Chano lek stakʼel

JLOM li kʼusitik chichʼ jakʼele xkoʼolaj xchiʼuk li isakʼe: mukul ta lum li kʼusi mas tsots skʼoplale. Yuʼun bakʼintike toj tsots skʼoplal li kʼusi chtijbat-o yoʼontonik sjakʼele.

Akʼo mi oy xa ta tajek ta yoʼonton chaʼibe stakʼobil li buchʼu oy kʼusi tsjakʼe, skʼan onoʼox xatojob stakʼel xchiʼuk ti kʼu yelan chavalbe skʼoplale (Juan 16:12). Oy bakʼintike mu sta-o xaʼibeik li stakʼobile o muʼyuk tstabeik sbalil jech kʼuchaʼal laj yalbe yajtakboltak li Jesuse (Ech. 1:6, 7).

Xi chtojobtasvan li Vivliae: «Skotoluk me ora oyuk lek smuil li akʼopojelike, oyuk me lek yatsʼamil sventa xanaʼik kʼu yelan chatakʼbeik li jujun krixchanoe» (Kol. 4:6). Jaʼ yuʼun, maʼuk noʼox skʼan baʼyel xanop ti kʼusi chavale, skʼan xanop xtok ti kʼu yelan chavale.

Akʼo venta kʼusi tsnop li buchʼu tsjakʼe

Li jsaduseoetike laj yakʼik ta preva li Jesuse, ep kʼusitik la sjakʼbeik ta sventa kʼusi chkʼot ta stojolal mi chaʼkuxi tal li jun ants ti ep ta velta malije. Pe li Jesuse snaʼoj ti muʼyuk xchʼunojik ta sventa chaʼkuxesel li jsaduseoetike. Jaʼ yuʼun ti kʼu yelan la stakʼe la skoltaan sventa xakʼik venta ti mu lekuk ti kʼusi tijbat-o yoʼontonik sjakʼele. Rasonaj lek xchiʼuk li jsaduseoetike xchiʼuk la stunes jun loʼil ta Vivlia sventa chakʼbe yilik li kʼusi muʼyuk toʼox snopojbeik skʼoplale: ti oy lek sprevail ti chchaʼkuxes animaetik li Diose. Li jsaduseoetike labal tajek sba laj yaʼiik, jaʼ yuʼun mu xa jpʼeluk kʼusi la skʼan la sjakʼbeik (Luk. 20:27-40).

Skʼan xkakʼtik venta kʼusi tsnop li buchʼu tsjakʼbutike xchiʼuk ti kʼusi chat-o yoʼontonik sventa jnaʼtik kʼusi ta jtakʼbetike. Jech kʼuchaʼal liʼe, xuʼ van sjakʼbot achiʼil ta chanun o achiʼil ta abtel ti kʼu yuʼun muʼyuk chapasbe li skʼinal Svokʼel Ninyoe (Navidad). ¿Kʼu yuʼun ti jech tsjakʼe? ¿Mi ta melel tskʼan tsnaʼ ti kʼu yuʼun muʼyuk jech chapase o jaʼ noʼox tskʼan chaʼi mi xuʼ xachʼay avoʼonton? Jaʼ van mas lek ti baʼyel xajakʼbe ti kʼu yuʼun jech tsjakʼe, mi laje, xuʼ xatakʼbe. Jech xtok, xuʼ xavalbe ti chchabiutik li beiltaseletik ta Vivliae, yuʼun spasel li kʼin taje xuʼ chchibaj koʼontontik yuʼun xchiʼuk chakʼ jvokoltik.

