Fevereiro

A cikhati leci Hosi Ezekhiya a nga babya nguvhu, i kombelile Jehovha kasi a mu hanyisa. Niku Jehovha i no mu hanyisa futsi. (2 Tih. 20:1-6) Kanilezvi, a cikhati leci mupostoli Pawule a nga khongotela Jehovha lezvaku a mu susela “muzwa nyameni,” Jehovha a nga mu suselangi cikarato cakwe. (2 Kor. 12:7-9) Mupostoli Jakobe na Pedro, hi wumbiri gabye va wa lava ku dawa hi Hosi Herodhi. Jakobe i no dawa, kanilezvi Pedro i no ponisiwa hi ngilozi. (Miti. 12:1-11) Hi nga ha ti wutisa ku: ‘Hikuyini Jehovha a nga ponisa Pedro kanilezvi a nga ponisi Jakobe?’ A Bhibhiliya a gi wuli. Leci hi nga tiyisekako ka cona ku a tindlela ta Jehovha a ti na “kukanganyisa”. (Dhewu. 32:4) Ka zvikhati zvo kari, Jehovha a nga tshuka a nga hlamuli a mikhongelo ya hina hi ndlela leyi hi yi rindzelako. Kanilezvi a hi soli lezvi a hlawulako ku hi hlamulisa zvona, hakuva ha zvi tiva ku Jehovha i hlamula mikhongelo ya hina hi ndlela ya lirandzo ni yo lulama. — Joba 33:13. w23.11 21 ¶6

Hi ku pimiselwa, Jakobe i wulile lezvaku a munhu wo tlhariha i ‘longile ku ingisa’. Zvi wula yini lezvo? Zvi wula ku hi fanele ku ti yimisela hi mbilu yontlhe a ku ingisa lava Jehovha a va nyikileko a wurangeli go kari. Kunene, Jehovha a nga rindzeli ku hi ingisa lava va hi rumako ku maha zvilo zvi nga yelaniko ni milayo yakwe. (Miti. 4:18-20) Kuzvilava zva hi olovela a ku ingisa Jehovha a ku hundza ku ingisa vanhu. Lezvo zva zwala hi ku contlhe cikhati Jehovha i hi nyika a wurangeli go mbhelela. (Lis. 19:7) Kanilezvi a vanhu lava va nga ni wurangeli a va mbhelelangi. Hambulezvo, a Papayi wa hina wa le tilweni i nyikile a wurangeli go kari ka vapswali, ni tihosi ta tiko, ni madhota. (Mav. 6:20; 1 Tes. 5:12; 1 Ped. 2:13, 14) Loku hi va ingisa, hi lisine ho ingisa Jehovha. w23.10 6 ¶¶2-3

A yin’we ya tindlela hi nga tiyisako hi yona a kukholwa ka hina ku ehleketa hi ntamu wa Jehovha. Phela Jehovha i na ni ntamu wa ku maha zvontlhe a tsumbisako. I Nungungulu wa Ntamu Wontlhe. (Joba 42:2; Mar. 10:27; Efe. 3:20) I byelile Abrahama na Sara lezvaku va wa ta pswala n’wana wukhosaneni gabye. (Gen. 17:15-17) I tlhelile a byela Abrahama lezvaku a pswalo wakwe wu wa ta nyikiwa a tiko ga Khanani. Ka malembe yo tala lawa a pswalo wa Abrahama, a vaIzrayeli, wu nga hi wukhumbini le Gibhite, zvi wa wonekisa ku khwatsi a citsumbiso leco ci nga ta tatiseka. Kanilezvi lezvo zvi tatisekile. I byelile nhwana, Mariya, lezvaku i wa ta pswala N’wana Wakwe. Lezvo zvi wa ta tatisa citsumbiso leci Jehovha a nga sina a ci mahile hi malembe yo tala le Edheni. Lezvo zvonawu zvi tatisekile! (Gen. 3:15) Loku hi ehleketa hi zvitsumbiso zvontlhe lezvi Jehovha a zvi mahileko, ni lezvi a nga zvi tatisisa zvona, hi wona ku i na ni ntamu wa hombe nguvhu. Lezvo zvi tiyisa kukholwa ka hina hi zvitsumbiso zvakwe xungetano hi misava yiswa. — Jox. 23:14; Isa. 55:10, 11. w23.04 28 ¶¶10-12

Jehovha i no hlamula mikhongelo ya Dhavhidha ya ku kombela kutlhatlhiswa. (1 Sam. 19:10, 18-20; 2 Sam. 5:17-25) Hinawu hi nga tiyiseka ka lezvo. (Lis. 145:18) Jehovha a nga tshuka a hlamula mikhongelo ya hina hi ndlela yo hambana ni leyi hi yi rindzelako. Pawule i no kombela Nungungulu lezvaku a mu susa “muzwa nyameni”. I no khongela makhati manharu xungetano hi cikarato leco co bindza. A ku Jehovha i hlamulile a mikhongelo yakwe? Ina, kanilezvi hi ndlela yo hambana ni leyi Pawule a nga yi rindzele. Wutshan’wini ga ku susa cikarato, Jehovha i no mu nyika ntamu wu nga laveka kasi a simama a mu tirela hi kutsumbeka. (2 Kor. 12:7-10) Ka zvikhati zvo kari, hinawu hi nga kuma hlamulo wo hambana ni lowu hi wu rindzelako. Hi nga tiyiseka lezvaku Jehovha wa yi tiva khwatsi a ndlela ya yi nene ya ku hi vhuna. A nga maha zvo “hundza zvontlhe lezvi hi zvi kombelako kutani ku zvi alakanya”. (Efe. 3:20) Hi cigelo leco, a hlamulo wa Jehovha ka mikhongelo ya hina wu ngata hi cikhati kutani hi ndlela yo kala hi nga yi rindzelangi. w23.05 8-9 ¶¶4-6

