Kʼalal mi kʼot ta atojolal li «cʼusitic tsots ta xvul ta loqʼuele»
XI CHAT yoʼonton Ernesto ti mas xa ta 70 sjabilale: «Kʼuxik xa noʼox tajek skotol jbekʼtal».a (Kʼelo li tsʼib ta yok vune.) ¿Mi oy jech xavaʼi aba kʼuchaʼal taje? Mi yantik xa cha-ipaj xchiʼuk chakʼunib ta skoj li amalubele, ta anil chavaʼibe smelolal li kʼusi chal Eclesiastés kapitulo 12. Li ta versikulo 1 chal ti kʼalal chijmalube chkʼot ta jtojolaltik «ti cʼusitic tsots ta xvul ta loqʼuele» o «li chopol orae» (Xchʼul Cʼop Jtotic Dios, ta skʼop Chenalhó). Akʼo mi jech, xuʼ junuk noʼox me avoʼonton. Akʼo mi malubemot xa, xuʼ jun noʼox avoʼonton chatun ta stojolal li Jeovae.
TSATSUBTASIK-O LI XCHʼUNEL AVOʼONTONIKE
Uni ermanoetik ti malubemoxuk xae, xuʼ xata spatobil avoʼontonik ti mu atukikuk noʼox oyoxuke. Ep yajtuneltak Dios ta voʼnee jech laj yil svokolik ek kʼalal la sta sjabilalik kʼuchaʼal voʼoxuke. Li Isaak, Jakob xchiʼuk Ahiase (Ahíya) mu xaʼox xilik osil (Génesis 27:1; 48:10; 1 Reyes 14:4). Li ajvalil Davide mu xkʼixnaj laj yaʼi (1 Reyes 1:1). Xi laj yal kʼu yelan chaʼi sba li Barzilaie: «Mu xa xuʼ chcal me mu, me muc muuc. Jech noxtoc mu xa xcaʼay lec cʼalal chqʼuejinic li vinic antsetique» (2 Samuel 19:32-35). Jech li Abraan xchiʼuk li Noemie cham li snup xchiʼilike (Génesis 23:1, 2; Rut 1:3, 12).
¿Kʼusi koltaatik sventa tukʼ xakʼ sbaik ta stojolal Dios xchiʼuk ti junuk noʼox yoʼontonike? Li Abraane «itsatsub lec yoʼnton» ta sventa ti j-echʼel la xchʼun li kʼusi albat yuʼun Diose (Romanos 4:19, 20). Jech li voʼoxuk eke, skʼan lek tsots li xchʼunel avoʼontonike, pe li xchʼunel koʼontontike maʼuk ta jtatik ta skoj li jabilaltike, li kʼusitik xijtojob spasele o ti kʼu kelantike. Jech kʼuchaʼal li moltotil Jakobe, akʼo mi ip xaʼox chaʼi, makem xa sat xchiʼuk puchʼul xa noʼox ta stem, la xchʼun-o li kʼusitik yaloj tspas Diose (Génesis 48:1-4, 10; Evreos 11:21). Li avie ep buchʼutik jech tspasik ek akʼo mi oy svokolik. Jech kʼuchaʼal Inés ti oy xa 93 sjabilale, chkʼunibtasbat xchʼuxuviltak ta skoj li xchamele. Xi chal akʼo mi jech svokol taje: «Sventa tsotsuk noʼox li spatobil koʼontone, jujun kʼakʼal ta jnop ta sventa li Paraisoe. Li jujun kʼakʼal ch-echʼe jaʼ jun matanal chkaʼi ti chakʼbun li Jeovae». ¡Toj lek ti jech xmuyubaj noʼox li ermanae!
Sventa stsatsub li xchʼunel avoʼontonike skʼan xapasik orasion, xachan Avivliaik xchiʼuk skʼan xabatik li ta tsobajeletike. Jech kʼuchaʼal li j-alkʼop Daniele «oxib velta ta cʼacʼal» tspas orasion xchiʼuk muʼyuk laj yikta xchanel li Skʼop Diose (Daniel 6:10; 9:2). Akʼo mi meʼon yijil ants xaʼox li Anae, ‹muʼyuk bu yikta sba chbat ta templo› (Lukas 2:36, 37). Jaʼ mas xamuyubajik yuʼun mi labatik li ta tsobajeletike xchiʼuk mi laj avakʼ aloʼilike, jech chkʼot ta pasel xtok ta stojolal li buchʼutik chaʼiboxuk aloʼilike. Mu me xchʼay xavaʼiik ti ep tajek sbalil chil Jeova li a-orasionike akʼo mi mu xa epuk tajek spas avuʼunik li ta yabteltake (Proverbios 15:8).
