¿Buchʼutik jaʼik li jnefilimetike?
Ti kʼu yelan tstakʼ li Vivliae
Li nefilimetike jaʼik natil krixchanoetik ti toj chopolike xchiʼuk ti toj echʼ xa noʼox tsotsike. Jaʼik xnichʼnab chopol anjeletik ti laj yikʼik antsetik li ta skʼakʼalil Noee.a
Xi chal li loʼil ta Vivliae: «Li xnichʼnabtak melel Diose lik yakʼik venta ti kʼupil sba li tsebetike» (Jenesis 6:2). «Li xnichʼnabtak melel Diose» jaʼik toʼox anjeletik ti la stoy sbaik ta stojolale. «Laj yiktaik ti bu jun toʼox yutsil» akʼatik ta vinajele. Jech xtok, laj yichʼ sbekʼtalik xchiʼuk laj yikʼik skotol li antsetik ti la stʼujike (Jenesis 6:2; Judas 6).
Ta skoj taje, ayan xnichʼnabik ti mu kʼusi xkoʼolaj-o jeche (Jenesis 6:4). Li jnefilimetike jaʼik natil krixchanoetik ti tsibtasik li yantike xchiʼuk noj yuʼunik ta choplejal li balumile (Jenesis 6:13). Li Vivliae chal ti jaʼik «li buchʼutik tsots tajek yipik ta voʼnee, li viniketik ti lek ojtikinbilike» (Jenesis 6:4). Ta skoj taje, epaj komel li choplejale xchiʼuk la stikʼbeik xiʼel ta yoʼonton li krixchanoetike (Jenesis 6:5; Numeros 13:33).b
Li kʼusi jecheʼ chʼunbil ta sventa li jnefilimetike
Li junantike xi xchʼunojike: Liʼ to kuxulik ta balumil li jnefilimetike.
Li kʼusi melele: Sventa slajes chopol krixchanoetik li Jeovae, laj yakʼ talel nojelal ta voʼ. Kʼalal laj li chopol krixchanoetike, te lajik li jnefilimetike. Li buchʼu noʼox kuxul komike jaʼ li Noe xchiʼuk yutsʼ yalale, yuʼun lek ilatik yuʼun li Jeovae (Jenesis 6:9; 7:12, 13, 23; 2 Pedro 2:5).
Li junantike xi xchʼunojike: Batsʼi krixchanoetik la li stot nefilimetike.
Li kʼusi melele: Li stot nefilimetike jaʼik «li xnichʼnabtak melel Diose» (Jenesis 6:2). Kʼalal jech chal li Vivliae, jaʼ chalbe skʼoplal li anjeletike (Job 1:6; 2:1; 38:7). Ta voʼnee, xuʼ toʼox xichʼ sbekʼtalik li anjeletike (Jenesis 19:1-5; Josue 5:13-15). Li jtakbol Pedroe laj yalbe skʼoplal «li kuxlejaletik ti mu xvinaj ta kʼelel ti tikʼilik ta chukele, ti muʼyuk bu la xchʼunik mantal ta voʼne kʼalal jaʼo jun yoʼonton te stsʼikoj Dios tsmala li ta skʼakʼalil Noe» (1 Pedro 3:19, 20). Li jtsʼibajom yuʼun Judas xtoke laj yalbe skʼoplal ek li loʼil taje, te laj yal ti oy junantik anjeletik «ti muʼyuk laj yichʼik ta mukʼ li yabtel akʼbatike, ti laj yiktaik ti bu jun toʼox yutsil akʼatike» (Judas 6).
Li junantike xi xchʼunojike: Li jnefilimetike jaʼik anjeletik ti laj yichʼik jipel yalel tal ta balumile.
Li kʼusi melele: Li stsʼak Jenesis 6:4 chal ti maʼuk anjeletik li jnefilimetike, yuʼun jaʼ xnichʼnab anjeletik ti jaʼo ayanik kʼalal la xchiʼinik ta vayel li antsetike. Li anjeletike «laj yikʼik» li antsetike. Kʼalal jech kʼot ta pasel taje, li Jeovae laj yal mantal ti mi echʼ 120 jabile chichʼ lajesel li jtoyba krixchanoetik taje (Jenesis 6:1-3). Li loʼile chal ta jamal ti «vaʼ kʼakʼale» li anjeletik ti laj yichʼ sbekʼtalike «jech-o la xchiʼinik ta vayel li tsebetike», vaʼun jaʼ jech vokʼik li jnefilimetik ti «tsots tajek yipik ta voʼnee» (Jenesis 6:4).
a Li Nefilim xie yichʼoj jelubtasel tal ta Ebreo ti jaʼ van skʼan xal «li buchʼutik chbalchʼunvanike». Li livro Wilson’s Old Testament Word Studies chal ti jaʼ skʼoplal li buchʼutik «naka noʼox sjipel batel yuʼun krixchanoetik sventa spojbeik li kʼusi oy yuʼunike».
b Jech kʼuchaʼal chal ta Numeros 13:33, kʼalal ay spaʼiik osil li j-israeletike, laj yilik mukʼtik viniketik ti vulesbat-o ta sjolik li jnefilimetik ti voʼne xa ox xchamelike (Jenesis 7:21-23).