Zvi nene a ku hita na hi ehleketa hi citsumbiso ca Bhibhiliya ca ku a vafileko va ta vhuka. Hikuyini? Hakuva a hi gi tivi siku hi to babya zva mahati, kutani ku felwa hi munhu hi mu randzako. (Mutsh. 9:11; Jak. 4:13, 14) A citsumbiso ca kuvhuka ka vafileko ci nga hi vhuna ku timisela zvikarato lezvo. (1 Tes. 4:13) A Bhibhiliya gi hi tiyisekisa lezvaku Jehovha, a Papayi wa hina wa le tilweni, wa hi tiva khwatsi niku wa hi randza nguvhu. (Luka 12:7) Kasi Jehovha a zvi kota ku hi maha kambe na hi hi ni wumunhu galegi hi nga nago ni zvontlhe hi zvi tivako, zvi lava ku a hi tiva hi kumbhelela! Hikuyini hi kholwako a citsumbiso ca kuvhuxiwa ka vafileko? Hi ku ha tiyiseka lezvaku Loyi a tsumbisako lezvo i na ni kuxuva zvin’we ni ntamu wa ku maha lezvo. w23.04 8-9 ¶¶2-4

Josefa na Mariya va wa tira zvin’we kasi ku simama va tiyisa wunghana gabye na Jehovha. Va wa li zwisisa lisima la ku mu khozela zvin’we Jehovha kota ngango. (Luka 2:22-24; 4:16) Josefa na Mariya cikombiso ca cinene nguvhu ka lava va chadhileko nyamutlha! Loku n’winawu mu hi ni vana, a ku fana na Josefa na Mariya, zvi nga tshuka zvi mu karatela a ku wona mitlhangano kutani ku kuma cikhati ca ku maha wukhozeli ga ngango. Zvi nga tshuka zvi karata nguvhu kambe a ku kuma cikhati ca ku gondza kutani ku khongela zvin’we kota nuna ni sati. Hambulezvo, alakanyani lezvaku loku mu mu khozela zvin’we Jehovha, mu tshinela nguvhu ka yena mu tlhela mu tiyisa nguvhu a wunghana ga n’winawu. Hikwalaho, rangisani ku khozela Jehovha ngangweni wa n’wina. Loku mu hi ni zvikarato wukatini ga n’wina, a kuva zvin’we mu maha wukhozeli ga ngango zvi nga tshuka zvi nga tsakisi. Loku zvi tshamisile lezvo, sangulani hi ku alakanyela hi zvilo zvo koma ni zvo tsakisa. Lezvo zvi nga vhuna ku mu randzana nguvhu mu tlhela mu lava ku mu khozela zvin’we Jehovha. w23.05 22 ¶¶7-8

A kuchava loko ka kunene a nga hi nako ku mu vhunisile kuyini? A cin’we ca zvona, ku mu vhunile ku ava nandza ga gi nene ni go tsumbeka, a hosi yi se mu yimisa ku hlayisa muti wa yona. (Fananisa na Nehemiya 7:2.) Ahandle ka lezvo, a ku chava Nungungulu zvi mu mahile a tiya nguvhu hlanha — a tshamela gi nga laveka nguvhu ka yena. Obhadhiya i hanyile ka cikhati leci ku nga fuma hosi yo biha, Ahabhi. (1 Tih. 16:30) A cin’wani kambe, Jezebheli, loyi a nga khozela Bhaali, i wa mu zonda nguvhu Jehovha laha ka kuza a zama ku fuvisa wukhozeli ga lisine mufun’weni wa le n’walungu. I patsile ni ku daya vaphrofeti vo tala va Nungungulu. (1 Tih. 18:4) A cikhati leci Jezebheli a nga sangula ku hlota vaphrofeti va Jehovha kasi a va daya, Obhadhiya i no teka 100 wa vona a va avanyisa ‘hi mitlawa yimbiri ya 50 a mun’we, a va fihla lomu timhakweni, a va phamela ni ku va nyika mati’. (1 Tih. 18:13, 14) Loku va wa no mu pola, handle ko kanakana na va mu dele. A lisine hi ku Obhadhiya yenawu i wa hi munhu wo fana na hina, niku i wa nga zvi lavi kufa. Kanilezvi, i wa mu randza nguvhu Jehovha ni lava va nga mu tirela, a ku hundza lezvi a nga gi randzisa zvona wutomi gakwe. w23.06 16 ¶¶9-10

