Mzimu Utuŵa Ni Vici?
NYENGO yinyake Yesu wakafumba ŵasambiri ŵake kuti: “Ni dada nju pakati pinu uyo, usange mwana wake wakumulomba somba, wamupenge njoka m’malo mwa somba? Panji usange wakumulombaso sumbi, wamupenge kalizga?” (Luka 11:11, 12) Ŵana ŵa ku Galileya ŵakatemwanga kurya masumbi na somba ndipo ŵakamanyanga cakurya ico ŵakakhumbanga.
Yesu wakati tikwenera kulutilira kulomba mzimu utuŵa nga umo mwana uyo wali na njara wakulombera cakurya. (Luka 11:9, 13) Para tapulikiska makora ng’anamuro la mzimu utuŵa, timanyenge nchito iyo ukugwira pa umoyo withu. Cakwamba, tiyeni tisande ivyo Baibolo likusambizga pakukhwaskana na mzimu utuŵa.
“Nkhongono ya Wapacanya Nkhanira”
Baibolo likuyowoya makora kuti mzimu utuŵa ndiwo Ciuta wakugwiliskira nchito kuti wafiske khumbo lake. Pakuphalira Mariya kuti waŵenge na mwana msepuka nangauli wakaŵa wambura kumanya mwanalume, mungelo Gabriyeli wakati: “Mzimu utuŵa wizenge pa iwe, ndipo nkhongono ya Wapacanya Nkhanira yikubenekelerenge. Kweniso pa cifukwa ici, uyo wababikenge wazamucemeka mutuŵa, Mwana wa Ciuta.” (Luka 1:35) Kuyana na ivyo Gabriyeli wakayowoya, pali kukolerana pakati pa mzimu utuŵa na “nkhongono ya Wapacanya Nkhanira.”
Fundo yakuyana waka yikusangikaso pa malo ghanyake mu Baibolo. Nchimi Mika yikati: “Ndazuzgika na nkhongono, na mzimu wa Yehova.” (Mika 3:8) Yesu wakalayizga ŵasambiri ŵake kuti: “Muzamupokera nkhongono para mzimu utuŵa wiza pa imwe.” (Milimo 1:8) Kweniso, mpositole Paulosi wakayowoya za “nkhongono ya mzimu utuŵa.”—Ŵaroma 15:13, 19.
Kufuma mu malemba agha, kasi fundo njakuti wuli? Pali kukolerana kukuru pakati pa mzimu utuŵa na nkhongono za Ciuta. Yehova wakulongora nkhongono zake kwizira mu mzimu utuŵa. Mwakudumura, para Ciuta wakucita cinthu wakugwiliskira nchito mzimu utuŵa. Nkhongono ya mzimu utuŵa njapadera comene. Tingapulikiska yayi nkhongono izo zikakhumbikwanga kuti vilengiwa vyose vilengeke. Kwizira mwa nchimi Yesaya, Yehova wakutipempha kuti tighanaghanire ivi: “Tumphuskirani kucanya maso ghinu, muwone: kasi uyo wakavilenga vyose ivi ndi njani? Uyo wakufumya ciwuru ca ivyo na kuvipenda, kuvicema vyose na mazina mu ukuru wa nkhongono zake, ndipo cifukwa iye ngwakukhora mu nkhongono kulije cimoza cakuzgeŵa.”—Yesaya 40:26.
Ntheura, Baibolo likulongora kuti vilengiwa vyose vili kuŵako cifukwa ca “nkhongono” za Ciuta. Nchakuwonekerathu kuti nkhongono ya Ciuta njikuru comene nakuti nase tiliko cifukwa ca nkhongono iyi.—Wonani kamutu kakuti, “Ivyo Mzimu Utuŵa Ukucita.”
Yehova wangagwiliskira nchito mzimu wake utuŵa pakucita vinthu vinandi, nga ni umo vikaŵira apo wakalenganga vinthu. Kweni wangawugwiliskiraso nchito kuti wawovwire ŵanthu. Mu Baibolo muli viyelezgero vinandi ivyo vikulongora kuti ŵateŵeti ŵa Ciuta pa caru capasi ŵakaŵa na nkhongono ŵati ŵapika mzimu utuŵa.
