni Swa Bibele a swi qacha tiholo ta mintlangu xikan’we ni tiholo tin’wana ivi swi rhamba vanhu leswaku va ta va ta vona “Photo-Drama of Creation.” Lowu a ku ri nkombiso wa swiphemu swa mune lowu tekaka tiawara ta nhungu, wu endliwe hi swifaniso leswi nga fambiki ni swifaniso leswi fambaka leswi fambisanaka ni mpfumawulo. Hi lembe ro sungula ntsena, timiliyoni ta vanhu ti yi vonile le N’walungwini wa Amerika, Yuropa, Australia na New Zealand. Hambi leswi van’wana vini va tiholo ta mintlangu a va lava leswaku switulu swo hlawuleka swi hakeleriwa, Swichudeni swa Bibele a swi nga kombeli mali yo nghena. Naswona a swi nga yi lavi mihlengo.

Endzhaku ka malembe ya 30, Sosayiti ya Watch Tower yi tirhise xitichi xa xiya-ni-moya xa WBBR le Dorobeni ra New York. Timbhoni ta Yehovha na tona ti tirhise switichi swin’wana swa madzana leswaku ti haxa minongonoko ya ku dyondzisa Bibele. Kambe a ti kalanga ti tirhisa nkarhi wa ku haxa koloko leswaku ti kombela mali.

Kutani ke, xana mali leyi hakelelaka ntirho wa tona yi kumiwa njhani?

Wu Seketeriwa Hi Minyikelo Ya Ku Tirhandzela

Bibele yi nyika xikombiso. Ehansi ka Nawu wa Muxe, a ku ri na minyikelo ya ku tirhandzela. Yin’wana a yi boha eka vanhu. Ku humesa vukhume a ku ri wun’wana wa leyi a yi boha. (Eks. 25:2; 30:11-16; Tinhl. 15:17-21; 18:25-32) Kambe Bibele yi kombisa ni leswaku Kreste u hetisise Nawu, naswona Xikwembu xi wu herisile; kutani Vakreste a va bohiwanga hi wona. A va humesi vukhume, naswona a va boheki ku humesa munyikelo wun’wana wo karhi kumbe hi nkarhi wo karhi.—Mt. 5:17; Rhom. 7:6; Kol. 2:13, 14.

Ku ri na sweswo, va khutaziwa ku hlakulela moya wa mafundzha ni ku hanana, va encisa xikombiso lexinene ngopfu lexi Yehovha a xi vekeke hi yexe ni lexi vekiweke hi N’wana wa yena Yesu Kreste. (2 Kor. 8:7, 9; 9:8-15; 1 Yoh. 3:16-18) Xisweswo, loko a hlamusela hi ta ku nyika, muapostola Pawulo u tsalele vandlha ra Vakreste le Korinto a ku: “Un’wana ni un’wana a a nyike hilaha a pimaniseke hakona embilwini ya yena, a humesa hi ku ntshunxeka, ku nga ri hi ku vilela, hikuva Xikwembu xi rhandza loyi a nyikaka a tsakile.” Loko va tivisiwe hi xilaveko lexi nga kona, swi va tisele ‘ndzingo wa ku tiya ka rirhandzu ra vona,’ hi laha Pawulo a hlamuselaka ha kona. Nakambe u te: “Hikuva loko munhu a navela swinene ku nyika, Xikwembu a xi kombeli leswi a nga riki na swona.”—2 Kor. 8:8, 12; 9:7.

Mayelana ni rungula leri, nhlamuselo ya Tertullian hi ta minhlangano ya vanhu lava a va lwela ku tirhisa Vukreste hi siku ra yena (c.155 ku ya endzhaku ka 220 C.E.) ya tsakisa. U tsarile: “Hambi loko ku ri ni ndyelo ya mali, a hi mali leyi hakeriwaka loko u nghena enyangweni, onge hi loko vukhongeri byi ngheneriwa hi ku endla mintwanano. Munhu un’wana ni un’wana kan’we hi n’hweti u tisa malinyana leyi ringaneleke—kumbe nkarhi wihi na wihi lowu a wu lavaka, na kona loko a swi lava, ni loko a swi kota; hikuva a ku susumetiwi munhu; i munyikelo wa ku tirhandzela.” (Apology, XXXIX, 5) Hambi swi ri tano, hi malembe xidzana, ku sukela kwalaho tikereke ta Vujagana ti tirhise tindlela hinkwato leti kotekaka ta ku kuma mali leswaku ti hakelela mintirho ya tona.

Charles Taze Russell u arile ku encisa tikereke. U tsarile: “Vonelo ra hina hi leswaku ku kuma mali hi tindlela to hambana-hambana to kombela hi vito ra Hosi ya hina i xidyoho, a nga swi amukeli, naswona a nga va katekisi ni vanyiki, kumbe ntirho lowu va wu endlaka.”

Ematshan’wini yo xavelela ku rhandziwa hi van’wankumi, Makwerhu Russell hi ku twanana ni Matsalwa, u hlamusele hi ndlela leyi twalaka leswaku vanhu va Hosi vo tala a va ta va swisiwana hi tlhelo ra swilo swa misava kambe va fuwa eripfumelweni. (Mt. 19:23, 24; 1 Kor. 1:26-29; Yak. 2:5) Ematshan’wini yo kandziyisa xilaveko xa mali leswaku va kota ku hangalasa ntiyiso wa Bibele, u kandziyise nkoka wa ku hlakulela moya wa rirhandzu, ku navela ku nyika, ni ku lava ku pfuna van’wana, ngopfu-ngopfu hi ku avelana na vona ntiyiso. Eka lava va veke ni vuswikoti byo kuma mali ni lava anakanyeke leswaku hi ku tinyiketela ka vona swinene eka timhaka ta bindzu a va ta kota ku nyikela leswi engetelekeke hi tlhelo ra swa timali, u vule leswaku a swi ta antswa ku hunguta mintirho yo tano ivi va tinyiketela vona vini, va nyikela ni hi nkarhi wa vona leswaku va hangalasa ntiyiso. Rolero ka ha ri langutelo ra Huvo leyi Fumaka ya Timbhoni ta Yehovha.a

Hi ntolovelo, vanhu va nyikela swo tanihi kwihi? Va endla xiboho xa munhu hi xiyexe. Hambi swi ri tano, emhakeni ya ku nyikela, ku fanele ku xiyiwa leswaku Timbhoni ta Yehovha a ti ehleketi ntsena hi swilo leswi vonakaka. Emintsombanweni ya tona ya 1985-86, ti vulavule hi xihloko lexi nge “Ku Xixima Yehovha Hi Swilo Swa Hina Swa Nkoka.” (Swiv. 3:9) Ku kandziyisiwe leswaku swilo leswi swa nkoka a swi katsi swilo leswi vonakaka ntsena kambe ni rifuwo ra miri, ra mianakanyo ni ra moya.

