Jpatbetik yoʼonton li buchʼutik yichʼojik ilbajinele (Slajeb xchanobil ti xcholet la jchantike)

1, 2. 1) ¿Mi chtun kuʼuntik ti oyuk buchʼu spat koʼontontike xchiʼuk mi xuʼ kuʼuntik spatbel yoʼonton li yantike? Albo junuk skʼelobil. 2) ¿Kʼusi vokolil tsnuptanik junantik ololetike?

STALEL onoʼox ti jkotoltik chtun kuʼuntik ti oyuk buchʼu spat koʼontontike xchiʼuk ti xuʼ kuʼuntik spatbel yoʼonton li yantike. Kalbetik junuk skʼelobil. Kʼalal chbalchʼuj junuk olol ti chtajine xchiʼuk ti tsjos sjol yakane, x-okʼolet xa batel ta anil ta stojolal li stot o smeʼe. Li stot smeʼe mu xpoxtaj yuʼunik ta anil li syayijemale, pe xuʼ spatbeik yoʼonton o xchʼanubtasik. Tsjakʼbeik kʼuxi la syayijes sba, tskusbeik yaʼlel sat, tsmeyik, lek tskʼoponik xchiʼuk xuʼ van xpixbeik li syayijemale. Vaʼun, li uni olole chlik chʼaniuk xchiʼuk xuʼ van xbat tajinuk yan velta xtok. Mi jelav kʼuuk sjalile, chpoxtaj li syayijemale.

² Pe oy kʼusi mas to ch-akʼbat svokol li uni ololetike. ¿Kʼusi jaʼ? Yuʼun junantike chlajik ta ilbajinel xchiʼuk xuʼ van oy jayibuk jabil jech tsnuptanik. Mu ventauk jayib velta ti jech tsnuptanike, pe toj echʼ noʼox ep ch-akʼbat svokol li uni ololetike. Bateltike chvinaj li buchʼu ilbajinvane xchiʼuk chichʼ chapanel, pe oy junantike kolem chkomik. Akʼo mi chichʼ chapanel ta anil li buchʼu jech tspase, pe li buchʼu laj ta ilbajinele jech-o chopol chaʼi sba akʼo mi staoj xa ox svaʼlejal.

3. 1) Jech kʼuchaʼal chal ta 2 Korintios 1:3 xchiʼuk 4, ¿kʼusi oy ta yoʼonton Jeova ta stojolal li xchijtake? 2) ¿Kʼusitik sjakʼobiltak ta jsabetik batel stakʼobil?

³ ¿Kʼusi xuʼ xkoltaat li jun yajtsʼaklom Kristo ti yichʼoj ilbajinel ta sbikʼtal xchiʼuk ti jech-o chopol chaʼi sbae? (Kʼelo 2 Korintios 1:3, 4). Jamal xvinaj ti oy ta yoʼonton Jeova ti xichʼ patbel yoʼonton li yuni chijtake xchiʼuk ti xichʼik kʼanele. Jtakʼtik batel li oxib sjakʼobiltak liʼe: ¿Kʼu yuʼun skʼan patbel yoʼontonik li buchʼutik lajemik ta ilbajinele? ¿Buchʼutik xuʼ spatik oʼontonal? Xchiʼuk ¿kʼusi xuʼ jpastik sventa jpatbetik yoʼontonike?

¿KʼU YUʼUN SKʼAN PATBEL YOʼONTONIK?

4, 5. 1) ¿Kʼu yuʼun skʼan teuk ta joltik ti mu xkoʼolajik li kʼoxetik xchiʼuk li mukʼta krixchanoetike? 2) Kʼalal chichʼ ilbajinel junuk olole, ¿mi tspat to yoʼonton ta stojolal yantik?

⁴ Junantik li buchʼutik lajemik ta ilbajinel ta sbikʼtalike jech-o tskʼanik patbel yoʼontonik akʼo mi jelavem xa jayibuk jabil. ¿Kʼu yuʼun? Sventa xkaʼibetik smelolale, jvules ta joltik ti mu xkoʼolajik li kʼoxetik xchiʼuk li mukʼta krixchanoetike. Jaʼ yuʼun, jutuk mu skotoluk velta jelel kʼu yelan chaʼi sbaik li buchʼutik ta sbikʼtal chlajik ta ilbajinele xchiʼuk li buchʼutik mukʼtik xa chlajik ta ilbajinele. Jkʼeltik batel kʼu yuʼun.

