Jehova i hi ranza hi tindlela muni?
“Langutani lezaku liranzo la kuyini leli Dadani a hi ranzileko ha lona”! — 1 JOH. 3:1.
TISIMU: 51, 13
1. Zini lezi mupostoli Johani a nga kuca maKristu lezaku ma ehleketa hi zona, niku hikuyini?
A MAGEZU ya mupostoli Johani ma kumekako ka 1 Johani 3:1 hakunene magezu hi faneleko ku ma nyika lisima ni ku ehleketa hi wona. Hi magezu “langutani lezaku liranzo la kuyini leli Dadani a hi ranzileko ha lona,” Johani i wa kuca maKristu lezaku ma ehleketa hi tshamela ni wuhombe ga liranzo la Nungungulu hi wona, ma wona lezi Nungungulu a nga ma ranzisa zona. A ku zwisisa a liranzo la Jehova hi ndlela leyo handle ko kanakana zi ta engetela a liranzo la hina hi yena zi tlhela zi tiyisa a wuxaka ga hina naye.
2. Hikuyini a vokari zi va karatelako ku zwisisa lezaku Nungungulu wa va ranza?
2 Kanilezi a vokari a va zi zwisisi ku Nungungulu a nga ranza vanhu. Ka vona, i fanele ku chaviwa ni ku ingisiwa. Kuzilava hi kota ya tigonzo to kari ta hava ti zimileko mitsu, va alakanya lezaku Nungungulu a nga na liranzo, niku a hi wa ku ranziwa kambe. Hi tlhelo ginwani, ku na ni lava va kholwako lezaku Nungungulu i ranza vanhu na a nga khatali hi lezi va mahako kutani va nga mahiko. Laha u nga gonza Biblia, u lo gonza lezaku a liranzo hi gona tshamela ga hombe ga Jehova niku a liranzo lakwe li mu kucile ku nyikela N’wana wakwe kota nzhiho kasi ku hi tlhatlhisa. (Joh. 3:16; 1 Joh. 4:8) Hambulezo, a ndlela leyi u wonako hi yona a liranzo la Nungungulu yi nga khumbiwa hi mawundlelwa ya wena ni lomu u nga kulela kona.
3. Lisine muni la tshinya li hi vunako ku zwisisa a liranzo la Nungungulu hi hina?
3 Makunu, Jehova i hi ranza hi tindlela muni? A hlamulo wa xiwutiso lexi hi wu kuma hi ku zwisisa a wuxaka go sangula legi hi nga nago na Jehova Nungungulu. Hi yena muvangi wa vanhu vontlhe. (Gonza Tisimu 100:3-5.) Hi xigelo lexo, a Biblia gi wula lezaku Adamu i n’wana “wa Nungungulu,” niku Jesu i gonzisile valanzeli vakwe lezaku va vitana Nungungulu kota “Dadani wa hina wa le tilweni.” (Luka 3:38; Mat. 6:9) Kota Munyiki wa wutomi, Jehova i Dadani wa hina; a wuxaka gi nga kona xikhati ka hina naye hi legi ga papai ni n’wana. Hi ndlela yo tsema, Jehova i hi ranzisa lezi a papai wo khatala a ranzisako zona vana vakwe.
4. a) Jehova i hambanisa kuyini va vapapai va vanhu? b) Zini hi to wulawula hi zona ka nzima leyi ni leyi yi lanzelako?
4 Kunene, a vapapai va vanhu a va mbhelelangi. Hambu vo zamisa kuyini, a va zi koti ku kombisa hi kumbhelela a ndlela leyi Jehova a kombisako hi yona a liranzo lakwe la wudadani. Hi lisine, a vokari va wundlilwe ka ziyimo zo nonoha lezi zi va siyeleko zifuta za hombe za mbilu kutani zibawa za xiviri. Lezo zi bayisa nguvu. Kanilezi, Jehova a hi papai wa tshamela lego. (Tis. 27:10) A ku tiva lezi Jehova a hi ranzisako zona ni ku hi khatalela handle ko kanakana zi ta hi tshineta nguvu kakwe. (Jak. 4:8) Ka nzima leyi, hi ta wona mune wa tindlela leti Jehova a kombisako hi tona liranzo lakwe ka hina. Ka nzima yi lanzelako, hi ta wulawula hi mune wa tindlela leti hi nga kombisako hi tona a liranzo la hina hi yena.
