MAKANI GHAWEMI UMO WAKALEMBERA MATEYU

1 Buku la mdauko* wa Yesu Khristu,* mwana wa Davide,+ mwana wa Abrahamu.+

17 Miwiro yose kufuma pa Abrahamu m’paka pa Davide yikaŵa 14. Kufuma pa Davide m’paka pa nyengo iyo ŵakatolekera ku Babuloni pakaŵa miwiro 14. Kufuma pa nyengo iyo ŵakatolekera ku Babuloni kuzakafika pa nyengo ya Khristu, pakaŵa miwiro 14.

18 Kubabika kwa Yesu Khristu kukaŵa ntheura: Mariya, nyina wa Yesu, wakalayizgika nthengwa na Yosefe, kweni pambere ŵandatorane, wakasangika kuti wali na nthumbo mu nkhongono ya mzimu utuŵa.*+ 19 Ndipouli, chifukwa chakuti Yosefe, mfumu wake, wakaŵa murunji ndipo wakakhumba chara kumukhozga soni, wakakhumbanga kumuleka waka mwachisisi.+ 20 Kweni wakati waghanaghanirapo vinthu ivi, wonani! mungelo wa Yehova* wakawonekera kwa iyo mu loto, wakati: “Yosefe, mwana wa Davide, kopa chara kutolera muwoli wako Mariya ku nyumba, pakuti nthumbo iyo wali nayo nja mzimu utuŵa.+ 21 Wababenge mwana mwanalume, ndipo zina lake uzakamuthye Yesu,*+ chifukwa wazamuponoska ŵanthu ŵake ku zakwananga zawo.”+ 22 Vyose ivi vikachitika kuti ghafiskike mazgu agho Yehova* wakayowoya kwizira mu ntchimi yake, kuti: 23 “Wona! Mwali waŵenge na nthumbo ndipo wababenge mwana mwanalume, ndipo zina lake ŵamuthyenge Emanuwelu,”+ ilo likung’anamura kuti, “Chiuta Wali Nase.”+

24 Penepapo Yosefe wakawuka mu tulo twake, wakachita nga umo mungelo wa Yehova* wakamuphalilira. Wakamutolera ku nyumba muwoli wake. 25 Kweni wakagona nayo chara m’paka apo wakababira mwana mwanalume,+ ndipo wakamuthya Yesu.+

2 Yesu wakati wababika mu Betelehemu+ wa Yudeya mu mazuŵa gha Themba Herode,*+ wonani! ŵakumanya vya nyenyezi* ŵakumafumiro gha dazi ŵakiza ku Yerusalemu. 2 Ŵakati: “Lili nkhu themba la Ŵayuda ilo lababika?+ Pakuti tikawona nyenyezi yake apo tikaŵa Kumafumiro gha Dazi, ndipo tiza kuti tizakalisindamire.”* 3 Themba Herode likati lapulika ichi likasuzgika chomene mu mtima, pamoza na Yerusalemu yose. 4 Likawunganya ŵalara wose ŵa ŵasembe* na ŵalembi ŵa ŵanthu, likaŵafumba uko Khristu* wakenera kubabikira. 5 Iwo ŵakati kwa iyo: “Mu Betelehemu+ wa mu Yudeya, chifukwa ndimo ntchimi yikalembera, kuti: 6 ‘Ndipo iwe, Betelehemu wa charu cha Yuda, kuti uli msumba uchoko chomene chara pakati pa ŵakulongozga ŵa mu Yuda, chifukwa mwa iwe muzamufuma mulongozgi uyo wazamuliska ŵanthu ŵane, Israyeli.’”+

7 Penepapo Herode wakachemera pamphepete ŵakumanya vya nyenyezi ndipo wakaŵafumba makoramakora nyengo iyo nyenyezi yikawonekera. 8 Apo wakaŵatumanga ku Betelehemu, wakati: “Lutaninge mukamupenjisiske mwana uyu, ndipo para mwakamusanga muzakaniphalire, mwakuti nane nilute nkhamusindamire.” 9 Ŵakati ŵapulika mazgu gha themba, ŵakaluta. Ndipo wonani! nyenyezi iyo ŵakayiwona apo ŵakaŵa kumafumiro gha dazi+ yikadangira panthazi pawo, m’paka yikimilira pachanya pa malo agho pakaŵa mwana. 10 Ŵakati ŵawona nyenyezi yira, ŵakasekelera chomene. 11 Ndipo ŵakati ŵanjira mu nyumba ŵakawona mwana pamoza na nyina, Mariya. Ŵakawa pasi na kumusindamira.* Kweniso ŵakasutura vyuma vyawo na kumupa vyawanangwa, golide na lubani na mure. 12 Kweni chifukwa chakuti ŵakachenjezgeka na Chiuta mu loto+ kuti ŵaleke kuwelera kwa Herode, ŵakatora nthowa yinyake pakuwelera ku charu chawo.

13 Ŵakati ŵawelera, wonani! mungelo wa Yehova* wakawonekera kwa Yosefe mu loto,+ wakati: “Wuka, tora mwana na nyina ndipo uchimbilire ku Eguputo. Ukakhale kwenekura m’paka nikuphalire kuti uwereko, pakuti Herode wali pafupi kupenja mwana kuti wamukome.” 14 Ntheura Yosefe wakawuka usiku na kutora mwana na nyina, ndipo wakaluta ku Eguputo. 15 Wakakhala kwenekura m’paka Herode wakafwa. Ichi chikafiska mazgu agho Yehova* wakayowoya kwizira mwa ntchimi yake, kuti: “Nkhamuchema mwana wane kufuma mu Eguputo.”+

16 Herode wakati wawona kuti ŵakumanya vya nyenyezi ŵamupusika, wakakalipa chomene. Wakatuma ŵanthu kukakoma ŵasepuka wose mu Betelehemu na mu vigaŵa vyake vyose. Ŵakakoma ŵana ŵa vyaka viŵiri kukhilira pasi, mwakuyana na nyengo iyo ŵakumanya vya nyenyezi ŵakamuphalira.+ 17 Ndipo ghakafiskika mazgu agho ghakayowoyeka kwizira mwa ntchimi Yeremiya, uyo wakati: 18 “Lizgu likapulikikwa mu Rama, kulira na kutengera kukuru. Wakaŵa Rakelo+ wakaliliranga ŵana ŵake, ndipo wakakana kusanguluskika, chifukwa ŵalikoso chara.”+

19 Herode wakati wafwa, wonani! mungelo wa Yehova* wakawonekera kwa Yosefe mu loto,+ mu Eguputo 20 ndipo wakati: “Wuka, tora mwana na nyina, ulute ku charu cha Israyeli, chifukwa awo ŵakapenjanga umoyo wa mwana ŵali kufwa.” 21 Ntheura wakawuka na kutora mwana na nyina, ndipo wakanjira mu charu cha Israyeli. 22 Kweni wakati wapulika kuti Arikelawu wakawusanga mu Yudeya m’malo mwa wiske Herode, wakawopa kuyako. Kweniso Chiuta wati wamuchenjezga mu loto,+ wakaluta mu chigaŵa cha Galileya.+ 23 Ndipo wakiza na kukhala mu msumba wakuchemeka Nazarete,+ mwakuti ghafiskike mazgu agho ghakayowoyeka na ntchimi, ghakuti: “Wazamuchemeka Munazarete.”*+

3 Mu mazuŵa ghara, kukiza Yohane+ Mubatizi, wakapharazganga+ mu mapopa gha Yudeya, 2 wakatenge: “Ng’anamukani mtima, chifukwa Ufumu wakuchanya waneng’enera.”+ 3 Nakuti uyu ndiyo wakayowoyeka kwizira mwa ntchimi Yesaya+ mu mazgu agha: “Mazgu gha munthu munyake ghakuchemerezga mu mapopa ghakuti: ‘Nozgani nthowa ya Yehova!* Nyoloskani misewu yake.’”+ 4 Sono Yohane wakavwaranga chakuvwara cha weya wa ngamila na lamba wachikumba mu chiwuno chake.+ Chakurya chake chikaŵa zombe na uchi wamuthengere.+ 5 Ŵanthu ŵa mu Yerusalemu na Yudeya yose na charu chose chakuzingilizga Yorodani ŵakalutanga kwa iyo,+ 6 ndipo wakaŵabatizanga* mu Mlonga wa Yorodani.+ Iwo ŵakazomeranga pakweru zakwananga zawo.

7 Wakati wawona Ŵafarisi na Ŵasaduki+ ŵanandi ŵakwiza kuzakabatizika, wakati kwa iwo: “Imwe mphapu za vipiri,+ ni njani wamuchenjezgani kuti muchimbire ku ukali uwo ukwiza?+ 8 Ntheura pambikani vipambi vyakulongora kuti mwang’anamuka mtima. 9 Lekani kujipusika mu mitima yinu kuti, ‘Tili na dada withu Abrahamu.’+ Pakuti nkhumuphalirani kuti Chiuta wangamuwuskira ŵana Abrahamu kufuma mu malibwe agha. 10 Mbavi yili kale musi mu makuni. Khuni lililose lambura kupambika vipambi viwemi lidumulikenge na kuponyeka pa moto.+ 11 Ine nkhumubatizani na maji chifukwa mwang’anamuka mtima.+ Kweni uyo wakwiza pamanyuma pane ngwankhongono kuluska ine, ndipo ine nili wakwenelera chara kuvura vilyato* vyake.+ Iyo wazamumubatizani na mzimu utuŵa+ ndiposo na moto.+ 12 Chakuwuluskira chake chili mu woko lake, ndipo wazamuphyera tetete luŵaza lwake lwakupwanthirapo. Wazamulonga tirigu wake mu nthamba, kweni mwelero wazamuwuwotcha na moto+ wambura kuzimwika.”

13 Penepapo Yesu wakafuma ku Galileya kuya ku Yorodani kuti Yohane wakamubatize.+ 14 Kweni Yohane wakayezga kumukanizga, wakati: “Ine ndine nkhwenera kubatizika na imwe, kasi imwe mukwizaso kwa ine?” 15 Yesu wakamuzgora kuti: “Pa nyengo iyi viŵe nthena, chifukwa mu nthowa iyi ntchakwenelera kwa ise kuchita chilichose icho ntchaurunji.” Penepapo wakamuzomerezga. 16 Yesu wakati wabatizika, nyengo yeneyiyo wakazuwuka mu maji, ndipo wonani! kuchanya kukajulika,+ ndipo Yohane wakawona mzimu wa Chiuta ukakhiranga nga ni nkhunda kwiza pa Yesu.+ 17 Kweniso, wonani! mazgu ghakapulikikwa kufuma kuchanya+ ghakati: “Uyu ni Mwana wane,+ wakutemweka, mweneuyo nkhukondwa nayo.”+

4 Kufuma apo, mzimu ukalongozgera Yesu ku mapopa kuti wakayezgeke+ na Dyabulosi.+ 2 Wakati waziŵizga kurya mazuŵa 40, muhanya na usiku, njara yikamukora. 3 Muyezgi+ wakiza ndipo wakati kwa iyo: “Usange ndiwe mwana wa Chiuta, phalira malibwe agha kuti ghazgoke vingwa.” 4 Kweni Yesu wakazgora kuti: “Kuli kulembeka, ‘Munthu wakhalenge wamoyo na chingwa pera chara, kweni na lizgu lililose ilo likufuma mu mulomo wa Yehova.’”*+

5 Penepapo Dyabulosi wakamutolera mu msumba utuŵa,+ ndipo wakamuyimika pachanya pa linga la* tempile.+ 6 Wakati kwa iyo: “Usange ndiwe mwana wa Chiuta, jiponya pasi, pakuti kuli kulembeka kuti: ‘Watumenge ŵangelo ŵake kwa iwe,’ ndipo ‘Iwo ŵakwankhenge mu mawoko ghawo, mwakuti uleke kutimbiska lundi lako pa libwe.’”+ 7 Yesu wakati kwa iyo: “Kuli kulembekaso, ‘Ungayezganga Yehova* Chiuta wako chara.’”+

8 Dyabulosi wakamutoleraso ku phiri litali chomene, na kumulongora maufumu ghose gha pa charu na uchindami wawo.+ 9 Ndipo wakati kwa iyo: “Nikupenge vinthu vyose ivi usange ungajikama na kunisopa.” 10 Yesu wakati kwa iyo: “Fumapo Satana! Pakuti kuli kulembeka kuti: ‘Yehova* Chiuta wako ndiyo ukwenera kumusopa,+ ndipo ndiyo pera uyo ukwenera kumuchitira uteŵeti wakupatulika.’”+ 11 Penepapo Dyabulosi wakamuleka,+ ndipo wonani! ŵangelo ŵakiza na kwamba kumuteŵetera.+

12 Sono Yesu wakati wapulika kuti Yohane wakakika,+ wakafumako na kuluta ku Galileya.+ 13 Wakati wafumako ku Nazarete, wakiza na kukhala mu Kaperenaumu+ mumphepete mwa nyanja, mu vigaŵa vya Zebuloni na Nafutali, 14 kuti ghafiskike mazgu agho ntchimi Yesaya yikayowoya, iyo yikati: 15 “Iwe charu cha Zebuloni na charu cha Nafutali, mumphepete mwa msewu wa ku nyanja, ku sirya linyake la Yorodani, Galileya wa ŵamitundu! 16 Ŵanthu ŵakukhala mu chisi ŵakawona ungweru ukuru, ndipo awo ŵakukhala mu chigaŵa cha mfwiri wa nyifwa, ungweru+ ukaŵaŵalira.”+ 17 Kufuma nyengo yira, Yesu wakamba kupharazga na kuyowoya kuti: “Ng’anamukani mtima, chifukwa Ufumu wakuchanya waneng’enera.”+

18 Apo wakendanga mumphepete mwa nyanja ya Galileya, wakawona ŵanthu ŵaŵiri, pa ukuru na unung’una, Simoni uyo wakuchemeka Petrosi,+ na munung’una wake Andireya. Ŵakaponyanga mukwawu mu nyanja, pakuti ŵakaŵa ŵalovi.+ 19 Wakati kwa iwo: “Nilondezgani, ndipo nimuzgoraninge ŵalovi ŵa ŵanthu.”+ 20 Nyengo yeneyiyo, ŵakasida mikwawu yawo na kumulondezga.+ 21 Wakati wendapo pachoko waka, wakawonaso ŵanthu ŵanyake ŵaŵiri awo ŵakaŵa pa ukuru na unung’una, Yakobe mwana wa Zebediya na Yohane+ munung’una wake. Ŵakaŵa mu boti pamoza na wiskewo Zebediya, ŵakatandanga* mikwawu yawo, ndipo wakaŵachema.+ 22 Nyengo yeneyiyo, ŵakasida boti na awiskewo, ŵakamulondezga.

23 Wakenda mu Galileya mose,+ ndipo wakasambizganga mu masunagoge ghawo+ na kupharazga makani ghawemi gha Ufumu. Wakachizganga mtundu uliwose wa nthenda na mtundu uliwose wa vyakuŵinya pakati pa ŵanthu.+ 24 Mbiri yake yikathandazgika mu Siriya mose, ndipo ŵanthu ŵakamuyeghera wose awo ŵakasuzgikanga na matenda ghakupambanapambana na vyakuŵinya,+ awo ŵakakoleka na viŵanda,+ ŵavizilisi+ na ŵakufwa viŵaro, ndipo wakaŵachizga. 25 Ntheura mizinda yikuru yikamulondezga kufuma ku Galileya, Dekapoli,* Yerusalemu, na Yudeya kweniso kufuma ku sirya linyake la Yorodani.

5 Wakati wawona mizinda wakakwera mu phiri, ndipo wakati wakhala pasi, ŵasambiri ŵake ŵakiza kwa iyo. 2 Ndipo wakajura mulomo wake na kwamba kuŵasambizga, wakati:

3 “Mbakukondwa awo ŵakumanya kuti ŵali na njara yauzimu,*+ pakuti Ufumu wakuchanya ngwawo.

4 “Mbakukondwa awo ŵakutengera, pakuti ŵazamusanguluskika.+

5 “Mbakukondwa awo mbakuzika,+ pakuti ŵazamuhara charu chapasi.+

6 “Mbakukondwa awo ŵakupulika njara na nyota+ yaurunji, pakuti ŵazamukhuta.+

7 “Mbakukondwa awo mbalusungu,+ pakuti ŵazamulongoreka lusungu.

8 “Mbakukondwa awo mbakutowa mu mtima,+ pakuti ŵazamuwona Chiuta.

9 “Mbakukondwa awo mbamtende,+ pakuti ŵazamuchemeka ŵana ŵa Chiuta.

10 “Mbakukondwa awo ŵatambuzgika chifukwa cha urunji,+ pakuti Ufumu wakuchanya ngwawo.

11 “Ŵakukondwa ndimwe para ŵanthu ŵakumutombozgani+ na kumutambuzgani+ ndiposo kumuteterani uheni wa mtundu uliwose chifukwa cha ine.+ 12 Sekelerani na kukondwa chomene,+ pakuti njombe yinu+ njikuru kuchanya, chifukwa ndimo ŵakatambuzgira ntchimi izo zikaŵako pambere imwe mundaŵeko.+

13 “Imwe ndimwe mchere+ wa charu chapasi, kweni usange mchere wasukuluka, kasi nkhongono yake yingaweleramo wuli? Ungagwiraso ntchito yiliyose chara kweni ukuponyeka kuwaro+ kuti ukandike na ŵanthu.

14 “Ndimwe ungweru wa charu.+ Msumba ungabisika chara para uli pachanya pa phiri. 15 Ŵanthu ŵakukozga nyali na kuyibenekelera na chidunga chara, kweni ŵakuyiŵika pa chakuŵikapo nyali, ndipo yikuŵalira wose awo ŵali mu nyumba.+ 16 Mwakuyana waka, ungweru winu uŵale panthazi pa ŵanthu,+ mwakuti ŵawone milimo yinu yiwemi+ na kupeleka uchindami kwa Awiskemwe ŵakuchanya.+

17 “Lekani kughanaghana kuti nkhizira kuparanya Dango panji ivyo Ntchimi zikalemba. Nkhizira kuzakaparanya chara, kweni kufiska.+ 18 Nadi nkhumuphalirani, kuchanya na charu chapasi vingamara mwaluŵiro, kweni lizgu limoza ilo lili kulembeka mu Dango limarenge chara, m’paka vinthu vyose vichitike.+ 19 Ntheura yose uyo wakuswa limoza la malango ghachoko chomene agha na kusambizga ŵanyake kuchita nthena, wazamuchemeka muchoko chomene mu Ufumu wakuchanya. Kweni uyo wakughachita na kusambizga ŵanyake, wazamuchemeka mukuru mu Ufumu wakuchanya. 20 Pakuti nkhumuphalirani kuti usange urunji winu ukuluska wa ŵalembi na Ŵafarisi chara,+ muzamunjira chara mu Ufumu wakuchanya.+

21 “Mukapulika kuti ŵanthu ŵa mu nyengo yakale ŵakaphalirika kuti: ‘Ungakomanga munthu chara,+ ndipo waliyose uyo wakukoma munthu wazamweruzgika na khoti.’+ 22 Kweni ine nkhumuphalirani kuti waliyose uyo wakulutilira kukwiyira+ mubali wake wazamweruzgika na khoti, ndipo waliyose uyo wakunena mubali wake na mazgu ghamsinjiro, wazamweruzgika na Khoti Likuru Chomene. Apo yose uyo wakuti, ‘Chindere chakumalirapo iwe!’ wazamuŵa wakwenelera Gehena* wamoto.+

23 “Usange ukwiza na chawanangwa chako ku jotchero+ ndipo penepara wakumbuka kuti mubali wako wali nawe na kafukwa, 24 uchileke chawanangwa chako penepapo panthazi pa jotchero. Ulute, ukawezgerepo dankha mtende na mubali wako. Para wawerako ndipo upeleke chawanangwa chako.+

25 “Phemana luŵiro na uyo wakumangalira, peneapo uli nayo mu nthowa pakuluta ku khoti, mwakuti iyo waleke kukakupeleka kwa mweruzgi, kweniso kuti mweruzgi waleke kukakupeleka kwa msilikari wa pa khoti, na kukuponya mu jele.+ 26 Nadi nkhukuphalira, ufumengemo chara mu jele m’paka upeleke dankha kandalama kaumaliro.*

27 “Mukapulika kuti kukayowoyeka kuti: ‘Ungaleŵanga chara.’+ 28 Kweni ine nkhumuphalirani kuti waliyose uyo wakulutilira kulaŵiska mwanakazi+ na kuŵa nayo na khumbiro, wachita nayo kale uleŵi mu mtima wake.+ 29 Sono usange jiso lako lamalyero likukukhuŵazga, ulikozombole na kulitaya.+ Pakuti ntchiwemi kutaya chiŵaro chako chimoza kuluska kuti thupi lako lose liponyeke mu Gehena.*+ 30 Kweniso, usange woko lako lamalyero likukukhuŵazga, ulidumure na kulitaya.+ Pakuti ntchiwemi kutaya chiŵaro chako chimoza kuluska kuti thupi lako lose liponyeke mu Gehena.*+

31 “Ndiposo kukayowoyeka kuti: ‘Yose uyo wakupata muwoli wake, wamupe kalata yachipati.’+ 32 Kweni ine nkhumuphalirani kuti waliyose uyo wakupata muwoli wake kwambura chifukwa cha uzaghali,* wakumuŵika pa ngozi ya kuchita uleŵi. Ndipo waliyose uyo wakutora mwanakazi uyo wapatika, wakuchita uleŵi.+

33 “Mukapulikaso kuti ŵanthu ŵa mu nyengo yakale ŵakaphalirika kuti: ‘Ungalapanga kwambura kuchita chara,+ kweni ufiskenge vilapo vyako kwa Yehova.’*+ 34 Kweni ine nkhumuphalirani kuti: Mungalapanga chara napachoko,+ nanga nkhulapira kuchanya, chifukwa ntchizumbe* cha Chiuta, 35 nesi charu chapasi, chifukwa ntchakukandapo malundi ghake,+ nesi Yerusalemu, chifukwa ni msumba wa Themba likuru.+ 36 Mungalapanga na mutu winu chara, chifukwa nanga ni sisi limoza mungalizgora chara kuti liŵe lituŵa panji lifipa. 37 Para mwati ‘Enya’ waŵenge nadi enya, ‘Chara’ winu, waŵenge nadi chara,+ pakuti agho ghakujumpha pa mazgu agha ngakufuma kwa muheni.+

38 “Mukapulika kuti kukayowoyeka kuti: ‘Jiso pa jiso ndipo jino pa jino.’+ 39 Kweni ine nkhumuphalirani kuti: Ungalimbananga na muheni chara, kweni uyo wakupamantha pa thama lako lamalyero, umuzgolereso linyake.+ 40 Usange munthu wakukhumba kuya nawe ku khoti na kupoka laya lako lamukati, muleka watoreso na laya lako lakuwaro.+ 41 Usange uyo wali na mazaza wakukuchichizga kuti umuyeyezgeko katundu pa mtunda wa kilomita yimoza, iwe wende nayo makilomita ghaŵiri. 42 Umupe uyo wakukulomba, ndipo ungamulazgiranga nkhonyoro chara uyo wakukhumba kukongora* kwa iwe.+

43 “Mukapulika kuti kukayowoyeka kuti: ‘Utemwenge mzengezgani wako+ na kutinkha mulwani wako.’ 44 Kweni ine nkhumuphalirani kuti: Lutilirani kutemwa ŵalwani ŵinu+ na kulombera awo ŵakumutambuzgani,+ 45 mwakuti mulongore kuti ndimwe ŵana ŵa Awiskemwe ŵakuchanya,+ pakuti iwo ŵakufumiskira dazi lawo pa ŵanthu ŵaheni na ŵawemi. Ndipo ŵakulokweska vula pa ŵanthu ŵarunji na ŵambura urunji.+ 46 Chifukwa usange mukutemwa awo ŵakumutemwani, muli na njombe wuli?+ Asi awo ŵakusonkheska msonkho nawo ndimo ŵakuchitira? 47 Ndipo usange mukutawuzga ŵabali ŵinu pera, mukuchita chinthu wuli chapadera? Asi ŵanthu ŵamitundu nawo ndimo ŵakuchitira? 48 Ntheura muŵe ŵakufikapo, nga umo Awiskemwe ŵakuchanya ŵaliri ŵakufikapo.+

6 “Chenjerani kuti muleke kuchita urunji winu panthazi pa ŵanthu kuti ŵamuwonani.+ Para mungachita nthena, Awiskemwe ŵakuchanya ŵamupaninge njombe chara. 2 Ntheura para ukupeleka vyawanangwa vyalusungu,* ungalizganga mbata panthazi pako chara, nga umo ŵapusikizgi ŵakuchitira mu masunagoge na mu misewu, mwakuti ŵalumbike na ŵanthu. Nadi pano, nkhumuphalirani, ŵakupokerathu njombe yawo yose. 3 Kweni iwe, para ukupeleka vyawanangwa vyalusungu, woko lako lamazere lileke kumanya icho woko lako lamalyero likuchita, 4 mwakuti vyawanangwa vyako vyalusungu viŵe vyakuseri. Ndipo Awuso awo ŵakuwona kuseri ŵazamukuwezgerapo.+

5 “Kweniso, para mukulomba, mungaŵanga nga mbapusikizgi chara,+ chifukwa ŵakutemwa kulomba uku ŵimilira mu masunagoge na mu mphatukano za misewu yikuru kuti ŵanthu ŵaŵawone.+ Nadi nkhumuphalirani, ŵakupokerathu njombe yawo yose. 6 Kweni para ukulomba, njira mu chipinda chako ndipo para wajarako ku mulyango, lomba kwa Awuso awo ŵali kuudesi.+ Ndipo Awuso awo ŵakuwona vyose ŵazamukuwezgerapo. 7 Para ukulomba, ungayowoyanga vinthu vimoza pera mwakuwerezgawerezga chara, nga umo ŵanthu ŵamitundu ŵakuchitira, pakuti ŵakughanaghana kuti ŵapulikikwenge chifukwa cha kuyowoya mazgu ghanandi. 8 Ntheura, mungaŵanga nga ndiwo chara, pakuti Awiskemwe ŵakumanya ivyo mukusoŵerwa+ pambere mundaŵalombe.

