Tsaluk me kuʼuntik li «espíritu liʼ ta banamile»
«Maʼuc laj quichʼtic li espíritu liʼ ta banamile. Jaʼ quichʼojtic li Espíritu liquem tal ta stojol Diose.» (1 COR. 2:12.)
1, 2. 1) ¿Kʼu yuʼun skʼan oyuk skanario mutik li ta slokʼesobil sibak ta Gran Bretañae? 2) ¿Kʼusi xibal sba ta jnuptantik li yajtsʼaklomutik Cristoe?
LI TA sjabilal 1911, li j-abteletik ta Gran Bretañae laj yakʼik jun ley sventa mu xchamik li j-abteletik ti bu chichʼ lokʼesel sibake. Te laj yichʼalel ti persa oyuk chaʼkot skanario mutik ti bu chlokʼ sibake. ¿Kʼu yuʼun? Yuʼun jaʼ ti mi oy xlik kʼokʼ li ta slokʼesobil sibake, li jkoltavanejetike chikʼik ochel li kanario mute. Ta sventa ti toj kʼunik li ta gasetik ti chmilvane, jech kʼuchaʼal monóxido de carbono, ta anil noʼox xnayet likel satik li uni kanarioetike xchiʼuk svotslij yalel ta slapobilik kʼalal muʼyuk xa lek li ikʼ chichʼike. Toj tsots me skʼoplal mi jech iyilik taje. Li monóxido de carbono taje mu xvinaj xchiʼuk chʼabal yikʼ, pe chmilvan un, yuʼun tspajes ta abtel li glóbulos rojos ti jaʼ tspuk echʼel ikʼ ta jbekʼtaltike. Ti chʼabaluk li pʼijubtasel taje muʼyuk chakʼik venta mi chlajik ta veneno li jkoltavanejetike, vaʼun chyalik ta lum xchiʼuk chchamik.
2 Li yajtsʼaklomutik Cristo avie jaʼ jechtik ta jnuptantik ek kʼuchaʼal li jlokʼesej sibaketike, pe ta sventa mantal. Jkʼeltikik kʼu yuʼun. Kʼalal laj yakʼbe sbain yajtsʼaklomtak Jesús li xcholel lekil aʼyej ta spʼejel Balumile, snaʼoj xa onoʼox ti oy kʼusi xibal sba tsnuptanik ta spat xokonike, jaʼ ti ventainbil yuʼun Satanás xchiʼuk espiritu liʼ ta balumil li krixchanoetike (Mat. 10:16; 1 Juan 5:19). Chat tajmek yoʼonton ta stojolal yajtsʼaklomtak li Jesuse, jaʼ yuʼun xi la skʼanbe ta orasion sTot kʼalal jun xaʼox akʼobal skʼan xchame: «Mu jaʼuc ta jcʼanbot ti acʼo avicʼ loqʼuel liʼ ta banamile. Jaʼ noʼox ta jcʼanbot ti acʼo achabibun yuʼun jech mu stsalatic yuʼun li pucuje», xi (Juan 17:15).
3, 4. ¿Kʼusi pʼijubtasel laj yakʼbe yajtsʼaklomtak li Jesuse, xchiʼuk kʼu yuʼun skʼan oyuk ta koʼontontik snabel skʼoplal?
3 Li Jesuse kak xa onoʼox laj yalbe yajtsʼaklomtak ti xibal sba li vayel ta mantale, jun vayel ti xuʼ xmilvan eke. Mas to tsots skʼoplal ta jventatik li kʼusi laj yale, jaʼ ti kuxulutik ta slajebal li kʼusitik oye: «Viqʼuiluc me asatic chaʼe [...] acʼo cuchuc avuʼunic scotol cʼalal chcʼot ta pasel jech chac leʼe. Jech lec vaʼal chacomic ta jtojol vuʼun ti Xnichʼon cristiano licʼote» (Luc. 21:34-36). Pe li Jesuse laj yalbe yajtsʼaklomtak ti ch-akʼbatik chʼul espiritu yuʼun sTot sventa chvulesbat ta sjolik li kʼusitik xchanojike, sventa julavemik-o xchiʼuk ti lekuk vaʼalike (Juan 14:26).
