Sambiro 14
Kuyowoya Mwakawiro
KUYOWOYA mwakawiro kinu kukovwira ŵategherezgi kuti ŵagomezge ivyo mukuyowoya. Kasi mungagomezga vintu ivyo vyayowoyeka na muntu uyo wabisa cisko cake kuti muleke kumumanya? Wuli usange cintu ico wajibisa naco kumaso ncakutowa comene kuruska nkope yake, kasi mungamugomezga nipera? Mungamugomezga yayi. Mwakuyana waka, lekani kubisa kayowoyero kinu, yowoyani mwakawiro kinu.
Kuyowoya mwakawiro kungatimbanizgikanga na kuleka kupwererera yayi. Kuyowoya mwambura kurondezga marango gha ciyowoyero, kubudiska pakuzunura mazgu na kuyowoya mwambura kupulikikwa makora nvyakwenelera kuvitceŵa kuti tiŵe ŵayowoyi ŵaweme. Kusinta kapulikikwiro ka mazgu ghinu kukweneraso kutceŵeka. Nyengo zose tikwenera kurongora ncindi zakwenelera mu kayowoyero na nkaro yithu. Muntu uyo wakuyowoya mwakawiro kake kuti wakutalulira mu kayowoyero yayi, nesi kukhumba kukondweska ŵanji.
Mu Uteŵeti wa m’Munda. Para mukuruta panyumba panji para mukuti mupharazge kwa muntu uyo wali pamalo apo pali ŵantu ŵanandi, kasi mukucita wofi? Taŵanandi tikucita wofi, kweni ŵanji ŵakuŵa na wofi wakurutilira comene. Wofi wungacitiska kuti mazgu ghaleke kufuma makora, nyengo zinyake wofi wungawonekaso mwakendeskero ka mawoko na mutu.
Mupharazgi wangaŵa na vyakumara-mahara vyanteura ivi pa vifukwa vinandi. Nyengo zinyake cikuŵa cifukwa cakuti wakufipa mtima comene usange nkani yake yamupulikikwa makora. Nangauli kughanaghana nteura nkhwakawiro, kweni kanandi suzgo yikuŵapo usange tili ŵakwenjerwa comene na nkani yithu. Usange muli wa wofi na uteŵeti wa m’munda, ncici ico cingamovwirani kuti wofi uwu umale? Mukwenera kunozgekera makora ndiposo perekani lurombo kwa Yehova kuti wamovwireni. (Mil. 4:29) Ghanaghanirani za lusungu lukuru lwa Ciuta ulo warongora mwakunozgera ŵantu kuti ŵazakasangwe na umoyo waurunji ndiposo wamuyirayira mu Paradiso. Ghanaghaniraniso ŵantu awo mukukhumba kukaŵapharazgira ndiposo kuzirwa kwa makani ghaweme agho ŵakwenera kughapulika.
Kweniso mukwenera kukumbukira fundo yakuti ŵantu ŵali na wanangwa wakujisankira, anteura iwo ŵangazomera panji kukana uthenga winu. Umu ndimo vikaŵira panyengo iyo Yesu wakapharazganga mu Israyeli wamwaka. Imwe mulimo winu ngwakuti mupharazge. (Mat. 24:14) Kwali muntu wamukanizgani kuyowoya, kweni kwiza kwinu panyumba pake mbukaboni wakukwanira. Mwacita mulimo wakuzirwa cifukwa ca kuzomerezga Yehova kuti wamugwiriskireni ncito kuti mufiske khumbo lake. Para mwaŵi wasangika wakuti muyowoye, kasi ni mwauli umo mungayowoyera? Usange pwererero linu lingaŵa lakuti muyowoye ivyo ŵantu ŵakuvisoŵa, mazgu ghinu ghakwenera kuŵa ghakukondweska kuti ŵantu ŵaghapulike ndiposo yowoyani mwakawiro kinu.
Usange mukucita vintu na kuyowoya mwakawiro kinu para mukupharazga, ŵategherezgi ŵinu ŵazamuŵa ŵakufwatuka kuti ŵategherezge ivyo mukuyowoya. Ndiposo ŵangaŵa ŵakunweka comene kuti ŵapulike fundo za mu Malemba izo mukuŵaphalira. Mu malo mwakuyowoya nga ni nkani yacisanisani, dumbiranani nawo. Iŵani ŵaubwezi. Rongorani kukondweskeka nawo, ndipo wongerani fundo zakufuma kwa iwo. Ku malo uko ciyowoyero panji mitheto yili na marango agho mukwenera kuyarondezga pakurongora ncindi para mukuyowoya ku ŵantu ŵacilendo, gharondezgani marango ghanteura agho. Citani vyose mwakurongora cimwemwe.
