Vikʼiluk me jsatik sventa mu jpastik kʼusi chopol

1, 2. 1) ¿Kʼusi pʼijubtasel laj yalbe yajchankʼoptak li Jesuse? 2) ¿Kʼu yuʼun chopol kʼusi la spasik li yajchankʼoptake? (Kʼelo xtok li lokʼoletike).

XI PʼIJUBTASVAN li Jesuse: «Oy ta yoʼonton tspas kʼusi lek li krixchanoe, pe kʼun li sbekʼtale» (Mat. 26:41 xchaʼvokʼal). Kʼalal jech laj yal li Jesuse, laj yakʼ ta ilel ti xaʼibe smelolal ti jaʼik jpasmuliletik li krixchanoetike xchiʼuk ti oy kʼusitik chopol chbat ta pasel yuʼunike. Pe pʼijubtasvan xtok ti mu jpat koʼonton ta jtuktike. Kʼalal jech laj yal li Jesuse, li yajchankʼoptake jaʼ to laj yalik ti mi jsetʼuk bu chiktaik komel stuk li Jesuse (Mat. 26:35). Lek li kʼusi oy ta yoʼontonik kʼalal jech laj yalike. Pe muʼyuk xakʼik venta ti kʼalal oy kʼusi tsnuptanike, xuʼ anil xkʼunib yoʼontonik xchiʼuk ti jaʼ xa chlik spasik li kʼusi chopole. Jech oxal, li Jesuse xi laj yalanbee: «Vikʼiluk-o me asatik xchiʼuk pasilanik orasion sventa mu xayalik ta mulil» (Mat. 26:41 sbavokʼal).

² ¿Kʼusi la spasik li jchankʼopetik kʼalal la xchukik batel li Jesuse? Ta skoj ti muʼyuk vikʼil satike, oy kʼusi muʼyuk lek la spasik. Chʼayal taatik xchiʼuk jaʼ la spasik li kʼusi laj yalik ti muʼyuk tspasike, yuʼun laj yiktaik komel stuk li Jesuse (Mat. 26:56).

3. 1) Mi ta jkʼan tukʼ chkakʼ jbatik ta stojolal Jeovae, ¿kʼu yuʼun mu lekuk ti jpat koʼonton ta jtuktike? 2) ¿Kʼusi ta jchantik batel li ta xchanobil liʼe?

³ Li voʼotik eke muʼyuk ta jpat koʼonton ta jtojolal jtuktik. Jech xtok, jpʼel ta koʼontontik ti muʼyuk ta jpastik li kʼusi xuʼ snamajesutik ta stojolal Jeovae. Pe ta skoj ti jpasmulilutike, xuʼ van oy ta koʼontontik spasel kʼusi chopol (Rom. 5:12; 7:​21-23). Li voʼotike eke xuʼ van jnuptantik prevaetik ti vokol chkaʼitik stsalele. Mi ta jkʼan tukʼ chkakʼ jbatik ta stojolal Jeova xchiʼuk ta stojolal Jesuse, skʼan me jchʼuntik li pʼijubtasel laj yale xchiʼuk ti jechuk-o vikʼil jsatike. Taje jaʼ li kʼusi chkalbetik skʼoplal li ta xchanobil liʼe. Baʼyel, ta jkʼeltik butik skʼan xkichʼ jpʼijiltik. Xchibal, ta jkʼeltik kʼuxi xuʼ jkʼel jbatik ta sventa li prevaetike. Yoxibal, ta jkʼeltik kʼuxi xuʼ vikʼil-o jsatik.

¿BUTIK SKʼAN XKAKʼTIK TA ILEL TI VIKʼIL JSATIKE?

4, 5. ¿Kʼu yuʼun skʼan vikʼiluk jsatik yoʼ mu jpastik muliletik ti mu masuk tsotsike?

⁴ Junantik muliletike mu masuk tsots. Akʼo mi jech, xuʼ sok-o ti kʼu yelan chkil jbatik xchiʼuk Jeovae. Jech xtok, xuʼ van stij koʼontontik ta spasel tsatsal muliletik.

⁵ Jkotoltik ta jnuptantik prevaetik. Pe maʼuk noʼox, yuʼun oy onoʼox ta koʼontontik spasel kʼusi chopol. Junantike vokol van chaʼiik stsalel jtosuk tsatsal mulil jech kʼuchaʼal li mulivajele. Yantik xtoke xuʼ van oy ta yoʼontonik spasel li kʼusitik ibal sbae, jech kʼuchaʼal li yixtolanel skʼunilike o ti tskʼelik pornografiae. Jlom xtoke chakʼ van yipalik sventa mu xchanbeik stalelal li krixchanoetik ti tspas sba ta mantal stukike, ti chiʼtaik li yantike o ti toj simaronike. Jaʼ yuʼun, xi laj yal li Santiagoe: «Ta jujuntal chichʼik akʼel ta preva kʼalal tijbil yoʼontonik xchiʼuk loʼlabilik ta skoj li kʼusi tskʼan yoʼonton stukike» (Sant. 1:14).

