Kʼupino skʼelel li Skʼop Diose
LI BUCHʼU tskʼel o chapta li Skʼop Diose «xcuxet noʼox yoʼnton [...] ti jaʼ noʼox oy ta yoʼnton o li smantaltac Mucʼul Diose, ti jaʼ tsnopilan o ta yoʼnton ta cʼacʼal ta acʼubale» (Sal. 1:1, 2). ¿Mi chakʼupin skʼelel li Skʼop Diose? ¿Kʼuxi xuʼ xamuyubaj mas kʼalal chakʼele?
Chikintao li kʼusi chal Jeovae
Mu ta jujupʼeluk noʼox xakʼel batel, nopbo skʼoplal li kʼusitik yakal chkʼot ta pasele xchiʼuk ti kʼu yelan chloʼilajik li krixchanoetike. Li ta slikeb kapitulo ta Genesise chikintao ti kʼu yelan ep ta velta chal mantal Jeova sventa tsmeltsan li Balumil ti xuʼ te xnaki li krixchanoetike. Chikintao kʼalal chalbe Xnichʼon ti jaʼ li Pʼijil J-abtele, ti jaʼ xa yorail chichʼ pasel li baʼyel krixchanoetike. Nopo li kʼusi yakal chkʼot ta pasele: tstoy sbaik li Adan xchiʼuk Evae, chchapanatik yuʼun Dios, vaʼun lokʼesatik li ta Paraisoe (Gén. kap. 1-3). Kʼalal yakal chakʼel Vivliae, nopo ti chavaʼi yechʼomal eil ta vinajel ti chal ti jaʼ Xnichʼon Dios li Jesukristoe, li buchʼu kʼanbile, ti jaʼ takat tal yuʼun Jeova sventa tal yakʼ xkuxlejal ta stojolal li krixchanoetike (Mat. 3:16, 17). Nopo noʼox avaʼi kʼu yelan laj yaʼi sba jtakbol Juan kʼalal xi albat yuʼun Jeovae: «¡Kʼelo avil!, ta jpas ta achʼ skotol li kʼusitike» (Apok. 21:5). Ta melel, toj kʼupil sba kʼalal jech ta jkʼeltik li Vivliae.
Kʼalal chakʼelilan-o li Vivliae, chavakʼ venta ti mukʼ skʼoplal li Jeovae xchiʼuk ti toj labal sba li stalelaltake. Vaʼun jaʼ jech chakʼan ta sjunul avoʼonton li Dios ti skʼanojutike, ti chkʼuxubinutike, ti tskoltautik kʼalal bikʼit chkakʼ jbatik ta spasbel li kʼusi tskʼan yoʼontone xchiʼuk ti chchanubtasutik kʼuxi xuʼ lek xbat li jkuxlejaltike (Jos. 1:8; Sal. 8:1; Is. 41:10).
Mi mas chachʼakbe yorail skʼelel li Vivliae, mas chatabe sbalil, yuʼun mas chavakʼ venta li kʼusitik tskʼanbot Diose. Pe li skʼupinel skʼelel Vivliae oy to kʼusitik yan smakoj. Mi la skoltaot Vivlia kʼalal oy avokoltake, jaʼ jech chavaʼi aba kʼuchaʼal li jtsʼibajom yuʼun salmo kʼalal xi laj yale: «Toj jun yutsil li chanubtaseletic avuʼune, jaʼ yuʼun ta jchʼun lec ta scotol jol coʼnton» (Sal. 119:129). Xamuyubaj van jech kʼuchaʼal li jtsʼibajom yuʼun salmo ti chachan li beiltaseletik ta Vivlia ti jaʼ tskoltaot sventa xajel anopben xchiʼuk li kʼusi oy ta avoʼonton sventa jechuk xapas kʼuchaʼal chal li smantaltak Diose (Is. 55:8, 9).
Li Vivliae yichʼoj tal mantaletik sventa talelaletik ti xuʼ tskoltautik batel ta lekil bee. Li ta Vivliae chal ti Jeovae jaʼ jun Totil ti snaʼoj ti chkil jvokoltik mi la jpastik li kʼusi tskʼan jbekʼtaltike. Mu skʼan ti xkil jvokoltik ta skoj ti muʼyuk la jchʼunbetik li smantal sventa talelal ti toj tsots skʼoplale. Oyutik ta yoʼonton xchiʼuk tskʼan ti lekuk xbat li jkuxlejaltike. Kʼalal ta jkʼelbetik li Skʼope, jaʼ tskoltautik sventa jaʼuk jun bendision xkaʼitik ti jaʼ Dios kuʼuntike xchiʼuk ti jaʼ Jtotike.