4 ¿Pe li voʼotik une? ¿Mi xuʼ van skoltautik ek li chʼul espiritue? Mi jeche, ¿kʼusi skʼan jpastik sventa chkichʼtik? ¿Pe kʼusi jaʼ li espiritu liʼ ta balumile, kʼuxi ch-abtej xchiʼuk kʼuxi tstsal kuʼuntik? (Kʼelo 1 Corintios 2:12.)
Li chʼul espiritue xchiʼuk li espiritu liʼ ta balumile
5, 6. ¿Kʼusi tspas ta jtojolaltik li chʼul espiritue, pe kʼusi skʼan jpastik sventa xkichʼtike?
5 Li matanal chʼul espiritue maʼuk noʼox sventa li jchʼunolajeletik ta baʼyel sigloe. Ta skoltautik maʼ taj eke. Li xchʼul espiritu Diose chakʼ kipaltik sventa jpastik li kʼusi leke xchiʼuk sventa jpastik-o li yabtel Diose (Rom. 12:11; Fili. 4:13). Jech xtok xuʼ tskoltautik sventa oyuk jlekil talelaltik kʼuchaʼal kʼanelal, lek noʼox chi jkʼopoj xchiʼuk slekil koʼontontik, taje jaʼ li «yabtel Chʼul Espiritue» (Gál. 5:22, 23). Pe jamal ta aʼyel un, li Jeovae muʼyuk tsujvan sventa xkichʼbetik li xchʼul espiritue.
6 Oy me lek srasonal ti jtekeltik jakʼbe jbatik kʼusi skʼan jpastik sventa xkichʼtik li chʼul espiritue. Oy ep kʼusi skʼan jpastik kʼuchaʼal chal Vivliae. Jtos ti toj tsots skʼoplale xchiʼuk ti mu vokoluk ta pasele, jaʼ ti jkʼanbetik li Diose (kʼelo Lucas 11:13). Yan xtok ti kʼusi toj jtunele jaʼ ti jchanbetik li sKʼop Dios ti laj yakʼ ta naʼel ta xchʼul espiritue xchiʼuk ti xkakʼ ta jkuxlejaltik li tojobtaseletik yuʼune (2 Tim. 3:16). Pe taj une maʼuk me smelolal ti chichʼ chʼul espiritu skotol li buchʼutik tskʼel Vivliae. Yan li jchʼunolajel ti ta sjunul yoʼonton chchane, ta xakʼ venta kʼuyelan laj yichʼ tsʼibael xchiʼuk chil ti kʼusi chichʼ nopel ta sventa jtosuk kʼusie. Oy to yan kʼusi toj tsots skʼoplal skʼan jtsaktik ta venta, jaʼ ti jtsaktik lek ta mukʼ ti jaʼ yajkʼopojel Jeova li Jesuse xchiʼuk ti jaʼ ta stojolal Jesús ti tstak tal xchʼul espiritu li Diose (Col. 2:6). Jaʼ yuʼun skʼan jchanbetik stalelal li Jesuse xchiʼuk ti jechuk yelan jkuxlejaltik kʼuchaʼal ichanubtasvane (1 Ped. 2:21). Mi mas chkakʼbetik tajmek yipal ta xchanbel lek stalelal li Cristoe, mas me chkichʼtik chʼul espiritu.
7. ¿Kʼuxi chutilan krixchanoetik li espiritu liʼ ta balumile?