Jnoptik noʼox ti tskʼanboxuk ti xavalbe skʼoplal stestigotak Jeova ta stojolal jchanunetike, pe mi laj xaʼox avalbe skʼoplale, xuʼ van oy to kʼusitik tsjakʼboxuk. Mi ta melel oy ta yoʼontonik yilele, mas van lek ti kʼun noʼox ta aʼibel smelolal xavale xchiʼuk ti mu epuk kʼusi xavale. Mi oy kʼusi chopol tsnopik ta anil ta skoj ti jech tsnopik ti bu nakalike, jaʼ van mas lek ti baʼyel xajambe smelolal ti kʼu yuʼun jech tsnopik jlome xchiʼuk ti xavalbe skʼoplal ti kʼu yuʼun mas lek chkaʼitik li stestigoutik Jeova ti jaʼ ta jchʼuntik li beiltaseletik ta Vivliae. Jaʼ lek jnoptik ti yuʼun oy ta yoʼonton mantal ti jech tsjakʼike, maʼuk ti tskʼan tspasutik ta prevae, akʼo mi jech yilel bakʼintik. Kʼalal ta jtakʼbetike, ta jkoltatik sventa xchanik mas li buchʼutik jech tsjakʼike, ti melel li kʼusi chkalbetike xchiʼuk chilik ti lokʼem ta Vivlia li kʼusi jchʼunojtike.

¿Kʼusi van chavalbe avajval ta abtel mi mu xakʼbot permiso sventa xabat ta asambleae? Baʼyele tsako ta venta li kʼusi tsnope. ¿Mi lek van ti xavalbe ti cha-abtej mas mi laj yakʼbot permisoe? ¿Mi chjel-o van kʼusi tsnop mi laj avalbe ti chchanubtasutik ta asamblea ti skʼan meleluk xijkʼopoj xchiʼuk ti xuʼ spat yoʼontonik ta jtojolaltike? Mi chatsak ta venta li kʼusi tsots skʼoplal chile, xuʼ van xaʼibe smelolal xchiʼuk tstsak ta venta li kʼusi tsots skʼoplal chavil eke. Pe ¿kʼusi van chapas ti jech xalbot ti akʼo xapas li kʼusi muʼyuk leke? Jamal van chakʼ ta ilel kʼu yuʼun jech atalelal xchiʼuk ti kʼu yuʼun muʼyuk bu jech chapas mi chavalbe skʼoplal junuk teksto ta Vivliae. Pe jaʼ me mas lek mi baʼyel chavalbe ti xuʼ xaloʼlae o ti xuʼ oy kʼusi xavelkʼanbe ta jun kʼakʼal ek mi tskʼanbot vokol ti xaloʼla o ti oy kʼusi xavelkʼanbe yan krixchanoe.

Xuʼ van mu xakʼan xapas li kʼusitik tspasik ta eskuela ti chal Vivlia ti muʼyuk leke. Jech xtok, teuk me ta ajol ti jaʼ oy ta sba tskʼeloxuk li amaestroe, ti mu van jechuk xchʼunoj kʼuchaʼal achʼunoje. Jaʼ yuʼun jlom kʼusitik xuʼ xapase jaʼ liʼe: 1) ti xatsak ta venta li kʼusi tsvul-o yoʼontone, 2) ti ichʼbiluk ta mukʼ avuʼun ti kʼu yelan chavalbe srasonale xchiʼuk 3) jpʼeluk-o avoʼonton xapas li kʼusi lek chil Jeovae. Jech oxal, sventa lek tajek kʼusi xkʼot ta pasele, maʼuk noʼox me skʼan ti kʼunuk xchiʼuk jamaluk xavalbe skʼoplal li kʼusi achʼunoje (Prov. 15:28). Ta melel xuʼ van skoltaot atot ameʼ sventa xachapan aba mi bikʼitot toe.