Jehovha wa ha simama ku rangela vanhu vakwe nyamutlha a ku khwatsi hi lezvi a mahileko cikhatini ci hundzileko. I maha lezvo hi ku tirisa a Mhaka yakwe ni N’wana wakwe, a hloko ya bandla. A ku ha wona zvikombiso zvi kombako ku Jehovha wa ha simama ku tirisa vanhu kota vayimeli vakwe? Ina. Hi cikombiso, ehleketa hi kuandza ko kari ku mahekileko kumbheleni ka va 1800. Makabye Charles Taze Russell ni vanghana vakwe va sangulile ku zwisisa lezvaku a lembe ga 1914 gi wa tava lembe ga lisima nguvhu ka kuyimisiwa ka Mufumo wa Nungungulu. (Dhan. 4:25, 26) Va chikelele magumo lawo hi ku kambisisa khwatsi a zviphrofeto zva Bhibhiliya. A ku Jehovha i wa va rangela ka kukambisisa loko ka Bhibhiliya? Zvi laha kubaseni. Lezvi zvi mahekileko laha misaveni hi 1914, zvi kombile lezvaku a Mufumo wa Nungungulu wu sangulile ku fuma. Kuve ni Yimpi yo Sangula ya Misava Yontlhe, ku landzela mitungu, ni zvitsekatseka ni tindlala. (Luka 21:10, 11) Handle ko kanakana, Jehovha i wa tirisa a maKristu lawo ya lisine kasi ku vhuna vanhu vakwe. w24.02 22 ¶11

Kota vanhu va Jehovha, ha zvi tiva ku wa hi randza nguvhu niku i lava ku hi hanya khwatsi hi laha zvi kotekako hi kona. (Rom. 8:35-39) Ha kholwa kambe ku contlhe cikhati a ku tirisa matshinya ya milayo ya Bhibhiliya zva vhuna. (Isa. 48:17, 18) Hambulezvo, zvini hi faneleko ku maha loku hi kumana ni zvikarato zva ku hi wa nga zvi rindzelangi? Hi cikombiso, a wokari laha ngangweni a nga hi khunguvanyisa hi ndlela yo kari. Hi nga babya laha ka ku hi nga ha zvi koti ku maha zvotala ntirweni wa Jehovha. Hi nga tshuka hi welwa hi khombo ga ntumbuluko kutani ku xanisiwa hi kota ya kukholwa ka hina. Loku hi kumana ni zvikarato lezvo, hi nga karateka hi ti wutisa lezvi: ‘Hikuyini lezvi zvi ndzi humelelako? Kasi ndzi no wonha yini? Jehovha a nga no tsika ku ndzi katekisa ke?’ Wa tshuka u ti zwisa lezvo? Loku u ti zwisa lezvo, u nga mbheli ntamu. A kutala ka malandza yo tsumbeka ya Jehovha ma tshuka ma ti zwisa lezvo. — Lis. 22:1, 2; Hab. 1:2, 3. w23.04 14 ¶¶1-2

Loku hi ringiwa ku maha nchumu wo biha, hi tekela ku potsa ku pimisa kutani ku maha ni wihi nchumu wu nga wa ta wonha a wunghana ga hina na Nungungulu. Jehovha i rindzela lezvaku hi mu ‘ingisa hi timbilu ta hina tontlhe’. (Rom. 6:17) A zvileletelo lezvi a hi nyikako zvi mahela ku vhuna hina niku a hi nge zvi koti ku zvi cica. (Isa. 48:17, 18; 1 Kor. 6:9, 10) Sathani i tirisa tixanisa ni kudzukisela kasi ku hi tsekatsekisa. A kungo gakwe ku hi “khadamula”, kasi hi wonha a wunghana ga hina na Jehovha. (1 Ped. 5:8) A maKristu ya zana ga malembe go sangula ma wa dzukiselwa, ma biwa ma tlhela ma dawa hi lezvi ma nga ti yimisele ku yima ma tiya ma nga tsekatseki. (Miti. 5:27, 28, 40; 7:54-60) Sathani wa ha tirisa a kuvhukela kala ni nyamutlha. Lezvo zva woneka khwatsi ka lezvi va xanisiswako zvona a vamakabye va hina le Rússia ni ka man’wani matiko ni ka lezvi a mun’we ni mun’wani a vhukeliswako zvona hi vakaneti. Ahandle ka ku hi vhukela hi kukongoma, Sathani wa tirisa “mano” kambe. — Efe. 6:11. w23.07 15-16 ¶¶6-9

