Hlota Jehovha kasi a ku chavelela

1. Tlhamusela ciyimo ca vaJudha lava va nga hi wukhumbini.

HI NGA alakanyela lezvi a vaJudha lava va nga hi wukhumbini Bhabhuloni va nga ti zwisa zvona. Va wa wonile a tiko gabye na gi lovisiwa. Hi kota ya zviwonho zvabye ni zva vakokwani vabye, va no khomiwa mitini yabye va yisiwa ka gin’wani tiko. (2 Kro. 36:15, 16, 20, 21) Le wukhumbini, Bhabhuloni, va wa hi ni kutlhatlheka ka ku va ti mahela mitiro yo kari. (Jer. 29:4-7) Hambulezvo, a wutomi gi wa bindza niku gi wa nga hi gona a wutomi legi va nga wa ta gi hlawula. Va wa ti zwisa kuyini hi ciyimo cabye? Wona magezu ma wulilweko hi mun’we wabye wo tsumbeka: “Lomu timbhirini ta micongo ya Bhabhuloni, hi wa rila loku hi alakanya Ziyoni”. (Lis. 137:1) A timbilu ta vaJudha lava va nga hi wukhumbini ti wa lava ku chavelelwa, kanilezvi va wa ta ku kuma kwihi?

2-3. a) Zvini lezvi Jehovha a nga mahela vaJudha lava va nga hi wukhumbini? b) Zvini hi to bhula hi zvona ka ndzima leyi?

² Jehovha i “Nungungulu wa kuchavelela kontlhe”. (2 Kor. 1:3) Kota Nungungulu wa lirandzo, yena wa tsaka hi ku chavelela vontlhe lava va tshinelako kakwe. Jehovha i wa zvi tiva lezvaku a vokari cikari ka lava va nga hi wukhumbini va wa ta vhumela a kulaya kakwe va tlhelela ka yena. (Isa. 59:20) Hikwalaho, na ka ha kiyela 100 wa malembe ni ku hundza i no pimisela muphrofeti Isaya lezvaku a tsala bhuku gi vitaniwako hi vito gakwe. Hi kungo muni? Isaya i te: “Chavelelani, chavelelani a vanhu va mina, ku wula Nungungulu wa n’wina.” (Isa. 40:1) Kunene, hi ku tirisa lezvi Isaya a tsalileko, Jehovha i no chavelela vaJudha lava va nga hi wukhumbini.

³ A ku fana ni vaJudha lava va nga hi wukhumbini, hinawu ka zvikhati zvin’wani ha lava kuchavelelwa. Ka ndzima leyi, hi ta wona tindlela tinharu leti Jehovha a chaveleleko hi tona lava va nga hi wukhumbini. Yo sangula: Jehovha i tsumbisile a ku tsetselela lava va nga ti sola. Ya wumbiri: I va nyikile kutsumba a vanhu vakwe. Ya wunharu: I va vhunile ku va nga chavi. Laha hi bhulako hi timhaka leti, wona lezvi hi vhunekisako zvona hi magezu ya Jehovha yo tiyisa.

JEHOVHA WA HI TSETSELELA HI WUXINJI

4. Jehovha i kombisile kuyini lezvaku i Nungungulu wa wuxinji? (Isaya 55:7)

⁴ Jehovha i “Papayi wa wuxinji”. (2 Kor. 1:3) I kombisile a tshamela lego a cikhati leci a nga tsumbisa ku tsetselela vaJudha lava va nga ti sola. (Lera Isaya 55:7.) I wulile lezvi: “Hi kota ya lirandzo la mina li nga mbheliko la kala kupindzuka, ndzi ta ku mahela wuxinji”. (Isa. 54:8) Jehovha i wa ta gi kombisa kuyini a wuxinji gakwe? Hambu lezvi ka ku a vaJudha va wa ha ta xaniseka hi kota ya mitiro yabye, Jehovha i tsumbisile lezvaku va wa nga ta tshama Bhabhuloni kala kupindzuka. Va wa ta tshama wukhumbini hi cikhati co kari basi. (Isa. 40:2) A magezu lawa ma va chavelele nguvhu ma tlhela ma tiyisa lava va nga ti sola!

