‘Mungasinginikiranga Yehova’ Cara
“Undere wa munthu ukubendezga nthowa yake, ndipo mtima wake ukusinginikira Yehova.”—ZINTH. 19:3.
1, 2. Cifukwa wuli tikwenera yayi kuzenga mulandu Yehova pakuwona masuzgo agho ŵanthu ŵakusangana nagho? Yowoyani ciyelezgero.
TIYELEZGERE kuti mwakhala mu nthengwa mwakukondwa kwa vyaka vinandi. Kweni zuŵa linyake mwati mwafika pa nyumba, mukusanga kuti vinthu vyose mu nyumba vyanangika. Mipando, kabati, mbale na vinyake vyose vyasweka. Karipeti, panji mphasa zose zakeluka ndipo ni vyakuti vingasonekaso yayi. Kalikose mu nyumba yinu kanangika. Kasi mungayowoya kuti, “Cifukwa wuli muwoli wane wacita nthena?” Panji muyowoyenge kuti, “Ni njani wacita nthena?” Nadi, mungafumba fumbo laciŵiri ili. Cifukwa wuli? Cifukwa mukumanya kuti muwoli winu wakutemweka wangabwangandura vinthu nthena yayi.
2 Mazuŵa ghano, caru, ico nchikaya ca ŵanthu, canangika cifukwa cakuti mphepo na maji vyanangika, kweniso cazura na nkhaza, na uzaghali. Pakuŵa ŵasambiri ŵa Baibolo, tikumanya kuti ni Yehova yayi uyo wakupangiska masuzgo agha. Iyo wakalenga caru ici kuti ciŵe paradiso wakutowa comene. (Gen. 2:8, 15) Yehova ni Ciuta wacitemwa. (1 Yoh. 4:8) Cifukwa ca kusambira Malemba, tamanya uyo wakwambiska masuzgo mu caru. Tamanya kuti ni Satana Dyabulosi, “muwusi wa caru.”—Yoh. 14:30; 2 Kor. 4:4.
3. Kasi vingacitika wuli kuti kaghanaghaniro kithu kaŵe kakubudika?
3 Ndipouli, tikwenera kwimba mulandu Satana pa masuzgo ghithu ghose yayi. Cifukwa wuli? Cifukwa cakuti masuzgo ghanyake agho taŵanthu tikukumana nagho ghakwiza cifukwa cakuti ise ndise tabudiska kacitiro. (Ŵazgani Duteronome 32:4-6.) Nanga ni para tikuzomerezga fundo iyi, kweni cifukwa ca kuwura kufikapo, tingamba kughanaghana vinthu viheni na kutora nthowa iyo umaliro wake ni nyifwa. (Zinth. 14:12) Kasi ivi vingacitika wuli? M’malo mwakuti para tasangana na suzgo tijizenge tekha mulandu panji tizenge mulandu Satana, tingamba kuzenga mulandu Yehova. Tingambaso na ‘kusinginikira Yehova’ wuwo.—Zinth. 19:3.
4, 5. Kasi Mkhristu wangalongora wuli kuti ‘wakusinginikira Yehova’?
4 Kasi vingacitika nadi kuti ‘tisinginikire Yehova’? Para munthu wangasinginikira Yehova panji kumukwiyira ndikuti wakucita cinthu cawakawaka. (Yes. 41:11) Palije candulo ico wangasanga para wangacita nthena. Munthu munyake wakulemba mapowemu wakati: “Mawoko ghinu ngafupi comene mwakuti ghangatimbana na Ciuta cara.” Panji tingayowoya yayi ivyo tikusinginikira Yehova. Kweni lemba la Zintharika 19:3 likuti undere wa munthu “ukubendezga nthowa yake, ndipo mtima wake ukusinginikira Yehova.” Nadi, munthu wangasinginikira Ciuta mu mtima wake. Nkharo iyi yingawoneka kwizira mu vyakucita. Vingaŵa nga ni para munthu wakusungira Yehova cakusingo. Ntheura munthu uyu wangafuma mu mpingo, panji wangaleka kukhozgera comene ndondomeko zakukhwaskana na kusopa Yehova.
