Samphuskikani na Vinthu Vyauzimu
“Jitolerani joko lane . . . , ndipo muzamusamphuskika mu umoyo winu.”—MAT. 11:29.
1. Kasi Dango ilo Ciuta wakapeleka pa Phiri la Sinayi likatengeso vici, ndipo cifukwa wuli?
DANGO ilo Ŵaisrayeli ŵakapika pa Phiri la Sinayi, likatengeso ŵasungenge zuŵa la Sabata. Kwizira mwa Mozesi, Yehova wakaphalira mtundu wa Israyeli kuti: “Ucitenge mulimo wako mazuŵa ghankhondi na limo, kweni zuŵa la cinkhondi na ciŵiri upumulenge; kuti ng’ombe yako na mbunda yako vipumule, nakuti mwana wa muteŵetikazi wako, na mulendo, nkhongono ziweleremo.” (Ex. 23:12) Cifukwa ca kuŵaghanaghanira, Yehova wakapeleka Dango lakuti ŵaŵe na zuŵa lakupumulira mwakuti “nkhongono ziweleremo” panji kuti ŵasamphuskike.
2. Kasi Ŵaisrayeli ŵakandulanga wuli cifukwa ca kusunga Sabata?
2 Kasi zuŵa la Sabata likaŵa lakuti ŵapumulenge waka? Cara, ku Ŵaisrayeli likaŵa lakuzirwa comene pa kusopa Yehova. Kusunga Sabata kukapelekanga mpata ku mitu ya mbumba, mwakuti yisambizgenge mbumba zawo kuti zisungenge “nthowa ya Yehova, [na] kucita urunji.” (Gen. 18:19) Ŵamumbumba ŵakaŵangaso na mpata wa kuwungana na ŵabwezi ŵawo mwakuti ŵaghanaghanire pa milimo ya Yehova, kweniso kusangwa na nchezgo. (Yes. 58:13, 14) Cakuzirwa comene nchakuti zuŵa ili likaŵa muzgezge wa kusamphuskika kwanadi uko kuzamuŵa mu Muwuso wa Khristu wa Vilimika Cikwi. (Rom. 8:21) Kweni wuli pakuyowoya za mazuŵa ghano? Kasi Ŵakhristu ŵaunenesko, awo ŵakutemwa nthowa za Yehova ŵangasamphuskika para ŵali nkhu, ndipo mwawuli?
Samphuskikani na Nchezgo Zacikhristu
3. Kasi Ŵakhristu ŵakwambilira ŵakakhozgananga wuli, ndipo nchivici cikacitikanga?
3 Mpositole Paulosi wakati mpingo Wacikhristu ni “mzati na cikhozgero ca unenesko.” (1 Tim. 3:15) Ŵakhristu ŵakwambilira ŵakakhozgekanga comene para ŵakucezga cifukwa ŵakakhuŵilizgananga na kuzengana mu citemwa. (Efe. 4:11, 12, 16) Apo Paulosi wakaŵa ku Efeso, wakakhozgeka na Ŵakhristu ŵa mu mpingo wa Korinte awo ŵakaluta kukamuwona. Cifukwa ca kukhozgeka na Ŵakhristu aŵa, Paulosi wakati: “Nkhusekelera na kuŵapo kwa Stefanasi na Fotunato na Akayiko, . . . Pakuti ŵasamphuska mzimu wane.” (1 Kor. 16:17, 18) Mwakuyana waka, apo Tito wakaluta kukateŵetera ŵabali ku Korinte, pamasinda Paulosi wakalembera mpingo uwu kuti: “Mzimu wake wasamphuskika na imwe mose.” (2 Kor. 7:13) Mazuŵa ghano napo, Ŵakaboni ŵa Yehova ŵakusamphuskika nadi para ŵakucezga na ŵanyawo.