5. Hikuyini hi nga ni zvigelo zvo tala a ku hundza vaJudha lava va nga hi wukhumbini zva ku hi bonga wuxinji ga Jehovha?

⁵ Hi gondza yini? Jehovha i longile a ku tsetselela malandza yakwe hi kumbhelela. Nyamutlha hi na ni zvigelo zvo tala a ku hundza vaJudha lava va nga hi wukhumbini zva ku hi bonga a kutsetselela loko. Hikuyini? Hakuva ha zvi zwisisa ku hikuyini Jehovha a hi tsetselelako. Andzhako ka malembe yo tala Isaya na a prhofetile, Jehovha i no rumela N’wana wakwe wo randzeka laha misaveni kasi ku ta tlhatlhisa vawonhi vontlhe lava va ti solako. A muphahlo lowo wu zimile ciseketelo ca lezvaku ku “vhinyetelwa” zviwonho hi kumbhelela. (Miti. 3:19; Isa. 1:18; Efe. 1:7) Hakunene hi tirela a Nungungulu wa wuxinji!

6. Hi nga vhunekisa kuyini hi ku veka kupima ka wuxinji ga Jehovha? (Wona ni mufota.)

⁶ A magezu ya Jehovha ma pimiselweko ma nga ka Isaya 55:7 ma nga hi chavelela loku hi tizwa nguvhu nandzu. A vokari kuzvilava va nga simama ku tizwa nandzu hi zvihoxo va zvi mahileko kale hambu andzhako ka loku va ti solile. Lezvo zvi nga humelela nguvhu loku ha ha xaniseka hi kota ya zvihoxo zva hina. Hambulezvo, loku hi wulele zviwonho zva hina hi tlhela hi zvi tsika, hi nga tiyiseka lezvaku Jehovha i hi tsetselele. Niku loku Jehovha a hi tsetselela, i boha ku a nga ha zvi alakanyi kambe a zviwonho zva hina. (Fananisa na Jeremiya 31:34.) Hikwalaho, loku Jehovha a nga ha ehleketi hi zviwonho lezvi hi zvi mahileko kale, hinawu a hi faneli ku ehleketa hi zvona. Lezvi zvi nga zva lisima ka Jehovha hi lezvi hi mahako zvezvi na ku nga hi zvihoxo lezvi hi zvi mahileko kale. (Ezek. 33:14-16) Zvezvanyana, a Papayi wa hina wa wuxinji i ta hi tlhatlhisa hi kumbhelela ka wuyelo ga zvihoxo zva hina.

7. Zvini zvi nga hi kucako a ku kombela civhuno loku hi kari hi fihla ciwonho ca hombe?

⁷ Zvini hi faneleko ku maha loku hi xaniseka hi ku biwa hi livhalo hi kota ya ku fihla ciwonho ca hombe? A Bhibhiliya gi hi kuca lezvaku hi kombela civhuno ka madhota. (Jak. 5:14, 15) Hambulezvo, zvi nga tshuka zvi hi karatela a ku ma hlawutela lezvi hi mahileko. Kanilezvi hi ta kuceka ku tshinelela vavanuna lavo vo tsumbeka loku hi ti sola ni loku hi alakanya lezvaku Jehovha ni vavanuna lava a va yimisileko kasi va hi vhuna va ta hi kombisa wuxinji. Ehleketa hi lezvi a wuxinji ga Jehovha gi chavelelisileko zvona a makabye wo kari wa ku hi Arthura, loyi a nga biwa nguvhu hi livhalo. I wula lezvi: “Ndzi sixtirile pornografia hi cipimo ca lembe. Kanilezvi andzhako ka kuzwa kanelo yi nga wulawula hi livhalo, ndzi no wulela ciwonho ca mina ka sati wa mina ni ka madhota. Andzhako ka lezvo ndzi nozwa kupepa ka hombe kanilezvi ndzi wa ha simama ku karateka hi lezvi ndzi nga mahile. A madhota ma no ndzi alakanyisa lezvaku Jehovha a nga ndzi tsukulangi. I hi laya hi kota ya lezvi a hi randzako. A magezu yabye ya manene ma khumbile nguvhu mbilu ya mina ma tlhela ma ndzi vhuna ku cica maalakanyo ya mina.” Zvezvi Arthur i phayona niku i nandza go vhunetela. A zvo ku chavelela a ku tiva lezvaku Jehovha wa hi kombisa wuxinji loku hi ti sola!