Kʼelo jujun kʼakʼal li Vivliae
Li jtsʼibajom yuʼun salmoe xi laj yalbe skʼoplal li buchʼutik tskʼelik jujun kʼakʼal li Skʼop Diose: «Scotol li cʼusi tspase lec chbat yuʼun scotol» (Sal. 1:3). Akʼo mi jpasmulilutik, mi kuxulutik ta sbalumil Satanas xchiʼuk akʼo mi oy ta yoʼonton tstsalutik, li skʼelel xchiʼuk yakʼel ta jkuxlejaltik li mantaletik ta Vivliae tskoltautik sventa lek-o xkil jbatik xchiʼuk li Jeovae.
Akʼo mi uni jlikel ta jkʼeltik jujun kʼakʼal li Vivliae, chkaʼibetik smelol li kʼusi tsnop li Jpasvaneje, vaʼun tskoltautik sventa xkuch kuʼuntik li vokoliletik avie. Junantik jchʼunolajeletik ti tikʼajtik ta chukel ta skoj xchʼunel yoʼontonike kʼajomal uni junchib noʼox versikulo oy yuʼunik ti tsʼibabil ta periodikoe, la setik lokʼel, la skomtsan ta sjolik li kʼusi chale xchiʼuk te tsnopilanbeik smelolal. Ti jech la spasike akʼbatik bendision yuʼun Jeova, yuʼun oy ta yoʼonton chchanik li Vivliae (Mat. 5:3). Li voʼotik avie jutuk mu jkotoltikuk ti mu xa jechuk chkichʼtik kontrainele, jaʼ yuʼun mu me jnoptik ti ta jtabetik sbalil mi junchib noʼox versikulo ta jkʼeltik ta anil jujun kʼakʼale. Li kʼusi ta jtabetik sbalile jaʼ ti jchʼakbetik yorail ta skʼelel jujun kʼakʼale, jnopbetik smelolal xchiʼuk kakʼ ta jkuxlejaltik.
Xkaltik leke mu onoʼox xkʼot ta pasel kuʼuntik skotol, manchuk mi lek jnopojtik li kʼusi ta jkʼan ta jpastike. Mi jech kʼot ta pasel taje, jaʼuk me jpastik li kʼusi mas tsots skʼoplale. Jech kʼuchaʼal liʼe, muʼyuk maʼ ti yolbaj xa muʼyuk chkuchʼtik voʼ junchibuk kʼakʼale. Jaʼ yuʼun, kʼusiuk noʼox jnuptantik ta jkuxlejaltik skʼan jchʼakbetik yorail sventa xkuchʼtik li voʼ ti lokʼem ta Vivliae (Ech. 17:11).
Kʼelo sliklej li Skʼop Diose
¿Mi oy akʼeloj sliklej li Vivliae? Li yantike chchibajik kʼalal naka noʼox tsnopik ti skʼan xlik skʼelik ta Génesis kʼalal to ta Apokalipsise. Jaʼ yuʼun, epal krixchanoetik ti oy ta yoʼontonik tskʼelik sliklej li Vivliae te chlik skʼelik ta Mateo kʼalal ta Apokalipsis. ¿Kʼu yuʼun? Xuʼ van jaʼ ta skoj ti mas kʼun chilik ti chakʼ ta xkuxlejalik li kʼusi la spas Kristoe. O xuʼ van jaʼ ta skoj ti bikʼit noʼox xvinaje, yuʼun li ta sliklej li Vivliae li Mateo kʼalal ta Apokalipsise jaʼ noʼox mas jutuk ta jun kuarto. Pe mi laj yuʼunik skʼelel li 27 livroetike, jaʼ xa chakʼ ta yoʼontonik skʼelel li 39 livroetik li ta Tsʼibetik ta Evreo Kʼope, vaʼun tskʼupinik li kʼusi tskʼelike. Kʼalal tstsuts yuʼunik skʼelele, nopem xaʼox xaʼiik skʼelel li Vivliae, jaʼ yuʼun lik skʼelik ta xchibal velta li Mateo kʼalal ta Apokalipsise xchiʼuk muʼyuk xa la skomtsanik-o skʼelel. Ta sjunuluk akuxlejal nopeso aba ta skʼelel jujun kʼakʼal li Vivliae.
¿Mi oy buchʼu ta avutsʼ avalal o ta tsobobbail ti mu snaʼ skʼelel vune? ¿Kʼu yuʼun mu xavalbe ti chakʼelbe li Vivliae? Maʼuk noʼox xuʼ tsnopbe smelolal xchiʼuk xuʼ chakʼ ta xkuxlejal li buchʼu chchikintabote, xuʼ xatabe sbalil ek (Apok. 1:3).