5 Kasi nchivici ico cingatipangiska kuti ‘tisinginikire Yehova’? Kasi tingacita wuli kuti tigege cipingo ici? Nchakuzirwa comene kuti timanye mazgoro gha mafumbo agha, cifukwa cakuti para tingaleka, ubwezi withu na Yehova Ciuta unganangika.
KASI NCHIVICI ICO CINGATIPANGISKA KUTI ‘TISINGINIKIRE YEHOVA’?
6, 7. Cifukwa wuli Ŵaisrayeli ŵa mu nyengo ya Mozesi ŵakamba kusinginikira Yehova?
6 Kasi ni vinthu wuli ivyo vingapangiska kuti mtima wa muteŵeti wakugomezgeka wa Yehova wambe kusinginikira Ciuta wake? Tiyeni tiwone vinthu vinkhondi na kuwona viyelezgero vya mu Baibolo ivyo vikulongora umo ŵanji mu nyengo yakale ŵakakolekera mu cipingo ici.—1 Kor. 10:11, 12.
Para mungategherezga vinthu vyambura kukhozga, mungatimbanizgika (Wonani ndime 7)
7 Mazgu ghambura kukhozga gha ŵanji ghangatikhwaska. (Ŵazgani Duteronome 1:26-28.) Ŵaisrayeli ŵakaŵa kuti ŵawombokwa waka ku wuzga ku Eguputo. Yehova wakapeleka vilengo khumi ku mtundu wankhaza wa Eguputo na kukoma Faro na ŵankhondo ŵake pa Nyanja Yiswesi. (Ex. 12:29-32, 51; 14:29-31; Sal. 136:15) Ŵanthu ŵa Ciuta ŵakaŵa pafupi kunjira mu Caru ca Layizgano. Kweni pa nyengo yakuzirwa iyi, Ŵaisrayeli ŵakamba kusinginikira Yehova. Kasi nchivici ico cikapangiska kuti ŵaŵavye cipulikano? Mitima yawo yikasongonoka cifukwa ca lipoti lambura kukhozga la ŵanji awo ŵakatumika kuti ŵakapacire caru. (Maŵa. 14:1-4) Kasi cikacitika nchivici? Muwiro wose ukazomerezgeka yayi kunjira mu “caru ciwemi.” (Dute. 1:34, 35) Kasi nase nyengo zinyake tingaŵa kuti tikuzomerezga kuti mazgu ghambura kukhozga gha ŵanji ghacepeske cipulikano cithu na kutipangiska kuti tisinginikire Yehova?
8. Kasi ni vinthu wuli ivyo vikapangiska kuti ŵanthu ŵa Ciuta mu nyengo ya Yesaya ŵambe kwimba mulandu Yehova?
8 Masuzgo ghangatigulura nkhongono. (Ŵazgani Yesaya 8:21, 22.) Mu nyengo ya Yesaya, mtundu wa Yuda ukakumananga na masuzgo ghakuru. Ukazingilizgika na ŵalwani. Cakurya cikasoŵanga. Ŵanandi ŵakaŵa na njara. Kweni cikuru comene cikaŵa cakuti ŵakaŵa na njara yauzimu. (Am. 8:11) Ndipouli, m’malo mwa kulomba wovwiri kwa Yehova, ŵakamba “kutemba” fumu yawo na Ciuta wawo. Nadi, ŵakimba mulandu Yehova pa masuzgo ghawo. Usange takumana na suzgo, kasi nase tingayowoya mu mtima withu kuti, ‘Kasi Yehova wakatondekeraci kunovwira?’
9. Cifukwa wuli Ŵaisrayeli ŵa mu nyengo ya Ezekiyeli ŵakamba kuwona uheni vinthu?
9 Tikumanya fundo zose yayi. Cifukwa ca kuleka kumanya fundo zose, Ŵaisrayeli ŵa mu nyengo ya Ezekiyeli ŵakaghanaghananga kuti nthowa ya Yehova “njaurunji cara.” (Ezek. 18:29) Vikaŵa nga ni para ŵakajizgora ŵeruzgi ŵa Ciuta, kulongora nga ni para malango ghawo ghakukhwaskana na ico nchaurunji ndigho ngawemi kuluska gha Yehova. Ŵakamweruzganga mwakuyana na vinthu vicoko ivyo ŵakamanyanga. Usange nyengo zinyake tatondeka kupulikiska nkhani ya mu Baibolo panji umo vinthu vyacitikira pa umoyo withu, kasi tikwamba kughanaghana kuti nthowa ya Yehova njiheni, panji kuti “njaurunji cara”?—Job 35:2.