6. ¿Kʼusi skʼan xkakʼtik venta?

⁶ ¿Mi oy jtosuk preva ti vokol chavaʼi ta stsalele? Xibal me sba mi chanop ti muʼyuk chapʼaj ta jtosuk prevae o mi chanop ti lek tsotsot ta mantale (1 Juan 1:8). Li Pabloe laj yal ti skʼan lek vikʼil satik sventa mu xpʼajik ta jtosuk preva li buchʼutik yijik ta mantale (Gal. 6:1). Kʼuchaʼal chkakʼtik ventae, skʼan onoʼox jkʼeltik ti kʼu kelantike xchiʼuk ti xkakʼtik venta ti oy kʼusi vokol chkaʼitik stsalele (2 Kor. 13:5).

7. ¿Kʼusitik skʼan jkʼel-o jbatik? Albo junuk skʼelobil.

⁷ ¿Kʼusi skʼan jpastik mi laj xa kakʼtik venta kʼusi ti vokol chkaʼitik stsalele? Jaʼ ti xkakʼ kipaltik jchabi jbatike. Kalbetik junuk skʼelobil. Li ta voʼnee, ¿kʼusi ti skʼan mas xchabiik li ta jun jteklum ti joyol ta muroe? Jaʼ li stiʼtake. Taje jaʼ li kʼusi skʼan mas xchabiike. Jaʼ jech li voʼotik eke, skʼan jkʼeltik lek li kʼusi vokol chkaʼitik stsalel yoʼ mu xijyal ta prevae (1 Kor. 9:27).

¿KʼUXI XUʼ JCHABI JBATIK?

8, 9. ¿Kʼusi la spas jechuk li kerem ti laj yalbe skʼoplal ta kapitulo 7 ta Proverbios sventa mu xmulivaje? (Proverbios 7:​8, 9, 13, 14, 21).

⁸ ¿Kʼusi xuʼ jpastik sventa mu xijtsʼuj ta spasel li kʼusi chopole? Jkʼeltik kʼusi chakʼ jchantik li kapitulo 7 ta Proverbiose. Te chalbe skʼoplal jun kerem ti mulivaj xchiʼuk jun jmulavil antse. Li ta versikulo 22, chal ti kereme ta anil noʼox te napʼal bat ta spat li antse. Pe li ta versikuloetik ta slikeb kapituloe, chal ti oy kʼusitik jaytos la spas ti jaʼ ta kʼunkʼun tijbat-o yoʼonton sventa xmulivaje.

⁹ ¿Kʼusitik ti la spase? Baʼyel, «kʼalal chʼayem xa ox batel li kʼakʼale», «te echʼ ta kaye ti te nopol ta s-eskinail sna li jmulavil antse». Laje, te bat ta sbelel sna li antse (kʼelo Proverbios 7:​8, 9). Jech xtok, kʼalal laj yil li antse, muʼyuk sut batel xchiʼuk muʼyuk namaj. Laj yakʼ sba ta tsʼutsʼel xchiʼuk lek xa laj yaʼi ti albat ti jaʼ to ay yakʼ milbil matanal sventa jun oʼontonale, taje jaʼ van chakʼ aʼiel ti lek yoʼontone (kʼelo Proverbios 7:​13, 14, 21). Ti manchukuk jech la spase, muʼyuk xmulivaj jechuke.

10. Jech kʼuchaʼal kʼot ta stojolal li kerem ta Proverbiose, ¿kʼusi xuʼ xkʼot ta stojolal jun yajtunel Jeova li avi eke?

¹⁰ Avi eke, xuʼ me jech xkʼot ta stojolal junuk yajtunel Jeova. Xuʼ van spas tsatsal mulil xchiʼuk tsnop ti chʼayal taate. O xuʼ van xi chale: «Mu jnaʼ kʼuxi kʼot ta pasel». Pe mi la snopbe lek skʼoplale, ta van xakʼ venta ti oy kʼusitik la spas ti jaʼ tsʼuj-o ta mulile. Ti jech la spase xuʼ van jaʼ ta skoj ti la xchiʼin li buchʼutik muʼyuk lek stalelalike, ti muʼyuk lek li kʼusi la xchʼay-o yoʼontone, ti xuʼ van oy bu bat o ti och ta junuk pajina ta internet ti mu lekuke. Jech xtok, xuʼ van muʼyuk xa tspas orasion, muʼyuk xa la xchan Svivlia, muʼyuk xa xbat ta tsobajeletik o ta cholmantal. Jech kʼuchaʼal kʼot ta stojolal li kerem ta Proverbiose, chakʼ ta ilel ti mu jechuk noʼox ta anil li kʼusi la snuptane.

