Sambiro 23
Kurongora Candulo
KWALI mukuyowoya kwa muntu yumoza panji pa wumba, ncakwenelera yayi kughanaghana kuti mutegherezgi panji ŵategherezgi ŵinu ŵakondweskekenge nayo nkani yinu cifukwa cakuti njakukondweska kwa imwe. Uthenga winu ngwakuzirwa comene, kweni usange mwatondeka kurongora candulo cake, mbwenu ŵategherezgi ŵinu ŵalekenge kuŵikako khutu ku ivyo mukuyowoya.
Umu ndimo vingaŵiraso na pa Nyumba ya Ufumu. Ŵategherezgi ŵinu ŵangategherezga panyengo iyo mukuyowoya ciyerezgero, panji cakukumana naco ico ŵandacipulikepo. Kweni nyengo zinyake ŵangaleka kutegherezga nkani yinu para mukuyowoya vintu ivyo ŵakuvimanya kale, comene-comene para mukutondeka kurongosora makora vintu vyanteura ivyo. Mukwenera kuyowoya mu ntowa yakuti ŵamanye candulo ca nkani yinu na umo ŵangagwiriskira ncito cimanyisko cake.
Baibolo likutikhuŵirizga kuti tighanaghanenge mwavinjeru. (Zinth. 3:21) Yehova wakagwiriskira ncito Yohane Mbapatizi kurongozga ŵantu mwa “kuŵang’anamulira ku vinjeru vya ŵakunyoroka.” (Luka 1:17) Vinjeru vyanteura ivi vikurongoreka mwakumopa Yehova. (Sal. 111:10) Awo ŵakuzirwiska vinjeru ŵakovwirika kuti ŵaŵe na umoyo uweme sono ndiposo kuti ŵazakasange umoyo weneco, weneuwo ni umoyo wandanda uwo ukwiza.—1 Tim. 4:8; 6:19.
Kupangiska Nkani Kuŵa ya Candulo. Usange mukukhumba kuti nkani yinu yikaŵe ya candulo, mukwenera kuyinozgekera makoraghene nkanira, ndiposo mughanaghanire ŵategherezgi ŵinu. Lekani kuŵaghanaghanira iwo nga ni wumba waka. Ici ncifukwa cakuti wumba uwo ngwakupangika na ŵantu ŵakupambana-pambana kusazgapo mbumba. Mu wumba uwo mungaŵa ŵanici, ŵawukirano, ŵarara ndiposo na ŵacekuru. Mungaŵaso ŵakukondweskeka ŵapya ndiposo na awo ŵakamba kuteŵetera Yehova pambere imwe mundababike. Ŵanji mwa iwo mbakukhwima mwauzimu; ŵanji ŵangaŵa kuti ŵacali na kaghanaghaniro na mikhaliro yinyake ya kucaru. Anteura jifumbani mwekha kuti: ‘Ni mwauli umo nkani yane yingakaŵira ya candulo ku ŵategherezgi ŵane? Ni mwauli umo ningakayowoyera kuti ŵakapulikiske fundo za nkani yane?’ Kufuma pa ŵategherezgi ŵinu, mungaŵika pwererero linu pa magulu ghaŵiri gha ŵantu awo ŵazunurika pacanya apa. Kweni ndipera, mungasurangako ŵategherezgi ŵanji awo yayi.
Wuli usange mwapika nkani yakuti mukarongosole cimoza mwa visambizgo vikuru vya Baibolo? Ni mwauli umo mungakapangiskira nkani yinu kuŵa ya candulo ku ŵategherezgi awo ŵakucimanya kale cisambizgo ico? Ŵawovwirani kuti ŵakuliske cigomezgo cawo cakukhwaskana na cisambizgo ico. Mwauli? Mwakukonkoska Malemba agho ghakukhozgera cisambizgo ico. Mungaŵawovwiraso kuti ŵarutirizge kuzirwiska cisambizgo ca Baibolo canteura ico. Mungacita nteura mwakurongora umo cisambizgo ico cikukolerana na visambizgo vinyake vya mu Baibolo ndiposo na mikhaliro ya Yehova. Yowoyani viyerezgero panji vyakukumana navyo ivyo vikurongora candulo ico ŵantu ŵacisanga, ndiposo umo casintira kawonero kawo ka vintu ivyo vikwiza kuntazi cifukwa ca kupulikiska cisambizgo canteura ico.
Para mukuyowoya nkani, lekani kuyowoya candulo ca nkani yinu panyengo iyo mukumalizga kuyowoya nkani yinu. Kufumira pakwamba penepapo, mutegherezgi winu waliyose wakwenera kumanya kuti, “nkani iyi yikunikhwaska.” Para mwayamba kuyowoya nkani mwanteura, rutilizgani kuyowoya candulo ca nkani peneapo mukurongosora fundo yikuru yiliyose ya nkani yinu, ndiposo para mukumalizga nkani yinu.