10. Kasi munthu wangalondezga wuli ciyelezgero ciheni ca Adamu?
10 Kanandi tikufyulira ŵanyithu zakwananga panji maubudi ghithu. Kwambira waka pakwamba mu mdauko wa ŵanthu, Adamu wakimba mulandu Ciuta pa zakwananga izo iyo [Adamu] wakacita. (Gen. 3:12) Nangauli Adamu wakaswa dango la Ciuta mwadala, ndiposo nangauli wakamanyanga ivyo vicitikenge para waswa dango ili, kweni iyo wakimba mulandu Yehova. Apa, vikaŵa nga ni para Adamu wakuyowoya kuti Yehova wakamupa mwanakazi muheni. Kwambira waka pa nyengo iyi, ŵanthu ŵanandi ŵamuyezga Adamu pa kwimba mulandu Ciuta uku ŵabuda ndiwo. Tingacita makora kujifumba kuti, ‘Kasi nkhwamba kuleka kukhorwa na malango gha Yehova cifukwa ca kukhuŵara na maubudi ghane?’
11. Kasi ni sambiro wuli ilo tingasambira kwa Yona?
11 Tikujighanaghanira tekha. Nchimi Yona yikakolerana yayi na lusungu lwa Yehova pakugowokera Nineve. (Yona 4:1-3) Cifukwa wuli? Wakwenera kuti wakaghanaghaniranga comene vyakuti soni zimukorenge usange pharanyiko ilo wakapharazganga latondeka kwiza. Yona wakatondeka kulongora lusungu ulo wakakhumbikwiranga kulongora Ŵanineve ŵakupera cifukwa cakuti wakafipiranga mtima comene lumbiri lwake. Kasi nase tingajighanaghanira comene mwakuti tingamba ‘kusinginikira Yehova’ cifukwa cakuti wandaparanye luŵiro mgonezi uwu? Usange tapharazga kwa vyaka vinandi kuti zuŵa la Yehova lili pafupi, kasi tingamba kukwiyira Yehova para ŵanji ŵakutisuska cifukwa ca kuŵaphalira ivyo Baibolo likusambizga?—2 Pet. 3:3, 4, 9.
IVYO TINGACITA KUTI TIGEGE ‘KUSINGINIKIRA YEHOVA’
12, 13. Usange tamba kukayikira milimo yinyake ya Yehova, kasi nchivici ico tikwenera cara kusulako?
12 Kasi tingacita vici usange mtima withu wakwananga ukwamba kukayikira milimo yinyake ya Yehova? Kumbukani kuti nchambura mahara kucita nthena. Uku tili na fundo iyi mu maghanoghano, tiyeni tidumbiskane vinthu vinkhondi ivyo vingatovwira kuti tileke kwimba mulandu Yehova para tasangana na masuzgo.
13 Kusulako cara ubwezi winu na Yehova. Tingagega kaluso kaheni ka kusinginikira Ciuta usange tikulutilira kuŵa paubwezi na iyo. (Ŵazgani Zintharika 3:5, 6.) Tikwenera kutamira mwa Yehova. Kweniso tikwenera kugega kujiwona kuti tili ŵavinjeru panji kujighanaghanira mwakujumphizga. (Zinth. 3:7; Muph. 7:16) Para tingacita nthena mbwenu tigegenge kwimba mulandu Yehova para vinthu viheni vyacitika.
14, 15. Kasi nchivici ico cingatovwira kuti tileke kukhuŵara na mazgu ghambura kukhozga gha ŵanji?
