SEMANA 9
PIREKUA 75 “¡Ixú jarhaska, jíndeni axa!”
¿Uékasïntsï mintsita jingoni aiakukuarheni Tata Diosï Jeobani?
“¿Néna meiamuntaa Jeobani iámu ambakiti ambe enga úka jíndeni jimbo?” (SAL. 116:12).
AMBE ENGACHI JORHENGUARHIAKA
I jorhenguarhikuaksïni jarhuataati parajtsï sánderu sési pájperani Tata Diosï Jeoba jingoni ka uékantsï aiakukuarheni ka itsï atakuarhini.
1, 2. ¿Ambejtsï jatsiski para úni antede itsï atakuarhini?
INI sinko uéxurhini jimbo enga nitamakia, jukari ma miioniksï itsï atakuarhistia paraksï Tata Diosï Jeobaeri testigu úkuarhini. Uánikuaksï sapirhatku ueenasïndi jorhenguarhini Biblieri ambe ísï eska Timoteu (2 Tim. 3:14, 15). Máruksï jiáni ueenasti jorhenguarhini Tata Diosï Jeobaeri ambe engaksï kʼériipkia o engaksï na kánikua jatiriipkia. Pori ejemplu uarhiiti ma enga jorhenguarhini japka Testiguecha jingoni, niárasti itsï atakuarhini enga 97 uéxurhini jatiriipkia.
2 ¿Chá jorhenguarhixaki Biblieri ambe? ¿Oksï chiiti taatiicha Testigueski ka imeechaksïni jorhendani jarhani? Jiájkani jamberijtsï eratseni jakaia itsï atakuarhini. ¡Ka inde ambe kánikua sési jarhasti! Joperujtsï orheta jatsiska para aiakukuarheni Tata Diosï Jeobani ante dejtsï itsï atakuarhini. Ini jorhenguarhikua jimbochi exeaka ambe arhikuekasïni aiakukuarheni. Ístuchi exeaka andichisï no jatsi para chéni aiakukuarheni Tata Diosï Jeobani ka itsï atakuarhini engachi exejka eskachi listu jarhaskia.
¿AMBE ARHIKUEKASÏNI AIAKUKUARHENI TATA DIOSÏ JEOBANI?
3. ¿Biblia neechani uandaasïni eskaksï aiakukuarhetixapka Tata Diosïni?
3 Biblia úrasïndi uandakuani aiakukuarheni para arhikuekani eska nema arhutakata jarhaskia para marhuakuni Tata Diosïni. Israeli nasioni máespti enga aiakukuarhetini japka Tata Diosï Jeobani. Joperuksï jarhaspti máru israeliteecha engaksï aiakukuarhepka paraksï sánderu ambe úni Tata Diosïni jimbo. Pori ejemplu, Tata Diosï Jeoba Aarónini erakuspti para sánderu kʼéri saserdotiini. Jimbosï Aaróni takusï ma irhijtsïendi ka orhepani orueri plaka ma jukarhuni enga pímbinhasïpka, enga xarhateenga eska Tata Diosï Jeoba erakuspka para ima (Lev. 8:9). Ka máruksï aiakukuarhesïreendi Tata Diosï Jeobani paraksï ísï marhuani komueska nasareu ma. Uandakua nazír enga ebreu jimboeka ka enga tradusirikuarhijka nasareu, arhikuekasïndi “támu jarhani” o “aiakukuarheni”. Moisésiiri lei uandaasïreendi máru juramukuechani engaksï jindeepka solu para nasareuecha (Núm. 6:2-8).
4. a) ¿Ambe arhikuekasïni para jucha Tata Diosïni aiakukuarheni? b) ¿Ambe arhikuekasïni ísku exekuarhini? (Exe je dibujuni).
