Xipimo Xa Wukhume Ni Ntlhanu Ni Zimbiri
Hanya Hi Wukhozeli Ga Nungungulu Laha Mutini
1. Xana a ku tirisa a kongomiso wa Mhaka ya Nungungulu ku khumbisa kuyini a wukati ga vanhu?
JEHOVA hi yena Mutumbuluxi wa wukati, niku a Mhaka yakwe yi nyika kongomiso wa wuchukwana nguvu ka mingango. Kota mbhanzu wa ku tirisa a kongomiso lowo, a vanhu vo tala va aka a wukati go tiya. Hi laha ku dzunzekako, a vo kari lava va nga kari va hanya zinwe na va nga tsalisangi a muchado hi kuya hi nayo va kucilwe a ku wu tsalisa. A vanwani va tsikile a ku hlengela masango ni vanhu vanwani ahandle ka kuva va tekanile. A vavanuna va tihanyi lava va nga kari va xanisa a vasati ni vana vabye va gonzile a ku kombisa wunene ni liranzo.
2. Zini zi patsekako wutomini ga ngango wa wuKristu?
2 A wutomi ga ngango wa wuKristu gi patsa zilo zo tala, zo kota a mawonela ya hina xungetano hi xikhati lexi a vanhu va faneleko ku simama zinwe kota nuna ni sati, lezi hi mahako kasi ku tatisa a tifanelo ta hina ngangweni, ni lezi hi hlayisisako zona a ziro za ngango. (Va Le Efesusi 5:33–6:4) Hambu lezi hi zi kotako ku tiva lezi a Biblia gi zi wulako xungetano hi wutomi ga ngango, lezo zi hambana nguvu ni ku tirisa a wusungukati lego ga Biblia. A ku kona ni munwe wa hina a zi lavako ku fanana ni lava Jesu a va konileko hi kota ya ku tsika a milayo ya Nungungulu. Vona va wa ti hembela vaku a kupinyamela wukhongeli ntsena zi wa enele. (Mateu 15:4-9) A hi lavi kuva ni xiyimo xa ku khozela Nungungulu kanilezi hi tsika a ku hanya hi kona ngangweni wa hina. A kuhambana ni lezo, hi lava ku kombisa a wukhozeli ga lisine ga Nungungulu, legi gi nga “bhinzu ga hombe.” — 1 Timote 5:4; 6:6; 2 Timote 3:5.
Xana A Wukati Gi Fanele Ku Simama Kala Rini?
3. (a) Ku humelela yini ka wukati ginyingi, kanilezi xana hi fanele ku ti yimisela a ku maha yini? (b) Na u tirisa a Biblia ga wena, hlamula a ziwutiso zi xaxametilweko lahasi ka nzimana leyi.
3 Hi kuanza ka hombe, a wukati gi ti komba na gi hehuka a ku tlhatlhiwa. A mipatswa yo kari leyi yi hanyileko zinwe hi malembe yo tala yi boha a ku tlhatlha wukati yi fela ku chada ni vanwani. Niku a za ha hlamalisi a kuzwa lezaku a mipatswa ya ha hi ku tekanako yi hambanile anzhakunyana ka kuva va chadile. Hambu loku vanwani va maha lezo, hina hi fanele ku lava a ku xalalisa Jehova. A hi kambisiseni a ziwutiso ni mitsalo yi lanzelako kasi ku wona lezi a Mhaka ya Nungungulu yi zi wulako xungetano hi ku simama ka wukati.
A xikhati lexi a wanuna ni wasati va tekanako, xana va fanele a ku rinzela ku hanya zinwe kala rini? (Marku 10:6-9; Va Le Roma 7:2, 3)
Xana hi xihi a xiseketelo lexi xi nga xona xoce mahlweni ka Nungungulu xa ku tlhatlha wukati lexi xi vumelelako a munhu lezaku a tlhela a teka kutani ku tekiwa? (Mateu 5:31, 32; 19:3-9)
Xana Jehova i ti zwisa kuyini xungetano hi kutlhatlhiwa ka wukati loku ku nga vumelelwiko hi Mhaka yakwe? (Malaki 2:13-16)
Xana a Biblia ga seketela a kuhambana kota ndlela ya ku lulamisa a zikarato za wukati? (1 Va Le Korinte 7:10-13)
Xana a kuhambana ku vumelelwa hi ka matshamela wahi? (Tisimu 11:5; Luka 4:8; 1 Timote 5:8)
