Juniu
Sábadu 1 de juniu
Iámu uinirhikuarheaskia karhasïichani ka tʼupuri; iámu uinirhikuarheskia tekateeni jásï ka ístu iguani (Job 7:5).
Job sési pájperasïreendi Tata Diosï jingoni, kʼéri familia ma jatsispti ka májku kʼériksï jarhaspti ka ístu kánikua jatsikuarherispti (Job 1:1-5). Joperu ma jurhiatikua jimbojku, sáno iámindu ambe tsïtaspti. Orheta, tsïtaspti imeeri jatsikuarhekua ambe (Job 1:13-17). Tátsekua, uarhiranchaaspti uájpeechani enga xáni xénchauenga. Eranhaska je na engaksï xáni no sési pʼikuarherapka Jobu ka imeeri uarhiiti engaksï mítepka eskaksï imeeri 10 uájpeecha uarhispka. ¡Jimbosï Jobu karukupti imeeri xukuparhakuani ka tinguikuatseni jimboka kánikua no sési pʼikuarheraxapka! (Job 1:18-20). Tátsekua, Satanási úspti eska Jobu kʼéri pʼamenchakua ma pʼipiringa ka eska kʼuratsekua jingoni pakarapiringa (Job 2:6-8). Kʼuiripuechaksï kánikua janhanharhisïreendi Jobuni, astaksï nirasïreendi jirinhantani paraksï konsejuechani kurhakuani (Job 31:18). Joperuksï tátsekua nóteru uékasïreendia kúrhini ka no sésiksï arhisïreendi paraksï no sési pʼikuastani. Imeeri ermanu jémbeecha ka amigu jémbeecha enga jingoni sánderu sési pájpereenga ka asta imeeri jántspiriicha, nóteruksï uékasïreendia imani jingoni jarhani (Job 19:13, 14, 16). w22.06 21 párr. 5, 6
Domingu 2 de juniu
Jucha jatsiska para xénchpeni ka jiáni kʼóruchi iámindu ambe jimbo eratsekua jukariuakia (Éfes. 4:15).
Enga nema itsï atakuarhijka jatsisti para imani ambe úni enga apostoli Pablu arhiapka Éfesu anapu kristianuechani. Arhiaspti eska para Tata Diosïiri ambe jingoni, jatsispkaksï para ísïini ‘komueska ma acheeti enga uiuinhasïikaʼ (Éfes. 4:13). Enga ísï arhiapka, ísïispti komu arhiani jarhani “Seguirii je jánguarhintani”. Xarhataskaria eskari kánikua xénchasïnga Tata Diosï Jeobani, joperuri uaaka sánderu xénchani. ¿Nénari uaa ísï úni? Apostoli Pablu uandaspti na engari uaaka ísï úni, ixú Filipusï 1:9. Pablu kurhakuspti Tata Diosï Jeobani eska jarhuataapiringa Filipusï anapuechani parakaksï ‘sánderu ka sánderu uékperapiringa’. I ambe arhikuekasïndi eskachi uaaka sánderu xénchani Tata Diosïni. Peruchi jatsiska para seguiriini jorhenguarhini imani ambe enga ísïika ka enga sési jaka para úni. Ísï jimbo, engachi sánderu mítejka Tata Diosï Jeobani sánderuchi xénchasïnga ka sánderuchi tsitisïnga na enga jásïika ima ka na enga újka ambe ma. Jimbochisï tsitijka sánderu sési pʼikuastani Tata Diosï Jeobani ka nóchi úni imani ambe enga no sési pʼikuastaaka. Jánguarhintasïngachi míteni ambe enga uéjka eskachi uaaka ka exeni nénachi uaa ísï úni. w22.08 2, 3 párr. 3, 4
Lunesï 3 de juniu
I ambe jindeesti ambe enga tata Jesukristu mítetarpikia, ka Tata Diosïsï íntskuti ini ambe para exeraani Tata Diosïiri jántspiriichani ambe enga no ióni jimbo úkuarhiaka (Apok. 1:1).
Ambe enga karakata jaka librurhu Apokalipsisi, no jindeesti para iámindu kʼuiripuecha, sino para Tata Diosïiri marhuariicha. Jimbojtsïnisï no ísku pakatajti míteni eskachi jarhuajpexaka paraka úkuarhiaka ambe enga i libru uandajka. Apostoli Juanu uandaspti káni úkuarhipirini i ambe. Ima uandaspti: “Juchaari Tateeri jurhiatikua jimbo, jima jánhastanhaskani espiritu santuni jimbo” (Apok. 1:10). Juanu karaspti ini ambe uéxurhini 96 jimbo ísï, despuesi de Jesúsi. Jiánisï útasï kánikua tiempu kuerataxapti para niárani “Tateeri jurhiatikua” (Mat. 25:14, 19; Luk. 19:12). Peruksï Biblieri profesiecha xarhatasïndi eska ima jurhiatikua 1914 jimbo ueenaska kumplirikuarhini, jiáni enga Jesúsi niárapka Reini auandarhu. Ka jiáni uératinksï ueenaspti úkuarhini profesiecha enga Apokalipsisi uandajka ka engaksï Tata Diosïiri ireteeri ambe uandajka. Ísï jimbo, juchachi irekaxaka “Tateeri jurhiatikua jimbo” (Apok. 1:3). w22.05 2 párr. 2, 3
Martesï 4 de juniu
No sési jásï animali jupikanhaspti ka ístu jupikanhaspti Tata Diosïiri uandakua pári arhikata (Apok. 19:20).
No sési jásï animali ka Tata Diosïiri uandakua pári arhikata, tsimarhani tsípitku kʼuanijpanhaspti japonda chpiriirirhu enga méntku kurhini jaka asufri jingoni. Ísï jimbo, engaksï útasï juramuni jauaka, politikuecha engaksï Tata Diosïiri ikiatspitiika kʼamajkunhaatiksï para méntkisï. ¿Ambechi jorhenguarhisïni? Kristianuechachi jatsiska para no jurajkuni Tata Diosïni ka ni imeeri Reinuni (Juanu 18:36). Nóchi jatsiska para inchamukuni ini parhakpini anapu politikarhu. Joperu i ambe úpirindi úkua jukani, jimbokaksï juramutiicha uékasïnga eskachi apoiariuauaka úparini ambe ma ka juchaari uandakuecha jingoni. Imeecha engaksï inchamukuaka politikarhisï, i animaliiri markaksï jukaati (Apok. 13:16, 17). Ka imeecha engaksï marka jukaaka i animaliiri, Tata Diosï Jeoba nóteru jaiapanheantauatia ka nóksï uaati irekani para méntkisï (Apok. 14:9, 10; 20:4). Kánikua jukaparhakuesti eskachi no jámaaka inchamukuni politikarhisï, nájkirukaksï juramutiicha mámaru ambe uaaka parachi apoiariuani. w22.05 11 párr. 12, 13
Mierkulisï 5 de juniu
Exeskiri kʼuiripuni ma enga sési újka imeeri ánchikuarhitani, reiicheeri orhepani jimbo niáraati jarhani ka no né uéjki kʼuiripuni jingoni (Prov. 22:29).