4 Para jucha, aiakukuarheni arhikuekasïndi Jesúsiiri chúxapatiini ka imani ambe orheta úni ambe enga Tata Diosï uéjka. ¿Ka ambe arhikuekasïni inde ambe? Jesúsi uandaspti: “Engareni nema uéjka chúxapuni, eska ísku exekuarhiaka” (Mat. 16:24). Uandakua griegu enga ísï tradusirikuarhijka ‘ísku exekuarhini’ ístu uaati tradusirikuarhini eska ma nóteru ísï irekaakia eska “na uéjka”. Ísï jimbo, enga chá aiakukuarheakia Tata Diosï Jeobani, nóterujtsï uaakia imani ambe enga Tata Diosï no jaiapanhentajka (2 Kor. 5:14, 15). Nóchi jatsiska para jiókuarhini imani ambe enga “kuerpu niátajka”, pori ejemplu ísku jándikua ambe (Gal. 5:19-21; 1 Kor. 6:18). Engajtsï xénchaska Tata Diosï Jeobani ka segurujtsï jarhani eska ambe engaksïni ima kurhachejka sésiiska para chá, nójtsï úkua jukanchaaka kurhajchani (Sal. 119:97; Is. 48:17, 18). Erachi ma enga Nicholas arhinhajka uandasïndi: “Uaakari ísï exeani Tata Diosï Jeobaeri juramukuechani eska kárselirhu anapu barda ma engakeni no jurajkujka imani ambe úni engari tʼu uéjka, ori uaaka ísï exeni eska soológikurhu anapu barda ma engakeni kuájchakujka parakeni leoni ma no no sési úchini”.
¿Ísïjtsï exeasïni Tata Diosï Jeobaeri juramukuechani komueska kárselirhu anapu barda ma engaksïni no jurajkujka úni ambe engajtsï uéjka, ojtsï ísï exeasïni komueska soológikurhu anapu barda ma engaksïni kuájchakujka paraksïni no no sési úchini leoni ma? (Exe je párrafu 4).
5. a) ¿Néna aiakukuarhesïni nema Tata Diosï Jeobani? b) ¿Andisï no májkueni aiakukuarheni Tata Diosï Jeobani ka itsï atakuarhini? (Ístu exe je imajenini).
5 ¿Néna aiakukuarhesïni nema Tata Diosï Jeobani? Kómarhikua ma úkusïndi ka aiakusïndi eska imantkusï kómarhiaka ka eska orheta peeraaka imeeri ambe. I ambe arhikuekasïndi eska ima kʼuiripu aiakuskia Tata Diosï Jeobani eska méntkisï xénchaaka iámu mintsita jingoni, alma jingoni, eratsekua jingoni ka uinhapikua jingoni (Mar. 12:30). Enga ma aiakukuarhejka Tata Diosï Jeobani, tsimarhantuksïsï mítejti. Joperu enga itsï atakuarhijka, kʼuiripuni japarini ísï úsïndi. Kánikua jukaparhakua ambeesti aiakukuarheni Tata Diosï Jeobani. Ka chájtsï meru uékapiringa ísï úni, ka ima erokuarhisïndi eska chá ísï uaaka (Ecl. 5:4, 5).
Enga nema aiakukuarhejka Tata Diosï Jeobani arhikuekasïndi aiakuni eska imantkusï kómarhiaka ka eska orheta peeraaka imeeri ambe (Exe je párrafu 5).
¿AMBEKSÏNI JARHUATAA PARAJTSÏ AIAKUKUARHENI TATA DIOSÏ JEOBANI?
6. ¿Ambeksïni jarhuataa parajtsï aiakukuarheni Tata Diosï Jeobani?
6 Kánikua xénchani Tata Diosï Jeobani, jarhuataatiksïni parajtsï aiakukuarheni imani. Joperu no jimbokajtsï ma tiempujkusï xénchani pʼikuarheraka, sánderu sési, niáraskajtsï xénchani jimbokajtsï sánhani arhiska “sánderu sési míteni ambe enga Tata Diosï Jeoba uéjka” ka “kurhanguni” indeni ambe (Kol. 1:9). Engajtsï jorhenguarhini japka Biblieri ambe, niáraskajtsï sési míteni eska 1) Tata Diosï Jeoba meru jarhaska, 2) eska úraska imeeri espiritu santuni para Bibliani kararkuarhini ka 3) eska kúnguarhikuani ma jatsiska ka eska úraxaka para kumplirini ambe enga ima uéjka.
7. ¿Ambejtsï jatsiski para úni ante dejtsï aiakukuarheni Tata Diosï Jeobani?
7 Enga nema aiakukuarhejka Tata Diosï Jeobani, jindeesti jimboka míteskia ambe enga orhetku jatsipiringa para jorhenguarhini Biblieri ambe, ístu jimboka kurhajchaasïnga Tata Diosïiri juramukuechani ka jimboka jánguarhintasïnga aianguani máteruechani ambe enga iásï jakajkujkia (Mat. 28:19, 20). Ístu, kánikua xénchasïndi Tata Diosï Jeobani ka uékasïndi imantku marhuakuni iámu mintsita jingoni. ¿Ísïjtsï pʼikuarherasïni chá? Nójtsï itsï atakuarhiaka solu parajtsï sési pʼikuastani imani engaksïni Biblieri ambe jorhendajka. Ka engari tumbiika, nóri ísï uaaka solu parari sési pʼikuastaani chiiti taatiichani o jimbokaksï chiiti amiguecha itsï atakuarhiskia.