Oy van bakʼintike skʼan onoʼox jpak jkʼoplaltik ta stojolal li buchʼu oy yabtele. Xuʼ van sjakʼbutik junuk polisia, yaj-abtel ajvalil o jun jchapanvanej ti kʼu yuʼun mu jchʼuntik junantik mantale, ti kʼu yuʼun muʼyuk ta jtikʼ jbatik ta politikae o ti kʼu yelan chkiltik li spasbel skʼinal vandera xchiʼuk yan kʼusitike. ¿Kʼu van yelan xuʼ jtakʼtik? Xi chtojobtasvan li Vivliae: «Manxoukoxuk me kʼalal jech chapasike xchiʼuk ichʼvananik me lek ta mukʼ» (1 Ped. 3:15). Nopo ti kʼu yuʼun jech tsjakʼike, vaʼun ichʼo ta mukʼ li kʼusi tsnopike. ¿Kʼusi to mas xuʼ xapas? Li jtakbol Pabloe la spoj-o sba li ta sderecho ti jaʼ jromail vinike, xuʼ jech jpastik ek, xuʼ jpoj-o jbatik li ta jderechotike (Ech. 22:25-29). Xuʼ van xaʼibeik-o mas smelolal yaj-abteltak ajvalil mi chkalbetik kʼusi la spasik li jchʼunolajeletik ta baʼyel sigloe xchiʼuk li kʼusitik tspasik li stestigotak Jeova ta spʼejel Balumile. Xuʼ van xkakʼbetik yilik xtok ti kʼalal ta jchʼuntik li smantaltak Diose, mas ta jchʼunbetik li smantal ajvalil mi muʼyuk skontrainoj li kʼusi chal Vivliae (Rom. 13:1-14). Kʼalal baʼyel jech chkalbetike, jaʼ van chkoltavan sventa lek xa xchikintabutik kʼalal chkalbetik ta Vivlia ti kʼu yuʼun jech jtalelaltike.

Mi stsakoj ta venta Vivlia li buchʼu tsjakʼbutike

Kʼalal muʼyuk to bu jtakʼojbetik kʼusi tsjakʼbutik junuk krixchanoe, baʼyel skʼan jnaʼtik mi stsakoj ta venta li Vivliae. Taje jech la spas Jesus kʼalal jakʼbat yuʼun jsaduseoetik ta sventa li chaʼkuxesele. Ta skoj ti snaʼoj ti jaʼ noʼox chchʼunik kʼusitik stsʼibaoj Moises li jsaduseoetike, jaʼ noʼox la stunes li loʼil ta Pentateukoe (baʼyel voʼob livro ta Vivlia), vaʼun xi lik yalbe skʼoplale: «Pe ti chchaʼkuxi li buchʼutik chamemike kʼalal ta Moises laj yalbe skʼoplal» (Luk. 20:37). Jaʼ jech skʼan jpastik ek, li buchʼu oy kʼusi tsjakʼbutike jaʼuk jtunesbetik li livroetik ta Vivlia ti xchʼunoje xchiʼuk ti snaʼojbe skʼoplale.

Pe ¿kʼusi xuʼ xapas mi muʼyuk tsots skʼoplal chil Vivlia li buchʼu chachiʼin ta loʼile? Jkʼeltik avil kʼusi la spas jtakbol Pablo kʼalal laj yetʼes jun mantal ta Areopago ti te chal ta Echos 17:22 kʼalal ta 31, ti mu persauk la stunes Vivlia kʼalal laj yalbe skʼoplal li kʼusitik melel chal Vivliae. Xuʼ me jech jpastik ek kʼalal sta-o chkiltike. Ta jlom lumetike skʼan baʼyel ep ta velta ta jchiʼintik ta loʼil li krixchanoetik kʼalal muʼyuk to ta jtunestik li Vivliae. Mi kʼot yorail ti stakʼ jtunestik li Vivliae, lek van ti xkalbetik kʼu yuʼun tsots skʼoplal chkiltik li Vivliae, maʼuk noʼox ti chkalbetik ti jaʼ Skʼop Diose. Akʼo mi jech, li kʼusi mas oy ta koʼontontike jaʼ ti xkalbetik skʼoplal li kʼusi tskʼan tspas Diose. Ta tsʼakale akʼo persa ti xakʼuk venta avuʼun kʼusi chchanubtasvan Vivlia li buchʼu chachiʼin ta loʼile, yuʼun jaʼ mas chkʼot ta yoʼonton li kʼusi chal Vivliae jaʼ mu sta li kʼusi chaval voʼote (Evr. 4:12).