⁵ Li ololetike nopem xaʼiik ti tspat yoʼontonik ta stojolal li buchʼu tstsʼitesatike xchiʼuk li buchʼu chchabiatike. Kʼalal jech tspasike, jun yoʼonton chaʼi sbaik xchiʼuk chlik spat yoʼontonik ta stojolal li buchʼu ch-akʼbat yilik ti kʼanbilike (Sal. 22:9). Kʼux ta alel, pe li buchʼutik ch-ilbajinvanike ep ta velta jaʼik noʼox li yutsʼ yalalik ti nopol xil sbaike o li buchʼutik lek skʼopon sbaik xchiʼuk yutsʼ yalale xchiʼuk te noʼox ta snaik chlajik ta ilbajinel. Kʼalal jaʼ ch-ilbajinat yuʼun jun krixchano ti spatoj yoʼonton ta stojolale, li uni olole xuʼ van mu xa spat yoʼonton ta stojolal li yantike akʼo mi xjelav jayibuk jabil.

6. ¿Kʼu yuʼun toj echʼ xa noʼox chopol xchiʼuk chlajesvan li yilbajinel olole?

⁶ Li ololetike mu to xuʼ xchabi sba stukik, jech xtok li yilbajinel olole toj chopol xchiʼuk chlajesvan. Li kʼoxetike toj tsots chil svokolik kʼalal chichʼik sujel sventa xchiʼinvanik ta vayele, ¿kʼu yuʼun? Yuʼun muʼyuk to chapal sbekʼtalik, snopbenik, muʼyuk to snopojbeik skʼoplal ta sventa li nupunele xchiʼuk li chiʼinejbail ta vayele. Pe kʼalal chlajik ta ilbajinele muʼyuk xa lek kʼusi tsnopik ta sventa li chiʼinejbail ta vayele, mu xa spat yoʼonton ta stojolal stukik o kʼalal chnopaj ta stojolalik junuk krixchanoe.

7. 1) ¿Kʼu yuʼun mu vokoluk chaʼi tsloʼla jun olol li j-ilbajinvaneje, xchiʼuk kʼuxi van tspas yuʼun? 2) ¿Kʼusi chkʼot ta pasel ta skoj li kʼusi jecheʼ chichʼ albel li jun olole?

⁷ Li ololetike mu to xtojobik lek snopel, mu to snaʼ xrasonajik xchiʼuk mu to snaʼik spʼajel li kʼusi chopole (1 Kor. 13:11). Jaʼ yuʼun, toj kʼun chaʼi sloʼlael junuk olol li j-ilbajinvaneje. Chalbe jutbil kʼopetik ti chakʼbe-o svokole, xuʼ van xi chalbee: «Voʼot me ta amul ti laj avichʼ ilbajinele», «mu me xavalbe yantik li kʼusi kʼot ta pasele» o «muʼyuk buchʼu chchʼunbot mi laj aval batel li kʼusi kʼot ta pasele». O xuʼ van xi chalbee: «Kʼalal chchiʼin sbaik ta vayel li jun mukʼta krixchano xchiʼuk jun olole, jaʼ svinajeb ti skʼanoj sbaike». ¿Kʼusi chkʼot ta pasel? Jaʼ ti persa chjelav jayibuk jabil yoʼ xaʼibe smelolal ti mu meleluk li kʼusi laj yichʼ albele. Kʼalal chchʼi talel li olole xuʼ van snop ti muʼyuk xa buchʼu lek chil sba xchiʼuke, ti mu kʼusi xtun-oe xchiʼuk ti mu sta-o ti xichʼ tsakel ta venta o ti xichʼ kʼuxubinele.

