BIBLIOTEKA INTERNETIRHU Watchtower
Watchtower
BIBLIOTEKA INTERNETIRHU
Purépecha
  • BIBLIA
  • PUBLIKASIONIICHA
  • TÁNGUARHIKUECHA
  • es23 páj. 108-118
  • Nobiembri

No jarhasti bideu ixú.

Tekaachentajtsïni je, no sési uérasti ambe ma bideu jingoni.

  • Nobiembri
  • Karakata ma para mándani jurhiatikua 2023
  • Subtitulu
  • Mierkulisï 1 de nobiembri
  • Juebesï 2 de nobiembri
  • Biernesï 3 de nobiembri
  • Sábadu 4 de nobiembri
  • Domingu 5 de nobiembri
  • Lunesï 6 de nobiembri
  • Martesï 7 de nobiembri
  • Mierkulisï 8 de nobiembri
  • Juebesï 9 de nobiembri
  • Biernesï 10 de nobiembri
  • Sábadu 11 de nobiembri
  • Domingu 12 de nobiembri
  • Lunesï 13 de nobiembri
  • Martesï 14 de nobiembri
  • Mierkulisï 15 de nobiembri
  • Juebesï 16 de nobiembri
  • Biernesï 17 de nobiembri
  • Sábadu 18 de nobiembri
  • Domingu 19 de nobiembri
  • Lunesï 20 de nobiembri
  • Martesï 21 de nobiembri
  • Mierkulisï 22 de nobiembri
  • Juebesï 23 de nobiembri
  • Biernesï 24 de nobiembri
  • Sábadu 25 de nobiembri
  • Domingu 26 de nobiembri
  • Lunesï 27 de nobiembri
  • Martesï 28 de nobiembri
  • Mierkulisï 29 de nobiembri
  • Juebesï 30 de nobiembri
Karakata ma para mándani jurhiatikua 2023
es23 páj. 108-118

Nobiembri

Mierkulisï 1 de nobiembri

Tata Diosï Jeoba jorhendauati iáminduechani (Juan 6:45, TNM).

Tata Diosï Jeobajtsïni mámaru jásï jarhuatasïndi. Pori ejemplu, imaksïni uaati jarhuatani parajtsï chá no no sési mókukuarhini engaksïni nema no sési kámaaka aianhpikuarhu. Ístuksïni jarhuataati miántani imani karakatani engajtsï uékaaka exerani kʼuiripuni ma enga uékaaka sánderu ambe míteni. Ka ístuksïni uinhaperantaati parajtsï no chkétakuarhini engaksï kʼuiripuecha no uékaaka kurhaani (Jer. 20:7-9). Tata Diosï Jeobajtsïni ístu xarhatachesïndi eskajtsïni sési kámasïnga jimbokajtsïni jorhendasïnga néna aianhpini. Tánguarhikua entre semana jingojtsïni xarhatachesïndi nénachi uaa uandontskuarhekuani kʼuiripuechani aianhpikuarhu ka pʼímarhisïntsïni parachi ísï úni. Engachi eratsejka imani ambe úni engachi no méni úni japka, jamberichi sánisï chéjka ueenakuarhu, joperu engachi ísï újka exesïngachi eska kánikua sési uérasïnga ísï úni jima engachi aianhpijka. Tánguarhikuecharhu ka kʼéri tánguarhikuecharhu ístujtsïni pʼímarhisïndi parachi ménderueni aianhpini ambe ma engachi no úni japka antesi. I ambejtu uaati eskachi no puro ísï aianhpiaaka eskachi na pʼindekia. Joperu engachi mámaru aianhpiska, Tata Diosï Jeobajtsïni újchakuraati. w21.08 27 párr. 5, 6

Juebesï 2 de nobiembri

Ka nójtsï xáni ísku tiempu tsïtani jámani, jimbokaksï ima jurhiatikuecha xáni malueska (Efes. 5:16).

Enga apostoli Pablu Korintu anapuechani karakuapka, jurhimbitku arhiaspti máru ambe. Tátsekua, Tituni axaspti. ¡Ka kánikua tsípispti enga mítepka eskaksï ísï úspka eska na arhiapka! (2 Kor. 7:6, 7). Orhejtsïkutiichaksï uaati májkueni úni eska Pablu engaksï arhutaska tiempu paraksï erachiicha jingoni jarhani. Paraksï ísï úni, jatsistiksï para xarhentku niárani tánguarhikuecharhu paraksï uandontskuarheni erachiicha jingoni ka uinhaperantaani. Ka no kánikua tiempu uétarhisïndi paraksï uinhaperantani erachini ma ka xarhatakuni eskaksï xénchasïnga (Rom. 1:12). Orhejtsïkutiichaksï májkueni úsïndi eska Pablu engaksï Bibliani úrajka para uinhaperantaani erachiichani ka xarhatakuani eska Tata Diosï Jeoba xénchaasïnga. Ístu, orhejtsïkutiichaksï felisitariuasïnga erachiichani ambe ma jimbo engaksï újka. Enga orhejtsïkuti ma jatsiaka para nemani konseju ma íntskuni, jatsisti para Tata Diosïiri Karakatani úrani. Uétarhisïndi eska jurhimbitku uandontskuarhekuaka peru xénchperakua jingoni paraka erachi uaaka ambe enga ima arhiaka (Gal. 6:1). w22.03 28, 29 párr. 11, 12

Biernesï 3 de nobiembri

Jucha jatsiska ini jukaparhakua ambeni komueska ma tsúntsu echeriiri jatsiratini, paraka mítenhaaka eska i uinhapikua enga xáni kʼéri ambeeka, no juchaariiska sino eska Tata Diosïiriska (2 Kor. 4:7).

Iásï, Jeobajtsïni íntskusïndi “uinhapikua enga xáni kʼéri ambeka” parakachi seguiriuaka méntkisï marhuakuni. Ma ambe enga úrajka parajtsïni uinhapikua íntskuni, jindeesti kómarhikua. Efesu 6:18 jimbo, Pablu uandaspti eskachi ‘méntkisï kómarhipiringa’ Tata Diosïni. Engachi ísï uaaka, imajtsïni uinhaperantaati. Juchajtuchi úpiringa ménichani ísï pʼikuarherani enajkichi nóteru uaaia o nóchi míteni néna kómarhijpikuarhini, perujtsïni Jeoba pʼímarhisïndi parachi imani uandontskuarhekuni, nájkirukachi no míteaka náki uandakuechani úraani parachi aiangukuarhini néna engachi pʼikuarherajka (Rom. 8:26, 27). Ístu, Tata Diosï Jeoba úrasïndi Biblia parajtsïni íntskuni uinhapikua. Májkueni eska Pablu, juchajtuchi uaaka arhintani Bibliani parachi uinhapikuarhintani ka sési pʼikuarherantani (Rom. 15:4). Engachi arhintaaka ka eratsentani karakatani ma, Jeoba uaati úrani imeeri espirituni parajtsïni jarhuatani kurhanguni ka exeni néna engajtsïni uaaka jarhuatani imani ambe jingoni engachi nitamakuarhini jauaka (Ebr. 4:12). w21.05 22 párr. 8-10

Sábadu 4 de nobiembri

Tata Diosï úsïndi eskajtsï uékaaka úni ambe enga ima jaiapanhentajka, ka eskajtsï uaaka ísï úni (Filip. 2:13).