Ma ambe engachi uaaka úni, jindeesti jorhenguarhini úni ambe ma. Engachi juchajtu jánguarhintaska sánderu sési úni ambe ma, listuchi jauaka parachi máteru ánchikuarhiteechani intsïnhaani. Pori ejemplu, eratseanta je iámindu erachiichani engaksï konstruksionirhu marhuajka, engaksï Betelichani uaajka, Kʼumanchikuechani para Kʼéri tánguarhikuecha ka Kʼumanchikua Reinuerichani. Uánikua í erachiichaksï jorhenguarhisti úni ambe ma jimboka máteru erachiichaksï jorhendaaspka. Ini jurhiatikuechani jimbo erachiicha ka pirenchiichaksï jorhenguarhixati na engaksï uaaka kuidariuani Kʼumanchikuechani para Kʼéri tánguarhikuecha ka kʼumanchikua Reinuerichani. Ini ambe jingoni Tata Diosï Jeoba “enga méntkisï jindeeka Rei” ka Jesúsi, “Rei reicheri”, úraaxatiksï ini kʼuiripuechani paraksï kʼérati ánchikuarhiteechani uaani (1 Tim. 1:17; 6:15). Uékasïngachi kánikua ánchikuarhini ka úrani ambe engachi jorhenaka úni parachi kʼéri ambe arhini Tata Diosï Jeobani ka no parachi jucha kʼéramakuarhini (Juanu 8:54). w22.04 24 párr. 7, 11
Juebesï 6 de juniu
Tumina na kuájchakukua máeka (Ecl. 7:12).
Salomóni kánikua jatsikuarherispti ka kánikua sési jásï ambe jatsispti (1 Rey. 10:7, 14, 15). Joperu Jesúsi no kánikua ambe jatsikuarhespti ka nijtu jatsipi kʼumanchikua ma (Mat. 8:20). Joperu Salomóni ka Jesúsi séskuksï exesïreendi jatsikuarhekua ambe, jimboka imeecheri jánhaskakua Tata Diosï Jeobani jimboespka. Salomóni exespti eskajtsïni sentabu marhuachesïnga parachi úni jatsini ambe engachi uétarhinchajka ka parachi úni sáni piákuarhini ambe engachi tsitini jauaka. Joperu, nájkiruka Salomóni xáni jatsikuarheriipka, kurhanguspti eska jarhaspka máteru ambe enga sánderu jukaparhakua ambeepka eska sentabu. Pori ejemplu, karaspti: “Sánderu sésisti ambakiti ambe jimbo mítekateeni ka eska uánikua jatsikuarhekua ambe jatsini” (Prov. 22:1). Ístu, kuenta íntskukuarhespti eskaksï ima kʼuiripuecha engaksï tsitijka kánikua ambe jatsikuarheni, nóksï konforme jarhasïnga imani ambe jingoni engaksï jatsijka (Ecl. 5:10, 12). Ka ístu uandaspti na enga xáni no sésiika para ma sentabuni mintsikani, jimbokachi iásï uaaka jatsini ka pauani nóteru ambeia (Prov. 23:4, 5). w22.05 21 párr. 4, 5
Biernesï 7 de juniu
Joperu Tata Diosï Jeoba tekaantskua jingoni erokuarhixati paraksïni kóntperatechani íntskuani ka jauaraati paraksïni pʼamojperakua xarhatacheni. Jimboka Jeoba Tata Diosï máeska jurhimbikueri. Tsípisïndiksï iámindu imeecha engaksï mintsinharhikua jingoni erokani jaka imani (Is. 30:18).
Engachi eratseantajka kóntperatechani engachi iásï jatsiaka, sánderuchi sési pájperaaka Tata Diosï Jeobani jingoni. Ka engachi eratseantajka kóntperatechani engajtsïni Tata Diosï Jeoba íntsauaka sánderu orhepatini, jarhuatasïndijtsïni parachi miáni jarhani eskachi uaaka marhuakuni imani para méntkisï. Iámindu i ambe jarhuataatijtsïni parachi kánikua tsípikua jingoni marhuakuni Tata Diosï Jeobani. Jeoba “jauaraati” parajtsïni jarhuatani jiáni enga kʼamajkuaka ini parhakpinini enga xáni no sési jaka. Jimboka ima “Tata Diosï máeska jurhimbikueri”, seguruchi jarhaska eska no jurajkuaka eska Satanásiiri parhakpini seguiriuaka ióni jamberi jarhani (Is. 25:9). Tata Diosï Jeoba ka ístu jucha, tekaantskua jingonchi erokuarhixaka eska niáraaka ima jurhiatikua engachi pʼímutanhantaaka. Enga jamberi niáraaka i jurhiatikua, ju je jukaparharani kóntperatani engachi jatsika para kómarhini, para jorhenguarhini Biblieri ambe ka ísï úni eskachi na jorhenguarhijka, ka eratseantani juchaari kóntperatechani. Engachi seguiriska ini ambe úni, Tata Diosï Jeobajtsïni jarhuataati parachi tekaantskua ka tsípikua jingoni marhuakuni. w22.11 13 párr. 18, 19
Sábadu 8 de juniu
Asï mirikurhi ambe engakeni chiiti naandi jorhendaka (Prov. 1:8).