8. Li buchʼutik staoj svokolike, ¿kʼu yuʼun xuʼ jchʼuntik ti chpatbat yoʼontonik yuʼun li Jeovae?

⁸ Li kʼusi laj xa jchantike, chakʼ kiltik ti toj jal chil svokolik li buchʼutik chlajik ta ilbajinele xchiʼuk jaʼ jun mulil ti mu xa noʼox albajuk xchopolile. Li avie, chkakʼtik lek venta ti kuxulutik xa ta slajebal kʼakʼale yuʼun toj ep buchʼutik chlajik ta ilbajinel, ta yepal li krixchanoetike muʼyuk xa tskʼan sbaik «kʼuchaʼal stalel onoʼox jeche» xchiʼuk «yantik sok batel li viniketik ti toj chopolike xchiʼuk li jloʼlavanej viniketike» (2 Tim. 3:1-5, 13). Toj echʼ xa noʼox chopolik li spetsʼtak Satanase xchiʼuk chopol ta kʼelel ti jaʼ tspasbeik kʼusi tskʼan yoʼonton pukuj li krixchanoetike. Pe jnaʼojtik lek ti jaʼ mas tsots yip li Jeovae ti jaʼ mu sta li Satanas xchiʼuk li krixchanoetik ti jaʼ tspasbeik kʼusi tskʼan yoʼonton li kajkontratike. Maʼuk noʼox, yuʼun li Diose xojtikinbe lek spetsʼtak li Satanase. Xuʼ jpat koʼontontik ti yiloj Jeova li kʼusi kʼux chkaʼitike xchiʼuk ti xuʼ spat koʼontontike. Xijmuyubaj tajek ti jaʼ chijtun ta stojolal «li Dios ti tspat koʼontontik ta skotole, ti tspat koʼontontik ta skotol prevaetik ta jnuptantike, sventa jpatbetik yoʼonton ek li buchʼu chil kʼusiuk noʼox prevaile, jaʼ ta jpatbetik-o yoʼonton li spatobil oʼontonal laj yakʼbutik Diose» (2 Kor. 1:3, 4). Pe ¿buchʼu van tstunes Jeova sventa spat koʼontontike?

¿BUCHʼUTIK XUʼ SPATIK OʼONTONAL?

9. Jech kʼuchaʼal la stsʼiba li ajvalil David ta Salmo 27:10, ¿kʼusi tspas Jeova ta stojolal li buchʼutik tenbil yuʼun yutsʼ yalalike?

⁹ Li buchʼutik muʼyuk chabiatik yuʼun stot smeʼik sventa mu xlajik ta ilbajinele o li ololetik ti ilbajinatik yuʼun li buchʼu xojtikinik leke mas to skʼan patbel yoʼontonik. Li ajvalil Davide snaʼoj lek ti jaʼ noʼox Jeova xuʼ spat koʼontontike (kʼelo Salmo 27:10). Xchʼunoj lek ti ta slekil yoʼonton Jeova chchabi li buchʼutik tenbil yuʼun yutsʼ yalalike. ¿Kʼuxi chut li Diose? Jaʼ tstunes li yajtuneltake. Yuʼun jaʼ kutsʼ kalaltik li ermanoetik ta tsobobbaile. Xi laj yal li Jesuse: «Li buchʼu tspas li kʼusi tskʼan yoʼonton Jtot ta vinajele jaʼ jmeʼ, jaʼ jbankil kitsʼinabtak, jaʼ jvixobtak xchiʼuk kixleltak» (Mat. 12:48-50).

10. ¿Kʼu yelan laj yalbe skʼoplal Pablo li yabtel tspas kʼuchaʼal mol ta tsobobbaile?

¹⁰ Kalbetik junuk skʼelobil ti kʼuxi xvinaj ti kutsʼ kalal jbatik li ta tsobobbaile. Li jtakbol Pabloe jaʼ jun slekil kʼelobil kuʼuntik, yuʼun baxbol tajek la spas yabtel kʼuchaʼal mol ta tsobobbail xchiʼuk tukʼ laj yakʼ sba. Xi akʼbat snaʼ yuʼun Dios sventa xalbe li yajtsʼaklomtak Kristoe: «Chanik li kʼusi ta jpase, jech kʼuchaʼal ta jchanbe li Kristoe» (1 Kor. 11:1). Jun veltae, xi laj yalbe skʼoplal li yabtel kʼuchaʼal mol ta tsobobbaile: «Lek noʼox koʼontonkutik ta atojolalik jech kʼuchaʼal lek chkʼuxubin kʼalal tstsʼites yalab li jun meʼile» (1 Tes. 2:7). Kʼalal tstunesik Vivlia li moletik avie, jaʼ jech ta slekil yutsil yoʼonton tskʼoponik li buchʼutik skʼan patbel yoʼontonike.

11. ¿Kʼuxi jnaʼojtik ti maʼuk noʼox xuʼ spatik oʼontonal li moletike?