Míteskachi eska kánikua jukaparhakueska Jesúsiiri chúxapatiichani uaani, joperu jarhasti máru ambe engajtsïni ójkutajka ka engajtsïni jamberi no jurajkujka úni ambe engachi xáni uékapiringa. Ísïchi exesïnga eskachi nóteru uaakia úni ambe ma jimbokachi nitamakuarhixaka ambe ma. Máru aianhpirichaksï jatiriistia oksï pʼamenchakua ambe kánguarhisïndi. Engajtsï indeni ambe nitamakuarhini jaka, jamberijtsï exekia eskachi uaaka jorhentpini Biblieri ambe telefonu o interneti jimbo. Ísï jimbo, juchajtuchi uaaka ueenani jorhendani nemani juchiniu uératini. Ka jarhasti máteru ambe. Máru kʼuiripuechaksï uékasïndi jorhenguarhini Biblieri ambe joperuksï no úsïndi ima jandora engaksï erachiicha aianhpijka. ¿Uaachi aiakukuarheni jorhendaani káni engaksï imeecha uaaka, jamberi xarhentku o chúrikisï? Jesúsi chúrikua jorhendaspti Nikodemuni jimboka Nikodemu ísï uékaspka (Juanu 3:1, 2). w21.07 5 párr. 10, 11

Domingu 5 de nobiembri

I iretarini uandakua jimbojkusï andarhierajti ka kʼéri ambejtsïni arhisïndi solu penchumikuarhu para uérakua, joperu imeecheri mintsita iauani jarhasti jíndeni jingoni (Is. 29:13).

Juanu el Bautisteri chúxapatiichaksï ísku pakarasïreendi engaksï Jesúsiiri chúxapatiicha no kʼarhinda jarhenga. Jesúsi arhiaspti eska no ma ambe jarhaspka engaksï jimbo kʼarhinda japiringa jimboka ima útasï tsípiti jarhaspka (Mat. 9:14-17). Joperu fariseuecha ka máteru Jesúsiiri ikiatspitiicha, no sésiksï uandasïreendi imeeri ambe jimboka no chúngumasïreenga pʼindekuechani. Kánikuaksï ikiaspti engaksï exepka Jesúsini tsinaani jarhani pʼamenchatiichani sábadu ma jimbo (Mar. 3:1-6; Juanu 9:16). Kʼéramakuarhisïreendiksï jimbokaksï uandasïreendi eskaksï kurhajchasïreenga sábadueri juramukuani, joperuksï jurajkuasïreendi paraksï kʼuiripuecha negosiuechani jatsiani templurhu. Kánikuaksï ikiaspti enga Jesúsi no sési ambe uandapka indeni ambe jimbo (Mat. 21:12, 13, 15). Ka enga Jesúsi aianhpini japka sinagogarhu jini Nasareti, imeecha engaksï kurhajchani japka, kánikuaksï ikiaspti jimboka Jesúsi ireta Israeliiri ejempluechani úraaspti para xarhatani eskaksï imeechajkumindusï uandanhiakuarhienga ka eskaksï no mintsikasïrenga Tata Diosïni (Luk. 4:16, 25-30). Uánikuechaksï no jiókuarhispti Jesúsini jimboka ima no úspka ambe engaksï ima erokuarhini japka (Mat. 11:16-19). w21.05 5, 6 párr. 13, 14

Lunesï 6 de nobiembri

Jimbokachi jánhaskaskia na enga xáni mámaru ambe jimbo jirinhakuntajka para terongutpini (2 Kor. 2:11).

Jeoba mámaru ambe úrasïndi parajtsïni arhini eskachi jingontku jámaaka parachi no kʼéramakuarhini nijtu tsitini ambe enga no juchaariika. Ka ma ambe enga úrajka jindeesti engajtsïni arhijka eskachi exeaka ambe engaksï úkuarhinchaka máteruecha. Engachi íri ambe uandajka, jamberichi Satanásini eratsejka. Enga ima Tata Diosï Jeobaeri ánjeli máepka, seguru eska ambakiti ánchikuarhiteechani jatsiapka. Joperu ima sánderu ambe uékasïreendi. Uékasïreendi eska ima kómarhinhapiringa, ambe ma enga Tata Diosï Jeobajku jukanchaka. Satanási uékasïndi eskachi ísïiuaka eska ima, jimbosï jánguarhintajti parachi jucha no tsípini jarhani imani ambe jingoni engachi jatsika. Ka primeru xanhari enga i ambe úpka, Ebani úraspti. Tata Diosï Jeoba uékperakua jingoni arhispti Ebani ka imeeri uámbani eskaksï úpiringa arhani iámindu anhatapuecheri frutani engaksï jardinirhu japka astakaksï na uiniarhapiringa, joperu eskaksï máechakueri no úpiringa arhani (Gén. 2:16). Joperu Satanási enganiarispti Ebani ka eratsetaraspti eska úpiringa arhani imani frutani engaksï no sésikua jatsipka para arhani. Eba no agradeserispti ima ambe enga jatsipka: sánderu ambe uékasïreendi. Ka míteskachia ambe enga úkuarhipka. Eba pekarispti ka tiempu jingoni uarhisti (Gén. 3:6, 19). w21.06 14 párr. 2, 3; 17 párr. 9

Martesï 7 de nobiembri

Kánguarhia je sapiichani ka uánikua úkuarhi je ka uinira je echerini ka ánchita je (Gén. 1:28).