«Skotoluk me ora oyuk lek smuil»

Oy slekil yoʼonton li Jeovae, jaʼ yuʼun sta-o ti xi chalbe li yajtuneltake: «Oyuk lek smuil li akʼopojelike, oyuk me lek yatsʼamil» (Kol. 4:6; Éx. 34:6). Taje te smakojbe skʼoplal ti ta slekiluk koʼontontik xijkʼopoje, manchuk mi mu kʼunuk ta pasel bakʼintik. Skʼan me xvinaj slekil koʼontontik kʼalal chijkʼopoje, maʼuk me ti tsotsik xa chijkʼopoje o ti mu xa ta slekiluk koʼonton ta jpastike.

Xuʼ van tsotsik xa tstakʼbutik jlom krixchanoetik ta skoj ti tstaik sujel ta spasel kʼusitik ti mu skʼanike xchiʼuk ti oy tstaik chopol kʼoptael jujun kʼakʼale. ¿Kʼusi skʼan jpastik kʼalal jech ta jnuptantike? Xi tstakʼ li Vivliae: «Li cʼunil tacʼovele jaʼ tspajes li cʼacʼal oʼntonale». Jaʼ noʼox jech ek, kʼalal xlamet noʼox ta jtakʼtike, xuʼ xjel-o stalelal li buchʼu chopol kʼusi tsnop ta jtojolaltike (Prov. 15:1; 25:15). Li buchʼutik chichʼik ilbajinel jujun kʼakʼale xuʼ van chtijbat-o yoʼontonik sventa xchikintaik kʼalal ta jcholbetik mantal mi chkakʼtik ta ilel slekil koʼontontik ta jtalelaltik xchiʼuk ta jkʼopojeltike.

Muʼyuk ta koʼontontik chlik jtsak jbatik ta kʼop xchiʼuk li buchʼutik mu skʼan xchikintaike, jaʼ oy ta koʼontontik xijrasonaj xchiʼuk ta Vivlia li buchʼutik lek chaʼiike. Kʼusiuk xkʼot ta pasel, teuk me ta joltik ti skʼan ta slekil xchiʼuk ta sjunul koʼontontik xkalbetik skʼoplal ti stakʼ chʼunel li kʼusi yaloj tspas Diose (1 Tes. 1:5).

Kʼusi tsnop stuk xchiʼuk ti kʼusi chal sjol yoʼontone

¿Kʼusi skʼan xapas mi tsjakʼbot avajchanun o junuk ermano ti kʼusi skʼan spas kʼalal oy jtosuk svokole? Ti voʼotuk jech avokole anaʼoj van kʼusi skʼan xapas, pe ta jujuntal me ta jbaintik li kʼusi ta jpas ta jkuxlejaltike (Gal. 6:5). Li jtakbol Pabloe la stijbe yoʼonton ti ‹xchʼunik mantal ta sventa xchʼunel yoʼontonik› li buchʼutik la xcholbe mantale (Rom. 16:26). Lek ta chanel li kʼusi la spas Pabloe, yuʼun li buchʼu oy kʼusi tsnop tspas ta xkuxlejal pe ti jaʼ noʼox sventa lek x-ilat yuʼun li buchʼu chchanubtasat ta Vivlia o yan krixchanoe, yakal chtun ta stojolal krixchanoetik, maʼuk ta sventa li xchʼunel yoʼontone (Gal. 1:10). Jaʼ yuʼun, mu van toj lekuk kʼusi chkʼot ta pasel mi jamal xa chkalbetik ti kʼusi xuʼ spase.