8. Engachi agradesiduejka, ¿nénajtsïni jarhuatasïni parachi aiakukuarheni Tata Diosï Jeobani? (Salmo 116:12-14).
8 Engajtsï eratsentaska iámindu ambe enga Tata Diosï Jeoba újka chánksïni jimbo, sésijtsï pʼikuarheraaka ka inde ambeksïni jarhuataati parajtsï uékani aiakukuarheni imani (arhinta je Salmo 116:12-14). Biblia uandasïndi eska “iámindu sési jásï intsïmperata ambe ka ambakiti ambe” Tata Diosï Jeoba íntspisïnga (Sant. 1:17). Ka sánderu ambakiti intsïmperata engajtsïni íntskuka, jindeesti imeeri Uájpeeri tsípikuani, Jesúsiiri. Indeni xáni ambakiti intsïmperata jimbo, iásïjtsï chá uaakia imeeri amigueni ka irekani para méntkisï (1 Juanu 4:9, 10, 19). Engajtsï aiakuska chaari tsípikuani Tata Diosï Jeobani, xarhatakuntsï jauaka eskajtsï agradeseriisïnga na engaksïni ima xáni xénchaajka ka ístu ambe enga xáni úkia chánksïni jimbo (Deut. 16:17; 2 Kor. 5:15). Ka indeeri ambesï uandajti Libru Méntkisï tsípikua jingoni ireka je, jorhenguarhikua 46 jimbo, puntu 4, nani enga bideu ma jaka enga arhinhajka Ambe engachi uaaka íntskuni Tata Diosïni.
¿LISTUJTSÏ JARHASKIA PARAJTSÏ AIAKUKUARHENI KA ITSÏ ATAKUARHINI?
9. ¿Andisï nema no jatsi para aiakukuarheni Tata Diosï Jeobani solu jimbokaksï máteruecha ísï úskia?
9 Jamberijtsï chá ísï pʼikuarherajka enajkijtsï nótki uaa aiakukuarheni Tata Diosïni ka itsï atakuarhini. Jamberijtsï exejka eskajtsï jatsiska para máru ambe mójtakuni parajtsï úni kurhajchani Tata Diosï Jeobani, o jamberijtsï exejka eskajtsï uétarhinchasïnga sánderu tiempu parajtsï sánderu mintsikani Tata Diosïni (Kol. 2:6, 7). Asï mirikurhi je eskaksï jarhaska máru jorhenguarhiricha engaksï sánderu sóntku uéjka marhuakuni Tata Diosïni Jeobani ka eska máteruecha. Ka ístu, máru tumbiichaksï sapirhatku ueenasïndi marhuakuni Tata Diosï Jeobani ka máteruechaksï sánderu sáni ióndasïndi. Ísï jimbo, chá exe je sintsï uaa ísï úni o nótki ambe ka asï jáma je terukukuarhintani máteruecha jingoni (Gal. 6:4, 5).
10. ¿Ambejtsï jatsiski para úni engajtsï exejka eskajtsï nótki listu jarhasïnga para aiakukuarheni ka itsï atakuarhini? (Exe je rekuadruni “Engaksï chiiti taatiicha Testigueka”).
10 Enga chá exejka eskajtsï nótki listu jarhasïnga parajtsï aiakukuarheni Tata Diosï Jeobani, seguirii je jánguarhintani parajtsï ísï úni. Kurhaku je Tata Diosï Jeobani eskaksïni jarhuataaka mójtakurhini (Filip. 2:13; 3:16). Uaakajtsï seguru jarhani eska Tata Diosï Jeoba kurhauaka chaari kómarhikuechani ka eskaksïni mókuchintaaka (1 Juanu 5:14).
ANDIKSÏSÏ MÁRU NO UÉKANI JARHAJKI AIAKUKUARHENI KA ÍSÏ ATAKUARHINI
11. ¿Nénaksïni jarhuatasïni Tata Diosï Jeoba parajtsï no méni jurajkuni?