JEHOVHA WA HI NYIKA KUTSUMBA

8. a) Kutsumba muni loku Jehovha a nyikileko vaJudha lava va nga hi wukhumbini? b) Hi kuya hi Isaya 40:29-31, a kutsumba ku wa ta va vhunisa kuyini a vaJudha lava va ku ti sola?

⁸ Hi kuya hi mawonela ya vanhu, a vaJudha lava va nga hi wukhumbini va wa hi ka ciyimo ca ku ci wa nga hi na kutsumba. A Mufumo wa Bhabhuloni wu wa tiveka hi ku ala ku tlhatlha tikhumbi ta wona. (Isa. 14:17) Hambulezvo, Jehovha i no va nyika kutsumba a vanhu vakwe. I no tsumbisa ku tlhatlhisa vanhu vakwe niku ci hava ci nga wa ta mu tsandzekisa ku maha lezvo. (Isa. 44:26; 55:12) Hi mawonela ya Jehovha, Bhabhuloni i wa ku khwatsi lithuri. (Isa. 40:15) Loku u buvheta lithuri lo hangalaka. A kutsumba loko ku wa ta va vhunisa kuyini a vaJudha? Ku wa ta va chavelela. Kanilezvi ku wa ta tlhela ku maha zvo hundza lezvo. Isaya i tsalile lezvi: “Lava va rindzelako Jehovha va ta tlhela va kuma ntamu”. (Lera Isaya 40:29-31.) Kunene, a kutsumba loko ku wa ta va nyika ntamu muswa; va wa ta “purumela hehla a ku fana ni magama”.

9. Hikuyini a vaJudha lava va nga hi wukhumbini va nga hi ni cigelo ca ku tsumba citsumbiso ca Jehovha?

⁹ Jehovha i tlhelile a va nyika cigelo ca ku va tsumba citsumbiso cakwe. Hi ndlela muni? Ehleketa hi zviphrofeto lezvi makunu zvi nga tatisekile. Va wa zvi tiva lezvaku a vaAsiriya va wa hlulile a mufumo wa le n’walungu wa Izrayeli va tlhela va teka vaIzrayeli va famba navo wukhumbini. (Isa. 8:4) Va wa wonile vaBhabhuloni na va lovisa Jerusalema va tlhela va teka vahanyi va kona va va yisa wukhumbini. (Isa. 39:5-7) Va wa zvi tiva lezvaku Hosi Zedhekiya i wa delwe matihlo a tlhela a yisiwa Bhabhuloni. (Jer. 39:7; Ezek. 12:12, 13) Zvontlhe lezvi Jehovha a nga zvi phrofetile zvi wa tatisekile. (Isa. 42:9; 46:10) Makunu, a kutatiseka ka zvontlhe lezvo ku tiyisile nguvhu a kukholwa kabye ka ku a citsumbiso ca Jehovha ca ku va tlhatlhisa conawu ci wa ta tatiseka!

10. Zvini zvi nga hi vhunako ku simama ni kutsumba ka hina masikwini lawa yo gumesa?

¹⁰ Hi gondza yini? Loku hi mbhelile ntamu, a kutsumba ku nga hi chavelela ku tlhela ku hi nyika ntamu muswa. Hi hanya zvikhatini zva zvikarato niku hi kumana ni valala va ntamu. Hambulezvo, a hi faneli ku rereka. Jehovha i hi nyika kutsumba ko saseka nguvhu, ku nga wutomi ga pindzukelwa, laha hi to hanya kuruleni na hi nga chavi nchumu. Hi fanele ku tshama na hi ehleketa hi kutsumba loko. Loku hi nga mahi lezvo, a kutsumba ka hina ku nga firimela a ku fana ni wutshamu go saseka gi kalako gi nga woneki khwatsi hi kota ya lezvi hi gi wonako hi laha janeleni gi teleko hi lithuri. Hi nga “limpisa kuyini a janela”, kutani ku, hi nga tiyisisa kuyini kutsumba ka hina? Hi nga maha lezvo hi ku ti nyika cikhati hi kukhandzakanya ca ku hi alakanyela lezvi a wutomi gi to tsakisisa zvona misaveni yiswa. Hi nga lera tindzima, ni ku sixtira tivhidhio hi tlhela hi ingisela tisimu ti wulawulako hi kutsumba ka hina. A cin’wani kambe, hi nga byela Jehovha hi mukhongelo a zvitsumbiso lezvi hi zvi lavako nguvhu a ku zvi wona na zvi tatiseka.

