«Te chachiʼinun ta Paraiso»

1. Kʼalal poʼot xa ox xcham li Jesuse, ¿kʼusi laj yalbe li jun vinik ti toj chopol kʼusi spasoje? (Lukas 23:39-43).

LI Jesuse te yakal chil svokol xchiʼuk li chaʼvoʼ viniketik ti toj chopol kʼusi la spasike (Luk. 23:32, 33). Li viniketik taje la slabanik toʼox li Jesuse, jamal xvinaj ti maʼuk yajchankʼoptake (Mat. 27:44; Mar. 15:32). Pe li june la sjel stalelal, xi laj yale: «Jesus, naʼun me kʼalal mi la˗och li ta Ajvalilal avuʼune». Xi la stak’ li Jesuse: «Chkalbot ta melel li avie: te chachiʼinun ta Paraiso» (kʼelo Lukas 23:39-43). Muʼyuk sprevail kuʼuntik mi la xchʼam mantal li vinik taje, li lekil aʼyej ta sventa li Ajvalilal yuʼun Dios ti laj yalbe skʼoplal li Jesuse. Jech xtok, li Jesuse muʼyuk laj yal ti chchiʼin ta Ajvalilal yuʼun Dios li vinik taje (Mat. 4:17). Li Jesuse jaʼ laj yalbe skʼoplal li Paraiso chtal ta tsʼakal ta balumile. ¿Kʼuxi jnaʼojtik taje?

2. ¿Kʼuxi jnaʼojtik ti jaʼ juda vinik li buchʼu la sutes yoʼontone?

² Yikʼaluk van li vinik ti la sutes yoʼontone jaʼ juda vinik. Xi la sjakʼbe li jun vinik ti te xchiʼuke: «¿Mi muʼyuk axiʼtaoj ta jyalel li Diose? Jech yakal chavichʼ kastigo kʼuchaʼal chichʼ kastigo li stuk eke» (Luk. 23:40). Li judaetike jun noʼox Dios chichʼik ta mukʼ, pe li jyanlumetike ep sdiosik (Eks. 20:2, 3; 1 Kor. 8:5, 6). Ti maʼukuk judaetik li viniketik taje, xi van la sjakʼ jechuk li june: «¿Mi muʼyuk axiʼtaoj ta jyalel li diosetike?». Jech xtok, ta skoj ti laj yichʼ takel talel Jesus «ta stojolal li chʼayemal chijetik ta jteklum Israele», muʼyuk onoʼox la xcholbe mantal li jyanlumetike (Mat. 15:24). Li Diose yakʼojbe xa onoʼox snaʼ j˗israeletik ti chchaʼkuxes li buchʼutik chamemike. Li vinike snaʼojbe xa onoʼox van skʼoplal taje. Jaʼ yuʼun, li kʼusi laj yale chakʼ kiltik ti snaʼoj onoʼox ti chchaʼkuxesat Jesus sventa x˗ajvalilaj li ta Ajvalilal yuʼun Diose. Yileluke, li vinik taje spatoj yoʼonton ti chchaʼkuxesat yuʼun li Dios eke.

3. ¿Kʼusi van tal ta snopben li vinik kʼalal laj yalbe skʼoplal Paraiso li Jesuse? (Jenesis 2:15).

³ Ti mi jaʼ juda vinik li buchʼu la sutes yoʼontone, xuʼ van snaʼojbe skʼoplal li nichimaltik ti bu akʼatik yuʼun Jeova li Adan xchiʼuk Evae. Jaʼ yuʼun, kʼalal laj yalbe skʼoplal Paraiso li Jesuse, jaʼ van la snopbe skʼoplal jun kʼupil sba nichimaltik liʼ ta balumile (kʼelo Jenesis 2:15).

4. ¿Kʼusi chakʼ jnoptik li kʼusi albat yuʼun Jesus li chopol vinike?