Vaʼun chaʼa, ¿kʼusi van xuʼ jtakʼtik ti xkoʼolajuk xchiʼuk li kʼusi chal li Vivliae? Xuʼ van xkalbetik skʼoplal beiltaseletik xchiʼuk skʼelobiltak ta Vivlia li buchʼu oy kʼusi tsjakʼbutike, bakʼintike xuʼ jchanubtastik kʼuxi xuʼ sabe smelolal sventa skʼel stuk. Jech xtok, xuʼ xavalbe lek skʼoplal li beiltaseletike xchiʼuk ti xavalbe kʼusi sbalile, pe mu voʼotuk xachapanbe li kʼusi snuptanoje. Jakʼbo mi xuʼ xkoltaat yuʼun chil li beiltaseletik sventa xtojobuk lek ta snopel kʼusi tspas ta sventa li kʼusi snuptanoje. Tijbo yoʼonton sventa stunes li beiltaseletik xchiʼuk li skʼelobiltak ta Vivlia sventa xakʼ venta kʼusi skʼan spas sventa lekuk x-ilat yuʼun li Jeovae. Vaʼun jech chakolta sventa ‹xchanubtas snopbenik sventa xkʼel yuʼunik li kʼusi tukʼe xchiʼuk li kʼusi muʼyuk tukʼe› (Evr. 5:14).

¿Kʼuxi xuʼ xkakʼ jloʼiltik ta tsobajel?

Xuʼ me xkakʼtik ta ilel xchʼunel koʼontontik ta tsobajeletik kʼalal ta jtakʼtik mi oy kʼusi tsjakʼike. ¿Kʼu yelan skʼan jtakʼtik? Jaʼ ti oyuk ta koʼontontik ta jkʼupil kʼoptatik tajek li Jeovae. Taje jech la spas ‹ta stojol skotol steklumal› Dios li Davide (Sal. 26:12). Jech kʼuchaʼal laj yal li jtakbol Pabloe, li kʼusi oy ta koʼontontik kʼalal chkakʼ jloʼiltike, jaʼ ti jtijbetik yoʼonton kermanotaktik sventa «jkʼan jbatik xchiʼuk ti jpastik li kʼusitik toj leke» (Evr. 10:23-25). Toj jtunel me ti baʼyel xa onoʼox jchantik li kʼusitik chichʼ chanel ta tsobajele sventa lekuk xkakʼ li jloʼiltike.

Akʼo persa sventa jlikeluk, kʼunuk xchiʼuk jamaluk ta aʼiel li aloʼile. Jtos noʼox kʼusi xavalbe skʼoplal, mu sjunuluk parafo; yuʼun mi jtos noʼox kʼusi chavalbe skʼoplale, oy to kʼusi xuʼ xalbeik skʼoplal li yantik eke. Jech xtok, mas toj jtunel kʼalal chkalbetik skʼoplal junuk teksto ti te tsakal tale, jaʼuk me mas xkalbetik skʼoplal ti bu jamal chakʼ ta aʼiel li kʼusi yakal ta jchantike. Nopeso aba ti ta akʼop atuk xaval li aloʼile, maʼuk ti chakʼel noʼox batel li kʼusi chal ta parafoe. Mu me xachibaj mi mu jechuk bat ta alel avuʼun kʼuchaʼal anopoje, oy onoʼox jech xkʼot ta jtojolaltik bakʼintik.

La jchantik xa ti maʼuk noʼox skʼan jnabetik stakʼobil sventa xijtojob lek stakʼel li kʼusi chkichʼtik jakʼbele. Jaʼ yuʼun skʼan oyuk jpʼijiltik. Xijmuyubaj me mi chlokʼ ta koʼontontik li kʼusi chkaltike xchiʼuk mi kʼot ta yoʼonton li buchʼu yakal chchikintabutike (Prov. 15:23).