Nájkiruka Biblia no uandajka na enga jatini itsï atakuarhipka Timoteu, ima jurhiatikua, Eunise imeeri amamba kánikua sési pʼikuarherapti (Prov. 23:25). Eunise úspti jorhendani Timoteuni xénchani Tata Diosï Jeobani ka tata Jesukristuni. Timoteueri taati jémbeechaksï táchani jásï relijioni jatsispti. Imeeri taati jémba grieguespti ka imeeri amamba ka amamba kʼéri judiuesptiksï (Úku. 16:1). Jamberi Timoteu tumbi sapichu máepti jiáni engaksï Eunise ka Loida kristianu úkuarhipka, peru imeeri taati jémba no kristianu úkuarhispti. Timoteu úpirindi erakukuarhini sini kristianu úkuarhini o nómbe. ¿Ambe úpirini? Májkueni eska Eunise, iásï anapu naandicha engaksï marhuakujka Tata Diosï Jeobani xénchasïndiksï imeeri familiani. Kánikuaksï jánguarhintasïndi jarhuataani imeecheri uájpeechani paraksï Tata Diosïiri amigueni ka ima kánikua jukaparharasïndi ambe engaksï xáni újka (Prov. 1:8, 9). Tata Diosï uánikua naandiichani jarhuataastia paraksï jorhendaani imeecheri sapiichani xénchani ka marhuakuni imani. w22.04 16 párr. 1-3
Domingu 9 de juniu
Jimboka Tata Diosï eratsetaraaska paraksï indeecha úni ambe enga Tata Diosï eratsetini jaka úni (Apok. 17:17).
Nóteru ióni jimbo, Tata Diosï Jeoba eratsetarauati juramutiichani parakaksï uaaka ambe enga ima uéjka. ¿Ambe úkuarhia? “Diesi reicha” o juramukuecha, no sésiksï káuati relijioni no jurhimbitichani ka kʼamajkuauatiksï (Apok. 17:1, 2, 12, 16). ¿Nénachi míteski eska nóteru ióni jimbo kʼamajkunhaakia “Kʼéri Babilonia”? Ma ambe engajtsïni jarhuatajka míteni jindeesti miántani eska Babiloniani kʼéri iurhekua Éufratesi kuájchakusïreenga. Libru Jaŋaskuecha (Apokalipsisi) uandasïndi eska ima xáni uánikua kʼuiripuecha engaksï apoiarijka Kʼéri Babiloniani ísïiskaksï komueska “itsïicha” engaksï kuájchakujka imani (Apok. 17:15). Peru ístu uandasïndi eskaksï inde “itsïicha” kʼarhipiringa ka inde ambe arhikuekasïndi eskaksï uánikua kʼuiripuecha nóteru apoiariuapiringia relijioni no jurhimbitiichani (Apok. 16:12). I profesia úkuarhixatiia: uánikua kʼuiripuechaksï jurajkuastia relijioni no jurhimbitiichani ka máteru naniksï jirinhantaxati jarhuajperata paraksï úni orhepani uérakuani uandanhiateechani. w22.07 5 párr. 14, 15
Lunesï 10 de juniu
Jimboka ima enga no pʼamojpejka, no pʼamojkunhaati jiáni enga jusgarinhaaka. Joperu imani enga pʼamojpejka, sési nikuati jiáni enga jusgarinhaaka (Sant. 2:13).
Engachi puátspentajka xarhatasïngachi eskachi agradesidu jarhaska Tata Diosï Jeobaeri pʼamojperakua jimbo. Ejemplu ma jingoni, Jesúsi terukutantaspti Tata Diosï Jeobani patroni ma jingoni enga puákuntapka imeeri jántspirini ma enga kánikua sentabu kánguni japka ka enga no ueenga maiamuntani. Joperu ima jántspiri no pʼamojkuspti imeeri kompanieruni ma enga no xáni kánikua sentabu kánguenga (Mat. 18:23-35). ¿Jesúsi ambe uékasïreeni jorhentpini? Eska engachi meru agradesidu jauaka Tata Diosï Jeobaeri pʼamojperakua jimbo, inde ambe uaati eskachi uékaaka puákuantani máteruechani (Sal. 103:9). Ióniistia enga rebista Aianhpiri uandapka eska no arhiparini na engachi xáni puákuantajka máteruechani, no méni májkueniuati na engajtsïni xáni puáchentajka Tata Diosï Jeoba ka na engajtsïni xáni pʼamojperakua xarhatachejka Kristuni jimbo. Engachi puátspentaska, ístujtsïni Tata Diosï Jeoba puáchentaati. Ima pʼamojkuasïndi imeechani engaksï ístu pʼamojpijka (Mat. 5:7). Jesúsi xarhataspti eska i ambe meru ísïiska enga jorhendaapka imeeri chúxapatiichani kómarhini Tata Diosïni (Mat. 6:14, 15). w22.06 10 párr. 8, 9
Martesï 11 de juniu
Iámu nasionichaksï újchakuranhaati chiiti desendensia jimbo (Gén. 22:18).
Jesúsi jurhasti Echerirhu komueska kʼuiripu ma ka sési xarhatasti na enga jásïika imeeri Taati (Juanu 14:9). Imeeri ejemplu jingoni jarhuatastijtsïni parachi úni míteni ka xénchani Tata Diosï Jeobani. Ístujtsïni jarhuatasïndi imani ambe jingoni enga jorhentpika ka na enga orhejtsïkujka Tata Diosïiri kúnguarhikuani. Jesúsijtsïni jorhendasti parachi ísï irekani eska Tata Diosï na jaiapanhentajka. Iáminduechantsïni marhuachesïndi enga Jesúsi uándikunhapka. Enga Jesúsi tsíntapka, íntspispti imeeri iurhirini komueska kéjtsïtakua ma enga marhuajka parajtsïni pʼikurhiantani “iámindu pekaduechani” (1 Juanu 1:7). Iásï, Jesúsi jindeestia Juramuti ma enga no méni uarhiaka ka enga kánikua uinhapikua jatsika. Ka no ióni jimbo chʼatajtsïkuati akuitsini (Gén. 3:15). Enga Noambakiti kʼamajkunhaaka, imeecha engaksï no méni jurajkuaka Tata Diosïni kánikuaksï sési pʼikuarheraati. Enga jamberi niáraaka ima jurhiatikua, ju je no kuatantani. Jatsiskachi para mintsinharhini juchaari Tata Diosïni. Ima újchakurauati ‘iámindu nasioniichaniʼ. w22.07 18 párr. 13; 19 párr. 19
Mierkulisï 12 de juniu
Paraka no nema chkéaka ini uandanhiata ambe jimbo (1 Tes. 3:3).