Laha u yako u engetela ku gondza a Mhaka ya Nungungulu, a lirandzo la wena hi Jehovha li ta engetela ku kula. A lirandzo lelo li ku kuca a ku hanya hi lezvi u gondzako. U maha a zviboho zva zvinene zvi seketelwako ka matshinya ya milayo ya Bhibhiliya. U chukwatisa a matshamela ya wena ni mahanyela ya wena hi ku lava ku tsakisa Jehovha. A kufana ni lezvi a n’wanana a pimanyisako a vapswali vakwe va lirandzo, wenawu zama ku pimanyisa a Papayi wa wena wa le tilweni. (Efe. 5:1, 2) Hi nga ti wutisa lezvi: “Ndza mu randza nguvhu Jehovha zvezvi a ku hundza a cikhati leci ndzi nga maha muKristu? Kusukela loku ndzi bhabhatisilwe, ndza mu pimanyisa nguvhu Jehovha, nguvhunguvhu mhakeni ya ku randza a vamakabye va mina ke? Loku u pola ku “a lirandzo leli u nga hi nalo kusanguleni” li titimele, u nga mbheli ntamu. Ku na ni cikhati co kari lezvo zvi nga maheka ka maKristu yo sangula. Jesu a nga ma tsukulangi niku hinawu a nga ta tshuka a hi tsukula. (Kuv. 2:4, 7) Yena wa zvi tiva ku hi nga tlhela hi li kuma a lirandzo leli hi nga hi nalo a cikhati leci hi nga gondza lisine hi khati go sangula. w23.07 8 ¶¶2-3

Mupostoli Pedro i mahile zvihoxo zvo landzelana. A ku sangula, Pedro i kombisile lezvaku i wa ti tsumba nguvhu, a ti tlakusa a wula lezvaku i wa ta simama a tsumbekile hambu loku a vapostoli lava van’wani vo mu tsika Jesu. (Mar. 14:27-29) Hi kulandzela, hi kuphindaphinda Pedro i no tsandzeka ku simama a hanyanya. (Mar. 14:32, 37-41) Andzhako ka lezvo, a cikhati leci a citshungu leci ci nga hi ni zvipadha ni migomba ci ngata ci ta khoma Jesu, Pedro i no mu tsika. (Mar. 14:50) Hi kugumesa, Pedro i no kaneta makhati manharu lezvaku wa mu tiva Jesu a tlhela a hlambanya mawunwa lawo. (Mar. 14:66-71) Zvini lezvi Pedro a nga maha a cikhati a nga zwisisa a ku kula ka ciwonho cakwe? I no mbhela ntamu a gumesa a rila nguvhu. (Mar. 14:72) Wutshan’wini ga ku kawuka Pedro hi kota ya zvihoxo zvakwe, Jesu i no byela munghana wakwe lezvaku i tava ni wutihlamuleli ga hombe. (Joh. 21:15-17) Pedro i wa zvi tiva lezvaku i wa mahile ciwonho ca hombe, kanilezvi i simamile a zama ku maha zvazvinene. Hikuyini? Hi ku i wa tiyiseka lezvaku Jesu, a Hosi yakwe, i wa nga mu tsukulangi. Hi gondza yini? Jehovha i lava lezvaku hi tiyiseka ku wa hi randza niku i longile ku hi tsetselela. — Rom. 8:38, 39. w24.03 18-19 ¶¶13-15

A ku maha wubhayi zvi wisa tingana, zvi maha munhu a tizwa na a ga vhuni nchumu, a kuma nyimba na a nga yi lavi, zvi tlhela zvi hohlola mingango. Makunu, zvi na se dlunya a ku wutlhari a ku ngayi kaya ka wasati wa cipumbu. Ahandle ka kufa hi tlhelo ga moya, a votala va mahako wubhayi va kuma mababyi lawa ma gumesako ma va daya. (Mav. 7:23) A vhesi 18 ga Mavingu cipimo 9, gi gumesisa lezvi: ‘Lava a va rambileko va lomu ndzeni ka Xeyole’ — ku nga cilahla. Makunu, hikuyini a votala va vhumelako cirambo cakwe ci yisako khombyeni? (Mav. 9:13-18) A ntlhamu wu tolovelikileko nguvhu nyamutlha i pornografia — ku nga zvithombe ni tivhidhio ta tixapi kutani tihlamba. A vokari va ti byela ku a ku wonetela zvilo lezvo a zvi bihangi. Leyo a hi lisine. A pornografia yi bihile nguvhu, ya chipisa munhu niku ya karata nguvhu ku yi tsika. A zvithombe zva tixapi zvi namarela nguvhu lomu maalakanyweni; zva karata nguvhu a ku zvi vhinya ni ku zvi rivala kambe. Ahandle ka lezvo, a zvi dayi manyawunyawu ya masango, kanilezvi zvo ma hlanganyetela. (Kol. 3:5; Jak. 1:14, 15) Hi lisine, a votala va wonetelako pornografia va gumesa hi ku maha wubhayi. w23.06 23 ¶¶10-11

Hambu lezvi a mifumo yin’wani yi tshukako yi vhukela a mufumo lowu wa misava yontlhe wa Anglo-América, yi nga ta tshuka yi teka citshamu ca wona. Ha tiyiseka ka lezvo hi ku a “ribye” gi yimela a Mufumo wa Nungungulu lowu wu to faya a mikondzo yi yimelako a Anglo-América. (Dhan. 2:34, 35, 44, 45) Wa kholwa ku a ciphrofeto ca Dhaniyeli xungetano hi mikondzo ya simbi ni wumba lisine ke? Loku zvi tshamisile lezvo, lezvo zvi ta khumba a ndlela leyi u hanyako hi yona. U nga ta veka kupima ka ku kuma mali yo tala kutani kuva ni titshomba to tala hakuva wa zvi tiva ku zvezvanyana a tiko legi go biha gi ta lovisiwa. (Luka 12:16-21; 1 Joh. 2:15-17) A ku zwisisa a ciphrofeto leci zvi ta ku vhuna a ku wona a lisima la ntiro wa kuchumayela ni kugondzisa. (Mat. 6:33; 28:18-20) Andzhako ka ku gondza a ciphrofeto leci, zvi ngo yini ku u ti wutisa lezvi: ‘A zviboho lezvi ndzi mahako zvi komba ku ndza kholwa ku a Mufumo wa Nungungulu zvezvanyana wu ta lovisa a mifumo yontlhe ya vanhu?’ w23.08 11 ¶¶13-14