4. Kasi maungano gha mpingo ghakutisamphuska wuli?
4 Mukumanya makora kuti ku maungano gha mpingo ndiko tikusanga cimwemwe cikuru comene. Kukuŵa “kukhwimiskana . . . waliyose kwizira mu cipulikano ca munyake.” (Rom. 1:12) Ŵabali na ŵadumbu ŵithu ŵauzimu mbanthu bweka yayi awo tikukumana nawo zuŵa na zuŵa. Mbabwezi ŵithu ŵanadi, awo tikuŵatemwa na kuŵacindika. Tikuŵa ŵacimwemwe kweniso tikupembuzgika para nyengo zose takumana nawo pa maungano.—File. 7.
5. Kasi tingasamphuskana wuli pa maungano gha cigaŵa na gha dera?
5 Tikusamphuskikaso na maungano gha cigaŵa na gha dera. Padera pa kupeleka maji gha umoyo, uwo mbunenesko wakufuma mu Mazgu gha Ciuta, maungano agha ghakutipa mwaŵi wakuti ‘tisanuzge’ panji kuti kusangaso ŵabwezi ŵaphya. (2 Kor. 6:12, 13) Kweni wuli usange tili na soni ndipo tikufwatuka yayi kucezga na ŵanji? Kuteŵetera ŵanji pa ungano wa cigaŵa ni nthowa yimoza iyo tingamanyirana na ŵabali na ŵadumbu. Pamanyuma pa kuteŵetera ŵanji pa ungano wa mitundu yose, mudumbu munyake wakati: “Nkhamanyanga ŵanandi yayi, kupaturako ŵamumbumba yane na ŵabwezi ŵacoko waka. Kweni nati nacitako mulimo wa kutozga, nkhakumana na ŵabali ndiposo ŵadumbu ŵanandi. Nkhakondwa comene!”
6. Kasi tingasamphuskikaso usange tingacita vici?
6 Pa nyengo ya viphikiro vitatu ivyo vikacitikanga cilimika cilicose, Ŵaisrayeli ŵakalutanga ku Yerusalemu kukasopa. (Ex. 34:23) Ŵakalekanga minda yawo ndiposo bizinesi zawo na kwenda ulendo wa mazuŵa ghanandi. Kweni para ŵafika pa tempele ŵakaŵanga na “cimwemwe cikuru” kuwona awo ŵakuteŵetera pa tempele ‘ŵakucindika Yehova.’ (2 Mid. 30:21) Mazuŵa ghano napo, ŵateŵeti ŵanandi ŵa Yehova ŵakuŵa na cimwemwe cikuru para ŵaluta na mbumba zawo kukawona Beteli, ofesi ya munthavi ya Ŵakaboni ŵa Yehova. Kasi mungatemwa kuti namwe nyengo yinyake mukawone Beteli pamoza na mbumba yinu?
7. (a) Kasi nchezgo yikutovwira wuli? (b) Kasi nchivici cingawovwira kuti nchezgo yiŵe yakukhozga?
7 Kucezga na ŵa mu mbumba ndiposo ŵabwezi pa vyakucitika vinyake nako kukukhozga. Solomoni uyo wakaŵa themba lavinjeru wakati: “Kulije kawemi kakumwenera munthu kwakuluska aka, kuti warye na kumwa na kusangwa mu milimo yake.” (Muph. 2:24) Padera pa kutisamphuska, nchezgo yikukhozga ubwezi withu na Ŵakhristu ŵanyithu cifukwa pa nyengo iyi tikumanyana nawo makora. Kuti nchezgo yiŵe yakukhozga, nchiwemi kuti paŵe ŵanthu ŵacoko ndiposo munthu wakulaŵilira, comenecomene usange paŵenge phere.
Uteŵeti Ukusamphuska
8, 9. (a) Yowoyani mphambano pakati pa uthenga wa Yesu na wa ŵalembi na Ŵafarisi. (b) Kasi tikwandula wuli para tikuphalirako ŵanji unenesko wa mu Baibolo?
