Kudidimizga Malemba Mwakwenelera

PARA mukuyowoya ku ŵanji za vilato vya Ciuta, kwali muli kwamwekha panji pa pulatifomu, cidumbirano cinu cikwenera kuzikika mu Mazgu gha Ciuta. Ici cikunjizgamo kuŵazga mwakwenelera malemba mu Baibolo.

Kudidimizga Mazgu Mwakwenelera Kukunjizgamo Umo Imwe Mukujipulikira. Para mukuŵazga malemba, mukwenera kurongora kuti namwe mukukhwaskika na ivyo mukuŵazga. Aghanaghanirani za viyerezgero vinyake. Para mukuŵazga mwakukwezga Salmo 37:11, mazgu ghinu ghakwenera kupulikikwa mwacimwemwe cifukwa ca mtende uwo uli kulayizgika pa lemba ili. Para mukuŵazga Civumbuzi 21:4, ico cikuyowoya za umaliro wa masuzgo na nyifwa, mazgu ghinu ghakwenera kurongora kuti mukuwongera mupumulo uwo uli kulayizgika pa lemba ili. Para mukuŵazga Civumbuzi 18:2, 4, 5, ico cikuyowoya za pempo la kufumamo mu ‘Babulone Mukuru’ uyo wali na zakwananga zinandi comene, mukwenera kuŵazga mwakurongora kuti muntu wafumemo mwaluŵiro. Ŵazgani mwakufumira pasi pa mtima, kweni lekani kuŵazga mwakutalulira. Nkongono ya umo mungaŵazgira makora lemba yikumanyikwa na lemba ilolene, ndiposo umo lagwiriskikira ncito.

Didimizgani Mazgu Ghakwenelera. Usange fundo izo mukukhumba kuyowoya zikusangika pa cigaŵa cimoza ca vesi ilo mwaŵazga, mukwenera kurongora apo pali fundo izi panyengo iyo mukuŵazga. Mwaciyerezgero, para mukuŵazga Mateyu 6:33, cingaŵa cakwenelera yayi kudidimizga mazgu ghakuti “urunji wake” panji “vyose vyeneivi” usange cilato cinu ncakuti mukonkoske ico cikung’anamura ‘kupenja danka Ufumu.’

Para muli na nkani mu Ungano wa Uteŵeti, mutepanji mukukhumba kuŵazga Mateyu 28:19. Kasi ni mazgu ngani agho mukwenera kughadidimizga? Usange mukukhumba kukhuŵirizga ŵategherezgi pa mulimo wakupanga masambiro gha Baibolo, didimizgani mazgu ghakuti “mukasambizge.” Kulwande linyake, usange mukukhumba kuyowoya za mulimo uwo Mkristu waliyose wakunjizgikamo wakusambizga unenesko wa Baibolo ku ŵantu awo ŵakwiza mu caru cinu, panji para mukukhumba kukhuŵirizga ŵapharazgi ŵanji kuti ŵakateŵetere ku dera ilo ndakusoŵa comene, mungadidimizga mazgu ghakuti “mitundu yose.”

Kwa nyengo zinandi, lemba likuŵazgika kuti lipereke zgoro ku fumbo panji kukhozgera fundo iyo ŵantu ŵanandi ŵakuyiwona kuti njakusuzga kuyipulikiska. Usange mungadidimizga mazgu ghose gha mu vesi ilo mwaŵazga, mbwenu ŵategherezgi ŵinu ŵamanyenge yayi kukolerana uko kulipo pakati pa fundo yinu na vesi ilo mwaŵazga. Imwe mungayimanya fundo, kweni iwo ŵangayimanya yayi.

Mwaciyerezgero, para mukuŵazga Salmo 83:18 mu Baibolo ilo mukusangika zina la Ciuta, usange mungadidimizga mazgu ghakuti “Wapacanyapose,” mbwenu mweneko nyumba wangatondeka kumanya kuti Ciuta wali na zina lake. Mukwenera kudidimizga zina lakuti “Yehova.” Ndipouli, para mukuŵazga lemba leneliri panyengo iyo mukudumbiskana za muwuso ukuru wa Yehova, mukwenera kudidimizga mazgu ghakuti “Wapacanyapose.” Mwakuyana waka, para mukuŵazga Yakobe 2:24 kuti murongore kuzirwa kwa kusazgapo milimo yithu pa cipulikano, para mungadidimizga mazgu ghakuti “wakurunjikiska” mu malo mwa “milimo,” mbwenu ŵategherezgi ŵinu ŵatolengepo fundo yayi.

