Phyuphyisa Maxaka Ya Wena—Hi Mati Ya Ntiyiso
SOLOMONI u te: “Timhaka to nanḍiha le’ti humaka etikweni ra le kule, ti kota mati ya ku tenga e ka munhu la karaleke.” (Swivuriso 25:25) Mawaku ntokoto lowu nyanyulaka eka moya lowu karhaleke ku yingisa xiviko lexinene xa vutomi lebyi nga heriki eParadeyisini leyi taka! Hi ndlela leyi, nomu wa wena wu hundzuka “šihlov̌o ša v̌utomi.”—Swivuriso 10:11; Esaya 52:7.
Mati ya xurhisa misava ni ku vanga ku kula, kambe ndhambi yi nga ha va mhangu. Nakambe mati hi xivumbeko xa xinwo lexi titimelaka ya phyuphyisa, kambe i mani la lavaka ku kumiwa hi gamboko kumbe xihangu? Tanihi laha leswi swi humaka emilon’weni ya hina swi fanisiweke ni mati, nyingiso lowukulu eka dyondzo ya hina i wa nkoka. (1 Timotiya 4:16) Hi fanele hi xalamukela swinene vuyelo byo hambana bya “mati” lawa loko hi chumayela maxaka.
‘Ku Cheleta’ Maxaka
Eminkarhini ya khale, Rahava u pfulele vandyangu wa yena ndlela ya ku pona, na Korneliyo u nyikele vumbhoni eka maxaka ya yena. (Yoxuwa 2:13; 6:23; Mintirho 10:24, 30-33) Andriya makwavo wa Petro u n’wi pfune ku va mudyondzisiwa wa Yesu. (Yohane 1:40-42) Ni namuntlha Timbhoni ta Yehova to tala ti yisa ntiyiso wa Bibele eka maxaka ya tona. Swivuriso 11:25 ya tshembisa: “L’a tšheletaka u ta tšheletiwa na yena.”
Wansati eYuropa u navele ku avelana ripfumelo ra yena lerintshwa ni vatswari va yena, vamakwavo va xinuna ni vaxisati lava tshamaka ePhilippines. Wa vika: “Ndzi endle tano eka papila rin’wana ni rin’wana leri ndzi va tsaleleke rona. Emahlweni ka nkhuvulo wa mina, nakambe ndzi va rhumele tibuku kutani ndzi va vutisa loko va lava ku endzeriwa hi Timbhoni ta Yehova.” Lexi n’wi tsakiseke, va pfumele ku endzeriwa, naswona sweswi nhungu wa vona va gandzela Yehova. Timbhoni tin’wana ti vone vuyelo lebyinene hi ku rhumela nyiko ya swikhokhelo swa Xihondzo xo Rindza na Awake! eka maxaka ya tona.
Kambe ku vuriwa yini hi loko swirho swa ndyangu swi nga kombisi ku tsakela? Yesu u kongomane ni xiyimo lexi, hikuva nkarhi wun’wana “na vona vamakwavo va yena a va nga ri na ku pfumela eka yena.” Hambi swi ri tano, endzhakunyana, a va phikelela eku khongeleni, “hi mbilu yi ri yin’we” kun’we ni vaapostola. (Yohane 7:5; Mintirho 1:14) Ha yini ku ri na ku cinca ka mbilu? Entiyisweni Yesu u nyike maxaka ya yena mpfuno emahlweni ka ku va a tlhandlukela etilweni. Hi ndlela yihi? U va pfune ku va ni ripfumelo hi ku humelela eka makwavo wa yena Yakobo. (1 Vakorinto 15:7) Xisweswo, mi nga tshiki ku pfuna maxaka ya n’wina. Timbhoni to tala ti swi kotile ku vulavula ni maxaka ya tona lama nga pfumeriki hi ntiyiso wa Bibele endzhaku ka loko hi ku leha mbilu va yimele nkarhi lowunene.
Hambi swi ri tano, ‘ku cheleta’ maxaka a swi vuli ku va nwerisa hi marito. Mpatswa wa le Yugoslavia wa xiya: “Minkarhi hinkwayo ku na ndzingo wa ku va chumayela swinene ngopfu.” Mulanguteri la famba-fambaka wa xiya: “Hakanyingi vamakwerhu va swi hundzeleta, va kombisa ku hiseka loku hoxeke.” Ludwig u tsundzuka nkarhi lowu a sunguleke ku dyondza Bibele ha wona, u ri: “Ndzi haxe mana wa mina tiawara to tala hi tinhlamuselo ta kwalomu ka hinkwaswo leswi ndzi swi dyondzeke eBibeleni, naswona leswi hakanyingi a swi yisa eka ku kanetana, ngopfu-ngopfu ni tata wa mina.”