⁴ Li kʼusi albat yuʼun Jesus li chopol vinike chakʼ jnoptik ti kʼu yelan li kuxlejal ta Paraisoe. Li kʼusi tskoltautike jaʼ ti jvules ta joltik ti kʼu yelan li kuxlejal kʼalal ajvalilaj li Salomone. Li Vivliae chal ti Jesuse «mas mukʼ skʼoplal kʼuchaʼal li Salomone». Jaʼ yuʼun, xuʼ jpat koʼontontik ti chkʼataj ta jun kʼupil sba nichimaltik li balumile ti jaʼ tspasik li Jesus xchiʼuk li buchʼutik chchiʼinan ta ajvalilale (Mat. 12:42). Li yan chijetike skʼan snaʼik kʼusi skʼan spasik sventa xuʼ xkuxiik sbatel osil li ta Paraisoe (Juan 10:16).

¿KʼU YELAN LI KUXLEJAL TA PARAISOE?

5. ¿Kʼu van yelan jkuxlejaltik li ta Paraisoe?

⁵ ¿Kʼu van yelan xanaʼ li kuxlejal ta Paraisoe? Xuʼ van jaʼ chtal ta anopben jun kʼupil sba osil jech kʼuchaʼal li nichimaltik Edene (Jen. 2:7-9). O xuʼ van jaʼ chtal ta ajol li albil kʼop laj yal Mikeas ti chalbe skʼoplal kʼusi tskʼupinik li yajtuneltak Diose. Xi chale: «Ta jujuntal te chchoti ta yolon steʼel s˗uvaik xchiʼuk ta yolon steʼel s˗igoik» (Mik. 4:3, 4). Jech xtok, xuʼ van chtal ta ajol tekstoetik ta Vivlia ti bu chal ti ch˗epaj li veʼlile (Sal. 72:16; Is. 65:21, 22). Jaʼ yuʼun, xuʼ van chtal ta anopben ti te oyot ta jun nichimaltik xchiʼuk ti te chotolot ta stsʼel jkot mexa ti noj ta jeltos veʼliletike. ¿Mi te xa oyot chavil chavutsʼibe yikʼ li jeltos nichimetik xchiʼuk tsʼiʼleletike? ¿Mi te xa jmoj xamuyubaj chaloʼilajik chavil xchiʼuk li avamigotak xchiʼuk li avutsʼ avalale? Junantike xuʼ van jaʼ to laj yichʼik chaʼkuxesel. Taje maʼuk noʼox me jun vaychil. Yuʼun jaʼ me jech chkʼot ta pasel ta melel li ta balumile. Li ta Paraiso xtoke oy me abtelaletik ti ta jkʼupintik spasele.

6. ¿Kʼusitik ta jpastik li ta Paraisoe? (Kʼelo li lokʼole).

⁶ Kʼalal la spasutik li Jeovae, laj yakʼ ti akʼo jkʼupintik li kabteltike (Ekl. 2:24). Toj ep me abtelal skʼan pasel li ta Ajvalilal ta Jmil Jabil yuʼun Kristoe. Li buchʼutik kuxul chkomik li ta mukʼta tsatsal vokolil xchiʼuk li buchʼutik chichʼik chaʼkuxesele skʼan me akʼbel skʼuʼik, sveʼelik xchiʼuk snaik. Epal abtel smakoj taje, pe ta me jkʼupintik spasel. Jech kʼuchaʼal la xchabiik nichimaltik Eden li Adan xchiʼuk Evae, li voʼotik eke ta jpastik ta Paraiso li balumile. Nopbo avaʼi skʼoplal xtok ti kʼu to yepal ta jkʼupintik xchanubtasel li buchʼutik chchaʼkuxiik tal ti mu masuk laj yojtikinik Jeova xchiʼuk ti mu masuk laj yaʼibeik skʼoplal li kʼusitik snopoj tspas Diose. Jech xtok, ta me xkalbetik yaʼiik kʼusitik kʼotanuk ta pasel li yajtuneltak Dios ti chamik kʼalal mu toʼox xtal ta balumil li Jesuse.