Ménichani uétarhiati eskachi mójtakuaka ambe ma. ¿Andi? Jimbokachi no míteska ambe enga úkuarhiaka. Pori ejemplu, apostoli Pablu jarhuajpespti paraka Tesalónika kúnguarhikua ma japiringa. Joperu imeeri ikiatspitichaksï úspti eska uéakuntapiringa jima uératini (Úku. 17:1-5, 10). Enga Tesalónika pakarapiringa, kúnguarhikua úpirindi no sési úkuarhinchani. Peru Pablu no chkétakuarhispti. Sánderu sési, úspti ambe enga úpiringa úni ka sánderu tátsekua Timoteuni axaspti paraka jarhuataapiringa erachiichani mintsikani Tata Diosïni (1 Tes. 3:1, 2). Kánikuaksï sési pʼikuarherapti Tesalónika anapuecha. Ambe enga Pablu nitamanchapka Tesalonika, ambakiti ambejtsïni jorhendasïndi. Jamberichi eratsetini japka úni ambe ma parachi marhuakuni Tata Diosïni, joperu ma repentku mójtakurhini ambe ma ka nóteruchi únia ísï úni (Ecl. 9:11). Enga ísï úkuarhiaka uaakachi máteru ambe úni. w22.04 25, 26 párr. 14, 15
Juebesï 13 de juniu
Tsípisïndi ima kʼuiripu enga seguiriini jaka tekaantani enga no sési nitamakuarhini jarhajka (Sant. 1:12).
Tata Diosï Jeobajtsïni uinhaperantasïndi engajtsïni aiangujka ambe enga uaaka sánderu orhepatini. Ju je exeani máru Biblieri karakateechani engajtsïni uinhaperantajka jiáni engachi uandanhiateechani jatsiajka. Bibliarhu, Tata Diosï Jeobajtsïni arhisïndi eska no ma ambe —ni sikiera kʼérati uandanhiateecha— uaaka úni eskajtsïni ima “nóteru uékaaka” (Rom. 8:38, 39). Ístujtsïni aiachisïndi eska no iauani jarhaska “imeecha jingoni engaksï kómarhijka”, i ambe arhikuekasïndi eska kurhauasïnga juchaari kómarhikuechani (Sal. 145:18). Tata Diosï Jeobajtsïni arhisïndi eska engachi mintsikaska uaakachi tekaantani náki uéjki uandanhiata ambe engachi jatsiaka ka astachi tsípini pʼikuarherani engachi no sési nitamakuarhini jauaka (1 Kor. 10:13; Sant. 1:2). Ístu Tata Diosïiri Karakatajtsïni miátantasïndi eskaksï uandanhiateecha niárasïnga kʼamakurhini, joperu tsípikua engajtsïni Tata Diosï aiachijka jindeuati para méntkisï (2 Kor. 4:16-18). Tata Diosï Jeobajtsïni aiachisïndi eska kʼamajkuauaka iámindu imeechani engaksï újka eskachi uandanhiateechani jatsiauaka: Satanásini ka iámindu imeechani engaksï ísïika eska Satanási (Sal. 37:10). ¿Míteaskijtsïa máru bersikuluechani memoria jimbo engaksïni uinhaperantaaka engajtsï uandanhiateechani jatsiauaka? w22.08 11 párr. 11
Biernesï 14 de juniu
Méntku eratseni ja je iámindu indeni ambe (Filip. 4:8).
¿Ménisïjtsï eratseski eskajtsï no uaaka méntkisï kurhajchaani Tata Diosïiri juramukuechani? Tata Diosï aiatspesïndi eskachi méntkisï uaaka jurhimbikua jingoni jámani ísï eskaksï “marirhu anapu olecha” na méntku jurhani jarhajka (Is. 48:18). Ju je eranhaskani eskachi marirhu uanamukuteni jarhaska ka eskachi exexaka na engaksï oleecha méntku jurhani jaka no anhaxurhiparini. ¿A no eskachi no eratsepiringa eskaksï oleecha nóteru juuakia? Nómbe. Míteskachi eskaksï oleecha desde iónisï jurhaskia ka eskaksï seguiriini jauaka jurhani. Jimajkani, ísï eskaksï marirhu anapu oleecha na méntku jurhani jarhajka, ¿ambejtsïni jarhuataa parachi méntkisï jurhimbitku jámani? Engachi uékani jauaka úni ambe ma, ju je eratsentani ambe enga uéjka Tata Diosï Jeoba eskachi uaaka ka ju je ísï úni. No arhiparini na enga xáni úkua jukaaka ambe engachi jatsika para úni, juchaari Taati enga xáni xénchpetiika méntkisï juchantsïni jingoni jauati parajtsïni jarhuatani seguiriini úni ambe enga sési jaka ka parachi pauani pauani kurhajchaani imeeri juramukuechani (Is. 40:29-31). w22.08 30 párr. 15-17
Sábadu 15 de juniu
Enga na nitamaakia mili uéxurhini, Satanási jurajkunhaati ka uéntaati jima enga ónhakata jauaka (Apok. 20:7).
Enga na nitamaakia 1,000 uéxurhini, jurajkunhaati ka jánguarhintaati para támisï paani uánikuechani engaksï perfektueuakia. Enga inde ambe úkuarhiaka, iáminduechaksï jatsiati para xarhatani sinksï janhanharhisïni Tata Diosïiri nombrini ka apoiarini imeeri juramukuani (Apok. 20:8-10). Seguni ambe engaksï uaaka, imeecheri nombriicha uaati karakata pakarani para méntkisï libru tsípikuerirhu o nómbe. Nóchi míteska namuniuaksï, joperuksï máru ísï jámaati eska Adáni ka Eba ka nóksï jiókuarhiati Tata Diosï Jeobaeri juramukuani. ¿Ambe úkuarhia imeecha jingoni? Apokalipsisi 20:15 arhisïndijtsïni: “Imeecha engaksï no exenhantaka karakata libru tsípikueri jimbo, imeechajtuksï kʼuanijpanhasti japondarhu enga méntku kúrhini jaka chpiri”. Jo, íksï no kurhandireecha kʼamajkunhaati para méntkisï. Peru sáno iámindu kʼuiripuecha engaksï perfektueuaka, uaatiksï orhepani uérakuni últimu tsʼéjkukuani. w22.09 23, 24 párr. 15, 16
Domingu 16 de juniu
Engajtsï chá no pasïri pʼikujtsïkukuska tsʼiuerakuani ísï eska na arhijka Moisésiiri Lei, chájtsï no uaaka pʼímutantskata uérani (Úku. 15:1).