9 “Ntheura, imwe pakulomba mutenge:+

“‘Adada ŵithu imwe muli kuchanya, zina linu+ lituŵiskike.+ 10 Ufumu+ winu wize. Khumbo+ linu lichitike pano pasi nga nkhuchanya.+ 11 Mutipe chakurya chithu cha zuŵa ili.+ 12 Mutigowokere zakwananga* zithu, nga umo nase taŵagowokera awo ŵatinangira.*+ 13 Ndipo mungatitoleranga mu kuyezgeka chara,+ kweni mutiwombore* kwa muheni.’+

14 “Pakuti usange mukugowokera ŵanthu maubudi ghawo, Awiskemwe ŵakuchanya nawo ŵamugowokeraninge.+ 15 Kweni usange mukugowokera chara ŵanthu maubudi ghawo, Awiskemwe nawo ŵamugowokeraninge chara maubudi ghinu.+

16 “Para mukuziŵizga kurya,+ lekani kuŵa na visko vyachitima nga mbapusikizgi, chifukwa ŵakukwinyimbura visko vyawo kuti ŵanthu ŵaŵawone kuti ŵakuziŵizga kurya.+ Nadi nkhumuphalirani, ŵakupokerathu njombe yawo yose. 17 Kweni iwe, para ukuziŵizga kurya, phaka mafuta ku mutu wako na kugeza kumaso, 18 mwakuti uleke kuwoneka ku ŵanthu kuti ukuziŵizga kurya, kweni kwa Awuso pera awo ŵali kuudesi. Ndipo Awuso awo ŵakuwona vyose ŵakupenge njombe.

19 “Lekani kujiŵikira usambazi pa charu chapasi,+ apo vidoyo na mlosko vikunanga, ndiposo apo ŵankhungu ŵakugumura na kwiba. 20 Kweni mujiŵikire usambazi kuchanya,+ uko nanga ni vidoyo panji mlosko vikunanga chara,+ ndiposo uko ŵankhungu ŵakugumura na kwiba chara. 21 Pakuti uko kuli usambazi wako, ndiko mtima wako uŵengeso.

22 “Nyali ya thupi ni jiso.+ Ntheura usange jiso lako likudodoliska pa chimoza, thupi lako lose liŵenge lakungweluka. 23 Kweni usange jiso lako ndiheni,+ thupi lako lose liŵenge mu chisi. Usange ungweru uwo uli mwa iwe ni chisi, nawo mbukuru wa chisi ichi!

24 “Palije uyo wangateŵetera nga ni muzga wa mabwana ghaŵiri, chifukwa panji watinkhenge yumoza na kutemwa munyake,+ panji wademelerenge kwa yumoza na kuyuyura munyake. Vingachitika yayi kuti pa nyengo yimoza muŵe ŵazga ŵa Chiuta na Usambazi.+

25 “Pa chifukwa ichi, nkhumuphalirani kuti: Lekani kwenjerwa+ na umoyo winu kuti muryengechi panji mumwengechi, nesi ivyo muvwalikenge mathupi ghinu.+ Asi umoyo ukuluska chakurya ndipo thupi likuluska chakuvwara?+ 26 Laŵisiskani viyuni vyamudera,+ vikuseŵa mbuto chara panji kuvuna nesi kulonga mu nthamba, kweni Awiskemwe ŵakuchanya ŵakuvilyeska. Asi imwe muli ŵakuzirwa kuluska ivyo? 27 Ni njani wa imwe uyo chifukwa cha kwenjerwa wangasazgirako ora* limoza ku umoyo wake?+ 28 Kweniso, chifukwa wuli mukwenjerwa kuti muvwarengechi? Sambirani ku maluŵa ghamuthengere umo ghakukulira. Ghakugwira ntchito chara, nesi kupanga salu. 29 Kweni nkhumuphalirani kuti, nanga ni Solomoni+ mu uchindami wake wose wandavwarepo laya lakutowa lakuyana na maluŵa agha. 30 Sono usange Chiuta ndimo wakuvwalikira vyakumera vyamuthengere, ivyo muhanya uno vilipo ndipo namachero vikuponyeka pa moto, asi wavwalikenge chomene imwe, imwe ŵachipulikano chichoko? 31 Ntheura kwenjerwa napachoko chara+ kuti, ‘Tiryengechi?’ panji, ‘Timwengechi?’ panji, ‘Tivwarengechi?’+ 32 Chifukwa vyose ivi ni vinthu ivyo ŵamitundu ŵakuvipenja chomene. Awiskemwe ŵakuchanya ŵakumanya kuti mukusoŵerwa vinthu vyose ivi.

33 “Ipo lutilirani kupenja dankha Ufumu na urunji wake, ndipo vinthu vinyake vyose ivi visazgikirengeko kwa imwe.+ 34 Ntheura, kwenjerwa napachoko chara vya zuŵa lakulondezgapo,+ chifukwa zuŵa lakulondezgapo liŵenge na vyenjezgo vyake. Zuŵa lililose lili na masuzgo ghake.

7 “Lekani kweruzga+ kuti muleke kweruzgika, 2 pakuti umo mukweruzgira ŵanyinu ndimo namwe muzamweruzgikira,+ ndipo mweso uwo mukupimira ŵanyinu, ndiwo ŵazamumupimiranipo.+ 3 Chifukwa wuli pera ukulaŵiska kachiswaswa ako kali mu jiso la mubali wako, kweni ukuzerezga phaso ilo lili mu jiso lako?+ 4 Kasi ungaphalira wuli mubali wako kuti, ‘Leka niwuskemo kachiswaswa mu jiso lako,’ apo wona, phaso lili mu jiso lako? 5 Wamupusikizgi iwe! Wuskamo dankha phaso mu jiso lako, apo ndipo uwonenge makora umo ungawuskiramo kachiswaswa ako kali mu jiso la mubali wako.

6 “Lekani kupeleka ku ntcheŵe icho ntchituŵa, panji kuponya ngale zinu panthazi pa nkhumba,+ kuti zileke kukandapo na malundi ghake ndipo zing’anamuke na kumufwemburani.

7 “Lutilirani kulomba, ndipo mupikenge.+ Lutilirani kupenja, ndipo musangenge. Lutilirani kukhung’uska, ndipo kumujulikiraninge.+ 8 Pakuti waliyose uyo wakulomba wakupokera,+ ndipo waliyose uyo wakupenja wakusanga, ndipo waliyose uyo wakukhung’uska kumujulikirenge. 9 Ni njani pakati pinu uyo usange mwana wake wakupempha chingwa, wamupenge libwe? 10 Panji para wakupempha somba, kasi wamupenge njoka? 11 Ntheura, usange imwe, nangauli muli ŵaheni, mukumanya kupeleka vyawanangwa viwemi+ ku ŵana ŵinu, ipo kuli wuli Awiskemwe ŵakuchanya? Asi ŵapelekenge vinthu viwemi ku awo ŵakuŵalomba?+

12 “Ntheura, vinthu vyose ivyo mukukhumba kuti ŵanthu ŵamuchitiraninge, ndivyo namwe muŵachitirenge.+ Nakuti ichi ndicho ni ng’anamuro la Dango na ivyo Ntchimi zikalemba.+

13 “Njirani pa chipata chifinyi,+ chifukwa chipata ntchikuru ndipo nthowa njisani iyo yikuya ku pharanyiko, ndipo mbanandi awo ŵakwendamo. 14 Kweni chipata chifinyi chili na nthowa yichoko iyo yikuya ku umoyo, ndipo mbachoko awo ŵakuyisanga.+

15 “Chenjerani na ntchimi zitesi+ izo zikwiza kwa imwe uku zavwara nga ni mberere,+ kweni mukati ni mphumphi zanjara.+ 16 Muŵamanyenge na vipambi vyawo. Kasi ŵanthu ŵakutonthora mpheska mu minga panji vikuyu mu nthura?+ 17 Mwakuyana waka, khuni lililose liwemi likupambika vipambi viwemi, kweni khuni lililose liheni likupambika vipambi viheni.+ 18 Khuni liwemi lingapambika vipambi viheni chara, nesi khuni liheni kupambika vipambi viwemi.+ 19 Khuni lililose ilo likuleka kupambika vipambi viwemi likudumulikira pasi na kuponyeka pa moto.+ 20 Nadi, ŵanthu aŵa muŵamanyenge na vipambi vyawo.+

21 “Ni waliyose yayi uyo wakuyowoya kwa ine kuti, ‘Fumu, Fumu,’ wazamunjira mu Ufumu wa kuchanya, kweni yekha uyo wakuchita khumbo la Adada awo ŵali kuchanya.+ 22 Mu zuŵa ilo, ŵanandi ŵazamuyowoya kwa ine kuti, ‘Fumu, Fumu,+ asi tikachimanga mu zina linu, na kufumiska viŵanda mu zina linu, ndiposo kuchita milimo yankhongono yinandi mu zina linu?’+ 23 Penepapo nizamuŵaphalira kuti: ‘Nkhamumanyani chara! Fumaniko kwa ine, imwe mukuchita uchikanamalango!’+

24 “Ntheura waliyose uyo wakupulika mazgu ghane agha na kughachita, wakuyana na mwanalume wakuchenjera, uyo wakazenga nyumba yake pa jalawe.+ 25 Ndipo vula yikathika, maji ghakatutuka, chimphepo chikaputa na kutimba nyumba yira, kweni yikawa chara, chifukwa yikazengeka pa jalawe. 26 Kweniso, waliyose uyo wakupulika mazgu ghane agha na kuleka kughachita wayanenge na mwanalume wakupusa, uyo wakazenga nyumba yake pa mchenga.+ 27 Ndipo vula yikathika, maji ghakatutuka, chimphepo chikaputa na kutimba nyumba yira,+ ndipo yikawa. Kuwa kwake kukaŵa kukuru.”

28 Yesu wakati wamara kuyowoya mazgu agha, mizinda yikazizikika na kasambizgiro kake,+ 29 pakuti wakaŵasambizganga nga ni munthu uyo wali na mazaza,+ kuti nga mbalembi ŵawo chara.

8 Wakati wakhira kufuma mu phiri, mizinda yikuru yikamulondezga. 2 Ndipo, wonani! munthu wavyoni wakiza na kwamba kumusindamira,* wakati: “Fumu, usange mukukhumba, munganitozga.”+ 3 Ntheura wakanyoloska woko lake, wakamukhwaska, wakati: “Nkhukhumba! Tozgeka.”+ Nyengo yeneyiyo wakatozgeka ku vyoni vyake.+ 4 Ndipo Yesu wakati kwa iyo: “Kuphalira munthu waliyose chara,+ kweni luta, ukajilongore kwa wasembe,+ ndipo ukapeleke chawanangwa icho Mozesi wakayowoya,+ kuti uŵe ukaboni kwa iwo.”

5 Wakati wanjira mu Kaperenaumu, mulara wa ŵasilikari wakiza kwa iyo na kumuŵeyelera,+ 6 wakati: “Fumu, muteŵeti wane wagona pasi mu nyumba chifukwa cha nthenda ya kufwa viŵaro, ndipo wakusuzgika chomene.” 7 Yesu wakati kwa iyo: “Para nakafika kura namumuchizga.” 8 Pakuzgora, mulara wa ŵasilikari wakati: “Dada, ndine wakwenelera chara kuti imwe mukanjire mu nyumba yane, kweni yowoyani waka mazgu ndipo muteŵeti wane wachirenge. 9 Pakuti nane nili pasi pa mazaza gha munthu munyake, kweni nili na ŵasilikari pasi pane. Ndipo nkhuti kwa yumoza, ‘Lutanga!’ ndipo wakuluta, ndiposo kwa munyake, ‘Zanga!’ ndipo wakwiza, na kwa muzga wane, ‘Chita ichi!’ ndipo wakuchita.” 10 Yesu wakati wapulika ichi, wakazizwa ndipo wakati ku awo ŵakamulondezganga: “Nkhumuphalirani unenesko, palije na yumoza mu Israyeli uyo namusanga na chipulikano chikuru nthena.+ 11 Kweni nkhumuphalirani kuti ŵanandi ŵa kumafumiro gha dazi na kumanjiliro gha dazi ŵamwiza na kukhala pa thebulu pamoza na Abrahamu na Yisake na Yakhobe mu Ufumu wakuchanya.+ 12 Peneapo ŵana ŵa Ufumu ŵazamuponyeka kuwaro ku chisi. Kwenekura ndiko ŵamulilira na kuska mino ghawo.”+ 13 Penepapo Yesu wakati kwa mulara wa ŵasilikari: “Lutanga. Nga umo walongolera chipulikano chako, ntheura ndimo chichitikire kwa iwe.”+ Muteŵeti wakachira mu ora lenelira.+

14 Yesu wakati wanjira mu nyumba ya Petrosi, wakawona nyinavyara+ wa Petrosi wagona pasi chifukwa cha kuthukira muthupi.+ 15 Ntheura wakakhwaska woko lake,+ thupi likaleka kuthukira, ndipo wakawuka na kwamba kumuteŵetera. 16 Kweni kukati kwaŵa mise, ŵanthu ŵakamwizira na ŵanthu ŵanandi ŵakukoleka na viŵanda, ndipo wakafumiska mizimu na mazgu pera. Wakachizga wose awo ŵakaŵa ŵalwari, 17 kuti ghafiskike mazgu agho ntchimi Yesaya yikayowoya, kuti: “Iyo wakatora maulwari ghithu na kuyegha matenda ghithu.”+

18 Yesu wakati wawona mzinda wamuzingilizga, wakaphalira ŵasambiri ŵake kuti ŵambukire ku sirya linyake.+ 19 Ndipo kukiza mulembi munyake, wakati kwa iyo: “Msambizgi, nimulondezganinge kulikose uko mukuya.”+ 20 Kweni Yesu wakati kwa iyo: “Ŵakambwe ŵali na michembo ndipo viyuni vyamudera vili na vivwimbo, kweni Mwana wa munthu walije malo ghakugonekapo mutu wake.”+ 21 Ndipo msambiri munyake wakati kwa iyo: “Fumu, nizomerezgani kuti nilute dankha nkhasunge adada.”+ 22 Yesu wakati kwa iyo: “Lutilira kunilondezga, ndipo ŵakufwa uŵaleke ŵasunge ŵakufwa ŵawo.”+

23 Ndipo wakati wakwera boti, ŵasambiri ŵake ŵakamulondezga.+ 24 Sono wonani! chimphepo chikuru chikawuka pa nyanja, mwakuti majigha ghakabenekeleranga boti, kweni iyo wakaŵa mu tulo.+ 25 Ndipo ŵakiza na kumuwuska, ŵakati: “Fumu, tiponoskani, tikufwa!” 26 Kweni iyo wakati kwa iwo: “Chifukwa wuli mukopa nthena, imwe ŵachipulikano chichoko?”+ Penepapo, wakawuka na kuchenya mphepo na nyanja, ndipo kukaŵa bata likuru.+ 27 Ntheura ŵanthu ŵakazizwa ndipo ŵakati: “Ni munthu wa mtundu wuli uyu? Nanga ni mphepo na nyanja vikumupulikira.”

28 Wakati wafika ku sirya linyake, mu chigaŵa cha Ŵagadara, ŵanalume ŵaŵiri awo ŵakaŵa na viŵanda ŵakakumana nayo, ŵakafumanga ku malaro.*+ Ŵanalume aŵa ŵakaŵa ŵakofya chomene, mwakuti pakaŵavya uyo wakaŵa na chikanga kujumpha mu msewu wura. 29 Ndipo wonani! ŵakakolomoka, ŵakati: “Tili namwe na kanthu wuli imwe, Mwana wa Chiuta?+ Kasi mwiza kuno kuti mutisuzge+ pambere nyengo yakutemeka yindafike?”+ 30 Kweni pataliko na iwo pakaryanga mskambo wa nkhumba zinandi.+ 31 Ndipo viŵanda vikamba kumuŵeyelera, kuti: “Usange mukutifumiska, mutitume tikanjire mu mskambo wa nkhumba.”+ 32 Ntheura wakati kwa ivyo: “Lutaninge!” Ndipo vikafumamo na kukanjira mu nkhumba, ndipo wonani! mskambo wose ukachimbilira pakusendemuka na kugodobokera mu nyanja ndipo ukafwira mu maji. 33 Kweni ŵaliska ŵakachimbira, ndipo ŵakati ŵanjira mu msumba, ŵakaphara vyose, kusazgapo nkhani ya ŵanalume awo ŵakaŵa na viŵanda. 34 Ndipo wonani! msumba wose ukaluta kukakumana na Yesu, ndipo ŵakati ŵamuwona, ŵakamuŵeya kuti wafumemo mu chigaŵa chawo.+

9 Ntheura, wakakwera boti, wakambuka na kuluta mu msumba wakwake.+ 2 Ndipo wonani! ŵakamwizira na munthu wakufwa viŵaro uyo wakagona pa kasalasala.* Wakati wawona chipulikano chawo, Yesu wakati ku wakufwa viŵaro: “Khwima mtima, wamwana! Zakwananga zako zagowokereka.”+ 3 Sono ŵalembi ŵanyake ŵakayowoyeskananga ŵakati: “Munthu uyu wakuyuyura Chiuta.” 4 Yesu pakumanya maghanoghano ghawo, wakati: “Chifukwa wuli mukughanaghana vinthu viheni mu mitima yinu?+ 5 Kasi chipusu ni ntchi, kuyowoya kuti, ‘Zakwananga zako zagowokereka,’ panji kuyowoya kuti, ‘Wuka wendenge’?+ 6 Kweni kuti mumanye kuti Mwana wa munthu wali na mazaza pa charu chapasi ghakugowokera zakwananga,” penepapo Yesu wakati kwa wakufwa viŵaro: “Wuka, tora kasalasala wako, ndipo lutanga ku nyumba yako.”+ 7 Ndipo wakawuka na kuluta ku nyumba yake. 8 Mizinda yikati yawona ichi, yikachita wofi, ndipo yikachindika Chiuta uyo wakapeleka mazaza ghanthena ku ŵanthu.

9 Pamanyuma, apo Yesu wakajumphanga kufuma kura, wakawona munthu zina lake Mateyu wakhala pa nyumba yakusonkherapo msonkho, ndipo wakati kwa iyo: “Uŵe mulondezgi wane.” Penepapo wakawuka na kumulondezga.+ 10 Pamanyuma, apo wakaryanga* mu nyumba, wonani! ŵakusonkheska msonkho ŵanandi na ŵakwananga ŵakiza na kwamba kurya* pamoza na Yesu na ŵasambiri ŵake.+ 11 Kweni pakuwona ichi, Ŵafarisi ŵakati ku ŵasambiri ŵake: “Chifukwa wuli msambizgi winu wakurya na ŵakusonkheska msonkho na ŵakwananga?”+ 12 Wakati waŵapulika, iyo wakati: “Ŵanthu awo ŵali makora ŵakukhumbikwira dokotala chara, kweni ŵalwari ndiwo.+ 13 Ipo lutani, mukasambire ng’anamuro la ichi: ‘Nkhukhumba lusungu, sembe chara.’+ Pakuti nkhizira kuzakachema ŵanthu ŵarunji chara, kweni ŵakwananga.”

14 Ndipo ŵasambiri ŵa Yohane ŵakiza kwa iyo na kumufumba kuti: “Chifukwa wuli ise na Ŵafarisi tikuziŵizga kurya kweni ŵasambiri ŵinu ŵakuziŵizga chara?”+ 15 Yesu wakati kwa iwo: “Kasi ŵabwezi ŵa mweneko wa nthengwa ŵangatengera para mweneko wa nthengwa+ wachali nawo? Kweni mazuŵa ghizenge apo mweneko wa nthengwa wazamutolekako kwa iwo,+ apo ndipo ŵazamuziŵizga kurya. 16 Palije munthu uyo wakusona chigamba chiphya pa laya lakuwaro lakale, chifukwa chigamba chiphya chikuguza laya ndipo laya likupaluka chomene.+ 17 Kweniso ŵanthu ŵakuŵika vinyo liphya mu mathumba gha vikumba vyakale chara. Usange ŵachita nthena, mathumba gha vikumba ghakuphumuka ndipo vinyo likuthika. Mathumba gha vikumba nagho ghakunangika. Kweni ŵanthu ŵakuŵika vinyo liphya mu mathumba gha vikumba viphya, ndipo vyose vikusungika makora.”

18 Apo wakaŵaphaliranga vinthu ivi, wonani! muwusi munyake uyo wakiza pafupi wakamba kumusindamira,* wakati: “Mwana wane msungwana wakwenera kuti wafwa sono, kweni zani na kuŵika woko linu pa iyo, ndipo waŵenge wamoyo.”+

19 Penepapo Yesu wakawuka na kumulondezga, pamoza na ŵasambiri ŵake. 20 Ndipo wonani! mwanakazi uyo wakasuzgika na nthenda ya kusulura ndopa kwa vyaka 12+ wakiza kumasinda na kukhwaska mphonje ya laya la Yesu lakuwaro,+ 21 pakuti mu mtima wake wakatenge: “Usange ningakhwaska waka laya lake lakuwaro, mbwenu nichirenge.” 22 Yesu wakazgoka, ndipo wakati wamuwona, wakati: “Khwima mtima wamwana! Chipulikano chako chakuchizga.”+ Ndipo kufuma pa ora lira, mwanakazi yura wakachizgika.+

23 Sono wakati wanjira mu nyumba ya muwusi na kuwona ŵakulizga fyoliro na mzinda ukutengera chomene,+ 24 Yesu wakati: “Fumanimo, chifukwa msungwana wandafwe, kweni wakugona.”+ Wati wayowoya nthena, ŵakamba kumuseka mwamsinjiro. 25 Mzinda ukati wafumira kuwaro, wakanjira na kukora woko la msungwana,+ ndipo msungwana wakawuka.+ 26 Nkhani iyi yikathandazgika mu chigaŵa chose chira.

27 Apo Yesu wakajumphanga kufuma kura, ŵanalume ŵaŵiri ŵachibulumutira+ ŵakamulondezga, ŵakachemerezganga kuti: “Tilengerani lusungu, Mwana wa Davide.” 28 Wakati wanjira mu nyumba, ŵanalume ŵachibulumutira ŵara ŵakiza kwa iyo, ndipo Yesu wakaŵafumba kuti: “Kasi muli na chipulikano kuti ningachita ichi?”+ Ŵakamuzgora kuti: “Enya Fumu.” 29 Penepapo wakakhwaska maso ghawo,+ wakati: “Chimuchitikirani mwakuyana na chipulikano chinu.” 30 Ndipo maso ghawo ghakajulika. Kweni Yesu wakaŵachenjezga, wakati: “Woneseskani kuti paŵavye munthu wamanye ichi.”+ 31 Kweni ŵakati ŵafumira kuwaro, ŵakapharazga vya iyo mu chigaŵa chose chira.

