Vutomi eMinkarhini Ya Bibele—Murimi

“[Yesu] a ku eka vadyondzisiwa vakwe: ‘Ina, ntshovelo i wukulu, kambe vatirhi a hi vangani. Hikokwalaho, kombelani N’wini wa ntshovelo leswaku a rhumela vatirhi entshovelweni wakwe.’”—MATEWU 9:37, 38.

HAKANYINGI Yesu a a tirhisa maendlelo yo rima ni switirho swo rima leswaku a kombisa tidyondzo ta nkoka. (Matewu 11:28-30; Marka 4:3-9; Luka 13:6-9) Ha yini? Hikuva a a tshama ni vanhu lava a va hanya hi ku rima. Vanhu vo tala lava a va n’wi yingisela a va landzela mindhavuko ya ku rima leyi tshameke yi nga cinci ku ringana malembe-xidzana. A va swi twisisa swifaniso swakwe tanihi leswi a swi vulavula hi mintirho leyi a va yi endla siku ni siku. Yesu a a va twisisa; a a tiva ndlela leyi vutomi bya vona a byi ri ha yona ni ndlela leyi a va titwa ha yona hi swilo sweswo kutani va susumetiwe hileswi a a swi dyondzisa.—Matewu 7:28.

Hi nga wu twisisa ku antswa nkoka wa swifaniso swa Yesu ni marungula man’wana lama nga eBibeleni loko hi tiva switsongo hi murimi wa lembe-xidzana ro sungula—mintshovelo leyi a a yi byala, switirho leswi a a swi tirhisa ni swiphiqo leswi a a langutana na swona.

Hi mahlo ya mianakanyo, vona murimi loko a ri karhi a ya entirhweni wakwe. Hlaya matsalwa lama tshahiweke kutani u vona leswi u swi dyondzaka.

Nkarhi Wa Ku Byala

Murimi u yima enyangweni wakwe kutani a hefemula moya wo tsakama a ri karhi a tisirhelela mahlo yakwe eka miseve ya dyambu leri a ri sungula ku tlhava. Mpfula a yi olovise misava leyi a yi vavuriwe hi dyambu. Nkarhi wa ku rima se a wu fikile. Murimi u tlhandleka xikomu xakwe ekatleni kutani a kongoma ensin’wini yakwe.

Loko murimi a fika ensin’wini, u hlengeleta tinkuzi takwe, a ti pana swin’we ejokweni kutani a ti khayima leswaku ti rima. Puluhu ri rima ndhawu leyi nga tala hi maribye. Ri cela khele leri nga entangiki kumbe foro (1). A ri karhi a tsutsuma a ya eximatsini ni le xineneni, murimi u tikarhatela ku endla leswaku tiforo ti nga gombonyoki—a nga languti endzhaku hikuva puluhu ri nga huma entileni. (Luka 9:62) U fanele a rima endzeni ka ndzilakano wakwe naswona a yi tirhisa kahle ndhawu yakwe leyitsongo yo rima eka yona.

Nsimu leyi sweswi yi nga ni tiforo, yi lunghekele ku byariwa. A ri karhi a rhwale nkwama wakwe wa maxalana hi voko rin’we, murimi u yisa voko lerin’wana eximatsini ni le xineneni, a haxa mbewu leyi ya risima (2). Ku ni tindlela to famba ha tona, ku endlela leswaku mbewu yi wela “emisaveni leyinene.”—Luka 8:5, 8.

Endzhaku ko haxa mbewu, wa yi seletela. Murimi u layicha marhavi lama nga ni mitwa eka tinkuzi takwe ti ma koka ku suka etlhelo rin’wana ku ya eka lerin’wana. Tinyenyana ti yiva mbewu emahlweni ko va yi seleteriwa. Endzhaku ka nkarhi, murimi u tirhisa xikomu (3) leswaku a hlakula mfava lowu nga ha kamanyetaka swimilana swakwe emahlweni ko va swi kula.—Matewu 13:7.