7 Yan li espiritu liʼ ta balumile, jaʼ chakʼbe ta yoʼonton krixchanoetik ta xchanbel stalelal li Satanase (kʼelo Efesios 2:1-3). Ep butik chvinaj yabtel li espiritu taje xchiʼuk ta butikuk noʼox jech chkiltik. Jaʼ chakʼ ta oʼontonal li toybail ta sventa smantaltak Diose xchiʼuk jaʼ chakʼ ta oʼontonal «li cʼusi chopol tscʼan jbecʼtaltique, li cʼusi tscʼupin jsatique, li toybail ta sventa cʼulejalile» (1 Juan 2:16). Chakʼ ta oʼontonal xtok ta spasel li kʼusi tskʼan jbekʼtaltike, li mulivajele, li yichʼel ta mukʼ kʼusitik mu jaʼuk Diose, li espiritismoe, li tiʼoʼontavaneje, li sbikʼtal oʼontonale xchiʼuk li yakubele (Gál. 5:19-21). Xchiʼuk jaʼ chakʼ ta chanel li jutbil kʼop yuʼun jvalopatinej mantaletik ti muʼyuk tstsakik ta mukʼ li kʼusi chʼule (2 Tim. 2:4-18). Jpʼel me skʼoplal ta jchanbetik stalelal Satanás mi jaʼ chkakʼtik abtejuk mas ta jtojolaltik li espiritu liʼ ta balumile.
8. ¿Kʼusi ti skʼan jnop jtekeltike?
8 Skotol krixchanoetik skʼan snopik mi jaʼ chakʼik xventainbat xkuxlejalik yuʼun li chʼul espiritue, o mi jaʼ li espiritu liʼ ta balumile. Li buchʼutik ventainbilik yuʼun li espiritu liʼ ta balumile xuʼ me xkolik lokʼel ta stojolal xchiʼuk ti xchʼamik li beiltasel chakʼ chʼul espiritue. Pe jech xtok un, xuʼ me ta valopat sut li buchʼu yichʼoj xa chʼul espiritue. Li buchʼutik jal xa yakʼoj sbaik ta beiltasel ta xchʼul espiritu Diose xuʼ me spʼajesatik li ta spetsʼtak espiritu liʼ ta balumile (Fili. 3:18, 19). Jaʼ yuʼun chaʼa, jkʼeltikik kʼuxi xuʼ stsal kuʼuntik li espiritu liʼ ta balumile.
Ta yorailuk noʼox me xkakʼtik venta li pʼijubtasel chkichʼtike
9-11. ¿Kʼusitik jlomuk senyailtak ti chakʼ kiltik ti jaʼ xa yakal tsnitutik li espiritu liʼ ta balumile?
9 Li jlokʼesej sibaketik ta Gran Bretaña laj kalbetik skʼoplal ta slikebe tstunesik kanario mutetik sventa xakʼik noʼox venta ta anil ti oy gasetik ti chmilvane. Mi oy junuk j-abtel laj yil ti svotslij yalel ta slapobil li kanario mute, skʼan me oy kʼusi spas ta anil sventa mu xcham li j-abtele. Pe li yajtsʼaklomutik Cristoe, ¿kʼusi jlomuk senyailtak chakʼ kiltik ti jaʼ xa yakal tsnitutik li espiritu liʼ ta balumile?
10 Kʼalal lik jchantik li kʼusitik melel ta sKʼop Diose xchiʼuk ti kʼalal laj kakʼ jkuxlejaltik ta stojolal Jeovae, yikʼaluk van ta sjunul toʼox koʼontontik ta jkʼeltik li Vivliae xchiʼuk nopajtik toʼox ta jpastik orasion ta sjunul koʼontontik. Li tsobajeletike jaʼ toʼox jun kuxob oʼontonal chkaʼitik, ti siket koʼontontik yuʼune. Skotol taje jaʼ la skoltautik lokʼel ta yok-skʼob li espiritu liʼ ta balumile xchiʼuk jaʼ jech kolemutik-o yuʼun.
