A vaIzrayeli va kale va walwa tiyimpi — hikuyini hina maKristu hi kalako hi ngalwi?

NDZENI ka Yimpi ya Wumbiri ya Misava Yontlhe, a murangeli wo kari wa masochwa ya vaNazi i no bhongela ntlawa wa Vakustumunyu va Jehovha, aku: “Loku ne mun’we wa n’wina a nga vhumeli ku yalwa ni tiko ga França kutani ga Inglaterra, n’wentlhe mu ta dawa mu ku bhi!” Hambu lezvi ku nga hi ni masochwa ya SS ma nga hlomile zvibhamu, ne mun’we wa vamakabye va hina a nga tsemeka hlanha a vhumela. Lezvo zvi wa lava kutiya-hlanha ka hombe futsi! A tshango legi gi komba khwatsi a tshamela ga hina Vakustumunyu va Jehovha: A hi vhumeli kulwa tiyimpi ta tiko legi. Hambu loku vaku va ta hi daya, hi simama hi ala ku ti nghenisela ka tiholova ta tiko legi.

1. A VAIZRAYELI VONTLHE VA WA HI VA TIKO GIN’WE

A kale, Jehovha i wa tlhanganisile vanhu vakwe vontlhe va wumba tiko gin’we — ku nga vaIzrayeli. A vaIzrayeli lavo i wa va wona kota ‘tshomba yakwe ku hundza man’wani matiko.’ (Ekso. 19:5) I tlhelile a va nyika tiko go kari kasi va tshama ka gona. Hikwalaho, loku Jehovha a ruma vaIzrayeli lezvaku va yalwa ni tiko gin’wani, va wa ngalwi kutani ku daya vanhu lava vonawu va nga khozela Jehovha.a

Inyamutlha, a vakhozeli va lisine va kona “ka wontlhe matiko, ni tixaka, ni mifumo, ni tirimi.” (Kuv. 7:9) Loku a vanhu va Nungungulu va wolwa tiyimpi, va wa talwa ni vanhu va khozelako navo— hambu ku tlhela va va daya futsi!

2. JEHOVHA I WA RUMA VAIZRAYELI LEZVAKU VALWA TIYIMPI

A kale, Jehovha i wa boha ku hi rini niku hikuyini a vaIzrayeli va nga fanele kulwa yimpi. Hi cikombiso, laha Jehovha a nga wona lezvaku a vaKhanani lava va nga tiveka nguvhu hi ku khozela madhimoni, ku maha wubhayi go nyenyeza ni ku maha miphahlo hi zvivanana va fanele ku loviswa, i no byela vaIzrayeli lezvaku va yalwa navo. Jehovha i byelile vaIzrayeli lezvaku va lovisa vanhu lavo va nga hi ni mahanyela yo biha tikweni legi a nga va tsumbisile. (Lev. 18:24, 25) Andzhako ka loku a vaIzrayeli va nghenile Tikweni gi Tsumbisilweko, Nungungulu i wa ta na a va chusa ku valwa tiyimpi kasi ku va vhikela ka valala. (2 Sam. 5:17-25) Kanilezvi, Jehovha a nga tshukangi a va chusa ku va ti mahela ciboho ha voce ca kuya yimpini. Loku va tshuka va zvi sukela, a kutala ka zvikhati zvi wa nga va fambeli khwatsi. — Mitse. 14:41-45; 2 Kro. 35:20-24.

Inyamutlha, Jehovha a nga chusi vanhu lezvaku valwa tiyimpi. Loku a matiko malwa, a ma lweli kurandza ka Nungungulu; ma lwela lezvi zvi laviwako hi vanhu. Va nga lwela ku kuma tiko gin’wani kasi giva ga vona, kutani kasi ku kuma mali, kutani kasi ku vhuvhumisa mawonela yo kari ya politika. Ahati lava va nge valwa tiyimpi ta Nungungulu kasi ku vhikela wukhongeli gabye kutani ku daya valala va Nungungulu ke? Jehovha i ta vhikela vakhozeli vakwe va lisine a tlhela a lovisa valala vakwe cikhatini ci tako. I ta maha lezvo yimpini ya Armagedhoni. (Kuv. 16:14, 16) Ka yimpi leyo, Jehovha a nga ta tirisa vanhu — a vakhozeli vakwe laha misaveni. Kanilezvi i ta tirisa tingilozi. — Kuv. 19:11-15.

3. A VAIZRAYELI VA WA NGA DAYI LAVA VA NGA KHOLWA KA JEHOVHA

A kale, a masochwa ya Izrayeli ma wa tolovela ku va mahela wuxinji lava va nga kombisa kukholwa ka Jehovha, ma daya ntsena lava yena a nga va wona ku va ringanelwa hi kufa. Wona zvikombiso lezvi zva zvimbiri: Hambu lezvi Jehovha a nga layile lezvaku a vaIzrayeli va lovisa tiko ga Jeriko, va ponisile Rahabi ni maxaka yakwe hi kota ya kukholwa kakwe. (Jox. 2:9-16; 6:16, 17) Hi ndzhako ka cikhati, a dhoropa gontlhe ga Gibheyoni gi no ponisiwa hi lezvi a vanhu va kona va nga kombisa hi mbilu yontlhe lezvaku va chava Nungungulu.— Jox. 9:3-9, 17-19.