¹¹ Maʼuk noʼox me li moletik xuʼ spatbeik yoʼonton li buchʼutik lajemik ta ilbajinele. Jkotoltik oy ta jbatik xchʼunel li mantal liʼe: «Jech-o me xapatbe aba avoʼontonik ta jujuntal» (1 Tes. 4:18). Li ermanaetik ti yijik ta mantale xuʼ skoltaik yan ermanaetik ti skʼan patbel yoʼontonike. Li Jeovae chichʼ koʼoltasel kʼuchaʼal jun meʼil ti tspatbe yoʼonton li yalabe (Is. 66:13). Jech xtok, li Vivliae chalbe skʼoplal antsetik ti la spatbeik yoʼonton li buchʼutik tsvul yoʼontonike (Job 42:11). Li Jeovae toj lek chil li ermanaetik ti tskoltaik yan ermanaetik ti oy kʼusi tsvul-o yoʼontonike. Bakʼintike, li moletike xuʼ sjakʼbeik junuk ermana ti yij ta mantal mi xuʼ yuʼun tskolta yan ermana ti yakal chil svokole.b

¿KʼUXI XUʼ JPATIK OʼONTONAL?

12. ¿Kʼu yuʼun skʼan xkichʼ jpʼijiltik kʼalal ta jkoltatik junuk ermano o ermanae?

¹² Pe skʼan me xkichʼ jpʼijiltik kʼalal ta jkoltatik junuk ermano o ermanae, yuʼun skʼan mu jakʼbetik li kʼusitik xuʼ van mu skʼan xalbeik skʼoplale (1 Tes. 4:11). ¿Kʼusi xuʼ jpastik ta stojolal li buchʼutik chtun yuʼunik xchiʼuk tskʼan patbel yoʼontonike? Kalbetik skʼoplal voʼob beiltasel ta Vivlia.

13. 1) Jech kʼuchaʼal chal 1 Reyes 19:5 kʼalal ta 8, ¿kʼusi la spas ta stojolal Elias li yaj-anjel Jeovae? 2) ¿Kʼuxi xuʼ jchanbetik li kʼusi la spas li anjele?

¹³ Oyuk kʼusi jpastik ta stojolalik. Jun veltae, li j-alkʼop Eliase jatav batel ta skoj ti chichʼ ox milele. Kʼalal jech la snuptane, la svul tajek yoʼonton xchiʼuk laj yal ti jaʼ mas lek ti xchame. Pe li Jeovae la stakbe batel jun tsatsal anjel sventa spatbe yoʼonton. Li anjel taje la yakʼbe kʼixin veʼlil slajes li j-alkʼope (kʼelo 1 Reyes 19:5-8). ¿Kʼusi chakʼ jchantik li loʼil taje? Jaʼ ti xuʼ jkoltatik junuk ermano ti chil svokole akʼo mi jsetʼ juteb noʼox li kʼusi ta jpastik ta stojolale. Jech kʼuchaʼal ti xkakʼbetik sveʼelik, ti oyuk kʼusi jkʼelanbetik jutebuke o ti jtsʼibabetik jlikuk vune. Kʼalal jech ta jpastike te chakʼik venta ti jkʼanojtik xchiʼuk ti oy ta koʼontontike. Xuʼ jech jpastik mi vokol chkaʼitik sjakʼbel junuk ermano ti kʼu yelan chaʼi sbae.

14. ¿Kʼusi to yan chakʼ jchantik li sloʼilal Eliase?

¹⁴ Junuk yoʼonton xaʼi sba kuʼuntik li buchʼu lajem ta ilbajinele. Kalbetik skʼoplal yan velta li Eliase. Li Jeovae ta skʼelobil juʼelal laj yakʼbe yipal li yaj-alkʼop sventa xkuch batel yuʼun xanbal kʼalal to ta vits Orebe, li ta vits taje jaʼ toʼox te la spas jun trato xchiʼuk steklumal li Jeova leʼ xa ta sjayibal sigloe. Li Eliase xuʼ van jun xa yoʼonton laj yaʼi sba kʼalal kʼot li ta namal osil taje, yuʼun nom xa kom li buchʼutik tskʼan chmilate. ¿Kʼusi to chakʼ jchantik li loʼile? Mi ta jkʼan ta jkoltatik li buchʼutik lajemik ta ilbajinele, skʼan jkʼeltik ti junuk yoʼonton xaʼi sba kuʼuntike. Kalbetik junuk skʼelobil. Li moletike skʼan xaʼibeik smelolal ti jelel kʼu yelan chaʼi sbaik li buchʼutik lajemik ta ilbajinele. Xuʼ van jun ermanae mas jun yoʼonton chaʼi sba kʼalal te chichʼ chiʼinel ta loʼil ta sna xchiʼuk ti chuchʼik junuk vaso kafe o yan kʼusie, jaʼuk li yantike mas van lek chaʼiik ti jaʼuk te xichʼik chiʼinel ta loʼil li ta Salon sventa Tsobobbaile.