32 Apo ŵakanyamukanga, wonani! ŵanthu ŵakamwizira na munthu wambuwu uyo wakakoleka na chiŵanda,+ 33 ndipo chiŵanda chikati chafumiskika, munthu wambuwu yura wakayowoya.+ Mizinda yikazizwa ndipo yikati: “Chinthu chanthena ichi chindawonekepo mu Israyeli.”+ 34 Kweni Ŵafarisi ŵakayowoyanga kuti: “Wakufumiska viŵanda na nkhongono za fumu ya viŵanda.”+

35 Ndipo Yesu wakamba ulendo wa kwendera misumba yose na mizi. Wakasambizganga mu masunagoge ghawo na kupharazga makani ghawemi gha Ufumu kweniso kuchizga mtundu uliwose wa nthenda na mtundu uliwose wa vyakuŵinya.+ 36 Wakati wawona mizinda, wakayilengera chitima,+ chifukwa ŵakaŵa ŵakufyopoka na kujowoleka nga ni mberere zambura muliska.+ 37 Ndipo wakati ku ŵasambiri ŵake: “Nadi, vuna njinandi chomene, kweni ŵantchito mbachoko.+ 38 Ntheura lombani Mwenecho wa vuna kuti watume ŵantchito ku vuna yake.”+

10 Ntheura wakachema ŵasambiri ŵake 12 na kuŵapa mazaza pa mizimu yaukazuzi,+ kuti ŵayifumiske na kuchizga mtundu uliwose wa nthenda na mtundu uliwose wa vyakuŵinya.

2 Mazina gha ŵapositole 12 ni agha:+ Simoni, uyo wakuchemeka Petrosi,+ na munung’una wake Andireya,+ na Yakobe mwana wa Zebediya na Yohane+ munung’una wake, 3 Filipu na Baratulumeyu,+ Tomasi+ na Mateyu+ wakusonkheska msonkho, Yakobe mwana wa Alifeyu, na Tadeyu, 4 Simoni Mukanani* na Yudasi Isikariyoti, uyo pamanyuma wakapeleka* Yesu.+

5 Yesu wakatuma ŵapositole 12 aŵa, wakaŵaphalira kuti:+ “Kuluta mu nthowa ya ŵamitundu chara, ndipo kunjira mu msumba wa Ŵasamariya chara,+ 6 kweni mulute ku mberere zakuzgeŵa za nyumba ya Israyeli.+ 7 Apo mukuluta, mupharazgenge kuti: ‘Ufumu wakuchanya waneng’enera.’+ 8 Chizgani ŵalwari,+ wuskani ŵakufwa, tozgani ŵavyoni, fumiskani viŵanda. Mukapokera kwawanangwa, pelekani kwawanangwa. 9 Mungayeghanga golide, siliva, panji mkuŵa chara mu tuvikwama twinu twa ndalama,+ 10 panji thumba la chakurya cha paulendo, panji malaya ghaŵiri,* panji vilyato,* panji ndodo,+ pakuti wantchito wakwenera kupika chakurya chake.+

11 “Mu msumba uliwose panji muzi uwo mwanjiramo, penjanimo uyo ngwakwenelera, ndipo mukakhale mwenemumo m’paka mufumemo.+ 12 Para mukunjira mu nyumba, tawuzgani* mweneko wa nyumba. 13 Usange nyumba iyo njakwenelera, mtende uwo mukuyikhumbira wize pa iyo.+ Kweni usange njambura kwenelera, mtende winu uwelere pa imwe. 14 Kulikose uko munthu wandamupokelerani panji kupulikizga mazgu ghinu, pakufuma mu nyumba iyo panji msumba uwo, phatani fuvu ku malundi ghinu.+ 15 Nadi, nkhumuphalirani, pa Zuŵa la Cheruzgo, kuzamuŵa makora ku charu cha Sodomu na Gomora+ kuluska msumba uwo.

16 “Wonani! nkhumutumani nga ni mberere pakati pa mphumphi, ntheura muŵe ŵakuchenjera nga ni njoka, kweni ŵakuzika nga ni nkhunda.+ 17 Chenjerani na ŵanthu, pakuti ŵazamumupelekani ku makhoti,+ ndipo ŵazamumuthyapurani+ mu masunagoge ghawo.+ 18 Ndipo ŵazamumutolerani panthazi pa ŵalongozgi na mathemba+ chifukwa cha zina lane, kuti uŵe ukaboni kwa iwo na ku mitundu.+ 19 Kweni para ŵazakamupelekani ku khoti, mungakenjerwanga chara na umo mwamuyowoyera panji icho mwamuyowoya, chifukwa icho mwamuyowoya chamupika kwa imwe mu ora lenelilo.+ 20 Pakuti awo ŵazamuyowoya ndimwe chara, kweni ni mzimu wa Ŵawiskemwe ndiwo uzamuyowoya kwizira mwa imwe.+ 21 Kweniso munthu wazamupeleka mubali wake kuti wakomeke, wiske wazamupeleka mwana wake, ndipo ŵana ŵazamuwukira ŵapapi na kuŵapeleka kuti ŵakomeke.+ 22 Ndipo ŵanthu wose ŵazamumutinkhani chifukwa cha zina lane,+ kweni uyo wazizipizgenge* m’paka kuumaliro ndiyo wazamuponoskeka.+ 23 Para ŵamutambuzgani mu msumba umoza, chimbilirani ku unyake.+ Nadi, nkhumuphalirani, muzamumara chara kuzingilira misumba ya Israyeli, pambere Mwana wa munthu wandize.

24 “Msambiri wakuluska msambizgi wake chara, nesi muzga kuluska fumu yake.+ 25 Ntchakwenelera kuti msambiri wayane na msambizgi wake, ndipo muzga na fumu yake.+ Usange ŵanthu ŵakuchema mweneko wa nyumba kuti Belezebule,*+ asi ndikuti ŵamunyumba yake ŵaŵachemenge na mazina ghakuluska apa? 26 Ntheura kuŵawopa chara, chifukwa palije chinthu chakubenekelereka icho chizamuŵa chambura kubenulika, na chakubisika icho chizamuŵa chambura kumanyikwa.+ 27 Icho nkhumuphalirani mu chisi, muchiyowoye mu ungweru. Ndipo icho mukupulika mwakuphwepwa, chipharazgani pachanya pa nyumba.+ 28 Ndipo kopa awo ŵakukoma thupi chara pakuti ŵangakoma umoyo chara.+ Mopenge uyo wangaparanya vyose, umoyo na thupi wuwo mu Gehena.*+ 29 Asi mpheta ziŵiri zikugulika na kanjawala kakuzirwa pachoko?* Kweni palije nanga njimoza iyo yikuwa pasi kwambura Awiskemwe kumanya.+ 30 Kweni nanga ni masisi gha ku mutu kwinu ghose ghali kupendeka. 31 Ntheura kopa chara, imwe muli ŵakuzirwa kuluska mpheta zinandi.+

32 “Waliyose uyo wakunizomera panthazi pa ŵanthu,+ nane nizamumuzomera panthazi pa Adada awo ŵali kuchanya.+ 33 Kweni waliyose uyo wakunikana panthazi pa ŵanthu, nane nizamumukana panthazi pa Adada awo ŵali kuchanya.+ 34 Mungaghanaghananga kuti nkhizira kuzakaŵika mtende pa charu chapasi, nkhizira kuzakaŵikapo mtende chara, kweni lupanga.+ 35 Chifukwa nkhizira kuzakapatura mwana mwanalume na awiske, mwana msungwana na anyina, mkamwana na nyinavyara.+ 36 Ŵalwani ŵa munthu ŵazamuŵa ŵanthu ŵamunyumba yake. 37 Uyo wakutemwa chomene awiske panji anyina kuluska ine, ngwakwenelera ine chara. Ndipo uyo wakutemwa chomene mwana wake mwanalume panji msungwana kuluska ine, ngwakwenelera ine chara.+ 38 Ndipo waliyose uyo wakukhumba chara kuyegha khuni lake lakusuzgikirapo* na kulutilira kunilondezga, ngwakwenelera ine chara.+ 39 Uyo wakuyezga kuponoska umoyo wake wawutayenge, ndipo waliyose uyo wakutaya umoyo wake chifukwa cha ine, wawusangenge.+

40 “Waliyose uyo wakupokelera imwe wakupokeleraso ine, ndipo uyo wakupokelera ine wakupokelera na Uyo wakanituma wuwo.+ 41 Uyo wakupokelera ntchimi chifukwa chakuti ni ntchimi, wazamupokera njombe ya ntchimi.+ Ndipo uyo wakupokelera munthu murunji chifukwa chakuti ni munthu murunji, wazamupokera njombe yakuyana na ya munthu murunji. 42 Ndipo waliyose uyo wakupeleka nkhombo ya maji ghakuzizima kwa yumoza wa ŵachoko aŵa kuti wamwe chifukwa chakuti ni msambiri, nadi, nkhumuphalirani, wazamutaya chara njombe yake.”+

11 Yesu wakati wamara kuŵapa ulongozgi ŵasambiri ŵake 12, wakawuka kufuma kura kuti wakasambizge na kupharazga mu misumba yawo.+

2 Yohane wakaŵa mu jele, ndipo wakati wapulika vya milimo ya Khristu,+ wakatuma ŵasambiri ŵake+ 3 kuti ŵakamufumbe, kuti: “Kasi Uyo Wakwiza ndimwe, panji tilindilire munyake?”+ 4 Yesu wakaŵazgora kuti: “Lutani, mukamuphalire Yohane ivyo mukupulika na kuwona:+ 5 Ŵachibulumutira ŵakuwona,+ ŵakupendera ŵakwenda, ŵavyoni+ ŵakutozgeka, ŵakumangwa makutu ŵakupulika, ŵakufwa ŵakuwuskika, ndipo makani ghawemi ghakupharazgika ku ŵakavu.+ 6 Wakukondwa ni uyo wandakhuŵare nane.”+

7 Apo aŵa ŵakalutanga, Yesu wakamba kuyowoya na mizinda vya Yohane, wakati: “Kasi mukaluta ku mapopa kukawona vichi?+ Kasi mukawona thete lakusunkhunyika na mphepo?+ 8 Mukaluta kukawona vichi pera? Munthu wakuvwara vyakuvwara vyakulipwitika?* Awo ŵakuvwara vyakuvwara vyakulipwitika ŵali mu nyumba za mathemba. 9 Ipo chifukwa wuli pera mukaluta? Kukawona ntchimi? Enya, nkhumuphalirani, wakuluska ntchimi.+ 10 Uyu ndiyo kuli kulembeka vya iyo kuti, ‘Wona! Ine nkhutuma thenga lane panthazi pako,* ilo lizamunozga nthowa yako panthazi pako!’+ 11 Nadi, nkhumuphalirani, pakati pa awo ŵali kubabika na ŵanakazi, wandawukepo munthu mukuru kuluska Yohane Mubatizi, kweni munthu uyo ni muchoko mu Ufumu wakuchanya ni mukuru kuluska iyo.+ 12 Kufuma mu mazuŵa gha Yohane Mubatizi m’paka sono, ŵanthu ŵakulimbikira kuti ŵasange Ufumu wakuchanya, ndipo awo ŵakulimbikira chomene ŵakuwusanga.+ 13 Pakuti vyose, ivyo Ntchimi zikalemba na Dango, vikayowoyanga vinthu vyamunthazi m’paka mu nyengo ya Yohane,+ 14 ndipo usange mukukhumba kuzomera ichi, Iyo ni ‘Eliya uyo wakwiza.’+ 15 Uyo wali na makutu wapulike.

16 “Kasi muwiro uwu ningawuyaniska na njani?+ Uli nga mbana ŵachoko awo ŵakukhala mu misika, awo ŵakuchemerezga ku ŵanyawo 17 kuti: ‘Tikamulizgirani fyoliro, kweni mukavina chara, tikatengera, kweni mukajitimba chara chifukwa cha chitima.’ 18 Mwakuyana waka, Yohane wakiza ndipo wakaryanga chara nesi kumwa, kweni ŵanthu ŵakuti: ‘Wali na chiŵanda.’ 19 Mwana wa munthu wakiza ndipo wakurya na kumwa,+ kweni ŵanthu ŵakuti: ‘Wonani! Munthu wakutemwa kurya na kumwa vinyo, mubwezi wa ŵakusonkheska msonkho na ŵakwananga.’+ Vilije kanthu, vinjeru vikuwoneka vyaurunji na milimo yake.”+

20 Ndipo wakamba kuchenya misumba iyo mukachitika milimo yake yinandi yankhongono, chifukwa ŵakang’anamuka mtima chara. Wakati: 21 “Soka kwa iwe, Korazini! Soka kwa iwe, Betesayida! chifukwa milimo yankhongono iyo yikachitika mwa imwe, yichitikenge mu Ture na Sidoni, mphanyi ŵali kung’anamuka kale mtima na kuvwara chigudulu na kukhala mu vyoto.+ 22 Kweni nkhumuphalirani kuti, pa Zuŵa la Cheruzgo, vinthu vizamuŵako makora kwa Ture na Sidoni kuluska kwa imwe.+ 23 Ndipo iwe Kaperenaumu,+ kasi ukwezgekenge kuchanya? Ukhilirenge ku Dindi,*+ chifukwa milimo yankhongono iyo yikachitika mwa iwe, yichitikenge mu Sodomu, mphanyi wakakhalilira m’paka zuŵa ili. 24 Kweni nkhumuphalira kuti, pa Zuŵa la Cheruzgo, vinthu vizamuŵako makora ku charu cha Sodomu, kuluska kwa iwe.”+

25 Pa nyengo yira, Yesu wakati: “Nkhumulumbani pakweru Adada, Fumu yakuchanya na charu chapasi, chifukwa mwabisa vinthu ivi ku ŵavinjeru na ŵamahara ndipo mwavivumbura ku ŵana ŵachoko.+ 26 Enya Adada, chifukwa ili ndilo likaŵa khumbo linu. 27 Adada ŵanipa vinthu vyose,+ ndipo palije uyo wakumumanya makora Mwana, kweni Adada.+ Palije uyo wakuŵamanya makora Adada, kweni Mwana na waliyose uyo Mwana wakukhumba kumuvumbulira za iwo.+ 28 Zani kwa ine, imwe mose mukuphyoka na kunyekezgeka, ndipo nimusamphuskaninge. 29 Yeghani joko lane ndipo sambirani kwa ine, pakuti nili wakuzika na wakujiyuyura mu mtima,+ ndipo muzamupumuzgika.* 30 Chifukwa joko lane ndipusu* na katundu wane ngwakupepuka.”

12 Pa nyengo yira, Yesu wakajumphanga mu minda ya tirigu pa Sabata. Ŵasambiri ŵake njara yikaŵakoma ndipo ŵakamba kupulura mphonje za tirigu na kurya.+ 2 Pakuwona ichi, Ŵafarisi ŵakati kwa iyo: “Wonani! Ŵasambiri ŵinu ŵakuchita icho ntchambura kuzomerezgeka kuchita pa Sabata.”+ 3 Iyo wakati kwa iwo: “Kasi mundaŵazge icho Davide wakachita, apo iyo na ŵanalume awo ŵakaŵa nayo njara yikaŵakora?+ 4 Asi wakanjira mu nyumba ya Chiuta na kurya vingwa vyakulongora,+ nangauli chikaŵa chambura kuzomerezgeka kuti iyo warye, nesi awo ŵakaŵa nayo, kweni ŵasembe pera?+ 5 Panji, kasi mundaŵazge mu Dango kuti pa Sabata, ŵasembe mu tempile ŵakuswa Sabata ndipo ŵakuŵa ŵambura mulandu?+ 6 Kweni nkhumuphalirani kuti mukuru wakuluska tempile wali pano.+ 7 Kweni muŵenge kuti mwapulikiska ng’anamuro la mazgu ghakuti, ‘Nkhukhumba lusungu,+ sembe chara,’+ mphanyi mundaŵasuske ŵanthu ŵambura mulandu aŵa. 8 Chifukwa Mwana wa munthu ndiyo ni Fumu ya Sabata.”+

9 Wakati wafumapo pa malo ghara, wakanjira mu sunagoge lawo. 10 Ndipo wonani, pakaŵa munthu wakuphapa woko!+ Ntheura ŵakamufumba kuti, “Kasi pa Sabata ntchakuzomerezgeka kuchizga?” Ŵakamufumba nthena kuti ŵamupe mulandu.+ 11 Yesu wakati kwa iwo: “Ni munthu nju pakati pinu uyo wali na mberere yimoza ndipo usange yawa mu mbuna pa Sabata walekenge kuyifumiska?+ 12 Asi munthu ngwakuzirwa chomene kuluska mberere? Ipo ntchakuzomerezgeka kuchita chinthu chiwemi pa Sabata.” 13 Ndipo wakati kwa munthu yura: “Nyoloska woko lako.” Wakalinyoloska, ndipo likawelerapo, likaŵa makora nga ni woko linyake. 14 Kweni Ŵafarisi ŵakafumira kuwaro na kupangana kuti ŵamukome Yesu. 15 Yesu wakati wamanya ichi, wakafumako kura. Ŵanandi ŵakamulondezga,+ ndipo wakaŵachizga wose. 16 Kweni wakaŵakanizga kuti ŵaleke kumuvumbura,+ 17 kuti ghafiskike mazgu agho ghakayowoyeka kwizira mwa ntchimi Yesaya, ghakuti:

18 “Wonani! Muteŵeti wane+ uyo nkhamusankha, wakutemweka wane, uyo nkhukondwa nayo!+ Niŵikenge mzimu wane pa iyo,+ ndipo mitundu wayilongorenge makoraghene uwo mburunji. 19 Wakwesanenge na munthu chara,+ panji kuchemerezga, nesi munthu kupulika mazgu ghake mu misewu. 20 Thete lakuphwanyika waliteketenge chara, ndipo chisunda chakulota wazimwenge chara,+ m’paka urunji uluske. 21 Enya, mitundu yizamugomezga mu zina lake.”+

22 Ndipo ŵanthu ŵakamwizira na mwanalume waviŵanda uyo wakaŵa wachibulumutira na wambuwu. Ndipo wakamuchizga, mwakuti mwanalume wambuwu uyu wakayowoya na kulaŵiska. 23 Sono mizinda yose yikazukuma na kwamba kuyowoya kuti: “Kasi ni Mwana wa Davide yayi uyu?” 24 Pakupulika ichi, Ŵafarisi ŵakati: “Munthu uyu wakufumiska viŵanda payekha chara, kweni na nkhongono za Belezebule* fumu ya viŵanda.”+ 25 Yesu wakati wamanya maghanoghano ghawo, wakati kwa iwo: “Ufumu uliwose uwo ukugaŵikana ukupasuka, ndipo msumba panji nyumba yiliyose iyo yikugaŵikana yiyimenge chara. 26 Mwakuyana waka, usange Satana wakufumiska Satana, ndikuti wagaŵikana. Kasi ufumu wake ungima wuli? 27 Nakuti usange ine nkhufumiska viŵanda na nkhongono za Belezebule, kasi ŵana ŵinu ŵakuvifumiska na nkhongono za njani? Lekani ŵaŵenge ŵeruzgi ŵinu. 28 Kweni usange nkhufumiska viŵanda na mzimu wa Chiuta, ipo Ufumu wa Chiuta wamubuchizgani.+ 29 Panji kasi munthu wanganjira mu nyumba ya munthu wankhongono na kupoka katundu wake, kwambura kumukaka dankha munthu wankhongono? Para wamukaka ndipo wangaphanga vya mu nyumba yake. 30 Uyo wali ku chigaŵa chane chara, wakususkana nane, ndipo uyo wakuwunjika lumoza na ine chara, wakuparanya.+

31 “Pa chifukwa ichi, nkhumuphalirani kuti, ŵanthu ŵazamugowokereka mtundu uliwose wa kwananga na mazgu ghamsinjiro, kweni uyo wakuyowoyera msinjiro mzimu wazamugowokereka chara.+ 32 Mwachiyelezgero, waliyose uyo wakuyowoyera mazgu ghaheni Mwana wa munthu, wazamugowokereka.+ Kweni waliyose uyo wakuyowoyera viheni mzimu utuŵa, wazamugowokereka chara, chara nadi, kwali ni mu nyengo iyi,* panji mu nyengo iyo yikwiza.+

33 “Panyake mungazgora khuni kuŵa liwemi na vipambi vyake kuŵa viwemi, panji mungazgora khuni kuŵa liheni na vipambi vyake kuŵa viheni, pakuti khuni likumanyikwa na vipambi vyake.+ 34 Mwa mphapu za vipiri imwe,+ mungayowoya wuli vinthu viwemi apo imwe muli ŵaheni? Pakuti mulomo ukuyowoya ivyo vili kuzura mu mtima.+ 35 Munthu muwemi, kufuma pa usambazi wake uwemi, wakufumiska vinthu viwemi. Kweni munthu muheni, kufuma pa usambazi wake uheni wakufumiska vinthu viheni.+ 36 Nkhumuphalirani kuti mazgu ghose ghawakawaka agho ŵanthu ŵakuyowoya, ŵazamupatawura+ pa Zuŵa la Cheruzgo, 37 chifukwa uzamupimika murunji na mazgu ghako, ndipo uzamususkika na mazgu ghako.”

38 Ŵalembi na Ŵafarisi ŵanyake ŵakamuzgora, ŵakati: “Msambizgi, tikukhumba kuwona chimanyikwiro kufuma kwa imwe.”+ 39 Iyo wakaŵazgora kuti: “Muwiro uheni na wauleŵi* ukulutilira kupenja chimanyikwiro, kweni upikenge chimanyikwiro chilichose chara, kupaturako chimanyikwiro cha ntchimi Yona.+ 40 Pakuti nga umo Yona wakaŵira mu nthumbo ya chisomba chikuru mazuŵa ghatatu, muhanya na usiku,+ ndimo Mwana wa munthu wazamuŵira pasi nkhanira pa charu chapasi mazuŵa ghatatu, muhanya na usiku.+ 41 Ŵanthu ŵa ku Nineve ŵazamuwuka pa nyengo ya cheruzgo pamoza na muwiro uwu ndipo ŵazamuwususka, chifukwa iwo ŵakang’anamuka mtima ŵakati ŵapulika ivyo Yona wakapharazga.+ Kweni wonani, wakuluska Yona wali pano.+ 42 Fumukazi ya kumwera yizamuwuskika pa nyengo ya cheruzgo pamoza na muwiro uwu ndipo yizamuwususka, chifukwa yikafuma ku vigoti vya charu chapasi kuti yizakapulike vinjeru vya Solomoni.+ Kweni wonani, wakuluska Solomoni wali pano.+

43 “Para mzimu waukazuzi wafuma mwa munthu, ukujumpha mu charu chambura maji* kupenja malo ghakupumulirapo, kweni para ukughasanga yayi,+ 44 ukuti, ‘Niwelerenge ku nyumba yane uko nkhafuma.’ Para wafika ukusanga nyumba yambura kanthu, kweni yakuphyereka makora ndiposo yakutozgeka. 45 Ndipo ukuluta na kukatora mizimu yinyake 7 yiheni chomene yakuluska iwo, ndipo para yanjira mukati, yikukhala mwenemumo. Ndipo munthu uyo wakuŵa muheni chomene kuluska pakwamba.+ Ndimo vizamuŵira na muwiro uheni uwu.”

