LAYIBULARE YA PA INTANETI ya Watchtower
Watchtower
LAYIBULARE YA PA INTANETI
Chitumbuka
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • MAUNGANO
  • g17 Na. 5 pp. 12-13
  • Kasi Ntchiwemi Kuchita Maseŵera Ghakuŵika Umoyo Pangozi?

Vidiyo palije.

Phepani, pali suzgo linyake.

  • Kasi Ntchiwemi Kuchita Maseŵera Ghakuŵika Umoyo Pangozi?
  • Wukani!—2017
  • Mitu Yichoko
  • Nkhani Zakuyanako na Iyi
  • SUZGO
  • IVYO MUKWENERA KUMANYA
  • IVYO MUNGACHITA
  • Kasi Mukwenera Kuchitako “Maseŵero Ghakuŵika Umoyo Pangozi?”
    Wukani!—2000
  • Mazgu Ghakukhozga Ghakufuma “mu Mulomo wa Ŵabonda”
    Gongwe la Mulinda Likupharazga Ufumu wa Yehova—2012
Wukani!—2017
g17 Na. 5 pp. 12-13
Ŵanyamata ŵaŵiri ŵakuwonelera pa Intaneti maseŵera ghakuŵika umoyo pa ngozi

VYAKOVWIRA MABANJA | ŴACHINYAMATA

Kasi Ntchiwemi Kuchita Maseŵera Ghakuŵika Umoyo Pangozi?

SUZGO

Leon wakati: “Nkhaŵa ku chikhululu uko kukajumphanga tireni iyo yikaŵa pa sipidi yakofya. Nkhakondwanga chomene ndipo nkhaluwangako masuzgo.”a

Larissa wakati: “Nkhajipulikanga makora para nadukira mu maji kufuma pachanya chomene. Kanandi nkhakondwanga chomene, kweni nyengo zinyake nkhachitanga wofi.”

Nga ni Leon na Larissa, ŵachinyamata ŵanandi ŵakukondwa para ŵakuchita maseŵera ghanyake ghapadera, nangauli ghangaŵa ghakofya. Kasi namwe mukudokera kuchitako maseŵera ghanthena agha? Usange ni nthena, nkhani iyi yingamovwirani.

IVYO MUKWENERA KUMANYA

Maseŵera ghakuŵika umoyo pangozi ghangamunjirani mu ndopa. Munthu wangakondwa mu kanyengo kachoko waka na maseŵera agha, kweni vingamupangiska kuŵa na khumbo lakuchita vikuru kuluska pakwamba. Nga ni Leon, Marco uyo nayo wakalutanga ku chikhululu uko kukajumphanga tireni wakati: “Chikaŵanga chakofya kujumpha ku malo agha. Kwa nyengo yichoko waka nkhaŵanga wakukondwa ndipo nkhakhumbangaso kuti nizakendemoso kuti nizakakondweso.”

Justin wakachitanga maseŵera gha skating (kuthelereka pa chinthu chakuwoneka nga ni skapato zamatayara). Iyo wakachitanga maseŵera agha pa sipidi yakofya chifukwa wakadeweranga magalimoto agho ghakujumpha. Iyo wakati: “Pakuti vikanikondweskanga, nyengo zose nkhaŵanga na khumbo lakuti nichiteso. Nkhakhumbanga kuti ŵanthu ŵanilumbenge, kweni zuŵa linyake nkhakamalira ku chipatala.”

Munthu wangaŵika umoyo pangozi chifukwa cha kuchichizgika na ŵanji. Munyamata munyake zina lake Marvin wakati: “Ŵabwezi ŵane ŵakanichichizganga kukwera chinyumba chitali, iwo ŵakati: ‘Lutilira kukwera. Ufikenge pachanya.’ Nkhajiwonanga kuti nyengo yiliyose ningaphazamuka. Apo nkhakweranga nkhamba kunjenjemera.” Larissa uyo tamuzunura kale wakati: “Nkhachitanga waka chilichose icho ŵanthu ŵakuchita ndipo nkhapwelerangako yayi.”

Kweniso pa Intaneti ŵanji ŵakulumba awo ŵakuchita maseŵera ghakofya ndipo ŵakughawona nga ngawemi waka. Nakuti ŵanyake ŵakufika na pakuŵika mavidiyo gha maseŵera ghakofya agha pa Intaneti. Ivi vyapangiska ŵanthu ŵanyake kuwona kuti nawo ŵangafiska kuchita ivyo ŵanyawo ŵachita.