“Mzimu wa Yehova Uli pa Ine”
Uteŵeti wa Yesu ukutilongora makora umo mzimu utuŵa ukupelekera nkhongono ku ŵateŵeti ŵa Ciuta. Yesu wakaphalira ŵanthu ŵa ku Nazarete kuti: “Mzimu wa Yehova uli pa ine.” (Luka 4:18) Kasi Yesu wakafiska vici na “nkhongono ya mzimu”? (Luka 4:14) Wakacizganga nthenda yiliyose, wakacetamiska nyanja, wakalyeska ŵanthu ŵanandi na vingwa vicoko waka na tusomba, ndipo wakawuska nanga mbakufwa. Mpositole Petrosi wakayowoya kuti Yesu wakaŵa “munthu uyo wakalongoreka pakweru na Ciuta . . . kwizira mu milimo yankhongono na minthondwe na vimanyikwiro ivyo Ciuta wakacita kwizira mwa iyo.”—Milimo 2:22.
Mazuŵa ghano, mzimu utuŵa ukupangiska minthondwe yanthena iyi yayi. Kweni ungaticitira vinthu vikuru comene. Nga umo Yesu wakalayizgira ŵasambiri ŵake, Yehova wakupeleka mwawanangwa mzimu wake ku awo ŵakumusopa. (Luka 11:13) Pa cifukwa ici, mpositole Paulosi wakati: “Mu vinthu vyose, nili na nkhongono mwa uyo wakunipa nkhongono.” (Ŵafilipi 4:13) Kasi mzimu utuŵa namwe ungamovwirani? Nkhani yakulondezgapo yizgorenge fumbo ili.
[Bokosi/Cithuzithuzi pa peji 5]
Cifukwa wuli mzimu utuŵa ni munthu yayi?
Baibolo likuyaniska mzimu utuŵa na maji. Pakulayizga vitumbiko ivyo ŵanthu ŵake ŵazamusangwa navyo, Ciuta wakati: “Tindipungulire maji pa caru ico nchakomirwa, na milonga pa dongo liyumo; tindipungulire mzimu wane pa mphapu yinu na thumbiko lane pa ŵana ŵinu.”—Yesaya 44:3.
Para Ciuta wapungulira mzimu wake pa ŵateŵeti ŵake, ‘ŵakuzura na mzimu utuŵa,’ panji kuti ‘ŵakuzuzgika na mzimu utuŵa.’ Yesu, Yohane Mbapatizi, Petrosi, Paulosi, Baranaba, ndiposo ŵasambiri awo ŵakawungana pa zuŵa la Pentekoste 33 C.E., ŵakuyowoyeka kuti ŵakazura panji kuzuzgika na mzimu utuŵa.—Luka 1:15; 4:1; Milimo 4:8; 9:17; 11:22, 24; 13:9.
Ghanaghanirani ici: Kasi munthu ‘mungamupungulira’ pa ŵanthu ŵakupambanapambana? Kasi mungayowoya kuti munthu yumoza ‘wazura’ mu ŵanthu? Vingapulikikwa yayi. Baibolo likulongosora kuti ŵanthu ŵakuzuzgika na vinjeru, kumanya, panji umanyi, kweni likuyowoyapo yayi kuti munthu wazuzgika na munthu munyake.—Exodus 28:3; 1 Mathemba 7:14; Luka 2:40; Ŵakolose 1:9.
Lizgu la Cigiriki ilo lili kung’anamulika kuti “mzimu” ni pneuʹma, ndipo lizgu ili likung’anamuraso nkhongono yambura kuwoneka. Dikishonare linyake lakulembeka na Vine likuti, lizgu lakuti pneuʹma ‘comene likung’anamura mphepo kweniso mvuci; ndipo comenecomene mzimu, uwo ukuwoneka yayi nga ni mphepo, ndipo ngwankhongono.’—Expository Dictionary of New Testament Words
Apa nchakuwonekerathu kuti mzimu utuŵa ni munthu yayi.a
[Mazgu ghamusi]
a Kuti mumanye vinandi wonani mutu wakuti “Unenesko Pakuyowoya za Dada, Mwana, na Mzimu Utuŵa,” pa peji 202-204, mu buku la Kasi Baibolo Likusambizgaci Comenecomene? lakupharazgika na Ŵakaboni ŵa Yehova.
[Kulongosora Cithuzithuzi]
Photodisc/SuperStock