7. ¿Kʼusi ti jpʼel ta koʼontontike, xchiʼuk kʼu yuʼun?

⁷ Xuʼ jchʼuntik ta melel ti jun xa noʼox koʼontontik li ta Paraisoe, oy noʼox jveʼeltik xchiʼuk lek noʼox oy li balumile. ¿Kʼuxi jnaʼojtik taje? Yuʼun kʼalal ajvalilaj li Salomone, li Jeovae jaʼ te laj yakʼ ta ilel jutuk kʼu yelan li kuxlejal ta Paraiso mi jaʼ xa ox tsventain balumil li Xnichʼone.

JUN SKʼELOBIL TI KʼU YELAN LI KUXLEJAL TA PARAISOE

8. ¿Kʼuxi kʼot ta pasel li kʼusi la stsʼiba David ta Salmo 37:10, 11 xchiʼuk 29? (Li ta revista liʼe kʼelo xtok li jvokʼ mantal ti xi sbie: «Li kʼusitik tsjakʼ jkʼelvunetike»).

⁸ Li Jeovae laj yalbe David ti akʼo stsʼiba ti kʼu yelan li kuxlejal ta jelavel kʼalal mi ventainvan jun ajvalil ti lek pʼije xchiʼuk ti tukʼ yoʼontone (kʼelo Salmo 37:10, 11, 29). Ep ta velta ta jkʼelbetik krixchanoetik li kʼusi chal Salmo 37:11 kʼalal chkalbetik skʼoplal li Paraisoe. Lek onoʼox ti jech ta jpastike, yuʼun li Jesuse la sta ta alel ek kʼalal laj yal li Mantaletik ta Vitse. Jaʼ jech laj yakʼ ta aʼiel ti chkʼot onoʼox ta pasel ta tsʼakale (Mat. 5:5). Li kʼusi la stsʼiba li ajvalil Davide te laj yakʼ ta aʼiel xtok ti kʼu yelan li kuxlejal mi ajvalilaj li Salomone. Li vaʼ kʼakʼale, li jteklum Israele jun noʼox yoʼontonik xchiʼuk oy noʼox kʼusi x˗ayan yuʼunik jech kʼuchaʼal leche xchiʼuk pom. Li Diose xi xa onoʼox yaloje: «Mi jech˗o chavakʼ ta avoʼontonik li kʼusi kaloje, […] jun noʼox avoʼontonik kuʼun li ta lume, jun avoʼonton chavayik, yuʼun muʼyuk buchʼu tsibtasoxuk» (Lev. 20:24; 26:3, 6). Taje kʼot ta pasel kʼalal ajvalilaj li Salomone (1 Kron. 22:9; 29:26-28). Jech xtok, li Jeovae jamal laj yal ti tslajesbe skʼoplal li chopol krixchanoetike (Sal. 37:10). Li kʼusi chal Salmo 37:10, 11 xchiʼuk 29 kʼot ta pasel ta voʼne xchiʼuk chkʼot ta pasel ta tsʼakal xtok.

9. ¿Kʼusi laj yal li meʼ ajvalil ta Saba ta sventa li ajvalilal yuʼun Salomone?

⁹ Puk tajek skʼoplal ti jun noʼox yoʼontonik xchiʼuk ti oy noʼox kʼusi x˗ayan yuʼunik li j˗israeletik kʼalal jaʼo ch˗ajvalilaj li Salomone, yuʼun kʼot to ta xchikin li meʼ ajvalil ta Sabae. Nom tajek xanav batel sventa xkʼot ta Jerusalen yoʼ xil ta sat stuk li kʼusi yabinojbe skʼoplale (1 Rey. 10:1). Kʼalal laj xa ox yil kʼu yelan ch˗ajvalilaj li Salomone, xi laj yalbee: «Mu sta j˗oʼlol li kʼusi yalojbeikune. […] ¡Xmuyubajik noʼox li aviniktak xchiʼuk li avajtuneltak ti liʼ vaʼajtik jujun kʼakʼal ta atojolale, yuʼun chaʼiik ti toj pʼijik li kʼusitik chavale!» (1 Rey. 10:6-8). Pe ti kʼu yelan xkuxlejalik kʼalal jaʼo yakal ch˗ajvalilaj li Salomone jaʼ noʼox me jun skʼelobil ti kʼusi tspas Jeova ta stojolal krixchanoetik mi jaʼ xa ox tsventain balumil li Xnichʼone.