15, 16. ¿Kʼusi smakojbe skʼoplal ti jnaʼtik xchikintaele?

¹⁵ Jnaʼtikuk xchikintael. Xi jamal chalbutik li Vivliae: «Skʼan me akotolikuk oyuk ta avoʼontonik xchikintael, nopik me lek kʼalal chakʼopojike» (Sant. 1:19). ¿Mi xanaʼ xachikinta lek kʼalal oy kʼusi chavichʼ albele? Xuʼ van ta jnoptik ti yakal xa ta jchikintatik mi tsʼijilutik noʼoxe, mi ta jkʼeltik li buchʼu chkʼopoje xchiʼuk mi mu kʼusi chkalbetike. Pe oy to kʼusi smakojbe skʼoplal ti lek jnaʼtik xchikintaele. Jkʼeltik kʼusi la spas Jeova ta stojolal li Eliase. Li Diose lek tsʼetel xchikin kʼalal laj yal Elias li kʼusitik tsvul-o yoʼontone. Laj yakʼ venta ti chiʼ tajek li yaj-alkʼope, ti stuk chaʼi sbae xchiʼuk ti muʼyuk sbalil chaʼi li kʼusitik spasojane. Li Jeovae ta slekil yoʼonton la skolta ta jujutos li kʼusi tsvul-o yoʼontone. Li kʼusi la spase laj yakʼ ta ilel ti laj yaʼi skotol li kʼusi albate (1 Rey. 19:9-11, 15-18).

¹⁶ ¿Kʼuxi xuʼ xkakʼbetik yil ti jkʼanojtik xchiʼuk ti kʼux ta koʼontontik li buchʼu lajem ta ilbajinel kʼalal chijloʼilaj xchiʼuke? Jaʼ ti jnoptik lek li kʼusi chkalbetik yoʼ xakʼ venta ti oy ta koʼontontike. Xuʼ van xi xkalbetike: «Chopol tajek chkaʼi li kʼusi laj anuptane. Muʼyuk lek ti jech xichʼ pasbel junuk olole». Jech xtok, xuʼ van xkalbetik ti akʼo xchapbutik lek smelolal li kʼusi yakal chal sventa xkakʼtik venta mi jaʼ jech yakal chkaʼitik li kʼusi chalbutike o xuʼ xi jakʼbetike: «Kʼalal xi laj avale, laj kaʼi ti..., ¿mi jaʼ jech li kʼusi laj kaʼie?». Kʼalal jech chkalbetike, chakʼ venta ti yakal ta jchikintatik lek li kʼusi chalbutike xchiʼuk ti oy ta koʼontontik yaʼibel smelolal ti kʼu yelan chaʼi sbae (1 Kor. 13:4, 7).

17. ¿Kʼu yuʼun skʼan oyuk smalael kuʼuntik xchiʼuk ti jnoptik lek kʼalal chijkʼopoje?

¹⁷ Skʼan xkichʼ jpʼijiltik kʼalal chijkʼopoje xchiʼuk skʼan oyuk smalael kuʼuntik. Mu me jtuchʼbetik ta be sloʼil jun krixchano sventa xkakʼbetik ta anil junuk tojobtasel o ti xkalbetik ti muʼyuk lek li kʼusi chale. Li Eliase la sjam yoʼonton ta stojolal li Jeovae xchiʼuk laj yalbe ta jamal li kʼusitik tsvul-o yoʼontone. Li Jeovae la stsatsubtasbe xchʼunel yoʼonton li yaj-alkʼope, akʼo mi jech, lik xchaʼal yan velta ti kʼu yelan chaʼi sbae (1 Rey. 19:9, 10, 13, 14). ¿Kʼusi chakʼ jchantik taje? Jaʼ ti xuʼ van ep ta velta chchapbutik kʼu yelan chaʼi sbaik li buchʼutik tsvul yoʼontonike. Jchanbetik stalelal Jeova mi oy buchʼu jech chkiltike, skʼan oyuk smalael kuʼuntik kʼalal chloʼilajike. Mu aniluk xkalbetik li kʼusi xuʼ spasike, jaʼ lek kakʼbetik yilik ti kʼux ta koʼontontike xchiʼuk ti jkʼanojtike (1 Ped. 3:8).

18. ¿Kʼu yelan skʼan jpastik orasion mi ta jkʼan ta jpatik oʼontonale?