Para mukurongosora candulo ca nkani yinu, woneseskani kuti mukuyowoya mwakukolerana na marango gha Baibolo. Kasi ici cikung’anamuraci? Cikung’anamura kuyowoya mwacitemwa ndiposo mwacisungusungu. (1 Pet. 3:8; 1 Yoh. 4:8) Nanga pangaŵa panyengo iyo wakamazganga vyakumara-mahara ivyo vikaŵako mu Tesalonika, mpostole Paulos wakaŵa na cigomezgo kuti ŵabali na ŵadumbu Ŵacikristu ŵara ŵangaruta pantazi mwauzimu. Iye wakaŵaso na cigomezgo mwa iwo kuti mwakuyana na nkani iyo yikadumbika, Ŵatesalonika ŵakaŵa ŵakunweka kuti ŵacitenge ico nciweme. (1 Tes. 4:1-12) Mwee, nawo mbuweme wa ciyerezgero ici kuti ticirondezge!
Kasi nkani yinu yikukhuŵirizga kupharazga na kusambizga ŵanji makani ghaweme? Khuŵirizgani wose kuti ŵatoremo cigaŵa mu ncito iyi. Ndipouli, peneapo mukucita nteura, kumbukirani kuti muntu waliyose wakuteŵetera mwakuyana na umo ukhaliro wake uliri, ndipo Baibolo likukhozgera fundo iyi. (Mat. 13:23) Ŵaphalirani ŵabali mwamahara kuti ŵaleke kujipulika nga ni para ŵakutondekerathu kupharazga. Buku la Ŵahebere 10:24, likutikhuŵirizga ‘kuti titemwanenge na kucita milimo yiweme.’ Usange tikukhuŵirizga ŵanji kuti titemwanenge, mbwenu ŵacitenge mulimo uwu mwacimwemwe. Mumalo mwakuŵarangura kuti ŵacite vintu mwakuyana na umo imwe mukukhumbira, kumbukirani kuti, Yehova wakukhumba kuti ise “tipulikire kwizira mu cipulikano.” (Rom. 16:26, NW) Mwakuyana na fundo iyi, tikukhumbikwira kukhozga cipulikano, ca ise na ca ŵabali ŵithu.
Kovwira Ŵanji Kumanya Candulo. Peneapo mukupharazga ku ŵanji, lekani kuruwa kuŵarongora candulo ca makani ghaweme. Kuti mucite nteura pakukhumbikwira kuti mumanye ivyo ŵantu ŵakwenjerwa navyo mu cigaŵa cinu. Ni mwauli umo mungamanyira? Tegherezgani makani gha pa wayilesi panji pa wayilesi ya sinema. Wonani nkani iyo yalembeka pa peji lakudanga la nyuzipepala. Mwakusazgirapo, yezgayezgani kunjizgamo ŵantu mu cidumbirano, ndipo tegherezgani para ŵakuyowoya. Mwakucita nteura, mungamanya vyakumara-mahara ivyo ŵakukumana navyo panyengo iyo, vya nga ni ulova, kusoŵa kwa ndarama zakulipira nyumba, matenda, nyifwa ya ciŵaro ca mbumba, urwani wa ucigeŵenga, kucitirika nkaza na murongozgi, kumara kwa ntengwa, suzgo ya kulera ŵana kuti ŵaŵe na nkaro yiweme, ndiposo na masuzgo ghanyake. Kasi Baibolo lingaŵawovwira iwo? Mwaunenesko wose.
Para mukwambiska cidumbirano, mukwenera kuŵa na nkani yakuti mudumbirane. Ndipouli, usange muntu uyo mukudumbirana naye wazunura suzgo iyo wali nayo panyengo iyo, para ncamacitiko, dumbiranani suzgo lake nyengo yeneyiyo, panji mupempeni kuti mwizeso kuti muzakadumbiskane naye vinandi pa ulendo wakurondezgapo. Mwanadi, tikwenera kuleka ‘kunjizgikamo mu nkani izo zikuleka kutikhwaska,’ kweni tikuphalira ŵanji urongozgi uwo Baibolo likupereka. (2 Tes. 3:11, NW) Mwaunenesko, ico cikukondweska comene ŵantu ni urongozgi wa mu Baibolo uwo ukukhwaska mitima yawo.
Usange ŵantu ŵakutondeka kuwona umo uthenga uwo tikupharazga ukuŵakhwaskira, mbwenu ŵangadumurizga cidumbirano ico. Nanga kungaŵa kuti ŵakutegherezga, kweni para mungatondeka kurongora candulo ca nkani iyo mukudumbirana, mbwenu ivyo mwayowoya vingaŵaconta mtima yayi. Kulwande linyake, usange tingarongora candulo ca uthenga withu, cidumbirano cithu cingapangiska kuti ŵantu ŵasinte maumoyo ghawo kuti ghaŵe ghaweme.
Para mukucitiska masambiro gha Baibolo, rutilizgani kurongora candulo ca sambiro ilo. (Zinth. 4:7) Wovwirani ŵasambiri kuti ŵapulikiske urongozgi na marango gha mu Malemba, ndiposo ŵarongorani vintu ivyo vingaŵawovwira kuti ŵende mu ntowa za Yehova. Didimizgani vyandulo ivyo vikusangika cifukwa ca kwenda mu ntowa izo. (Yes. 48:17, 18) Ici cipangiskenge kuti ŵasambiri ŵasinte umoyo wawo kuti ŵaŵe na nkaro yiweme. Ŵawovwirani kuti ŵatemwe Yehova ndiposo kuti ŵakuliske khumbo lanteura ilo. Para mungacita nteura, mbwenu khumbo lawo lakuti ŵagwiriskire ncito urongozgi wa Mazgu gha Ciuta lifumirenge pasi pa mtima wawo.