11 Uánikuechaksï listu jarhasïndia paraksï aiakukuarheni ka itsï atakuarhini, joperuksï no tekaasïndi ísï úni. Jamberiksï chéjti ka eratsenksï eskaksï niáraaka no sési jásï ambe úni ka petanhantanksï kúnguarhikuarhu. Joperu Biblia arhisïndi eska Tata Diosï Jeoba íntsauaka imeeri marhuariichani iámindu ambe engaksï uétarhinchaaka parakaksï “ísï jámaaka eska Tata Diosï Jeoba na jaiapanhentajka” ka paraksï “méntkisï sési pʼikuastani” (Kol. 1:10). Ísï jimbo, engajtsï chá chéni pʼikuarherajka, uaakajtsï seguru jarhani eskaksïni Tata Diosï Jeoba íntskuaka uinhapikua parajtsï méntkisï úni ambe enga sési jaka. Ka ima uánikuechani jarhuataastia (1 Kor. 10:13). Jimboksïsï namunitku kʼuiripuechajku petanhantajti kúnguarhikuecharhu. Jo, Tata Diosï Jeobaksïni uaati jarhuatani parajtsï no méni jurajkuni.
12. ¿Ambeksïni jarhuataa parajtsï no úni imani ambe enga Tata Diosï Jeoba no jaiapanhentajka?
12 Jimbokachi iáminduecha pekadoriiska, jarhasïndi ménisï engachi imani ambe uéjka úni enga no sési jaka (Sant. 1:14). Joperuchi no jatsiska para no sési ambe niátani; nájkirukachi táchanisï jatsika para erakuni ambechisï uaa engachi tsʼéjkukua ma jatsiaka. Uánikua kʼuiripuechaksï uandasïndi eskaksï no úsïnga pʼíngukuarhini, joperu inde ambe no ísïisti. Uaakachi jorhenguarhini pʼíngukuarhini parachi no imani ambe pʼikuarherani o úni enga no sési jaka. Ka uánikua ambe jarhasti engajtsïni uaaka jarhuatani. Uaakachi pauani pauani kómarhini Tata Diosï Jeobani, jandiajku jorhenguarhini Biblieri ambe, nirani tánguarhikuecharhu ka aianhpini. Engachi méntkisï jánguarhintaska ini ambe úni, jatsiakachi uinhapikua parachi úni ambe engachi aiakuka Tata Diosï Jeobani. Ju je no mirikurhini eska Tata Diosï Jeoba juchantsïni jingoni jarhaska ka eskachi no jandiajku jarhaska (Gal. 5:16).
13. ¿Ambechi jorhenguarhisïni Joséeri ejemplu jingoni?
13 Sánderu fásiliuati kurhajchani Tata Diosï Jeobani engachi tʼuini exeakia ambe úni jiáni engachi tsʼéjkukua ma jatsiaka. Bibliarhu jarhastiksï uánikua ejempluecha kʼuiripuecheeri engaksï úpka pʼíngukuarhini nájkirukaksï no perfektuepka ísï komueska jucha. Ma jindeespti José. Nájkiruka Potifariiri témba mémindu ka mémindu arhienga eska apondipiringa imani jingoni, José sési mítetixapti ambe arhini. Biblia uandantasïndi eska “ima no uékasïreenga” ka arhisïreendi: “¿Néna úpirini ji xáni no sési jásï ambe úni ka pekariini Tata Diosïni japarini?” (Gén. 39:8-10). I ambe xarhatasïndi eska ima tʼuini mítetixapkia ambe enga úpiringa ante de Potifariiri témba indeni ambe arhini. Jimbosï no úkua jukanchapti arhini eska nómbe jiáni enga ísï úkuarhinchapka.
14. ¿Ambejtsïni jarhuataa parachi no jiókuarhini imani ambe enga Tata Diosï Jeoba kurhunhijka?
14 ¿Nénachi uaa májkueni jámani eska José ka méntkisï kurhajchani Tata Diosï Jeobani? Uaakachi desde iásï ueenani eratseni ambechi uaa jiáni engachi tsʼéjkukua ma jatsiaka. Jatsiskachi para jirejiresï kénditani imani ambe enga Tata Diosï Jeoba kurhunhijka, ka nóchi jatsiska para imani ambe pakarani eratseni (Sal. 97:10; 119:165). I ambejtsï jarhuataati parachi no úni kʼéri pekadu ma, jimbokachi sési mítetini jauakia ambe úni.