Ti koramise u vhumela ku a wu nge zvi koti ku maha zvilo zvo kari hi kota ya tanga ya wena, lihanyo, ni zviyimo zvin’wani zva wutomi. A ku fana na Bharzilayi, tshama u longile ku nga vhumeli malungelo yokari loku a lihanyo la wena li nga ku vhumeleli. (2 Sam. 19:35, 36) A ku fana na Mosi, vhumela a civhuno ca van’wani u tlhela u va avela mitiro van’wani loku zvi laveka. (Ekso. 18:21, 22) A kutikoramisa loko ku ta ku vhuna ku u potsa ku maha zvilo zvi kalako zvi nga hi ntan’wini wa wena. A hi faneli ku va mahela zviboho van’wani; ne a hi nge zvi koti ku va vhikela ku va kumana ni zvikarato zvi vangilweko hi zviboho zvabye zva hava. Hi cikombiso, a n’wana a nga boha ku nyima ku tirela Jehovha. A ciboho leco ci nga va vangela kubayisa a vapswali. Hambulezvo, loku a vapswali va ti nyika nandzu hi kota ya ciboho ca hava ca n’wana wabye, zvi nga fana ni ku rwala ndzhwalo wo bindza. A ndzhwalo lowo a hi wona lowu Jehovha a rindzelako ku va wu rwala. w23.08 29 ¶¶11-12

Samsoni i wa hi munhu wo kala kumbhelela a ku fana na hina, hikwalaho ka zvikhati zvo kari i mahile a zviboho zva hava. A cin’we ca zviboho a mahileko ci mu mahile a tshovela mihandzu yo bava. Andzhako ka loku Samsoni a tirile kota mulamuli hi cikhati co kari, ‘i no randzana ni mun’wani wasati loyi a nga hi wa le mindzelelweni ya Soreka, a vito gakwe a nga hi Dhelila.’ Kusanguleni Samsoni i wa lava ku chadha ni wasati wa muFilistiya. Jehovha i no kongomisa Samsoni kasi a maha lezvo kasi a kuma “ndlela ya ku vhukela vaFilistiya”. Hi ku landzela, Samsoni i no rurela mutini wa cibhayi dhoropeni ga vaFilistiya ga le Gaza. Lezvo zvi nyikile Samsoni a lungelo ga kulwa ni vaFilistiya dhoropeni lego na a vhuniwa hi Jehovha. (Vala. 14:1-4; 16:1-3) Hambulezvo, zvi wonekisa ku Dhelila i wa hi muIzrayeli, hikwalaho zvi wa nga ta vhula lungelo ga ku a hlula vaFilistiya. Dhelila i no vhumela ku tokometa Samsoni ka vaFilistiya hi mali ya kutala. w23.09 5 ¶¶12-13

A wutlhari gi nga hi vhuna a kuva vanhu vo olova. A munhu a tlharihileko wa ti khoma loku va wulawula kubiha hi kukholwa kakwe. A kutala ka zvikhati loku va hi maha zviwutiso a va hi byeli khwatsi-khwatsi a cigelo ci va mahako va hi wutisa. Hikwalaho, na hi nga se hlamula zvi nene a ku alakanya lezvaku a hi ci tivi leci ci nga maha ku a munhu loye a hi maha a ciwutiso leco. (Mav. 16:23) Wona lezvi Gidheyoni a va hlamulisileko zvona a vavanuna va ka Efrayime. Va no mu wutisa na va kwatile lezvaku hikuyini a nga kala ku va vitana kusanguleni lezvaku va ya ti patsa naye yimpini ya kulwa ni valala va Izrayeli. Kanilezvi cini ci nga va maha va kukumuka hi zanga? Kuzvilava ma wa hi matshandza. Kani cive cihi cigelo ca kona, Gidheyoni i no kombisa wutlhari. I no zama ku zwisisa a ku hikuyini va nga zangarile a tlhela a va hlamula hi ndlela yo rula. Give gihi a wuyelo ga kona? A Bhibhiliya gi wula lezvaku ‘va no bohla zanga yabye.’ — Vala. 8:1-3. w23.09 16 ¶¶8-9