4. Hikuyini a wukati go kari gi simamako hi xikhati xo leha?
4 A wukati go kari ga tiya, gi tlhela gi simama hi xikhati xo leha. Hikuyini? A xinwe xa zigelo za lisima hi kuva va rinzela kala vona hi wumbiri gabye va buva na va nga se tekana, kanilezi za lisima kambe a ku kuma munghana loyi a nga ni mixuvo yo fana ni leyi ya wena na a hi loyi a zi kotako ku bhulisana hi timhaka laha kubaseni. Hambulezo, a xa lisima a ku hunza lezo hi ku kuma a munghana loyi a ranzako Jehova na a komba xichawo ka Mhaka yakwe kota xiseketelo xa ku yimisana ni zikarato. (Tisimu 119:97, 104; 2 Timote 3:16, 17) A munhu loye a nga ta alakanya lezaku loku a zilo zi nga fambi khwatsi, i ta zi kota ku tlhatlha a wukati kutani ku va hambana. Yena a nga ta tirisa a zihoxo za munghana wakwe wa wukati kota xigelo xa ku tsika a wutihlamuleli gakwe. Wutshanwini ga lezo, yena i ta yimisana ni zikarato a tlhela a kuma tindlela ti nene ta ku zi lulamisa.
5. (a) Xana a kutsumbeka ka Jehova ku patsekisa kuyini wukatini? (b) Hambu loku ku hi ni kukanetwa, hi wahi mabhinzu lawa ma nga kumiwako hi ku namarela a milayo ya Jehova?
5 Satani i phikiza lezaku a xikhati lexi hi xanisekako, hi ta tsika a tindlela ta Jehova. (Joba 2:4, 5; Mavingu 27:11) Kanilezi a wunyingi ga Timboni ta Jehova leti ti xanisekako hi kota ya kuva ni vanghana va wukati va nga vakaneti a ti tlhatlhangi xivumelwano xa tona xa wukati. Ta ha simama a ku tsumbeka ka Jehova ni ka milayo yakwe. (Mateu 5:37) A vo kari lava va timiselako va kuma litsako la ku a munghana wabye wa wukati a patsana navo va tirela Jehova — hambu na ku hunzile malembe na a kaneta! (1 Pedro 3:1, 2) A ka maKristu lawa a vanghana va wona va wukati va nga kombisiko kucica kutani lava a vanghana va wona va wukati va va tsikileko hi kota ya ku tirela Jehova, lawo kambe ma zi tiva lezaku ma ta katekisiwa hi kota ya ku nyika xikombiso xa ku khozela Nungungulu laha mutini. — Tisimu 55:22; 145:16.
A Munwe Ni Munwani I Wa Mahe Xipanze Xakwe
6. Kasi kuva ni wukati go tiya, i lulamiselo gihi gi faneleko a ku kombisiwa xichawo?
6 Hakunene, kasi kuva ni wukati go tiya ku laveka a zo hunza a ku tshama zinwe ntsena. A xilaveko-tshinya xa munwe ni munwani wa vatekani ku kombisa xichawo hi malulamiselo ya Jehova ya wuhloko. Lezo zi maha lezaku kuva ni nayo ni kutshamiseka laha mutini. Lomu ka bhuku ga 1 Va Le Korinte 11:3, ha gonza: “A hloko ya wanuna munwe ni munwani hi Kristu, ni hloko ya wasati hi nuna wakwe, ni hloko ya Kristu hi Nungungulu.”
7. Xana a wuhloko gi fanele ku tirisiswa kuyini laha mutini?
7 U zi wonile lezi a vesi legi gi zi wulako kuranga? Ina, a wanuna munwe ni munwani i na ni Hloko, Kristu, loyi a faneleko ku ti veka hasi ka yena. Lezo zi wula lezaku a nuna i fanele ku tira kota hloko hi ndlela leyi yi kombisako matshamela ya Jesu. Kristu wa ti veka hasi ka Jehova, wa ranza nguvu a bandla, a tlhela a gi hlayisa. (1 Timote 3:15) Yena i kalile “a ti nyikela hi kota ya gona.” Jesu a nga na matshanza niku a hi loyi a nga khataliko, kanilezi i ‘rulile na hi ni mbilu yi koramileko.’ Lava va nga hasi ka wuhloko gakwe va “kuma kuhumula mihefemulweni ya [vona].” A xikhati lexi a nuna a hlayisako ngango wakwe hi ndlela leyi, yena i komba lezaku wa ti veka hasi ka Kristu. Makunu, a sati loyi a nga muKristu i fanele ku tizwa na a bhinzula ni ku tizwa khwatsi hi ku tirisana ni nuna wakwe a tlhela a ti veka hasi ka wuhloko gakwe. — Va Le Efesusi 5:25-33; Mateu 11:28, 29; Mavingu 31:10, 28.