Tata Diosï uékasïreendi eska Adáni ka Eba kánguarhiapiringa uájpeechani ka eskaksï kuidaripiringa Echerini. Engaksï Adáni ka Eba kurhandirapiringa ka engaksï ísï úpiringa eska Tata Diosï Jeoba na arhiapka, imeechaksï ka imeecheri uájpeechaksï méntkisï japirindi Jeobaeri familiarhu. Tata Diosï Jeoba kánikua jukaparharaaspti Adáni ka Ebani enga ambakiti lugari ma íntsaapka imeeri familiarhu. Ísï eska na arhijka Ebreu 2:7, Biblia ini ambe uandasïndi kʼuiripuecheri enga Tata Diosï kueraaka: “Tʼuri úska eska ima sanititu sánderu sapichitu ambeepiringa ka eska ánjeliicha, ka íntskuskari tʼíntskua ka úndi eska kʼéri arhinhapiringa”. Ísïisti eska Tata Diosï no xáni uinhapiti uaaska kʼuiripuechani eska ánjeliichani, ni májkueni jásï jánhaskakua jingoni, niksï újki imani ambe úni engaksï ánjeliicha újka (Sal. 103:20). Joperuksï ‘sanititu sánderu sapichitu ambeepirindi’ ka eska ánjeliicha engaksï kánikua uinhapitiika. Xáni no sési enga Adáni ka Eba nóteru úpkia Tata Diosï Jeobaeri familiarhu jarhani, í ambe kánikua no sési úkuaspti imeecheri uájpeechani. Joperu Tata Diosï Jeoba no mójtakuspti ambe enga uéjka úni. Ima uékasïndi eska imeecha engaksï kurhajchaaka niáraaka imeeri uájpeeni para méntkisï. w21.08 2, 3 párr. 2-4

Mierkulisï 8 de nobiembri

“Ni ma ejersitueri uinhapikua jingoni, ni kʼuiripuecheri uinhapikua jingoni, sino juchiiti espiritu jingoni”, ísï uandasïndi Jeoba ejersituecheeri (Zac. 4:6).

Ini jurhiatikuechani jimbo, uánikua Tata Diosïiri marhuarhiichanksï no sési kaasïndi. Máruksï jimeesïsï irekasti nani engajtsïni juramutiicha no jurajkujka parachi tánguarhini ka aianhpini, erachiichaksï ónhanhasïndi ka peerasïndiksï juramutiichani ka reiichani japarini, ka i ambe marhuasïndi parakaksï ícha míteaka Tata Diosïiri ambe (Mat. 10:17, 18). Joperuksï máteru testiguecha máteru járhati uandanhiateechanksï jatsiasïndi. Máruksï jimeesïsï irekasïndi nani engaksï újka agustu marhuakuni Tata Diosï Jeobani, joperuksï imeecheeri familiariicha mámaru ambe jirinhakuntasïndi parakaksï no uaaka ísï úni (Mat. 10:32-36). Ka sáno méntkisï, íksï familiariicha kuenta íntskukuarhesïndi eska para no ma ambe marhuasïnga ambe engaksï xáni újka ka jurajkuasïndiksïa eskaksï kʼéri ambe arhiaka Tata Diosïni. Ka máruksï engaksï no sési káuenga erachiichani tátsekuaksï niárasïndi ambakiti Testigu máeni. Ísï jimbo, seguirii je marhuakuni Tata Diosï Jeobani. Balori jingoni jáma je. Tata Diosï Jeobaksïni jarhuataxati imeeri espiritu santu jingoni. Ísï jimbo, ¡asï jáma je chéni! w22.03 16 párr. 8

Juebesï 9 de nobiembri

Oh, chá engajtsï xénchajka Jeobani, kurhunhi indeni ambe enga no sési jaka (Sal. 97:10).

Biblia arhisïndi eska Tata Diosï Jeoba kurhunhisïnga “éskuechani engaksï kʼéramakuarhijka, katamba ma enga chkuanderajka ka jájkichani engaksï iurhiri tsïtakujka nemani enga no kulpa jatsika” (Prov. 6:16, 17). Ístu arhisïndi eska no sáni jaiapanheantasïnga “kʼuiripuechani engaksï atajpijka ka nóksï jurhimbitku jámani” (Sal. 5:6). Tata Diosï Jeoba méntku no sáni tsitisïndi enga nema no sési jámajka ka no sési ambe úni, jimbosï kʼamajkuapti no sési úrichani Noéri jurhiatikuechani jimbo, jimbokaksï imeecha úspka eska Echerirhu atajperakua ambe japiringa (Gén. 6:13). Profeta Malakíasini jimbo, Tata Diosï Jeoba uandaspti eska kurhunhiasïnga imeechani engaksï uékantku traisionarijka imeeri uámbani o témbani nomasi paraksï úni diborsiarikuarhini. Tata Diosï Jeoba no sáni jaiapanheantasïndi imeechani engaksï ini ambe újka ka kuenta kurhakuantauati (Mal. 2:13-16; Ebr. 13:4). Tata Diosï Jeobajtsïni juramuchisïndi: Kurhunhi je “indeni ambe enga no sésiika” (Rom. 12:9). Engachi jucha kurhunhijka ambe ma, nisikierachi uékajki exeni. Ka májkuenchi jatsiska para úni imani ambe jingoni enga Tata Diosï Jeoba no jaiapanhentajka. w22.03 5 párr. 11, 12

Biernesï 10 de nobiembri

Tsípisïndiksï iámindu imeecha engaksï mintsinharhikua jingoni erokani jaka imani (Is. 30:18).

No ióni jimbo juchaari Taati auandarhu anapu kʼéri kóntperatechantsïni íntskuauati imeeri Reinu jimbo. Imeecha engaksï mintsikani jaka eska Tata Diosï Jeoba uaaka ambe ma, uánikua kóntperatechanksï jatsiauati iásï ka sánderu orhepani jimbanhi parhakpinirhu. Jimbanhi parhakpini jimbo iáminduecha engaksï Tata Diosïni marhuakujka, nóteruchi méni tekaantauakia problemechani ni uandanhiateechani engachi iásï jatsiaka. Nóterujtsïni nema no sési kámaatia nijtuchi kómu pʼikuarheraa (Jaŋ. 21:4). Nóteruchi uandanhiauakia parachi jatsikuarheni imani ambe engachi uétarhinchajka jimbokachi kánikua ambe jatsikuarheakia (Sal. 72:16; Is. 54:13). ¡Xáni ambakiti ambe! Engajtsïni Tata Diosï Jeoba jarhuatani jaka parachi jurajkuani no sési járhati pʼindekuechani ka parachi sánderu ambakiti kristianueni, prepararixatijtsïni para jiáni engachi imeeri Juramukua jimbo irekaaka. Ju je no kuatantani ka ni chkétakuarhini, sánderu ambakiti ambe axuterku jarhastia. Kánikuachi sési irekuarhiaka, ísï jimbo, ju je tekaantskua jingoni erokuarhini eska Tata Diosï Jeoba uaaka imani ambe engajtsïni aiachikia. w21.08 13 párr. 17-19

Sábadu 11 de nobiembri

Asï jáma je mirikurhini jarhuajperani ka sési útsperani, jimboka inde jásï kéjtsïtakua jindeeska enga Tata Diosï jaiapanhentajka (Ebr. 13:16).

