Ndzima 9

Xana Ndzi Nga Xi Hlula Njhani Xivundza?

I siku leri xeke kahle kambe wena a wu na nchumu xo xi endla. Hambiswiritano, vanghana va wena va hlele swo karhi, va le ku tiphineni. Ku lo sala wena ntsena! Loko u nga rhambiwanga helo swa vava, hikuva swi nga ha vula leswaku wena a wu rhandziwi. U nga ha tibyela leswaku, ‘kumbexana a va na mhaka na mina. Ha yini va nga lavi ku va na mina?’

SWI nga ha endleka u tikume ko talanyana u ri eka xiyimo lexi hlamuseriweke eka tluka 86. U nga ha vona onge ku ni xihinga lexikulu exikarhi ka wena ni vanghana va wena. Loko u ringeta ku bula na vona wa nghanghamela. Loko u kuma nkarhi wo bula na vona, u sungula ku khomiwa hi tingana. Ha yini swi ku tikela ku bula na vona?

Ematshan’weni yo tshamela ku titshandza u nga swi kota ku hlula swihinga leswi. A hi vone leswaku u nga swi hlula njhani.

● Xihinga xo sungula: Ku tivona u nga ri nchumu. Vantshwa van’wana va titekela ehansi. Va vona onge a ku na loyi a va rhandzaka, naswona a ku na lexi va nga xi vulaka lexi nga ta aka van’wana. Xana u titwa hi ndlela yoleyo? Loko u tshamela ku titwa hi ndlela yoleyo a swi nge ku pfuni ku hlula xihinga lexi.

Ndlela yo xi hlula: U nga karhateki hileswi u nga kotiki ku swi endla. (2 Vakorinto 11:6) Tivutise, ‘I yini leswi ndzi kotaka ku swi endla kahle?’ Anakanya hi tinyiko kumbe swilo leswinene leswi u kotaka ku swi endla kutani u swi tsala laha.

․․․․․

I ntiyiso leswaku ku ni swin’wana leswi u nga kotiki ku swi endla kahle, naswona i swinene ku swi xiya. (1 Vakorinto 10:12) Kambe ku ni swo tala leswi na wena u nga swi endlaka. Ku tiva leswi u kotaka ku swi endla kahle swi ta ku pfuna leswaku u va ni xivindzi xo hlula xihinga xo tivona u nga ri nchumu.

● Xihinga xa vumbirhi: Tingana. Wa swi lava ku sungula bulo kambe loko u fanele u pfula nomu, a wu tivi leswaku u nga ku yini. Elizabeth loyi a nga ni 19 wa malembe u ri: “Ndzi tshama ndzi ri ni tingana. Swa ndzi tikela ku sungula mabulo ni van’wana eminhlanganweni ya Vukreste, naswona ndzi navela onge ndzi nga fana ni lava kotaka ku endla tano.” Loko u ri eka xiyimo xo fana ni xa Elizabeth u nga vona onge a swi koteki ku hlula xihinga lexi.

Ndlela yo xi hlula: Tiyimisele ku tolovelana ni vanhu. Leswi a swi vuli leswaku u fanele ku va munhu loyi a rhandzaka ku vulavula ngopfu. Sungula hi ku tolovela munhu un’we ntsena. Muntshwa la vuriwaka Jorge u ri: “Ku vutisa munhu leswaku u pfuke njhani ni leswaku swi famba njhani entirhweni swi ta ku pfuna ku n’wi tiva ku antswa.”

Hi lexi xitsundzuxo: U nga toloveli ntsena tintangha ta wena. Van’wana lava a va ri vanghana lavakulu eBibeleni a va siyana swinene hi malembe, vo fana na Rhuti na Nawomi, Davhida na Yonathani, Timotiya na Pawulo. (Rhuti 1:16, 17; 1 Samuwele 18:1; 1 Vakorinto 4:17) Tsundzuka leswaku munhu a nge buli a ri yexe. Vanhu va tsaka loko u va yingisela loko va vulavula. Kutani loko u pfa u va ni tingana, yingisela leswi van’wana va swi vulaka.

Tsala mavito ya vanhu vambirhi lavakulu lava u nga rhandzaka ku va tiva ku antswa.

․․․․․

Yana eka un’wana wa vanhu lava u va tsaleke laha henhla kutani u sungula ku bula na yena. Loko u ri karhi u tolovelana ni ‘nhlengeletano ya vamakwerhu hinkwayo’ xivundza xa wena xi ta hunguteka.—1 Petro 2:17.

● Xihinga xa vunharhu: Mikhuva yo biha. Munhu loyi a tibyelaka leswaku u tiva hinkwaswo, u tshama a ri ni nhlamulo ya xin’wana ni xin’wana, hi ndlela yo poyila kumbe yo sapatela. Kasi un’wana a nga lavi ku yingisa van’wana naswona u rhandza leswaku swilo swi endliwa hi ndlela ya yena. Leswi a “lulameke ku tlula mpimo,” u hatlisela ku sola un’wana ni un’wana loyi a nga hanyiki ku fana na yena. (Eklesiasta 7:16) I ntiyiso leswaku a wu swi lavi ku va exikarhi ka vanhu vo tano! Kambe, xana swi nga endleka leswaku xihinga lexi xi vangiwa hileswi u nga ni mikhuva leyi, leyi nga rhandzekiki? Bibele yi ri: “Xiphukuphuku xi vulavula marito yo tala” naswona “ku tlula nawu a ku pfumaleki emaritweni yo tala.”—Eklesiasta 10:14; Swivuriso 10:19.