15. ¿Nénajtsï uaa xarhatani eskajtsï uékasïnga kurhajchani Tata Diosï Jeobani? (Ebreu 11:6).
15 Jamberiri pʼikuarherajka eskari exentaskia jurhimbikuani ka uékandi iámu mintsita jingoni marhuakuni Tata Diosï Jeobani. Joperu ¿jarhaski ambe ma engaksïni pʼínguni jaka parajtsï aiakukuarheni ka itsï atakuarhini? Enga ísïika uaakajtsï májkueni úni eska Dabidi enga ísï kurhakupka Tata Diosï Jeobani: “Exe ambe enga juchiiti mintsitarhu jaka, oh, Tata Diosï, ka exe ambe engareni xáni uandanhiatani jaka. Ka exerini sini eratsexaki ambe ma enga no sési jaka, ka imani xanharu jimborini pá enga jindeeka para méntkisï” (Sal. 139:23, 24). Engajtsï jánguarhintani jaka parajtsï úni aiakukuarheni ka itsï atakuarhini, xarhatani jauakajtsï eskajtsï jánguarhintaxaka Tata Diosï Jeobani kurhajchani, ka Biblia uandasïndi eska Tata Diosï Jeoba újchakuraasïnga imeechani engaksï jánguarhintajka ísï úni (arhinta je Ebreu 11:6).
SEGUIRII JE TATA DIOSÏ JEOBANI ANDARHIERANI
16, 17. ¿Néna juaasïni Tata Diosï Jeoba kúnguarhikuarhu imeechani engaksï Testigu uájpeeka? (Juanu 6:44).
16 Jesúsi uandaspti eska Tata Diosï Jeobasï jindeeka enga újka eskaksï kʼuiripuecha juuaka imeeri iretarhu (arhinta je Juanu 6:44). ¿Nénaksïni pʼíkuastasïni kurhaani ini xáni ambakiti uandakuechani? Eska Tata Diosï Jeoba ambakiti ambe exesïnga kʼuiripuecheri ka eska imasï újka eskaksï andarhieraaka. Ima kánikua jukaparharasïndi mándani imeeri marhuarini (Deut. 7:6; nota). Ísï jimbo chájtsï kánikua jukaparhakueska para ima.
17 Ka tʼu tumbi o uátsï, engaksïni chiiti taatiicha jorhendani jaka Tata Diosïiri ambe, jamberiri eratsejka eska no Tata Diosï Jeobaeska engakeni juaka kúnguarhikuarhu, sino eskaksï chiiti taatiichasï uéjka eskari jima jauaka. Joperu exe ambe enga Biblia uandajka: “Andarhiera je Tata Diosïni ka imaksïni andarhieraati chánksïni” (Sant. 4:8; 1 Crón. 28:9). I ambe arhikuekasïndi eska engari tʼu ueenaska andarhierani imani, imajtukini andarhieraati. Tata Diosï Jeobakini no ísï exesïndi eska náki uéjki kʼuiripu ma. Imasï juaajti imeeri kúnguarhikuarhu iámindu kʼuiripuechani, asta imeechani jamberi engaksï Testigu uájpeeka. Ísï eska na arhijka Santiagu 4:8, enga nema andarhierajka Tata Diosï Jeobani, imajtu májkueni úsïndi (terukutanta ini ambe 2 Tesalónika 2:13 jingoni).
18. ¿Ambechi exeni jaua máteru jorhenguarhikua jimbo? (Salmo 40:8).
18 Enga Jesúsi itsï atakuarhipka, xarhataspti eska tsípikua jingoni uékasïreenga úni ambe enga imeeri Taati kurhakupiringa (arhinta je Salmo 40:8; Ebr. 10:7). Engari aiakukuarhejka Tata Diosï Jeobani ka itsï atakuarhini, májkuendi úni jarhasïnga eska Jesúsi. Máteru jorhenguarhikua jimbochi exeni jauaka ambe engaksïni jarhuataaka parajtsï seguiriini marhuakuni Tata Diosï Jeobani engajtsï na itsï atakuarhiakia.
¿AMBEJTSÏ MÓKUNTAPIRINI?
¿Ambe arhikuekasïni Tata Diosï Jeobani aiakukuarheni?
Engachi agradesiduejka, ¿nénajtsïni jarhuatasïni parachi aiakukuarheni Tata Diosï Jeobani?
¿Ambeksïni jarhuataa parajtsï no kʼéri pekadu ma úni?
PIREKUA 38 Jeobakini xénchasïndi