46 Uku wachali kuyowoya na mizinda, anyina na ŵanung’una ŵake+ ŵakiza na kwimilira kuwaro, ŵakakhumbanga kuyowoya nayo.+ 47 Ntheura munyake wakati kwa iyo: “Wonani, anyinamwe na ŵanung’una ŵinu ŵimilira kuwaro, ŵakukhumba kuyowoya namwe.” 48 Pakuzgora wakati kwa uyo wakamuphaliranga: “Kasi amama mbanjani, ndipo ŵanung’una ŵane mbanjani?” 49 Ndipo wakanyoloskera woko lake ku ŵasambiri ŵake, wakati: “Wonani, amama na ŵanung’una ŵane ni aŵa!+ 50 Pakuti waliyose uyo wakuchita khumbo la Adada awo ŵali kuchanya, uyu ndiyo ni munung’una wane, mudumbu wane, na mama wane.”+

13 Pa zuŵa lira, Yesu wakafuma mu nyumba, na kukakhala mumphepete mwa nyanja. 2 Mizinda yikuru yikawungana kwa iyo, ntheura wakakwera boti na kukhala pasi, ndipo mzinda wose ukimilira pa mtunda.+ 3 Ndipo wakaŵaphalira vinthu vinandi mu ntharika,+ wakati: “Wonani, mulimi* wakaluta kukaseŵa.+ 4 Apo wakaseŵanga, mbuto zinyake zikawa mumphepete mwa nthowa, ndipo tuyuni tukiza na kurya.+ 5 Zinyake zikawa pa libwe apo pakaŵavya dongo linandi, ndipo zikamera luŵiro chifukwa pakaŵavya dongo linandi.+ 6 Kweni dazi likati lakwera, zikaŵawuka ndipo zikafota chifukwa zikaŵavya misisi. 7 Zinyakeso zikawa pakati pa minga, ndipo minga zikakura na kuzifyolonganiska.+ 8 Kweniso zinyake zikawa pa dongo liwemi, ndipo zikamba kupambika vipambi, iyi vipambi 100, iyi vipambi 60, ndipo yinyake vipambi 30.+ 9 Uyo wali na makutu wapulike.”+

10 Sono ŵasambiri ŵakiza ndipo ŵakati kwa iyo: “Chifukwa wuli mukuyowoya nawo mu ntharika?”+ 11 Pakuzgora wakati: “Imwe mwapika mwaŵi wa kupulikiska visisi vyakupatulika*+ cha Ufumu wakuchanya, kweni iwo ŵandapike. 12 Chifukwa waliyose uyo wali navyo, wazamupika vinandi ndipo wazamuŵa na vinandi chomene. Kweni waliyose uyo walije, wazamupokeka nanga ni icho wali nacho.+ 13 Lekani nkhuyowoya nawo mu ntharika. Chifukwa maso ŵali nagho kweni ŵakuwona chara, makutu ŵali nagho kweni ŵakupulika chara nesi kumanya ng’anamuro lake.+ 14 Ndipo uchimi wa Yesaya ukufiskika pa iwo. Ukuti: ‘Kupulika mupulikenge nadi, kweni kumanya ng’anamuro lake chara. Ndipo kulaŵiska mulaŵiskenge nadi, kweni kuwona chara.+ 15 Pakuti mtima wa ŵanthu aŵa wakulungara, ndipo ŵapulika na makutu ghawo kweni wakuchitapo kanthu chara. Ŵajara maso ghawo na makutu ghawo, kuti ŵaleke kuwona na kupulika. Lekani mitima yawo yikumanya chara ng’anamuro lake na kuwerako kuti ine niŵachizge.’+

16 “Kweni imwe muli ŵakukondwa chifukwa maso ghinu ghakuwona, ndipo makutu ghinu ghakupulika.+ 17 Pakuti nadi nkhumuphalirani, ntchimi zinandi na ŵanthu ŵarunji ŵakakhumbanga kuwona vinthu ivyo imwe mukuwona kweni ŵakaviwona chara,+ na kupulika vinthu ivyo imwe mukupulika kweni ŵakavipulika chara.

18 “Sono pulikizgani ntharika ya mulimi uyo wakaseŵa.+ 19 Mbuto iyo yikaseŵeka mumphepete mwa nthowa ni munthu uyo wakupulika mazgu gha Ufumu kweni wakumanya chara ng’anamuro lake.+ Muheni+ wakwiza na kupoka icho chaseŵeka mu mtima wake. 20 Iyo yikaseŵeka pa malibwe, ni munthu uyo wakupulika mazgu ndipo mwaluŵiro wakughazomera na chimwemwe.+ 21 Kweni walije misisi mu mtima wake, wakulutilira kanyengo kachoko waka, ndipo para suzgo panji nthambuzgo yawuka chifukwa cha mazgu, wakukhuŵara mwaluŵiro. 22 Iyo yikaseŵeka pa minga, ni munthu uyo wakupulika mazgu, kweni vyenjezgo vya nyengo yino,+ na nkhongono yakupusika ya usambazi vikufyolonganiska mazgu, ndipo wakuŵa wambura vipambi.+ 23 Ndipo iyo yikaseŵeka pa dongo liwemi, ni munthu uyo wakupulika mazgu na kumanya ng’anamuro lake, uyo wakupambika nadi vipambi, uyu 100, uyu 60, munyake 30.”+

24 Wakaŵayowoyera ntharika yinyake, wakati: “Ufumu wakuchanya ukuyana na munthu uyo wakaseŵa mbuto yiwemi mu munda wake. 25 Apo ŵanthu ŵakaŵa mu tulo, mulwani wake wakiza na kuseŵamo duru mukati mu tirigu, ndipo wakaluta. 26 Mbuto yikati yaphuka na kupambika vipambi, duru nalo likawoneka. 27 Ntheura ŵazga ŵa mwenecho wa nyumba ŵakiza na kuyowoya nayo kuti: ‘Fumu, asi mukaseŵa mbuto yiwemi mu munda winu? Kasi duru lafuma nkhu?’ 28 Wakati kwa iwo, ‘Munthu mulwani ndiyo wachita ichi.’+ Ŵazga ŵakati kwa iyo, ‘Kasi mukukhumba kuti tilute na kukalichesa?’ 29 Wakati, ‘Chara, kopera kuti pakuchesa duru mungakazgulira lumoza na tirigu. 30 Vilekani vyose vikulire lumoza m’paka pa nyengo ya vuna. Mu nyengo ya vuna, nizamuphalira ŵakuvuna kuti: Chakwamba, torani duru na kukaka zimphundwe kuti muliwotche. Kufuma apo, mukalonge tirigu mu nthamba yane.’”+

31 Wakaŵayowoyera ntharika yinyake, wakati: “Ufumu wakuchanya ukuyana na njere ya sinapi, iyo munthu wakatora na kupanda mu munda wake.+ 32 Ni njere yichoko chomene pa njere zose. Kweni para yakura yikuŵa yikuru kuluska mphangwe zose ndipo yikuzgoka khuni, ndipo tuyuni twamudera tukwiza na kusanga pakukhala pakati pa minthavi yake.”

33 Wakaŵaphalira ntharika yinyake, wakati: “Ufumu wakuchanya uli nga ni nthukumusi* iyo mwanakazi wakatora na kusazga na ufu wakukwana vipimo vitatu vikuru, m’paka bulunga lose likatukumuka.”+

34 Yesu wakayowoya vinthu vyose ivi ku mizinda mu ntharika. Enya, kwambura ntharika wakayowoyanga nawo chara,+ 35 kuti ghafiskike mazgu agho ntchimi yikayowoya, ghakuti: “Nijurenge mulomo wane mu ntharika, Nipharazgenge vinthu ivyo vyabisika kufuma pakwamba.”+

36 Ndipo wakati wawezga mizinda, wakanjira mu nyumba. Ŵasambiri ŵake ŵakiza kwa iyo na kuyowoya kuti: “Mutilongosolere ntharika ya duru mu munda.” 37 Pakuzgora wakati: “Wakuseŵa mbuto yiwemi ni Mwana wa munthu. 38 Munda ni charu.+ Mbuto yiwemi mbana ŵa Ufumu. Kweni duru mbana ŵa muheni.+ 39 Mulwani uyo wakaseŵa duru ni Dyabulosi. Vuna mbumaliro wa nyengo iyi,* ndipo ŵakuvuna mbangelo. 40 Ntheura, nga umo duru likutolekera na kotcheka na moto, ndimo vizamuŵira paumaliro wa nyengo iyi.*+ 41 Mwana wa munthu wazamutuma ŵangelo ŵake, ndipo ŵazamuwuskamo mu Ufumu wake vinthu vyose ivyo vikukhuŵazga kweniso ŵanthu awo ŵakuchita uchikanamalango. 42 Ŵazamuŵataya mu ng’anjo yamoto.+ Kwenekura ndiko ŵamulilira na kuska mino ghawo. 43 Pa nyengo iyo, ŵarunji ŵazamuŵala ngwee nga ni dazi+ mu Ufumu wa Awiskewo. Uyo wali na makutu wapulike.

44 “Ufumu wakuchanya uli nga mbusambazi wakubisika mu munda, uwo munthu wakawusanga na kubisa. Ndipo chifukwa cha chimwemwe icho wakaŵa nacho, wakaluta na kuguliska vinthu ivyo wakaŵa navyo na kugura munda wura.+

45 “Ndiposo Ufumu wakuchanya uli nga ngwamalonda wakwendakwenda uyo wakupenja ngale ziwemi. 46 Wakati wasanga ngale yimoza ya mtengo wapatali, wakaluta, ndipo mwaluŵiro wakaguliska vinthu vyose ivyo wakaŵa navyo na kuyigura.+

47 “Ndiposo Ufumu wakuchanya uli nga ni mukwawu uwo ukaponyeka mu nyanja ndipo ukayora somba zamtundu uliwose. 48 Ukati wazura, ŵakawuguzira pa mtunda. Ŵakati ŵakhala pasi, ŵakatora ziwemi+ na kuziŵika mu vyakuyegheramo, kweni zambura kwenelera+ ŵakataya. 49 Umu ndimo vizamuŵira paumaliro wa nyengo iyi.* Ŵangelo ŵazamuluta na kupatura ŵaheni kufuma pa ŵarunji. 50 Ŵaheni ŵazamuponyeka mu ng’anjo yamoto. Kwenekura ndiko ŵamulilira na kuska mino ghawo.

51 “Kasi mwapulikiska ng’anamuro la vinthu vyose ivi?” Ŵakati kwa iyo: “Enya.” 52 Ndipo wakati kwa iwo: “Pakuti ndimo viliri, msambizgi waliyose uyo wasambizgika vya Ufumu wakuchanya, wali nga ni mwenecho wa nyumba, munthu uyo wakufumiska vinthu viphya na vyakale kufuma umo wakusunga usambazi wake.”

53 Yesu wakati wamara kuyowoya ntharika izi, wakafumako kura. 54 Ndipo wakati wiza mu chigaŵa chakwake,+ wakamba kuŵasambizga mu sunagoge lawo, mwakuti ŵakazizikika, ŵakati: “Kasi munthu uyu wali kuvitora nkhu vinjeru ivi na milimo yankhongono iyi?+ 55 Asi uyu ni mwana wa kalipentara?+ Asi nyina ni Mariya, ndipo ŵanung’una ŵake ni Yakobe, Yosefe, Simoni na Yudasi?+ 56 Asi ŵadumbu ŵake wose ŵali na ise? Ni nkhu pera uko wali kuvitora vinthu vyose ivi?”+ 57 Ndipo ŵakamba kukhuŵara chifukwa cha iyo.+ Kweni Yesu wakati kwa iwo: “Kulikose ntchimi yikuchindikika, kupatulako mu chigaŵa chakwake na mu nyumba yake.”+ 58 Ndipo kura wakachitako milimo yinandi yankhongono chara chifukwa ŵakaŵavya chipulikano.

14 Pa nyengo iyo, Herode uyo wakalamuliranga* chigaŵa, wakapulika vya Yesu.+ 2 Ndipo wakati ku ŵateŵeti ŵake: “Uyu ni Yohane Mubatizi. Wali kuwuskika ku ŵakufwa, lekani wakuchita milimo ya nkhongono iyi.”+ 3 Herode* wakakora Yohane, wakamukaka na kumuŵika mu jele chifukwa cha Herodiya, muwoli wa Filipu mukuru wake.+ 4 Chifukwa Yohane wakamuphaliranga kuti: “Ntchakuzomerezgeka chara kuti umutore.”+ 5 Nangauli Herode wakakhumbanga kukoma Yohane, kweni wakawopanga mzinda, chifukwa ŵanthu ŵakamuwonanga kuti ni ntchimi.+ 6 Kweni apo ŵakakumbukiranga zuŵa ilo wakababikira Herode,+ mwana msungwana wa Herodiya wakavina pa chiphikiro ichi. Wakamukondweska chomene Herode,+ 7 mwakuti wakachita chilapo na kulayizga msungwana kuti wamupenge chilichose icho wangalomba. 8 Pakukhuŵilizgika na anyina, msungwana wakati: “Nipani sono nthena mutu wa Yohane Mubatizi pa mbale.”+ 9 Nangauli themba likaŵa na chitima, kweni chifukwa cha vilapo vyake na chifukwa cha awo likakhala nawo pakurya,* likayowoya kuti mutu upelekeke. 10 Ntheura likatuma ŵanthu ndipo ŵakadumura mutu wa Yohane mu jele. 11 Mutu wake ukatoleka pa mbale na kupelekeka kwa msungwana, ndipo iyo wakaluta nawo kwa anyina. 12 Pamanyuma ŵasambiri ŵake ŵakiza, ŵakatora thupi lake na kukasunga, ndipo ŵakiza kwa Yesu na kumuphalira. 13 Yesu wakati wapulika ichi, wakafumako kura ndipo wakakwera boti kuluta ku malo ghamayiyi kuti wakaŵe payekha. Kweni mizinda yikati yapulika, yikenda pasi kufuma mu misumba na kumulondezga.+

14 Wakati wiza mumphepete mwa nyanja, wakawona mzinda ukuru. Wakawulengera chitima+ na kuchizga ŵalwari ŵawo.+ 15 Kweni kukati kwaŵa mise, ŵasambiri ŵake ŵakiza kwa iyo, ŵakati: “Malo agha ngamayiyi ndipo nyengo yamara kale, wezgani mizinda kuti yilute mu mizi yikajigulire vyakurya.”+ 16 Kweni Yesu wakati kwa iwo: “Ŵakwenera kuluta yayi. Imwe ndimwe muŵape chakuti ŵarye.” 17 Iwo ŵakati kwa iyo: “Tilije kalikose pano, tili waka na vingwa vinkhondi na somba ziŵiri.” 18 Wakati kwa iwo: “Zani navyo kwa ine.” 19 Ndipo wakaphalira mizinda kuti yikhale pa utheka. Wakatora vingwa vinkhondi vira na somba ziŵiri, wakalaŵiska kuchanya na kutumbika.+ Wakati wamenya vingwa, wakapeleka ku ŵasambiri, ndipo ŵasambiri ŵakapeleka ku mizinda. 20 Ntheura wose ŵakarya na kukhuta. Ŵakatora vimenyu ivyo vikakhalapo ndipo vikazura vidunga 12.+ 21 Awo ŵakarya ŵakaŵa ŵanalume pafupifupi 5,000, kwambura kupenderako ŵanakazi na ŵana.+ 22 Pamanyuma wakatuma ŵasambiri ŵake mwaluŵiro kuti ŵakwere boti na kudangirako kuya ku sirya linyake la nyanja, uku iyo wakuwezga mizinda kuti yilutenge.+

23 Wakati wawezga mizinda kuti yilutenge, wakakwera ku phiri kuti wakalombe payekha.+ Kukamufipira kwenekura. 24 Pa nyengo iyi, boti likaŵa kuti lili patali mamita mahandiredi ghanandi kufuma ku mtunda, likasuzgikanga na majigha, chifukwa mphepo yikalimbananga nawo. 25 Kweni mu ulinda wachinayi* wa usiku, wakiza kwa iwo, wakendanga pa nyanja. 26 Ŵakati ŵamuwona wakwenda pa nyanja, ŵasambiri ŵakatenthema, ŵakati: “Tikuwona mboniwoni kwali!” Ndipo ŵakachemerezga chifukwa cha wofi. 27 Kweni mwaluŵiro Yesu wakayowoya nawo, wakati: “Khwimani mtima! Ndine, kopa chara.”+ 28 Petrosi wakati: “Fumu, usange ndimwe, niphalirani kuti nane nende pa maji kwiza kwa imwe.” 29 Wakati: “Zanga!” Ndipo Petrosi wakakhira mu boti, wakenda pa maji kuluta kwa Yesu. 30 Kweni pakuwona chimphepo, wakawopa. Wakati wamba kubira, wakachemerezga kuti: “Fumu, niponoskani!” 31 Mwaluŵiro, Yesu wakanyoloska woko lake na kumukora, ndipo wakati kwa iyo: “Wamunthu wachipulikano chichoko iwe, chifukwa wuli wangukayika?”+ 32 Ŵakati ŵakwera mu boti, chimphepo chikaleka. 33 Awo ŵakaŵa mu boti ŵakamusindamira,* ŵakati: “Ndimwe Mwana wa Chiuta nadi.” 34 Ndipo ŵakambuka na kwiza ku mtunda ku Genesarete.+

35 Ŵanthu ŵa mu malo ghara ŵakati ŵamumanya, ŵakatuma mazgu mu vigaŵa vyose vyapafupi, ndipo ŵanthu ŵakamwizira na wose awo ŵakaŵa ŵalwari. 36 Ndipo ŵakamuŵeyanga kuti ŵakhwaske waka mphonje za laya lake lakuwaro,+ ndipo wose awo ŵakazikhwaskanga ŵakachiranga.

15 Ŵafarisi na ŵalembi ŵakiza kwa Yesu kufuma ku Yerusalemu,+ ŵakati: 2 “Chifukwa wuli ŵasambiri ŵako ŵakulondezga yayi maluso gha ŵasekuru? Mwachiyelezgero, ŵakugeza* yayi mu mawoko para ŵakukhumba kurya chakurya.”+

3 Iyo wakaŵazgora, kuti: “Chifukwa wuli namwe mukulondezga chara dango la Chiuta chifukwa cha maluso ghinu?+ 4 Mwachiyelezgero, Chiuta wakati, ‘Chindika awuso na anyoko,’+ ndipo ‘Uyo wakuyowoyera viheni* awiske panji anyina wakomeke.’+ 5 Kweni imwe mukuti, ‘Waliyose uyo wakuphalira awiske panji anyina kuti: “Chilichose icho nili nacho, icho mungovwirika nacho, ntchawanangwa chakupeleka kwa Chiuta,”+ 6 wangachindikanga awiske napachoko chara.’ Ntheura mazgu gha Chiuta mwaghazgora ghambura ntchito chifukwa cha maluso ghinu.+ 7 Mwaŵapusikizgi imwe, Yesaya wakaneneska pakuchima vya imwe, apo wakati:+ 8 ‘Ŵanthu aŵa ŵakunichindika na milomo yawo, kweni mitima yawo yili kutali na ine. 9 Ŵakunisopa pawaka, chifukwa ŵakusambizga malango gha ŵanthu m’malo mwa visambizgo vya Chiuta.’”+ 10 Ndipo wakachemera mzinda kufupi, wakati kwa iwo: “Tegherezgani na kupulikiska ng’anamuro lake:+ 11 Icho chikunjira mu mulomo wa munthu ndicho chikumufipiska chara, kweni icho chikufuma mu mulomo wake ndicho chikumufipiska.”+

12 Ndipo ŵasambiri ŵakiza kwa iyo, ŵakati: “Kasi mukumanya kuti Ŵafarisi ŵangukhuŵara pakupulika ivyo mwanguyowoya?”+ 13 Iyo wakazgora kuti: “Chakumera chilichose icho Adada ŵakuchanya ŵakapanda chara, chizgulikenge. 14 Ŵalekani. Mbalongozgi ŵachibulumutira. Ndipo usange munthu wachibulumutira wakulongozga munthu wachibulumutira, wose ŵawenge mu mbuna.”+ 15 Petrosi wakati: “Tilongosolerani ntharika iyi.” 16 Iyo wakati: “Kasi namwe muchali mundapulikiske?+ 17 Kasi mukumanya chara kuti chose icho chikunjira mu mulomo chikujumpha mu nthumbo ndipo chikufumira kuwaro kwa thupi? 18 Kweni vinthu ivyo vikufuma mu mulomo vikufuma mu mtima, ndipo vinthu ivi ndivyo vikufipiska munthu.+ 19 Mwachiyelezgero, mu mtima mukufuma maghanoghano ghaheni,+ kukoma ŵanthu, mauleŵi, mauzaghali,* maunkhungu, maukaboni ghautesi, misinjiro. 20 Vinthu ivi ndivyo vikufipiska munthu. Kweni kurya chakurya na mawoko ghambura kugeza* kukufipiska munthu chara.”

21 Sono Yesu wakafumako kura, wakaluta ku vigaŵa vya Ture na Sidoni.+ 22 Ndipo wonani, mwanakazi wa ku Fonike, wakufuma ku vigaŵa vira wakiza na kuchemerezga kuti: “Munilengere lusungu, Fumu, Mwana wa Davide. Mwana wane msungwana wakusuzgika uheni chomene na chiŵanda.”+ 23 Kweni wakamuzgora mazgu ghalighose chara. Ntheura ŵasambiri ŵake ŵakiza na kwamba kumupempha kuti: “Muphalirani walutenge, chifukwa wakulutilira kuchemerezga kumanyuma kwithu.” 24 Wakazgora kuti: “Nkhatumika ku waliyose chara, kweni ku mberere zakuzgeŵa za nyumba ya Israyeli.”+ 25 Kweni mwanakazi wakiza na kumusindamira,* wakati: “Fumu, novwirani!” 26 Iyo wakazgora kuti: “Ntchakwenelera chara kutora chakurya cha ŵana na kuponyera tuntcheŵe.” 27 Mwanakazi wakati: “Enya Fumu, kweni tuntcheŵe tukulyako maluvuvu agho ghakumbotoka kufuma pa thebulu la ŵasekuru ŵawo.”+ 28 Ndipo Yesu wakamuzgora kuti: “Wamwanakazi iwe, chipulikano chako ntchikuru, ivyo ukukhumba vikuchitikire.” Ndipo mwana wake msungwana wakachizgika kufuma pa ora lira.

29 Yesu wakati wafuma kura, wakiza kufupi na Nyanja ya Galileya.+ Wakakwera mu phiri na kukhala pasi mwenemura. 30 Penepapo mizinda yikuru yikiza kwa iyo, ŵakizanga pamoza na ŵanthu ŵakupendera, vilima, ŵachibulumutira, ŵambuwu na ŵanyake ŵanandi. Ŵakaŵaŵika pa malundi ghake, ndipo wakaŵachizga.+ 31 Ntheura mzinda ukazizwa apo ukawona ŵambuwu ŵakuyowoya, vilima vikuchizgika, ŵakupendera ŵakwenda, ŵachibulumutira ŵakuwona, ndipo ŵakachindika Chiuta wa Israyeli.+

32 Yesu wakachema ŵasambiri ŵake, wakati: “Nili na chitima na mzinda,+ chifukwa ŵakhala nane mazuŵa ghatatu kweni ŵalije kakuti ŵarye. Nkhukhumba yayi kuŵawezga na njara chifukwa ŵangalenduka pa nthowa.”+ 33 Kweni ŵasambiri ŵakati kwa iyo: “Kasi vingwa vyakukwana tivitorenge nkhu mu malo ghamayiyi agha kuti mzinda ukuru nga ni uwu urye na kukhuta?”+ 34 Yesu wakati kwa iwo: “Muli na vingwa vilinga?” Ŵakati: “Vingwa 7 na tusomba tuchoko waka.” 35 Sono wakati waphalira mzinda kuti ukhale pasi, 36 wakatora vingwa 7 vira na somba, ndipo wakati wawonga, wakavimenya na kuvipeleka ku ŵasambiri ŵake, ndipo ŵasambiri ŵakapeleka ku mizinda.+ 37 Ndipo wose ŵakarya na kukhuta. Ŵakatora vimenyu vyakukhalapo vyakukwana vidunga 7 vikuruvikuru.+ 38 Awo ŵakarya ŵakaŵa ŵanalume 4,000, kwambura kupenderako ŵanakazi na ŵana. 39 Paumaliro, wakati wawezga mizinda, wakakwera boti na kwiza mu chigaŵa cha Magadani.+

16 Sono Ŵafarisi na Ŵasaduki ŵakiza kwa iyo. Pakumuyezga, ŵakamupempha kuti waŵalongore chimanyikwiro chakufuma kuchanya.+ 2 Iyo wakaŵazgora kuti: “Para ni namise mukuti, ‘Kuchenge makora, chifukwa mtambo wachesama chomene.’ 3 Namulenji mukuti, ‘Muhanya uno kuzizimenge ndipo kuŵenge vula, chifukwa mtambo wachesama chomene kweniso wabinkha.’ Mukumanya kulongosora mawonekero gha mtambo, kweni vimanyikwiro vya zinyengo mungavilongosora chara. 4 Muwiro uheni na wauleŵi* ukulutilira kupenja chimanyikwiro, kweni upikenge chimanyikwiro chilichose chara,+ kupaturako chimanyikwiro cha Yona.”+ Ntheura wakawukapo na kuŵaleka.

5 Sono ŵasambiri ŵakambukira ku sirya linyake, ndipo ŵakaluwa kuyegha vingwa.+ 6 Yesu wakati kwa iwo: “Muŵe maso, ndipo chenjerani na nthukumusi ya Ŵafarisi na Ŵasaduki.”+ 7 Ntheura ŵakamba kudumbirana pakati pawo, ŵakati: “Taluwa kuyegha vingwa.” 8 Yesu pakumanya ivyo ŵakadumbiskananga, wakati: “Mwaŵanthu ŵachipulikano chichoko imwe, chifukwa wuli mukudumbiskana kuti mulije vingwa? 9 Kasi muchali mundapulikiske fundo, panji kasi mukukumbuka chara vingwa vinkhondi ivyo ŵanalume 5,000 ŵakarya, na unandi wa vidunga ivyo mukatora?+ 10 Panji vingwa 7 ivyo ŵanalume 4,000 ŵakarya, na unandi wa vidunga vikuruvikuru ivyo mukatora?+ 11 Chifukwa wuli mukuwamo chara kuti nayowoyanga namwe vya vingwa chara? Kweni muchenjere na nthukumusi ya Ŵafarisi na Ŵasaduki.”+ 12 Penepapo ŵakawamo kuti wakang’anamuranga kuti ŵachenjere na nthukumusi ya chingwa chara, kweni na chisambizgo cha Ŵafarisi na Ŵasaduki.