Inyamutlha, a matiko lawa ma lwako yimpi va daya ni lava va kombisako kukholwa; niku ka zvikhati zvin’wani ku dawa ni citshungu ci nga hiko ni nandzu.

4. A VAIZRAYELI VA WA FANELE KU INGISA NAYO WA NUNGUNGULU TIYIMPINI TABYE

A kale, Jehovha i wa lava ku a masochwa ya Izrayeli malwa tiyimpi hi ku landza zvileletelo lezvi a nga va nyikile. Hi cikombiso, ka zvikhati zvin’wani Nungungulu i wa byela vaIzrayeli ku loku va lava ku teka dhoropa go kari va ranga hi ku gi “kombela hi kurula.” (Deut. 20:10) Jehovha kambe i wa lava ku a masochwa ya Izrayeli ni wugovelo gabye zvi tshama zvi basile, va tlhela va nga hi na mahanyela yo biha. (Deut. 23:9-14) Hambu lezvi a matiko lawa va nga gamekene nawo va nga tolovela ku pfinya vavasati va ma tiko lawa va nga ma hlula, Jehovha i wa betela vaIzrayeli a ku va maha lezvo. Loku va hlula tiko go kari va guma va khoma wasati, va wa nga faneli ku chadha naye, kala ku hundza hweti. — Deut. 21:10-13.

Inyamutlha, a matiko yo tala ma yimisile milayo ya lezvi va faneleko ku lwisa zvona tiyimpi. Hambu lezvi ka ku a milayo leyo yi seketelwako hi matiko yo tala yi mahelwako ku vhikela citshungu, a ya ku biha hi ku a kutala ka zvikhati a milayo leyo a yi landzelwi.

5. NUNGUNGULU I WA LWELA TIKO GAKWE

A kale, Jehovha i lwele vaIzrayeli a tlhela a maha zvihlamaliso makhati yo tala kasi a va vhuna ku hlula. Hi cikombiso, wona lezvi a nga va vhunisa zvona kasi va hlula a dhoropa ga Jeriko. A cikhati leci a vaIzrayeli va nga “kanyuluka hi guwa ga hombe” hi ku rumiwa hi Jehovha, a mimuro ya dhoropa yi no ‘khungumuka yiwa lahasi’. Lezvo zvi mahile ku zvi va olovela ku hlula. (Jox. 6:20) A vaAmori ke, va va hlulisile kuyini? A Bhibhiliya gi ngalo: ‘Jehovha i no nisa maribye ya hombe hehla kabye mata hi le tilweni, . . . lava va nga dawa hi vhula ya maribyana va wa tele nguvhu ku hundza lava va nga dawa hi va ka Izrayeli hi matlhari.’ — Jox. 10:6-11.

A MAKRISTU YA LISINE MA TI KARATELA KU HANYA HI KURULA

Kota lezvi hi zvi wonileko, a ciyimo ca hina nyamutlha ci hambene nguvhu ni ca vaIzrayeli va kale. Hambulezvo, lezvi hi tlhamuseleko kala laha a hi zvona zvoce zvi mahako ku kuva ni kuhambana. Ku ni zvin’wani. Hi cikombiso, Nungungulu i phrofetile lezvaku masikwini yo gumesa, lava a va gondzisako va nga ta ‘gondza kulwa’ ne va nga talwa. (Isa. 2:2-4) Ahandle ka lezvo, Kristu i te a vapizani vakwe a ‘hi va tiko’ niku va wa nga ta ti nghenisela ka gujeguje ya tiko legi. — Joh. 15:19.

Kristu kambe i layile vapizani vakwe lezvaku va maha zvo hundza lezvo. I va kucile ku va ngavi ni mawonela ma nga wa ta va maha va va vekela civiti van’wani, va zangara va tlhela valwa. (Mat. 5:21, 22) Ahandle ka lezvo, i layile vapizani vakwe lezvaku va ‘hlota kurula’ va tlhela va randza valala vabye. — Mat. 5:9, 44.

Hi nga zvi mahisa kuyini? Kuzvilava a hi zvi randzi kulwa. Kanilezvi, a ku mbilwini ya hina a hi na moyanyana wa mazonda wu nga wa ta vhuxa tiholova kutani ku avanyisa bandla ke? A hi simameni ku kulula hi n’watseka hi zama ku susa moyana lowo. — Jak. 4:1, 11.

Wutshan’wini ga ku ti nghenisela tiyimpini ta tiko legi, hi ti karatela ku hanya hi kurula ni lirandzo ni van’wani. (Joh. 13:34, 35) A hi ti yimiseleni ku nga ti ngheniseli ka politika ni ka tiyimpi laha hi gi rindzelako hi mahlo yo pswhuka a siku legi Jehovha a to fuvisa tiyimpi kala kupindzuka. — Lis. 46:9.