Ísï tátsekua engaksï na intsïnhantapkia ini kartani enga apostoli Pablu axakuapka, Judea anapu erachiichaksï jatsispti para jurajkuani imeecheeri kʼumanchikuechani, negosiuechani ka parientichani engaksï no kristianuepka ka juátarhisïksï nirani sïpakuarhini (Mat. 24:16). Imani tiempu jimbo jukaparhakuespti eskaksï jarhuajperapiringa. Engaksï antesi ísï úpkia eska Pablu na arhiapka paraksï intsïmperani ambe ma, nóksï úkua jukanchapirindi arisku sáni irekani. Jamberi juchaari erachiichajtsïni no méntkisï aianguati ambe engaksï uétarhinchani jauaka. Ísï jimbo, ju je jánguarhintani parakajtsïni máteruecha jarhuajperata kurhacheaka. Seguru eska juchaari kúnguarhikuarhu jarhaskaksï erachiicha ka pirenchicha engaksï méntkisï uékani jarhajka jarhuataani máteruechani. Nójtsïni méni ísï pʼikuastasïndi enajkichi ójkutaani japiringa. Sánderu sési, míteskachi eskaksï imeecha méntkisï jima jauaka parajtsïni jarhuatani ka uékasïngachi májkueni úni eska imeecha. w22.02 23, 24 párr. 13-15

Domingu 12 de nobiembri

Jánguarhi je irekani sési pájperakua jingoni parakajtsï xarharaaka eskajtsï májku ambeeska espiritu santuni jimbo, míteparini eskajtsï májkueranhantaskia (Efes. 4:3).

Arini últimu uéxurhini engaksï nitamakia, uánikua kúnguarhikuechani ka sirkuituechanksï ménderueni organisariuasti. Enga jucha arhinhapiringa eskachi mótsipiringa, jamberichi úkua jukanchapiringa jurajkuani juchaari familiarichani ka amiguechani. ¿Tata Diosï Jeoba arhiasïni orhejtsïkutiichani nani jatsiski para mótsini mándani erachi? Nómbe. Ka jamberi ini ambe jimbochi úkua jukanchajka úni ambe engajtsïni imeecha arhijka. Joperu Tata Diosï Jeoba mintsikasïndi ambe engaksï imeecha erakujka úni ka juchajtuchi jatsiska para májkueni úni. ¿Andichisï jatsipirini para ísï úni eskaksï orhejtsïkutiicha na erakuaka nájkirukachi no tsitiaka? Jimboka engachi ísï újka, úsïngachi eska Tata Diosïiri ireta májku kʼéri jauaka. Ístu, engachi iáminduecha kaxumbikua jingoni jámajka ka engachi ísï újka eskaksï orhejtsïkutiicha na erakujka úni ambe ma, kánikua jarhuatasïndi kúnguarhikuani (Ebr. 13:17). Ka sánderu jukaparhakua ambe, ísïchi xarhatakuni jarhasïnga Tata Diosï Jeobani eskachi mintsikasïnga imani, jimboka ima peeuaska orhejtsïkutiichani parajtsïni kuidarini (Uku. 20:28). w22.02 4, 5 párr. 9, 10

Lunesï 13 de nobiembri

Méntku jauena arhitspintani Tata Diosïiri karakatani, ka arhistatspini ka jorhentpini (1 Tim. 4:13).

Enga chá erachi máeka enga itsï atakuarhikia, uaakajtsï jánguarhintani sánderu sési arhijtsïkpini ka jorhentpini. ¿Andi? Jimboka, engajtsï chá sánderu sési arhintaaka, arhijtsïkpini ka jorhentpini, sánderujtsï jarhuatauaka imeechani engaksïni kurhajchaaka (1 Tim. 4:15). Uaakajtsï jorhenguarhini ka úni ambe enga uandajka mándani jorhenguarhikua foietueri Ju je sánderu sési arhintani ka jorhentpini. Jorhenguarhi je mándani jorhenguarhikuani, ka kánikua praktikari je ka ístu diskursuecharhu jánguarhinta je úni ambe engajtsï jorhenguarhikia. Kurhaku je konseju imani erachini enga jarhuajpejka konseju íntspini o máteru orhejtsïkutiichani “engaksï kánikua ánchikuarhijka arhijtsïkpini ka jorhentpini” (1 Tim. 5:17). Asï solu ú je ambe engajtsï jorhenguarhijka foieturhu, sino ístu jarhuata je imeechani engaksïni kurhajchajka parakaksï sánderu mintsikaaka Tata Diosïni ka únksï ambe engaksï jorhenguarhini jaka. Ka ísïjtsï, chá sánderu sési pʼikuarheraaka, ka ístu imeecha engaksïni kurhajchajka. w21.08 24 párr. 17

Martesï 14 de nobiembri

Sánderu kʼéri ambe exea je máteruechani ka eska chájkumindu (Filip. 2:3).

Engachi eratseska eskaksï máteruecha sánderu kʼéri ambeeska, nóchi méni jámaaka andaperani imeecha jingoni engaksï sánderu sési jorhenaka úni ambe ma eska jucha, sinochi sési pʼikuarheraaka imeechani jimbo. I ambe kánikua jukaparhakuesti, sánderu jiáni engaksï ima erachiicha engaksï jorhenaka sési úni ambe ma, úrani jaka imani ambe paraksï kʼéri ambe arhini Tata Diosï Jeobani. Ísïchi uaaka sési pájperani iáminduecha ka márku jarhani kúnguarhikuarhu. ¿Ambejtsïni jarhuataa parachi no enbidia pʼikuarherani? Kaxumbitiini, jatsiskachi para jiókuarhini eskachi no úsïnga iámindu ambe sési úni. Engachi kaxumbitiiska nóchi jámaaka uékani xarhatakuani máteruechani eskachi sánderu sési úsïnga ambe ma. Sánderu sési, jánguarhintaakachi jorhenguarhini imeecheri engaksï sánderu sési újka ambe ma eska jucha. Pori ejemplu, enga erachi ma sési arhijtsïkpijka kúnguarhikuarhu, jánguarhintaakachi kurhamarhini néna prepararikuarhisïni ka enga pirenchi ma sánderu sési úmantajka eska jucha, uaakachi kurhamarhini ambe ka ambe jatsikusïni. w21.07 16 párr. 8, 9

Mierkulisï 15 de nobiembri

Tata Diosï Jeoba no no sési ambe úsïndi (Deut. 32:4).