Ciyerezgero cinyake cakovwira cingasangika pa Ŵaroma 15:7-13. Ici ncigaŵa ca karata iyo mpostole Paulos wakalembera mpingo uwo ukaŵa na ŵantu Ŵamitundu na Ŵayuda. Mu lemba ili mpostole uyu wakususka kuti, uteŵeti wa Kristu kuti ngwacandulo ku Ŵayuda ŵakukotoreka pera yayi, kweniso ngwacandulo ku ŵamitundu mwakuti “ŵamitundu ŵacindike Ciuta cifukwa ca lusungu lwake.” Pamanyuma pake Paulos wakuzunura malemba ghanayi, wakurongora mwaŵi uwo wajurikira ŵamitundu. Kasi ni mwauli umo mungaŵazgira malemba agha kuti mudidimizge fundo iyo Paulos wakaŵa nayo mu mtima wake? Para mukugwara muzere kusi kwa mazgu ghakuti mudidimizge, mungadidimizga mazgu gha nga ni “ŵamitundu” mu vesi 9 na 10, “mose mwa ŵamitundu” na “ŵantu ŵose” mu 11, na “ŵamitundu” mu 12. Yezgani kuŵazga Ŵaroma 15:7-13 ndipo didimizgani mazgu nga ni umo kwarongorekera pacanya apa. Peneapo mukucita nteura, fundo iyo Paulos wakaŵa nayo mu maghanoghano ghake yiŵenge yakumanyikwa makora comene kwa imwe.

Ntowa Zakudidimizgira. Mazgu agho ghali na fundo yikuru ghangadidimizgika mu ntowa zakupambana-pambana. Ntowa iyo mungwiriskirenge ncito yikwenera kukolerana na lemba ilo muŵazgenge ndiposo na nkani yinu. Pano pali masacizgo ghacoko waka.

Kudidimizga Mwakusinta Nkongono ya Mazgu. Ici cingacitika mwakusinta nkongono ya mazgu mwakuti mazgu agho ghali na fundo yikuru ghamanyikwe mu sentensi. Kudidimizga kwanteura uku kungacitika mwakusinta nkongono ya mazgu, mwakukwezga panji kukhizga. Mu viyowoyero vinandi, kudidimizga fundo kukucitika mwakusinta nkongono ya mazgu. Ndipouli, kacitiro kanteura aka mu viyowoyero vinyake kakusinta ng’anamuro la sentensi. Para mazgu agho ghali na fundo yikuru ghaŵazgika mwakuzikitizga, fundo yikuru yikumanyikwa makoraghene nkanira. Mu viyowoyero ivyo kudidimizga fundo kukucitika yayi mwakusinta nkongono ya mazgu, cingaŵa ciweme kudidimizga mazgu mwakurondezga ntowa izo zikugwiriskirika ncito mu ciyowoyero ico.

Kupumulira. Mungadidimizga fundo mwa ntowa iyi pambere panji pamanyuma pakuŵazga cigaŵa ca lemba ico cili na fundo yikuru, panjiso mungacita nteura kwa nyengo yimoza. Kupumulira pambere mundaŵazge fundo yikuru kukunwekeska mtima; kupumulira pamanyuma pa kuŵazga fundo yikuru kukudidimizga fundo iyo yaŵazgika. Ndipouli, usange mwapumulira mu malo ghanandi, mbwenu fundo zikuru zingamanyikwa yayi.

Kuwerezga. Mungadidimizga fundo mwakuwerezga kuŵazga mazgu ghekha agho ghali na fundo yikuru. Ntowa yiweme yakucitira nteura njakuti mukwenera kumalizga kuŵazga vesi lose, ndipo pamanyuma pake muŵazgeso cigaŵa ico pali fundo yikuru.

Kugwiriskira Ncito Majesica. Kendeskero ka thupi na kawonekero ka cisko vingapangiska fundo yikuru kuti yimanyikwe.

Kapulikikwiro ka Mazgu. Mu viyowoyero vinyake, nyengo zinyake mazgu ghangaŵazgika mu ntowa yakuti gharongore ng’anamuro lake na fundo yikuru iyo yikusangika mu mazgu agho. Kweni ndipera, pwerererani kazunuliro kinu kuti muleke kuyowoya uheni.

Para Ŵanji Ndiwo Ŵakuŵazga Malemba. Para mweneko nyumba ndiyo wakuŵazga malemba, iye wangadidimizga mazgu ghambura kwenelera, ndipo nyengo zinyake wakudidimizgaso yayi. Kasi mungacita wuli para iye watondeka kudidimizga fundo? Cingaŵa ciweme kuti murongosore ng’anamuro la lemba ilo laŵazgika mwakurongora umo lingagwiriskikira ncito. Pamanyuma pakurongosora, mungaŵazgaso mu Baibolo mazgu agho ghali na fundo yikuru.