Le ndzhaku hi 1904, Makwerhu Russell u hlamusele leswaku munhu loyi a tinyiketeleke eka Xikwembu “ana se u nyikele leswi a nga na swona eka Hosi.” Xisweswo, sweswi u fanele “ku tilanguta tanihi nandza loyi a hlawuriweke hi Hosi leswaku a endla swilo hi nkarhi wa yona n’wini, a xiya ndlela leyi a khumbaka van’wana ha yona, malunghana ni mali ni swin’wana, naswona un’wana ni un’wana u fanele ku lava ku tirhisa titalenta leti hi ku ya hi vuswikoti bya yena hinkwabyo, leswaku ku dzunisiwa N’wini.” U engetele leswaku, leswi a kongomisiwaka hi vutlharhi bya le henhla, “hi ku famba ka nkarhi loko rirhandzu ra yena ni ku hisekela Hosi ku kula siku na siku hi vutivi bya Ntiyiso ni ku kuma moya wa wona, u ta tikuma a nyiketela nkarhi lowu engetelekeke, nkucetelo wa yena lowu engetelekeke, ni swin’wana swo tano leswi engetelekeke hi ku ya hi leswi a nga na swona, entirhweni wa Ntiyiso.”—Studies in the Scriptures, “Swivumbiwa Leswintshwa,” matl. 344-5.

Hi malembe wolawo ya khale, Sosayiti ya Watch Tower a yi ri na leswi a yi swi vula Tower Tract Fund. Xana sweswo a ku ri yini? Endzhaku ka tibuku leti a ti tirhisiwa hi Makwerhu Russell minkarhi yin’wana a ku ri na vuxokoxoko lebyi tsakisaka lebyi nge: “Mali leyi yi katsa minyikelo ya ku tirhandzela leyi humaka eka lava va nga phameriwa ni ku tiyisiwa hi ‘swakudya hi nkarhi wa kona’ hi tibuku leti nga laha henhla [leti endliweke hi Sosayiti ya Watch Tower], leyi ku nga xitirho xa Xikwembu, xo nyika vakwetsimi lava tinyikeleke tibuku leti, emisaveni hinkwayo.

“Mali leyi yi hambeta yi tirha ku rhumela magidi ya tikopi ta ZION’S WATCH TOWER na OLD THEOLOGY TRACTS mahala, ngopfu-ngopfu eka vahlayi lavantshwa. Nakambe yi pfuneta eku hangalaseni ka minkandziyiso ya tibuku ta nongonoko wa DAWN, ku pfuna lava va tinyiketeleke ku ti hangalasa—makhalipotiya ni van’wana. Nakambe yi vumba ‘nkwama wa swisiwana’ lowu pfunaka un’wana ni un’wana wa vana va Hosi lava hikwalaho ka malembe, kumbe ku vabya kumbe hikwalaho ka xivangelo xin’wana, va nga swi kotiki ku endla xikhokhelo xa XIHONDZO XO RINDZA leswaku va xi kuma mahala, ntsena loko va rhumela papila kumbe khadi eku sunguleni ka lembe, va vula leswaku va xi lava kambe a va na mali.

“Ku hava loyi a komberiwaka ku nyikela eka mali leyi: minyikelo hinkwayo yi fanele yi ri ya ku tirhandzela. Hi tsundzuxa vahlayi va hina hi marito ya Muapostola (1 Kor. 16:1, 2) ni ku va tiyisekisa hi ku vula leswaku lava va nga nyikelaka ni lava va nyikelaka leswaku ku hangalasiwa ntiyiso va tiyiseka leswaku va ta hakeriwa hi mikateko ya moya.”

Ntirho wa Timbhoni ta Yehovha wa misava hinkwayo wa ku huwelela mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu wu hambeta wu seketeriwa hi minyikelo ya ku tirhandzela. Ku engetela eka Timbhoni hi toxe, vanhu vo tala lava tlangelaka va swi vona swi ri lunghelo ku seketela ntirho lowu wa Vukreste hi minyikelo ya vona ya ku tirhandzela.

Ku Hakelela Tindhawu Ta Minhlangano

Vandlha rin’wana ni rin’wana ra Timbhoni ta Yehovha ri ni mabokisi lama fanelekaka laha vanhu va nga hoxaka minyikelo yihi na yihi leyi va yi lavaka—loko va swi lava ni loko va swi kota. Swi endliwa hi ndlela ya xihundla leswaku van’wana va nga swi lemuki leswi munhu a swi endlaka. I mhaka ya yena ni Xikwembu.

Ku hava miholo leyi kumiwaka, kambe swi lava mali leswaku va hlayisa ndhawu ya minhlangano. Leswaku va fikelela xilaveko xolexo, swirho swa vandlha swi fanele swi tivisiwa. Hambi swi ri tano, kwalomu ka malembe lama tlulaka 70 lama hundzeke, Xihondzo xo Rindza xi swi veke erivaleni leswaku mayelana ni minyikelo, a ku laveki leswaku yi xaveleriwa—ko laveka nhlamuselo leyi nga erivaleni, leyi tshembekaka. Hi ku twanana ni vonelo leri, minhlangano ya vandlha a yi katsi tinhlamuselo ta nkarhi na nkarhi ta timhaka ta swa timali.

Hambi swi ri tano, minkarhi yin’wana, ku va ni swilaveko swo hlawuleka. Ku nga ha laveka leswaku ku endliwa makungu yo nghenisa nhundzu kumbe ku kurisa Holo ya Mfumo kumbexana ku akiwa leyintshwa. Leswaku ku ta tiyisekisiwa leswaku i mali muni leyi nga ta amukeriwa, vakulu va nga ha kombela lava nga evandlheni leswaku va tsala mali eswiphephanini leyi vona hi voxe va anakanyaka leswaku va nga kota ku yi nyikela eka ntirho wo aka, kumbe leyi loko swi koteka va nga yi nyikelaka malembe yo hlayanyana. Ku engetela kwalaho, vakulu va nga ha kombela munhu ha un’we kumbe mindyangu leswaku yi tsala eswiphephanini leswi yi vonaka leswaku yi ta kota ku swi nyikela hi vhiki kumbe hi n’hweti, hi ku katekisiwa hi Yehovha. A ku tsariwi mavito. Lawa a hi mapapila yo tiboha, kambe ya pfuna leswaku ku hleriwa hi vutlharhi.—Lk. 14:28-30.