13 Yesu wakati wiza mu chigaŵa cha Kesareya Filipi, wakafumba ŵasambiri ŵake kuti: “Kasi ŵanthu ŵakuti Mwana wa munthu ni njani?”+ 14 Iwo ŵakati: “Ŵanyake ŵakuti Yohane Mubatizi,+ ŵanyake Eliya,+ ŵanyakeso Yeremiya panji yumoza wa zintchimi.” 15 Wakati kwa iwo: “Kweni imwe mukuti ndine njani?” 16 Simoni Petrosi wakazgora kuti: “Ndimwe Khristu,+ Mwana wa Chiuta wamoyo.”+ 17 Yesu wakamuzgora kuti: “Ndiwe wakutumbikika Simoni, mwana wa Yona, chifukwa ni thupi na ndopa* chara ivyo vyakuvumbulira ichi, kweni Mbadada awo ŵali kuchanya.+ 18 Kweniso nkhukuphalira kuti: Ndiwe Petrosi,+ ndipo pa jalawe ili+ nizamuzengapo mpingo wane, ndipo vipata vya Dindi* vizamuwuthereska chara. 19 Nizamukupa makiyi gha Ufumu wakuchanya, ndipo chilichose icho ungakaka pa charu chapasi, chizamuŵa kuti chakakika kale kuchanya, ndipo chilichose icho ungafwatura pa charu chapasi, chizamuŵa kuti chafwatulika kale kuchanya.” 20 Ndipo wakaŵaphalira ŵasambiri kuti ŵangaphaliranga munthu chara kuti iyo ni Khristu.+

21 Kufuma pa nyengo yira, Yesu wakamba kulongosolera ŵasambiri ŵake kuti wakwenera kuluta ku Yerusalemu uko ŵalara, ŵalara ŵa ŵasembe, na ŵalembi ŵamumusuzga chomene na kumukoma, ndipo pa zuŵa lachitatu wazamuwuskika.+ 22 Penepapo Petrosi wakamutolera pamphepete na kwamba kumususka, wakati: “Mujilengere lusungu Fumu. Mungazomerezganga na pachoko chara kuti ichi chimuchitikirani.”+ 23 Kweni Yesu wakazgoka, wakati kwa Petrosi: “Luta kumanyuma kwane Satana! Ndiwe chikhuŵazgo kwa ine, chifukwa uli na maghanoghano gha Chiuta chara, kweni gha ŵanthu.”+

24 Penepapo Yesu wakati ku ŵasambiri ŵake: “Usange munthu wakukhumba kunilondezga, wajipate na kunyamura khuni lake lakusuzgikirapo* ndipo walutilire kunilondezga.+ 25 Chifukwa waliyose uyo wakukhumba kuponoska umoyo wake wawutayenge, kweni waliyose uyo wakutaya umoyo wake chifukwa cha ine wawusangenge.+ 26 Nakuti chingamovwira vichi munthu usange wangasanga vinthu vyose vya mu charu, kweni wataya umoyo wake?+ Panji kasi munthu wangapeleka vichi kuti wasinthiske na umoyo wake?+ 27 Chifukwa Mwana wa munthu wizenge pamoza na ŵangelo ŵake mu uchindami wa Awiske. Pa nyengo iyo, wazamuwezgera munthu waliyose kuyana na nkharo yake.+ 28 Nadi nkhumuphalirani, ŵalipo ŵanyake awo ŵimilira pano awo ŵachetenge nyifwa chara m’paka ŵazakawone dankha Mwana wa munthu wakwiza mu Ufumu wake.”+

17 Pakati pajumpha mazuŵa 6, Yesu wakatora Petrosi, Yakobe na munung’una wake Yohane ndipo wakakwera nawo ku phiri litali kwaŵekha.+ 2 Ndipo wakasintha mawonekero pamaso pawo. Chisko chake chikaŵala nga ni dazi, ndipo malaya ghake ghakuwaro ghakaŵala* nga mbungweru.+ 3 Ndipo wonani, Mozesi na Eliya ŵakawonekera kwa iwo, ŵakayowoyanga na Yesu. 4 Petrosi wakati kwa Yesu: “Fumu, ntchiwemi kuti tili pano. Usange mukukhumba, ningajintha mahema ghatatu pano, limoza linu, limoza la Mozesi na limoza la Eliya.” 5 Uku wachali kuyowoya, wonani, bingu lituŵa likaŵabenekelera. Ndipo wonani, mu bingu mukafuma mazgu ghakuti: “Uyu ni Mwana wane wakutemweka, uyo nkhukondwa nayo.+ Mupulikirani.”+ 6 Ŵati ŵapulika mazgu agha, ŵasambiri ŵakawa kavunama ndipo ŵakawopa chomene. 7 Yesu wakiza pafupi na kuŵakhwaska, wakati: “Wukani ndipo mungopanga chara.” 8 Ŵakati ŵinuska maso ghawo, ŵakawona waliyose chara kweni Yesu pera. 9 Apo ŵakakhiranga phiri, Yesu wakaŵaphalira kuti: “Kuphalira waliyose chara mboniwoni iyi m’paka Mwana wa munthu wawuskike ku ŵakufwa.”+

10 Kweni ŵasambiri ŵakamufumba kuti: “Chifukwa wuli pera ŵalembi ŵakuti Eliya wakwenera kwiza dankha?”+ 11 Iyo wakazgora kuti: “Eliya wakwiza nadi ndipo wazamuwezgerapo vinthu vyose.+ 12 Kweni ine nkhumuphalirani kuti Eliya wali kwiza kale, ndipo iwo ŵakamumanya chara kweni ŵakamuchitira vinthu ivyo ŵakakhumbanga.+ Ntheura ndimo Mwana wa munthu nayo wamusuzgikira nadi mu mawoko ghawo.”+ 13 Penepapo ŵasambiri ŵakamanya kuti wakayowoyanga nawo vya Yohane Mubatizi.

14 Ndipo ŵakati ŵiza ku mzinda,+ mwanalume munyake wakiza kwa iyo, wakajikama pasi ndipo wakati: 15 “Fumu, mumulengere lusungu mwana wane msepuka, chifukwa ngwavizilisi ndipo wakusuzgika chomene. Kanandi wakuwa pa moto na mu maji.+ 16 Nangwiza nayo ku ŵasambiri ŵinu, kweni ŵatondeka kumuchizga.” 17 Yesu wakazgora kuti: “Imwe ŵa muwiro wambura chipulikano na wakubendera,+ kasi niŵenge namwe m’paka pawuli? Kasi nimuzizipizgiraninge m’paka pawuli? Zani nayo kuno kwa ine.” 18 Penepapo Yesu wakachenya chiŵanda, ndipo chikafumamo mwa iyo. Kufuma ora lenelira,+ msepuka wakachizgika. 19 Penepapo ŵasambiri ŵakiza kwa Yesu kumphepete, ŵakati: “Chifukwa wuli ise tangutondeka kuchifumiska?” 20 Wakati kwa iwo: “Chifukwa chipulikano chinu ntchichoko. Pakuti nadi nkhumuphalirani, usange mungaŵa na chipulikano uchoko nga ni njere ya sinapi, muyowoyenge ku phiri ili, ‘Wukapo pano luta para,’ liwukengepo. Ndipo palije kanthu ako kaŵenge kambura machitiko kwa imwe.”+ 21 *——

22 Ŵakati ŵawungana pamoza mu Galileya, Yesu wakati kwa iwo: “Mwana wa munthu wamupelekeka mu mawoko gha ŵanthu.+ 23 Ŵamumukoma, ndipo wazamuwuskika pa zuŵa lachitatu.”+ Ntheura ŵakaŵa na chitima chikuru chomene.

24 Ŵakati ŵafika mu Kaperenaumu, ŵanthu ŵakusonkheska msonkho wa pa tempile* ŵakiza kwa Petrosi ndipo ŵakati: “Kasi msambizgi winu wakupeleka msonkho wa pa tempile?”+ 25 Wakati: “Enya.” Kweni wakati wanjira mu nyumba, Yesu wakamba kuyowoya nayo, wakati: “Ukughanaghana wuli Simoni? Kasi mathemba gha charu chapasi ghakupokera kwa njani muthulo panji msonkho? Ku ŵana ŵawo panji ku ŵalendo?” 26 Petrosi wakati: “Ku ŵalendo.” Yesu wakati kwa iyo: “Nadi, ŵana ŵakusonkha chara msonkho. 27 Kweni kuti tileke kuŵakhuŵazga,+ luta ku nyanja, ukaponye mbeja, ndipo ukatore somba yakwamba kukoleka, ndipo para wakagagawura mulomo wake, wamusangamo ndalama yasiliva.* Ukatore yeneyira ukapeleke kwa iwo, kuŵa msonkho wa ine na iwe.”

18 Mu ora lira, ŵasambiri ŵakiza pafupi na Yesu, ŵakati: “Ni njani uyo ni mukuru chomene mu Ufumu wakuchanya?”+ 2 Ndipo wakachema mwana muchoko, wakamuyimika pakati pawo. 3 Wakati: “Nadi nkhumuphalirani, kwambura kuti mwang’anamuka* na kuŵa nga mbana ŵachoko,+ muzamunjira chara mu Ufumu wakuchanya.+ 4 Ntheura, waliyose uyo wajiyuyurenge nga ni mwana muchoko uyu ndiyo ni mukuru chomene mu Ufumu wakuchanya.+ 5 Ndipo waliyose uyo wakupokelera mwana muchoko nga ni uyu mu zina lane, wakupokeleraso ine. 6 Kweni waliyose uyo wakukhuŵazga yumoza wa ŵachoko aŵa, awo ŵali na chipulikano mwa ine, chingaŵa makora kuti libwe lakusilira* ilo likwendeskeka na mbunda likakike mu singo yake ndipo wabizgike mu nyanja yakunyang’amira.+

7 “Soka ku charu chifukwa cha vikhuŵazgo! Enya, vikhuŵazgo vingatondeka yayi kwiza, vizenge. Kweni soka kwa munthu uyo chikhuŵazgo chikwizira mwa iyo! 8 Ipo usange woko lako panji lundi lako likukukhuŵazga, ulidumure na kulitaya.+ Ntchiwemi kuti unjire mu umoyo uli chilima panji wakupendera, kuluska kuponyeka mu moto wamuyirayira+ uku uli na mawoko ghaŵiri panji malundi ghaŵiri. 9 Kweniso, usange jiso lako likukukhuŵazga, ulikozombole na kulitaya. Ntchiwemi kuti unjire na jiso limoza mu umoyo kuluska kuponyeka mu Gehena* wamoto+ uku uli na maso ghaŵiri. 10 Woneseskani kuti muleke kuyuyura yumoza wa ŵachoko aŵa, pakuti nkhumuphalirani kuti nyengo zose ŵangelo ŵawo kuchanya ŵakulaŵiska chisko cha Adada awo ŵali kuchanya.+ 11 *——

12 “Imwe mukughanaghana wuli? Usange munthu wali na mberere 100, ndipo yimoza yazgeŵa,+ asi walekenge mberere 99 pa phiri na kuluta kukapenja iyo yazgeŵa?+ 13 Ndipo para wayisanga, nadi nkhumuphalirani, wakusekelera chomene chifukwa cha iyo kuluska mberere 99 izo zindazgeŵe. 14 Mwakuyana waka, Adada* awo ŵali kuchanya ŵakukhumba chara kuti yumoza wa ŵachoko aŵa watayike.+

15 “Kweniso, usange mubali wako wakunangira, luta ukamuphalire ubudi wake pakati pa iwe na iyo pamwekha.+ Usange wakupulikira, ndikuti wamuwezga mubali wako.+ 16 Kweni usange wakupulika chara, tolerapo munthu yumoza panji ŵaŵiri, mwakuti nkhani yiliyose yikhozgeke+ na mulomo wa ŵakaboni ŵaŵiri panji ŵatatu. 17 Usange wakuŵapulikira chara, phalira mpingo. Usange wakupulikira chara nanga ni mpingo, umuwone nga ni munthu wamitundu+ na wakusonkheska msonkho.+

18 “Nadi pano nkhumuphalirani kuti vinthu vyose ivyo mungakaka pa charu chapasi vizamuŵa vinthu vyakuti vyakakika kale kuchanya, ndipo vinthu vyose ivyo mungasutura pa charu chapasi vizamuŵa vinthu vyakuti vyasutulika kale kuchanya. 19 Kweniso nkhumuphalirani kuti usange ŵaŵiri ŵa imwe pa charu chapasi ŵazomerezgana chinthu chakuzirwa chakuti ŵalombe, Adada ŵakuchanya ŵazamuŵapa.+ 20 Pakuti apo pali ŵaŵiri panji ŵatatu ŵawungana pamoza mu zina lane,+ nane nili pakati pawo.”

21 Penepapo Petrosi wakiza ndipo wakati kwa iyo: “Fumu, kasi mubali wane nkhwenera kumugowokera kalinga para wakuninangira? M’paka kankhondi na kaŵiri?” 22 Yesu wakati kwa iyo: “Nkhukuphalira kuti, m’paka kankhondi na kaŵiri chara, kweni m’paka 77.+

23 “Lekani Ufumu wakuchanya ungayaniskika na themba, ilo likakhumbanga kuti ŵazga ŵake ŵawezge ngongoli. 24 Likati lamba kupokera ngongoli izi, ŵakiza kwa ilo na munthu uyo wakaŵa na ngongoli yakukwana matalente 10,000.* 25 Kweni pakuti wakaŵavya kanthu kakuti wawezgerepo, themba lake likati iyo, muwoli wake, ŵana ŵake, na vyose ivyo wakaŵa navyo viguliskike kuti ngongoli yiwezgeke.+ 26 Ntheura muzga yura wakawa pasi na kumusindamira,* wakati, ‘Munipe nyengo, nimuwezgeraninge chilichose.’ 27 Chitima chikalikora themba la muzga yura ndipo likamuleka na kumugowokera ngongoli yake.+ 28 Kweni muzga yura wakati wafuma, wakasanga muzga munyake uyo wakaŵa na ngongoli yake ya madinari* 100. Wakamukora na kwamba kumufyenya pa singo, wakati, ‘Niwezgera ngongoli yane.’ 29 Ntheura muzga munyake wakawa pasi na kwamba kumuŵeya, wakati, ‘Unipe nyengo, niwezgenge ngongoli yako.’ 30 Kweni wakazomera chara, wakaluta nayo na kumuponya mu jele m’paka wawezge ngongoli. 31 Ŵazga ŵanyake ŵakati ŵawona ivyo vyachitika, chitima chikaŵakora chomene, ndipo ŵakaluta na kulongosolera themba lawo vinthu vyose ivyo vyachitika. 32 Penepapo themba lake likamuchema ndipo likati kwa iyo: ‘Muzga muheni, nkhakugowokera ngongoli yose yira ukati waniŵeyelera. 33 Asi nawe ukenera kumulengera lusungu muzga munyako, nga umo nane nkhakulengera lusungu?’+ 34 Pa chifukwa ichi, themba lake likakalipa chomene, likamupeleka ku ŵalinda ŵa jele, m’paka wawezge ngongoli yose. 35 Ntheura ndimo Adada ŵakuchanya ŵazamuchitira+ na waliyose uyo wakuleka kugowokera mubali wake kufumira mu mtima wake.”+

19 Yesu wakati wamara kuyowoya vinthu ivi, wakafumako ku Galileya na kwiza ku mphaka za Yudeya, kusirya linyake la Yorodani.+ 2 Kweniso mizinda yikuru yikamulondezga, ndipo wakaŵachizga kwenekura.

3 Ŵafarisi ŵakiza kwa iyo kuti ŵamuyezge, ŵakamufumba kuti: “Kasi ntchakuzomerezgeka kuti mwanalume wapate muwoli wake pa chifukwa cha mtundu uliwose?”+ 4 Yesu wakaŵazgora kuti: “Kasi mundaŵazge kuti uyo wakaŵalenga pakwamba wakaŵalenga iwo mwanalume na mwanakazi,+ 5 ndipo wakati: ‘Pa chifukwa ichi mwanalume walekenge awiske na anyina ndipo wabatikanenge na muwoli wake, ndipo wose ŵaŵiri ŵaŵenge thupi limoza’?+ 6 Ntheura mbaŵiriso yayi, kweni thupi limoza. Pa chifukwa ichi, icho Chiuta wagumanya pamoza munthu waleke kupatura.”+ 7 Ŵakati kwa iyo: “Ipo chifukwa wuli Mozesi wakati mwanalume wapelekenge kalata yachipati na kumupata mwanakazi?”+ 8 Iyo wakati kwa iwo: “Mozesi, wakamuzomerezgani kupata ŵawoli ŵinu+ chifukwa cha unonono wa mitima yinu, kweni ndimo vikaŵira chara pakwamba.+ 9 Nkhumuphalirani kuti waliyose uyo wakupata muwoli wake, kwambura chifukwa cha uzaghali,* na kutora munyake wakuchita uleŵi.”+

10 Ŵasambiri ŵakati kwa iyo: “Usange ndimo viliri kwa mwanalume na muwoli wake, mbwenu ntchiwemi chara kutora.” 11 Yesu wakati kwa iwo: “Mbanthu wose chara ŵakumanya kupokelera mazgu agha, kweni ŵekha awo ŵali na chawanangwa.+ 12 Pakuti pali ŵanyake awo ni nthunguli chifukwa ŵakababika nthena, ndipo pali ŵanyake awo ni nthunguli chifukwa ŵanthu ŵakaŵatungura, paliso ŵanyake awo ni nthunguli chifukwa cha Ufumu wakuchanya. Uyo wangakwaniska kuchipokelera ichi, wachipokelere.”+

13 Ŵanthu ŵanyake ŵakiza na ŵana ŵachoko kwa Yesu kuti waŵike mawoko ghake pa iwo na kulomba, kweni ŵasambiri ŵakaŵakalipira.+ 14 Kweni Yesu wakati: “Ŵalekani ŵana ŵachoko, ndipo lekani kuŵakanizga kwiza kwa ine, pakuti Ufumu wakuchanya ngwa ŵanthu nga ni aŵa.”+ 15 Wakaŵika mawoko ghake pa iwo, ndipo wakafumako kura.

16 Sono wonani, munthu munyake wakiza kwa Yesu ndipo wakati: “Msambizgi, kasi nichite chinthu wuli chiwemi kuti nisange umoyo wamuyirayira?”+ 17 Wakati kwa iyo: “Chifukwa wuli ukufumba ine icho ntchiwemi? Kuli Yumoza uyo ni muwemi.+ Kweni usange ukukhumba kunjira mu umoyo, usungilire malango nyengo zose.”+ 18 Wakati kwa iyo: “Malango nga?” Yesu wakati: “Ungakomanga munthu chara,+ ungaleŵanga chara,+ ungibanga chara,+ ungapelekanga ukaboni wautesi chara,+ 19 chindika awuso na anyoko,+ ndiposo utemwenge mzengezgani wako nga umo ukujitemwera wamwene.”+ 20 Munyamata yura wakati kwa iyo: “Nasungilira vyose ivi, kasi nkhupeleŵera mpha?” 21 Yesu wakati kwa iyo: “Usange ukukhumba kuŵa wakufikapo,* luta ukaguliske ivyo uli navyo na kupeleka ku ŵakavu ndipo uŵenge na usambazi kuchanya.+ Wize uŵe mulondezgi wane.”+ 22 Munyamata yura wakati wapulika ichi, wakafumapo wachitima, pakuti wakaŵa na vinthu vinandi chomene.+ 23 Ndipo Yesu wakati ku ŵasambiri ŵake: “Nadi nkhumuphalirani kuti chizamuŵa chinonono kwa munthu musambazi kunjira mu Ufumu wakuchanya.+ 24 Kweniso nkhumuphalirani kuti, ntchipusu kuti ngamila yisolote mu jiso la sindano kuluska kuti munthu musambazi wanjire mu Ufumu wa Chiuta.”+

25 Ŵasambiri ŵakati ŵapulika ichi, ŵakazizwa chomene, ndipo ŵakati: “Ipo ni njani wangaponoskeka?”+ 26 Yesu wakaŵadodoliska, ndipo wakati kwa iwo: “Ku ŵanthu, ichi ntchambura machitiko, kweni kwa Chiuta vinthu vyose ni vyamachitiko.”+

27 Ndipo Petrosi wakazgora kuti: “Wonani, ise tasida vinthu vyose na kumulondezgani, kasi tizamuŵa na vichi?”+ 28 Yesu wakati kwa iwo: “Nadi nkhumuphalirani, pa kulengaso, para Mwana wa munthu wakhala pa chitengo* chake chauchindami, imwe mwanilondezga namweso muzamukhala pa vitengo 12, na kweruzga mafuko 12 gha Israyeli.+ 29 Ndipo waliyose uyo wasida nyumba panji ŵakuru panji ŵanung’una panji ŵadumbu panji awiske panji anyina panji ŵana panji minda chifukwa cha zina lane, wazamupokera mahandiredi ghanandi chomene ndipo wazamuhara umoyo wamuyirayira.+

30 “Kweni ŵanandi awo mbakwamba ŵazamuŵa ŵaumaliro, ndipo ŵaumaliro ŵazamuŵa ŵakwamba.+

20 “Pakuti Ufumu wakuchanya uli nga ni mweneko wa munda wa mpheska, uyo wakachelera mulenjilenji kukalemba ŵaganyu kuti ŵakagwire ntchito ku munda wake wa mpheska.+ 2 Wakati wakolerana na ŵaganyu kuti waŵapenge dinari* limoza pa zuŵa, wakaŵatuma ku munda wake wa mpheska. 3 Wakati walutaso pa ora lachitatu,* wakawona ŵanyake ŵimilira pa msika kwambura chakuchita. 4 Wakati kwa iwo, ‘Imwe namwe lutani ku munda wa mpheska, ndipo nizamumupani chilichose icho ntchakwenelera.’ 5 Ntheura ŵakaluta. Wakalutaso pa ora la 6* kweniso pa ora la 9* ndipo wakachita mwakuyana waka. 6 Paumaliro, pafupifupi ora la 11* wakalutaso ndipo wakasanga ŵanyake ŵimilira waka, ndipo wakati kwa iwo, ‘Chifukwa wuli mwimilira pano zuŵa lose kwambura chakuchita?’ 7 Ŵakazgora kuti, ‘Chifukwa palije uyo watilemba ganyu.’ Iyo wakati kwa iwo, ‘Namwe lutani ku munda wane wa mpheska.’