Vana ‘Xihlovo Xa Vutlhari’
Hi hlaya leswaku “nomu wa lav̌o tlhariha wu nanḍihisa ku tiv̌a kambe nomu wa ŝihunguki wa humesa v̌uhunguki,” naswona “mbilu ya la lulameke yi anakanya ana a nga si hlamula.” (Swivuriso 15:2, 28) Ku rhula ka mianakanyo, vutlhari ni ku twisisa xisweswo swa laveka leswaku hi nyika marito ya hina ku nun’hwela loku phyuphyisaka ni loku akaka. Nkarhi, mhaka na mpimo wa leswi hi swi vulavulaka i swa nkoka.
Hi xikombiso eka siku leri hisaka, mawaku ku phyuphyisa konghasi loku khapu ya mati yo titimela yi nga na kona eka munhu la nga ni tora! (Matewu 10:42) Kambe a ku na munhu la nga tsakelaka ku n’wi chela hi baketi leri taleke hi mati ehenhla ka nhloko! Mulanguteri wa xifundza u tshahe tinhlamuselo leti nga laha henhla a ku: “Vuyelo lebyinene byi susumetiwa hi lava va pfuxaka ku navela ku tiva eka maxaka ya vona hi ku va nyikela vumbhoni hi mpimo wo ringanisela.” A hi nge xaka leri kanetiwaka ri va ni tora ivi ri sungula ku vutisa swivutiso, hakanyingi ku landzela mabulo lama nga ya Bibele ya mihandzu leyinene.
Huriye, Mbhoni ya Muturkey u hetisise leswi ekaya hi ku siya tibuku ta Bibele ti pfuriwe eka mhaka leyi nga ha tsakisaka nuna wa yena la nga pfumeriki. A hlayela vana va yena timhaka ta Bibele, naswona—loko a a yingisa—a nyikela tinhlamuselo leti pfunaka eka yena. Nkarhi wun’wana hi ku olova a a vutisa a ku: “Ndzi dyondze swokarhi ni swokarhi edyondzweni ya mina namuntlha. Xana u ehleketa yini hi swona?” Nakambe a a xiya milawu ya mahanyelo leyi a a ri na yona emianakanyweni: “Vana ni ku rhula, naswona u nga hlundzuki. U nga vi wo tiva hinkwaswo. Titsongahate u tshama exitshan’wini xa le ndzhaku.” Eku heteleleni nuna wa yena u amukele ntiyiso wa Mfumo naswona sweswi u tirha tanihi mutirheli wa nkarhi hinkwawo.
Marijan u pfune maxaka ya yena yo tala ku amukela ripfumelo ra yena. Wa tsundzuxa: “U nga sindzisi swilo kambe yimela nkarhi lowunene. Hi fanele hi va xixima loko va kombela leswaku hi nga vulavuli na vona mayelana ni ntiyiso. Hi fanele hi leha mbilu ni ku va ni rirhandzu.” Eklesiasta 3:7 i ya nkoka swinene loko maxaka ya kanetiwa. Yi vula leswaku “nkari wu kona wa ku miyela, wu kona nkari wa ku v̌ulav̌ula.” Sweswo swi ringanyeta ku yingisela hi ku nga heli mbilu, ku nga kavanyeti ni ku xixima malangutelo man’wana. “A swi twali ku hlundzuka loko u vulavula ni maxaka,” ku hlamusela Petar, loyi a a kanetiwa ngopfu kambe a hundzuleke langutelo ra yena.
Tshika Mahanyelo Lamanene Ya Chumayela
Hi malembe yo tala wanuna la nga pfumeriki u karhate nsati wa yena wa Mukriste, minkarhi yin’wana a n’wi khiyela ehandle ka yindlu. Nkarhi wun’wana u hlundzuke lerova a handzula buku leyi a rivaleke ku yi tumbeta. I yini lexi cinceke langutelo ra yena? Wa hlamusela: “Ndzi tshame ndzi ri karhi ndzi tivutisa leswaku ha yini nsati wa mina a a tiyile naswona a tshama a tshembele eka Yehova. A ndzi kumanga xihoxo eka yena, tanihi leswi a a siya yindlu yi ri kahle, naswona a a ri nsati ni manana eka vana va hina.” Siku rin’wana nuna a a lava mhaka leyinene leyi a nga ta yi nyikela eka seminara ya ntlhanu wa timinete, kutani nsati wa yena u n’wi nyike minkandziyiso mimbirhi ya Awake! U tilangutise hi ku hatlisa hi ku nyenya, lexi n’wi hlamariseke u kume mhaka leyi tirhaka ya mayelana ni ku endliwa ka tipensele. Hi ndlela leyi ku tsakela ka yena ka timagazini leti ku pfuxiwile. Namuntlha, ndyangu lowu wu ni vun’we evugandzerini bya Yehova.