Le Tarma, eLiberia, vandlha rin’wana ri kume mali leyi lavekaka hi ndlela yin’wana leyi hambaneke. Van’wana evandlheni va kurisele Mbhoni yin’wana mpunga ensin’wini ya yena loko yena lembe hinkwaro a tinyiketele eku tsemeni ka mirhi ni ku saha timhandze hi saha ya voko, leti a nga ti xavisa hi nkarhi wolowo leswaku va kuma mali yo aka muako wa vona. Le Paramaribo, Suriname, hambi leswi swilo swo aka a swi fanele swi xaviwa, vandlha a ri nga lavi mali yo xava ndhawu, hikuva Mbhoni yin’wana yi nyikele hi ndhawu ya yona leswaku ku akiwa Holo ya Mfumo yi kombela ntsena leswaku kaya ra yona ri rhurhiseriwa endzhaku ka holo. Leswi minxavo ya ndhawu le Tokyo, Japani yi nga ehenhla ku tlurisa, a swi nononh’wela mavandlha ya kwale leswaku ma xava ndhawu yo aka Tiholo ta Mfumo eka yona. Leswaku va tlhantlha xiphiqo lexi, mindyangu yi nga ri yingani yi pfumerile leswaku ku tirhisiwa ndhawu leyi ku nga akiwa makaya ya vona vini. Va kombele ntsena leswaku loko kaya ra vona ri siviwe hi Holo ya Mfumo leyintshwa, va nyikiwa makamara ya le henhla.

Loko mavandlha ya karhi ya kula ni ku pandziwa hi le xikarhi, lava va tshamaka endhawini yo karhi hakanyingi va ringete ku pfunana leswaku va va ni Tiholo ta Mfumo leti fanelekaka. Ku nga khathariseki moya wolowo wa ku hanana, a ka ha laveka xin’wana. Minxavo ya tindhawu ni ntsengo wo aka yi tlakuke swinene, naswona mavandlha ha rin’we-rin’we hakanyingi a ma nga swi koti ku swi fikelela. Xana a ku ta endliwa yini?

Emintsombanweni ya Muganga ya “Vun’we Bya Mfumo” hi 1983, Huvo leyi Fumaka yi endle lunghiselelo leri laveke leswaku ku tirhisiwa nawu lowu nga eka 2 Vakorinto 8:14, 15, lowu khutazaka leswaku lava swi va taleleke va tatisela lava pfumalaka leswaku ku va ni ‘ku ringanana.’ Xisweswo lava va nga na switsongo a va nge vi na switsongo ngopfu lerova va tsandzeka eka matshalatshala ya vona yo tirhela Yehovha.

Vandlha rin’wana ni rin’wana ri komberiwe leswaku ri endla bokisi leri tsariweke leswaku “Minyikelo Ya Nkwama Wa Sosayiti Wa Ku Aka Tiholo Ta Mfumo.” Xin’wana ni xin’wana lexi hoxiwaka ebokisini rolero a xi ta tirhiseriwa xikongomelo xolexo ntsena. Mali leyi nyikeriweke etikweni hinkwaro xisweswo a yi ta tirhiseriwa leswaku ku tatiseriwa mavandlha lama kayivelaka lama lavaka Holo ya Mfumo swinene kambe ma nga swi koti hikwalaho ka timfanelo leti tibanki ta kwalaho ti ti lavaka. Endzhaku ka nkambisiso wa vukheta wa ku tiyisisa leswaku hi kwihi laha a ku ri ni xilaveko xa xihatla swinene, Sosayiti yi sungule ku lombisa mali yoleyo eka mavandlha lama a ma lava ku aka kumbe ku va ni Tiholo ta Mfumo letintshwa. Loko ku karhi ku amukeriwa minyikelo leyi engetelekeke (eka matiko lawa swi kotekaka) ni loko mali leyi lombiweke yi ri karhi yi tlherisiwa, mavandlha man’wana a ma kota ku pfuniwa.

Endlelo leri ri sungule ku tirha le United States ni le Canada, naswona ku sukela kwalaho ri hundzele ematikweni lama tlulaka 30 le Yuropa, Afrika, Latin Amerika ni le Far East. Hi 1992, ematikweni ya nhungu ntsena, ku tirhisiwe mali leswaku ku akiwa Tiholo ta Mfumo ta 2 737 leti tirhisiwaka hi mavandlha ya 3 840.

Hambi ku ri ematikweni lawa endlelo leri a ri nga tirhi, loko ku ri na xilaveko xa xihatla xa Tiholo ta Mfumo leti vanhu va kwalaho a va nga ta swi kota ku kuma mali ya tona, Huvo leyi Fumaka yi lwele leswaku ku endliwa malunghiselelo man’wana leswaku va pfuniwa. Xisweswo ku ringanana ku ve kona, leswaku lava va nga ni leswitsongo va nga vi ni leswitsongo ngopfu.

Ku Khathalela Ku Andza Ka Le Yindlu-nkulu Ya Misava

Ku fambisiwa ka yindlu-nkulu ya misava na kona ku lave mali. Endzhaku ka Nyimpi yo Sungula ya Misava, loko Watch Tower Bible and Tract Society yi vone leswaku swa pfuna ku kandziyisa ni ku hlanganisa tibuku ta yona, ku endliwe lunghiselelo ra ku xava michini leyi lavekaka hi mavito ya vanhu—ku nga malandza-kulorhi ya Yehovha. Ematshan’wini ya ku hakela tikhampani leti lavaka ku hakeriwa loko ti endla tibuku, Sosayiti yi tirhise mali yoleyo n’hweti yin’wana ni yin’wana leswaku yi hunguta ntsengo wa xikweleti xa switirho. Loko ku voniwe leswaku leswi a swi tirha, nxavo wa tibuku to tala leti xaviseriwaka vanhu wu hungutiwile hi le xikarhi. Leswi a swi endliwa a ku ri ku yisa ku chumayela ka mahungu lamanene emahlweni, ku nga ri ku fuwisa Sosayiti ya Watch Tower.

