ZIWUTISO ZA VAGONZI
Xikombiso muni xi nga kona xa lezaku a doropa ga kale ga Jeriko gi lovisilwe hi xikhati xitsongwani?
Hi kuya hi Joxua 6:10-15, 20, a mabutho ya vaIsraeli ma renzelekele a Jeriko khati ginwe hi siku nzeni ka ntlhanu wa masiku ni ginwe. Ka siku ga wuntlhanu ni mambiri, va lo gi renzelekela ntlhanu wa makhati ni mambiri. Hi kulanzela, Nungungulu i lo khungumula a makhurisi ya hombe ya Jeriko. Lezo zi vumelele vaIsraeli lezaku va nghena va khozisa Jeriko. Xana a zilo lezi zi vevulelwako ka wutshamu lego za komba lezaku a doropa ga Jeriko gi lovisilwe hi xikhatanyana kota kuwula ka Biblia ke?
A kale a vavukeli va wa tolovela ku ranzela doropa gi bhiyelweko khwatsi, na va rinzela xikhati xi nene xo gi dumela. Na ku nga khataliseki a xikhati va nga xi mbheta na va rinzela, a vahlaseli lavo va wa phanga a titshomba ta doropa lego, a ku patsa ni zakuga zontlhe va zi kumako. Kanilezi, marumbini ya Jeriko, a vagonzi va zilo za kale va kumile zakuga zo tala nguvu. Xungetano hi mhaka leyi, a bhuku go kari (Biblical Archaeology Review) gi ngalo: “Ahandle ka zibya za wumba, a xinwe xa zilo zi kumilweko hi xitalo marumbini lawo mavele. . . . Lezo zilo zi kalako ku zi kuma marumbini ya Palestina. Za koteka ku kuma a mbitana yinwe kutani timbiri, kanilezi a ku kuma ntsengo wa hombe wo kota lowo i mhaka yo hlamalisa.”
Hi kuya hi matimu ya Mitsalo, a vaIsraeli va wa hi ni xigelo xo zwala xa ku nga phangi a mavele le Jeriko. Jehova i wa va layile lezaku va nga mahi lezo. (Jox. 6:17, 18) A vaIsraeli va hlasele Jeriko kusanguleni ka ximumu, anzhako ka xikhati xa kutshovela laha a mavele ma nga tele nguvu. (Jox. 3:15-17; 5:10) A kuva ku sele mavele yo tala le Jeriko zi komba lezaku a vaIsraeli va gi lovisile nzeni ka xikhati xitsongwani, kota lezi a Biblia gi tlhamuselisako zona.