Libru de Números jimbochi exesïnga eska Tata Diosï Jeoba uándikutarkuarhispka israelitani ma enga sábadu jimbo nípka chkari tántani. Peru Segundu libru de Samuel jimbo exesïngachi eska Tata Diosï Jeoba puákuntaspka rei Dabidini enga ima ísku jándikua ambe niátapka ka enga uándikpipka (Núm. 15:32, 35; 2 Sam. 12:9, 13). Jamberichi kurhamarhikuarhijka: “¿Andisï Tata Diosï Jeoba puákuntapi Dabidini enga xáni no sési jásï ambe niátapka, joperu uándikutarkuarhini imani acheetini enga no xáni no sési ambe niátapka?”. Biblia no méntkisï uandasïndi iámindu ambe enga xáni úkuarhipka. Pori ejemplu, míteskachi eska Dabidi móantaspka iámindu ambeeri enga xáni úpka (Sal. 51:2-4). Joperu, ¿na jásï kʼuiripu máepi ima enga no úpka ambe enga uandeenga sábadueri lei? ¿Mintsita jingoni móantaspi ima ambeeri enga úpka? ¿Uánikua xanhari no kurhajchapkia Tata Diosï Jeobani? ¿Arhinhapkia eska no úpiringa máru ambe, joperu ima no kasu úni ni jiókuarhini? Biblia no uandasïndi. Joperu, engachi arhintaska Bibliani ka nóchi iámindu ambe kurhanguni, ambe engachi mítekia Tata Diosï Jeobaeri ambe jarhuataatijtsïni parachi mintsikani eska ima, jurhimbikua jingoni úsïnga iámindu ambe (Sal. 145:17). w22.02 2, 3 párr. 3, 4

Juebesï 16 de nobiembri

Jánhaskatiistiksï imeecha engaksï exejka eskaksï no iámindu ambe úsïnga úni (Prov. 11:2).

Nema enga mítejka asta nani jamberi uaa úni ambe ma, no jámasïndi sánderu úni ambe ma ka eska xántku uaaka. Ísï jimbo, niárasïndi sánderu sési pʼikuarherani ka sési ánchikuarhini. Úpiringachi terukutantani nemani jingoni enga juátarhu ma karhamani jarhajka, para úni asta karhakua jamberi niárani jatsisti para sánderu iatsitakuarhu xanharani. Májkueni úsïndi ima kʼuiripu enga mítejka káni jatsisïni para sánderu iatsitakuarhu nirani, para seguiriini Jeobani marhuakuni ka jarhuataani máteruechani (Filip. 4:5). Ju je exeni Barsiláiri ejempluni, rei Dabidi pʼímarhispti para imeeri kʼumanchikuarhu marhuani enga Barsilái 80 jatiriipkia. Barsilái no jiókuarhispti jimboka mítespka asta nani jamberi úpirini úni ambe ma. Exespti eska jatiriispkia ka eska uánikua ambe nóteru úpiringia úni, jimbosï arhipti eska sánderu sési japiringa enga Kimani nipiringa imeeri kuenta jimbo, achamasï ma enga sapichku japka (2 Sam. 19:35-37). Májkueni eska Barsilái, erachiicha engaksï jatiriikia, tsípisïndiksï engaksï jurajkukuajka sánderu sapichkuechani máru ánchikuarhiteechani. w21.09 10 párr. 6, 7

Biernesï 17 de nobiembri

No nema mítesti né enga jindeeka Uájpa solu Diosï Taati, ka nójtu nema mítesti né enga jindeeka Diosï Taati, solu imeeri Uájpa ka ístu ima enga Diosïiri Uájpa uékaaka mítetarani (Luk. 10:22).

¿Úkua exesïnchi ísï exeni Jeobani eska Taati ma enga uékpitiika? Máruchi úkua jukanchasïnga ísï exeni. Jamberi jindeeti jimbokachi no sési kánhaska engachi sapiipka. Peru kánikuajtsïni sési pʼikuastasïndi míteni eska ima míteska na engachi pʼikuarherajka ka eska uékasïnga eskachi jucha andarhieraaka. Jimbojtsïnisï imeeri karakata jimbo pʼímarhijti: “Andarhiera je Tata Diosïni ka imajtuksïni andarhieraati chánksïni” (Sant. 4:8). Tata Diosï Jeobajtsïni xénchasïndi ka arhisïndijtsïni eska ima jindeeska sánderu ambakiti Taati engachi jucha uaaka jatsini. Jesúsijtsïni uaati jarhuatani parachi úni sánderu andarhierani Tata Diosï Jeobani. Ima sési mítesti ka sáno májkueni jásïisti eska ima. Jimbosï uandapti: “Ima engareni exeka jíndeni, exesti Diosï Taatini” (Juanu 14:9). Komueska ermanu ma enga sánderu kʼériika, Jesúsijtsïni jorhendasïndi parachi janhanharhini ka kurhajchani juchaari Taatini ka parachi sési pʼikuastani ka parajtsïni jaiapanhentani. Joperu, sánderu jukaparhakua ambe, ambe enga Jesúsi úpka enga ixú Echerirhu jámani japka, xarhatachesïndijtsïni eska Jeoba kánikua xénchpetiiska ka eska sési kámpisïnga. w21.09 21 párr. 4, 5

Sábadu 18 de nobiembri

Tʼireraa je Tata Diosïiri karichiichani engaksï chánksïni jingoni jaka (1 Ped. 5:2).

Jeobaeri testiguechachi úsïnga májku kʼéri kómarhini Tata Diosï jurhimbitini. Tata Diosï Jeoba kʼéri ánchikuarhita ma íntsaasti orhejtsïkutiichani paraka kúnguarhikua pímbinhasï jauaka. Ísï jimbo, enga kristianu ma kʼéri pekadu ma újka, Tata Diosï Jeoba erokuarhisïndi eskaksï orhejtsïkutiicha exeaka sini ima kʼuiripu uaa seguiriini kúnguarhikuarhu jarhani. Jatsistiksï para exeni sini ima kʼuiripu mintsita jingoni móantaskia. Ístuksï jatsisti para arini ambe exeni: nájkiruka kʼuiripu uandaaka eska meru móantaskia, ¿meru kurhunhisïni ima ambe enga úka? ¿Jánguarhintaxaki para nóteru únia imani ambe enga no sési niátapka? Engaksï imeeri no ambarhati amiguecha úpka eska ima no sési ambe niátapiringa, ¿uékasïni nóteru kurhiania? Orhejtsïkutiichaksï kómarhisïndi Tata Diosï Jeobani, exesïndiksï ambe enga úkuarhipka ka ístu ambe enga Biblia uandajka, ístuksï exesïndi ambe enga eratsejka ima kʼuiripu ima ambeeri enga úka. Jimajkani, exesïndiksï sini ima enga no sési ambe niátaka uaa útasï kúnguarhikuarhu jarhani o nómbe. Ménichani, ima enga no sési ambe niátajka, jatsisïndi para petanhantani kúnguarhikuarhu (1 Kor. 5:11-13). w22.02 5 párr. 11, 12

Domingu 19 de nobiembri

Jatsiskajtsï para jimbanhi kʼuiripu máeni (Col. 3:10, TNM).