Hi malembe ma nga ri mangani, a swi ri erivaleni leswaku miako leyikulu a yi laveka eyindlu-nkulu ya misava leswaku yi kota ku khathalela ntirho wa misava hinkwayo wa ku chumayela hi ta Mfumo. Hi ku phindha-phindha loko nhlengeletano yi kula, ni loko ntirho wa ku chumayela wu kula, swi kale swi lava leswaku ku engeteriwa miako leyi. Ematshan’wini yo ya etibanki leswaku ku lombiwa mali leyi lavekaka ya ku engetela ni ku hoxa nhundzu etihofisi ni le tifektri ta yindlu-nkulu, xikan’we ni ku seketela miako leyi nga eNew York ni le kusuhi na kona, Sosayiti yi hlamusele xilaveko lexi eka vamakwerhu. Leswi swi endliwile, ku nga ri nkarhi na nkarhi, kambe hi makhamba ya 12 emalembeni ya 65.

A ku si tshama ku komberiwa mali. Un’wana ni un’wana loyi a lavaka ku nyikela u byeriwe leswaku a swi endla. Lava va hlawuleke ku lombisa timali va tiyisekisiwile leswaku loko ku tshuka ku va ni xilaveko xa xihatla lexi nga languteriwangiki, mali leyi va yi lombiseke yi ta tlheriseriwa loko va rhumela papila ra ku yi kombela. Xisweswo loko yi kongomisa timhaka, Sosayiti yi lwele ku papalata ku tikerisa vanhu ni mavandlha lama hi tintswalo ma nga pfuneta hi mali. Nseketelo wa Timbhoni ta Yehovha hi minyikelo ya tona minkarhi hinkwayo wu pfune Sosayiti ku hakela mali hinkwayo leyi lombiweke. Minyikelo yoleyo yi rhumeriweke eka Sosayiti a yi languteriwi ehansi. Hi laha swi kotekaka ha kona, yi tlangeriwa hi mapapila kumbe tinhlamuselo tin’wana ta ku nkhensa.

Ntirho wa nhlengeletano a wu seketeriwi hi minyikelo ya mintlawa leyi nyikelaka ya van’wankumi. Minyikelo yo tala yi huma eka vanhu lava nga fuwangiki—vo tala va vona, va na swilo switsongo swa misava leyi. Ku ni vana lavatsongo lava lavaka ku hlanganyela hi ndlela leyi eku seketeleni ka ntirho wa Mfumo. Timbilu ta hinkwavo lava nga nyikela ti susumetiwa hi ku tlangela lokukulu ka vunene bya Yehovha ni ku navela ku pfuna van’wana leswaku va dyondza hi malunghiselelo ya yena ya tintswalo.—Ringanisa Marka 12:42-44.

Ku Hakelela Miako Ya Marhavi Leyi Engeteriwaka

Leswi ntirho wa ku chumayela hi Mfumo wu nga kula swinene eswiphen’wini swo hambana-hambana swa misava, ku laveke leswaku ku engeteriwa miako ya marhavi ya nhlengeletano. Leswi swi endliwa hi nkongomiso wa Huvo leyi Fumaka.

Hi Xikombiso, endzhaku ka loko yi kambisise tinhlamuselo leti humaka erhavini ra le Jarimani, yi nyikele swiletelo hi 1978 swa ku va va kuma ndhawu leyi fanelekaka ivi va aka muako lowuntshwa hi laha ku heleleke. Xana Timbhoni ta le Jarimani a ti ta swi kota ku hakelela swilaveko swa kona? Va nyikiwe nkarhi. Loko va hete muako wolowo hi 1984, le Selters, emakumu ya le vupela-dyambu bya Tintshava ta Taunus, hofisi ya rhavi yi vikile: “Makume ya magidi ya Timbhoni ta Yehovha—lava fuweke ni swisiwana, lavatsongo ni lavakulu—va nyikele timiliyoni ta tirhandhi leswaku va pfuna ku hakelela miako leyintshwa. Hikwalaho ka ku hanana ka vona, muako hinkwawo wu hetiwe handle ka xilaveko xo lomba mali eka mavandla ya misava kumbe ku va ni swikweleti.” Ku engetela kwalaho, kwalomu ka yin’we eka Timbhoni ta nkombo le Federal Republic of Germany va hlanganyerile entirhweni wa xiviri wa ku aka le Selters/Taunus.

Ematikweni man’wana, ku aka tihofisi ta rhavi leti lavekaka leswaku ku kongomisiwa ntirho kumbe fektri ya ku kandziyisa tibuku ta Bibele hi tindzimi ta kwalaho a swi nonon’hwa, naswona minkarhi yin’wana a swi nga koteki hi laha ku heleleke hikwalaho ka ikhonomi ya kwalaho kumbe swiyimo swa kona swa timali swa Timbhoni ta Yehovha. Timbhoni ta kwalaho tikweni ti nyikiwe nkarhi wa ku endla leswi ti nga swi kotaka. (2 Kor. 8:11, 12) Kambe ku pfumaleka ka mali etikweni a swi pfumeleriwi leswaku swi sivela ku hangalasa rungula ra Mfumo kwalaho loko mali leyi lavekaka yi kumeka kun’wana.

Xisweswo, loko Timbhoni ta kwalaho ti endla leswi ti nga swi kotaka, eswiphen’wini swo tala swa misava ku endliwa minyikelo leyi ringaneleke ya miako ya rhavi hi Timbhoni ta Yehovha ematikweni man’wana. Sweswo swi ve tano mayelana ni ku aka ka miako leyikulu leyi nga hetiwa le Afrika Dzonga hi 1987, eNigeria hi 1990 na le Philippines hi 1991. Swi ve tano ni le Zambia, laha miako ya ku kandziyisa a ya ha akiwa hi 1992. Swi ve tano ni hi miako yin’wana yo tala leyitsongonyana, tanihi leyi nga hetiwa le India hi 1985; Chile hi 1986; Costa Rica, Ecuador, Guyana, Haiti na Papua New Guinea hi 1987; Ghana hi 1988 na Honduras hi 1989.

Hambi swi ri tano, ematikweni man’wana, vamakwerhu va hlamarisiwile hi leswi va swi hetisiseke endhawini ya vona hi ku katekisiwa hi Yehovha eka matshalatshala ya vona lama hlanganeke. Hi xikombiso, eku sunguleni ka va-1980 rhavi ra le Spain a ri endla matshalatshala yo kurisa miako ya rona swinene. Rhavi ri kombele Huvo leyi Fumaka leswaku yi pfuna hi mali leyi lavekaka. Kambe hikwalaho ka leswi a ku ri ni mali yo tala leyi a yi tirhisiwa eka matlhelo man’wana hi nkarhi wolowo, mpfuno wo tano a wu nga koteki hi nkarhi wolowo. Loko a to nyikiwa nkarhi, xana Timbhoni ta le Spain a ti ta swi kota ku hlengeleta mali leyi lavekaka hi miholo ya tona ya le hansi leswaku ti endla ntirho wo tano?