Mwachiyelezgero, mavidiyo ghanyake ghakulongora maseŵera ghakapingizgoli agho ŵanthu ŵakuduka viliŵa, nyumba na vinyake. Ŵakuchimbira, kukwera panji kugadabuka uku ŵalije chilichose chakuti chiŵavikilire. Kweni ŵakuwoneka kuti ŵakuchita makora kwambura suzgo. Ivi vingapangiska munthu kujipusika pa vigaŵa viŵiri: (1) Wangaghanaghana kuti ngambura kusuzga ndipo munthu wangajipweteka viŵi yayi. (2) Waliyose wakuchita maseŵera agha. Kasi ntchivichi chingachitika paumaliro? Namweso mungayezgeka kukachita maseŵera ghakuŵika umoyo pangozi ghanthena agha.

Pali vinyake ivyo vingamovwirani kuti mujiŵikirenge mphaka. Baibolo likuti: “Maseŵero ghakukhozga thupi ghali na chandulo chichoko waka.” (1 Timote 4:8) Kweniso likutichenjezga kuti “tiŵenge ŵamahara.” (Tito 2:12) Kasi mungachita wuli?

IVYO MUNGACHITA

Ghanaghanirani kofya kwake. Baibolo likuti: “Munthu wakuchenjera wakuchita vinthu mwamahara, kweni chindere chikuvumbura uchindere wake.” (Zintharika 13:16) Pambere mundambe kuchita maseŵera, ghanaghaniranipo dankha kofya kwake. Jifumbani kuti, ‘Kasi para ningachita maseŵera agha ningachita ngozi mwakuti nigapwetekeka panji kufwa?’—Fundo ya mu Baibolo: Zintharika 14:15.

Sankhani ŵabwezi awo ŵakuchindika umoyo. Ŵabwezi ŵanadi ŵangamuchiskani yayi kuchita vinthu ivyo vingaŵika umoyo winu pangozi. Larissa wakati: “Ŵabwezi ŵawemi ŵakanovwira chomene kuchita vinthu mwamahara. Nati nasintha ŵabwezi, umoyo wane nawo ukasintha.”—Fundo ya mu Baibolo: Zintharika 13:20.

Jifumbani kuti, ‘Kasi para ningachita maseŵera agha ningachita ngozi mwakuti nigapwetekeka panji kufwa?’

Kondwani na maluso ghinu kwambura kuŵika umoyo pangozi. Buku linyake likati: “Para munthu wakukura wakusambira kuŵa na fundo izo wakwendera na kujiŵikira mphaka.” (Adolescent Risk Behaviors) Namwe mungajiŵikira mphaka kwambura kuŵika umoyo winu pangozi.

Mujichindikenge. Kuti ŵanthu ŵakuchindike vikuthemba pa maseŵera agho ukuchita yayi, kweni umo ukuchitira para wasangana na masuzgo. Larissa wakati: “Kuchita maseŵera ghakofya chikaŵa chimoza mwa vinthu ivyo vikatenge vinangenge umoyo wane. Nimanyenge mphanyi nkhakana kuchitako vinthu ivi.”

Fundo yikuru: M’malo mwakuchita maseŵera ghakuŵika umoyo pangozi, ntchiwemi kusankha vyakusanguluska mwamahara.—Fundo ya mu Baibolo: Zintharika 15:24.

a Mazina ghanyake mu nkhani iyi ghasintha.

MALEMBA AGHO GHANGAMOVWIRANI

  • “Wakuchenjera wakulanguruka pa mendero ghake ghose.”—Zintharika 14:15.

  • “Uyo wakwenda na ŵavinjeru waŵenge wavinjeru.”—Zintharika 13:20.

  • “Nthowa ya umoyo yikumutolera munthu wamahara pachanya, kuti yimuwezgeko kusi ku Dindi.”—Zintharika 15:24.

Peter

PETER wakati:

“Maseŵera ghanyake ghakumanyikwirathu kuti ngakofya. Nakuti palije uyo wangatemwa kuti wapendere.”

Rio

RIO wakati:

“Usange ŵabwezi ŵako ŵamuchita vinthu ivyo iwe undakhumbe, ipo chingaŵa chiwemi kuleka kulutako. Kweni para waluta, vikuŵa vyakusuzga kukana kuchita ivyo ŵanyako ŵakuchita.”

    Mabuku gha Chitumbuka (1982-2023)
    Fumani
    Njirani
    • Chitumbuka
    • Tumizgani
    • Ivyo Mukukhumba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malango
    • Phangano
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Njirani
    Tumizgani