Akʼbo lek snukʼilal ti bu sta-o li ta tekstoetike

MI JUN noʼox krixchano o mi ta tsobajel chavalbe skʼoplal li kʼusi tskʼan tspas Diose, skʼan te chalokʼes ta Skʼop Dios skotol li kʼusi chavale. Jaʼ yuʼun skʼan onoʼox chakʼel li Vivliae xchiʼuk ti lekuk xakʼele.

Akʼo ta ilel ti kʼu yelan chavaʼi abae. Kʼalal ta jkʼeltik li tekstoetike, skʼan me xvinaj ti kʼu yelan chkaʼi jbatik yuʼune. Jkʼeltik jayibuk skʼelobil. Mi chakʼel Salmo 37:11, skʼan xavakʼ ta aʼiel ta yechʼomal ave ti xamuyubaj ti chakuxi ta jun Balumil ti bu jun xa noʼox avoʼonton chanakie. Mi jaʼ chakʼel li Apokalipsis 21:4, ti bu chal ti chlaj li vokolil xchiʼuk li lajelale, skʼan xvinaj ta yechʼomal ave ti chatoj ta vokol li kʼusitik chkʼot ta pasele. Li ta Apokalipsis 18:2, 4 xchiʼuk 5 chalbutik ti skʼan xijlokʼ li ta ‹Mukʼta Babilonia› ta skoj ti ep spasoj smule, jaʼ yuʼun skʼan xavakʼ ta aʼiel ta yechʼomal ave ti sujom skʼan jpastike. Skʼan me xlokʼ ta avoʼonton li kʼusi chavakʼ ta aʼiel ta yechʼomal avee, mu me nakauk noʼox xakuy aba. Jaʼ me jech chavakʼ ta ilel mi sta-o li teksto chakʼele xchiʼuk tsako ta venta li kʼusi oy ta avoʼonton chakʼan chatae.

Akʼbo lek snukʼilal jaypʼel kʼop ti bu sta-oe. Mi jpʼelchaʼpʼel noʼox kʼop chtun avuʼun li ta jun versikuloe, jaʼ noʼox xavakʼbe lek snukʼilal ti bu sta-oe. Mi chakʼel Mateo 6:33 sventa chavalbe skʼoplal ti skʼan ‹saʼilanel baʼyel li Ajvalilal yuʼun Diose›, maʼuk chavakʼbe lek snukʼilal ti bu chal: ‹tukʼilale› o «skotol li yan kʼusitik taje».

Nopo noʼox avaʼi ti chakʼel Mateo 28:19 li ta Tsobajel sventa Tunelale. ¿Bu jpʼeluk kʼop chavakʼbe lek snukʼilal? Jnoptik noʼox ti oy ta avoʼonton ti akʼo slikesik junuk estudio li ermanoetike, mi jech taje, jaʼ skʼan lek xavakʼbe snukʼilal li bu chal: «Pasik ta jchankʼop» ti xie. Jech xtok, mi jaʼ chavalbe skʼoplal ti oy ta jbatik xcholbel mantal li jyanlumetike o mi chatijbe yoʼonton jcholmantaletik ti akʼo bat tunikuk ti bu mas skʼanik koltaele, jaʼ skʼan lek xavakʼbe snukʼilal li bu chal: «Krixchanoetik ta skotol jteklumetike».

Jech xtok, ta jtunestik Vivlia sventa ta jtakʼtik li kʼusitik chkichʼtik jakʼbele o sventa chkakʼtik ta ilel ti melel li kʼusi chkaltik kʼalal oy kʼusi vokol chaʼibeik smelolal li krixchanoetike. Mi koʼol chkakʼbetik snukʼilal sjunul li tekstoe, xuʼ van mu snaʼik bu snitojbe sba skʼoplal xchiʼuk li kʼusi yakal chkaltike, akʼo mi jnaʼojtik lek li voʼotike.

Nopo noʼox avaʼi ti chakʼel Apokalipsis 4:11 ti bu chal li sbi Diose, mi jaʼ lek chavakʼbe snukʼilal li bu chal: «Xata-o albel amukʼulal, ichʼel ta mukʼ xchiʼuk oy ajuʼel» ti xie, li yajval nae xuʼ van mu xakʼ venta ti lek jamal chal ti oy sbi stuk li Diose. Jaʼ yuʼun jaʼ skʼan lek xavakʼbe snukʼilal li bu chal: «Jeova» xie. Pe mi jaʼ chavalbe skʼoplal li mukʼul pasmantal yuʼun li Jeovae, li kʼusi skʼan xavakʼbe lek snukʼilale jaʼ li bu chal: «Xata-o albel amukʼulal, ichʼel ta mukʼ xchiʼuk oy ajuʼel» ti xie. Jech xtok, mi chakʼel Santiago 2:24 sventa chavakʼ ta ilel ti tsots skʼoplal ti oyuk yabtel li xchʼunel koʼontontike, jaʼ skʼan lek xavakʼbe snukʼilal li bu chal: «Kʼusitik lek tspase». Yuʼun mi jaʼ chavakʼbe lek snukʼilal li bu chal: «Tukʼ chichʼ-o albel skʼoplal li jun krixchano» ti xie, xuʼ van mu xaʼibeik smelolal li krixchanoetik li kʼusi chakʼan chavale.