Va hlamuseriwe xiyimo. Hi ntsako va tise swin’wetsin’wetsi swa vona, swingwavila ni masindza leswaku swi ta xavisiwa. Loko Mbhoni leyi dyuhaleke yi vutisiwe leswaku xana hakunene a a yi swi lava swi huma embilwini ku nyikela hi sindza ra yona ra nsuku lowo tika leri yi nga nyikela ha rona, yi hlamurile: “Makwerhu, ri ta tirha swinene ngopfu loko ri hakelela Bethele leyintshwa ku tlula loko ri tshame la vokweni ra mina!” Makwerhu wa xisati la dyuhaleke u cele mali ya yena ya maphepha leyi hlakaleke leyi a nga yi tumbeta ehansi ekaya ra yena hi malembe yo tala. Mimpatswa yi nyikele hi mali leyi a yi yi vekele maendzo. Vana va rhumele mali ya vona leyi va nga yi hlayisa. Muntshwa loyi a a kunguhate ku xava katara u nyikele mali ya kona eka muako wa rhavi ku ri ni ku xava karata. Tanihi Vaisrayele hi nkarhi wa ku akiwa ka tabernakele le mananga, Timbhoni ta le Spain ti tikombe ti ri vanyikeri lava hananaka ni va timbilu leti pfulekeke eka hinkwaswo leswi a swi laveka hi tlhelo ra swilo leswi vonakaka. (Eks. 35:4-9, 21, 22) Endzhaku va tinyiketerile—nkarhi hinkwawo, hi nkarhi wa masiku yo wisa, hi mahelo-vhiki—leswaku va tirha. Va te va huma le Spain hinkwaro—hi magidi ya vona. Timbhoni tin’wana to huma le Jarimani, Sweden, Great Britain, Greece ni le United States ti pfunetile leswaku va heta ntirho lowu eku sunguleni a wu vonaka wu ri ntirho lowu nga kotekiki.

Xana Ka Bindzuriwa Eka Tibuku?

Hi 1992, tibuku ta Bibele a ti kandziyisiwa le ndlwini-nkulu ya misava ni le marhavini ya 32 emisaveni hinkwayo. To tala ta tona a ti endleriwa ku hangalasiwa hi Timbhoni ta Yehovha. Kambe hinkwaswo leswi a swi nga endleriwi ku bindzula. Swiboho swa tindzimi leti a ku fanele ku kandziyisiwa tibuku ha tona ni matiko lawa a ti fanele ku rhumeriwa eka wona a swi nga endleriwi ku bindzula, kambe a swi endleriwa ku hetisisa ntirho lowu Yesu Kreste a nga wu nyika valandzeri va yena.

Le ndzhaku hi July 1879, loko nkandziyiso wo sungula wa Xihondzo xo Rindza (xa Xinghezi) wu kandziyisiwile, a wu ri na xitiviso lexi vulaka leswaku swisiwana leswi nga kotiki ni ku hakelela xikhokhelo (lexi hi nkarhi wolowo a xi ri 50¢, ya le U.S., hi lembe) a swi ta xi kuma mahala ntsena loko swi endla xikombelo. Xikongomelo-nkulu a ku ri ku pfuna vanhu leswaku va dyondza hi ta xikongomelo lexinene xa Yehovha.

Hikwalaho ka sweswo, ku sukela hi 1879 tibuku ta Bibele to tala a ti hangalasiwa eka vanhu handle ka nxavo. Hi 1881 ni le ndzhaku ka kwalaho, kwalomu ka 1 200 000 wa tikopi ta Food for Thinking Christians ti hangalasiwe mahala. To tala ta tona a ti ri tibuku ta matluka ya 162; tin’wana ti ri tanihi phepha-hungu. Ku kandziyisiwe makume ya swiphephana swa mimpimo yo hambana-hambana hi malembe lama landzeleke. Swo tala swa swona (madzana ya timiliyoni ta tikopi hi xiviri) swi hangalasiwe handle ka nxavo. Nhlayo ya swiphephana ni tibuku tin’wana leti humesiweke yi hambete yi kula. Hi 1915 ntsena, xiviko xi kombe leswaku tikopi ta swiphephana ta 50 000 000 hi tindzimi ta 30 ti humesiwile leswaku ti hangalasiwa emisaveni hinkwayo handle ka nxavo. Xana mali ya leswi hinkwaswo a yi huma kwihi? Ngopfu-ngopfu a yi huma eka minyikelo yo tirhandzela ya Society’s Tract Fund.

A ku ri na tibuku tin’wana leti a ti fambisiwa hi minyikelo eka makume ya malembe yo sungula ya matimu ya Sosayiti, kambe munyikelo lowu vekiweke a wu tshama wu ri ehansi hi laha swi kotekaka ha kona. Tibuku leti a ti katsa tibuku ta matluka ya 350 ku ya ka 744. Loko makhalipotiya ya Sosayiti (hi laha vachumayeri va nkarhi hinkwawo hi nkarhi wolowo a va tiviwa ha kona) ya ti fambisa evanhwini, a ma vula mali leyi ringanyetiweke tanihi munyikelo. Hambi swi ri tano, xikongomelo xa vona, a ku nga ri ku kuma mali kambe a ku ri leswaku mintiyiso ya Bibele ya nkoka yi va emavokweni ya vanhu. A va lava leswaku vanhu va hlaya tibuku naswona va pfuneka ha tona.