8 “Kukati kwaŵa mise, mweneko wa munda wa mpheska wakati kwa kapitawo wake, ‘Chema ŵaganyu ndipo uŵape malipiro ghawo,+ wambe na ŵaumaliro na kumalira na ŵakwamba.’ 9 Ŵanthu awo ŵakalembeka pa ora la 11 ŵakati ŵiza, waliyose wakapokera dinari* limoza. 10 Ŵakwamba ŵakati ŵiza, ŵakaghanaghananga kuti ŵapokenge ghanandi, kweni nawo waliyose wakapokera dinari* limoza. 11 Ŵakati ŵapokera, ŵakamba kudinginyikira mweneko wa munda 12 ndipo ŵakati, ‘Ŵanthu ŵaumaliro aŵa ŵagwira ntchito ora limoza pera, kweni mwaŵayaniska na ise taphyoka zuŵa lose kweniso takomwa na kotcha kwa dazi!’ 13 Kweni pakuzgora, wakati kwa yumoza wa iwo, ‘Nganya, nindakunangire. Asi tangukolerana dinari* limoza?+ 14 Tora waka icho ntchako ulutenge. Nakhumba kumupa waumaliro uyu mwakuyana na iwe. 15 Asi nili na wanangwa wa kuchita icho nakhumba na vinthu vyane? Panji kasi jiso lako ndiheni* chifukwa chakuti ine nili muwemi?’*+ 16 Ntheura, ŵaumaliro ŵazamuŵa ŵakwamba, ndipo ŵakwamba ŵazamuŵa ŵaumaliro.”+

17 Apo wakakweleranga ku Yerusalemu, Yesu wakatolera kumphepete ŵasambiri ŵake 12, ndipo pa nthowa wakati kwa iwo:+ 18 “Wonani, tikukwelera ku Yerusalemu, ndipo Mwana wa munthu wamupelekeka ku ŵalara ŵa ŵasembe na ŵalembi. Ndipo ŵamumweruzga kuti wakomeke,+ 19 na kumupeleka ku ŵanthu ŵamitundu kuti ŵamuhoye, kumuthyapura na kumupayika pa khuni,+ ndipo wazamuwuskika pa zuŵa lachitatu.”+

20 Penepapo nyina wa ŵana ŵa Zebediya+ wakiza kwa iyo pamoza na ŵana ŵake. Wakamusindamira* na kumulomba kanthu.+ 21 Iyo wakati kwa mwanakazi yura: “Kasi ukukhumbachi?” Iyo wakati kwa Yesu: “Nkhupempha kuti ŵana ŵane ŵaŵiri aŵa ŵakakhale namwe mu Ufumu winu, yumoza ku woko linu lamalyero ndipo munyake ku woko linu lamazere.”+ 22 Yesu wakazgora kuti: “Imwe mukumanya chara icho mukupempha. Kasi mungamwa nkhombo iyo nili pafupi kumwa?”+ Iwo ŵakati kwa iyo: “Enya tingamwa.” 23 Wakati kwa iwo: “Mumwenge nadi nkhombo yane,+ kweni kukhala ku woko lane lamalyero na lamazere ndine yayi nkhusankha, kweni malo agha nga awo Adada ŵali kuŵanozgera.”+

24 Ŵanyawo 10 ŵara ŵakati ŵapulika, ŵakaŵakwiyira chomene ŵaŵiri aŵa.+ 25 Kweni Yesu wakaŵachemera kwa iyo, ndipo wakati: “Mukumanya kuti mathemba gha ŵamitundu ghakuchita ufumu pa ŵanthu ndipo ŵanalume ŵankhongono ŵakuchita mazaza pa ŵanthu.+ 26 Imwe mungachitanga nthena yayi.+ Kweni waliyose uyo wakukhumba kuŵa mukuru pakati pinu waŵe muteŵeti winu.+ 27 Ndipo uyo wakukhumba kuŵa wakwamba pakati pinu waŵe muzga winu.+ 28 Nga umo Mwana wa munthu wakizira kuzakateŵetereka chara, kweni kuteŵetera+ na kupeleka umoyo wake kuŵa chiwombolero cha ŵanandi.”+

29 Apo ŵakafumanga mu Yeriko, mzinda ukuru ukamulondezga. 30 Ndipo wonani, ŵanalume ŵaŵiri ŵachibulumutira ŵakakhala mumphepete mwa msewu. Ŵakati ŵapulika kuti Yesu wakujumpha, ŵakachemerezga, kuti: “Fumu, Mwana wa Davide, mutilengere lusungu!”+ 31 Kweni mzinda ukaŵakanizganga, ukaŵaphaliranga kuti ŵakhale chete. Kweni ŵakachemerezga chomene, ŵakati: “Fumu, Mwana wa Davide, mutilengere lusungu!” 32 Ntheura Yesu wakimilira, wakaŵachema, ndipo wakati: “Kasi mukukhumba kuti nimuchitirani vichi?” 33 Ŵakati kwa iyo: “Fumu, julani maso ghithu.” 34 Yesu wakachita chitima, wakakhwaska maso ghawo+ ndipo nyengo yeneyiyo ŵakambaso kuwona, ndipo ŵakamulondezga.

21 Ŵakati ŵasendelera ku Yerusalemu na kufika pa Betifage pa Phiri la Maolive, Yesu wakatuma ŵasambiri ŵaŵiri,+ 2 wakati kwa iwo: “Lutani mu muzi uwo mukuwuwona. Para mwanjira waka, mwamusanga mbunda yanakazi yakakika pamoza na mwana wake. Mukazisuture na kwiza nazo kwa ine. 3 Ndipo usange munyake wamumufumbani chilichose, mukati, ‘Fumu yikuzikhumba.’ Ndipo wamuzituma nyengo yeneyiyo.”

4 Ichi chikachitika mwakuti ghafiskike mazgu gha ntchimi, iyo yikati: 5 “Phalirani mwana msungwana wa Ziyoni kuti: ‘Wona, Themba lako likwiza kwa iwe,+ lakuzika,+ ndipo lakwera pa mbunda, enya, mwana wa mbunda, mwana wa chiŵeto chakuyegha katundu.’”+

6 Ntheura ŵasambiri ŵara ŵakaluta ndipo ŵakachita nga umo Yesu wakaŵaphalilira.+ 7 Ŵakiza na mbunda na mwana wake, ndipo ŵakaŵika malaya ghawo ghakuwaro pa izo, ndipo iyo wakakhalapo.+ 8 Ŵanandi mu mzinda ŵakatandika malaya ghawo ghakuwaro mu nthowa,+ apo ŵanyake ŵakamba kuphajura minthavi ya makuni na kutandika mu nthowa. 9 Nakuti mizinda iyo yikadangira panthazi pake na iyo yikalondezganga mumasinda yikachemerezganga kuti: “Ponoskani, taŵeya, Mwana wa Davide!+ Ngwakutumbikika uyo wakwiza mu zina la Yehova!*+ Muponoskani, taŵeya, imwe muli kuchanya nkhanira!”+

10 Ndipo wakati wanjira mu Yerusalemu, msumba wose ukayaghayika, ukati: “Kasi ni njani uyu?” 11 Mizinda yikalutilira kuyowoya kuti: “Uyu ni ntchimi Yesu,+ yakufuma ku Nazarete wa ku Galileya!”

12 Yesu wakanjira mu tempile na kuchimbizgira kuwaro wose awo ŵakaguliskanga na kugura mu tempile. Wakagadabura mathebulu gha ŵakusintha ndalama na vitengo vya ŵakuguliska nkhunda.+ 13 Ndipo wakati kwa iwo: “Kuli kulembeka, ‘Nyumba yane yichemekenge nyumba yakusoperamo,’+ kweni imwe mukuyizgora mphanji ya ŵankhungu.”+ 14 Kweniso, ŵanthu ŵachibulumutira na ŵakupendera ŵakiza kwa iyo mu tempile, ndipo wakaŵachizga.

15 Ŵalara ŵa ŵasembe na ŵalembi ŵakati ŵawona vinthu vyakuzizwiska ivyo wakachita ndiposo ŵasepuka awo ŵakachemerezganga mu tempile, kuti: “Ponoskani, taŵeya, Mwana wa Davide!”+ ŵakakwiya.+ 16 Ŵakati kwa iyo: “Kasi ukupulika ivyo aŵa ŵakuyowoya?” Yesu wakati kwa iwo: “Enya. Kasi mundaŵazgepo ichi, ‘Mwafumiska mazgu gha malumbo mu milomo ya ŵana na ŵabonda’?”+ 17 Ndipo wakati waŵaleka, wakafumira kuwaro kwa msumba, wakaluta ku Betaniya na kukagona kwenekura.+

18 Namulenji apo wakaweleranga ku msumba, njara yikamukora.+ 19 Wakawona khuni la mkuyu mumphepete mwa nthowa ndipo wakaluta penepara, wakasangamo kanthu chara kweni mahamba pera,+ ndipo wakati ku khuni: “Muleke kufumaso chipambi mwa iwe muyirayira.”+ Ndipo nyengo yeneyiyo khuni la mkuyu lira likafota. 20 Ŵasambiri ŵakati ŵawona ichi, ŵakazizwa ndipo ŵakati: “Vyaŵa wuli kuti khuni la mkuyu lafota nyengo yeneyiyi?”+ 21 Yesu wakaŵazgora kuti: “Nadi nkhumuphalirani, usange muli na chipulikano ndipo mukukayika chara, muchitenge icho nachita ku khuni la mkuyu pera chara, kweniso usange mungayowoya ku phiri ili kuti, ‘Nyamuka ndipo uponyeke mu nyanja,’ chichitikenge.+ 22 Ndipo vinthu vyose ivyo mukupempha mu lurombo, mupokerenge para muli na chipulikano.”+

23 Wakati wanjira mu tempile, ŵalara ŵa ŵasembe na ŵalara ŵa ŵanthu ŵakiza kwa iyo apo wakasambizganga, ndipo ŵakati: “Kasi ukuchita vinthu ivi na mazaza wuli? Ndipo ni njani wakakupa mazaza agha?”+ 24 Yesu wakaŵazgora kuti: “Nane nimufumbaninge chinthu chimoza. Para mwaniphalira, nane nimuphaliraninge mazaza agho nkhuchitira vinthu ivi: 25 Kasi ubatizo wa Yohane ukafuma nkhu? Ukafuma kuchanya panji ku ŵanthu?” Kweni ŵakamba kudumbirana pakati pawo, ŵakati: “Usange titenge, ‘Ukafuma kuchanya,’ iyo watifumbenge kuti, ‘Ipo mukalekerachi kumugomezga?’+ 26 Kweni usange titenge, ‘Ukafuma ku ŵanthu,’ tikopa mzinda, chifukwa wose ŵakuwona Yohane kuŵa ntchimi.” 27 Ntheura, ŵakamuzgora Yesu kuti: “Tikumanya chara.” Nayo wakati kwa iwo: “Mbwenu nane nimuphaliraninge chara mazaza agho nkhuchitira vinthu ivi.

28 “Imwe mukughanaghana wuli? Munthu munyake wakaŵa na ŵana ŵaŵiri. Wakaluta ku wakwamba, wakati, ‘Mwana wane, luta ukagwire ntchito ku munda wa mpheska muhanya uno.’ 29 Mwana uyu wakati, ‘Niyengeko chara,’ kweni pamanyuma wakajinyumwa ndipo wakaluta. 30 Wakiza ku wachiŵiri, wakayowoya mwakuyana waka. Mwana uyu wakazgora kuti, ‘Nilutenge Adada,’ kweni wakalutako chara. 31 Pa ŵaŵiri aŵa, ni nju uyo wakachita khumbo la awiske?” Iwo ŵakati: “Wakwamba.” Yesu wakati kwa iwo: “Nadi nkhumuphalirani kuti ŵakusonkheska msonkho na mahule ŵakumudangilirani kunjira mu Ufumu wa Chiuta. 32 Pakuti Yohane wakiza kwa imwe mu nthowa yaurunji, kweni imwe mukamugomezga chara. Ndipouli, ŵakusonkheska msonkho na mahule ŵakamugomezga,+ ndipo imwe, nangauli mukawona ichi, mukajinyumwa chara mwakuti mumugomezge.

33 “Pulikani ntharika yinyake. Kukaŵa munthu, mweneko wa munda, uyo wakalima munda wa mpheska+ na kuzenga chipanga zingilizge ndipo wakajima chakukamiramo mpheska mwenemumo na kuzenga chigongwe.+ Munda uwu wakalekera ŵalimi, ndipo mweneko wakaluta ku charu chinyake.+ 34 Nyengo ya vipambi yikati yakwana, wakatuma ŵazga ŵake ku ŵalimi ŵara kuti ŵakatore vipambi vyake. 35 Kweni ŵalimi ŵakakora ŵazga ŵake, ndipo yumoza ŵakamutimba, munyake ŵakamukoma, munyake ŵakamudinya na malibwe.+ 36 Wakatumaso ŵazga ŵanyake, ŵanandi kuluska ŵakwamba, kweni ŵakaŵachitiraso vyakuyana waka.+ 37 Paumaliro, wakaŵatumira mwana wake, wakati, ‘Ŵamumuchindika mwana wane.’ 38 Ŵakati ŵawona mwana, ŵalimi ŵara ŵakadumbiskana kuti, ‘Uyu ndiyo ni muhaliri.+ Zaninge, tiyeni timukome ndipo titore chiharo chake!’ 39 Ntheura ŵakamukora na kumutaya kuwaro kwa munda wa mpheska ndipo ŵakamukoma.+ 40 Ntheura para mweneko wa munda wa mpheska wiza, kasi wazamuchitachi na ŵalimi aŵa?” 41 Ŵakati kwa iyo: “Chifukwa chakuti mbaheni, wazamwiza na pharanyiko lakofya pa iwo ndipo munda wa mpheska wazamulekera ŵalimi ŵanyake, awo ŵazamumupa vipambi para nyengo yake yakwana.”

42 Yesu wakati kwa iwo: “Kasi mundaŵazge mu Malemba kuti, ‘Libwe ilo ŵakuzenga ŵakalikana ndilo lazgoka libwe lakuzirwa la pakona.*+ Ichi chafuma kwa Yehova,* ndipo ntchakuzizwiska mu maso ghithu’?+ 43 Lekani nkhumuphalirani kuti, Ufumu wa Chiuta utolekengeko kwa imwe ndipo upelekekenge ku mtundu wakupambika vipambi vyake. 44 Kweniso munthu uyo wakuwa pa libwe ili watekenyulikenge.+ Ndipo waliyose uyo lamuwira, limutikinyurenge.”+

45 Ŵalara ŵa ŵasembe na Ŵafarisi ŵakati ŵapulika ntharika zake, ŵakamanya kuti wakayowoyanga iwo.+ 46 Nangauli ŵakakhumbanga kumukora, kweni ŵakawopa mizinda, chifukwa mizinda yikamuwonanga kuti ni ntchimi.+

22 Yesu wakayowoyaso nawo mu ntharika, wakati: 2 “Ufumu wakuchanya uli nga ni themba ilo likanozga chiphikiro cha nthengwa+ ya mwana wake. 3 Ndipo likatuma ŵazga ŵake kukachema awo ŵakachemeka ku chiphikiro cha nthengwa, kweni ŵakakhumba chara kwiza.+ 4 Likatumaso ŵazga ŵanyake, likati, ‘Phalirani awo ŵachemeka kuti: “Wonani, nanozga chakurya chane, ng’ombe zane na nyama zakututuŵa zakomeka, ndipo vinthu vyose vyanozgeka kale. Zaninge ku chiphikiro cha nthengwa.”’ 5 Kweni ŵakaŵikako mahara chara ndipo ŵakawukapo, munyake wakaluta ku munda wake, munyake ku malonda ghake,+ 6 kweni ŵanyake, ŵakakora ŵazga ŵake, ndipo ŵakaŵachitira msinjiro na kuŵakoma.

7 “Themba likakalipa chomene, ndipo likatuma ŵankhondo ŵake kuti ŵakakome ŵanthu awo ŵakakoma ŵazga ŵake na kotcha msumba wawo.+ 8 Penepapo likati ku ŵazga ŵake, ‘Chiphikiro cha nthengwa chanozgeka kale, kweni awo ŵakachemeka ŵakaŵa ŵambura kwenelera.+ 9 Ntheura, lutani mu nthowa zakufumira kuwaro kwa msumba, ndipo waliyose uyo mwamumusanga mukamuchemere ku chiphikiro cha nthengwa.’+ 10 Ŵazga ŵara ŵakaluta mu zinthowa ndipo ŵakawunganya pamoza wose awo ŵakaŵasanga, ŵaheni na ŵawemi wuwo. Chipinda chakuchitiramo ukwati chikazura na awo ŵakachemeka.*

11 “Themba likati lanjira kukendera ŵalendo, likawona munthu wambura kuvwara laya la nthengwa. 12 Ntheura likati kwa iyo, ‘Nganya, wanjira wuli muno kwambura kuvwara laya la nthengwa?’ Iyo wakasoŵa chakuyowoya. 13 Penepapo themba likaphalira ŵateŵeti ŵake, kuti: ‘Mukakani mawoko na malundi ndipo mumuponye kuwaro ku chisi. Kwenekura ndiko wamulilira na kuska mino ghake.’

14 “Pakuti ŵakuchemeka mbanandi, kweni ŵakusoleka mbachoko.”

15 Penepapo Ŵafarisi ŵakaluta ndipo ŵakapangana kuti ŵamukore mu kayowoyero kake.+ 16 Ntheura ŵakatuma kwa Yesu ŵasambiri ŵawo pamoza na ŵa chipani cha Herode,+ ŵakati: “Msambizgi, tikumanya kuti mukuneneska ndipo mukusambizga nthowa ya Chiuta mu unenesko, nakuti mukukhumba kulumbika na munthu chara, chifukwa mukulaŵiska mawonekero ghakuwaro gha ŵanthu chara. 17 Ntheura, mutiphalire, kasi mukughanaghana wuli? Kasi ntchakuzomerezgeka* kupeleka msonkho kwa Kesare panji yayi?” 18 Kweni Yesu, pakumanya uheni wawo, wakati: “Chifukwa wuli mukuniyezga, ŵapusikizgi imwe? 19 Nilongorani ndalama ya msonkho.” Ŵakamutolera dinari.* 20 Ndipo wakati kwa iwo: “Kasi chithuzi ichi na mazgu agha ni vya njani?” 21 Ŵakati: “Vya Kesare.” Iyo wakati kwa iwo: “Ipo pelekani vinthu vya Kesare kwa Kesare, ndipo vya Chiuta kwa Chiuta.”+ 22 Ŵakati ŵapulika ichi, ŵakazizwa, ndipo ŵakamuleka na kuluta.

23 Pa zuŵa lira Ŵasaduki awo ŵakatenge chiwuka kulije,+ ŵakiza kwa Yesu na kumufumba kuti:+ 24 “Msambizgi, Mozesi wakati: ‘Usange munthu wafwa kwambura kuŵa na ŵana, mubali wake watore muwoli wake ndipo wamuwuskire mphapu mubali wake yura.’+ 25 Sono pakaŵa ŵana ŵanalume 7 ŵa nyumba yimoza. Wakwamba wakatora ndipo wakafwa kwambura mwana, muwoli wake wakahalika na mubali wake. 26 Ndimo vikaŵiraso na wachiŵiri na wachitatu, m’paka wose 7 ŵakamara. 27 Paumaliro mwanakazi nayo wakafwa. 28 Ntheura, kasi pa chiwuka, wazamuŵa muwoli wa njani pa 7 aŵa? Pakuti wose ŵakamutorapo kuŵa muwoli wawo.”

29 Yesu wakaŵazgora kuti: “Mukupuvya, chifukwa Malemba mukughamanya chara nesi nkhongono ya Chiuta.+ 30 Pakuti pa chiwuka ŵanalume ŵakutora yayi nesi ŵanakazi kutengwa, kweni ŵali nga mbangelo kuchanya.+ 31 Pa nkhani ya chiwuka cha ŵakufwa, kasi mundaŵazge icho Chiuta wakayowoya namwe, uyo wakati: 32 ‘Ine ndine Chiuta wa Abrahamu na Chiuta wa Yisake na Chiuta wa Yakhobe’?+ Iyo ni Chiuta wa ŵakufwa yayi, kweni wa ŵamoyo.”+ 33 Pakupulika ichi, mizinda yikazizwa na chisambizgo chake.+

34 Ŵafarisi ŵakati ŵapulika kuti wachetamiska Ŵasaduki, ŵakiza pamoza mu unandi wawo. 35 Ndipo yumoza wa iwo, wakumanya Dango, pakumuyezga wakamufumba kuti: 36 “Msambizgi, kasi dango likuru chomene mu Malango ni ndi?”+ 37 Wakati kwa iyo: “‘Utemwenge Yehova* Chiuta wako na mtima wako wose na umoyo wako wose na maghanoghano ghako ghose.’+ 38 Ili ndilo ni dango likuru chomene na lakwamba. 39 Lachiŵiri, lakuyanako nalo ni ili: ‘Utemwenge mzengezgani wako nga umo ukujitemwera wamwene.’+ 40 Pa malango ghaŵiri agha ndipo pajintha Dango lose na Zintchimi.”+

41 Sono apo Ŵafarisi ŵakawungana pamoza, Yesu wakaŵafumba kuti:+ 42 “Kasi mukughanaghana wuli vya Khristu? Kasi ni mwana wa njani?” Iwo ŵakati kwa Yesu: “Wa Davide.”+ 43 Wakaŵafumba kuti: “Ipo vili wuli kuti Davide mwakukhuŵilizgika na mzimu+ wakamuchema kuti Fumu, wakati, 44 ‘Yehova* wakati kwa Fumu yane: “Khala ku woko lane lamalyero, m’paka niŵike ŵalwani ŵako kusi ku malundi ghako”’?+ 45 Ntheura, usange Davide wakamuchema kuti Fumu, kasi wangaŵa wuli mwana wake?”+ 46 Ndipo pakaŵavya munthu uyo wakamuzgora lizgu nanga ndimoza, ndipo kufuma zuŵa lira, pakaŵavya na yumoza uyo wakaŵa na chikanga kumufumbaso kanthu.

23 Ndipo Yesu wakayowoya ku mizinda na ku ŵasambiri ŵake, wakati: 2 “Ŵalembi na Ŵafarisi ŵajikhazika pa chitengo cha* Mozesi. 3 Ntheura, vinthu vyose ivyo ŵakumuphalirani, chitani na kusungilira, kweni mungachitanga mwakuyana na milimo yawo chara, pakuti ŵakuyowoya kweni ŵakuchita chara ivyo ŵakuyowoya.+ 4 Ŵakukaka katundu muzito na kumuŵika pa viŵeya vya ŵanthu,+ kweni ŵeneko ŵakukhumba chara kumusezga na munwe wawo.+ 5 Milimo yose iyo ŵakuchita, ŵakuchita kuti ŵawoneke na ŵanthu,+ pakuti ŵakusanuzga tumabokosi twakuŵikamo malemba uto ŵakuvwara nga ntchivikiliro,+ ndiposo ŵakukuzga mphonje za malaya ghawo.+ 6 Ŵakutemwa malo ghakuzirwa chomene pa viphikiro na vitengo vyakunthazi* mu masunagoge.+ 7 Ŵakutemwaso kuti ŵanthu ŵaŵatawuzgenge mwantchindi mu misika na kuŵachema kuti Rabi.* 8 Kweni imwe, mungachemekanga Rabi chara, pakuti Msambizgi winu njumoza,+ ndipo imwe mose muli ŵabali. 9 Kweniso, kuchema munthu waliyose kuti wiskemwe chara pa charu chapasi, pakuti Wiskemwe njumoza,+ wakuchanya. 10 Kweniso mungachemekanga ŵalongozgi chara, pakuti Mulongozgi winu njumoza, Khristu. 11 Kweni mukuru chomene pakati pinu wakwenera kuŵa muteŵeti winu.+ 12 Waliyose uyo wakujikuzga wazamuyuyulika,+ ndipo waliyose uyo wakujiyuyura wazamukwezgeka.+

13 “Soka kwa imwe, ŵalembi na Ŵafarisi, ŵapusikizgi imwe! chifukwa mukujalira ŵanthu Ufumu wakuchanya, pakuti imwe mwaŵene mukunjiramo chara, ndipo awo ŵakukhumba kunjiramo mukuŵakanizga.+ 14 *——

15 “Soka kwa imwe, ŵalembi na Ŵafarisi, ŵapusikizgi imwe!+ chifukwa mukwendendeka mu nyanja na pa mtunda kuti mukazgore munthu yumoza, ndipo para wazgoka, mukumuzgora wakwenelera Gehena* kuwerezga kaŵiri kuluska imwe mwaŵene.

16 “Soka kwa imwe, ŵalongozgi ŵachibulumutira,+ imwe mukuti, ‘Usange munthu wakulapizga na tempile, nkhanthu chara, kweni usange munthu wakulapizga na golide la tempile, wakwenera kufiska chilapo chake.’+ 17 Mwavindere na ŵachibulumutira imwe! Kasi chakuzirwa ni ntchi, golide panji tempile ilo latuŵiska golide? 18 Kweniso mukuti, ‘Usange munthu wakulapizga na jotchero, nkhanthu chara, kweni usange munthu wakulapizga na chawanangwa icho chili pa jotchero, wakwenera kufiska chilapo chake.’ 19 Ŵachibulumutira imwe! Kasi chakuzirwa ni ntchi, chawanangwa panji jotchero ilo likutuŵiska chawanangwa? 20 Ntheura, uyo wakulapizga na jotchero wakulapizga na ilo kweniso na vinthu vyose ivyo vili penepapo. 21 Uyo wakulapizga na tempile wakulapizga na ilo kweniso na uyo wakukhalamo.+ 22 Ndipo uyo wakulapizga na kuchanya wakulapizga na chitengo cha* Chiuta kweniso na uyo wakukhalapo.

23 “Soka kwa imwe, ŵalembi na Ŵafarisi, ŵapusikizgi imwe! chifukwa mukupeleka chakhumi cha minti na dilu na kamini,+ kweni mukuzerezga vinthu vyakuzirwa vya Dango, ivyo ni urunji,+ lusungu,+ na kugomezgeka. Vinthu ivi chikaŵa chakwenelera kuvichita, kweni kwambura kuzerezga vinthu vinyake.+ 24 Ŵalongozgi ŵachibulumutira imwe,+ mukusuja munya+ kweni mukumira ngamila!+

25 “Soka kwa imwe, ŵalembi na Ŵafarisi, ŵapusikizgi imwe! chifukwa mukusuka kuwaro kwa nkhombo na mbale,+ kweni mukati ni vyakuzura na uryezi+ na kuchita vinthu mwakutalulira.+ 26 Mufarisi wachibulumutira iwe, suka dankha mukati mwa nkhombo na mbale, kuti kuwaro kwake nako kuŵe kwakutowa.