JEHOVA MUNYIKI WA HINA WA LIRANZO
5. Zini lezi mupostoli Paule a nga byela vaAtensi xungetano hi Nungungulu?
5 A xikhati lexi mupostoli Paule a nga hi Atensi, le Grekia, i lo wona lezaku a doropa lego gi wa tele hi zifananiso za vanungungulu lezi a vanhu va nga kholwa lezaku za va nyika wutomi ni zontlhe zi lavekako kasi ku hanya. Paule i lo kuceka ku wula lezi: “Nungungulu loyi a nga maha misava ni zontlhe zi nga ka yona . . . hi yena a va nyikako wutomi vontlhe, ni kuhefemula, ni zilo zontlhe. . . . Ka yena ha hanya, ha fambafamba, hi hi ni kuvakona ka hina.” (Miti. 17:24, 25, 28) Kunene, hi ku hi ranza, Jehova i hi nyika “zilo zontlhe” zi lavekako kasi hi kuma ku hanya. Hi nga ehleketa hi lezi a magezwana lawo ma patsako zona!
6. A misava yi kombisa a liranzo la Nungungulu hi hina hi ndlela muni? (Wona mufota kusanguleni ka nzima.)
6 Ehleketa hi misava, leyi Jehova, a Mumahi wa yona, ‘a nyikileko vana va vanhu.’ (Tis. 115:15, 16) A titlhari ta siensia ti mbhetile timali to tala ka mikambisiso ya ndengelenge na ti hlota zirenzelekwani zinwani zo fana ni misava. Hambu lezi ti kumileko mazanazana ya zirenzelekwani, a titlhari leto a ti kumangi ni xinwe xa zona xi nga ni matshamela yo hambanahambana ya ma nene lawa ma nga kona misaveni ma mahako lezaku vanhu va zi kota ku hanya. A misava yi woneka na hambene ni zivangwa zontlhe lezi zinwani za Nungungulu. Hi nga ehleketa: Xikari ka zirenzelekwani zontlhe lezi zi wonekako ni lezi zi nga wonekiko, Jehova i lo maha misava, na yi nga hi wutshamu go hanya kona ntsena, kanilezi kota muti wo saseka ni wo tshamiseka wa vanhu! (Isa. 45:18) Lezi zi komba lezi Jehova a hi ranzisako zona. — Gonza Joba 38:4, 7; Tisimu 8:3-5.
7. Hikuyini a ndlela leyi Jehova a hi vangileko hi yona yi nga xikombiso xa lezaku hakunene wa hi ranza?
7 Hambu lezi a hi maheleko muti wo saseka, Jehova wa zi tiva lezaku kasi hiva ni litsako ni kuxalala, hi lava zo tala ku hunza malulamiselo ya nyama. A nwanana i tizwa a tiyile loku a wona a liranzo la vapswali vakwe. Jehova i vangile vanhu hi mufananiso wakwe, a va nyika wuzikoti ga moya ga kuzwa ni ku hlamula a liranzo lakwe ni kukhatala kakwe. (Gen. 1:27) Tlhatakumbiri, Jesu i te ngalo: “Va tsaka lava va khatalako hi xilaveko xabye xa moya.” (Mat. 5:3, NM) Kota Dadani wa liranzo, Jehova i hi nyika “zilo zontlhe hi matsenya lezaku hi tsaka ha zona,” a za nyama ni za moya. — 1 Tim. 6:17; Tis. 145:16.
