Ŵani Ŵaphamphu pa Kusopa Kwaunenesko
“Vuna njinandi, kweni ŵanchito mbacoko.”—MAT. 9:37.
1. Kasi tikucita wuli para tili na kanyengo kacoko?
TIYELEZGERE kuti muli na kalata iyo yikukhumbikwa kuti yifike kwa munthu munyake pambere zuŵa lindanjire. Kasi mukucita wuli? Mukuyezgayezga kuti yikafike luŵiro. Panji tiyelezgere mukukhumbikwa ku malo ghanyake kuti mukacite vinthu vyakuzirwa comene, kweni mwacedwa. Kasi mukucita wuli? Mukwenda luŵiroluŵiro comene. Para muli na nchito iyo yikukhumbikwa kumalizgika kweni mukuwona kuti nyengo yikucimbira, mukwamba kwenjerwa comene. Kanandi mukufoma, ndipo mukuyezgayezga kuti mumalizge mwaluŵiro. Ndimo tikucitira para nyengo yakhala yicoko.
2. Kasi ni mulimo wuli uwo Ŵakhristu ŵaunenesko ŵakwenera kuwucita mwaluŵiro?
2 Mulimo wakuzirwa comene uwo Ŵakhristu ŵaunenesko ŵakwenera kuwucita mwaluŵiro ngwa kupharazga makani ghawemi gha Ufumu na kuzgora ŵanthu ŵa mitundu yose kuŵa ŵasambiri. (Mat. 24:14; 28:19, 20) Pakulemba ivyo Yesu wakayowoya, msambiri Mariko wakati mulimo uwu ukwenera kucitika “dankha” pambere umaliro undize. (Mrk. 13:10) Ndimo vikwenera kuŵira nadi. Yesu wakati: “Vuna njinandi, kweni ŵanchito mbacoko.” Mulimo wa vuna ukwenera kucitika mwaluŵiro pambere nyengo yake yindamare.—Mat. 9:37.
3. Kasi ŵanandi ŵacita wuli pakumanya kuti mulimo wa kupharazga ukwenera kucitika mwaluŵiro?
3 Pakuti mulimo wa kupharazga ngwakuzirwa comene, ipo tikwenera kumalirapo nyengo yithu yinandi, nkhongono zithu, na kuŵikapo mtima withu wose. Nchakukondweska comene kuti ndimo ŵabali na ŵadumbu ŵanandi ŵacitira. Ŵanji ŵasintha vinthu vinyake mwakuti ŵacite upayiniya wanyengozose, umishonale, panji uteŵeti wa pa Beteli. Mbakutangwanika comene na uteŵeti. Ŵajinora vinthu vinandi, ndipo ŵakulimbana na masuzgo ghanandi. Ndipouli, Yehova waŵatumbika comene. Tikukondwa comene cifukwa ca ivyo ŵacita. (Ŵazgani Luka 18:28-30.) Nangauli ŵanji mbateŵeti ŵanyengozose yayi, kweni ŵakuyezgayezga kucitako mwakukwana mulimo wa kuponoska umoyo uwu, uwo ukusazgapo kovwira ŵana kuti nawo ŵazakapone.—Dute. 6:6, 7.
4. Cifukwa wuli ŵanji ŵangamba kuwona nga umaliro wacedwa?
4 Nga umo tawonera, kanandi cinthu cikucitika mwaluŵiro kuyana na utali wa nyengo iyo cikwenera kucitikira ndiposo nyengo iyo cizamumalira. Tikukhala mu nyengo yaumaliro, ndipo pali maukaboni ghanandi ghakukhozgera fundo iyi. (Mat. 24:3, 33; 2 Tim. 3:1-5) Ndipouli, palije munthu uyo wakumanya nyengo yeneko iyo umaliro wizirenge. Pakulongosora za “cimanyikwiro” ca “umaliro wa mgonezi,” Yesu wakati: “Vya zuŵa ilo na ora palije munthu wakumanya, nanga mbangelo ŵa kucanya nesi Mwana, kweni Ŵadada pera mbwenu.” (Mat. 24:36) Cifukwa ca fundo iyi, ŵanyake cingaŵaŵira cakusuzga kulutilira kuwona kuti umaliro waneng’enera, comene usange ŵakamba ni kale kulindilira. (Zinth. 13:12) Kasi ndimo namwe mukuwonera nyengo zinyake? Nchivici cingatovwira kuti tilutilire kucita mwaluŵiro mulimo uwo Yehova Ciuta na Yesu Khristu ŵakukhumba kuti ticite?