27 “Soka kwa imwe, ŵalembi na Ŵafarisi, ŵapusikizgi imwe!+ chifukwa mukukozgana na madindi ghakuphakika utoto utuŵa,+ agho kuwaro ghakuwoneka ghakutowa nadi, kweni mukati muli kuzura viwangwa vya ŵanthu ŵakufwa na mtundu uliwose wa ukazuzi. 28 Namwe ndimo muliri. Kuwaro mukuwoneka ŵarunji ku ŵanthu, kweni mukati muli ŵakuzura na upusikizgi na uchikanamalango.+

29 “Soka kwa imwe, ŵalembi na Ŵafarisi, ŵapusikizgi imwe!+ chifukwa mukuzenga madindi gha zintchimi na kutoweska malaro* gha ŵarunji,+ 30 ndipo mukuti, ‘Tiŵengeko mu mazuŵa gha ŵasekuru ŵithu, mphanyi tikathiskira nawo lumoza chara ndopa za zintchimi.’ 31 Ntheura mukujipanikizgira mwekha kuti ndimwe ŵana ŵa awo ŵakakoma ntchimi.+ 32 Ipo malizgani ivyo ŵasekuru ŵinu ŵakamba.

33 “Zinjoka, mphapu za vipiri imwe,+ kasi muzamuchimbira wuli cheruzgo cha Gehena?*+ 34 Pa chifukwa ichi, nkhumutumirani ntchimi+ na ŵanthu ŵavinjeru na ŵasambizgi.+ Ŵanyake muŵakomenge+ na kuŵapayika pa khuni, ndipo ŵanyake muŵathyapulenge+ mu masunagoge ghinu na kuŵatambuzga+ mu msumba na msumba, 35 kuti ndopa zose za ŵarunji izo zathiskika pa charu chapasi zize pa imwe, kwambira ndopa za Abelu+ murunji m’paka ku ndopa za Zekariya mwana wa Barakiya, uyo mukamukomera pakati pa malo ghakupatulika na jotchero.+ 36 Nadi nkhumuphalirani, vinthu vyose ivi vizamwiza pa muwiro uwu.

37 “Yerusalemu, Yerusalemu, uyo wakukoma ntchimi na kudinya na malibwe awo ŵakatumika kwa iyo.+ Nkhakhumbanga kuwunganya ŵana ŵako kanandi waka, nga umo nyatazi wakuwunganyira twana twake kusi ku mapapindo ghake. Kweni imwe mukakhumba chara.+ 38 Wonani, nyumba yinu yajowoleka.*+ 39 Pakuti nkhumuphalirani, kufuma sono muzamuniwonaso chara m’paka muzakayowoye kuti, ‘Ngwakutumbikika uyo wakwiza mu zina la Yehova!’”*+

24 Apo Yesu wakafumangako ku tempile, ŵasambiri ŵake ŵakiza kwa iyo kuti ŵamulongore nyumba za pa tempile. 2 Pakuzgora Yesu wakati kwa iwo: “Asi mukuviwona vinthu vyose ivi? Nadi nkhumuphalirani kuti, pano pazamuŵavya libwe ilo lizamulekeka pachanya pa linyake, ghose ghazamuwiskikira pasi.”+

3 Apo wakakhala pa Phiri la Maolive, ŵasambiri ŵakiza kwa iyo kumphepete, ŵakati: “Mutiphalire, vinthu ivi vizamuŵako pawuli, ndipo ntchivichi chizamuŵa chimanyikwiro cha kuŵapo*+ kwinu na cha umaliro wa charu?”*+

4 Yesu wakaŵazgora kuti: “Chenjerani kuti paŵavye munthu wamupuluskani.+ 5 Pakuti ŵanandi ŵazamwiza mu zina lane, na kuyowoya kuti, ‘Ndine Khristu,’ ndipo ŵazamupuluska ŵanandi.+ 6 Muzamupulika zinkhondo na malumbiri gha zinkhondo. Imwe kuzakawopa yayi. Pakuti vinthu ivi vikwenera kuchitika, kweni umaliro uchali undize.+

7 “Pakuti mtundu uzamuwukirana na mtundu unyake, ufumu na ufumu unyake.+ Kweniso kuzamuŵa njara+ na vindindindi mu malo na malo.+ 8 Vinthu vyose ivi nkhwamba kwa masuzgo, nga ni vyakuŵinya vya pa nyengo ya kubaba.

9 “Penepapo ŵanthu ŵazamumupelekani ku suzgo+ na kumukomani,+ ndipo muzamutinkhika na mitundu yose chifukwa cha zina lane.+ 10 Kweniso pa nyengo iyo, ŵanandi ŵazamukhuŵara ndipo ŵazamwenderana mphiska na kutinkhana. 11 Ntchimi zitesi zinandi zizamuwuka na kupuluska ŵanandi.+ 12 Chifukwa cha kwandana kwa uchikanamalango, chitemwa cha ŵanandi chizamuzizima. 13 Kweni uyo wazizipizgenge m’paka kuumaliro ndiyo wazamuponoskeka.+ 14 Ndipo makani ghawemi agha gha Ufumu, ghazamupharazgika mu charu chose chapasi kuti uŵe ukaboni ku mitundu yose,+ penepapo ndipo umaliro wizenge.

15 “Ntheura, para mwawona chinthu chakuseluska icho chikupasura, nga umo chikayowoyekera na ntchimi Daniyeli, chikwimilira mu malo ghatuŵa,+ (uyo wakuŵazga wamanye), 16 penepapo awo ŵali mu Yudeya ŵambe kuchimbilira ku mapiri.+ 17 Munthu uyo wali pachanya pa nyumba waleke kukhira kuti wakatore vinthu mu nyumba yake. 18 Munthu uyo wali ku munda wangaweleranga ku nyumba chara kuti wakatore laya lake lakuwaro. 19 Soka ku ŵanakazi ŵanthumbo na awo ŵakonkheska mu mazuŵa agho! 20 Lutilirani kulomba kuti muzakaleke kuchimbira mu nyengo ya chiwuvi, nesi pa zuŵa la Sabata. 21 Pakuti pa nyengo iyo, kuzamuŵa suzgo yikuru,+ iyo yindachitikepo kufuma ku uyambiliro wa charu m’paka sono, ndipo yizamuchitikaso chara.+ 22 Nakuti mazuŵa agho ghalekenge kudumulizgika, palije munthu uyo watenge waponenge, kweni chifukwa cha ŵakusoleka, mazuŵa agho ghazamudumulizgika.+

23 “Usange munthu munyake wakumuphalirani kuti, ‘Wonani, Khristu wali kuno,’+ panji, ‘Wali kura!’ mungagomezganga chara.+ 24 Pakuti ntchimi zitesi+ na ŵanthu ŵakujichema Khristu ŵazamuwuka ndipo ŵazamuchita vimanyikwiro vikuru na vyakuzizwiska, mwakuti usange ntchamachitiko ŵapuluske+ na ŵakusoleka wuwo. 25 Wonani, namuchenjezgeranithu. 26 Ntheura, usange ŵanthu ŵakumuphalirani kuti, ‘Wonani, wali mu mapopa,’ mungayangako chara. Para ŵakuti, ‘Wonani, wali mu vipinda vyamukati,’ mungagomezganga chara.+ 27 Pakuti nga umo leza wakufumira ku vigaŵa vya kumafumiro gha dazi na kumwetukira ku vigaŵa vya kumanjiliro gha dazi, ndimo kuŵapo* kwa Mwana wa munthu kuzamuŵira.+ 28 Uko kuli chitanda, nombo zizamuwungana kwenekuko.+

29 “Mwaluŵiro, pamanyuma pa suzgo ya mazuŵa agho, dazi lizamufipiskika,+ mwezi uzamuleka kupeleka ungweru wake, nyenyezi zizamumbotoka kufuma kuchanya, ndipo nkhongono zakuchanya zizamusunkhunyika.+ 30 Ndipo chimanyikwiro cha Mwana wa munthu chizamuwonekera kuchanya. Mafuko ghose gha charu chapasi ghazamujitimba chifukwa cha chitima,+ ndipo ŵazamuwona Mwana wa munthu+ wakwiza pa mabingu ghakuchanya pamoza na nkhongono na uchindami ukuru.+ 31 Wazamutuma ŵangelo ŵake pamoza na kulira kwankhongono kwa mbata, ndipo ŵazamuwunganya pamoza ŵakusoleka ŵake kufuma ku mphepo zinayi, kufuma ku chigoti chimoza cha kuchanya m’paka ku chigoti chinyake.+

32 “Sono sambiraniko ntharika iyi ku khuni la mkuyu: Para minthavi yake yiphya yasunda waka na kufwatura mahamba, mukumanya kuti chifuku chili pafupi.+ 33 Mwakuyana waka, namwe para mukuwona vinthu vyose ivi, manyani kuti wali pafupi, wali pa milyango.+ 34 Nadi nkhumuphalirani kuti, muwiro uwu umalenge chara m’paka vinthu vyose ivi vichitike. 35 Kuchanya na charu chapasi vimalenge, kweni mazgu ghane ghamalenge chara.+

36 “Palije munthu uyo wakumanya vya zuŵa na ora ilo,+ nanga mbangelo ŵakuchanya, nesi Mwana, kweni Adada pera ndiwo ŵakumanya.+ 37 Pakuti nga umo ghakaŵira mazuŵa gha Nowa,+ ntheura ndimo kuŵapo* kwa Mwana wa munthu kuzamuŵira.+ 38 Chifukwa nga umo ghakaŵira mazuŵa ghara pambere Chigumula chindize, ŵanthu ŵakaryanga, ŵakamwanga, ŵanalume ŵakatoranga na ŵanakazi kutengwa, m’paka zuŵa ilo Nowa wakanjilira mu chingalaŵa,+ 39 ndipo ŵakaŵikako mahara chara m’paka Chigumula chikiza na kuŵayora wose,+ ndimo kuŵapo kwa Mwana wa munthu kuzamuŵira. 40 Penepapo ŵanthu ŵaŵiri ŵazamuŵa mu munda, yumoza wazamutolekapo ndipo munyake wazamulekeka. 41 Ŵanakazi ŵaŵiri ŵazamusiranga pa libwe,* yumoza wazamutolekapo ndipo munyake wazamulekeka.+ 42 Ntheura, muŵenge maso chifukwa mukumanya chara zuŵa ilo Fumu yinu yikwizira.+

43 “Kweni manyani kuti: Usange mweneko wa nyumba wangamanya nyengo yakwizira munkhungu,+ wangaŵa maso na kuleka kuzomerezga kuti munkhungu wagumure na kunjira mu nyumba.+ 44 Pa chifukwa ichi, imwe namwe muŵe ŵakunozgeka,+ chifukwa Mwana wa munthu wakwiza pa ora ilo mukughanaghana kuti ndilo chara.

45 “Kasi muzga wakugomezgeka na wavinjeru* ni njani, uyo fumu yake yamwimika pa ŵateŵeti ŵake ŵa pa nyumba, kuti waŵape chakurya pa nyengo yakwenelera?+ 46 Ngwakukondwa muzga uyo para fumu yake yikwiza, yizamumusanga wakuchita nthena.+ 47 Nadi nkhumuphalirani, yizamumwimika pa vinthu vyake vyose.

48 “Kweni usange muzga muheni yura wayowoyenge mu mtima wake kuti, ‘Fumu yane yikuchedwa,’+ 49 ndipo wakwamba kutimba ŵazga ŵanyake, na kurya na kumwa pamoza na ŵaloŵevu, 50 fumu ya muzga yura yizenge pa zuŵa ilo iyo wakulindizga yayi kweniso mu ora ilo wakumanya yayi.+ 51 Yizamumulanga chomene na kumupa chigaŵa chake pamoza na ŵapusikizgi. Kwenekura ndiko wamulilira na kuska mino ghake.+

25 “Ufumu wakuchanya ungayaniskika na ŵamwali 10 awo ŵakatora nyali zawo+ ndipo ŵakaluta kukapokelera mweneko wa nthengwa.+ 2 Ŵankhondi ŵakaŵa ŵakupusa, ndipo ŵankhondi ŵakaŵa ŵakuchenjera.*+ 3 Ŵakupusa ŵakatora nyali zawo kweni mafuta ŵakayegha chara. 4 Kweni ŵakuchenjera ŵakayegha mafuta mu supa zawo na mu nyali zawo. 5 Apo mweneko wa nthengwa wakachedwanga, wose ŵakagomphora na kugona tulo. 6 Usiku pakati ŵakapulika ntchemerezgo yakuti, ‘Mweneko wa nthengwa wafika! Fumani mukamupokelere.’ 7 Ndipo ŵamwali wose ŵara ŵakawuka na kunozga nyali zawo.+ 8 Ŵakupusa ŵakati kwa ŵakuchenjera, ‘Tipaniko mafuta ghinu, chifukwa nyali zithu zili pafupi kuzimwa.’ 9 Ŵakuchenjera ŵara ŵakaŵazgora kuti: ‘Mafuta ghangatikwana tose yayi, imwe na ise. Kweni lutani ku awo ŵakuguliska na kukagura ghinu.’ 10 Apo ŵakalutanga kukagura, mweneko wa nthengwa wakafika. Ŵamwali awo ŵakaŵa ŵakunozgeka ŵakanjira nayo mu chiphikiro cha nthengwa,+ ndipo mulyango ukajalika. 11 Pamanyuma, ŵamwali ŵanyake ŵara nawo ŵakiza, ŵakati, ‘Dada, Dada, tijuliraniko!’+ 12 Iyo wakaŵazgora kuti, ‘Kuyowoya unenesko, nkhumumanyani chara.’

13 “Ntheura, muŵenge maso,+ chifukwa mukumanya chara zuŵa nesi ora.+

14 “Pakuti ufumu uli nga ni munthu uyo wakaŵa pafupi kuluta ku charu chinyake, ndipo wakachema ŵazga ŵake na kuŵaŵikizga vinthu vyake.+ 15 Ndipo kwa yumoza wakapeleka matalente* ghankhondi, kwa munyake ghaŵiri, kwa munyakeso limoza, waliyose kuyana na maluso ghake, ndipo wakaluta ku charu chinyake. 16 Nyengo yeneyiyo, uyo wakapokera matalente ghankhondi wakaluta na kuchitira malonda ndipo wakasangirapo ghanyake ghankhondi. 17 Uyo wakapokera ghaŵiri wakasangirapo ghanyake ghaŵiri. 18 Kweni uyo wakapokera limoza wakaluta kukajima pasi na kubisa ndalama* ya fumu yake.

19 “Nyengo yitali yikati yajumphapo, fumu ya ŵazga ŵara yikiza na kupenderana nawo ndalama.+ 20 Ntheura uyo wakapokera matalente ghankhondi wakiza na matalente ghanyake ghankhondi, wakati, ‘Fumu, mukanipa matalente ghankhondi, wonani, nasangirapo matalente ghanyake ghankhondi.’+ 21 Fumu yake yikati kwa iyo: ‘Wachita makora, muzga muwemi na wakugomezgeka. Ukaŵa wakugomezgeka pa vinthu vichoko. Nikwimikenge pa vinthu vinandi.+ Njira mu chimwemwe cha fumu yako.’+ 22 Kufuma apo, uyo wakapokera matalente ghaŵiri wakiza ndipo wakati, ‘Fumu, mukanipa matalente ghaŵiri, wonani, nasangirapo matalente ghanyake ghaŵiri.’+ 23 Fumu yake yikati kwa iyo: ‘Wachita makora, muzga muwemi na wakugomezgeka. Ukaŵa wakugomezgeka pa vinthu vichoko. Nikwimikenge pa vinthu vinandi. Njira mu chimwemwe cha fumu yako.’

24 “Paumaliro, uyo wakapokera talente limoza wakiza ndipo wakati: ‘Fumu, nkhamanya kuti ndimwe munthu wakusuzga, mukuvuna apo mukaseŵa chara na kuwunjika apo mukawuluska chara.+ 25 Ntheura nkhawopa ndipo nkhaluta na kubisa talente linu pasi. Enani, pokani icho ntchinu.’ 26 Pakuzgora fumu yake yikati kwa iyo: ‘Muzga muheni na mukata iwe, ukuti ukamanya kuti nkhuvuna apo nkhaseŵa chara na kuwunjika apo nkhawuluska chara? 27 Ipo mphanyi ndalama* yane ukayiŵika ku ŵakusunga ndalama ndipo pakwiza mphanyi napokera icho ntchane pamoza na chandulo.

28 “‘Ntheura mupokani talente na kupeleka kwa uyo wali na matalente 10.+ 29 Pakuti waliyose uyo wali navyo, wazamupika vinandi, ndipo wazamuŵa na vinandi chomene. Kweni uyo walije, wazamupokeka nanga ni icho wali nacho.+ 30 Ponyani muzga wawakawaka uyu kuwaro ku chisi. Kwenekura ndiko wamulilira na kuska mino ghake.’

31 “Para Mwana wa munthu+ wakwiza mu uchindami wake, pamoza na ŵangelo wose,+ wazamukhala pa chitengo* chake chauchindami. 32 Mitundu yose yizamuwungana panthazi pake, ndipo wazamupatura ŵanthu, yumoza ku munyake, nga ni umo muliska wakupatulira mberere ku mbuzi. 33 Ndipo wazamuŵika mberere+ ku woko lake lamalyero, kweni mbuzi ku lamazere.+

34 “Ndipo Themba lizamuti kwa awo ŵali ku woko lake lamalyero: ‘Zaninge, imwe mwatumbikika na Adada, muhare Ufumu uwo ukanozgekera imwe kufuma apo charu chikambira. 35 Pakuti nkhaŵa na njara ndipo mukanipa chakurya, nkhaŵa na nyota ndipo mukanipa chakuti nimwe. Nkhaŵa mulendo ndipo mukanipokelera makora.+ 36 Nkhaŵa nkhule* ndipo mukanivwalika.+ Nkhalwara ndipo mukanipwelelera. Nkhaŵa mu jele ndipo mukiza kuzakaniwona.’+ 37 Ŵarunji ŵazamumuzgora kuti: ‘Fumu, mphawuli apo tikamuwonani muli na njara ndipo tikamulyeskani, panji ŵanyota, ndipo tikamupani chakuti mumwe?+ 38 Mphawuli apo tikamuwonani mukaŵa mulendo ndipo tikamupokelerani makora, panji mukaŵa nkhule, ndipo tikamuvwalikani? 39 Mphawuli apo tikamuwonani kuti mwalwara panji muli mu jele ndipo tikiza kuzakamuwonani?’ 40 Themba lizamuŵazgora kuti, ‘Nadi nkhumuphalirani, pakuti mukachitira ichi yumoza wa ŵabali ŵane ŵachoko chomene aŵa, mukachitira ine.’+

41 “Penepapo iyo wazamuti kwa awo ŵali ku woko lake lamazere, ‘Fumaniko kwa ine,+ mwaŵakutembeka imwe, mulute ku moto wamuyirayira+ uwo wanozgekera Dyabulosi na ŵangelo ŵake.+ 42 Pakuti nkhaŵa na njara kweni mukanipa chara chakurya, ndipo nkhaŵa na nyota, kweni mukanipa chara chakuti nimwe. 43 Nkhaŵa mulendo, kweni mukanipokelera makora chara, nkhaŵa nkhule, kweni mukanivwalika chara, nkhaŵa mulwari ndiposo mu jele, kweni mukanipwelelera chara.’ 44 Nawo ŵazamuzgora kuti: ‘Fumu, mphawuli apo tikamuwonani kuti muli na njara panji nyota panji ndimwe mulendo panji muli nkhule panji mulwari panji muli mu jele ndipo tikamuteŵeterani chara?’ 45 Penepapo iyo wazamuŵazgora kuti: ‘Nadi nkhumuphalirani, apo mukaleka kuchitira ichi yumoza wa ŵachoko chomene aŵa, ndikuti mukaleka kuchitira ine.’+ 46 Ndipo aŵa ŵazamupokera chilango cha nyifwa yamuyirayira,*+ kweni ŵarunji ŵazamupokera umoyo wamuyirayira.”+

26 Sono Yesu wakati wamara kuyowoya vinthu vyose ivi, wakati ku ŵasambiri ŵake: 2 “Mukumanya kuti kwakhala mazuŵa ghaŵiri kuti Paska lichitike,+ ndipo Mwana wa munthu wapelekekenge kuti wapayikike pa khuni.”+

3 Penepapo ŵalara ŵa ŵasembe* na ŵalara ŵa ŵanthu ŵakawungana pamoza mu luŵaza lwa wasembe mukuru uyo zina lake likaŵa Kayafa,+ 4 ndipo ŵakapangana+ kuti ŵamukore Yesu mwauchenjezi* na kumukoma. 5 Kweni ŵakatenge: “Pa chiphikiro chara, mwakuti paleke kuwuka chivulupi pakati pa ŵanthu.”

6 Apo Yesu wakaŵa mu Betaniya mu nyumba ya Simoni wavyoni,+ 7 kukiza mwanakazi uyo wakaŵa na supa yasangalawe. Mu supa iyi mukaŵa mafuta ghakununkhira gha mtengo wapatali. Apo Yesu wakaryanga,* mwanakazi uyu wakamupungulira mafuta pa mutu. 8 Ŵasambiri ŵakati ŵawona ichi, ŵakakwiya ndipo ŵakati: “Mafuta agha ghasakazikirachi? 9 Chifukwa mphanyi ghaguliskika ndalama zinandi na kuzipeleka ku ŵakavu.” 10 Yesu wati wamanya ichi, wakati kwa iwo: “Mukumusuzgirachi mwanakazi uyu? Wanichitira mulimo uwemi. 11 Chifukwa ŵakavu muŵenge nawo nyengo zose,+ kweni ine muŵenge nane nyengo zose chara.+ 12 Mwanakazi uyu wapungulira mafuta ghakununkhira agha pa thupi lane, kuti liŵe lakunozgeka kukasungika.+ 13 Nadi nkhumuphalirani, kulikose uko makani ghawemi agha ghamupharazgika mu charu chose, icho mwanakazi uyu wachita nacho chamuyowoyeka kuti ŵamukumbukire.”+

14 Penepapo yumoza wa ŵasambiri 12, uyo wakachemekanga Yudasi Isikariyoti,+ wakaluta ku ŵalara ŵa ŵasembe,+ 15 wakati: “Kasi munipenge vichi kuti nimupeleke kwa imwe?”+ Ŵakapangana nayo ndalama 30 zasiliva.+ 16 Ntheura kufuma nyengo yira wakapenjanga m’pata uwemi kuti wamupeleke.

17 Pa zuŵa lakwamba la Vingwa Vyambura Nthukumusi,+ ŵasambiri ŵakiza kwa Yesu, ŵakati: “Kasi mukukhumba kuti tikamunozgerani nkhu malo ghakulyerako Paska?”+ 18 Wakati: “Munjire mu msumba, ndipo mulute kwa Ngana, mukati kwa iyo, ‘Msambizgi wakuti: “Nyengo yane yakutemeka yili pafupi. Nichitenge Paska pamoza na ŵasambiri ŵane mu nyumba yako.”’” 19 Ntheura ŵasambiri ŵakachita nga umo Yesu wakaŵaphalilira, ŵakanozga Paska.

20 Kukati kwaŵa mise,+ wakakhala pa thebulu pamoza na ŵasambiri 12.+ 21 Apo ŵakaryanga, Yesu wakati: “Nadi nkhumuphalirani, yumoza wa imwe wanipelekenge.”+ 22 Ŵasambiri ŵakaŵa na chitima chomene na mazgu agha, ndipo waliyose wakamba kufumba Yesu kuti: “Kasi ndine, Fumu?” 23 Iyo wakazgora kuti: “Uyo wakukovya pamoza na ine mu bakule ndiyo wanipelekenge.+ 24 Mwana wa munthu wakuluta nadi, nga umo kuli kulembekera vya iyo, kweni soka+ kwa munthu uyo wakupeleka Mwana wa munthu.+ Mphanyi chikaŵa chiwemi kuti munthu uyu waleke kubabika.”+ 25 Yudasi, uyo wakaŵa pafupi kumupeleka, wakati: “Rabi, kasi ndine?” Yesu wakati: “Wayowoya wekha.”