Pa Pulatifomu. Para mukuyowoya pa wumba, nciweme kuti muyowoye nkani yinu mwakawiro kinu, ndipo kanandi ntowa yakudumbiskana njiwemi kwakuruska. Mwanadi, para ŵategherezgi mbanandi, mukwenera kuyowoya mwakukwezga mazgu. Usange mukuti musunge pamtima nkani yinu yose, panji usange fundo izo mukukhumba kuyowoya ni zinandi comene, suzgo iyo yikuŵapo njakuti mukwamba kuŵika pwererero lose pa kazunuliro kakurondora ka mazgu agho mukukhumba kuyowoya. Nangauli kuzunura mazgu mwakurondora nkhwakuzirwa, kweni para pwererero lose laŵikika pa ilo, nkani yikuŵa yakunozga yayi. Yikumanyikwa kuti muyowoyi wakuyowoya mwakawiro kake yayi. Cakudanga ghanaghanirani fundo izo mukukhumba kuyowoya, ndipo pwererero lose liŵe pa izo, lekani kuŵika pwererero linu pakazunuliro ka mazgu.
Umu ndimo vikwenera kuŵiraso para mukufumbika mafumbo panyengo ya ungano. Nozgekerani makora, kweni lekani kucita kuŵazga panji kusungilira pamtima mazgoro ghinu. Yowoyani fundo zinu mwakuyana na umo mukuyowoyera nyengo zose kuti zipulikikwe makora.
Nanga kangaŵa kayowoyero kaweme, para mwatalulira pakuyowoya, ŵategherezgi ŵangaghanaghana kuti mukuyowoya mwakawiro kinu yayi. Mwaciyerezgero, mukwenera kuyowoya mwakupulikikwa makora ndiposo mukwenera kuzunura mazgu mwakurondora, kweni kacitiro kinu kaleke kupangiska mazgu ghinu kuleka kupulikikwa mwakawiro kinu ndiposo mwakugotagota. Majesica agho ghakurongosora vintu, para mwaghacita makora, ghangapangiska nkani yinu kuŵa yiweme, kweni majesica agho ghacitika mwakutalulira ghakutimbanizga ivyo mukuyowoya. Mazgu ghinu ghakwenera kuŵa na nkongono yakwenelera, kweni lekani kupazanguka pakuyowoya. Nyengo zose nciweme kuyowoya nkani yinu mwakuthukutera, kweni lekani kuyowoya mwakujiwoneska. Kapulikikwiro ka mazgu ghinu, kuthukutera, ndiposo kuyowoya mwawezi kukwenera kucitika mwantowa yambura kujiwoneska, panji kukhozga soni ŵategherezgi.
Ŵantu ŵanyake ŵakurongosora makora comene vintu mwakawiro, nanga pangaŵa panyengo yakuti ŵakuyowoya nkani yayi. Ŵanyake ŵakuŵiringanya pakudumbirana. Kweni cintu cakuzirwa ncakuti muyowoye makora zuŵa lirilose na kucita vintu mwakwenerana na ncindi za Cikristu. Anteura para muli pa pulatifomu, muzamuyowoya makora na kucita vintu mwakuyana na kawiro kinu.
Para Mukuŵazga pa Wumba. Kuti muŵazge mwakawiro kinu pa wumba mukwenera kunozgekera makora. Kuti muŵazge makora, manyani fundo zikuru mu nkani iyo mwamuŵazga, ndipo wonani umo zapatawulikira. Fundo izi mukwenera kuzikumbukira, cifukwa para mwatondeka kuzikumbukira, mbwenu mwamuŵazganga waka mazgu, ici camupangiska kuti fundo zileke kumanyikwa. Manyani kazunuliro ka mazgu ghose agho ngacilendo kwa imwe. Yezgelerani kuŵazga mwakukwezga kuti mumanye apo pakukhumbikwira kukwezga panji kukhizga pakuŵazga, ndiposo kuti muŵazge mazgu mu magulu kuti fundo yimanyikwe. Citani mwanteura mwakuwerezga-werezga kuti muŵazge mwambura kugotagota. Yimanyani makora nkani iyo muŵazgenge kuti kaŵazgiro kinu kaŵe kakuthukutera nga ni para mukuyowoya nkani. Uku ndiko kukucemeka kuŵazga mwakawiro.
Kanandi vintu ivyo tikuŵazga pa wumba ni vyakupharazga ivyo nvyakuzikika mu Baibolo. Padera pa nkani izo zikuŵazgika mu Sukulu ya Uteŵeti wa Ciuta, tikuŵazgaso malemba mu uteŵeti wa m’munda ndiposo para tikuyowoya nkani pa pulatifomu. Ŵabali ŵakuŵazga pa Sambiro la Gongwe la Mulinda na pa Sambiro la Buku la Mpingo. Ŵabali ŵanji ŵaluso ŵakupika nkani kuti ŵakaŵazge pa ungano wa cigaŵa. Kwali mukuŵazga Baibolo panji cintu cinyake, ŵazgani vigaŵa ivyo vili na makoteshoni maliki muntowa yakupulikikwa makora comene. Usange apo mukuŵazga palembeka mazgu gha ŵantu ŵanandi agho ghali mu makoteshoni maliki, sintani kapulikikwiro ka mazgu ghinu kuti gharongore muntu waliyose uyo wazunurika. Ntcenjezgo: Lekani kuŵazga kuti musekeske ŵantu, kweni ŵazgani mwakuthukutera makora ndiposo mwakawiro kinu.
Kuŵazga uko nkhwakawiro kukuyana na umo mukuyowoyera nyengo zose. Kukuŵa kwakuyezgelera waka yayi, kweni kukucitika mwakusimikizga mtima.