8 Yesu wakaŵa wamwamphu pakucita uteŵeti, ndipo wakaciska ŵasambiri ŵake kuti ndimo nawo ŵacitirenge. Ukaboni wa fundo iyi ukusangika mu mazgu ghake ghakuti: “Vuna njinandi, kweni ŵanchito mbacoko. Ntheura lombani Mweneco wa vuna kuti watume ŵanchito ku vuna yake.” (Mat. 9:37, 38) Pakuti Yesu wakapharazganga “makani ghawemi,” uthenga wake ukaŵa wakusamphuska nadi. (Mat. 4:23; 24:14) Uthenga uwu ukapambananga comene na malango gha Ŵafarisi agho ghakaŵa mphingo ku ŵanthu.—Ŵazgani Mateyu 23:4, 23, 24.
9 Para tikuphalirako ŵanji uthenga wa Ufumu tikuŵasamphuska mwauzimu, kweni pa nyengo yeneyiyo, tikovwirikaso kuti unenesko wakuzirwa wa mu Baibolo ukhazikike mwa ise. Lekani wamasalmo wakati: “Lumbani Yehova. Pakuti nkhuwemi kumwimbira malumbo Ciuta withu; cifukwa . . . malumbo [ngakunozga].” (Sal. 147:1) Kasi mungasazgirako cimwemwe cinu mwa kuphalirako ŵazengezgani ŵinu za Yehova?
10. Kasi uteŵeti withu ukwenda makora para ŵanthu ŵakuzomera uthenga withu? Longosorani.
10 Mbunenesko kuti mu vigaŵa vinyake ŵanthu ŵakutegherezga makora makani ghawemi kuluska vinyake. (Ŵazgani Milimo 18:1, 5-8.) Para uko mukukhala ŵanthu ŵakutegherezga viŵi yayi uthenga wa Ufumu, yezgani kuwona viwemi ivyo mukufiska mu uteŵeti. Kumbukani kuti citatata cinu pa kupharazga za Yehova cikuwa pawaka cara. (1 Kor. 15:58) Nakuti uteŵeti withu ukwenda makora cifukwa ca umo ŵanthu ŵakucitira na makani ghawemi yayi. Kweni tili na cigomezgo cose kuti Yehova wawoneseskenge kuti ŵanthu ŵa mitima yiwemi ŵapulike uthenga wa Ufumu.—Yoh. 6:44.
Nyengo Yakusopera ya Mbumba Yikusamphuska
11. Kasi Yehova waŵapa mulimo wuli ŵapapi, ndipo ŵangaufiska wuli?
11 Ŵapapi awo ŵakopa Ciuta ŵali na mulimo wa kusambizga ŵana ŵawo za Yehova ndiposo nthowa zake. (Dute. 11:18, 19) Usange ndimwe mupapi, kasi mukupatura nyengo kuti musambizge ŵana ŵinu za Ŵadada ŵithu ŵakucanya? Kuti mufiske mulimo wakuzirwa uwu, Yehova wapeleka cakurya cinandi cauzimu kwizira mu mabuku, magazini, mavidiyo, na vinyake vyantheura.
12, 13. (a) Kasi mbumba zingandula wuli na Nyengo Yakusopera ya Mbumba? (b) Kasi ŵapapi ŵangacita wuli kuti nyengo iyi yiŵenge yakusamphuska?
12 Kweniso muzga wakugomezgeka na wakucenjera wali kunozga kuti paŵe Nyengo Yakusopera ya Mbumba. Pa nyengo iyi sabata yiliyose, mbumba zikusambira Baibolo. Ŵanandi ŵawona kuti nyengo iyi yaŵawovwira kuti ŵatemwanenge comene mu mbumba ndipo yakhozga ubwezi wawo na Yehova. Kweni kasi ŵapapi ŵangacita wuli kuti Nyengo Yakusopera ya Mbumba yiŵenge yakusamphuska mwauzimu?