Ndlela yo xi hlula: Hlakulela ku va ni “xinakulobye.” (1 Petro 3:8) Hambiloko u nga pfumelelani ni leswi van’wana va swi vulaka, va nyike nkarhi wa ku vulavula. Vulavulani hileswi mi pfumelelanaka hi swona. Loko ku ri ni swo karhi leswi u vonaka leswaku a wu pfumelelani na swona, swi boxe hi ndlela yo rhula ni ku anakanyela.

Vulavula ni van’wana hi ndlela leyi u nga rhandzaka leswaku va vulavula na wena ha yona. Bibele yi hi tsundzuxa leswaku hi ‘endla swilo hinkwaswo hi nga gunguli ni ku phikizana.’ (Vafilipiya 2:14) Ku phikizana hi mhaka leyi nga vuriki nchumu kumbe ku poyilana ni ku rhuketela van’wana kumbe ku tiendla n’wavunene eka vona, swi endla leswaku u nga rhandziwi hi munhu. U ta rhandzeka loko ‘marito ya wena ma ri ni nsovo nkarhi hinkwawo.’—Vakolosa 4:6.

Xana U Fanele U Aka Vuxaka Ni Vanhu Hambiloko Va Nga Ri Vanene?

Endzhaku ko tikambisisa hi tinhla ti nga ri tingani leti boxiweke laha henhla, swi nga endleka u vona tindlela leti u nga swi hlulaka ha yona swihinga leswi endlaka leswaku u nga rhandzeki eka van’wana. Kambe ntiyiso wa mhaka hileswaku a wu nge rhandziwi hi vanhu hinkwavo. Yesu u vule leswaku van’wana va ta venga lava endlaka leswinene. (Yohane 15:19) Kutani a swi pfuni nchumu ku aka vuxaka ni vanhu lava nga riki vanene.

Nilokoswiritano, u nga endla matshalatshala yo hanyisana ni van’wana handle ko tlula milawu ya Bibele. Samuwele wa le Bibeleni a a tiyimisele hi mbilu hinkwayo ku endla leswi tsakisaka Xikwembu. Vuyelo bya kona byi ve byihi? U hambete a “rhandzeka swinene hi ku ya hi langutelo ra Yehovha ni ra vanhu.” (1 Samuwele 2:26) Na wena, u nga swi kota loko u tiyimiserile!

HLAYA LESWI ENGETELEKEKE HI MHAKA LEYI EKA VHOLUMO 1, TINDZIMA 8

Leswaku u kuma rungula leri engetelekeke, hlalela DVD leyi nge “Young People Ask . . . How Can I Make Real Friends?” leyi kumekaka hi tindzimi to tlula 40

MATSALWA

“Loyi a cheletaka van’wana mahala na yena u ta cheletiwa mahala.”—Swivuriso 11:25.

XITSUNDZUXO

Endla leswaku bulo ri ya emahlweni. Hi xikombiso loko munhu a ku vutisa leswaku xana u tiphinile hi mahelo-vhiki, u nga hlamuli hi ku ina ntsena. Hlamusela leswaku u tiphine njhani! Kutani na wena u n’wi vutisa leswaku yena u tiphine njhani!

XANA A WU SWI TIVA LESWAKU . . . ?

Bibele yi komba leswaku swi nga endleka Muxe, Yeremiya na Timotiya a va ri ni tingana.—Eksoda 3:11, 13; 4:1, 10; Yeremiya 1:6-8; 1 Timotiya 4:12; 2 Timotiya 1:6-8.

LESWI NDZI TIYIMISELEKE KU SWI ENDLA!

Xihinga lexikulu lexi ndzi sivelaka ku va ni vanghana i ․․․․․

Ndzi ta ringeta ku xi hlula hi ku ․․․․․

Leswi ndzi lavaka ku vutisa (va-)mutswari wa mina hi mhaka leyi ․․․․․

U NGA KU YINI?

● I yini leswi nga endlaka leswaku Vakreste van’wana va va ni xivundza?

● I yini leswi nga ku pfunaka leswaku u tikambisisa hi ndlela yo ringanisela ku ri ni ku tshamela ku tivona u nga ri nchumu?

● Xana u nga yi pfuna njhani ndzisana ya wena leyi nga ni xivundza?

[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 88]

“Makwerhu un’wana wa xisati la nga Mukreste a a ringeta ku va munghana wa mina kambe mina a ndzi nga ri na mhaka na yena. Loko ndzi sungula ku vona leswaku hakunene wa khathala hi mina, ndzi titwe ndzi ri xiphukuphuku! Hi hetelele hi ri vanghana lavakulu hambileswi a a ndzi siya hi malembe ya 25!”—Marie

[Xifaniso lexi nga eka tluka 87]

U nga swi kota ku endla leswaku u amukeleka eka tintangha ta wena