11 ¿Mi ta to jchanilantik jujun kʼakʼal li Vivliae? (Sal. 1:2.) ¿Mi nopajtik noʼox ta jpastik orasion xchiʼuk mi ta yutil to koʼontontik chlokʼ? ¿Mi ta jkʼupintik tajmek ti chi jbat ta tsobajel ti muʼyuk bu chi jpaj junuke? (Sal. 84:10.) ¿Mi oy xa muʼyuk ta jpastik junuk taje? Jnaʼojtik onoʼox jtekeltik ti jal yichʼoj xchiʼuk tslajes kipaltik li kʼusitik jbainojtik spasel jujun kʼakʼale, jaʼ yuʼun mu xa toj kʼunuk yaʼel ta spasel li kʼusitik ta sventa mantale. Pe mi chkakʼtik venta ti oy bu ta jyochbetik yokilale, ¿mi yuʼun van oy bu tsnitutik li espiritu liʼ ta balumile? Mi jech taje, ¿mi ta van xkakʼbetik yipal ta spasel yan velta li kʼusitik lekik ti nopem toʼox xkaʼitik spasele?
«Mu me stsatsub avoʼntonic»
12. ¿Kʼusi pʼijubtasel laj yakʼanbe Jesús li yajtsʼaklomtake, xchiʼuk kʼu yuʼun?
12 ¿Kʼusi mas skʼan jpastik sventa stsal kuʼuntik li espiritu liʼ ta balumile? Kʼalal laj yalbe yajtsʼaklomtak Jesús ti «viqʼuiluc me asatic chaʼe» ti xie, naka toʼox jamal laj yalbe ti mu stakʼ spasik jlomuk kʼusitik ti ch-akʼvan ta vokole. Xi onoʼox spʼijubtasanoje: «Qʼuelo me aba atuquic. Mu me stsatsub avoʼntonic ta scoj li cʼusitic tscʼan abecʼtalique, ta sventa li yacubele, xchiʼuc ta sventa scʼop oʼntonal ti cʼu xʼelan chacuxiique. Yuʼun jech mu chʼayemuc avoʼntonic cʼalal chcʼot ta pasel jech chac cʼu chaʼal li cʼusi ch-och ta yoquile», xi (Luc. 21:34, 35).
13, 14. ¿Kʼusi toj lek skʼan jakʼbe jbatik ta sventa veʼel xchiʼuk ta sventa li kʼusi chkuchʼtike?
13 Jkʼeltik li kʼusitik laj yal Jesuse. ¿Mi yuʼun van laj yal ti mu stakʼ jkʼupintik li veʼele xchiʼuk li kʼusi chkuchʼtike? Moʼoj kʼuxi un. Li stuke snaʼoj lek li kʼusi yaloj Salomón liʼe: «Laj xa quil ti jchop noʼox cʼusi lec ta sventa li cristianoetique, jaʼ ti acʼo cuxetuc noʼox yoʼntonic, ti acʼo scʼupinic cʼusi lec ti jayib cʼacʼal cuxulique. Jaʼ noʼox yacʼojbutic Dios ti acʼo veʼcutic, acʼo cuchʼtic voʼ, ti acʼo jcʼupintic cʼu xʼelan slequil yutsil li cabteltique», xi (Ecl. 3:12, 13). Pe snaʼoj onoʼox xtok un li espiritu liʼ ta balumile jaʼ chakʼ ta oʼontonal ti xuʼ muʼyuk spajeb xi jveʼ xchiʼuk li kʼusi chkuchʼtike.
14 ¿Kʼuxi xuʼ chkakʼtik venta mi yakal tsokesutik li svenenoal espiritu liʼ ta balumile xchiʼuk ti mu xa xkakʼtik venta ti chi j-echʼ xa ta mas li ta veʼele xchiʼuk li kʼusi chkuchʼtike? Xi jakʼbe jbatike: «¿Kʼu yelan chkaʼi jba kʼalal ta jkʼel ta Vivlia xchiʼuk ta yantik vunetik yuʼun steklumal Dios ti chal tojobtaseletik ta sventa li buchʼu mu x-echʼ yoʼonton ta veʼele? ¿Mi ta jpʼaj ta skoj ti muʼyuk sbalil yaʼeluke o ta skoj ti ch-echʼ xa ta mas chkaʼie? ¿Mi ta van jpak jkʼoplal o mi chkal ti lek li kʼusi ta jpase?a ¿Kʼusi ta jnop ta sventa li tojobtasel ti oyuk noʼox smelolal xkuchʼ li poxe —mi jnaʼtik yuchʼele— xchiʼuk ti mu stakʼ xi jyakub ta jyalele? ¿Mi chkal ti muʼyuk mas tsots sbalil ta skoj ti ta jnop ti maʼuk ta jventa li mantal taje? Mi oy buchʼu chalbun ti chat yoʼonton ta skoj ti chkuchʼ poxe, ¿mi ta jpoj jba o mi ta van xi ilin-o? ¿Mi ta van xkakʼbe ta yoʼonton yantik ek ti muʼyuk mas tsots skʼoplal li tojobtaseletik ta Vivlia taje?». Jech kʼuchaʼal laj xa kiltike, li jtalelaltike jamal chakʼ ta ilel mi yakal tsnitutik o mi moʼoj li espiritu liʼ ta balumile (koʼoltaso xchiʼuk Romanos 13:11-14).