Ghanaghanirani za Yesu Bambiro Lithu
5. Nchivici cikulongora kuti Yesu wakawonanga kuti mulimo wa kupharazga ukwenera kucitika mwaluŵiro?
5 Pa ŵanthu wose awo ŵali kucitapo mulimo wa Ciuta mwaluŵiro, Yesu Khristu wali pakwamba. Cifukwa cimoza ico wakacitira nthena nchakuti wakaŵa na vyakucita vinandi mu vilimika vitatu na hafu. Ndipouli, mu nyengo iyi Yesu wakacita vinandi vyakukhwaskana na kusopa kwaunenesko kuluska munthu waliyose. Wakamanyiska ŵanthu zina la Ŵawiske ndiposo khumbo lawo, wakapharazga makani ghawemi gha Ufumu, wakavumbura upusikizgi wa ŵalongozgi ŵa cisopa na visambizgo vyawo vyautesi, kweniso wakakhozgera muwuso wa Yehova mpaka nyifwa. Kulikose uko wakendanga, wakafwilirangapo comene kusambizga, kovwira ŵanthu, ndiposo kuŵacizga. (Mat. 9:35) Palije uyo wali kucitapo nthena mu nyengo yicoko waka nga umo Yesu wakacitira. Yesu wakalimbikiranga comene uteŵeti.—Yoh. 18:37.
6. Kasi Yesu wakaŵikanga mtima pa vici?
6 Cifukwa wuli Yesu wakalimbikiranga uteŵeti? Kuyana na ucimi wa Daniyeli, Yesu wakwenera kuti wakamanyanga nyengo iyo Yehova wakatema yakukhwaskana na mulimo uwo wakatumika. (Dan. 9:27) Ntheura, nga umo ucimi uwu ukuyowoyera, uteŵeti wake wa pa caru capasi ukeneranga kumara “pakatikati pa sabata,” panji kuti pamanyuma pa vilimika vitatu na hafu. Nyengo yicoko waka wakati wanjira mu Yerusalemu mu 33 C.E., Yesu wakati: “Ora liza kuti Mwana wa munthu wapike ucindami.” (Yoh. 12:23) Nangauli Yesu wakamanyanga kuti wali pafupi kufwa, kweni ndico cikaŵa cifukwa cikuru yayi ca kucitira uteŵeti wake mwamwamphu. Cilato cake cikuru cikaŵa cakuti wacite khumbo la Ŵawiske ndiposo kulongora citemwa ku ŵanji pa mpata uliwose. Citemwa ndico cikamukhuŵilizga kuti wawunjike ŵasambiri na kuŵasambizga, ndiposo kuŵatuma kuti ŵakapharazge. Wakacita nthena kuti ŵalutizge mulimo uwo wakambapo ndiposo kucita milimo yinyake yinandi kuluska iyo wakacita.—Ŵazgani Yohane 14:12.
7, 8. Kasi ŵasambiri ŵakacita wuli apo Yesu wakatozganga tempele, ndipo cifukwa wuli Yesu wakacita nthena?
7 Yesu wakacita cinthu cinyake ico cikulongora kuti wakaŵa wa mwamphu. Kukwambilira kwa uteŵeti wake, pa nyengo ya Paska wa 30 C.E., Yesu wakaluta ku Yerusalemu pamoza na ŵasambiri ŵake. Wakati wanjira mu tempele ŵakawona ŵanthu awo “ŵakaguliskanga ng’ombe na mberere na nkhunda ndiposo ŵakuguliska ndalama ŵakhala mu vitengo vyawo.” Kasi Yesu wakacita wuli wati wawona ŵanthu aŵa, ndipo ŵasambiri ŵakasambirapo vici?—Ŵazgani Yohane 2:13-17.