JEHOVA I HI GONZISA LISINE HI LIRANZO
8. Hikuyini hi lavako liranzo la “Nungungulu wa lisine”?
8 A vapapai va ranza vana vabye niku va lava ku va vikela kasi va nga khohliswi kutani ku xengwa. Hambulezo, a vapswali vo tala a va zi koti ku nyika vana vabye a wurangeli gi faneleko hakuva vona wutsumbu a va lanzeli a matshinya ya milayo ya Mhaka ya Nungungulu. A kutala ka zikhati a wuyelo ga kona i vilinganya ni kuswireka. (Mav. 14:12) Kanilezi, Jehova i “Nungungulu wa lisine.” (Tis. 31:5) Wa va ranza vana vakwe niku wa xalala hi ku tsika kuwonekela ka lisine ku va woningela kasi ku va rangela wutomini gabye, nguvunguvu timhakeni ta wukhozeli. (Gonza Tisimu 43:3.) Lisine muni leli Jehova a li tivekisileko, niku lezo zi kombisa kuyini lezaku wa hi ranza?
A vapswali va maKristu va pimanyisa Jehova hi ku gonzisa lisine vana vabye ni ku va vuna ku maha wuxaka ni Dadani wabye wa le tilweni (Wona tinzimana 8-10)
9, 10. Jehova i kombisa kuyini lezaku wa hi ranza hi ku hi byela lisine a) xungetano hi yena? b) xungetano hi hina?
9 A xo sangula, Jehova i tivekisa a lisine xungetano hi yena wutsumbu. I tivekisa vito gakwe, legi gi kumekako makhati yo tala lomu ka Biblia ku hunza ni gihi ginwani vito. Hi ndlela leyo, Jehova i tshinela ka hina, a hi tsika hi mu tiva. (Jak. 4:8) Jehova i tivekisa a matshamela yakwe kambe, a hi vuna ku wona lezaku Nungungulu wo tshamisa kuyini. Laha a zivangwa lezi zi wonekako zi kombisako a ntamu wakwe ni wutlhari gakwe, Jehova i tlhela a tivekisa a wunene gakwe ni liranzo lakwe la hombe hi ku tirisa Mitsalo. (Rom. 1:20) I fana ni raru loyi a nga hiko wa ntamu ni wo tlhariha ntsena, kanilezi na a hi raru wo lulama ni wa liranzo, lezi zi mahako lezaku a vana vakwe zi va olovela ku tolovelana naye.
10 Kasi ku hi vuna, Jehova i tlhela a hi tlhamusela a lisine xungetano hi hina, a hi komba a wutshamu ga hina ka xaxameto wakwe wa zilo wuakweni gontlhe. Lezo zi maha lezaku kuva ni kurula ni nongameto ngangweni wakwe wa wuako gontlhe. Lomu ka Biblia hi gonza lezaku a vanhu a va mahiwangi na va hi ni fanelo ya ku ti fuma ha voce, na va nga khatali hi Nungungulu, niku a ku nga cheli kota hi mhaka leyi ya lisima zi neha makhombo ya hombe. (Jer. 10:23) Lezo za lisima nguvu kasi hi hanya khwatsi. Ntsena loku hi vumela a wuhosi ga Nungungulu hi kona hi to zi kota kuva ni kurula ni kuzwanana. Hi nga wona a liranzo lelo la Jehova la ku hi tivisa a lisine leli la lisima!
11. Xitsumbiso muni xa Jehova xi kombako lezaku wa hi ranza niku wa khatala hi hina?
11 A papai wa liranzo i khatala nguvu hi wumanziko ga vana vakwe; i lava lezaku va hanyela xo xi tiva. A ya hava hi lezaku a kutala ka vanhu a va tivi nchumu hi wumanziko, kutani va xakela wutomi gabye hi zilo zi nga hiko na mabhinzu ya simasima. (Tis. 90:10) Kota vana va Nungungulu, hi ti wona na hi ranziwa nguvu hakuva Jehova i hi tsumbisa wumanziko go saseka. Lezo zi hi maha hi tiva lexi hakunene hi hanyelako xona.