Jehovha na Jesu va na ni wunghana ga hombe nguvhu, go fana ni legi a papayi ni n’wana va nga vako nago. Handle ko kanakana zvi mu bayisile nguvhu Jehovha a ku wona n’wana wakwe na a xanisiwa, a minyiwa a tlhela a kumana ni zviringo. Ni wihi mupswali loyi a felweko hi n’wana wa ku tiva khwatsi a kubayisa loku ku vangiwako hi ku luza loko. Hi na ni kukholwa ka hombe ka lezvaku a vafileko va ta vhuka, kanilezvi lezvo a zvi vhinyi a kubayisa loku hi ku zwako loku hi felwa hi munhu hi mu randzako. A cikombiso leco ci hi vhuna ku zwisisa lezvi Jehovha a ti zwisileko zvona a cikhati leci a nga wona N’wana wakwe wo randzeka na a xaniseka ni ku dawa hi 33 Nguveni ya Hina. (Mat. 3:17) Kusukela zvezvi kala ka siku ga Cialakanyiso, zama ku gondza zvin’wani xungetano hi hakhelo ya kutlhatlhisa ka cigondzo ca wena wutsumbu kutani ka wukhozeli ga ngango. Niku ka siku ga Cialakanyiso u nga rivali ku sixtira a programa ya wukhozeli ga ni mixo go hlawuleka. Loku hi longisela timbilu ta hina kasi hi vhuneka hi Cialakanyiso, hi tava hi longile ku vhuna van’wani. — Ezra 7:10. w24.01 11 ¶¶10-12

A yin’we ya tindlela ta ku amukela a ntamu wu tako hi ka Jehovha ku hi tshinela kakwe hi mukhongelo. Jehovha i ta hlamula mikhongelo ya hina hi ku hi nyika a ntamu “wo hundza wa munhu”. (2 Kor. 4:7) Hi nga tlhela hi kuma ntamu hi wu lavako hi ku lera Mhaka yakwe hi tlhela hi ehleketa hi yona hi wukheta. (Lis. 86:11) A mahungu ya Jehovha ka hina ma nga lomu ka Bhibhiliya ma “na ni ntamu”. (Mah. 4:12) Loku u khongela ka Jehovha ni ku lera Mhaka yakwe, u ta kuma ntamu wu lavekako kasi u timisela, u simama u tsakile, kutani ku tatisa a ciavelo co karata. Wona lezvi Jehovha a mu tiyisisileko zvona muphrofeti Jona. Jona i wa chava kuya lomu Jehovha a nga mu rumile. I no khilela citimela ci ngaya ka wutshamu gin’wani. Hi kota ya lezvo, yena ni lava a nga hi navo ka citimela va wa lava kufa hi kota ya bhubhutsa. Laha a vamarinyero va nga mu hoxela lomu bimbini, i no mitiwa hi njhanjhi ya hombe. I wa hi ka wutshamu go chavisa, lomu ndzeni ka njhanjhi ya hombe. Zvini lezvi Jona a nga maha kasi a kuma ntamu ka wutshamu lego a nga hi yece? I no khongela ka Jehovha. — Jona 2:1, 2, 7. w23.10 13 ¶¶4-6

Hambu lezvi ka ku mupostoli Pedro i wa tsalela a maKristu ya zana ga malembe go sangula, Jehovha i mahile lezvaku a mapapilo lawo mava kona lomu ka Mhaka yakwe, a Bhibhiliya. Hikwalaho, hinawu ha vhuneka nyamutlha hi mapapilo yakwe. (Rom. 15:4) A tiko legi hi hanyako ka gona gi tele hi vanhu va kalako va nga kholwi ka zviphrofeto zva Bhibhiliya. A vakaneti va nga hi tseketsela hi lezvi ku hundzako malembe yo tala na hi chumayela lezvaku a kugumesa ku laha kusuhani. A vanhu vo kari va ku randza ku solasola va nga wula lezvaku a kugumesa ku nga ta tshuka ku chikela. (2 Ped. 3:3, 4) Loku hizwa zvilo zvo khwatsi hi lezvo ni lava hi va chumayelako, ni vatiri-kulori kutani ni maxaka ya hina, a kukholwa ka hina ku nga tsekatsekiswa. Mupostoli Pedro i tlhamusele ku zvini zvi nga hi vhunako ka ciyimo leco. Kuzvilava ka vokari zvi nga tshuka zvi wonekisa ku khwatsi Jehovha wa hlwela ku lovisa a tiko legi go biha. A magezu ya Pedro ma nga hi vhuna nguvhu hakuva ma hi alakanyisa lezvaku a mawonela ya Jehovha xungetano hi cikhati ma hambene nguvhu ni lezvi hina vanhu hi ci wonisako zvona a cikhati. (2 Ped. 3:8, 9) A ka Jehovha, a 1000 wa malembe ma fana ni siku gin’we. Jehovha o kombisa lihlazva-mbilu, a nga lavi lezvaku ku lova ne mun’we. Hambulezvo, a cikhati leci a siku gi to swee, a tiko legi gi ta lovisiwa gi ku bhi. w23.09 26-27 ¶¶2-5