8 Ivyo Yesu wakacita ndiposo kuyowoya pa nyengo iyi, vikakumbuska ŵasambiri ŵake mazgu gha Davide ghakuti: “Phamphu lakwa nyumba yinu landirya.” (Sal. 69:9) Pa nyengo iyi Yesu wakacita vinthu ivyo vikaŵika umoyo wake pangozi. Nakuti ŵanthu awo ŵakaŵa na mazaza pa tempele, nga mbasofi, ŵalembi, na ŵanji ŵakasanganga candulo na malonda ghambura kwenelera agha. Ŵalongozgi ŵa cisopa ŵakamba kutinkha Yesu cifukwa cakuti wakavumbura upusikizgi wawo. Ŵasambiri ŵakajiwonera ŵekha ‘phamphu la nyumba ya Ciuta,’ panji kuti mwamphu pa kusopa kwaunenesko. Kasi phamphu ni vici?
Kasi Phamphu Ni Vici?
9. Kasi phamphu ni vici?
9 Lizgu lakuti “phamphu” likung’anamura “kuŵa mcanya ndiposo kunweka comene kucita cinthu cinyake,” ndipo likuyanako na lizgu lakuti cilyokolyoko. Ndimo Yesu wakacitira nadi uteŵeti wake apo wakaŵa pa caru capasi. Lekani mu Baibolo linyake lemba la Salmo 69:9 lili kung’anamulika kuti: ‘Kujipeleka ku nyumba yinu, A Ciuta, kukugolera mwa ine nga ni moto.’ (Today’s English Version) Cakukondweska nchakuti mu viyowoyero vinyake lizgu lakuti “phamphu” likung’anamura kocha kwa mtima nga ni para ukubuka na moto. Nchakuzizika yayi kuti ŵasambiri ŵati ŵawona ivyo Yesu wakacita pa tempele ŵakakumbuka mazgu gha Davide. Ipo kasi nchivici cikapangiska kuti mtima wa Yesu ugolere, na kucimbizga ŵamalonda?
10. Kasi lizgu lakuti phamphu mu Baibolo likung’anamuraci?
10 Lizgu lakuti phamphu ilo likusangika mu salmo la Davide lili kufuma ku lizgu Lacihebere, ndipo mu mavesi ghanyake mu Baibolo likung’anamulika kuti sanji. Baibolo likuyowoya kuti Ciuta ngwasanji cifukwa cakuti wakukhumba kuti ŵanthu ŵajipelekenge kwa iyo pera. (Ŵazgani Exodus 20:5; 34:14; Joshua 24:19.) Dikishonare linyake la Baibolo likuti: ‘Lizgu ili kanandi likuyowoyeka pa nkhani ya nthengwa. Nga umo mfumu panji muwoli wakuŵira na sanji kwa munyake, ndimo Ciuta wakucitira na ŵateŵeti ŵake.’ Ntheura, mu Baibolo lizgu lakuti phamphu likung’anamura vinandi padera pa kunweka na cinthu cinyake nga umo ŵanthu ŵakukhukira na maseŵero agho ŵakutemwa. Davide wakaŵa na phamphu panji kuti sanji yiwemi cifukwa wakazomerezganga yayi kuti yunji wanangenge lumbiri lwa Yehova, ndipo wakaŵa wakukhumbisiska kuvikilira lumbiri luwemi panji kulutozgaso.
11. Nchivici cikaciska Yesu kuti walimbikirenge uteŵeti?
11 Ŵasambiri ŵa Yesu ŵakabudiska yayi pakuyaniska mazgu gha Davide na ivyo Yesu wakacita pa tempele. Yesu wakalimbikiranga uteŵeti cifukwa cakuti wakaŵa waka na nyengo yicoko yayi, kweni cifukwa ca phamphu panji kuti sanji pa zina la Ŵawiske ndiposo kusopa kwaunenesko. Wati wawona kuti zina la Ciuta likutukika, wakacita mwamphu panji kuti sanji na cilato cakuti wanozge vinthu kuti viŵeso makora. Yesu wakati wawona ŵalongozgi ŵa cisopa ŵakuyuzga na kulyera ŵakavu masuku pa mutu, phamphu likamuciska kuti waŵawovwire kweniso kuyowoya mazgu ghankhongono ghakususka ŵalongozgi ŵa cisopa.—Mat. 9:36; 23:2, 4, 27, 28, 33.