Primeru siglurhu anapu kúnguarhikuarhu, jarhasptiksï máru engaksï uandeenga eskaksï imeecha engaksï no judiuepka ka kristianuksï úkuarhini, jatsispkaksï para sirkunsidarikuarhini, jamberi paraksï kʼuiripuecha no arhinchaani (Gal. 6:12). Nájkiruka apostoli Pablu no xáni deakuerdu japka ini ambe jingoni engaksï iicha eratseenga no uékaspti eska ambe ma ísï úkuarhipiringa eska ima na eratseenga, sino kaxumbikua jingoni kurhamarhiaspti apostoliichani ka orhejtsïkutiichani engaksï Jerusaléni japka ambe engaksï jatsipka para úni (Úku. 15: 2). Enga Pablu ini ambe úpka, jarhuajpespti parakaksï kúnguarhikuarhu iáminduecha sési pájperapiringa ka tsípikua jingonksï jámani (Úku. 15:30, 31). Enga kʼéri arhirperata ma jauaka uaakachi úni eskaksï iáminduecha sési pájperaaka, engachi kurhakuaska jarhuajperata imeechani enga Tata Diosï Jeoba erakuaka paraksï kúnguarhikuani kuidarini parakajtsïni arhiaka ambechi uaa úni. Sáno méntkisï, exentaakachi informasioni enga Bibliarhu pʼitakata jaka juchaari publikasionicharhu ka instruksionicharhu engajtsï Tata Diosïiri kúnguarhikua íntskujka. Engachi jánguarhintaska úni ambe engajtsïni jima arhijka ka no ambe engachi jucha eratsejka, jarhuajpeakachi parakachi iáminduecha sési pájperaaka kúnguarhikuarhu. w22.08 22 párr. 8, 9
Lunesï 17 de juniu
Ambakiti amigu ma méntkisï uékpisïndi (Prov. 17:17).
Sáno iámindu kʼuiripuechaksï uékasïndi uénhekuarhini amigu ma jingoni. Peru ménichani inde ambe no fásiliisïndi. Jamberi jimbokachi no pʼindeska juchaari ambe aianguani máteruechani. Ka engachi aiangukuarhijka ambe ma juchaari amiguni ma ka tátsekuachi míteni eska i aianguaska máteruechani, kánikuachi no sési pʼikuarherasïnga. Peruchi kánikua jukaparharasïnga jatsini nemani enga no jámaaka uandantani. Orhejtsïkutiicha engaksï no jámajka uandantani ambe engaksï máteruecha aiangukuarhiajka, para erachiichaksï ísïisti “komueska kuájchakukua ma tarhiata jingoni” (Is. 32:2). Míteskachi eskachi uaaka ambe uéjkiri uandontskuarheni imeecha jingoni ka eskaksï no jámaaka uandantani. Nóchi arhiasïnga eskajtsïni aianguaka ambe ma engachi no jatsika para míteni. Ístu, kánikuachi jukaparharaasïnga orhejtsïkutiicheri témbeechani, jimbokaksï no jámasïnga kurhamarhiani ambe engaksï no jatsika para míteni. Kʼéri kóntperata máesti engaksï orhejtsïkutiicha no aianguajka témbeechani erachiicheeri ambe. w22.09 11 párr. 10, 11
Martesï 18 de juniu
Ji jindeeska Tata Diosï. Kʼéri ambe arhinhaaka ireteecharhu (Sal. 46:10).
Uaakachi seguru jarhani eska Tata Diosï Jeoba pʼímutantauaka “kʼéri mískuarhitarhu” imeeri marhuariichani engaksï no méni jurajkuaka (Mat. 24:21; Dan. 12:1). Ka ísï uaati enga grupu ma nasionicheri enga arhinhajka Gog de Magog ueenaaka kánikua no sési kaani iámindu parhakpinirhu anapu Jeobaeri marhuariichani. Ka nájkiruka ini grupu jimboksï jauaka 193 paisiicha engaksï Naciones Unidasirhu jaka, nóksï uaati andani imani enga Sánderu Kʼéri Ambeeka ni imeeri ejersituechani engaksï auandarhu jaka. Tata Diosï Jeoba aiatspesïndi: “Sési jimbo uaaka eskani kʼéri ambe exenhaaka ka pímbinhajkukuarhintaaka ka uaaka eskajtsïni uánikua nasionicha míteaka; ka jatsiatiksï para míteni eskani ji jindeeska Jeoba” (Ezeq. 38:14-16, 23). Enga Gog ueenaaka no sési kaani Tata Diosïiri marhuariichani, jima ueenakuarhiati Armajedoni ka ini uarhiperakua jimbo Tata Diosï kʼamajkuauati “reiichani iápuru parhakpinirhu” anapuechani (Apok. 16:14, 16; 19:19-21). Joperu “ima kʼuiripuecha engaksï jurhimbikua jingoni jámajka irekaatiksï echerirhu ka imeechajkuksïsï seguiriuati jima engaksï no méni jurajpijka” (Prov. 2:21, nota). w22.10 17 párr. 16, 17
Mierkulisï 19 de juniu
Jimboka Tata Diosï uékasïnga eskaksï iámindu jásï kʼuiripuecha pʼímutanhantaaka ka eskaksï niáraaka sési míteni jurhimbikua ambe (1 Tim. 2: 4).
Nóchi úsïnga exeni ambe enga kʼuiripuecheeri mintsitarhu jaka; solu “Tata Diosï Jeoba exesïndi ambe jimboksïsï újki ambe ma” (Prov. 16:2). Ima xénchaasïndi iámindu jásï kʼuiripuechani no arhiparini nani engaksï anapueuaka oksï na járhati pʼindekuechani jatsiaski. Imajtsïni ini ambe juramuchisïndi: Míta je ‘chaari mintsitani’ (2 Kor. 6:13). Ísï jimbo uékasïngachi xénchaani iámindu juchaari erachiichani ka no jusgariuani. Ístuchi no jusgariuasïnga imeechani engaksï no marhuakujka Tata Diosïni. Pori ejemplu, nóchi jusgariuasïnga juchaari familiarichani engaksï no marhuakujka Tata Diosïni, nijtuchi eratsejki eskaksï no méni niáraaka marhuakuni. Engachi ísï úpiringa nóchi kaxumbitiipiringa ka sánderuchi kʼéri ambe exekuarhini japiringa eska máteruecha. Tata Diosï Jeoba útasï tiempu íntskuaxati iámu “parhakpinirhu anapuechani” paraksï móantani (Úku. 17:30). Ju je no mirikurhini eska Tata Diosï Jeoba no sési exesïnga imani enga uandajka eska sánderu jurhimbikua jingoni jámasïnga eska máteruecha. Engachi úska ambe enga Tata Diosï uandajka eska sési jarhaska, kánikuachi tsípikua jingoni irekaaka ka ambakiti ejempluchi máeuaka para máteruecha. Ka i ambe uaati eskajtsïni máteruecha ka Tata Diosï Jeoba sánderu xénchaaka. w22.08 31 párr. 20-22
Juebesï 20 de juniu
Mítetinksï jauati eska profeta ma jarhaspka imeecha jingoni (Ezeq. 2:5).