Nájkirukachi ióni páni jakaia engachi itsï atakuarhika o nótki xáni, iáminduechachi uékasïnga ísï jámani eska Tata Diosï Jeoba na jaiapanhentajka. Parachi úni ísï úni, jatsiskachi para jánguarhintani no no sési jásï ambe eratseni, jimbokachi imani ambe úsïnga ambe engachi eratsejka. Engachi méntku eratseni jauaka úni imani ambe engachi jucha tsitijka, imani ambechi uandaaka ka úni enga no sési jaka (Efes. 4:17-19). Joperu engachi ambakiti ambe eratseska, sánderu fásiliuati uandani ka úni imani ambe enga Tata Diosï Jeoba jaiapanhentajka (Gal. 5:16). Peruchi no úsïnga meru no no sési jásï ambe eratseni. Peruchi kʼóru úsïnga pʼíngukuarhini para no úni imani ambe engachi eratsejka. Ante dechi itsï atakuarhini jatsiskachi para nóteru uandania ka ni úni imani ambe enga Tata Diosï Jeoba kurhunhijka. Orhetachi ini ambe jatsiska para úni. Joperu, paraka Tata Diosï Jeoba sési pʼikuarheraaka, ístuchi jatsiska para jimbanhi kʼuiripu máeni. w22.03 8 párr. 1, 2

Lunesï 20 de nobiembri

Ka ísï jimbo iámindu ambe jimbojtsï xarhatakuarhiska eskajtsï nómbe kʼamanharhintskua jatsiska ini ambe jimbo (2 Kor. 7:11).

No fásiliisti paraksï orhejtsïkutiicha úni exeni sini meru mintsita jingoni móantaskia ima enga kʼéri pekadu ma úka. ¿Andi nómbe? Jimbokaksï ima no úsïnga exeni ambe enga mintsitarhu jaka, ísï jimbo, jatsistiksï para jirinhani ambe ma enga jarhuatauaka exeni sienga meru mintsita jingoni mójtakurhiskia ima enga pekadu úka ka sienga kurhunhisïnia imani ambe enga úka. Uétarhisïndi eskaksï orhejtsïkutiicha exeaka ambe ma enga uaaka eskaksï seguru jauaka eska i kʼuiripu mójtakuskia na enga eratsejka, na enga pʼikuarherajka ka na enga jámajka. Jamberi ióndaati mójtakurhini para sési jimbo xarhatani eska meru móantaskia. ¿Néna xarhatasïni nema enga petanhantaka kúnguarhikuarhu eska meru móantaskia? Jatsisti para no kueratani tánguarhikuecharhu, ka úni ambe engaksï orhejtsïkutiicha arhijka para pʼindeni pauani pauani kómarhini Tata Diosïni ka jorhenguarhini Bibliani. Ístu, jatsisti para jánguarhintani no úni imani ambe enga úpiringa páni para ménderu no sési ambe niátani. Enga jánguarhintaska sési pájperantani Tata Diosï Jeoba jingoni, uaati seguru jarhani eska ima puákuntaaka. Ka orhejtsïkutiichaksï uaati jarhuatani para kʼuanhatsentani kúnguarhikuarhu. w21.10 6 párr. 16-18

Martesï 21 de nobiembri

Nóri jatsiaka para diosï úkatani ma úni ka ni ma ambe enga ísï jáxeaka eska ambe ma enga auandarhu jaka o enga echerirhu inchatsikuarhu jaka. Nóri jatsiska para kʼutitseni imeecheeri orhepani jimbo (Éx. 20:4, 5).

Jesúsi kánikua xénchasïreendi Jeobani, jimbosï, enga auandarhu japka ka enga Echerirhu japka, imantku kómarhispti (Luk. 4:8). Ka jorhendaaspti imeeri chúxapatiichani parakaksï májkueni úpiringa. Jesúsi ka imeeri chúxapatiichaksï no méni úraaspti diosï úkatechani paraksï Tata Diosïni kómarhini. Tata Diosï espiritu máesti ka no ma ambe ma jarhasti enga kʼuiripu uaaka úni para xarhatani na enga xáni kʼériika Tata Diosï Jeoba (Is. 46:5). ¿Ka sési jaki úraani imajeniichani, imeechani engaksï arhiajka santu ka uandatsekuarhikuani? Segundu juramukua enga Diesi Mandamientuecharhu jaka, Tata Diosï Jeoba uandaspti ambe enga iásï anapu tekstu uandajka. Imeecha engaksï uéjka eska Tata Diosï jaiapanhentauaka, sésiksï kurhangusïndi ini uandakuechani. Istoriadoriichaksï uandasïndi eskaksï primeru siglurhu anapu kristianuecha solu Tata Diosïntkuksïsï kómarhienga. Ini jurhiatikuecha jimbo, Jeobaeri testiguechachi májkueni úsïnga eska primeru siglurhu anapu kristianuecha. w21.10 19, 20 párr. 5, 6

Mierkulisï 22 de nobiembri

Ima enga asotearhu jauaka, asï kétsintee pʼirani ambe kʼumanchikuarhu (Mat. 24:17).

Jesúsi arhiaspti orheta siglurhu anapu kristianuechani engaksï Judea irekapka eska ma jurhiani sondaduechaksï uirhipandapiringa Jerusalénini (Luk. 21:20-24). Enga i ambe úkuarhipiringa jatsipirindiksï para juátarhu ísï nirani sïpakuarhini paraksï no uándikunhani, joperu jatsipirindiksï para iámindu ambe jurajkuni. Máru uéxurhiniistia enga rebista La Atalaya uandapka: “Jurajkuasptiksï kʼumanchikuechani ka echerichani ka nóksï ambe ma pákuarhispti kʼumanchikuarhu anapu ambe. Mintsikasptiksï eska Tata Diosï Jeoba kuájchakuapiringa ka jarhuataani, erakusptiksï imani kómarhini ka no imani ambe enga úpiringa ísï xarharani eska sánderu jukaparhakua ambeespka”. Ístu uandaspti: “Jamberi no ióni jimbo jatsiauakachi tsʼéjkukuechani engaksï xarhataaka na engachi exejka jatsikuarhekua ambe. ¿Sánderuchi jukaparharaa jatsikuarhekua ambe, ochi sánderu jukaparharaa eskajtsïni Tata Diosï pʼímutantaaka? Enga niárakia ima jurhiatikua jamberichi jatsiauaka sánderu uandanhiateechani ka nóteruchi únia imani ambe engachi tsitijka. Jatsiskachi para preparadu jarhani ambe uéjki enga úkuarhiaka”. w22.01 4 párr. 7, 8

Juebesï 23 de nobiembri

Oh, Tata Diosï, ¡na enga xáni jukaparhakueka chiiti ambakiti uékperakua! (Sal. 36:7).

