Jehova i Nungungulu wa liranzo

1. Hi gihi tshamela ga hombe ga Nungungulu, niku a ku tiva lezo zi ku maha u ti zwisa kuyini hi yena?

A MHAKA yi pimisilweko ya Jehova, a Biblia, yi hi byela lezaku “Nungungulu liranzo.” A yi wuli ntsena lezaku a liranzo ginwe ga matshamela yakwe yo tala ma hlamalisako, kanilezi gi ngalo “Nungungulu liranzo.” (1 Joh. 4:8) Hi gona tshamela gakwe ga hombe. Jehova a ngova ni liranzo ntsena — liranzo yena munhu wa kona. A zo ku tsakisa ku tiva lezaku a Muvangi wa wuako gontlhe ni zontlhe zi hanyako i Nungungulu wa liranzo! Zontlhe lezi a mahako i zi maha hi liranzo.

2. A liranzo la Nungungulu li hi nyika xitiyisekiso muni? (Wona mufota kusanguleni ka nzima.)

² A liranzo leli Nungungulu a nga nalo hi zivangwa zakwe li hi tiyisekisa lezaku wontlhe makungo yakwe hi vanhu ma ta tatiseka khwatsi niku ma ta neha makatekwa ya hombe nguvu ka vontlhe lava va tova hasi ka mufumo wakwe. Hi xikombiso, hi kota ya liranzo, Jehova “i vekile a siku legi a ta nga lamula ha gona tiko hi kululama hi munhu loyi a mu yimisileko,” Jesu Kristu. (Miti. 17:31) Hi nga tiyiseka lezaku lezo zi ta tatiseka. Ka vanhu va timbilu ti nene ni vo ingisa, a kulamulwa kabye ko tsakisa ku ta va nehela makatekwa ya wumanziko go tsakisa lawa va to ti buza hi wona kala kupinzuka.

A MATIMU MA KOMBA YINI?

3. U alakanya lezaku a wutomi gi wa ta tshamisa kuyini loku Nungungulu i wa nga ranzi vanhu?

³ Hi nga alakanya lezi a wutomi gi nga wa ta tshamisa zona loku Nungungulu i wa nga ranzi vanhu. A zi lavi kuza hiya kule; cuwuka matimu yo bayisa ya wutomi tikweni legi gi fumelwako hi vanhu na va rangelwa hi nungungulu wa gona wo kala liranzo ni wa xiviti, Satani Diabolus. (2 Kor. 4:4; 1 Joh. 5:19; gonza Kuvululelwa 12:9, 12.) Lezo zi hi komba lezi a wumanziko gi nga wa ta tshamisa zona loku a wuako gi wo simama ku tira na gi nga fumelwi hi Nungungulu wa liranzo.

4. Hikuyini Jehova a vumeleleko wuhluwuki ga ku vukela wuhosi gakwe go lulama?

⁴ A xikhati lexi a nga hluwukela wuhosi ga Jehova, Satani i lo ya kucetela patswa wo sangula wa vanhu lezaku wu hluwukawu. I lo phikiza a fanelo ni kululama ka wuhosi ga Nungungulu ga wuako gontlhe. Hi lisine, Satani i wulile lezaku a mafumela yakwe ma tava chukwana ku hunza a mafumela ya Muvangi wa hina. (Gen. 3:1-5) Jehova i vumelele Satani lezaku a zama ku komba mafumela yakwe, hambulezo a kuvumelelwa loko ka xikhatanyana. Hi wutlhari, Jehova i tsika xikhati xo enela xi hunza kasi ku komba ziku dlunya lezaku a ku na mufumeli munwani a zi kotako ku fuma khwatsi vanhu ahandle ka yena. A hlomulo lowu vanhu va hanyako ka wona wu komba lezaku a vanhu, hambu Satani, a va zi koti ku tatisa a zilaveko za vanhu za kuva ni mufumo wa wu nene.

5. Zini lezi a matimu ya vanhu ma zi kombako ziku dlunya?

⁵ Ka 100 wa malembe lawa ma ha hi ku hunzako, ku delwe vanhu vo hunza 100 wa timiliyoni tiyimpini ta matiko. Nyamutlha, a xiyimo xa tiko xiya xi engetela ku biha. Lezo hi lezi a Mhaka ya Nungungulu yi sinako yi wulile lezaku zi wa ta humelela “masikwini yo gumesa” ya tiko legi, yiku “a vanhu vo biha ni vakanganyisi va ta nonohisa vaya mahlweni kubiheni.” (2 Tim. 3:1, 13) A matimu a ma siyi kukanakana xungetano hi lezi a Biblia gi wulako loku giku: “O Jehova, nza zi tiva lezaku a ndlela ya munhu a yi le ntanwini wakwe, kambe a munhu a nga zi koti ku lulamisa a mazambo yakwe.” (Jer. 10:23) Jehova a nga vangangi vanhu na va hi ni wuzikoti kutani fanelo ya ku ti mahela zabye na va nga rangelwi hi yena.