A va swi tsakela ngopfu ku nyika munhu buku (vona va humesa munyikelo wa kona) loko n’wini wa yindlu a ri hava mali. Kambe ku xiyiwe leswaku vanhu vo tala a va tala ku hlaya buku loko va yi humesele swo karhi, naswona ni leswi a va nyikela ha swona a swi ta tirhisiwa ku kandziyisa tibuku leti engetelekeke. Kambe loko ri kandziyisa mhaka ya leswaku Swichudeni swa Bibele a swi nga lavi ku bindzula hi mali, phepha ra Sosayiti ra swiletelo swa ntirho, Bulletin ya October 1, 1920, yi te: “Endzhaku ka khume ra masiku loko u siye xibukwana [lexi nga ni matluka ya 128], tlhelela eka vanhu volavo ivi u tiyiseka leswaku xana va xi hlayile ke. Loko swi nga ri tano, kombela leswaku va ku tlherisela buku ivi u va tlherisela mali ya vona. Va byele leswaku a wu muxavisi wa tibuku, kambe leswaku u tsakela ku va nyika rungula leri khongotelaka ni leri tsakisaka un’wana ni un’wana, naswona loko va nga yi tsakeli kahle mhaka leyi yi va khumbaka swinene . . . , u ta tsakela ku nyika munhu un’wana buku leyi loyi a nga ta tsakela.” Timbhoni ta Yehovha a ti yanga emahlweni ti tirhisa endlelo rolero, hikuva va swi vonile leswaku swirho swin’wana swa ndyangu minkarhi yin’wana swi nga hlaya buku leyi ivi swi kuma mpfuno eka yona; kambe leswi a swi endliwa le ndzhaku swi kombisa xikongomelo xa xiviri xa Timbhoni.

Hi malembe a va vula leswaku ku hangalasa ka vona tibuku i ku “xavisa.” Kambe mavekelo lawa ya marito ma vange mpfilumpfilu, kutani ku sukela hi 1929, ma tshikiwile hakatsongo-tsongo. Kahle-kahle rito leri a ri nga wu faneli ntirho wa vona, hikuva ntirho wa vona a wu nga ri bindzu. Xikongomelo xa vona a ku nga ri ku kuma mali. Xikongomelo xa vona hi laha ku heleleke a ku ri ku chumayela mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu. Hikwalaho ka leswi, hi 1943 Huvo Leyikulu ya le United States yi vule leswaku a ku nga ta laveka leswaku Timbhoni ta Yehovha ti kuma mpfumelelo wo xavisa leswaku ti ta hangalasa tibuku ta tona. Naswona endzhaku ka sweswo huvo ya milawu ya le Canada yi phindhe mianakanyo leyi vuriweke hi Huvo Leyikulu ya le U.S. yi pfumelelana na yona eka xiboho xexo.b

Ematikweni yo tala Timbhoni ta Yehovha nkarhi na nkarhi ti nyikele tibuku ta tona hi minyikelo. Minyikelo leyi ringanyetiwaka a yi ri ehansi, loko yi ringanisiwa ni tibuku ni timagazini tin’wana, lerova vanhu vo tala va lave ku nyikela mali leyi nga ehenhla. Kambe nhlengeletano yi endle hi matimba leswaku munyikelo lowu ringanyetiwaka wu tshama wu ri ehansi leswaku wu kota ku humesiwa hi timiliyoni to tala ta vanhu lava nga na swintsongo swa swilo leswi vonakaka swa misava, lava va swi tsakelaka swinene ku kuma Bibele kumbe buku ya Bibele. Hambi swi ri tano, xikongomelo xa ku ringanyeta munyikelo a ku nga ri ku fuwisa nhlengeletano ya Timbhoni ta Yehovha.

Laha nawu wa tiko wu vulaka leswaku ku hangalasiwa kwihi na kwihi ka tibuku ta Bibele i bindzu loko muhangalasi a ringanyeta munyikelo, hi ntsako Timbhoni ta Yehovha ti ti siyela vanhu lava nga ni ku tsakela ka xiviri ni lava tshembisaka leswaku va ta ti hlaya, handle ko humesa mali. Lava va lavaka ku nyikela hi swin’wana leswaku va yisa ntirho wa ku dyondzisa hi Bibele emahlweni va nga ha nyikela hi leswi va swi lavaka. Hi xikombiso, sweswo swa endliwa le Japani. Le Switzerland, ku ta fikela nkarhinyana lowu hundzeke, minyikelo ya tibuku a yi amukeriwa, kambe ku fikela eka ntsengo wo karhi wa buku lowu vekiweke; kutani loko vini va miti va lava ku nyikela minyikelo leyi engetelekeke, Timbhoni a ti yi tlherisa kumbe ti nyika n’wini wa muti tibuku leti engetelekeke. Ku navela ka vona, a ku nga ri ku hlengeleta mali, kambe a ku ri ku chumayela mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu.

Hi 1990, hikwalaho ka milandzu yo tala hi tlhelo ra timali leyi nga hangalasiwa swinene malunghana ni vukhongeri byin’wana bya Vujagana, ku katsa ni mboyamelo wa tihulumendhe lowu kulaka wa ku languta ntirho wa vukhongeri tanihi ntirho wa bindzu, Timbhoni ta Yehovha ti endle mindzulamiso entirhweni wa tona leswaku ti papalata matwisiselo lama hoxeke lama nga vaka kona. Huvo leyi Fumaka yi vule leswaku le United States, tibuku hinkwato leti ti hangalasiwaka hi Timbhoni—Tibibele, xikan’we ni swiphephana, swibukwana, timagazini ni tibuku to tsindziyela leti hlamuselaka Bibele—ti nyikiwa vanhu hi xikongomelo lexinene xa leswaku va ti hlaya, ku nga ringanyetiwi munyikelo. Ntirho wa Timbhoni ta Yehovha a hi bindzu ni kan’we, naswona lunghiselelo leri ri tirha ku hambeta ri ti hambanisa swinene ni mintlawa yin’wana ya vukhongeri leyi endlaka vukhongeri byi va bindzu. Kavula, vanhu vo tala va swi xiya leswaku ku kandziyisa tibuku to tano swi lava mali, naswona lava va tlangelaka ntirho lowu endliwaka hi Timbhoni va nga ha lava ku nyikela hi swin’wana leswaku va pfuneta eka ntirho. Vanhu vo tano va hlamuseriwa leswaku ntirho wa misava hinkwayo wa ku dyondzisa Bibele lowu endliwaka hi Timbhoni ta Yehovha wu seketeriwa hi minyikelo yo tirhandzela. Minyikelo yi amukeriwa hi ntsako, kambe a ku sindzisiwi munhu.

Lava va hlanganyelaka evutirhelini bya nsimu a va swi endleli ku bindzula. Va nyikela nkarhi wa vona, naswona va tihakelela loko va ri karhi va famba. Loko munhu a kombisa ku tsakela, va hlela ku tlhela va vuya vhiki rin’wana ni rin’wana, mahala, leswaku va n’wi dyondzisa swiletelo swa Bibele. I ku rhandza ka vona Xikwembu ni ku rhandza vanhu-kulobye leswi va susumetelaka ku hambeta va hlanganyela entirhweni wo tano, laha hakanyingi va langutanaka ni ku nga amukeriwi ni nkaneto lowu heleleke.

