XCHANOBIL 49
Oyuk lek sprevail li kʼusi chavale
KʼALAL «melel xkal» xachie, oy onoʼox sderechoik ti xi tsjakʼbe sbaik li buchʼutik chchikintabote: «¿Kʼuxi jnaʼ mi melel li kʼusi chale? ¿Kʼusi sprevail oy ti jech chale?». Ta skoj ti voʼot jchanubtasvanejote, persa me skʼan xatakʼ li kʼusi tsjakʼike o koltao sventa stabeik stakʼobil. Sventa xchʼunike, akʼbo me ta ilel sprevail mi tsots tajek skʼoplal li kʼusi yakal chavale.
Li jtakbol Pabloe chʼunbat yuʼun krixchanoetik li kʼusi laj yale. Ta skoj ti lek stakʼ chʼunel li kʼusi laj yale, ti oy lek srasonal yuʼune xchiʼuk ti ta sjunul yoʼonton laj yale, la sjelbe snopben li krixchanoetike, jaʼ yuʼun lek ta chanbel ti kʼu yelan la spase (Ech. 18:4; 19:8). Oy jlom jcholkʼopetike chloʼlavanik sventa xchʼunbatik li kʼusi chalike (Mat. 27:20; Ech. 14:19; Kol. 2:4). Mu jechuk chbat ta alel yuʼunik li kʼusi chalike, tsbol chʼunik noʼox li kʼusi chichʼ alel ti mu stakʼ lek naʼel mi melele, jech xtok ta skoj ti jaʼ noʼox lek yalojik li kʼusi tsnop stukike, maʼuk xa tstsakik ta venta li kʼusi melel kʼotem ta pasele xchiʼuk muʼyuk srasonal li kʼusi chalike jaʼ xa noʼox chalik li kʼusi lek chaʼi li krixchanoetike. Jaʼ yuʼun mu me jechuk jpastik kʼalal chijchanubtasvane.
Teuk me xalokʼes ta Skʼop Dios. Kʼalal chijchanubtasvane, maʼukuk me xkaltik li kʼusi lek chkaʼi jtuktike, jaʼuk kakʼtik ta chanel li kʼusi jchanojtik ta Vivliae. Sventa spas kuʼuntike, xuʼ skoltautik li kʼusi chal ta vunetik ti jaʼ yakʼoj li tukʼil xchiʼuk pʼijil mosoile, yuʼun li vunetike tstijbutik koʼontontik ti akʼo jtunestik li Skʼop Diose. Jaʼ yuʼun skʼan me jech jpastik ek, pe maʼukuk me sventa xkakʼtik ta ilel ti yuʼun oy jrasontike, moʼoj, jaʼuk sventa xkakʼbetik yil stukik li kʼusi chal Vivliae. Jaʼ jech jchʼunojtik jech kʼuchaʼal xi laj yalbe ta orasion Stot li Jesukristoe: «Jaʼ melel li akʼope» (Juan 17:17). Ta skoj ti jaʼ noʼox stuk Jeova tsots tajek yabtele, ti jaʼ la spas li vinajel xchiʼuk Balumile, skʼan me ta Vivlia jlokʼestik li kʼusi chkaltike.
Xuʼ van xata ta chiʼinel ta loʼil krixchanoetik ti mu snaʼik li kʼusi chal Vivliae o ti mu xchʼunik ti jaʼ Skʼop Diose. Jaʼ yuʼun pʼijan me ti bakʼin skʼan chlik atunes junuk teksto ta Vivliae xchiʼuk ti kʼuxi xapase, pe skʼan onoʼox me xlik atunes ta anil ti bu kʼalal xuʼ avuʼune.
¿Mi te xa van tsjambe-o smelolal stuk mi jaʼ noʼox chakʼel junuk teksto ti lek tajeke? Mu skotoluk velta jech. Yikʼaluk van skʼan xatunes stsʼak loʼil sventa xavakʼ ta ilel ti melel li kʼusi chavale. Mi jaʼ noʼox chatunes junuk beiltasel ta Vivlia ta sventa ti kʼu yelan skʼan xkakʼtik ta ilel jtalelaltik ti maʼuk chalbe skʼoplal sjunul li stsʼak loʼile, skʼan me xavakʼbe ta ilel sprevail. Xuʼ xatunes yan teksto ti chakʼ ta ilel ti melel li kʼusi chavale sventa xchʼunik.
Mu me x-echʼ avuʼun ta mas ti kʼu yelan chavakʼ ta ilel li sprevaile, jaʼuk noʼox me li kʼusi chal Vivliae. Lek me xakʼel. Yuʼun jaʼ to me chchʼunik mi jech chal teksto li kʼusi chavale.
Tuneso yan sprevailtak. Bakʼintike lek onoʼox mi ta jtunestik yan sprevailtak ti maʼuk te lokʼemik ta Vivlia ti xuʼ jchʼuntik ti melel li kʼusi chale, sventa xkakʼtik ta ilel ti oy lek srason kʼusi chal li Vivliae.