6. A kuva Nungungulu a vumelela wubihi hi xikhati xo kari zi tatisa kungo muni?

⁶ Ahandle ka ku komba lezaku a mafumela ya vanhu a ma vuni nchumu, a kuva Nungungulu a vumelela wubihi hi xikhatanyana zi tatisa kungo ginwani ga hombe. Zi nyika wukustumunyu go tiya ga lezaku a mufumo wa Nungungulu hi wona woce wu zi kotako ku tira khwatsi. Anzhako ka loku Jehova a lovisile a wubihi ni lava va gi vangako, loku ku tshuka ku humelela munhu munwani a phikiza mafumela ya Yakwe ya liranzo, ku wa nga ta ha va ni xilaveko xa kuva Nungungulu a vumelela wuhluwuki lego. I wa ta tirisa lezi zi sinako zi humelele matinwini ya vanhu kota xigelo xo lulama xa ku susa vahluwuki lavo hi xihatla — a nga va tsiki va byala kambe wubihi.

JEHOVA I SINA A KOMBISILE A LIRANZO

7, 8. Hi tihi a tindlela to kari leti Jehova a kombisako hi tona liranzo lakwe la hombe?

⁷ Jehova i kombisa a liranzo lakwe la hombe hi tindlela to hambanahambana. Hi xikombiso, cuwuka a kusaseka ka wuako. Ku na ni tibiliyoni ta mitlawa ya hombe ya tinyeleti, niku a wunwe ni wunwani wa yona wu na ni tibiliyoni ta tinyeleti ni zirenzelekwani. Ka ntlawa lowu hina laha misaveni hi wu wonako wu vitwako Via Láctea, a yinwe ya tinyeleti leto i gambo. Phela loku a gambo gi wa nga hi kona na ku nga hi na wutomi misaveni. A zivangwa zontlhe lezo zi kombisa a wuNungungulu ga Jehova ni matshamela yakwe, yo kota ntamu, wutlhari, ni liranzo. Kunene, “a matshamela [ya Nungungulu] ma nga wonekiko, wu nga ntamu wakwe wa pinzukelwa ni wunungungulu gakwe, ma wonekile maku dlunya kusukela kuvangiweni ka misava, hakuva ma tibyiwa hi mitiro yakwe.” — Rom. 1:20.

⁸ Laha misaveni, Jehova i mahile zontlhe kasi ku vuna zivangwa zakwe zi mahelweko ku hanya laha misaveni. A vanhu, i va mahele simu go saseka ga paradise a tlhela a va nyika kupima ko mbhelela ni mimiri yo mbhelela kasi ku hanya kala kupinzuka. (Gonza Kuvululelwa 4:11.) Tlhatakumbiri, i ‘nyika kuga ka zivangwa zontlhe, hakuva a wuxinji gakwe ga kala kupinzuka.’ — Tis. 136:25.

9. Ahandle ka liranzo, i mole muni lowu a wumunhu ga Jehova gi tshukako gi vulula, niku hikuyini?

⁹ Hambu lezi a ti kombisako kota Nungungulu wa liranzo, Jehova wa venga lezi zi bihileko. Hi xikombiso, Tisimu 5:4-6 gi wula lezi ha Jehova: “Wena a ku Nungungulu a tsakiswako hi kubiha; . . . Wa venga vontlhe a vamahi va kubiha.” Gi engeta giku: “Jehova wa nyenya a zigevenga ni vakhohlisi.”

LOKULOKU A WUBIHI GI TA MBHELA

10, 11. a) Zini lezi Jehova a to zi maha hi vanhu va kubiha? b) Xana Jehova i ta chachazelisa kuyini a vanhu va timbilu ti nene?

¹⁰ Kota Nungungulu wa liranzo loyi a vengako kubiha, Jehova i na ni kungo ga ku susa wubihi misaveni — ni wuakweni gontlhe — a xikhati lexi a kuphikizwa ka wuhosi gakwe ku to fuviswa. A Mhaka ya Nungungulu ya tsumbisa yiku: “A vamahi va kubiha va ta lobyiswa; kanilezi lavo va rinzelako ka Jehova va taga tshomba ya tiko. Ka ha hi xikhatanyana, zonake a wakubiha a nga ta kuva kona . . . Ni valala va Jehova va ta kota kuhluka ka wuriselo, va ta nwalala kota musi.” — Tis. 37:9, 10, 20.