Mali leyi amukeriwaka le yindlu-nkulu ya misava ya Timbhoni ta Yehovha kumbe etihofisini ta marhavi yi tirhiseriwa ku yisa ku chumayela ka mahungu lamanene emahlweni, ku nga ri ku fuwisa nhlengeletano kumbe munhu wo karhi. Le ndzhaku hi 1922, Xihondzo xo Rindza (xa Xinghezi) xi vike leswaku hikwalaho ka xiyimo xa ikhonomi le Yuropa, tibuku leti kandziyiseriwaka Sosayiti kwale a ti hakeleriwa swinene hi hofisi ya le Amerika kutani hakanyingi a ti siyiwa eka vanhu hi munyikelo lowu nga ehansi ka lowu ti endliweke ha wona. Hambi leswi sweswi Timbhoni ta Yehovha ti nga ni tindhawu ta ku kandziyisa ematikweni yo tala, matiko man’wana lawa tibuku leti ti poseriwaka wona hi swikepe a ma swi koti ku rhumela mali leyi humaka etikweni ra wona leswaku ya ti hakelela. Minyikelo ya ku hanana ya ku tirhandzela ya Timbhoni ta Yehovha ta le matikweni lawa ma nga ni leswi eneleke yi pfuna ku tatisa matiko lama nga ni leswitsongo.

Sosayiti ya Watch Tower minkarhi hinkwayo yi lwele ku tirhisa mali hinkwayo leyi yi yi amukelaka leswaku yi yisa ku chumayeriwa ka mahungu lamanene emahlweni. Hi 1915, hi laha Charles Taze Russell, muungameri wo sungula wa Sosayiti a vuleke ha kona: “Sosayiti ya hina a yi lavanga ku hlayisa rifuwo ra le misaveni, kambe ku ri na sweswo, i nhlengeletano leyi tirhisaka mali ya yona leswaku yi endla swilo. Xihi na xihi lexi Xikwembu xi hi nyikaka xona handle ko sindzisa, hi lava ku xi tirhisa hi vutlharhi hi laha swi kotekaka ha kona hi ku twanana ni Rito ni Moya wa Hosi. Le ndzhaku hi tivise leswaku loko mali yi hela, mintirho ya Sosayiti a yi ta hela hi ku famba ka nkarhi; naswona loko mali yi ya yi engeteleka, mintirho ya Sosayiti yi ta engeteriwa.” Sosayiti yi hambete yi endlisa sweswo.

Ku fikela sweswi, nhlengeletano yi tirhisa mali leyi yi nga na yona ku rhumela valanguteri lava famba-fambaka leswaku va tiyisa mavandlha ni ku va khutaza evutirhelini bya vona bya le rivaleni. Yi hambeta yi rhumela varhumiwa ni mathwasana ya le Xikolweni xa Ndzetelo wa Vutirheli ematikweni lama nga ni xilaveko xo hlawuleka. Nakambe yi tirhisa mali yihi na yihi leyi yi nga na yona leswaku yi rhumela maphayona yo hlawuleka etindhawini leti rungula ra Mfumo ri chumayeriwaka katsongo kumbe laha ri nga chumayeriwiki hi laha ku heleleke. Hi laha swi vikiweke ha kona eka 1993 Yearbook of Jehovah’s Witnesses, eka lembe ra ntirho leri hundzeke, ku tirhisiwe $45 218 257,56 (U.S.) hi tindlela leti.

A Va Tirheli Ku Fuwa

Swirho swihi na swihi swa Huvo leyi Fumaka, vatirheli va mavandla ya yona ya le nawini, kumbe vanhu lava tlakukeke lava hlanganyelaka ni nhlengeletano leyi, a va bindzuli nchumu hi ntirho wa Timbhoni ta Yehovha.

Malunghana na C. T. Russell, loyi a tirheke malembe yo tlula 30 tanihi muungameri wo sungula wa Sosayiti ya Watch Tower, un’wana wa vanghana vakwe u tsarile a ku: “Tanihi nchumu wa ku tiyisisa leswaku ndlela yakwe a yi fambisana ni Matsalwa, ni nchumu wa ku kombisa vutshembeki bya yena n’wini, u kunguhate ku ringeta loko Hosi yi swi pfumelela hi ndlela leyi: (1) A nyiketela vutomi bya yena eka ntshembo lowu a ri na wona; (2) A tirhisa rifuwo ra yena leswaku a yisa ntirho emahlweni; (3) A ala mihlengo eminhlanganweni hinkwayo; (4) A titshega hi minyikelo leyi nga komberiwiki (ya ku tirhandzela hi laha ku heleleke) leswaku a yisa ntirho emahlweni endzhaku ka loko rifuwo ra yena ri herile.”

Ematshan’wini yo tirhisa ntirho wa vukhongeri leswaku a tikumela rifuwo ra swilo leswi vonakaka, Makwerhu Russell u tirhise rifuwo ra yena hinkwaro entirhweni wa Hosi. Endzhaku ka rifu ra yena, eka Xihondzo xo Rindza (xa Xinghezi) ku vikiwile: “U nyikele rifuwo ra yena n’wini hinkwaro eka ndlela leyi a nyikeleke vutomi bya yena hinkwabyo eka yona. U kume mali leyitsongo ya $11,00 n’hweti yin’wana ni yin’wana leswaku a hakelela swilaveko swa yena swa vutomi. U fe a nga siyi rifuwo niritsongo.”

Mayelana ni lava a va ta yisa ntirho wa Sosayiti emahlweni, Makwerhu Russell loko a tiyisekisa leswi a swi navelaka u te: “Mayelana ni miholo, ndzi anakanya leswaku swi ta va vutlharhi ku hlayisa ndlela ya Sosayiti ya khale—leswaku ku nga holeriwi munhu; kambe ku nyikeriwa mali leyi ringaneleke eka lava va tirhelaka Sosayiti kumbe lava endlaka ntirho wo karhi wa yona.” Lava a va ta tirha emakaya ya Bethele, tihofisi ni le tifektri ta Sosayiti, xikan’we ni vayimeri va yona lava famba-fambaka, a va fanele va nyikiwa swakudya, ndhawu ni malinyana ya ku hakelela swilo swa munhu hi xiyexe—leyi ringaneleke ya swilaveko swa nkarhi wolowo kambe “ku nga vi ni lunghiselelo . . . ra ku holeriwa.” Ndlela leyi fanaka ya ha tirha ni namuntlha.