13 Nyengo Yakusopera ya Mbumba yikwenera kuŵa yakukondweska. Nakuti tikusopa “Ciuta wakukondwa,” uyo wakukhumba kuti tikondwenge para tikumusopa. (1 Tim. 1:11; Fil. 4:4) Tikutumbikika comene para tikupatura nyengo mwakuti tidumbiskane vinthu vyauzimu. Ŵapapi ŵakwenera kusambizga mu nthowa zakupambanapambana. Mwaciyelezgero, mbumba yinyake yikapempha mwana wawo Brandon uyo wali na vilimika khumi kuti wayowoye nkhani yakuti “Cifukwa Wuli Yehova Wakazunura Njoka Kwimira Satana?” Pakupulika kuti njoka yikwimira Satana, Brandon wakakondwa yayi cifukwa wakutemwa comene njoka. Mbumba zinyake pakuŵazga Baibolo, nyengo zinyake zikugaŵana mazgu gha ŵanthu awo ŵazunulika mu cigaŵa ico zikuŵazga, panji zikuyezgelera nkhani ya mu Baibolo. Kusambizga kwanthena nkhwakukondweska ndipo kungawovwira kuti fundo za mu Baibolo zikhazikike mu mitima ya ŵana.a
Kanani Ivyo Vingamunyekezgani
14, 15. (a) Kasi masuzgo ndiposo kusoŵa kwa civikiliro vyandana wuli? (b) Tingasuzgikaso cifukwa ca vici?
14 Mu mazuŵa ghaumaliro agha, civikiliro cikulutilira kusoŵa ndipo masuzgo ghakusazgikirasazgikira. Ŵanthu ŵanandi ŵakusuzgika na ulova ndiposo masuzgo ghanyake ghakukhwaskana na ndalama. Nanga ni awo ŵali pa nchito ŵakuwona kuti para ŵapokera ndalama zikuŵa nga kuti ŵaŵika mu thumba lakudoroka, mwakuti ŵakutondeka kupwelelera makora mbumba zawo. (Yaniskani na Hagai 1:4-6.) Apo ŵakuyezgayezga kumazga ucigeŵenga na vinthu vinyake viheni, ŵandyali ndiposo ŵalongozgi ŵanyake ŵakuwoneka kuti mahara ghaŵamalira. Ŵanthu ŵanandi ŵakusuzgika maghanoghano cifukwa ca kucita vinthu mwambura mahara.—Sal. 38:4.
15 Ŵakhristu ŵaunenesko, nawo ŵakusuzgika cifukwa ca caru ca Satana ici. (1 Yoh. 5:19) Padera pa masuzgo agho ŵanthu wose ŵakusuzgika nagho, Ŵakhristu ŵangasuzgikaso apo ŵakuyezgayezga kuti ŵalutilire kugomezgeka kwa Yehova. Yesu wakati: “Usange ŵakanitambuzga ine, ŵatambuzgenge na imwe wuwo.” (Yoh. 15:20) Nangauli “tikutambuzgika,” kweni kuti “tikujowoleka waka cara.” (2 Kor. 4:9) Cifukwa wuli?
16. Nchivici cingatovwira kuti tilutilire kuŵa ŵakukondwa?
16 Yesu wakati: “Zani kwa ine, mose imwe mukuphyoka na kunyekezgeka, ndipo nimusamphuskaninge.” (Mat. 11:28) Para tili na cipulikano cakukhora mu sembe yakuwombora ya Khristu, tikuŵa mu mawoko gha Yehova. Ntheura, tikusanga “nkhongono zakuluska zakawiro.” (2 Kor. 4:7) Mzimu utuŵa ukutovwira kuti cipulikano cithu ciŵe cakukhora mwakuti tizizipizge viyezgo na nthambuzgo kweniso kuti tilutilire kuŵa ŵakukondwa.—Yoh. 14:26; Yak. 1:2-4.