JEHOVA I LULEKA VANA VAKWE NI KU VA LAYA
12. A wusungukati ni wurangeli legi Jehova a nyikileko Kana na Baruke zi kombisile kuyini liranzo lakwe ni kukhatala hi vona ke?
12 “U zangarela yini ke? hi yini a nghohe ya wena yi tsuvileko ke? Loku u maha khwatsi u nga ta tlakuswa ke? . . . u ta xi fumela [xionho ke]”? (Gen. 4:6, 7) Lego wusungukati gi tileko hi xikhati xi faneleko na gi hi wurangeli gi nene. Hi ndlela leyo, Jehova i lo tlharihisa Kana a xikhati lexi zi nga woneka lezaku i le ndleleni yi yisako khombyeni. Lexi xi nga tsakisiko hi lezaku Kana a nga ingisangi xitlharihiso lexo, niku i lo xaniseka hi kota ya lezo. (Gen. 4:11-13) A xikhati lexi Baruke, a matsalani wa Jeremia, a nga rerekile ni ku swireka, Jehova i lo mu nyika wusungukati kasi ku mu vuna ku wona a lisine la xikarato xakwe. A ku hambana na Kana, Baruke i lo vumela wusungukati ga Jehova, zonake a ponisa wutomi gakwe. — Jer. 45:2-5.
13. Hikuyini Jehova a vumelelako lezaku a vatsumbekileko vakwe va kumana ni minzhingo?
13 Paule i lo tsala lezi: “A Hosi [Jehova] yi tsayisa loyi yi mu ranzako, yiba a n’wana munwe ni munwani loyi yi mu amukelako.” (Maheb. 12:6) Hambulezo, a kulaya a zi wuli ku tsayisa basi. Ku na ni tindlela to tala ta ku laya. Lomu ka Biblia ku na ni zikombiso zo tala za malanza yo tsumbeka ma nga timisela minzhingo yo tshisa leyi kuzilava yi nga patsa ku layiwa ni ku gonziswa. Ehleketa hi Josefa, na Mosi, na Davida. A matimu ya wutomi gabye ma maha xipanze xa matimu ma nga ni mitlhamuselo yo tala ni yo hanya ku hunza vontlhe va kumbukiwako lomu ka Biblia. A ku gonza lezi Jehova a va vunisileko zona minzhingweni yabye ni ndlela leyi a nga va tirisa hi yona zi hi maha hi ku wona nguvu a kukhatala ni liranzo la Jehova hi malanza yakwe. — Gonza Mavingu 3:11, 12.
14. Hi nga li zwisa kuyini a liranzo la Jehova a xikhati a hi layako?
14 A kulaya ka Jehova ku hi vuna ku wona tshamela ginwani ga liranzo lakwe. Loku lava va mahileko kubiha va layiwa hi Jehova, va vumela ku layiwa va tlhela va ti sola “i ta [va] tsetselela hi matsenya.” (Isa. 55:7) Zi wula yini lezo? Davida i lo tlhamusela a kutsetselela ka Jehova hi ndlela yo khumba mbilu aku: “Loyi a ku tsetselelako a zigoho za wena zontlhe, loyi a chumako tinghumbe ta wena tontlhe; loyi a tirulako wutomi ga wena xilahleni, a ku ambexa hi wuxinji ni tipswalo; khwatsi hi kutsawukana ka Mutsuwuka-gambo ni Muhlwa-gambo, i susile kule kota lezo a zionho za hina.” (Tis. 103:3, 4, 12) Ngha xikhati xontlhe hi olova loku Jehova a hi nyika wusungukati, hambu ku hi laya, hi tlhela hi tekela ku vumela, na hi tiva lezaku lexo xikombiso xa liranzo lakwe la hombe hi hina. — Tis. 30:5.