Jkʼeltik xtok Romanos 15:7 kʼalal ta 13 ti la stsʼiba jtakbol Pablo sventa jun tsobobbail ti te oyik jyanlumetik xchiʼuk ti te oyik batsʼi judaetike. Li ta versikuloetik liʼe, li jtakbol Pabloe chalbe skʼoplal ti maʼuk noʼox tstabeik sbalil yabtel Kristo li buchʼutik yichʼojik sirkunsisione, xuʼ stabeik sbalil li yantik eke «sventa tstoybeik skʼoplal Dios li jyanlumetik ta skoj ti kʼuxubinbilike». Li ta versikuloetike chanib to velta chalbe skʼoplal jyanlumetik sventa chakʼ ta aʼiel ti la staik kʼuxubinele. ¿Kʼu van yelan skʼan xakʼel li tekstoetik sventa xavakʼ ta aʼiel ti tsots skʼoplal li jpʼel kʼop jyanlumetike? Li ta versikulo 9 jaʼ skʼan lek xavakʼbe snukʼilal li bu chal: «Li jyanlumetike», li ta versikulo 10 li bu chal: «Jyanlumetik», li ta versikulo 11 li bu chal: «Akotolik li jyanlumoxuke» xchiʼuk «akotolik li jteklumoxuke» xchiʼuk li ta versikulo 12 li bu chal: «Epal lumetike». Kʼalal chakʼel li versikuloetike, akʼbo lek snukʼilal li jpʼelantik kʼop laj xa kalbetik skʼoplale, mi jech chapase, chavakʼ venta ti mas xpʼejlajet xchiʼuk mas kʼun ta aʼibel smelolal li kʼusi laj yal jtakbol Pabloe.

Ti kʼutik yelan xuʼ xkakʼbetik lek snukʼilale. Oy ep ta tos kʼutik yelan xuʼ xkakʼtik ta aʼiel li bu mas tsotsik skʼoplal jpʼelantik kʼope. Sventa chatunes jtosuke, skʼan xatsak ta venta kʼusi tekstoal chakʼel xchiʼuk ti bu chavetʼes li mantale. Kalbetik batel skʼoplal junchibuk kʼuxi xuʼ jpastik.

Jelilanbetik snukʼilal. Jaʼ ti ta jelilanbetik snukʼilal li jpʼelantik kʼop ti ta jkʼan chkakʼtik ta aʼiel ti mas tsotsik skʼoplale, xuʼ jpastik kʼalal mas kʼun o mas tsots chijkʼopoje. Ta yantik kʼope jaʼ noʼox tsjelilanik yechʼomal yeik sventa chakʼik ta aʼiel li kʼusitik mas tsots skʼoplale (li ta yantik kʼop xtoke chjel smelolal ti kʼu yelan tsjelilan li yechʼomal yeik kʼalal tskʼelike). Chkakʼtik onoʼox ta aʼiel ti mas tsots skʼoplal jpʼeluk kʼop mi mas kʼun ta jkʼeltike.

Skʼan xijpaj. Xuʼ xijpaj kʼalal muʼyuk toʼox jkʼelojtik li jpʼelchaʼpʼel kʼop ti mas tsotsik skʼoplale o kʼalal jkʼelojtik xaʼoxe o jpastik xchaʼtosal. Mi chijpaj kʼalal muʼyuk toʼox jkʼelojtike, jaʼ sventa oyuk xa ta yoʼontonik tskʼan chaʼiik li kʼusi chkaltik batele. Mi chijpaj kʼalal jkʼelojtik xaʼoxe, chkakʼtik ta aʼiel ti tsots skʼoplal li kʼusi la jkʼeltike. Pe mi jujulikel chijpajilane, mu me xakʼik venta li kʼusitik mas tsotsik skʼoplale.

Skʼan jchaʼkʼeltik. Yan kʼuxi xuʼ xkakʼtik ta aʼiel ti mas tsots skʼoplal jaypʼel kʼope jaʼ ti jchaʼkʼeltike. Pe li kʼusi mas leke, jaʼ ti baʼyel jkʼeltik sjunul li tekstoe, vaʼun jaʼ xa noʼox jchaʼkʼeltik li jaypʼel kʼop ti mas tsotsik skʼoplale.

Kakʼtik ta ilel ta jsatik. Li senyail ta jpas ta jsatik, ta jkʼobtik xchiʼuk li yantik senyaile, jaʼ me jech chkakʼbetik smuil li jpʼelchaʼpʼel kʼop ti mas tsotsik skʼoplale.

Kakʼtik ta aʼiel ta yechʼomal ketik. Li ta yantik kʼope chakʼik ta aʼiel ta yechʼomal yeik ti mas tsots skʼoplal jpʼeluk kʼope xchiʼuk jamal lek chakʼik ta aʼiel kʼusi smelolal. Pe oyuk me jpʼijiltik, yuʼun xuʼ me chopol xbat ta pasel kuʼuntik.

Kʼalal yan-o buchʼu tskʼel li tekstoe. Li yajval nae xuʼ van jaʼ chakʼbe lek snukʼilal ti bu mu sta-oe o mu jpʼeluk kʼop chakʼbe lek snukʼilal. ¿Kʼusi xuʼ xapas mi jech chkʼot ta pasele? Jaʼ mas lek mi chavalbe kʼusi smelolal li tekstoe xchiʼuk ti kʼuxi xuʼ xakʼ ta xkuxlejale, vaʼun kʼelbo li jpʼelchaʼpʼel kʼop ti jaʼ yakal chavalbe skʼoplale.