Patbeik yoʼonton li yantike
Pe, ¿kʼusi xuʼ xapasik mi toj tsots chavaʼiik o mu xa xuʼ avuʼunik skʼelel li vunetike o ti xabatik li ta Salon sventa Tsobobbaile? Kʼalal jech taje jaʼ lek akʼo ta avoʼontonik li kʼusi xuʼ to spas avuʼunike. Jech kʼuchaʼal mi mu xa xuʼ xakʼotik li ta salone, xuʼ xachikintaik ta telefono li kʼusitik ch-echʼ ta tsobajeletike. Isabel, ti mu xa xil lek osil xchiʼuk ti 79 xa sjabilale, chchapan-o sba xchiʼuk jlik revista ti solel mukʼtik sletraile, jaʼ chkoltaat yuʼun jun ermano ti ch-ichʼbat talel li vun taje.
Li voʼoxuke xuʼ van mas xa xokoloxuk, jaʼ yuʼun, ¿kʼu yuʼun mu xachikintaik li Vivliae, li vunetike, li audiodramaetike o li mantaletike? Kʼopono batel ta telefono li avermanotake, loʼilajanik ta sventa kʼusi lek la achan ta Vivlia; mi jech la apasike ‹koʼol chatsatsubtasbe aba avoʼontonik› (Romanos 1:11, 12).
MU ME XAVIKTAIK XCHOLEL MANTAL
Mu me xaviktaik xcholel mantal
Xi chal Cristina ti mas xa ta 80 sjabilale: «Li kʼusi toj vokol ta skoj ti yijun xae jaʼ ti mu xa jechuk xuʼ jpas kʼuchaʼal li ta jtsebale». Mi oy jech chavaʼi abaik eke, ¿kʼusi xuʼ xapasik sventa mu xa-ipajik ta at-oʼonton? Peter, ti oy xa ta 75 sjabilale, chal kʼusi stakʼ pasel: «Skʼan junuk noʼox avoʼontonik. Mu xa jaʼuk xanopilanik li kʼusi mu spas avuʼunike, jaʼ lek akʼik persa spasel li kʼusi xuʼ to xapasike».
Pe, ¿kʼusitik xuʼ xapasik sventa xacholik-o mantal akʼo mi yijoxuk xa tajek o oy xa ep ajabilalike? Li ermana Heidie mu xa xuʼ xchol mantal ta naetik, yuʼun jutuk xa mu sta 90 sjabilal. ¿Kʼusi la spas? Lik xchan stunesel komputadora sventa stsʼiba kartaetik. Jlom ermanoetik ti malubemik xae, jaʼo chcholik mantal kʼalal chbat chotiikuk ta jun parke o kʼalal te oyik ta jun skotleb karoe. Li buchʼutik nakalik ta snailal li buchʼutik oy xa sjabilalike xuʼ xcholbeik mantal li buchʼutik te ch-abtejike xchiʼuk li yantik buchʼutik yijik ti te nakalike.
Akʼik ta ilel slekil avoʼontonik
Akʼo mi mol xaʼox tajek li ajvalil Davide, ep to kʼusitik la spas ta stojolal Jeova. Laj yakʼ stakʼin xchiʼuk la xchapan ti kʼu yelan skʼan xichʼ vaʼanel li temploe (1 Crónicas 28:11–29:5). Jech, li voʼoxuk eke xuʼ xakoltavanik-o ti bu kʼalal xuʼ avuʼunik sventa xpuk-o batel li cholmantale. ¿Kʼusi stakʼ xapasik? Patbeik yoʼonton li prekursoretike xchiʼuk li yan ermanoetik ta atsobobbailik ti oy tajek ta yoʼontonik xcholel mantale. Xuʼ van xavakʼbeik junuk yuni motonik, xavikʼik ta veʼel o chiʼinik ta loʼil sventa xapatbeik yoʼontonik. Yan kʼusi xuʼ xapasike, jaʼ ti xakʼanbeik Jeova ti akʼo xchabi li kerem tsebetike, li utsʼ alaliletike, li buchʼutik chtunik ta tsʼakal ora ta stojolal Jeovae, ti buchʼutik ipike xchiʼuk li buchʼutik tsots ch-abtejik ta slumal Jeovae.
Uni ermanoetik, li voʼoxuke ichʼbiloxuk tajek ta venta xchiʼuk li avabtelik ta stojolal Jeovae. Li Jtotik ta vinajele muʼyuk me tspʼajoxuk, yuʼun skʼanojoxuk tajek xchiʼuk toj echʼ xa noʼox baloxuk chil (Salmo 71:9). Mu xa jaluk skʼan ti mu xa bu chijmalubutik akʼo mi x-echʼ li jabiletike. Lek xa noʼox tsots kipaltik, mu xa bu chij-ipaj xchiʼuk sbatel xa noʼox osil chijtun ta stojolal li Jeovae.
a Jlom biiletike jelbil.