11. ¿Kʼusi skʼan jpastik mi mu jkʼan xijtsʼuj ta mulile?

¹¹ ¿Kʼusi chakʼ jchantik li loʼile? Mu baluk noʼox ti mu jpastik li mulile, skʼan mu jpastik li kʼusi xuʼ xijtsʼuj-o yuʼun ta mulile. Taje jaʼ li kʼusi laj yal Salomon kʼalal laj yalbe skʼoplal li kerem xchiʼuk li jmulavil antse. Li Salomone xi laj yalbe skʼoplal li jmulavil antse: «Mu me xakʼejpʼuj batel ti butik chanave» (Prov. 7:25). Laje, xi pʼijubtasvane: «Nom oyan ta stojolal li jtoyba antse, mu xanopaj batel li ta yochebal snae» (Prov. 5:​3, 8). Jaʼ yuʼun chaʼa, mi mu jkʼan xijtsʼuj ta mulile, skʼan mu jpastik li kʼusi xuʼ xijtsʼuj-o yuʼune.a Taje jaʼ skʼan xal ti muʼyuk ta jpastik li kʼusi jnaʼojtik ti xuʼ xijtsʼuj-o ta mulile akʼo mi muʼyuk chopol chil li ermanoetike (Mat. 5:​29, 30).

12. ¿Kʼusi kʼot ta nopel yuʼun li Jobe, xchiʼuk kʼuxi koltaat-o sventa jechuk-o vikʼil sate? (Job 31:1).

¹² Mi mu jkʼan xijtsʼuj ta mulile, jchanbetik stalelal li Jobe. Sventa mu kʼusi chopol x-ayan ta yoʼonton ta stojolal yan antsetik li Jobe, oy kʼusi kʼot ta nopel yuʼun. Xi laj yale: «Jpasoj jun trato xchiʼuk li jsate» (kʼelo Job 31:1). Ti jech kʼot ta nopel yuʼune jaʼ koltaat-o sventa mu stsʼuj ta mulil. Li voʼotik eke oy kʼusi skʼan xkʼot ta nopel kuʼuntik sventa mu xijtsʼuj ta mulil.

13. ¿Kʼu yuʼun skʼan xkichʼ jpʼijiltik ta sventa li kʼusi ta jnoptike? (Kʼelo xtok li lokʼoletike).

¹³ Skʼan xkichʼ jpʼijiltik ta sventa li kʼusi ta jnoptike (Eks. 20:17). Oy buchʼutik xi chalike: «Muʼyuk chopol mi naka noʼox ta jnopbetik skʼoplal li kʼusi chopole, jaʼ noʼox venta mi muʼyuk ta jpastike». Pe taje mu meleluk. Yuʼun kʼalal mas to ta jnopbetik skʼoplal li kʼusi chopole, mas to ch-ayan ta koʼontontik spasel. Mi jech la jpastike, yolbaj xa me chkakʼ jbatik ta preva. Melel onoʼox ti bakʼintike oy kʼusi chopol chtal ta anil ta jnopbentik. ¿Kʼusi skʼan jpastik mi jech chkʼot ta jtojolaltike? Jpʼajtik ta anil xchiʼuk jaʼuk jnopbetik skʼoplal li kʼusitik lekike. Mi jech la jpastike, muʼyuk chkakʼtik ayanuk ta koʼontontik li kʼusitik chopole, ti vokolik ta tsalel chkaʼitike xchiʼuk ti xuʼ xijtsʼuj-o yuʼun ta mulile (Filip. 4:8; Kol. 3:2; Sant. 1:​13-15).

14. ¿Kʼusi to yan xuʼ skoltautik sventa mu xijtsʼuj ta spasel li kʼusi chopole?

¹⁴ Sventa mu xijtsʼuj ta spasel li kʼusi chopole, skʼan jpʼeluk ta koʼontontik ti jaʼ sventa jlekilaltik mi la jchʼunbetik li smantaltak Jeovae. Bakʼintike, xuʼ van mu kʼunuk chkaʼitik ti jechuk jnoptik o ti jechuk oy ta koʼontontik li kʼusi tskʼan Jeovae. Pe mi chkakʼ kipaltik ta xchʼunbele, xijmuyubaj me ta melel.