10. ¿Kʼu yuʼun jaʼ mas lek ch˗ajvalilaj li Jesus ti jaʼ mu sta li Salomone?

¹⁰ Li Jesuse jaʼ mas lek ch˗ajvalilaj ti jaʼ mu sta li Salomone. Yuʼun li Salomone jpasmulil xchiʼuk oy kʼusitik muʼyuk lek bat ta nopel yuʼun ti laj yil˗o svokol li steklumal Diose. Pe jaʼuk li Jesuse muʼyuk kʼusi chopol chbat ta pasel yuʼun (Luk. 1:32; Ebr. 4:14, 15). Jech xtok, la stsal li tsatsal prevaetik akʼbat yuʼun Satanase. Yakʼoj ta ilel ti muʼyuk onoʼox ta spas smul xchiʼuk muʼyuk kʼusi chopol tspas ti xuʼ xil˗o svokol li buchʼutik tsventaine. ¿Mi mu jechuk ti toj lek ti jaʼ tsventainutike?

11. ¿Buchʼutik chkoltaat˗o li Jesuse?

¹¹ Li Jesuse chkoltaat yuʼun li 144 mil ajvaliletik sventa skʼelik li krixchanoetike xchiʼuk ti xkʼot ta pasel yuʼunik li kʼusi oy ta yoʼonton Jeova ta sventa li balumile (Apok. 14:1-3). Li ajvaliletik taje tsots laj yil svokolik k’alal li’ to’ox kuxulik ta balumile. Jaʼ yuʼun, chaʼibeik lek smelolal ti k’u yelan chkaʼi jbatike. ¿Kʼusi abtelal tspasik?

¿KʼUSI ABTELAL TSPASIK LI BUCHʼUTIK CHBATIK TA VINAJELE?

12. ¿Kʼusi abtelal ch˗akʼbatik yuʼun Jeova li 144 mile?

¹² Li Jesus xchiʼuk li 144 mile mas ep kʼusitik tspasik ti jaʼ mu sta li kʼusitik la spas Salomone. ¿Kʼu yuʼun jech chkaltik? Yuʼun li Salomone jaʼ noʼox la sventain jayibuk miyon krixchanoetik ta jun noʼox jteklum. Pe li Ajvalilal yuʼun Diose ta sventain epal miyon krixchanoetik ta spʼejel balumil. ¡Jaʼ jun mukʼta matanal ch˗akʼbatik yuʼun Jeova li 144 mile!

13. ¿Kʼusitik tspasik li buchʼutik ch˗ajvalilajik xchiʼuk Jesuse?

¹³ Li 144 mile chkʼotik ta ajvaliletik xchiʼuk ta paleetik jech kʼuchaʼal li Jesuse (Apok. 5:10). Kʼalal jaʼ toʼox chchʼunik li Mantal akʼbat Moisese, li paleetike jaʼ toʼox oy ta sbaik skoltael li j˗israeletik sventa mu x˗ipajik xchiʼuk ti lekuk noʼox oyik ta mantale. Ta skoj ti «jaʼ snakʼobal Mantal li kʼusitik lek chtale», xuʼ jchʼuntik ti buchʼutik ch˗ajvalilajik xchiʼuk Jesuse chkoltavanik sventa mu x˗ipajik li yajtuneltak Diose xchiʼuk ti lekuk oyik ta mantale (Ebr. 10:1). Li ajvaliletik xchiʼuk li paleetike tskʼoponik talel li buchʼutik liʼ oyik ta balumile, jaʼ noʼoxe mu to jnaʼtik kʼu yelan. Mu ventauk kʼu yelan chchapan li Jeovae, xuʼ jpʼel ta koʼontontik ti ta onoʼox xbeiltasatik li buchʼutik chnakiik li ta Paraisoe (Apok. 21:3, 4).