11. Zvini zvi vhunako makabye wo kari a nga ni mababyi ya hombe lezvaku a kuma ntamu muswa?

¹¹ Wona lezvi a kutsumba ku chavelelisako zvona ni ku tiyisa a makabye wo kari wa ka hi Joy, loyi a nga ni mababyi ya hombe. I wula lezvi: “A cikhati leci ndzi karatekileko nguvhu, ndzi byela Jehovha lezvi ndzi ti zwisako zvona na ndzi tiva lezvaku wa ndzi zwisisa. Jehovha wa ndzi hlamula hi ku ndzi nyika ‘a ntamu wa hombe wo hundza lowu wo toloveleka’.” (2 Kor. 4:7) Joy i tlhela a ti alakanyela na a hi misaveni yiswa laha ne “muaki ni mun’we a to: ‘Ndza babya!’” (Isa. 33:24) Loku hinawu hi chulula mbilu ya hina ka Jehovha hi tlhela hi veka kupima ka kutsumba ka hina, hi nga kuma ntamu muswa.

12. Zvigelo muni hi nga nazvo zva ku tsumba zvitsumbiso zva Jehovha? (Wona ni mufota.)

¹² A ku khwatsi hi lezvi a mahileko ka lava va nga hi wukhumbini, hinawu Jehovha wa hi nyika zvigelo zvo tala zva ku hi tsumba zvitsumbiso zvakwe. Hi nga ehleketa hi zviphrofeto lezvi hi zvi wonako na zvi tatiseka. Hi cikombiso, ha wu wona a mufumo wa misava yontlhe lowu wu nga ni ntamu ‘hi tlhelo gin’we kanilezvi hi tlhelo gin’wani wu nga ni gome’. (Dhan. 2:42, 43) A cin’wani kambe, hazwa “kutsekatseka ka misava ka matshamu yo hambanahambana” niku hi chumayela vanhu va “matiko wontlhe”. (Mat. 24:7, 14) A zviphrofeto lezvi ni zvin’wani zvotala zvi tiyisa kukholwa ka hina ka ku a zvitsumbiso zva Jehovha zvo chavelela zvi ta tatiseka zvezvanyana.

JEHOVHA WA HI VHUNA KU HI NGA CHAVI

13. a) Zvikarato muni lezvi a vaJudha va nga kumana nazvo cikhatini ca kutlhatlhisiwa kabye? b) Kota lezvi zvi tlhamuselweko ka Isaya 41:10-13, Jehovha i va chavelelisile kuyini a vaJudha?

¹³ Hambu lezvi Jehovha a nga chavelele a vaJudha hi ku va nyika kutsumba ko saseka, i wa zvi tiva lezvaku va wa ta kumana ni zvikarato cikhatini ca kutlhatlhisiwa kabye. Jehovha i wa prhofetile lezvaku kumbheleni ka wukhumbi gabye, a hosi yo kari ya ntamu yi wa ta lovisa a matiko lawa ma nga randzele Bhabhuloni yi tlhela yi dhumela ni Bhabhuloni. (Isa. 41:2-5) Xana a vaJudha va wa fanele ku karateka? Jehovha i chavelele vanhu vakwe na ka ha hi mahlweni, aku: “U nga chavi, hakuva ndzi na wena. U nga karateki, hakuva ndzi Nungungulu wa wena”. (Lera Isaya 41:10-13.) Jehovha i wa lava ku wula yini hi ku wula ku “ndzi Nungungulu wa wena”? I wa nga lavi ku alakanyisa vaJudha lezvaku va mu khozela. Lezvo zvi wa nga lavi kuza va alakanyisiwa. Kanilezvi i wa va alakanyisa lezvaku yena i wa ha hi zvin’we navo. — Lis. 118:6.