26 Apo ŵakaryanga, Yesu wakatora chingwa, ndipo wakati watumbika, wakachimenya,+ ndipo pakuchipeleka ku ŵasambiri ŵake, wakati: “Torani, murye. Ichi chikwimira thupi lane.”+ 27 Ndipo wakatora nkhombo, wakawonga na kuyipeleka kwa iwo, wakati: “Mwanipo mose,+ 28 pakuti iyi yikwimira ‘ndopa zane+ za phangano,’+ izo zithiskikenge chifukwa cha ŵanandi+ kuti zakwananga zigowokereke.+ 29 Kweni nkhumuphalirani kuti: Nimwengeso chilichose chara chakufuma ku mpheska m’paka pa zuŵa ilo nizamumwa namwe vinyo liphya mu Ufumu wa Adada.”+ 30 Paumaliro, ŵakati ŵimba sumu za malumbo,* ŵakafuma na kuluta ku Phiri la Maolive.+

31 Penepapo Yesu wakati kwa iwo: “Mose mukhuŵarenge chifukwa cha ivyo vinichitikirenge usiku uno, pakuti kuli kulembeka kuti: ‘Nizamutimba muliska, ndipo mskambo wa mberere uzamumbininika.’+ 32 Kweni para nawuskika, nizamudangira munthazi mwinu kuya ku Galileya.”+ 33 Kweni Petrosi wakamuzgora kuti: “Nanga ŵanyake wose ŵangakhuŵara chifukwa cha ivyo vimuchitikiraninge, ine nikhuŵarenge chara napachoko!”+ 34 Yesu wakati kwa iyo: “Nadi nkhukuphalira, usiku uno, pambere tambala wandalire, unikanenge katatu.”+ 35 Petrosi wakati kwa iyo: “Nanga kungaŵa kuti nifwenge namwe lumoza, nimukananinge chara napachoko.”+ Ŵasambiri ŵanyake wose nawo ŵakayowoya mwakuyana waka.

36 Ndipo Yesu wakiza nawo ku malo ghakuchemeka Getisemane,+ ndipo wakati ku ŵasambiri ŵake: “Khalani pano apo ine nkhuluta para kukalomba.”+ 37 Ndipo wakatora Petrosi na ŵana ŵaŵiri ŵa Zebediya, wakamba kuŵa na chitima na kusuzgika chomene mu mtima.+ 38 Penepapo wakati kwa iwo: “Nili* na chitima chikuru chakuti ningafwa nacho. Khalani pano ndipo muŵenge maso pamoza na ine.”+ 39 Ndipo wakati walutapo panthazi pachoko, wakawa kavunama, wakalombanga kuti:+ “Adada, usange ntchamachitiko, nkhombo iyi+ yinijumphilire. Kweni nga umo ine nkhukhumbira chara, kweni umo imwe mukukhumbira.”+

40 Wakawelera ku ŵasambiri ndipo wakaŵasanga kuti ŵakugona, wakati kwa Petrosi: “Kasi mungatondeka kuŵa maso pamoza na ine ora limoza?+ 41 Muŵe maso+ na kulutilira kulomba+ kuti muleke kuthera ku chiyezgo.+ Mzimu ngwakukhumbisiska nadi, kweni thupi ndakulopwa.”+ 42 Wakalutaso kachiŵiri kukalomba, wakati: “Adada, usange ntchamachitiko yayi kuti nkhombo iyi yinijumphilire kweni kuti nimwe nipera, khumbo linu lichitike.”+ 43 Ndipo wakizaso na kuŵasanga kuti ŵakugona, chifukwa ŵakaŵa na tulo tunandi. 44 Wakati waŵaleka, wakalutaso kukalomba kachitatu, wakayowoyaso mazgu gheneghara. 45 Ndipo wakawelera ku ŵasambiri, wakati kwa iwo: “Kasi pa nyengo yanthena iyi mukugona na kupumura? Wonani, ora lili pafupi kuti Mwana wa munthu wapelekeke mu mawoko gha ŵakwananga. 46 Wukani, tiyeni tilutenge. Wonani, wakunipeleka wali pafupi.” 47 Uku wachali kuyowoya, Yudasi yumoza wa ŵasambiri ŵake 12, wakiza pamoza na mzinda ukuru uwo ukaŵa na malupanga na zinthonga. Ŵakaŵatuma mbalara ŵa ŵasembe na ŵalara ŵa ŵanthu.+

48 Sono uyo wakamwendera mphiska* wakaŵapa chimanyikwiro, wakati: “Uyo namumufyofyontha, ni mweneyuyo, mukamukore.” 49 Ndipo pakuluta mwakudunjika kwa Yesu, wakati: “Monire Rabi!” ndipo wakamufyofyontha. 50 Kweni Yesu wakati kwa iyo: “Nganya, wapukwa vichi?”+ Ndipo ŵakiza na kukora Yesu na kumukaka. 51 Kweni yumoza wa awo ŵakaŵa pamoza na Yesu wakasolora lupanga lwake ndipo wakaheta na kuwunguzura khutu la muzga wa wasembe mukuru.+ 52 Penepapo Yesu wakati kwa iyo: “Wezgera lupanga lwako mu malo ghake,+ pakuti wose awo ŵakukora lupanga ŵafwenge na lupanga.+ 53 Kasi ukughanaghana kuti ningatondeka kuŵeyelera Adada kuti pa nyengo iyi ŵanipe viwuru vya ŵangelo vyakujumpha 12?+ 54 Ipo Malemba agho ghakuti vikwenera kuchitika mu nthowa iyi ghangafiskika wuli?” 55 Mu ora lira, Yesu wakati ku mizinda: “Kasi mwiza na malupanga na zinthonga kuzakanikora nga ni para mukulimbana na chigeŵenga? Zuŵa lililose nkhakhalanga mu tempile kusambizga,+ kweni mukanikora chara.+ 56 Kweni vyose ivi vyachitika kuti ivyo zintchimi zikalemba vifiskike.”+ Ndipo ŵasambiri wose ŵakamuleka na kuchimbira.+

57 Awo ŵakamukora Yesu ŵakaluta nayo kwa Kayafa+ wasembe mukuru, uko ŵalembi na ŵalara ŵakawungana.+ 58 Kweni Petrosi wakamulondezganga pataliko, m’paka pa luŵaza lwamukati lwa nyumba ya wasembe mukuru. Wakati wanjira, wakakhala pamoza na ŵateŵeti ŵamunyumba kuti wawone umo vimalirenge.+

59 Sono ŵalara ŵa ŵasembe pamoza na wose ŵa mu Khoti Likuru la Ŵayuda* ŵakapenjanga ukaboni wautesi kuti ŵamukome Yesu.+ 60 Kweni ŵakawusanga chara, nangauli kukiza ŵakaboni ŵatesi ŵanandi.+ Pamanyuma, kukiza ŵakaboni ŵaŵiri 61 ndipo ŵakati: “Munthu uyu wakati, ‘Ningawiskira pasi tempile la Chiuta na kulizenga mu mazuŵa ghatatu.’”+ 62 Ntheura wasembe mukuru wakimilira ndipo wakati kwa iyo: “Kasi ukukhala waka chete kwambura kuzgora? Ukuti wuli na ivyo ŵanthu aŵa ŵakukupanikizgira?”+ 63 Kweni Yesu wakakhala chete.+ Ntheura wasembe mukuru wakati kwa Yesu: “Ulape mu zina la Chiuta wamoyo ndipo utiphalire usange ndiwe Khristu, Mwana wa Chiuta!”+ 64 Yesu wakati kwa iyo: “Mwayowoya mwekha. Kweni nkhumuphalirani kuti: Kufuma sono muwonenge Mwana wa munthu+ wakukhala ku woko lamalyero lankhongono+ na kwiza pa mabingu ghakuchanya.”+ 65 Penepapo wasembe mukuru wakapalura malaya ghake ghakuwaro, wakati: “Wayuyura Chiuta! Tikukhumbirachi ŵakaboni ŵanyake? Wonani, sono mwapulika muyuyuro wake. 66 Kasi imwe mukuti wuli?” Ŵakazgora kuti: “Wakwenelera nyifwa.”+ 67 Ndipo ŵakamuthunyira mata ku maso+ na kumutimba na mafayiti.+ Ŵanyake ŵakamutimbanga malupi kumaso,+ 68 ŵakati: “Iwe Khristu, chima, ni njani wakutimba?”

69 Sono Petrosi wakakhala kuwaro pa luŵaza lwamukati, ndipo muteŵeti msungwana wakiza kwa iyo, wakati: “Iwe nawe ukaŵa pamoza na Yesu Mugalileya!”+ 70 Kweni wakakana pamaso pa wose, wakati: “Nkhuchimanya yayi icho ukuyowoya.” 71 Wakati wafuma na kuluta ku chipata, msungwana munyake wakamumanya ndipo wakati ku awo ŵakaŵa penepara: “Munthu uyu wakaŵa pamoza na Yesu Munazarete.”+ 72 Wakakanaso, wakalapa kuti: “Nkhumumanya chara munthu uyu!” 73 Pakati pajumpha kanyengo kachoko waka, awo ŵakimilira penepara ŵakiza ndipo ŵakati kwa Petrosi: “Nadi, iwe nawe uli yumoza wawo, nakuti nanga nkhayowoyero kako kakukukoleska.” 74 Penepapo wakamba kutemba na kulapa, wakati: “Nkhumumanya chara munthu uyu!” Ndipo nyengo yeneyiyo tambala wakalira. 75 Ndipo Petrosi wakakumbuka mazgu agho Yesu wakayowoya, ghakuti: “Pambere tambala wandalire, unikanenge katatu.”+ Ndipo wakaluta kuwaro na kulira chomene.

27 Kukati kwacha, ŵalara wose ŵa ŵasembe na ŵalara ŵa ŵanthu, ŵakapangana kwimikana na Yesu kuti ŵamukome.+ 2 Ŵakati ŵamukaka, ŵakaluta nayo na kumupeleka kwa kazembe Pilato.+

3 Ndipo Yudasi, uyo wakamwendera mphiska, wakati wawona kuti Yesu weruzgika kuti wakomeke, chitima chikamukora ndipo wakawezga masiliva 30 ghara ku ŵalara ŵa ŵasembe na ŵalara,+ 4 wakati: “Nili kunanga kwendera mphiska ndopa zambura mulandu.” Iwo ŵakati: “Kasi ise vikutikhwaska wuli? Ujiwonerenge wekha!”* 5 Ntheura wakataya masiliva ghara mu tempile na kufuma. Ndipo wakaluta na kukajikaka.+ 6 Kweni ŵalara ŵa ŵasembe ŵakatora masiliva ghara, ŵakati: “Ntchakuzomerezgeka chara kughaŵika mu malo ghakupatulika ghakusungiramo vyuma, chifukwa ni ndalama za ndopa.” 7 Ŵakati ŵafumbana, ndalama izi ŵakagulira munda wa muwuvi kuti ghaŵe malaro ghakusungapo ŵalendo. 8 Ntheura, munda wura ukuchemeka Munda wa Ndopa+ m’paka muhanya uno. 9 Penepapo ghakafiskika mazgu agho ghakayowoyeka na ntchimi Yeremiya, ghakuti: “Ndipo ŵakatora masiliva 30, mtengo uwo ukaŵa wakugulira munthu, uwo ŵana ŵanyake ŵa Israyeli ŵakapima pa iyo, 10 ndipo ŵakaghapeleka kuti ŵagure munda wa muwuvi, mwakuyana na umo Yehova* wakaniphalilira.”+

11 Sono Yesu wakimilira panthazi pa kazembe, ndipo kazembe wakamufumba kuti: “Kasi ndiwe Themba la Ŵayuda?” Yesu wakazgora kuti: “Mwayowoya mwekha.”+ 12 Kweni apo ŵalara ŵa ŵasembe na ŵalara ŵa ŵanthu ŵakatenge ngwakwananga, wakazgora chara.+ 13 Ndipo Pilato wakati kwa iyo: “Kasi ukupulika yayi unandi wa vinthu ivyo ŵakukupanikizgira?” 14 Kweni wakamuzgora chara, nanga ni lizgu limoza, mwakuti kazembe wakazizwa chomene.

15 Sono pa chiphikiro chilichose, kakaŵa kaluso ka kazembe kufwatulira mzinda kayidi uyo ŵakukhumba.+ 16 Pa nyengo iyi, ŵakaŵa na kayidi wakofya chomene zina lake Baraba. 17 Ntheura ŵakati ŵawungana pamoza, Pilato wakati kwa iwo: “Kasi mukukhumba kuti nimufwatulirani njani, Baraba panji Yesu uyo wakuchemeka Khristu?” 18 Pakuti Pilato wakamanya kuti ŵamupeleka chifukwa cha bina. 19 Nakuti apo wakakhalanga pa chitengo chakweruzgirapo, muwoli wake wakamutumira mazgu ghakuti: “Mungachitanga nayo kalikose chara munthu murunji uyo, pakuti nangusuzgika chomene muhanya uno apo nangulota vya iyo.” 20 Kweni ŵalara ŵa ŵasembe na ŵalara ŵakakhuŵilizga mizinda kuti yilombe Baraba,+ kweni Yesu wakomeke.+ 21 Pakuzgora kazembe wakati kwa iwo: “Pa ŵaŵiri aŵa, kasi mukukhumba kuti nimufwatulirani njani?” Iwo ŵakati: “Baraba.” 22 Pilato wakati kwa iwo: “Ipo nichite nayo vichi Yesu uyo wakuchemeka Khristu?” Wose ŵakati: “Wapayikike!”* + 23 Iyo wakati: “Chifukwa wuli? Kasi wachita chinthu wuli chiheni?” Kweni iwo ŵakalutilira kuchemerezga chomene, kuti: “Wapayikike!”+

24 Pakuwona kuti apa palije kawemi, kweni pakuwuka waka chivulupi, Pilato wakatora maji na kugeza mu mawoko ghake panthazi pa mzinda, wakati: “Nilije mulandu wa ndopa za munthu uyu. Imwe mujiwonerenge mwaŵene.” 25 Ŵanthu wose ŵakazgora kuti: “Ndopa zake zize pa ise na pa ŵana ŵithu.”+ 26 Penepapo wakaŵafwatulira Baraba, kweni wakati Yesu ŵamuthyapure.+ Pamanyuma wakamupeleka kuti wakapayikike pa khuni.+

27 Ŵasilikari ŵa kazembe ŵakatora Yesu na kuluta nayo mu nyumba ya kazembe, na kuwunganya ŵankhondo wose kumuzingilizga.+ 28 Ndipo ŵakati ŵamuvura munjilira, ŵakamuvwalika chisalu chiswesi.+ 29 Ŵakaluka mphumphu yaminga na kumuvwalika ku mutu wake na kumukolezga thete mu woko lake lamalyero. Ndipo ŵakajikamanga panthazi pake na kumugoska, kuti: “Monire,* Themba la Ŵayuda!” 30 Ŵakamuthunyira mata+ ndipo ŵakatora thete na kwamba kumutimba pa mutu. 31 Paumaliro ŵakati ŵamugoska, ŵakamuvura chisalu chira na kumuvwalika malaya ghake ghakuwaro ndipo ŵakaluta nayo kukamukhoma pa khuni.+

32 Apo ŵakafumanga, ŵakasanga munthu wa ku Kurene zina lake Simoni. Munthu uyu ŵakamuchichizga kuti wanyamure khuni lakusuzgikirapo* la Yesu+. 33 Ŵakati ŵafika pa malo ghakuchemeka Gologota, kung’anamura, Malo gha Bwaza,+ 34 Yesu ŵakamupa vinyo lakusazgako ndulu* kuti wamwe,+ kweni wakati walicheta, wakakana kumwa. 35 Ŵakati ŵamukhoma pa khuni, ŵakagaŵana malaya ghake ghakuwaro mwa kuchita mphenduzga,+ 36 ndipo ŵakakhala pasi penepara na kumulaŵilira. 37 Kweniso pachanya pa mutu wake ŵakaŵikapo chikhwangwani* chakulongora mulandu wake. Pakalembeka kuti: “Uyu ni Yesu Themba la Ŵayuda.”+

38 Ndipo vigeŵenga viŵiri vikapayikika pamoza na iyo, yumoza kumalyero ghake ndipo munyake kumazere ghake.+ 39 Ndipo awo ŵakajumphanga pafupi ŵakamunenanga,+ uku ŵakupukunya mitu yawo+ 40 ndipo ŵakatenge: “Iwe, ukatenge uwiskirenge pasi tempile na kulizengaso mu mazuŵa ghatatu,+ jiponoska! Usange ndiwe mwana wa Chiuta, khira pa khuni lakusuzgikirapo!”*+ 41 Ŵalara ŵa ŵasembe pamoza na ŵalembi kweniso ŵalara ŵa ŵanthu nawo ŵakamba kumuhoya, ŵakatenge:+ 42 “Wakaponoska ŵanyake, kweni wakutondeka kujiponoska yekha! Iyo ni Themba la Israyeli,+ sono lekani wakhire pa khuni lakusuzgikirapo,* apo ndipo timugomezgenge. 43 Iyo waŵika chigomezgo chake mwa Chiuta, ipo Chiuta wamuthaske usange wakumukhumba,+ chifukwa wakati, ‘Nili Mwana wa Chiuta.’”+ 44 Nanga ni vigeŵenga ivyo vikapayikika pamoza nayo navyo vikamutombozganga.+

45 Kufuma pa ora la 6* chisi chikawa pa charu chose, m’paka pa ora la 9.*+ 46 Pafupifupi ora la 9 Yesu wakachemerezga na mazgu ghakuru, wakati: “Eli, Eli, lama sabakatani?” kung’anamura kuti, “Chiuta wane, Chiuta wane, kasi mwanisidirachi?”+ 47 Ŵanthu ŵanyake awo ŵakimilira penepara, ŵakati ŵapulika nthena, ŵakamba kuyowoya kuti: “Munthu uyu wakuchema Eliya.”+ 48 Mwaluŵiro, yumoza wawo wakachimbira ndipo wakatora sipanji na kuyibizga mu vinyo lakuŵaŵa wakayiŵika ku thete ndipo wakamupa kuti wamwe.+ 49 Kweni ŵanyake wose ŵakati: “Mulekani! Tiyeni tiwone usange Eliya wizenge kuti wamuponoske.” 50 Yesu wakachemerezgaso na mazgu ghakuru, ndipo wakapeleka mzimu wake.*+

51 Ndipo, wonani! katani iyo yikatchinganga malo ghakupatulika+ yikapaluka pakati,+ kufuma pachanya m’paka pasi,+ ndipo charu chapasi chikandindima, kweniso majalawe ghakasweka. 52 Madindi* ghakajulika ndipo vitanda vinandi vya ŵatuŵa awo ŵakagona tulo vikafumira kuwaro, 53 (ndipo ŵanthu awo ŵakafuma ku malaro Yesu wati wawuskika, ŵakanjira mu msumba utuŵa), ndipo ŵanthu ŵanandi ŵakaviwona. 54 Kweni mulara wa ŵasilikari na awo wakaŵa nawo pakulinda Yesu, ŵakati ŵawona chindindindi na vinthu ivyo vikachitikanga, ŵakawopa chomene, ndipo ŵakati: “Uyu wakaŵa nadi Mwana wa Chiuta.”+

55 Ndipo pakaŵa ŵanakazi ŵanandi awo ŵakawoneranga patali. Ŵanakazi aŵa ŵakaŵa ŵa ku Galileya ndipo ŵakendanga na Yesu kuti ŵamuteŵeterenge.+ 56 Pakati pawo pakaŵa Mariya wa ku Magadala, na Mariya nyina wa Yakobe na Yose ndiposo nyinawo wa ŵana ŵa Zebediya.+

57 Chakumise, kukiza munthu musambazi wa ku Arimatiya, zina lake Yosefe, uyo nayo wakaŵa msambiri wa Yesu.+ 58 Munthu uyu wakaluta kwa Pilato na kupempha thupi la Yesu.+ Ndipo Pilato wakati ŵamupe.+ 59 Yosefe wakatora thupi la Yesu, wakalivunga mu salu yiwemi yakutowa,+ 60 ndipo wakaliŵika mu dindi* lake liphya,+ ilo wakajoba mu jalawe. Ndipo wakati wakunkhuzgirapo libwe likuru pa mulyango wa dindi,* wakaluta. 61 Kweni Mariya wa ku Magadala na Mariya munyake ŵakakhalira penepara, ŵakakhala pasi panthazi pa dindi.+

62 Zuŵa lakulondezgapo, ilo likaŵa Sabata,*+ ŵalara ŵa ŵasembe na Ŵafarisi ŵakawungana pamaso pa Pilato, 63 ŵakati: “Dada, takumbuka kuti mupusikizgi yura apo wakaŵa wamoyo wakati, ‘Pamanyuma pa mazuŵa ghatatu, nizamuwuskika.’+ 64 Ntheura tumani ŵalinda kuti ŵavikilire dindi ili m’paka zuŵa lachitatu, mwakuti ŵasambiri ŵake ŵaleke kwiza na kumwiba+ na kuphalira ŵanthu kuti, ‘Wali kuwuskika ku ŵakufwa.’ Ndipo upusikizgi waumaliro uwu uŵenge uheni chomene kuluska wakwamba.” 65 Pilato wakati kwa iwo: “Muli nawo ŵalinda. Lutani mukalivikilire nga umo mukumanyira.” 66 Ntheura ŵakaluta kukalivikilira dindi ndipo ŵakabatilira libwe na kuŵikapo ŵalinda.

28 Zuŵa la Sabata likati lajumpha, chakumatandakucha kwa zuŵa lakwamba la sabata, Mariya wa ku Magadala na Mariya munyake ŵakiza kuzakawona dindi.+

2 Ndipo ŵakawona kuti pachitika chindindindi chikuru, pakuti mungelo wa Yehova* wakakhira kufuma kuchanya ndipo wakiza na kukunkhuzgira pamphepete libwe, na kukhalapo.+ 3 Mawonekero ghake ghakaŵa nga ni leza, ndipo chakuvwara chake chikaŵa chituŵa tututu nga ntchiwuvi.+ 4 Chifukwa cha kopa mungelo uyu, ŵalinda ŵakanjenjema, ndipo ŵakaŵa nga mbanthu ŵakufwa.

5 Kweni mungelo wakati ku ŵanakazi: “Mungopanga chara, chifukwa nkhumanya kuti mukupenja Yesu uyo wakapayikika pa khuni.+ 6 Wali muno yayi, pakuti wawuskika, nga umo wakayowoyera.+ Zaninge muwone malo agho wakagonapo. 7 Ndipo lutani luŵiro mukaphalire ŵasambiri ŵake kuti wawuskika ku ŵakufwa, pakuti wonani! wadangira munthazi mwinu wakuya ku Galileya.+ Mwamumuwona kwenekura. Wonani, namuphalirani.”+

8 Ntheura, ŵakafumako mwaluŵiro ku dindi,* ndipo ŵakaŵa na wofi na chimwemwe chikuru. Ŵakachimbira kuti ŵakaphalire ŵasambiri ŵake.+ 9 Ndipo wonani! Yesu wakakumana nawo ndipo wakati: “Monire!” Ŵakiza pafupi ndipo ŵakamukora mu malundi na kumusindamira.* 10 Kweni Yesu wakati kwa iwo: “Kopa chara! Lutani mukaphalire ŵabali ŵane kuti ŵalute ku Galileya, ndipo kwenekura ndiko ŵamuniwona.”

11 Apo ŵanakazi aŵa ŵakalutanga, ŵalinda+ ŵanyake ŵakanjira mu msumba na kuphalira ŵalara ŵa ŵasembe vinthu vyose ivyo vyachitika. 12 Ŵalara ŵa ŵasembe ŵakati ŵawungana pamoza na ŵalara ŵa ŵanthu, ŵakadumbiskana ndipo ŵakapeleka masiliva ghanandi ku ŵasilikari, 13 ndipo ŵakati: “Muyowoyenge kuti, ‘Ŵasambiri ŵake ŵakiza na usiku na kumwiba apo ise tikaŵa mu tulo.’+ 14 Ndipo usange ichi chapulikikwa kwa kazembe, tizamumulongosolera* nkhani iyi, ndipo imwe mungenjerwanga na pachoko chara.” 15 Ntheura ŵakatora masiliva ghara na kuchita nga umo ŵakaŵaphalilira, ndipo nkhani iyi yathandazgika pakati pa Ŵayuda m’paka muhanya uno.

16 Kweni ŵasambiri 11 ŵakaluta ku Galileya,+ ku phiri uko Yesu wakati ŵakakumane.+ 17 Ŵakati ŵamuwona, ŵakamusindamira,* kweni ŵanyake ŵakakayika. 18 Yesu wakasendelera kwa iwo na kuyowoya nawo, wakati: “Mazaza ghose ghapika kwa ine kuchanya na pa charu chapasi.+ 19 Ntheura, lutaninge mukazgore ŵanthu ŵa mitundu yose kuŵa ŵasambiri,+ mukaŵabatize+ mu zina la Adada na la Mwana na la mzimu utuŵa, 20 mukaŵasambizge kusungilira vinthu vyose ivyo namuphalirani.+ Ndipo wonani, ine nili namwe mazuŵa ghose m’paka umaliro wa charu ichi.”*+