¹¹ Hi tlhelo ginwani, a Mhaka ya Nungungulu yi tlhela yi tsumbisa yiku: “A valulamileko va taga tshomba ya tiko, va aka ka gona kala kupinzuka.” (Tis. 37:29) A vanhu lavo vo lulama “va ta xalaliswa hi kurula ka hombe.” (Tis. 37:11) Lezo zi ta maheka hakuva Nungungulu wa liranzo xontlhe xikhati i maha lezi zi vunako malanza yakwe yo tsumbeka. A Biblia gi hi byela lezi: “I ta kulula mihloti yontlhe mahlweni yabye. Ku nga ha ta va kona kufa, hambu ni hlomulo, kutani kurila ni kubayisa; hakuva a zilo zo sangula zi hunzile.” (Kuv. 21:4) Hi nga wona wumanziko go tsakisa gi rinzelwako hi hina hontlhe hi nyikako lisima a liranzo la Jehova hi tlhela hi mu ingisa kota Mufumeli wa hina!

12. Hi mani a woniwako kota “munhu a mbheleleko”?

¹² A mhaka ya Nungungulu yi hi byela lezi: “Cuwukisisa a munhu a mbheleleko, u languta loyi a lulamileko, hakuva a munhu [loye i tava ni wumanziko ga kurula, NM]. A vahambunyeti va ta lobyiswa vontlhe; kanilezi a pswalo wa vakubiha wu ta tsenwa.” (Tis. 37:37, 38) “A munhu a mbheleleko” i tiva Jehova ni N’wana wakwe a tlhela a maha kuranza ka Nungungulu. (Gonza Johani 17:3.) A munhu loyi wa chela kota hi magezu ma nga ka 1 Johani 2:17 ma nge: “A tiko ga hunza, ni kunavela ka gona; kanilezi loyi a mahako kuranza ka Nungungulu i ta tshama kala kupinzuka.” Laha a magumo ma yako ma tshinela, za xihatla kuva hi ‘rinzela Jehova, hi hlayisa a ndlela yakwe.’ — Tis. 37:34.

XIKOMBISO XA HOMBE XA LIRANZO LA NUNGUNGULU

13. Ximaho muni xa hombe xa liranzo lexi Jehova a xi mahileko kasi ku vuna vanhu?

¹³ Hambu lezi hi nga mbhelelangiko, hi nga zi kota ku ‘hlayisa a ndlela ya Jehova.’ Hi nga wumba wunghana ga hombe kambe na Jehova hi kota ya xikombiso xakwe xa hombe xa liranzo. I lo humesa nzhiho hi muphahlelo wa Jesu Kristu, a vulula ndlela ya lezaku a vanhu va ingisako va tlhatlhiswa ka xionho ni kufa, lezi hi thapelisilweko hi Adamu. (Gonza Va Le Roma 5:12; 6:23.) Jehova i wa mu tsumba hi kumbhelela N’wana wakwe a belekilweko yece, loyi a nga tsumbekile Kakwe hi malembe ya tsanza-vahlayi le tilweni. Kota Dadani wa liranzo, handle ko kanakana Nungungulu i bayisekile hi ku wona a kubiha loku Jesu a mahelweko laha misaveni. Hambulezo, Jesu i lo seketela wuhosi ga Nungungulu hi kutsumbeka a tlhela a komba lezaku a munhu wo mbhelela a nga zi kota ku simama a tsumbekile ka Jehova hambu loku a hi kuringweni.

14, 15. Makatekwa muni ma nehilweko hi kufa ka Jesu?

¹⁴ Jesu i simamile a tsumbekile a tlhela a seketela wuhosi ga Jehova ziringweni za hombe nguvu, a kala a yafa na a hi nanza go tsumbeka ga Dadani wakwe. Hi kudawa kakwe, Jesu i hakhele a nzhiho kambe lowu wu nga laveka kasi ku tlhatlhisa vanhu ni ku vulula ndlela ya kuva va kuma wutomi ga pinzukelwa misaveni yiswa leyi Nungungulu a tsumbisako. A ho ku mu bonga hi kutsumbeka kakwe! Mupostoli Paule i lo komba a liranzo leli Jehova na Jesu va li kombisileko hi ku maha lezo. I te ngalo: “Na ha hi ni gome, Kristu i lo fela hi xikhati xi faneleko lava va nga chaviko Nungungulu. Hakuva za tsanza ka munhu ku fela loyi a lulamileko, kutani ku ngava kona munhu loyi a tiyako ku fela munhu nene. Kanilezi Nungungulu wa kombisa a kuhiranza kakwe hi lexi, lezaku na ha hi vaonhi Kristu i lo hi fela.” (Rom. 5:6-8) Mupostoli Johani i tsalile lezi: “A ku hi ranza ka Nungungulu ku wonekelisilwe hi lezi, Nungungulu i rumele a N’wana wakwe a belekilweko yece ata laha misaveni, kasi hina hi fela ku hanya ha yena. A liranzo hi leli, a hi lezaku hina hi mu ranzile Nungungulu, kanilezi hi yena a hi ranzileko, a rumela N’wana wakwe a kuva nzhiho wa zionho za hina.” — 1 Joh. 4:9, 10.