Sánisï tátsekua engaksï israeliteecha na uéntapkia Ejiptu uératini, Tata Diosï Jeoba arhispti Moisésini ambe enga arhikuekajka imeeri nombri ka na enga jásïika ima. Arhispti: “Jeoba, Jeoba, Tata Diosï pʼamojpiti ma ka enga sési kámpijka, enga no sóntku ikiajka ka enga kánikua uékpijka ka jurhimbitiini, enga ambakiti uékperakua xarhatakuajka uánikuechani, enga puákuntajka imani enga no sési ambe újka ka imani enga no janhanharhijka leini ka imani enga pekarijka” (Éx. 34:6, 7). Ini ambakiti uandakuecha jingoni, Tata Diosï Jeoba xarhataspti jukaparhakua ambe ambakiti uékperakueri. Ju je exeni ambeeski. Tata Diosï Jeoba no solu uandaspti eska ambakiti uékperakua xarhatatspesïnga, sino eska ístu kánikua uékpisïnga. I uandakua enga xarhatajka na enga jásïika Tata Diosï, máteru siete xanhari jukanharhisti Bibliarhu (Núm. 14:18; Neh. 9:17; Sal. 86:15; 103:8; Joel 2:13; Jon. 4:2). Ka iámindu ícha jimbo, Tata Diosï Jeobanksï arhikuekasïndi ka no kʼuiripuechani. ¡A no eskajtsïni ísku pakatasïnga exeni na enga Tata Diosï Jeoba xáni uánikua xanhari uandajka eska ima ambakiti uékperakua xarhatasïnga! w21.11 2, 3 párr. 3, 4

Biernesï 24 de nobiembri

Asï jáma je jaakuarhini na engajtsï nitamaaka (Mat. 6:25).

Ambakiti ejemplu ma para temungurhiriicha jindeesti apostoli Pedru ka imeeri témba. Ma seisi kutsï o ma uéxurhinisï tátsekua enga Pedru mítepka Jesúsini, Pedru jatsispti para jukaparhakua ambe erakuni úni. Imeeri ánchikuarhita jindeespti kurucha pʼitamaani, ísï jimbo, enga Jesúsi pʼímarhipka paraka nipiringa imani chúxapani, Pedru jatsispti para eratseni néna jámapirini imeeri familia jingoni (Luk. 5:1-11). Niraspti Jesúsi jingoni aianhpini. Ka xarharasïndi eska imeeri témba apoiarispka. Biblia uandasïndi eska ísï tátsekua enga Jesúsi tsíntapka, Pedrueri témba niraspka pámbetani Pedruni ma tiempu (1 Kor. 9:5). Seguruchi jarhaska eska Pedrueri témba ambakiti ejemplu máespka, jimboka jarhuataspka Pedruni paraka úpiringa konseju íntskuani acheetiichani ka ístu uarhiitiichani (1 Ped. 3:1-7). Xarharasïndi eska Pedru ka imeeri témba, kánikuaksï mintsikasïreenga eska Tata Diosï Jeoba úpiringa íntskuani ambe engaksï uétarhinchapiringa engaksï imeecha orheta peerapiringa Tata Diosïiri Reinuni (Mat. 6:25, 31-34). w21.11 18 párr. 14

Sábadu 25 de nobiembri

Jánguarhi je terukuchintantsïni jíndeni (1 Kor. 11:1).

Apostoli Pablu kánikua xénchaasïreendi erachiichani jimbosï xáni ánchikuarhiendi imeecha jimbo (Uku. 20:31). Ísï jimboksïsï xáni xéncheendi. Pori ejemplu, ma xanhari engaksï Éfesu anapu orhejtsïkutiicha mítepka eskaksï nóteru méni exepiringia, ʻuéki jimboksï uerasptiʼ (Uku. 20:37). Májkueni, iásïjtuksï orhejtsïkutiicha xénchaasïndi erachiichani ka jánguarhintasïndiksï jarhuataani (Filip. 2:16, 17). Joperuksï ménichani úkua jukanchasïndi máru ambe úni. ¿Ambe uaa jarhuataani? Orhejtsïkutiicha engaksï kánikua ánchikuarhita jatsika, uaatiksï májkueni úni eska Pablu. Pablu no perfektuespti ka ménichani úkua jukanchasïreendi úni imani ambe enga sési jaka (Rom. 7:18-20). Nájkiruka uánikua uandanhiateechani jatsiapka, no méni chkétakuarhispti ka seguirispti tsípikua jingoni marhuani. Engaksï orhejtsïkutiicha májkueni úska eska ima, uaatiksï tsípikua jingoni seguiriini marhuakuni Tata Diosï Jeobani nájkirukaksï uandanhiateechani jatsiauaka. w22.03 26 párr. 1, 2

Domingu 26 de nobiembri

Jatsiskajtsï para janhanharhiani juchiiti sábaduechani. Ji jindeeska Jeoba chaari Tata Diosï (Lev. 19:3).

Levítico 19:3 arhisïndi eska ma jatsipka para mintsikuarhini sábadu. Iásï, kristianuechachi nóteru juramuminhasïngia Moisésiiri Lei jimbo, jimbosï nóteru uétarhijtia eskachi arhutaaka jurhiatikua ma para mintsikuarhini, peruchi útasï uaaka uánikua ambe jorhenguarhini engaksï israeliteecha ueenga ka kóntperatechani engaksï intsïnhauenga indeni ambe jimbo. Jatsisptiksï para mintsikuarhini sábadu ka kómarhini Tata Diosï Jeobani. Jimbosï Jesúsi inde jurhiatikua nireendi sinagogaecharhu para Tata Diosïiri Karakatani arhintani (Éx. 31:12-15; Luk. 4:16-18). Juramukua enga Tata Diosï íntspipka jimini Levítico 19:3 jimbo para mintsikuarhini sábadu, úpirindi úni eskachi juchajtu arhutaaka tiempu parachi Tata Diosï Jeobani marhuakuni. ¿Exesïnchi eskachi jatsiska para sánderu sési úni ini ambe? Engachi pauani pauani arhutaska tiempu parachi Tata Diosï Jeobani marhuakuni, sánderuchi sési pájperaaka imani jingoni. Ka i ambe kánikua jukaparhakuesti parachi pímbinhasïini. w21.12 5 párr. 13

Lunesï 27 de nobiembri

No jurhaska ióarhiani imeechani engaksï jurhimbikua jingoni jámajka, sino pekadoriichani paraksï móantani (Luk. 5:32).