14. Zvini zvin’wani Jehovha a nga maha kasi ku vhuna vaJudha lezvaku va nga chavi?

¹⁴ Jehovha i tlhelile a vhuna vaJudha lezvaku va nga chavi hi ku va alakanyisa a ntamu wakwe wa hombe ni wutivi gakwe. I no byela vaJudha lezvaku va cuwuka tinyeleti ta talela ga cima le tilweni. Jehovha i no va byela lezvaku a nga no vanga tinyeleti leto basi kanilezvi wa ti tiva tontlhe hi mavito. (Isa. 40:25-28) Loku Jehovha a tiva a vito ga nyeleti yin’we ni yin’wani a zvi kanakanisi ku wa ma tiva mavito ya malandza yakwe! Niku loku Jehovha a vile ni ntamu wa ku vanga tinyeleti, zvi laha kubaseni lezvaku i na ni ntamu wa ku vhuna malandza yakwe. Kunene, a vaJudha lava va nga hi wukhumbini va wa nga hi na cigelo ca ku karateka kutani ku chava.

15. Nungungulu i va longiselisile kuyini a vaJudha lava va nga hi wukhumbini ka lezvi zvi nga hata?

¹⁵ Jehovha i tlhelile a longisela vanhu vakwe ka lezvi zvi nga hata. Ka cipandze co kari co sangula ca bhuku ga Isaya, Nungungulu i byelile vanhu vakwe, aku: “Fambani, vanhu va mina, mu ya nghena lomu tikwartwini ta n’wina, mu vhala tivati. Fihlalani hi cikhatana kala a zanga yi hundza.” (Isa. 26:20) A cipandze leci kuzvilava a ku sangula ci tatisekile a cikhati leci Hosi Khurusi a nga khozisa Bhabhuloni. A wanuna wo kari wa ku hlawutela matimu, wa muGreki, i wulile lezvaku a cikhati leci Khurusi a nga nghena Bhabhuloni “i no ma nyika cileletelo [a masochwa yakwe] ca ku ma daya vontlhe va nga wa ta va kuma lahandle”. Hi nga alakanyela lezvi a vahanyi va Bhabhuloni va nga chavisa zvona! Kanilezvi a vaJudha va ponile hi kota ya lezvi va nga ingisa a zvileletelo zva Jehovha.

16. Hikuyini hi nga faneliko ku karateka nguvhu hi lezvi zvi to maheka cikhatini ci tako? (Wona ni mufota.)

¹⁶ Hi gondza yini? Zvezvanyana hi ta kumana ni kuxaniseka ka hombe ka ku cima a ku se tshuka kuva kona. A cikhati leci ku to sangula, a vanhu va ta jujeka kupima va tlhela va chava nguvhu. Kanilezvi a vanhu va Jehovha va nga ta chava. Ha zvi tiva lezvaku Jehovha i Nungungulu wa hina. Hi ta tiya hi ku nde, na hi tiva lezvaku ‘a kutlhatlhiswa ka hina ka tshinela’. (Luka 21:28) Hambu a cikhati leci a patsano wa matiko wu to hi vhukela hi ta simama hi tsumba Jehovha. Jehovha i ta hi vhikela hi ku tirisa tingilozi ni ku hi nyika zvileletelo zvi to ponisa wutomi ga hina. I ta hi nyikisa kuyini zvileletelo lezvo? Zvi ta lava ku hi rindzela kasi hi zvi wona. Hambulezvo, kuzvilava hi ta kuma zvileletelo lezvo lomu mabandleni ya hina. Hi ndlela yo kari, a mabandla ya hina kuzvilava hi wona ‘tikwartu’ ta hina lomu hi to vhikeleka kona. Hi nga ti longiselisa kuyini ka lezvi zvi tako? Hi fanele kuva ni wunghana go tiya ni vamakabye va hina, hi ti yimisela ku ingisa zvileletelo zva hlengeletano hi tlhela hi tiyiseka lezvaku Jehovha hi yena a rangelako hlengeletano ya hina. — Mah. 10:24, 25; 13:17.

17. U nga mu hlotisa kuyini Jehovha kasi a ku chavelela?

¹⁷ Hambu lezvi a vaJudha lava va nga hi wukhumbini va nga wa tava ka ciyimo co karata, Jehovha i va nyikile kuchavelela loku va nga wa ta ku lava. I ta maha zvezvo ka hinawu. Hikwalaho, kani zvini zvi to humelela cikhatini ci tako, simama ku hlota Jehovha kasi a ku chavelela. Tsumba wuxinji gakwe ga hombe. Tiyisa kutsumba ka wena. Alakanya lezvaku kota lezvi Jehovha a nga Nungungulu wa hina, a hi na cigelo ca ku chava.