Nójtsïni ísku pakatasïndi engajtsïni máru kʼuiripuecha no jiárhitajka parachi aianhpini, ka jamberi sánderu orhepatini sánderujtsïni no jurajkuati (Dan. 11:44; 2 Tim. 3:12; Apok. 16:21). Peruchi seguru jarhaska eskajtsïni Tata Diosï Jeoba jarhuataaka. ¿Andichisï ísï uandajki? Jimboka ima méntkisï jarhuataaska imeeri marhuariichani úni imani ánchikuarhitani enga ima íntsaaka nájkiruka úkua jukapiringa. Eratsi je ambe enga profeta Esekieli nitamakuarhipka jiáni enga ima aianguapka Tata Diosïiri ambe judiuechani engaksï Babilonia japka. ¿Na jásï kʼuiripuespiksï imeecha enga Esekieli aianguapiringa Tata Diosïiri ambe? Tata Diosï Jeoba uandaspti eskaksï ima judiuecha ʻnóksï kurhandireespkaʼ, eskaksï ʻmókukuarhisïreengaʼ ka eskaksï ʻno nani máru kurhangusïreengaʼ. Xánksï no ambarhaspti eska planta ma enga chekamikua jukajka ka ísïksï peligrosueni eska alakranicha. Jimbosï Tata Diosï Jeoba méntku úndapti arhini Esekielini: “Asï chérhia” (Ezeq. 2:3-6). Esekieli úspti úni imeeri ánchikuarhitani jimboka 1) Tata Diosï Jeobasï axapka, 2) espiritu santu uinhaperantaspka ka 3) Tata Diosïiri uandakua úspti eska Esekieli sánderu mintsikapiringa Tata Diosïni. w22.11 2 párr. 1, 2
Biernesï 21 de juniu
Ima jurhiatikua engari auaka, niáraakari uarhini (Gén. 2:17).
Iámindu ima ambeeri enga Tata Diosï kueraaka Echerirhu ka enga tsípiti jaka, kʼuiripuechajkuksïsï no méni niárapirindi uarhini. Tata Diosï Jeoba íntskuaspti sésikua kʼuiripuechani paraksï úni irekani para méntkisï. Ístujtsïni Tata Diosï kueraasti parachi mintsita jingoni tsitini irekani. Ísï eska Biblia na uandajka, Tata Diosï ústi eska kʼuiripu mintsita jingoni “uékaaka irekani para méntkisï” (Ecl. 3:11). I jindeesti ma rasoni engachi jimbo uaaka uandani eska uarhikua juchaari enemigueska (1 Kor. 15:26). Ju je eratsentani ini ambe. Engachi uinhamu pʼamenchajka, ¿ískuchi pakarasïni no ma ambe úparini? Nómbe. Sáno méntkisï nirasïngachi doktorini ma exeni ka arhasïngachi medisina ambe parachi sési pʼikuarherantani. Úsïngachi iámu ambe enga uétarhiaka parachi no uarhini. Ka engachi uarhiranchajka nemani engachi kánikua xénchajka, iá sea enga sapichku japka o jatiriinia, ióni jamberichi kánikua no sési pʼikuarherasïnga (Juanu 11:32, 33). Míteskachi eskajtsïni juchaari Kuerajpiri kánikua xénchasïnga ka enga no uékapiringa eskaksï kʼuiripuecha irekapiringa para méntkisï, nójtsïni kueraapirindi parachi jucha tsitini irekani ka parachi méntku jorhenguarhini jarhani ambe ma. w22.12 3 párr. 5; 4 párr. 7
Sábadu 22 de juniu
Iámindu erachiicha iámu parhakpinirhu májkueni kómu nitamakuarhixaka (1 Ped. 5:9).
Uánikua juchaari erachiichaksï jamberi pʼamenchani jati, chéni jarhani oksï jandiajku pʼikuarherani. Ísï jimbo ju je jánguarhintani parachi seguiriini uandajperani juchaari erachiicha jingoni. Epidemia o pandemia ma, uaati úni eskachi nóteru uaakia májku kʼéri jarhani máteruechani jingoni ka nijtu juchaari erachiicha jingoni. Enga i ambe úkuarhini jarhajka, jamberichi májkueni pʼikuarherajka eska apostoli Juanu enga mintsita jingoni uékani japkia exeni Gaiuni imeeri amigu jémbani (3 Juanu 13, 14). Peru ima mítespti eska no úpiringa ma tiempu jimbo exeni imeeri amiguni. Jimbosï karta ma axakupti. Engachi jucha nóteru úpiringia exejperani juchaari erachiicha jingoni, sési japirindi eskachi seguiripiringa uandajperani. Engachi uandajpaajka juchaari erachiichani, nóteruchi xáni jandiajku pʼikuarherasïngia ka nóteruchi xáni uandanhiasïnga. Ka, ¿ambechi uaa úni engachi seguiriuaka uandanhiani? Ju je uandontskuarheni orhejtsïkutiicha jingoni ka ju je jurajkuni eskajtsïni uékperakua jingoni uinhaperantaaka (Is. 32:1, 2). w22.12 17, 18 párr. 6, 7
Domingu 23 de juniu
Joséeri patroni jupikaspti ka ónhaspti jima enga ónhajka rei. Ka José ónhakata pakaraspti (Gén. 39:20).
Biblia uandasïndi eska ma tiempu jimbo, Josénksï jóndukuspka ka jójchakuni kadeneecha jingoni (Sal. 105:17, 18). José sánderu no sési nitamakuarhixaptia; jántspiri máespti enga mintsinharhikuepka ka tátsekua ónhakata jarhasptia. ¿Ménisïchi niáraski uandanhiata ma jatsini enga sánhani arhipka sánderu kʼéni nájkirukachi jucha kánikua kómarhipka Tata Diosïni? Úpiringachi indeni ambe úkuarhinchani. Tata Diosï Jeoba no úsïndi eskachi no jatsiauaka tsʼéjkukuechani ini parhakpini jimbo enga Satanási juramuni jaka (1 Juanu 5:19). Peruchi uaaka seguru jarhani eska juchaari taati, jingontku jarhaska imani ambe jingoni engachi nitamakuarhijka ka eska uandanhiasïnga juchantsïni jimbo (Mat. 10:29-31; 1 Ped. 5:6, 7). Ístu, arini ambejtsïni aiachisti: “Jíkeni no méni késtakuchiaka ka níjtukini méni jurajkuni jandiajku” (Ebr. 13:5). Tata Diosï Jeobaeri jarhuajperata jingoni, uaakachi orhepani uérakuni imani ambe enga ísï xarharajka enajki kánikua kʼéri ambee. w23.01 16 párr. 7, 8
Lunesï 24 de juniu
Juchaari Tata Diosï kánikua puákuntaati (Isa. 55:7).