14 Mungazomerezganga cara kuti mazgu ghambura kukhozga ghamukhuŵazgani. Mu nyengo ya Mozesi, Ŵaisrayeli ŵakaŵa na cifukwa ciwemi ca kugomezgera kuti Yehova waŵalongozgenge makora kuti ŵakanjire mu Caru ca Layizgano. (Sal. 78:43-53) Kweni ŵakati ŵapulika mazgu ghambura kukhozga gha mphaci khumi zambura kugomezgeka, “ŵakakumbuka cara nkhongono zake.” (Sal. 78:42) Usange tikughanaghanirapo pa milimo ya Yehova, na kukumbuka vinthu viwemi vyose ivyo waticitira, tikhozgenge ubwezi withu na iyo. Para tacita nthena, tizomerezgenge yayi kuti fundo zambura kukhozga zititimbanizgire ubwezi withu na Yehova.—Sal. 77:11, 12.
15 Wuli usange tikughanaghanira ŵateŵeti ŵanyithu viheni? Para vyaŵa nthena, ubwezi withu na Yehova unganangika. (1 Yoh. 4:20) Apo Ŵaisrayeli ŵakasinginikanga cifukwa ca udindo wa Aroni, Yehova wakawona nga ni para ŵakasinginikiranga Iyo. (Maŵa. 17:10) Mwakuyana na fundo iyi, usange tikudandawura panji tikusinginikira awo Yehova waŵatuma kuti ŵalongozgenge cigaŵa ca pa caru capasi ca gulu lake, ndikuti tikusinginikira Yehova.—Heb. 13:7, 17.
16, 17. Kasi tikwenera kukumbuka vici para takumana na masuzgo?
16 Kumbukani kuti Yehova ndiyo wakutipa masuzgo yayi. Nangauli Ŵaisrayeli ŵa mu nyengo ya Yesaya ŵakaleka kupulikira Yehova, kweni iyo wakaŵa wakukhumbisiska kuŵawovwira. (Yes. 1:16-19) Nanga tingakumana na suzgo wuli, tingapembuzgika pakumanya kuti Yehova wakutipwelelera ndiposo ngwakukhumbisiska kutovwira. (1 Pet. 5:7) Nakuti wakutilayizga kuti watipenge nkhongono izo zikukhumbikwa kuti tilutilire kuzizipizga.—1 Kor. 10:13.
17 Usange tikusuzgika na vinthu vinyake vyambura urunji, nga umo munthu wakugomezgeka Yobu wakasuzgikira, tikwenera kukumbuka kuti Yehova ndiyo wakupangiska yayi vinthu vyambura urunji. Yehova wakutinkha vinthu vyambura urunji; iyo wakutemwa urunji. (Sal. 33:5) Mphanyi nase, nga ni Elihu, mubwezi wa Yobu, tayowoya kuti: “Kuŵe kutali kwa Ciuta Iye wacite kwananga, na kwa Wankhongonozose kuti wacite ubendezi.” (Job 34:10) Yehova ndiyo wakupangiska masuzgo ghithu yayi, kweni iyo wakutipa “cawanangwa cilicose ciwemi na cawanangwa cilicose cakufikapo.”—Yak. 1:13, 17.
18, 19. Cifukwa wuli tikwenera yayi kukayikira Yehova? Yowoyani ciyelezgero.
18 Kukayikira Yehova cara. Ciuta ngwakufikapo, ndipo maghanoghano ghake ngapacanya comene kuluska ghithu. (Yes. 55:8, 9) Ntheura kuti tizomerezge kuti tikumanya vinandi yayi tikwenera kuŵa ŵakujiyuyura. (Rom. 9:20) Nkhanandi yayi apo tikumanya fundo zose. Mukwenera kuti muli kusimikizga kuti ntharika iyi njaunenesko, yakuti: “Uyo wadankha kuyowoya pa mulandu wawoneka ngati ndi murunji, wasuke wizepo munyake na kumufumba mafumbo.”—Zinth. 18:17.
19 Usange tili na mubwezi withu wakugomezgeka uyo tamanyana nayo kwa vyaka vinandi kweni wacita cinthu cinyake ico tindacipulikiske panji tikuwona kuti nchacilendo, kasi ticimbilirenge kumutundura kuti wacita cinthu ciheni? Panji tighanaghanenge kuti mubwezi withu wangacita yayi cinthu ciheni? Usange ŵabwezi ŵithu awo mbambura kufikapo ndiwo tikuŵagomezga nthena, ipo comene tikwenera kugomezga Adada ŵithu ŵa kucanya, awo nthowa zawo na maghanoghano ghawo ni vyapacanya comene kuluska vithu.