Hikuyini Pawule a nga tsalela a maKristu ya vaHebheru le Judhiya? Kuzvilava hi kota ya zvigelo zvimbiri zva lisima. Co sangula, kasi ku va tiyisa. Na va nga se maha maKristu, a kutala kabye va wa landzela a wukhozeli ga ciJudha. Zva koteka ku ngha a varangeli va wukhongeli gabye ga kale va va chepetile hi lezvi va nga maha maKristu. Hikuyini? Hi ku a maKristu ma wa nga hi na tempeli ya ku khozela ka yona, ne alati ga civiri ga ku mu mahela kona miphahlo Nungungulu, ne vapristi kasi ku va rangela. Lezvo kuzvilava zvi va mbhetile ntamu a vapizani va Kristu niku zvi mahile ku a kukholwa kabye ku mbhela ntamu. (Mah. 3:12, 14) A vokari vabye va ringilwe ku tlhelela wukhozelini ga ciJudha. Ca wumbiri, i byelile a maKristu ya vaHebheru lezvaku ma wa nga ti karati kasi ma zwisisa a tigondzo tiswa to eta ta moya, ku nga “zvakuga zvi tiyileko” zvi kumekako ka Mhaka ya Nungungulu. (Mah. 5:11-14) Zvi wonekisa ku khwatsi a vokari va wa ha simama ku womelela ka Nayo wa Mosi. w23.10 24-25 ¶¶3-4

A vavasati vo kari va hlawula ku nga chadhi. (Mat. 19:10-12) Tiyiseka lezvaku Jehovha na Jesu a va ma woneli hasi a maKristu ma nga chadhangiko. Misaveni yontlhe, a vamakabye va cisati va nga chadhangiko cikombiso cinene lomu bandleni. A lirandzo labye ni kukhatala kabye ka lisine hi van’wani, zvi maha a maKristu lawa mava vamakabye va cisati ni vamamani va moya ka votala. (Mar. 10:29, 30) A vokari malandza ya cikhati contlhe. A vamakabye va cisati va maha zva hombe ntirweni wa kuchumayela misaveni yontlhe. (Lis. 68:11) Xana u nga ti mahela makungo zvalezvi ya ku nghenela ntiro wa cikhati contlhe? U nga tira kota phayona, kuvhunetela kuakeni kutani ku tira Bheteli. Khongela xungetano hi mixuvo ya wena. Bhula ni van’wani lava va zvi kotileko ku tatisa mixuvo leyi, u tlhela u tiva lezvi u faneleko ku maha kasi u ringanelwa. Hi kulandzela, maha makungo ma to ku vhuna ku tatisa mixuvo ya wena. Loku u nghenela ntiro wa cikhati contlhe, u ta vhulekelwa hi tindlela ta ku u maha zvotala ntirweni wa Jehovha. w23.12 22 ¶¶16-17

Kota lezvi a kuxaniseka ka hombe ku nga laha kusuhani, zva lisima nguvhu ku alakanya ku hi fanele ku ingisa cileletelo ca ku patseka ntirweni wa kuchumayela. Hambulezvo, zvi nga tshuka zvi hi karatela a ku veka kupima wutirelini ga hina loku hi kumana ni zvikarato zva timali kutani loku hi kumana ni kuvhukelwa ntirweni wa kuchumayela. Cini ci nga hi vhunako ku rangisa a Mufumo? Hi fanele ku simama hi tsumba ku ‘Jehovha wa tiyimpi’ i na hina. I ta hi vhuna loku hi simama ku rangisa zvilaveko zva Mufumo mahlweni ka lezvi zva hina. Hikwalaho, a hi chavi nchumu. (Hag. 2:4) Jehovha i lava lezvaku hi veka kupima ka ntiro wa ku ponisa wutomi hi ku maha vapizani. Hagayi i no khongotela vanhu va Jehovha lezvaku va sangulisa ntiro wabye wo basa, a ku khwatsi hi loku na vo zimeka kambe ciseketelo ca tempeli. Jehovha i tsumbisile ku i ta va “katekisa” loku va maha lezvo. (Hag. 2:18, 19) Hinawu hi nga tiyiseka lezvaku Jehovha i ta katekisa kutikarata ka hina loku hi nyika lisima a ntiro lowu a hi nyikileko ku maha. w23.11 16 ¶8; 17 ¶11

Ka papilo gakwe ka Va Le Roma, mupostoli Pawule i wulile lezvaku a vanhu vontlhe va wonhile. Makunu, a mun’we ni mun’wani wa hina a nga wonisiwa kuyini kota wo lulama ni wo kala nandzu a tlhela a tsakelwa hi Nungungulu? Pawule i tirisile a cikombiso ca Abrahama kasi ku vhuna maKristu a ku hlamula ciwutiso leci. Jehovha i vitanile Abrahama kota wo lulama a cikhati leci a nga hanya tikweni ga Kanani. Hikuyini Jehovha a vitanileko Abrahama kota wo lulama? A ku hi lezvi a nga ingisa hi kumbhelela a Nayo wa Mosi? Ne ni kutsongwani. (Rom. 4:13) A Nayo lowo wu nyikilwe a tiko ga Izrayeli ka 400 wa malembe ni kuhundza andzhako ka loku Nungungulu a vitanile Abrahama kota wo lulama. Makunu, hikuyini Nungungulu a nga vitana Abrahama kota munhu wo lulama? Jehovha i kombisile tipswalo ka Abrahama a tlhela a mu vitana wo lulama hi kota ya kukholwa kakwe. — Rom. 4:2-4. w23.12 3 ¶¶4-5