Nkarhi Wo Tshovela

Ku hundza tin’hweti. Ku na mpfula. Sweswi maxalana lama wupfeke ma voyamile hikwalaho ko tlhaviwa hi dyambu, ri endla leswaku ma languteka ma ri yo basa.—Yohane 4:35.

Nkarhi wo tshovela wu endla leswaku murimi ni ndyangu wakwe va va lava khomekeke swinene. Mutshoveri u khoma maxalana hi voko rakwe ra ximatsi kutani a ma tsema hi rihwevo hi voko rakwe ra xinene (4). Van’wana va hlengeleta maxalana, va ma boha hi tinyandza (5), kutani va ma layicha eka timbhongolo kumbe eka tigolonyi (6) leti nga ta ma yisa exivuyeni xa le ximutanini.

Dyambu ra tlhava kutani ri languteka ku fana ni mbhovo exikarhi ka xibakabaka xa wasi. Ndyangu wu wisa swa xinkarhana endzhutini wa murhi wa nkuwa. Wa hleka, wu bula ni ku khomisa nyoka hi xinkwa, mavele lama omisiweke, mutlhwari, makuwa lama omisiweke ni mukhusu wa madiriva. Loko wu heta wu kukutlela mati ya le xihlobyeni.—Deteronoma 8:7.

Ensin’wini leyi nga ekusuhi, vakhwaji va hlengeleta maxalana lama saleke (7). Van’wana i swisiwana naswona a va na nsimu ya vona.—Deteronoma 24:19-21.

Endzhakunyana, exivuyeni xa le ximutanini, murimi u andlala tinyandza etlhelo ka tiforo laha a fambaka kona. Tinkuzi ti koka xileyi xi ya hala ni hala (8). (Deteronoma 25:4) Xileyi xi tsema tinhlanga.

Murimi u rindza rimoyana ra nimadyambu leswaku ri sungula ku hunga. (Rhuti 3:2) Loko dyambu ri pela, u tirhisa ‘rihlelo ro peperha’ (9), leswaku a sefa maxalana. (Matewu 3:12) Maxalana ma wela ehansi—kutani mungu wu haha. Murimi u tlakusa rihlelo rakwe ro peperha kukondza a peperha ntshovelo hinkwawo.

Loko dyambu ri tlhava, nsati wa murimi ni vana vakwe va vanhwanyana va sungula ku sefa (10). Va ninginisa tisefo leti taleke hi ntshovelo ni swiribyana. Maxalana ma wela eka swirhundzu, kasi thyaka ri cukumetiwa etlhelo. Ntshovelo wu va wu tele. Vatirhi va hlayisa ntshovelo lowu engetelekeke emakhuwanini (11). Lowun’wana hinkwawo wu cheriwa emakheleni yo hlayisa swakudya.

Murimi u tiolola nhlana a ri ehenhla ka xivuya, a tiolola misiha yakwe leyi karhaleke kutani a languta masimu lama rhendzeleke ximutana. U ma languta a enerisekile masimu lama nga ni muhlovo wo fana ni dzovo ro tsindziyela, lama phutseriweke hi mahlanga—leswi ku nga vumbhoni bya ntirho wo tika. U languta vatirhi loko va ri karhi va khathalela mintanga ya vhinyo ni mirhi ya mutlhwari, magrenada ni mirhi ya nkuwa. Ekusuhi, muakelani u yimisa voko leswaku a xeweta loko a ri karhi a rima exirhapeni xakwe lexitsongo. Misava yi ta humesa marhakarhaka, swinyawana, tinyawa, swimbowana, ti-chickpea ni tinyala. Murimi wa yima, a tlakusa mahlo yakwe a languta etilweni kutani a khongela xikhongelo xo koma lexi humaka embilwini, a nkhensa Xikwembu hikwalaho ka tinyiko letinene leti xi ti nyikelaka.—Pisalema 65:9-11.

[Swifaniso leswi nga eka matluka 28-30]

(Hlaya nkandziyiso)