8. (a) Hikuyini zi nga ha wonekako ku khwatsi a tindlela ta wuKristu a ti nehi mabhinzu lawa ma lavekako mitini yo kari? (b) Xana hi fanele ku maha yini loku hi yimisana ni matshamela lawo?
8 Hambulezo, a zikarato zi ta humelela. A xiviti xo kari xa ku kongomisiwa hi vanwani xa zi kota ku ngha xi zimile timitsu mahlweni ka kuva ni munwe laha ngangweni a sangulile a ku tirisa matshinya ya milayo ya Biblia. A ku maha zikombelo hi wunene ni mahanyela ya ku kombisa liranzo zi nga ha woneka na zi nga nehi mabhinzu. Hina ha zi tiva lezaku a Biblia gi wula ku ngalo hi fanele ku susa a “khulo, ni zanga, ni guwa, ni wuxezi.” (Va Le Efesusi 4:31) Kanilezi loku a ziro zo kari za ngango zi woneka ku khwatsi a zi zwisisi a zilo zinwani, xana ku fanele ku mahiwa yini? Kunene, Jesu a nga pimanyisangi lava va nga mu xanisa ni ku mu rukatela, kanilezi yena i lo tsumba Dadani wakwe. (1 Pedro 2:22, 23) Hikwalaho, a xikhati lexi a matshamela lawa ma vangako zikarato ma humelelako laha mutini, nyika xikombiso xa kuhanya hi wukhozeli ga Nungungulu hi ku khongelela xivuno xa Jehova wutshanwini ga ku lanzela tindlela ta tiko. — Mavingu 3:5-7.
9. A wutshanwini ga ku hlota zihoxo, zini lezi a vanuna vo tala va gonzileko ku zi maha?
9 A kucica a ku humeleli hi kuhatlisa zikhati zontlhe, kanilezi a wusungukati ga Biblia ga tira hakunene a xikhati lexi gi tiriswako hi lihlaza-mbilu ni kukhanzakanya. A vanuna vo tala va wona lezaku a wukati gi sangulile ku chukwata a xikhati lexi va nga tiva lezi Kristu a hlayisisako zona a bandla. A bandla lego a gi wumbiwi hi vanhu va kumbhelela. Hambulezo, Jesu wa gi ranza, yena i nyika a xikombiso xa xi nene ka gona, niku wa tirisa Mitsalo lezaku a gi vuna a ku anza. Yena i nyikele a wutomi gakwe hi kota ya gona. (1 Pedro 2:21) A xikombiso xakwe xa kuca a vanuna va maKristu lezaku va nyika a xikombiso xa xi nene xa wuhloko ni ku nyika xivuno xa liranzo kasi ku chukwatisa a wukati gabye. Lezo zi pswala mihanzu ya yi nene nguvu a ku hunza ku hlota zihoxo kutani ku ala a ku wulawula.
10. (a) Xana a nuna wo kari kutani sati — hambu loku a hi loyi a ti wulako muKristu — a nga karatisa wutomi ga vanwani laha mutini hi tindlela muni? (b) Zini zi kotekako ku mahiwa kasi ku chukwatisa a matshamela lawo?
10 Xana ku nga mahiwa yini loku a nuna wo kari a nga khataleli a zilaveko za kutizwa za ngango wakwe kutani a nga mahi malulamiselo ya xigonzo xa Biblia ni ya yinwani mitiro? Kutani loku a sati wo kari a nga tirisani ni nuna wakwe ge hambu ku kombisa a kutikoramisa loku ku leletelwako hi Nungungulu ke? A vo kari va kuma mihanzu yi nene hi kuva ni kubhulisana ka xichawo xungetano hi zikarato za ngango. (Genesisi 21:10-12; Mavingu 15:22) Kanilezi hambu loku a mihanzu ya kona yi nga hi yona yontlhe leyi hi nga yi rinzela, a munwe ni munwani wa hina wa zi kota ku veka canja lezaku kuva ni kuchukwata laha mutini hi ku kombisa a mihanzu ya moya wa Nungungulu wutomini ga hina, na hi komba kukhatala ka liranzo hi ziro zinwani za ngango. (Va Le Galatia 5:22, 23) Lexi xi to tisa wuchukwana a hi ku rinzela lezaku munwani a maha xo kari, kanilezi ku maha a xipanze xa hina, lezi zi to komba lezaku hi hanya hi wukhozeli ga Nungungulu. — Va Le Kolosi 3:18-21.