Enga Jesúsi Echerirhu japka, mámaru járhati kʼuiripuecha jingoni kúnguarhispti. Jatsikuarheriicha jingoni tʼirespti ka imeecha jingoni engaksï k’éri ambeepka, joperu sánderu tiempu jarhaspti imeecha jingoni engaksï pobriipka ka imeecha jingoni enga no nema xénchauenga. Ístu, pʼamojperakua xarhatakuaspti imeechani engaksï arhinheenga eskaksï pekadoriispka. Máru kʼuiripuecha engaksï kʼéramakuarhienga, no sésiksï exepti ambe enga Jesúsi úpka. Kurhamarhiasptiksï Jesúsiiri chúxapatiichani: “¿Andisïjtsï chá tʼirejki ka itsïmantsï kontribusioni kobrarpitiichani jingoni ka pekadoriichani jingoni?”. Jimbosï Jesúsi arhiapti ambe enga iásï anapu tekstu uandajka (Luk. 5:29-31). Uánikua uéxurhini ante de Mesíasi Echerirhu jurhani, profeta Isaíasi uandantaspti eska parhakpini no jiókuarhipiringa. Karaspti: “Achamasï máespti engaksï kʼuiripuecha no xénchapka ka ni jiókuarhini [...]. Ísïispti enajkichi no uékeni erateni. Kʼuiripuechaksï no xénchaaspti, ka ísïchi kámaspka enajki no ma ambe jukaparhakuepi” (Is. 53:3). Ísï eska na uandajka i profesia, kʼuiripuechaksï no jiókuarhipirindi Mesíasini. Ísï jimbo, no ísku pakataapirindi primeru siglurhu anapu judiuechani enga Jesúsi ísï no jiókuarhinhapka. w21.05 8, 9 párr. 3, 4

Martesï 28 de nobiembri

Juchaari Taati jauatantaati (Sant. 5:15).

Máru primeru siglueri anapu kristianuechaksï ióndasïreendi ísï úni eskaksï na arhistaminheenga (Sant. 1:22). Máteruechaksï sánderu sési kaasïreendi imeechani engaksï jatsikuarheriipka (Sant. 2:1-3). Ka máteruechaksï úkua jukanchasïreendi pʼímukukuarhini (Sant. 3:8-10). I kristianuechaksï kʼérati problemechani jatsiaspti, peru Santiagu no uandaspti eskaksï nóteru úpiringuia jurhimbentani. Uékperakua jingoni arhiaspti ambe engaksï jatsipka para úni ka pʼímarhiaspti imeechani engaksï no xáni sési japka Tata Diosïni jingoni parakaksï nipiringa jarhuajperata kurhakuani orhejtsïkutiichani (San. 5:13, 14). ¿Ambejtsïni jorhendasïni i ambe? Ju je kurhangukuani máteruechani ka ambakiti ambe eratseni imeecheeri ambe. Uánikua jorhenguarhirichaksï úkua jukanchasïndi úni ambe engaksï arhijka Biblieri konsejuecha (Sant. 4:1-4). Jamberiksï ióndajti mójtakukuarhini paraksï niárani ima jásï kʼuiripueni enga Tata Diosï jaiapanheantajka. Jatsiskachi para balori jukantani ka arhini jorhenguarhirini ambe enga jatsika para sánderu sési úni. Joperu, ístuchi jatsiska para ambakiti ambe eratseni imeecheeri ambe, mintsikani eska Tata Diosï Jeoba úsïnga eskaksï kaxumbitiicha andarhieraaka imani ka eska íntsauaka uinhapikua parakaksï uaaka mójtakukuarhini (Sant. 4:10). w22.01 11 párr. 11, 12

Mierkulisï 29 de nobiembri

Ima enga no uéjka kurhaani enga nema uinhachaparini jarhuajperata kurhajkuarhini jarhajka, imajtu no kurhajchanhaati jiáni enga jarhuajperata kurhajkuarhini jauaka (Prov. 21:13).

Iámindu kristianuechachi uékasïnga ísï pʼamojpeni eska Tata Diosï Jeoba. ¿Andi? Ma ambe jimbo jindeesti jimboka ima no kurhaasïnga imeechani engaksï no pʼamojpejka. Jucha no uékasïnga eska Tata Diosï Jeoba no kurhauaka juchaari kómarhikuechani, jimbochisï kánikua jingontku jámajka parachi no no sési kaani máteruechani. Uékasïngachi kurhaani imeechani engaksï “uinhachaparini kurhajkuarhijka eskaksï uétarhinchasïnga ambe ma”, méntkisïchi listu jarhasïnga parachi kurhajchani erachiichani engaksï kómu nitamakuarhini jarhajka. Ístu, kánikuachi jukaparharasïnga ambe enga Biblia uandajka: “Ima enga no pʼamojpejka, ístu no pʼamojkunhaparini jusgarinhaa[ti]” (Sant. 2:13). Engachi kaxumbitiijka ka engachi no méni mirikurhijka na engachi xáni uétarhinchajka eskajtsïni pʼamojperakua xarhatacheaka, ístuchi listu jarhasïnga para pʼamojperakua xarhatakuani máteruechani. Joperu sánderuchi uékasïnga pʼamojperakua xarhatatspeni jiáni enga pekadori ma enga móantajkia kʼuanhatsentajka kúnguarhikuarhu. Bibliarhu uánikua ejempluechaksï jarhasti engajtsïni jorhendajka parachi pʼamojperakua xarhatakuani máteruechani ka no no sési kaani. w21.10 12 párr. 16, 17

Juebesï 30 de nobiembri

Uaxaka je ixú erontantsïni mientrasi engani ji niuaka sánderu orhepani kómarhini (Mat. 26:36).

Ima últimu chúrikua ante de uarhini, enga na kʼamarani jámeengia ambe enga jimbo jupka Echerirhu, Jesúsi jirinhantaspti lugari ma nani enga úpiringa kómarhini Tata Diosïni ka eratsentani: jardini de Jetsemaníirhu niraspti. Jima ambakiti konseju ma íntsaaspti imeeri chúxapatiichani kómarhikueri ambe. Engaksï niárapka jardini de Jetsemaníirhu, jamberi jukari terujkani chúrikueptia ka Jesúsi kurhakuaspti apostoliichani eskaksï tsínharhitini pakarapiringa ka tátsekua niraspti kómarhini Tata Diosïni (Mat. 26:37-39). Enga kʼuanhatsentapka, apostoliichaksï t’uini kʼuíxaptia. Ísï jimbo, ménderu arhiaspti: “Jingontku ja je ka kómarhi je” (Mat. 26:40, 41). Ima mítespti eskaksï kánikua uandanhiaxapka ka eskaksï kuataratixapka. Ísï jimbo, pʼamojkuaspti ka uandaspti eska “kuerpu jindees[ka] enga débiliika”. Ka ménderu tsimani xanhari niraspti kómarhini Tata Diosïni ka enga kʼuanhatsentapka, exespti eskaksï no kómarhixapka Tata Diosïni, sino eskaksï kʼuíxapka (Mat. 26:42-45). w22.01 28 párr. 10, 11

    Publikasionicha pʼurhe jimbo (2006-2025)
    Míkantani juchiiti kuentani
    Inchani kuentarhu
    • Purépecha
    • Axakuni nemani
    • Ambe engani sánderu tsitijka
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Néna úrani pájinani ka ambe jarhaski
    • Na enga úrakuarhijka chaari informasioni
    • Mójtaku je ambe engajtsï uéjka eska úrakuarhiaka chaari iformasioniiri
    • JW.ORG
    • Inchani kuentarhu
    Axakuni nemani