¹⁵ Xungetano hi liranzo la Nungungulu hi vanhu, Jesu i te: “Hakuva Nungungulu i lo ranza tiko kota lezi, a kala a nyikela a N’wana wakwe a belekilweko yece, kasi ni wihi loyi a kholwako kakwe a nga lovi, kanilezi ave ni wutomi ga pinzukelwa.” (Joh. 3:16) A liranzo la Nungungulu hi vanhu la hombe nguvu laha ka kuza a nga tsiki ku va vuna hambu loku yena a luza zokari kasi ku maha lezo. A liranzo lakwe la kala kupinzuka. A li nga ta tshuka li vumaleka. Paule i tsalile lezi: “Nza kholwa nguvu lezaku hambu ku hi kufa, hambu wutomi, hambu ni tingelosi, hambu ni vafumeli va mimoya, hambu ni zilo zi nga kona, kutani zilo zi ta ngata, hambu ni mintamu ya le hehla, hambu ya lomu kueteni, kutani xinwani xilo xi vangilweko, zi nga ta zi kota ku hi hambanyisa ni liranzo la Nungungulu, leli li nga kona ka Kristu Jesu a Hosi ya hina.” — Rom. 8:38, 39.

A MUFUMO WA NUNGUNGULU WA FUMA

16. Xini a Mufumo wa wuMessia, niku himani loyi Jehova a mu nyikileko kufuma?

¹⁶ A liranzo la Nungungulu hi vanhu li woneka ka lulamiselo a gi mahileko ga Mufumo wa wuMessia. Jehova i sina a vekile mufumo wakwe mandleni ya N’wana wakwe, loyi a ranzako vanhu a tlhela a ringanelwa nguvu hi ku fuma. (Mav. 8:31) Kuvukeni kabye, a ziga-tshomba-kulobye za Kristu za 144.000 zi famba ni matimu lawa zi ma kumileko kuhanyeni ka zona kota vanhu va nyama. (Kuv. 14:1) A Mufumo wu wa hi wona mhaka-tshinya ya kugonzisa ka Jesu, niku i gonzisile vapizani vakwe lezaku va khongela vaku: “Dadani wa hina wa le tilweni, a vito ga wena a gi hlawuliwe. A wute mufumo wa wena. Kuranza ka wena a ku mahiwe misaveni, kota lezi ku mahiwako le tilweni.” (Mat. 6:9, 10) Hi nga alakanyela a makatekwa ma to kumiwa hi vanhu va ingisako a xikhati lexi a mikhongelo leyo yi to tatisiwa!

17. Tlhamusela a kuhambana ku nga kona xikari ka wuhosi ga Jesu ni mifumo ya vanhu va vaonhi.

¹⁷ Hi nga wona kuhambana ku nga kona xikari ka wuhosi ga liranzo ga Jesu le tilweni ni mifumo ya vanhu leyi yi dayako vanhu va timiliyoni tiyimpini! Jesu i khatala nguvu hi vanhu lava a va fumelako niku i kombisa a matshamela yo saseka ya Nungungulu, nguvunguvu liranzo. (Kuv. 7:10, 16, 17) Jesu i te ngalo: “Tanani ka mina, nwina nwentlhe mu tirako ni ku binzwa, nzi ta mu humuta. Rwalani a pingu wa mina, mu gonza ka mina; hakuva nzi rulile, nzi hi ni mbilu yi koramileko; mu ta kuma kuhumula mihefemulweni ya nwina. Hakuva a pingu wa mina a wu tsanzi, ni nzhwalo wa mina wa hehuka.” (Mat. 11:28-30) A magezu lawo a mo ku tiyisa hlana!

18. a) Zini lezi a Mufumo wa Nungungulu wu zi mahako kusukela loku wu yimisilwe? b) Zini hi to wulawula hi zona ka nzima yi lanzelako?

¹⁸ A wuprofeti ga Biblia gi komba lezaku a Mufumo wa Nungungulu wa le tilweni wu yimisilwe a xikhati lexi a kuvakona ka Kristu ku nga sangula hi 1914. Kusukela leyo, ku kari ku hlengeletwa misalela ya lava va to fuma na Jesu le tilweni zinwe ni “xidlemo xa tsanza-vahlayi” xa vanhu lava va to pona kugumeseni ka tiko legi va nghena misaveni yiswa ya Nungungulu. (Kuv. 7:9, 13, 14) A xidlemo lexo xa hombe ku kota kwihi? Zini zi lavekako ka vona? A nzima yi lanzelako yi ta hlamula ziwutiso lezo.