Mu xkakʼtik xi jikʼavutik yuʼun li vul-oʼontone
15. ¿Kʼusi nopem xkaʼitik laj yal Jesús ti mu stakʼ jpastike?
15 Yan xtok ti kʼusi skʼan pasel sventa stsal kuʼuntik li espiritu liʼ ta balumile jaʼ ti mu masuk jvul koʼontontike. Li Jesuse snaʼoj onoʼox ti lek jvul koʼontontik ta kʼusi jsetʼ-juteb ta skoj ti jpas mulilutike. Jaʼ yuʼun xi laj yalbe ta slekil yoʼonton li yajtsʼaklomtake: «Mu me xloʼilaj avoʼntonic», xi (Mat. 6:25). Jech onoʼox ta melel ti chkat koʼontontik ta sventa li kʼusitik tsotsik skʼoplale, jech kʼuchaʼal ti ta jlekubtasbetik yoʼonton li Diose, spasel li kʼusi jbainojtik kʼuchaʼal jchʼunolajelutike xchiʼuk ti chichʼ sabel li kʼusi mas chtun yuʼun kutsʼ kalaltike (1 Cor. 7:32-34). Vaʼun chaʼa, ¿kʼusi laj yalbe skʼoplal li Jesuse?
16. ¿Kʼuxi ch-abtej ta stojolal krixchanoetik li espiritu liʼ ta balumile?
16 Li espiritu liʼ ta balumile, ti jaʼ tsots chalbe skʼoplal li kʼusi kʼupil chil jsatike, jaʼ chakʼbe ta yoʼonton krixchanoetik li chopol vul-oʼontone. Ta xakʼbe ta yoʼonton krixchano ti lek la oy mi oy stakʼine xchiʼuk li sbalil la jun krixchanoe maʼuk la te chvinaj ti kʼuyelan stalelal ta mantale, moʼoj, jaʼ la te chvinaj sbalil mi ep kʼusitik lekik yuʼune. Li buchʼutik chakʼ sbaik ta loʼlael ta skoj taje ta me spasik ta mosoil ta saʼel takʼin xchiʼuk muʼyuk me bu xmuyubajik ta sventa ti kʼuyepal tstaike: jaʼ tskʼanik li kʼusi mas achʼe, li kʼusi mas mukʼe xchiʼuk li kʼusi mas leke (Pro. 18:11). Ti vaʼ yelan muʼyuk lek snopbenik ta sventa li saʼel kʼusitike ta me xakʼ vul-oʼonton ti jaʼ mu xchʼi-o ta mantal li krixchanoe (kʼelo Mateo 13:18, 22).
17. ¿Kʼuxi stakʼ xkutik sventa mu xi slajesutik li vul-oʼontonale?