Lava va amukeriwaka eka ntirho wa nkarhi hinkwawo wo hlawuleka le yindlu-nkulu ya misava ya Timbhoni ta Yehovha hinkwavo va tiboha hi xiboho xa vusweti, hi laha swi nga ha kona hi swirho swa Huvo leyi Fumaka hinkwaswo ni swirho leswin’wana hinkwaswo swa ndyangu wa Bethele kwale. Leswi a swi vuli leswaku va hanya vutomi lebyi nga tsakisiki. Kambe swi vula leswaku hinkwavo va kuma swakudya, ndhawu ni malinyana ya leswi tirhisiweke leyi nyikiwaka hinkwavo lava nga entirhweni wo tano, handle ko hlawula.

Xisweswo nhlengeletano yi hambeta ni ntirho wa yona yi titshege hi laha ku heleleke hi mpfuno wa Xikwembu. Handle ko susumeteriwa, tanihi vamakwerhu va moya lava nga kona eswiphen’wini hinkwaswo swa misava, hi ntsako Timbhoni ta Yehovha ti tirhisa rifuwo ra tona ku hetisisa ntirho lowu Yehovha, Tata wa vona lonkulu wa le tilweni, a va nyikeke wona leswaku va wu endla.

[Tinhlamuselo ta le hansi]

[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 340]

“Mapapila yo kombela mali a ma pfumeleriwi hambi ku ri ku amukeriwa hi Sosayiti leyi”

[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 342]

Nchumu lowu kandziyisiwaka swinene i ntikelo wa ku avelana ntiyiso ni van’wana

[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 343]

Nhlamuselo leyi nga erivaleni, leyi tshembekaka

[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 344]

Mavandlha ya pfunana leswaku ma kuma Tiholo ta Mfumo leti lavekaka

[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 345]

Minyikelo yo tala yi huma eka vanhu lava nga fuwangiki

[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 348]

Tibuku to tala ti hangalasiwa handle ka nxavo—i mani a ti hakelelaka?

[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 349]

Hi mbilu yo basa va siya tibuku eka mani na mani loyi a kombisaka ku tsakela ka xiviri, a tlhela a tshembisa leswaku u ta ti hlaya

[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 350]

Ku endliwa yini hi mali leyi nyikeriwaka?

[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 351]

“U nyikele rifuwo ra yena n’wini hinkwaro eka ndlela leyi a nyikeleke vutomi bya yena hinkwabyo eka yona”

[Bokisi leri nga eka tluka 341]

Xikwembu A Xi Kombeli

“Yena la nga te, ‘Loko a ndzi ri ni ndlala a ndzi nga ta ku byela, hikuva misava hinkwayo i ya mina ni leswi nga tala eka yona. . . . A ndzi nge teki tinkunzi endlwini ya wena, hambi ku ri swiphongo swa mintlhambi ya wena; hikuva swiharhi hinkwaswo leswi nge swihlahleni i swa mina, ni tihomu ta magidi leti nga etintshaveni’ (Ps. 50:12, 9, 10), wa swi kota ku fambisa ntirho wa yena lowukulu handle ko kombela mali eka misava kumbe vana va yena. Naswona a nga ka a nga sindzisi vana va yena leswaku va nyikela nchumu wihi na wihi entirhweni wa yena, hambi ku ri ku amukela nchumu wihi na wihi handle ka gandzelo ra ku tsaka ni ra ku tirhandzela.”—“Zion’s Watch Tower,” September 1886, tl. 6.

[Bokisi leri nga eka tluka 347]

Minyikelo A Yi Nga Ri Mali Nkarhi Hinkwawo

Timbhoni ta le Queensland ti pake mune wa swigolonyana swi tala hi mapulanga lamanene lama hi nkarhi wolowo a ma ri ni ntikelo wa le xikarhi ka A$60 000 na A$70 000, ivi va swi rhumela le ndhawini yo aka ya Watch Tower le Sydney, Australia.

Loko fektri ya Watch Tower le Elandsfontein, eAfrika Dzonga, yi ri karhi yi kurisiwa, makwerhu wa Muindiya u va bele riqingho ivi a kombela leswaku va ta va ta teka masaka ya semendhe ya 500 (lama tikaka 50 wa tikhilogiramu rin’we)—hi nkarhi lowu a yi pfumaleka swinene etikweni. Van’wana va nyikele hi tilori ta vona leswaku Sosayiti yi ti tirhisa. Makwerhu un’wana wa xisati wa Muntima u hakele feme leswaku yi tisa sava ro aka ra 15 “cubic metres”.

Le Netherlands loko miako leyintshwa ya rhavi yi akiwa le Emmen, ku nyikeriwe switirho swo tala ni swiambalo swo tirha ha swona. Makwerhu un’wana wa xisati hambi leswi a a vabya swinene, u rhunge masokisi ya wulu ya vatirhi hinkwavo hi xixika.

Leswaku ku akiwa hofisi ni ndhawu leyi ringaneleke ya vugandliselo le Lusaka, Zambia, swilo swo aka a swi xaviwa hi mali leyi humaka eka Timbhoni ta le matikweni man’wana. Swilo swo aka ni switirho leswi a swi nga kumeki kwalaho swi rhumeriwe hi tilori swi ya le Zambia tanihi minyikelo eka ntirho wolowo.

Mbhoni ya le Ecuador, hi 1977, yi nyikele ndhawu ya yona ya 34 wa tihektara. Kona ku akiwe Holo ya Tinhlengeletano ni muako wa rhavi lerintshwa.

Timbhoni ta le Panama ti amukele vatirhi vo tirhandzela emakaya ya tona; van’wana lava a va ri ni mabazi va va tleketlile; van’wana va hlanganyele eku lunghiseleleni ka swakudya minkarhi leyi ringanaka 30 000, leswi a swi dyiwa le ndhawini ya ku aka.

Eka vatirhi va le muakweni wa Arboga, Sweden, vandlha rin’wana ri bake mabansi ya 4 500, ri ma rhumela. Van’wana va rhumele vulombe, mihandzu ni jamu. N’wamapurasi wa le kusuhi ni ndhawu yo aka, hambi leswi a nga riki Mbhoni u nyikele hi tithani timbirhi ta makheroti.