¿KʼUSI SKʼAN SPASIK LI YAN CHIJETIK SVENTA XNAKIIK LI TA PARAISOE?

14. ¿Kʼu yelan xil sbaik li yan chijetik xchiʼuk li uni jtsop chije?

¹⁴ Li Jesuse laj yal ti jaʼik uni jtsop chij li buchʼutik jmoj ch˗ajvalilaj xchiʼuke (Luk. 12:32). Xi to laj yal xtoke: «Oy yan jchijtak». Li chaʼtsop taje jtsop noʼox kʼotemik (Juan 10:16). Avie, jmoj xa tsobol ch˗abtejik xchiʼuk jech˗o tspasik kʼalal mi pas xa ox ta Paraiso spʼejel li balumile. Li vaʼ orae, li uni jtsop chije te xa ox oyik ta vinajel, pe jaʼuk li yan chijetike chkuxiik sbatel osil li ta balumile. Pe oy kʼusitik skʼan spasik li yan chijetik sventa xkuxiik li ta Paraisoe.

15. 1) ¿Kʼuxi ta jkoltatik li buchʼutik chbatik ta vinajele? 2) ¿Kʼuxi xuʼ jchanbetik li ermano ti te chvinaj ta lokʼole?

¹⁵ Li vinik ti laj kalbetik skʼoplal ta slikebale muʼyuk xa laj yakʼbe ta ilel Jesus ti tstojbe ta vokol li kʼusi la spas ta stojolale. Pe li voʼotik ti te jkʼoplaltik li ta yan chijetike ep bu xuʼ xkakʼtik ta ilel ti ta jtojtik ta vokole. Jech kʼuchaʼal liʼe, chkakʼtik ta ilel ti jkʼanojtik Jesus kʼalal oy kʼusitik lek ta jpastik ta stojolal li buchʼutik chbatik ta vinajele. Li Jesuse laj yal ti jaʼ chichʼ tsakel ta venta kʼalal chichʼ kʼelel buchʼu ti xkoʼolajik kʼuchaʼal chijetike (Mat. 25:31-40). Jtos ti kʼu yelan xuʼ jkoltatik li buchʼutik chbatik ta vinajele jaʼo kʼalal baxbolutik ta xcholel mantal xchiʼuk ta chanubtasvaneje (Mat. 28:18-20). Jaʼ yuʼun, jtunestik li kʼusitik chakʼbutik sventa xichʼ chanel li Vivliae, jech kʼuchaʼal li livro Kʼupino akuxlejal. Mi muʼyuk to buchʼu yakal chachanubtase, ¿kʼu yuʼun mu xavakʼ ta avoʼonton saʼel junuk a˗estudio?

16. ¿Kʼuxi xuʼ xlik xa noʼox jchapan jbatik yoʼ xijkuxi ta Paraisoe?

¹⁶ Mu me jaʼuk to jech jpas jtalelaltik kʼuchaʼal lek chil Jeova kʼalal te xa oyutik ta Paraisoe. Skʼan xkakʼ kipaltik avi sventa meleluk xijkʼopoj, lekuk kʼusi jpastik xchiʼuk ti lekuk noʼox sba jkuxlejaltike. Jech xtok, skʼan tukʼ xkakʼ jbatik ta stojolal Jeova, ta stojolal jnup jchiʼiltik xchiʼuk kermanotaktik. Mi chkakʼ kipaltik ta xchʼunbel smantaltak Jeova avi ti kuxulutik ta jun balumil ti noj ta choplejale, mas me kʼun chkaʼitik ta xchʼunbel smantaltak li ta Paraisoe. Jech xtok, xuʼ me oy kʼusitik jchantik spasel xchiʼuk jtsʼitestik talelaletik sventa xkakʼtik ta ilel ti yakal xa ta jchapan jbatik yoʼ xijkuxi ta Paraisoe jech kʼuchaʼal chakʼ ta ilel li revista liʼe ti bu chal: «¿Mi chapalot sventa xavuʼunin li balumile?».