Xuʼ xkakʼbetik yil vinajelbalumil ti jaʼ svinajeb ti oy ta melel li Jpasvaneje o kakʼbetik yojtikin ti kʼutik yelan ch-abtej li kʼusitik oy ta vinajelbalumile (leyes de la naturaleza) jech kʼuchaʼal li yip Balumile sventa xkakʼbetik yil ti oy Buchʼu laj yakʼ ti kʼutik yelan ch-abtej li kʼusitik oy ta vinajelbalumile. Jaʼ me te chvinaj ti melel kʼusi chaval mi koʼol kʼusi chal xchiʼuk li Vivliae (Job 38:31-33; Sal. 19:1; 104:24; Rom. 1:20). Mi jech chavakʼ ta ilel li sprevailtak taje, lek me jamal xvinaj ti koʼol kʼusi chal Vivlia xchiʼuk li kʼusitik pasbile.
¿Mi oy buchʼu yakal chakolta sventa xavakʼbe xchʼun ti jaʼ Skʼop Dios li Vivliae? Xuʼ van jaʼ xavalbe skʼoplal ti jech yaloj li pʼijil krixchanoetik ti yuʼun jaʼ Skʼop Dios li Vivliae, pe ¿mi jaʼ noʼox te ta jpat koʼontontik yuʼun li kʼusi yalojike? Xuʼ jaʼ noʼox xkoltaatik li buchʼutik yichʼojik ta mukʼ li kʼusi chal pʼijil krixchanoetike. ¿Mi chatunes li kʼusi yalojik sientifikoetik sventa chavakʼ ta ilel ti melel li kʼusi chal Vivliae? Muʼyuk lek nakal chkom ta yoʼontonik li kʼusi chaval mi jaʼ chatunes li kʼusi staojik ta sabel smelolal li jmulavil krixchanoetike. Oy me lek yip akʼop mi jaʼ chlik atunes li Skʼop Diose ti jaʼ tsʼakal to chavalbe skʼoplal li kʼusi yalojik sientifikoetik sventa chavakʼ ta ilel ti melel li kʼusi chal Vivliae.
Kʼusuk noʼox ti chavale skʼan me xavakʼ ta ilel sprevailtak. Sventa xanaʼ kʼu yepal skʼan xavakʼ ta ilel li sprevailtake, skʼan xatsak ta venta kʼu yepal li buchʼutik chachiʼin ta loʼile. Jech kʼuchaʼal liʼe, mi jaʼ chavalbe skʼoplal ti kʼu yelan li slajebal kʼakʼal jech kʼuchaʼal chal ta 2 Timoteo 3:1 kʼalal ta 5, xuʼ xatunes li kʼusi chal periodiko ti lek jamal chakʼ ta ilel ti mu xa jechuk tskʼan sbaik li krixchanoetik jech «kʼuchaʼal stalel onoʼox jeche». Ti vaʼ yelane jaʼ jech chkakʼtik ta ilel ti yakal xa chkʼot ta pasel li senyailtak chal Vivlia ta sventa li slajebal kʼakʼale.
Lek onoʼox mi ta jtunestik li kʼusitik ti oy kʼusi tsots skʼoplal xkoʼolajik-oe. Mu skoltautik mi jaʼ noʼox ta jtunestik li skoʼoltasobile, skʼan jkʼeltik mi jech chchanubtasvan ta melel li Vivlia ti xkoʼolaj ta jujutose. Li skoʼoltasobile xuʼ onoʼox xkoltaat junuk krixchano sventa snopbe lek smelolal ti yuʼun jech ta melel li kʼusi yakal chkaltike. Xuʼ xatunes skoʼoltasobil kʼalal oy kʼusi chachapbe smelolale. Jech kʼuchaʼal kʼalal ta jkoʼoltastik li Ajvalilal yuʼun Dios xchiʼuk ti kʼu yelan tspasik mantal li ajvaliletik liʼ ta Balumile, ti oy buchʼu chichʼik ventainele, ti oy mantaletik yuʼunike, ti kʼu yelan chchapanvanike xchiʼuk ti chapanbil lekil chanun yuʼunike.
Nopolik noʼox chkil ta jkuxlejaltik ti jaʼ lek mi jaʼ ta jchʼuntik li kʼusi chal Vivliae. Jaʼ yuʼun xuʼ jaʼ xatunes ta sprevail kʼalal oy kʼusi chavale. Jech kʼuchaʼal liʼe, xuʼ xaval li kʼusi lek kʼotem ta pasel ta akuxlejal kʼalal chaval ti tsots skʼoplal skʼan jkʼeltik li Vivliae xchiʼuk ti jchantike. Sventa spatbe yoʼonton yermanotak li Pedroe, jaʼ laj yalbe skʼoplal ti laj yil ta sat stuk kʼalal la skʼatajes sba li Jesuse (2 Ped. 1:16-18). Li jtakbol Pablo eke laj yalbe skʼoplal li kʼusitik kʼotem ta xkuxlejale (2 Kor. 1:8-10; 12:7-9). Skʼan me oyuk apʼijil mi jaʼ chaval li kʼusitik kʼotem ta akuxlejale sventa maʼukuk tsots akʼoplal chakʼot li voʼote.
Ta skoj ti jeltos kʼu yelan chʼiemik tal li krixchanoetike xchiʼuk ti jelajtik li kʼusi tsnopike, mu skotolikuk chkʼot ta yoʼontonik li sprevailtak chavale. Jaʼ yuʼun tsako ta venta kʼusi tsnopik ta jujuntal kʼalal chanop kʼusi sprevail chavakʼ ta ilel o ti kʼuxi chavakʼ ta ilele. Xi chal li Proverbios 16:23: «Li bochʼo bije ta snop lec baʼyuc li cʼusi chlocʼ ta yee, jech oy bochʼo chcʼot ta yoʼntonic li scʼope».