Imeeri Karakatarhu, Tata Diosï Jeobajtsïni aiachisïndi eskajtsïni no méni jurajkuaka engachi úska ambe ma enga no sési jaka. Israeliteechaksï mémindu pekadu ambe niátasïreendi, peru enga Tata Diosï Jeoba exeenga eskaksï mintsita jingoni móantasïreenga ima puákuantasïreendi. Ka kristianuecha engaksï primeru siglurhu irekapka ístuksï mítespi na enga xáni xénchauenga Tata Diosï Jeoba. Pori ejemplu, Tata Diosïiri jarhuajperata jimbo, apostoli Pablu arhiaspti imeeri erachiichani eskaksï puákuntapiringa ka sési pʼikuastantani acheetini ma enga ísku jándikua ambe niátapka ka enga tátsekua móantapka (1 Kor. 5:1-5; 2 Kor. 2:6, 7). Kánikuajtsïni sési pʼikuastantasïndi míteni eska Tata Diosï Jeoba no jurajkuasïreenga imeeri marhuariichani engaksï no sési ueenga ambe ma. Sánderu sési, uékperakua jingoni jarhuataasïreendi, jurhimberantaani ka pʼímarhiasïreendi parakaksï kʼuanhatsentapiringa imani jingoni. Ka májkueni ambe aiakusïndi iásï náki uéjki kʼuiripuni enga pekariuaka ka móantani (Sant. 4:8-10). Bibliajtsïni jorhendasïndi eska Tata Diosï jurhimbikua jingoni kámpisïnga, eska jánhastiiska ka eskajtsïni kánikua xénchasïnga. Ístu, i librujtsïni xarhatachesïndi eska Tata Diosï Jeoba uékasïnga eskachi míteaka ka eskachi imeeri amigueuaka. w23.02 7 párr. 16, 17
Martesï 25 de juniu
Jingontku exe je iámindu ini ambe (2 Ped. 1:19).
Jarhasti ma ambe engachi jimbo uéjka míteni ambe enga xáni úkuarhini jaka parhakpinirhu ka jindeesti jimbokaksï kumplirikuarhixaka Biblieri profesiecha. Pori ejemplu, Jesúsi uandaspti uánikua ambe engajtsïni jarhuatajka míteni eska axuterku jarhaskia paraka kʼamajkunhaaka Noambakitiiri parhakpini (Mat. 24:3-14). Apostoli Pedru ístu uandaspti eskachi jingontku japiringa exeni na engaksï kumplirikuarhini japiringa Biblieri profesiecha, jimboka i ambejtsïni jarhuatapiringa sánderu mintsikani Tata Diosïni (2 Ped. 1:20, 21). Ambe enga apostoli Pedru uandapka, jarhuatasïndijtsïni eratsentani andichisï uéjki míteni ambe engaksï uandajka Biblieri profesiecha. Arhisïndijtsïni eskachi jatsiska para “jingontku jarhani ka prebenirikuarhin[chi] jarhani para[chi] erontani” Tata Diosï Jeobaeri jurhiatikuani (2 Ped. 3:11-13). ¿Andi? No jindeesti jimbokachi uékasïnga míteni na jatini o ambe ora juaa Tata Diosï Armajedonini, sino jimbokachi uékasïnga sési úrani tiempuni enga pakarani jaka parachi úkuecha jingoni xarhatani eskachi pímbinhasïiska ka eskachi janhanharhisïnga Tata Diosïni (Mat. 24:36; Luk. 12:40). Jatsiskachi para sési jámani ka eska iámindu ambe engachi újka Tata Diosï Jeoba jimbo, jindeeska jimbokachi kánikua xénchasïnga. Ka parachi úni ini ambe, jatsiskachi para exekuarhini na engachi jámajka. w23.02 16 párr. 4, 6
Mierkulisï 26 de juniu
Kaasïnga máteru karichiichani ka imeechantuni juánguauaka (Juanu 10:16).
Jarhasti máru ambe engaksï jatsika para úni máteru karichicha paraksï úni irekani Paraisurhu. Jatsiskachi para xarhatani eskachi xénchasïnga Jesúsini imani ambe jimbo engachi újka imeeri ermanu jémbeecha jimbo engaksï erakukateeka. Jesúsi uandaspti eska indeni ambe úraaka para míteni néksï jindeeski karichicha (Mat. 25:31-40). Uaakachi jarhuataani erakukateechani engachi aianhpiska ka uaani Jesúsiiri chúxapatiichani (Mat. 28:18-20). Nóchi jatsiska para erokuarhini astakachi Paraisurhu irekaaka parachi ima járhati kʼuiripueni enga Tata Diosï Jeoba jaiapanheantajka. Iásïchisï jatsika para jánguarhintani jurhimbitku uandani, sési úni ambe ma ka sési jámani. Ka ístu, nóchi jatsiska para jurajkuni Tata Diosï Jeobani, juchaari acheetini, uarhiitini o juchaari erachiichani. Engachi iásï jánguarhintaska ísï úni eskaksï Tata Diosïiri juramukuecha na uandajka nájkiruka parhakpinirhu xáni no sési jánhaskuarhini jaka, sánderu fásiliuati kurhajchaani ini juramukuechani Paraisurhu. Ístuchi uaaka sánderu sési úni imani ambe engachi jorhenakia úni ka jánguarhintani ambakiti kualidadiichani jatsiani engaksï xarhataaka eskachi prepararikuarhixakaia parachi Paraisurhu irekani. w22.12 11, 12 párr. 14-16
Juebesï 27 de juniu
Juchiiti Taati xénchaati imani engareni xénchajka (Juanu 14:21).