20, 21. Cifukwa wuli nchakuzirwa kuti tiyimbenge mulandu munthu wakwenelera?
20 Yimbani mulandu munthu wakwenelera. Cifukwa wuli tikwenera kucita nthena? Cifukwa cakuti tikusangana na masuzgo ghanyake cifukwa cakuti ise ndise tikabudiska. Usange ndise tikabuda tikwenera kuzomera. (Gal. 6:7) Kwimba mulandu Yehova yayi para mwasangana na masuzgo. Cifukwa wuli nchambura mahara kucita nthena? Wonani ciyelezgero ici: Galimoto yingaŵa kuti yili kupangika kuti yicimbirenge comene. Yelezgerani kuti dilayivala wajumphizga comene sipidi yakwenelera pakona, na kucita ngozi. Kasi uyo wakapanga galimoto iyi wakwenera kuŵa na mulandu cifukwa ca ngozi iyi? Yayi. Ntheura pera, Yehova wali kutilenga na wanangwa wa kusankha. Kweniso wali kutipa ulongozgi wakuti utovwire kusankha vinthu mwavinjeru. Ntheura palije cifukwa ca kwimbira mulandu Mlengi uku tabuda ndise.
21 Ni masuzgo ghose yayi agho ghakucitika cifukwa cakuti tikabuda ndise panji cifukwa cakuti tikacita uheni vinthu. Masuzgo ghanyake ghakucitika cifukwa “nyengo na mwaŵi” vikuwira tose. (Muph. 9:11) Ndipouli tingaluwanga yayi fundo yakuti Satana Dyabulosi ndiyo wakucitiska vinthu viheni vinandi. (1 Yoh. 5:19; Uvu. 12:9) Iyo ni mulwani, Yehova ni mulwani yayi.—1 Pet. 5:8.
ZIRWISKANI UBWEZI WINU NA YEHOVA
Joshua na Kalebi ŵakatumbikika cifukwa ca kugomezga Yehova (Wonani ndime 22)
22, 23. Kasi tikwenera kukumbuka vici usange takhuŵara na masuzgo ghithu?
22 Para mwakumana na masuzgo, kumbukani ciyelezgero ca Joshua na Kalebi. Mwakupambana na mphaci zinyake 10 zambura kugomezgeka, ŵanalume ŵakugomezgeka aŵa ŵakiza na lipoti liwemi. (Maŵa. 14:6-9) Ŵakalongora kuti ŵakaŵa na cipulikano mwa Yehova. Nangauli vikaŵa nthena, iwo ŵakeneranga kwenda mu mapopa kwa vyaka 40 pamoza na Ŵaisrayeli ŵanyake wose. Kasi Joshua na Kalebi ŵakasinginika panji kukwiya, kughanaghana kuti apa vinthu vikenda mwaurunji yayi? Ndimo ŵakacitira yayi. Iwo ŵakagomezga Yehova. Kasi ŵakatumbikika? Nkhanira kwali! Nangauli nthanga yose yira yikafwira mu mapopa, kweni ŵanalume ŵaŵiri aŵa ŵakanjira mu Caru ca Layizgano. (Maŵa. 14:30) Mwakuyana waka, Yehova wazamutitumbika usange “tikuvuka cara” pakucita khumbo lake.—Gal. 6:9; Heb. 6:10.
23 Kasi mukwenera kucitaci usange mwakhuŵara cifukwa ca masuzgo, kuwura kufikapo kwa ŵanji, panji kuwura kufikapo kwa mwaŵene? Ghanaghanirani mikhaliro yiwemi ya Yehova. Kumbukani cigomezgo ciwemi ico Yehova wali kumupani. Jifumbani kuti, ‘Kasi mphanyi nili nkhu kuŵavyenge Yehova?’ Skepelerani kwa iyo nyengo zose, ndipo mungazomerezganga yayi kuti mtima winu usinginikire Yehova.