Ka “wusiku” galegi muphrofeti Natani a nga byela Dhavhidha a magezu lawa laha hehla, Jehovha i no ruma Natani kasi ku ya byela Dhavhidha lezvaku a hi yena a to mu akela tempeli. (1 Kro. 17:3, 4, 11, 12) Zvini a nga maha Dhavhidha a cikhati a ngazwa mahungu lawo? I no veka kupima ka zvin’wani, ku nga ku hlengeleta mali ni materiyali lawa ma nga wa ta laveka kasi a n’wana wakwe Solomoni a aka hi wona. (1 Kro. 29:1-5) Zvalezvi Jehovha a nga byela Dhavhidha lezvaku a hi yena a nga wa ta mu akela tempeli, i no maha civhumelwano naye. I no mu tsumbisa ku a wokari a humako lixakeni lakwe i wa ta fuma kala kupindzuka. (2 Sam. 7:16) Hi nga alakanyela lezvi Dhavhidha a to tsakisa zvona misaveni yiswa a cikhati a to tiva lezvaku o hanya 1000 wa malembe yo tsakisa na a fumelwa hi Jesu, a Hosi yi humako hi lixakeni lakwe! A matimu lawa ma hi vhuna ku wona lezvaku hambu loku hi nga zvi koti ku maha zvontlhe hi zvi xuvako ntirweni wa Jehovha, zva koteka ku na ku hi ni makatekwa ya ku ne a hi ma pimisi, lawa hi to ma kuma cikhatini ci tako. w23.04 16 ¶¶8-10

Kuzvilava u ta kuma a zvipandze zvo kongoma lomu ka Bhibhiliya zvi nga ku chavelelako loku u chava. Hi cikombiso, u nga chavelelwa hi bhuku ga Joba, na Tisimu, ni Mavingu zvin’we ni magezu ya Jesu ma kumekako ka Matewu cipimo 6. Laha u khongelako ka Jehovha ni ku lera Mhaka yakwe u tazwa ku chavelela kakwe. Hi nga tiyiseka lezvaku contlhe cikhati Jehovha i tava a longile ku hi vhuna loku hi kumana ni zvikarato. Hi nga ta tshuka hiva hoce. (Lis. 23:4) Jehovha i tsumbisa ku hi vhikela, ku hi tiyisa, ku hi seketela ni ku hi chavelela. Xungetano hi Jehovha, Isaya 26:3 i ngalo: “Loyi wa mbilu yi tiyileko u ta mu veka kuruleni, u ta mu nyika kurula hakuva i tsumba wena.” Hikwalaho, tsumba Jehovha u tlhela u londzowota a tindlela leti a ti tirisako kasi ku ku vhuna. Loku u maha lezvo, u ta kuma ntamu hambu zvikhatini zva zvikarato. w24.01 25 ¶¶16-17

A magezu ma pimiselweko ya mutsalo lowu laha hehla ma tatiseka nyamutlha. A magezu lawa ma landzelako yo tiyisa wonawu ma tira masikwini ya hina: ‘Vontlhe a vana va wena va ta maha vapizani va Jehovha, a vana va wena va tava ni kurula ka hombe. U ta bhiyelwa hi kululama. . . . U nga ta chava nchumu, ni lobyiselelo wu nga ta ha tshinela ka wena’. (Isa. 54:13, 14) Hambu a “nungungulu wa tiko legi”, Sathani, a nga na ntamu wa ku nyimisa a ntiro wa kugondzisa lowu wu mahiwako hi vanhu va Jehovha. (2 Kor. 4:4) A wukhozeli ga lisine gi vhuxetilwe niku gi nga ta ha tshuka gi chakisiwa kambe; gi ta simama kala kupindzuka. A gi kona tlhari gi mahelweko ku vhukela hina gi ta nga humelela! w24.02 4 ¶10

Kota maKristu, a cifungo ca hina ca kutinyikela ka Jehovha ca lisima nguvhu. Ci khumba a zviboho zva hina ni lezvi hi zvi mahako mingangweni ya hina. Hi ti karata nguvhu kasi ku khatalela zvilaveko zva moya zva mingango ya hina, kanilezvi a hi tshuki hi rangisa a kuxuva ka zviro zva mingango ya hina a ku hundza lezvi Jehovha a zvi lavako ka hina. (Mat. 10:35, 36; 1 Tim. 5:8) Ka zvikhati zvin’wani, zvi nga lava ku hi maha zviboho zvi nga tsakisiko maxaka ya hina na hi fela ku tsakisa Jehovha. Jehovha hi yena a muwumbi wa ngango, niku i lava lezvaku hiva ni ngango wo tsaka. (Efe. 3:14, 15) Loku hi lava kuva ni litsako la lisine, hi fanele ku maha zvilo hi mamahela ya Jehovha. Hi nga tshuki hi kanakana lezvaku Jehovha wa ku nyika lisima a kutikarata loku hi ku mahako kasi ku mu khozela laha hi khatalelako mingango ya hina hi lirandzo ni cichavo. — Rom. 12:10. w24.02 18 ¶11, ¶13