JEHOVA WA HI HLAYISA NI KU HI VIKELA
15. Xini xi kombako lezaku a vanhu va Jehova va lisima nguvu ka yena?
15 A xinwe xa zilo zo ranga ka raru wa liranzo ku vikela ngango wakwe ka ni yihi mhango yi nyanimelako. Jehova, a Dadani wa hina wa le tilweni, a nga sali nzhako. A mutsali wa tisimu i wulile lezi ha Jehova: “Wa lonzowota a mihefemulo ya vabasileko vakwe, wa va ponisa mandleni ya vakubiha.” (Tis. 97:10) Wona xikombiso xinwe. Ehleketa hi lezi u ma nyikisako zona lisima a mahlo ya wena. Hi zalezo Jehova a va wonisako zona a vanhu vakwe! (Gonza Zakaria 2:8.) A vanhu vakwe va lisima nguvu ka yena!
16, 17. Tlhamusela tindlela leti Jehova hlayisako ni ku vikela hi tona a vanhu vakwe hambu ni masikwini ya hina.
16 A yinwe ya tindlela leti Jehova a vikelako hi tona vanhu vakwe ku tirisa tingelosi. (Tis. 91:11) A ngelosi yo kari yi lo ponisa Jerusalema ka vaAssiria va nga kari va va dumela, yi swiyela butho ga 185.000 wa vanhu hi wusiku ginwe. (2 Tih. 19:35) Mupostoli Pedro na Paule ni vanwani va tlhatlhisilwe paxweni hi tingelosi. (Miti. 5:18-20; 12:6-11) Masikwini ya hinawu, Jehova a nga kondli mawoko. A muyimeli wo kari wa tsinza ga misava yontlhe loyi a enzeleko a ravi go kari ga Afrika i lo bika lezaku a tiko lego gi wa hlaselwe hi tiyimpi ta politika ni ta wukhongeli. A kulwisana, kuphanga, kupfinya, ni kudaya zi lo siya tiko lego laha libalangeni ko kala ni nayo. Hambulezo, a ku na ni munwe wa vamakabye va hina a delweko ka xikhati lexo, hambu lezi a kutala kabye va nga luza zilo zabye. A xikhati va nga wutisiwa lezaku va lomu ka kuyini, vontlhe va lo hlamula na va nwayitela vaku: “Lambi Jehova, zontlhe za famba khwatsi!” Va lo wona liranzo la Nungungulu hi vona.
17 Jehova wa tshuka a tsika valala va daya malanza yakwe yo tsumbeka, yo kota Stefani. Hambulezo, wa vikela vanhu vakwe hi ku va tlharihisa ka mano ya Satani. (Efe. 6:10-12) Hi ku tirisa a Mhaka yakwe ni mabhuku ma seketelwako ka Biblia ma humesiwako hi hlengeletano yakwe, Jehova i hi vuna ku wona a lisine xungetano hi kukhohlisa ka titshomba, zihungato zi nga hlazekangiko ni za tihanyi, matirisela ya hava ya Internet, ni zinwani. Zi te dlunya lezaku kota Dadani wa liranzo, Jehova wa khatalela a kuhlayiseka ka vanhu vakwe.
LUNGELO GA HOMBE
18. U ti zwisa kuyini hi lezi Jehova a ku ranzisako zona?
18 A ku wona tindlela ti tsongwani to hlamalisa leti Jehova a kombisako hi tona liranzo lakwe hi hina zi hi maha hi ti zwisa ku khwatsi hi Mosi. Anzhako ka ku ehleketa hi wutomi gakwe go leha ga ku tirela Jehova, Mosi i lo wula lezi: “Hi xurise hi wuxinji ga wena na ka hi mixo, kasi ha fela ku bhuma ni ku tsaka masiku wontlhe ya hina.” (Tis. 90:14) A ku zwisisa ni ku wona a liranzo la Jehova hi hina ginwe ga malungelo ya hombe nguvu lawa hi nga vako nawo nyamutlha. A ku fana na mupostoli Johani, hi kuceka ku wula lezi: “Langutani lezaku liranzo la kuyini leli Dadani a hi ranzileko ha lona”! — 1 Joh. 3:1.