17. ¿Kʼu yuʼun skʼan mu chopoluk˗o xkaʼi jbatik ta skoj li kʼusi chopol jpasojtik ta voʼnee?

¹⁷ Kakʼ kipaltik sventa mu jechuk˗o chopol xkaʼi jbatik ta skoj li kʼusi chopol jpasojtik ta voʼnee. Pe taje maʼuk skʼan xal ti «yolbaj xa ta jpas jmultik» ta skoj ti jnaʼojtik ti spojojutik xa li Jeovae (Ebr. 10:26-31). Mi jsutesoj xa koʼontontik, mi jkʼanojbetik xa koltael Jeova xchiʼuk li moletik ta tsobobbaile xchiʼuk mi jeloj xa jtalelaltike, xuʼ jpʼel ta koʼontontik ti yakʼojutik xa ta pertone (Is. 55:7; Ech. 3:19). Teuk ta joltik ti xi laj yalbe jfariseoetik li Jesuse: «Maʼuk tal jtak ta ikʼel li buchʼutik tukʼike, jaʼ tal jtak ta ikʼel li jpasmuliletike» (Mat. 9:13). Koliyal li pojelale, xuʼ xchʼay jmultik li Jeovae.

XUʼ XAKUXI SBATEL OSIL LI TA PARAISOE

18. ¿Kʼusitik oy ta avoʼonton chajakʼbe li vinik ti la xchiʼin ta loʼil Jesuse?

¹⁸ Nopo xa noʼox avaʼi ti te yakal chachiʼin ta loʼil ta Paraiso li vinik ti la skʼopon Jesuse. Ta van xatojik tajek ta vokol achaʼvoʼalik ti laj yakʼ xkuxlejal Jesuse. Yikʼaluk van xi chajakʼbee: «¿Kʼusitik kʼot ta pasel kʼalal poʼot xa ox xcham li Jesuse? ¿Kʼu yelan laj avaʼi aba kʼalal laj yalbot ti chakuxi ta Paraisoe?». Xuʼ van xi sjakʼbot li vinik eke: «¿Kʼusitik kʼot ta pasel kʼalal poʼot xa ox xlaj li sbalumil Satanase?». ¡Jaʼ jun mukʼta matanal ti xuʼ jchanubtastik ta sventa Vivlia li buchʼutik muʼyuk laj yojtikinik lek Jeova jech kʼuchaʼal li vinik taje! (Efes. 4:22-24).

19. ¿Kʼu yuʼun muʼyuk chijchʼajubutik li ta Paraisoe? (Kʼelo li lokʼol ta pajina 1).

¹⁹ Muʼyuk chijchʼajub li ta Paraisoe. Yuʼun oy noʼox buchʼutik xuʼ jakʼbetik sloʼilik xchiʼuk ta jkʼupintik li kabteltike. Li kʼusi mas to toj leke jaʼ ti chkojtikintik batel mas li Jeovae xchiʼuk ta jkʼupintik li kʼusitik chakʼbutike. Jujun kʼakʼal oy˗o kʼusitik ta jchantik ta stojolal li Jdiostike xchiʼuk li kʼusitik spasojane. Mas to ta jkʼantik batel li Jeovae. ¡Ta jtojtik tajek ta vokol ti yalojbutik Jeova xchiʼuk Jesus ti chijkuxi sbatel osil ta Paraisoe!