¹⁸ Ta sjunuluk koʼontontik jpastik orasion xchiʼuk li buchʼu chil svokole. Li buchʼu chat yoʼontone mu xa van spas yuʼun orasion xchiʼuk mu xa sta-o chaʼi ti skʼopon Jeovae. Mi ta jkʼan ta jkoltatike, jchiʼintik ta spasel orasion xchiʼuk jtabetik ta albel li sbie. Kalbetik Jeova ti jkʼanojtik tajek li buchʼu chil svokole xchiʼuk ti jaʼ jech chkʼanvanik ek li ermanoetik ta tsobobbaile. Jkʼanbetik vokol xtok ti akʼo skolta li yuni chij sventa junuk noʼox yoʼontone. Kʼalal jech ta jpastik orasione, xuʼ me spat oʼontonal (Sant. 5:16).

19. ¿Kʼusi tskoltautik sventa jchapan jbatik ta spatbel yoʼonton li yantike?

¹⁹ Jaʼuk xkaltik li kʼusi tspat oʼontonal xchiʼuk chpoxtavane. Jnoptik lek li kʼusi chkaltike, yuʼun xuʼ me xyayijesvan mi kʼusuk noʼox jvovil altike. Pe mi lek chijkʼopoje xuʼ xkʼot kʼuchaʼal poxil ta stojolal li yantike (Prov. 12:18). Jech oxal, kalbetik Jeova ti akʼo skoltautik sventa jaʼuk xkaltik li kʼopetik ti chpoxtavane xchiʼuk ti junuk-o yoʼonton xaʼi sba li buchʼu yayijem yoʼontone. Jaʼ noʼox ta Vivlia xuʼ jtatik li kʼopetik ti chpoxtavane, yuʼun jnaʼojtik ti jaʼ te likem talel ta stojolal li Jeovae (Evr. 4:12).

20. ¿Kʼusi van xuʼ xlik snopik li buchʼutik lajemik ta ilbajinele, xchiʼuk kʼusi skʼan jvulesbetik ta sjolik?

²⁰ Ta skoj ti oy buchʼutik lajemik ta ilbajinel ta sbikʼtalike, xuʼ van stikʼoj ta yoʼontonik ti muʼyuk xa buchʼu lek chil sba xchiʼukike, ti muʼyuk bu kʼanbilike xchiʼuk ti mu sta-o xichʼik kʼuxubinele. Toj echʼ xa noʼox chopol li kʼusi jecheʼ chlik snopike. Jaʼ yuʼun, kakʼbetik yilik ta Vivlia xchiʼuk jvulesbetik ta sjolik ti toj ep sbalil ch-ilatik yuʼun li Jeovae (kʼelo li rekuadro «Tekstoetik ti tspat oʼontonale»). Jvules ta joltik ti la stak batel jun yaj-anjel Jeova ta stojolal li j-alkʼop Daniel kʼalal mu xa xuʼ chaʼie xchiʼuk ti chat tajek yoʼontone. Ti jech la spase, jaʼ sventa xakʼ venta Daniel ti kʼanbil yuʼun li Jeovae xchiʼuk ti ep sbalil ch-ilate (Dan. 10:2, 11, 19). Jaʼ me jech chil Jeova li ermanoetik ti lajem chaʼi sbaik eke.

21. 1) ¿Kʼusi chkʼot ta stojolal li j-ilbajinvanejetik ti mu sutes yoʼontonike? 2) ¿Kʼusi skʼan xkakʼ ta koʼontontik spasel yoʼ to ta jmalatik chkʼot ta pasel taje?

²¹ Kʼalal ta jpatbetik yoʼonton li yantike, ta jvulesbetik ta sjolik ti kʼanbilik yuʼun li Jeovae xchiʼuk ti tukʼ kʼusi snaʼ spas li Diose. Chajal ta sat skotol kʼalal oy buchʼu ch-ilbajinvane xchiʼuk jaʼ chakʼbe stoj smul li j-ilbajinvanejetik ti mu sutes yoʼontonike (Núm. 14:18). Jech xtok, tspat tajek koʼontontik ti chpoxtabe syayijemal ta sbatel osil li buchʼutik akʼbil svokolik yuʼun li Satanas xchiʼuk sbalumile. Pe yoʼ to ta jmalatik chkʼot ta pasel skotol taje, kakʼtik persa ti bu kʼalal xuʼ kuʼuntik yoʼ jkʼantik li buchʼutik lajemik ta ilbajinele. Jutuk xa skʼan sventa xchʼay batel ta j-echʼel xkʼuxul li kʼusi snuptanojike (Is. 65:17).