Lomu A Mihlamulo Yi Kumiwako Kona
11, 12. Xini lexi Jehova a hi nyikako kasi ku hi vuna lezaku hiva ni wutomi ga ngango go tiya?
11 Ku na ni zihlowo zinyingi lomu a vanhu va yako kona lezaku va ya lava wusungukati ga timhaka ta mingango yabye. Kanilezi hina ha zi tiva lezaku a Mhaka ya Nungungulu yi na ni wusungukati ga gi nene nguvu, niku ha bonga hi lezi Nungungulu a tirisako a hlengeletano yakwe yi wonekako kasi ku hi vuna a ku gi tirisa. Xana wa kuma mabhinzu yo enela hi xivuno lexo? — Tisimu 119:129, 130; Mika 4:2.
12 Ahandle ka kuva kona mitlhanganwini ya bandla, xana wa ti vekela zikhati zo khanzakanya za xigonzo xa Biblia xa ngango? A mingango leyi yi mahako lezo ya zi kota ku tira kasi kuva ni wumunwe wukhozelini ga yona. A mingango leyo ya kuma mabhinzu yo tala wutomini ga yona a xikhati lexi yi tirisako a Mhaka ya Nungungulu ka matshamela ya yona wutsumbu. — Deuteronome 11:18-21.
13. (a) Loku hi hi ni ziwutiso xungetano hi timhaka ta ngango, hi kwihi lomu a zikhati zo tala hi nga kumako a xivuno lexi hi xi lavako? (b) Zini zi faneleko ku kombiswa ka ziboho zontlhe lezi hi zi mahako?
13 Za koteka a ku uva ni ziwutiso xungetano hi timhaka ta ngango. Hi xikombiso, ku nga wuliwa yini hi ku ti vekela a ntsengo wa vana lava va faneleko ku pswaliwa? Xana a kubhoxa nyimba ku na ni xigelo? Ahati loku a nwanana a kombisa kukhatala kutsongwani hi zilo za moya, xana i fanele ku kurumetwa kala kwihi lezaku a hlengela ni ngango wukhozelini? Ka wulawuliwa hi ziwutiso zo tala zo fana ni lezo lomu mabhukwini lawa ma humesiwako hi Timboni ta Jehova. Gonza a ku tirisa a zivuno za xigonzo xa Biblia, a kupatsa ni maindise, kasi a ku kuma mihlamulo. Loku u nga hi nawo a mabhuku lawa ma kumbukilweko lomu ka indise, languta lomu ka biblioteka yi nga lomu ka Salawu ya Mufumo. Kutani u ngava ni mabhuku lawo lomu ka komputadori ya wena. U nga zi kota a ku bhulisana hi ziwutiso za wena ni maKristu ma buvileko ya xinuna ni ya xisati. Kanilezi u nga rinzeli lezaku zikhati zontlhe va ta ku nyika hlamulo wa laha kubaseni wa lezi u faneleko kutani u nga faneliko ku maha. Zikhati zinyingi wena u fanele ku maha xiboho ha wece kutani kota patswa. Zonake maha ziboho lezi zi kombako lezaku u hanya hi wukhozeli ga Nungungulu na ku nga hi kuwoneni ka vanhu ntsena kanilezi ni laha mutini kambe. — Va Le Roma 14:19; Va Le Efesusi 5:10.
Ziwutiso Za Kuvuxeta
• Xana a kutsumbeka mahlweni ka Jehova ku patsekisa kuyini kutsumbekeni ka vatekani?
• A xikhati lexi hi kumekako lomu ka tshikelelo wu vangiwako hi zikarato za ngango, zini zi to hi vuna a ku maha lezi zi xalalisako Nungungulu?
• Hambu loku vanwani laha ngangweni va nga mahi xipanze xabye, zini lezi hi zi kotako ku maha kasi ku chukwatisa a matshamela lawo?
[Mufota ka phajina 155]
A wuhloko ga nuna gi fanele ku kombisa a matshamela ya Jesu
[Mufota ka phajina 157]
A kuva ni xigonzo xa Biblia xo khanzakanya laha ngangweni ku vuna lezaku a ngango wuva ni wumunwe