17, 18. (a) Kasi tikwenera kuŵa maso na mzimu wuli? (b) Kasi nchivici cingacitika para vyakusanguluska ndivyo vikuŵa pa malo ghakwamba mu umoyo withu?
17 Ŵakhristu ŵaunenesko ŵakwenera kuŵa maso na mzimu wa kutemwa comene vyakusanguluska, uwo wafunthiska caru. (Ŵazgani Ŵaefeso 2:2-5.) Para tingapusa, tingawira mu “makhumbiro gha thupi, makhumbiro gha maso na kujilongora cifukwa ca ivyo uli navyo.” (1 Yoh. 2:16) Panji tingamba kujipusika na kughanaghana kuti makhumbiro gha thupi ghangatisamphuska. (Rom. 8:6) Mwaciyelezgero, ŵanji ŵakumwa munkhwala wakuzweteska wongo, kumwa comene phere, kuwonelera vithuzithuzi vyamuziro, kutemwa comene maseŵero, panji vinthu vinyake vyambura kwenelera mwakuti ŵajikondweske. “Mauryarya” gha Satana cilato cake nchakuti tiŵe na maghanoghano ghakubudika pa nkhani ya kusanguluka.—Efe. 6:11.
18 Mbunenesko kuti kurya, kumwa, ndiposo kusanguluka mwakwenelera nkhuheni yayi, cikuru tikucita mwamahara. Kweni vinthu ivi vileke kuŵa pa malo ghakwamba mu umoyo withu. Kujikora ndiposo kucita vinthu mwamahara nkhwakukhumbikwa, comenecomene pakughanaghanira nyengo iyo tilimo. Vinthu vyakuthupi vingatinyekezga mwauzimu mwakuti tingamba “kukhala waka panji kuŵa ŵambura vipambi kuyana na kumanya makora Fumu yithu Yesu Khristu.”—2 Pet. 1:8.
19, 20. Ni vici ivyo vingatisamphuska nadi?
19 Para tikuwona vinthu nga umo Yehova wakuviwonera, tiwonenge kuti vyakusanguluska vya mu caru ici ni vyakanyengo waka. Ndimo Mozesi wakaviwoneranga, nase tikwenera kuwona mwakuyana waka. (Heb. 11:25) Fundo njakuti tikusamphuskika nadi para tikucita khumbo la Ŵadada ŵithu ŵakucanya, ndipo tikuŵa ŵacimwemwe kweniso ŵakukhorwa.—Mat. 5:6.
20 Ipo tiyeni tilutilire kusamphuskika na vinthu vyauzimu. Para tikucita nthena, tikukana “makhumbiro gha caru, . . . uku tikulindilira cigomezgo cakukondweska na kuwoneka kwaucindami kwa Ciuta mukuru na kwa Mponoski withu, Khristu Yesu.” (Tito 2:12, 13) Ntheura, tiyeni tikhalilire mu joko la Yesu mwa kujilambika ku mazaza ghake ndiposo ulongozgi wake. Para tingacita nthena, tiŵenge ŵakukondwa kweniso tisamphuskikenge nadi.
[Mazgu ghamusi]
a Kuti mumanye umo Nyengo Yakusopera ya Mbumba yingaŵira yakukondweska kweniso yacandulo, wonani Uteŵeti Withu wa Ufumu wa Febuluwale 2002, peji 1.
Kasi Mungazgora Wuli?
• Kasi ŵanthu ŵa Yehova ŵakusamphuskika wuli mazuŵa ghano?
• Kasi uteŵeti ukusamphuska wuli ise kweniso awo tikuŵapharazgira?
• Kasi mitu ya mbumba yingacita wuli kuti Nyengo Yakusopera ya Mbumba yiŵenge yakusamphuska?
• Kasi ni vinthu wuli ivyo vingatinyekezga mwauzimu?
[Vithuzithuzi pa peji 26]
Tikusamphuskika para tili mu joko la Yesu