17 Mi mu jkʼantik slajesutik li vul-oʼontone skʼan me jchʼunbetik li smantal Jesús liʼe: «Baʼyuc chavacʼ abaic ta ventainel yuʼun li Diose, xchiʼuc ti chapasic cʼusi tscʼane». Mi jech la ta jpastike, li Jesuse chalbutik ta melel ti ta jtatik onoʼox li kʼusitik chtun kuʼuntik ta jyalele (Mat. 6:33). ¿Kʼuxi chkakʼtik ta ilel ti jpatoj koʼontontik ta sventa taje? June jaʼ ti baʼyuk jpastik li kʼusi tskʼan Dios ta skʼoplal takʼine, jaʼ xkaltik, ti jechuk jpastik kʼuyelan chal smantal Dios ta sventa taje. Jech kʼuchaʼal liʼe, tukʼ jnaʼ xi jkʼopojutik ta sventa li patane xchiʼuk manchuk mi ta jsetʼ-juteb muʼyuk chi jloʼlavan ta sventa li pʼolmajele. Chkakʼbetik yipal ta spasel li kʼusi jbainojtik ta sventa takʼine. Te oy ta joltik xtok li kʼusi yaloj komel Jesús ta sventa li stojel ilele: «“Xuʼ”, me xachie, acʼo xuʼuc o» (Mat. 5:37; Sal. 37:21). Yikʼaluk van mu xi jpas ta jkʼulej mi tukʼ koʼontontike chaʼa, manchuk mi jech un; lek me chilutik li Diose, sak me jol koʼontontik xchiʼuk mas me jutuk ta jvul koʼontontik.
18. ¿Kʼusi toj lek laj yakʼ kiltik li Jesuse, xchiʼuk kʼuxi ta jtabetik sbalil mi jech ta jpastike?
18 Sventa baʼyuk jsaʼtik li Ajvalilal yuʼun Diose skʼan me oyuk lek ta koʼontontik li kʼusi baʼyel skʼan jpastike. Jkʼelbetik li stalelal Jesuse. Jnaʼojtik onoʼox ti oy bakʼintik ti ven lek li skʼuʼ spokʼ tslape (Juan 19:23). Muʼyuk bu smak yoʼonton ta skʼupinel li veʼlil xchiʼuk li yuchʼel yaʼel tsʼusub xchiʼuk yamigotake (Mat. 11:18, 19). Pe li kʼuyelan laj yaʼi Jesús li chʼayob oʼontonal xchiʼuk li kʼusitik lekik oy kuʼuntike, jaʼ noʼox skap sventa chmuib-o li kuxlejale, jech kʼuchaʼal li smuineb chichʼ akʼbel veʼlile, yuʼun li sbatsʼi veʼele jaʼ li spasbel kʼusi tskʼan Jeovae (Juan 4:34-36). Kʼalal ta jchanbetik stalelal li Jesuse, toj kʼupil me sba li jkuxlejaltike: xpatet koʼontontik ta skoltael ta sKʼop Dios ta yakʼbel spatobil yoʼonton li krixchanoetik ti chil svokolike, kʼanbilutik xchiʼuk tskoltautik li tsobobbaile, pe ti kʼusi mas to toj tsots skʼoplale jaʼ ti ta jmuyubtabetik yoʼonton li Jeovae. Kʼalal jnopojtik lek ti kʼusi baʼyel skʼan jpastike, muʼyuk me bu chi jpas ta smoso li kʼusitik ta jkʼantik xchiʼuk ta jkʼupintike. Moʼoj, yuʼun ti kʼusie ta jpas ta jmosotik, yuʼun jaʼ tskoltautik ta yichʼel ta mukʼ li Jeovae. Kʼalal mas chi j-abtej ta sventa li Ajvalilal yuʼun Diose, jaʼ me tskoltautik sventa mu xi snitutik li espiritu liʼ ta balumile.
Oyuk-o ta koʼontontik «[snopilanel] cʼusi tscʼan liʼ Chʼul Espiritue»
19-21. ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa jaʼ jnopilantik li «cʼusi tscʼan li Chʼul Espiritue», xchiʼuk kʼu yuʼun jech skʼan jpastik?