Kánikuachi tsitisïnga enga Jesúsi jindeeka juchaari Juramuti, jimboka ima uaaka sési juramuni. Tata Diosï Jeoba jorhendasti ka ima ústi Rei (Is. 50:4, 5). Ístu, eratsenta je na engajtsïni xáni xénchajka Jesúsi (Juanu 13:1). Jimboka Jesúsi jindeeska juchaari Juramuti, ima jukanchasti eskachi xénchaaka. Ima mismu uandaspti eskaksï imeeri amiguecha, imeeska engaksï sési jimbo xénchajka ka engaksï xarhatajka eskaksï xénchasïnga engaksï kurhajchaajka imeeri juramukuechani (Juanu 14:15; 15:14, 15). ¡Kʼéri kóntperata máesti Tata Diosï Jeobaeri Uájpeeri amigueni! Ka míteskajtsï eska Jesúsi kaxumbitiiska ka eska májkueni jámasïnga eska imeeri Taati jémba. Ka jorhenguarhiskajtsï eska ima tʼireraaspka imeechani engaksï no jatsipka tʼirekua, eska uinhaperantaaspka imeechani engaksï no sési pʼikuarherani japka ka eska ambakerantaaspka imeechani engaksï pʼamenchani japka (Mat. 14:14-21). Ka chájtsï exexaka eska ini jurhiatikuecha jimbo, ima orhejtsïkuxaka kúnguarhikua kristianani (Mat. 23:10). Ka ístujtsï míteska eska sánderu orhepatini ambakiti ambe uaaka juchantsïni jimbo jimboka ima jindeeska Rei Tata Diosïiri Reinueri. Peru ¿nénajtsï uaa xarhatani eskajtsï xénchasïnga Jesúsini? Engajtsï májkueni úska eska ima. Ísï jimbo, ma ambe engajtsï jatsika para úni, jindeesti aiakukuarheni Tata Diosï Jeobani ka itsï atakuarhini. w23.03 4 párr. 8, 10
Biernesï 28 de juniu
Eranchi je auandarhu ka exe je, ¿Né kueraaski iámindu indeni ambe? (Is. 40:26).
Tata Diosï Jeoba uánikua ambe kueraasti auandarhu, echerirhu ka marirhu engajtsïni kánikua ísku pakatajka ka engajtsïni uánikua ambe jorhendajka (Sal. 104:24, 25). Ístu, eratsenta je na engajtsïni kueraaka Tata Diosï. Ima ústi eskachi jucha tsitiaka sési jásï ambe enga naturalesarhu jaka. Ka ústi eskachi jucha uaaka exeni, kurhaani, tsʼémuni, sïpiruni ka úni p’arhini ambe ma parachi sési pʼikuarherani imani ambe jingoni enga ima kueraaka. Ístujtsïni Biblia arhisïndi eskachi jatsiska para exeni kueraakatani jimbokajtsïni jarhuatasïnga sánderu sési míteni na enga jásïika Tata Diosï Jeoba (Rom. 1:20). Pori ejemplu, iámindu sési jásï ambe enga Tata Diosï Jeoba kueraaka, xarhatasïndi na enga xáni jánhastiika. Ka enga xáni mámaru jásï tʼirekua ambe jaka, xarhatasïndi eskajtsïni xénchasïnga. Imeeri kueraakata ambe jimbo, úsïngachi exeni na enga jásïika Tata Diosï ka inde ambejtsïni jarhuatasïndi sánderu sési míteni ka sánderu andarhierani imani. w23.03 16 párr. 4, 5
Sábadu 29 de juniu
Méntku iámu chiiti uandakua jurhimbikua ambeesti (Sal. 119:160).
Parhakpinirhu sánderu no sési jánhaskuarhiati, ísï jimbo sánderu úkua jukaati mintsikani Tata Diosïiri Uandakuani. Jamberiksï kʼuiripuecha jánguarhintaati parachi jucha eratseni eska Biblia no jurhimbikua ambe uandasïnga ka eska Tata Diosï Jeoba no erakuska jántspirini enga mintsinharhikueka ka jánhastiini para orhekupani imeeri iretani. Peru engachi jucha seguru jauaka eska Tata Diosïiri Uandakua méntkisï jurhimbikua ambe uandasïnga, uaakachi orhepani uérakuani indeni tsʼéjkukuechani. Eratsetini jauakachi méntkisï kurhajchaani Tata Diosï Jeobaeri juramukuechani “asta kʼamarhukuni jamberi” (Sal. 119:112). Ka nóchi kʼuratseaka aianguani máteruechani jurhimbikueri ambe ka pʼímarhiani eskaksï kurhajchauaka Biblieri konsejuechani (Sal. 119:46). Ístuchi uaaka “tekaantskua ka tsípikua jingoni” tekaantani kʼérati tsʼéjkukuechani, komu jiáni engachi no sési kánhani jauaka (Kol. 1:11; Sal. 119:143, 157). Jurhimbikua ambe enga Biblia jorhentpijka jarhuatasïndijtsïni no jukari uandanhiani, seguru pʼikuarherani, parachi irekani ambe ma jimbo ka ístujtsïni ambakiti konsejuechani íntsaasïndi. Ístujtsïni aiachisïndi eskachi uaaka ambakiti irekua ma jatsini enga Tata Diosïiri Reinu juramuni jauakia Echerirhu. w23.01 7 párr. 16, 17
Domingu 30 de juniu
Jíksïni jimbanhi mandamientu ma íntskuxaka: eskajtsï xénchperaaka máteru ka máteruni jingoni; ka ísï eskaksïni ji na xénchajka, chájtujtsï jatsiska para májkueni xénchperani (Juanu 13:34).
Ima chúrikua ante de uarhini, Jesúsi ióni kómarhijpikuaspti imeeri chúxapatiichani ka kurhakuspti imeeri Taatini eska kuájchakuapiringa (Juanu 17:15). ¡Inde ambe xarhataspti na enga xáni xénchauenga imeeri chúxapatiicha! Nájkiruka no ióni jimbo kʼéri tsʼéjkukua ma nitamakuarhipiringa, kánikua uandanhiaxapti imeeri apostoliicha jimbo. Májkueni eska Jesúsi, juchachi no nomasi kurhajkuarhisïnga imani ambe engachi uétarhinchani jarhajka. Sánderu sési, pʼindeskachi kómarhijpikuani juchaari erachiichani. Engachi ísï újka, kurhajchani jarhasïngachi imani juramukuani enga Jesúsi íntspipka parachi xénchperani máteruni ka máteruni jingoni, ka xarhatakunchi jarhasïnga Tata Diosï Jeobani na engachi xáni xénchaajka juchaari erachiichani. Ístuchi míteska eska engachi kómarhijpikuajka máteru erachiichani, nóchi ísku tiempu tsïtani jarhasïnga, jimboka Bibliajtsïni arhisïnga eska kánikuamendu marhuasïnga enga “ma ambakiti kʼuiripu kómarhijka [Tata] Diosïni” (Sant. 5:16). Juchaari erachiichaksï uétarhinchasïndi eskachi kómarhijpikuauaka jimbokaksï uánikua uandanhiateechani jatsiasïnga. w22.07 23, 24 párr. 13-15