Ndzayo ya muapostola Petro ya leswaku wansati a nga koka nuna wa yena la nga pfumeriki ‘a nga byeriwanga hi munhu, hikuva a vona xichavo xa yena ni ku tenga ka mikhuva ya yena’ yi tirha ni le ka swirho swin’wana swa ndyangu. (1 Petro 3:1, 2) Loko mpatswa lowu tekaneke wu tshika ndhavuko wa khale lowu nga riki wa matsalwa ni vukhongeri bya vatswari va vona va Maromania, mindyangu ya ka vona yi ve vakaneti lava hisekaka. Nsati u hlaseriwe hambi ku ri hi n’wingi wa yena, la ringete ku n’wi dlaya. “Leswi a hi swi pfumelelanga swi hi tsanisa kumbe ku hi hlundzukisa. Hi yise mivilelo ya hina hinkwayo eka Yehova,” ku vika Nikolic. Endzhaku ka malembe ya khume-n’we vamakwavo va yena va xisati, nuna wa makwavo wa yena wa xisati va ve Timbhoni leti khuvuriweke. Xana i yini lexi fayeke gwitsi? “I xikombiso lexinene xa mahanyelo ya Vukriste. Hi marito man’wana a hi tekanga nkarhi wo tala hi vulavula na vona hi ntiyiso. Ematshan’wini ya sweswo, hi ringete ku wu tirhisa.”
Mi Nga Fularheli Ntshembo!
Loko swi ri karhi swi vanga ntsako lowukulu ku xiya maxaka ya sungula ku gandzela Xikwembu xa ntiyiso, ku vuriwa yini hi loko van’wana va hambeta va kaneta? U fanele u endla yini? Yesu u swi vone ka ha ri khale leswaku vugandzeri bya ntiyiso minkarhi yin’wana byi nga vanga ku hambana ko vava exikarhi ka maxaka. (Matewu 10:34-37) Marica u fularhele hi swirho swa ndyangu hinkwaswo loko a va un’wana wa Timbhoni ta Yehova. Hambi leswi a nga tisolangiki hi vugandzeri bya yena, wa ha swi tiva “leswaku hambi ma ri maxaka ya na ntshunxeko eka malangutelo ya wona ni mianakanyo ya wona.” Langutelo ra yena ri va susumetele ku n’wi xixima tanihi leswi va swi endleke eku sunguleni.
Ludwig u xiye leswaku a a boheka ku rhandza vatswari va yena hambi leswi va nga ha hlawulaka ndlela ya vutomi leyi hambaneke. U ti tsundzuke hi ku phindha-phindha tindzimana ta Bibele ta nkoka to tanihi: “U va ni xichavo eka tata wa wena ni mana wa wena”; “ku v̌ulav̌ula ka ṅwina a ku v̌e lokunene hi masiku ku lunghiwe hi munyu”; “tilunghiseleni ku tihlamulela . . . hi moya wa ku olova ni wa xichavo”; naswona “nandza wa Hosi a nga faneli ku va wa timholovo.” (Vaefesa 6:2; Vakolosa 4:6, BX; 1 Petro 3:15, 16; 2 Timotiya 2:24) Wa vika: “Loko ndzi bela vatswari va mina riqingho kumbe ndzi va endzela, ndzi khongelele vutlhari eka Yehova, naswona hakantsongo-ntsongo vuxaka bya hina byi ye byi ntshunxeka, byi olova.”
Mi nga tshiki ntshembo wa leswaku eku heteleleni mbewu ya ntiyiso yi ta hluka etimbilwini ta maxaka ya n’wina. Wanuna la khuvuriweke tanihi un’wana wa Timbhoni ta Yehova endzhaku ka malembe ya 31 ya ku khuvuriwa ka nsati wa yena wa hlamusela: “Hi ku anakanyisisa, ndzi fanele ndzi tisola leswaku nsati wa mina u lehe mbilu ngopfu eka mina. A ndzi swi tiva kahle leswaku hakanyingi a a ndzi khongelela eka Yehova.”
Marito lama humaka enon’weni wa wena minkarhi hinkwayo a ya ve tanihi lama hatlisaka ni lama hetaka tora tanihi mati yo tenga! Ina, avelana ‘evhangeli yo kwetsima ya Xikwembu xa ntsako’ ni vanhu van’wana, ku katsa ni maxaka ya wena. (1 Timotiya 1:11; Nhlavutelo 22:17) Kutani marito ya Yesu ma ta tirha: “Hilaha Tsalwa ri vuleke hakona, ‘milambu ya mati lama hanyaka yi ta khuluka yi huma embilwini ya loyi a pfumelaka eka mina.’”—Yohane 7:38.