Ŵani Ŵaphamphu pa Kusopa Kwaunenesko
12, 13. Kasi ŵalongozgi ŵa Cikhristu cautesi ŵacita wuli na (a) zina la Ciuta? (b) Ufumu wa Ciuta?
12 Mazuŵa ghano, ŵanthu awo ŵakuti ŵakusopa Ciuta vyakucita vyawo vyahenipa comene kuluska mu nyengo ya Yesu. Mwaciyelezgero, Yesu wakasambizga ŵalondezgi ŵake kuti cinthu cakwamba ico ŵakwenera kuzunura mu lurombo ni zina la Ciuta, wakati pa kulomba ŵatenge: “Zina linu lituŵiskike.” (Mat. 6:9) Kasi ŵalongozgi ŵa visopa, comenecomene awo ŵakuti Mbakhristu ŵakuŵasambizga ŵanthu kuti ŵamanye zina la Ciuta na kulituŵiska panji kulicindika? Yayi. M’malo mwake, ŵabinkhiska zina la Ciuta mwa kusambizga visambizgo vyautesi nga nchisambizgo ca Utatu, cisambizgo cakuti munthu wali na mzimu uyo ukuleka kufwa, ndiposo kuti Ciuta wakulanga ŵanthu ku moto. Visambizgo ivi vikucitiska ŵanthu kuti ŵaleke kumumanya makora Ciuta, kweniso kuti ŵamuwonenge nga ngwankhaza. Ŵabinkhiskaso zina la Ciuta cifukwa ca nkharo zawo zaunyankhasi ndiposo upusikizgi wawo. (Ŵazgani Ŵaroma 2:21-24.) Kweniso ŵayezgayezga kubisa zina la Ciuta kuti ŵanthu ŵaleke kulimanya nakuti mu Mabaibolo ghawo ŵaliwuskamo. Ntheura, ŵajandizga ŵanthu kusendelera kwa Ciuta na kuŵa nayo paubwezi.—Yak. 4:7, 8.
13 Yesu wakasambizgaso ŵalondezgi ŵake kuti ŵalombenge Ufumu wa Ciuta, ŵatenge: “Ufumu winu wize. Khumbo linu licitike, umo kuliri kucanya, ntheura pera pa caru capasi.” (Mat. 6:10) Nangauli ŵalongozgi ŵa visopa ŵakuyowoya mwakuwerezgawerezga lurombo ulu, kweni ŵakuciska ŵanthu kuti ŵakhozgerenge maboma na mawupu gha ŵanthu. Kweniso ŵakuyuyura awo ŵakuyezgayezga kupharazga Ufumu. Lekani ŵanandi awo ŵakuti Mbakhristu ŵakuyowoyapo yayi za Ufumu wa Ciuta, nesi kuwugomezga.
14. Kasi ŵalongozgi ŵa Cikhristu cautesi ŵayuyura wuli Mazgu gha Ciuta?
14 Apo Yesu wakalombanga kwa Ciuta wakati: “Mazgu ghinu mbunenesko.” (Yoh. 17:17) Pambere wandakwelere kucanya, Yesu wakalongora kuti wazamwimika “muzga wakugomezgeka na wakucenjera” kuti wapeleke cakurya cauzimu ku ŵanthu ŵake. (Mat. 24:45) Nangauli ŵalongozgi ŵa Cikhristu cautesi ŵakuti ŵakusambizga Mazgu gha Ciuta, kasi ŵakucita nadi mulimo uwo Fumu yikati ucitike? Yayi. M’malo mwake ŵakuwona kuti ivyo Baibolo likuyowoya ni vidokoni waka. M’malo mwa kulyeska mberere zawo cakurya cauzimu kuti zipembuzgike na kungweluskika, ŵalongozgi ŵa visopa ŵakuyowoya waka ivyo vingakondweska makutu gha ŵalondezgi ŵawo mwa kusambizga vinjeru vya caru. Kweniso ŵakupepura malango gha Ciuta na fundo yakuti ŵaleke kukhuŵazga ŵalondezgi ŵawo.—2 Tim. 4:3, 4.