Ta jelavele xuʼ van x-ayan ta avoʼonton sabel mas smelolal junantik loʼiletik ta Vivlia. Mi jech chapase, xuʼ van xavaʼibe mas smelolal ti kʼutik yelan snitoj sba li loʼiletik ta Vivliae. Mi yichʼoj tal Avivlia ti bu chtakvan batel ta yan tekstoetike, xuʼ van stakot batel ti bu chalbe skʼoplal ti kʼu toʼox yelan xkuxlejal li krixchanoetike o ta yantik loʼiletik ti xkoʼolaje. Jech xtok, tskoltaot ta yaʼibel smelolal ti kʼusi yakal chkʼot ta pasel ti jaʼ tijbat-o yoʼontonik stsʼibael epal salmoetike xchiʼuk li skarta jtakboletike. Li ta livro Perspicacia para comprender las Escrituras sbie, toj echʼ noʼox yichʼoj tal aʼyejetik ti chalbe skʼoplal krixchanoetik, lumetik xchiʼuk talelaletik ti chal ta Vivliae. Li tavlaetik yichʼoj tale jaʼ chakʼ ta ilel ti kʼusi ora kʼot ta pasel li albil kʼopetike, chalbe skʼoplal ajvaliletik xchiʼuk j-alkʼopetik ti koʼol kuxiike xchiʼuk oy chalbe sfechail li kʼusitik kʼotem ta pasel ti te chal ta Vivliae.
Mi la anopbe skʼoplal li kʼusi la achane, te chavaʼibe smelolal ti kʼu yuʼun oy kʼusitik kʼotanuk ta pasel li ta steklumal Diose xchiʼuk te chavaʼibe smelolal ti kʼu yuʼun jelajtik laj yil li yajtuneltake. Jech xtok te chavaʼibe smelolal ti kʼu yelan laj yil Jpasvanej li kʼusi la spasik ajvaliletik, lumetik xchiʼuk li krixchanoetike. Skotol taje jaʼ tskoltaot sventa xavojtikinbe li snopben Diose.
Mas me chakʼupin skʼelel loʼiletik ta Vivlia mi chanop li kʼusitik yakal chkʼot ta pasele. Li mapaetike chakʼ ta ilel ti kʼu yelan li osile xchiʼuk ti kʼu snamal xkome. Jech kʼuchaʼal liʼe: ¿Bu jotukal la xtuchʼik Tsajal Nab li j-israeletike? ¿Kʼu sjamlej li Albil Balumile? ¿Butik ay ta cholmantal li Jesuse? ¿Kʼusitik la sta ta ilel Pablo kʼalal ay ta misioneroale? Li mapaetik xchiʼuk ti chal kʼutik yelan li lumetike jaʼ tskoltaot sventa xakʼupin skʼelel li Vivliae. ¿Bu oy li mapaetik taje? Xuʼ te xata li ta foyeto Koltael sventa xchanel Skʼop Dios. Jech xtok, xuʼ te xata li ta Traducción del Nuevo Mundo de las Santas Escrituras. Li ta livro Perspicacia yichʼoj van 70 mapaetik xchiʼuk li ta slajebal li ta baʼyel tomoe yichʼoj tal saʼobil li mapaetike. Tuneso li Índice de las publicaciones Watch Tower sventa xata ta saʼel yan mapaetik. Mi muʼyuk avuʼun li vunetik taje, tuneso Li Jkʼel osil ta toyole sventa koʼol xachan xchiʼuk li Avivliae.
Xi la smuyubta Jeova li ajvalil David ti te tsakal ta Tsʼibetik ta Evreo Kʼope: «Toj yan yutsil chcaʼay li cʼusi anopoje; toj mucʼ ta jyalel, mu xlaj ta alel cʼu xʼelan» (Sal. 139:17). Li ta Mateo kʼalal ta Apokalipsise te chal ti la smuyubta Jpasvanej li jtakbol Pabloe, yuʼun «sakubtasoj [koʼontontik] sventa xakʼ xojobal li slekil yutsil yojtikinobil Dios ta stojolal li Kristoe» (2 Kor. 4:6). Manchuk mi jelel tajek sjabilal kuxiik li Pablo xchiʼuk Davide, xchaʼvoʼalik la skʼupinik skʼelel li Skʼop Diose. Ta me xakʼupin mi chachʼak akʼakʼal ta skʼelel sliklej li Skʼop Dios eke.