19 Baʼyel xa onoʼox yichʼoj nopel li kʼusi chichʼ pasele. Li kʼusi chichʼ pasel ti muʼyuk baʼyel nopbil ta alele ta jnopbentik onoʼox chlik tal, taje jaʼtik onoʼox li kʼusi tskʼan bekʼete. Jaʼ yuʼun tsvulesbutik ta joltik li jtakbol Pablo ti skʼan jkʼeltik lek li kʼusi jaʼ batem-o jnopbentike. Xi la stsʼibae: «Li bochʼo ventainbil yuʼun sbecʼtale jaʼ te oy ta yoʼnton tspas li cʼusitic tscʼan sbecʼtale. Yan li bochʼo jaʼ xa ventainbil yuʼun li Chʼul Espiritue jaʼ te oy ta yoʼnton tsnopilan cʼusi tscʼan liʼ Chʼul Espiritue», xi (Rom. 8:5).
20 ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa mu sventain jnopbentik xchiʼuk li kʼusitik ta jpastik li espiritu liʼ ta balumile? Skʼan jtʼujtik lek li aʼyejetik chvul ta jtojolaltike sventa mu x-abtej jsetʼuk ta jnopbentik li snopben balumile. Jech kʼuchaʼal liʼe, muʼyuk bu ta jchʼay koʼontontik ta skʼelel li kʼusi chalbe skʼoplal mulivajel o majbail ti chikʼubtas li jnopbentike. Jnaʼojtik lek ti muʼyuk onoʼox bu ch-abtej ta jun ikʼal nopbenalil li chʼul espiritu ti sak xchiʼuk ti chʼabal yikʼobale (Sal. 11:5; 2 Cor. 6:15-18). Jech xtok jaʼ me jech xuʼ lek x-abtej ta jnopbentik li xchʼul espiritu Dios kʼalal nopajtik noʼox ta jchantik li Vivliae, li snopbel lek smelolale, li spasel orasione xchiʼuk ti chi jkʼot ta tsobajeletike. Kʼalal ta jcholilantik li mantal xtoke jaʼ me jech yakal ta jpastik kʼuchaʼal tskʼan chʼul espiritue.
21 Tsaluk me kuʼuntik li espiritu liʼ ta balumile xchiʼuk tsaluk me kuʼuntik ti tstij koʼontontik ta skʼupinel li kʼusi tskʼan bekʼete. Oy me sbalil mi chkakʼ kipaltike, yuʼun xi la stsʼiba li jtakbol Pabloe: «Li bochʼo jaʼ batem yoʼnton snopel li cʼusi tscʼan sbecʼtale jaʼ sventa lajel. Yan li bochʼo jaʼ chbat yoʼnton snopel cʼusi tscʼan li Chʼul Espiritue jaʼ sventa chcuxi, xchiʼuc sventa tspas ta jun yoʼnton», xi (Rom. 8:6).
[Tsʼibetik ta yok vun]
a Ti buchʼu mu x-echʼ yoʼonton ta veʼele nopem xa xaʼi ti muʼyuk xa noʼox spʼisol chveʼe xchiʼuk ti tskʼan-o tajmeke; ta yan kʼop xkaltike, jaʼ ti mu x-echʼ yoʼonton ta veʼele. Jaʼ yuʼun ti buchʼu mu x-echʼ yoʼonton ta veʼele ta stalelal chvinaj, mu ta sbekʼtaluk. Jech xtok, bateltike ta skoj chamel o jech kichʼojtik tal ti lek xi jupʼutike. Jaʼ yuʼun chaʼa, maʼuk te chvinaj li ta yalal jun krixchanoe, moʼoj, jaʼ ti mu x-echʼ yoʼonton ta veʼele (kʼelo li bu chal «Preguntas de los lectores» ta La Atalaya 1 yuʼun noviembre ta 2004).
¿Mi xvul ta ajol?
• ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa xkichʼtik li chʼul espiritue?
• ¿Kʼuxitik xuʼ sokesutik li espiritu liʼ ta balumile?
• ¿Kʼuxi xuʼ stsal kuʼuntik li espiritu liʼ ta balumile?
[Lokʼol ta pajina 23]
Skʼan me sakuk li jnopbentike, lekuk tukʼ xi jkʼopoj ta sventa li pʼolmajele xchiʼuk oyuk jmeloltik ta spasel li kʼusi nopem xkaʼitike
[Lokʼol ta pajina 24]