15. Kasi mukujipulika wuli cifukwa ca vyose ivyo ŵalongozgi ŵa cisopa ŵacita mu zina la Ciuta?
15 Pakuwona vyose ivyo vyacitika mu zina la Ciuta, ŵanthu ŵanandi ŵa mitima yiwemi ŵakhuŵara panji kuleka kugomezga Ciuta ndiposo Baibolo. Ŵamilimitizgika na Satana ndiposo mgonezi wake uheni. Kasi mukujipulika wuli para mukupulika na kuwona vinthu vyanthena vikucitika zuŵa na zuŵa? Pakuŵa muteŵeti wa Yehova, kasi mukukhuŵilizgika yayi kuti mutuŵiske zina lake ilo labinkhiskika? Para mukuwona ŵanthu ŵa mitima yiwemi ŵakuŵalyera masuku pa mutu ndiposo kuŵapusika, kasi mukuciskika yayi kuti muŵawovwire na kuŵapembuzga? Apo Yesu wakawona ŵanthu “ŵakufyopoka na kujowoleka nga ni mberere zambura muliska” wakaŵalengera waka citima yayi, “wakamba kuŵasambizga vinthu vinandi.” (Mat. 9:36; Mrk. 6:34) Nga ni Yesu nase tili na vifukwa vyakupulikikwa vyakuŵira ŵaphamphu pa kusopa kwaunenesko.
16, 17. (a) Nchivici cikwenera kuticiska kuti tilimbikirenge uteŵeti? (b) Kasi mu nkhani yakulondezgapo tizamusambira vici?
16 Para tikucita uteŵeti withu mwamwamphu, mazgu gha mpositole Paulosi agho ghali pa 1 Timote 2:3, 4 ghakuŵa nadi na ng’anamuro kwa ise. (Ŵazgani.) Tikulimbikira uteŵeti cifukwa cakuti tikumanya kuti tikukhala mu mazuŵa ghaumaliro ndiposo kuti khumbo la Ciuta ndakuti ŵanthu ŵamanye unenesko, mwakuti nawo ŵambe kumusopa na kumuteŵetera ndiposo kuti ŵazakapokere vitumbiko ivyo wanozga. Tikulimbikira uteŵeti cifukwa ca nyengo iyo tapika pera yayi, kweni cifukwa cikuru nchakuti tikukhumba kucindika zina la Ciuta na kovwira ŵanthu kuti ŵamanye khumbo lake. Ntheura, tikulongora phamphu pa kusopa kwaunenesko.—1 Tim. 4:16.
17 Pakuŵa ŵateŵeti ŵa Yehova tikumanya cifukwa ico wakalengera ŵanthu na caru capasi. Tingasambizga ŵanthu kuti ŵaŵe na cimwemwe ndiposo cilindizga ciwemi ca munthazi. Tingaŵawovwira kuti ŵazakaŵe ŵakuvikilirika apo mgonezi wa Satana uzamuparanyika. (2 Tes. 1:7-9) M’malo mwa kukhuŵara panji kugongowa cifukwa ca kuwona nga zuŵa la Yehova likuziwulika, tikwenera kukondwa cifukwa cakuti ticali na nyengo yakulongolera phamphu pa kusopa kwaunenesko. (Mika 7:7; Hab. 2:3) Kasi tingacita wuli kuti tiŵe ŵaphamphu? Fumbo ili lizamuzgoreka mu nkhani yakulondezgapo.
Kasi Mungalongosora?
• Cifukwa wuli Yesu wakalimbikiranga uteŵeti?
• Kasi lizgu lakuti phamphu mu Baibolo likung’anamuraci?
• Kasi mazuŵa ghano tikuwona vici ivyo vikwenera kutikhuŵilizga kuŵa ŵaphamphu pa kusopa kwaunenesko?
[Cithuzithuzi pa peji 8]
Yesu wakaŵika mtima pa kucita khumbo la Ŵawiske ndiposo kutemwa ŵanthu
[Cithuzithuzi pa peji 10]
Tili na vifukwa vyakuŵira ŵaphamphu pa kusopa kwaunenesko