15. ¿Kʼuxi tskoltautik mi jaʼ oy ta koʼontontik spasel li kʼusitik leke?

¹⁵ Skʼan jaʼuk xkakʼ ta koʼontontik li kʼusi leke. Mi la jchantik spʼajel li kʼusi chopole xchiʼuk mi jaʼ la jkʼantik li kʼusi leke, mas to me jpʼel ta koʼontontik spasel li kʼusi tukʼe xchiʼuk muʼyuk ta jpastik li kʼusi xuʼ xijtsʼuj-o ta mulile (Amos 5:15). Jech xtok, mas me chapalutik sventa jtsaltik li kʼusi xuʼ jnuptantik ta anile.

16. ¿Kʼusitik to mas xuʼ skoltautik sventa vikʼiluk-o jsatike? (Kʼelo xtok li lokʼoletike).

¹⁶ ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa oyuk ta koʼontontik li kʼusitik leke? Jaʼ ti oyuk ta koʼontontik spasel li kʼusi xuʼ skoltautik yoʼ masuk to jkʼantik li Jeovae. Kʼalal chijbat li ta tsobajeletik o ta jcholtik mantale, mas to me ch-ayan ta koʼontontik spasel li kʼusi lek chil Jeovae. Vaʼun, xuʼ me skoltautik sventa mu xijtsʼuj ta spasel li kʼusi chopole (Mat. 28:​19, 20; Ebr. 10:​24, 25). Mi ta jchantik xchiʼuk ta jnopbetik skʼoplal li Vivliae, mas me ta jkʼantik li kʼusi leke xchiʼuk ta jpʼajtik li kʼusi chopole (Jos. 1:8; Sal. 1:​2, 3; 119:​97, 101). Jvules ta joltik xtok ti xi tojobtasvan li Jesuse: «Pasilanik orasion sventa mu xayalik ta mulil» (Mat. 26:41). Kʼalal ta jchʼakbetik yorail ta skʼoponel li Jeovae, ta me skoltautik xchiʼuk mas me oy ta koʼontontik spasel li kʼusi xmuyubaj-oe (Sant. 4:8).

VIKʼILUK-O ME JSATIK

17. ¿Kʼusitik vokol laj yaʼi stsalel li jtakbol Pedroe?

¹⁷ Xuʼ van oy kʼusitik ti mu vokoluk chkaʼitik stsalele, pe oy van junantik ti vokol tajek chkaʼitike. Taje jaʼ li kʼusi kʼot ta stojolal li jtakbol Pedroe, yuʼun la xiʼta li krixchanoetike. Oxib to velta laj yal ti mu xojtikin li Jesuse (Mat. 26:​69-75). Pe ta tsʼakale, tsots yoʼonton la xchol mantal ta yeloval Sanedrin. Xavil yileluke, tsal xa yuʼun li xiʼele (Ech. 5:​27-29). Pe kʼalal echʼ jayibuk jabile, mu xa skʼan xchiʼin ta veʼel li jchʼunolajeletik ti maʼuk judaetike, yuʼun la xiʼta «li buchʼutik yichʼoj sirkunsisione» (Gal. 2:​11, 12). La xiʼta yan velta li krixchanoetike. Mu jnaʼtik mi tsal onoʼox yuʼun ta j-echʼel li xiʼele.

18. Mi tsalem xa ox kuʼuntik spasel li kʼusi chopol oy ta koʼontontike, ¿kʼusi xuʼ xkʼot ta jtojolaltik bakʼintik?

¹⁸ Li voʼotik eke, yikʼaluk van skʼan xkakʼ kipaltik sventa jtsaltik li kʼusi jtsalojtik xa ox kalojtike. Xi chal jun ermanoe: «Lajuneb xa ox jabil kiktaoj skʼelel pornografia. La jnop ti tsalem xa kuʼune, pe jech-o te oy ta koʼonton. Xkoʼolaj kʼuchaʼal jkot jtiʼvanej chonbolom ti yakal tsmala kʼusi ora chtiʼvane». ¡Bal to ti muʼyuk xchibaj-o li ermanoe! Yuʼun laj yakʼ venta ti skʼan xakʼ yipal sventa mu xpʼaj yan velta ta skʼelel pornografia ti kʼu sjalil kuxule. Li yajnil xchiʼuk li moletik ta tsobobbaile jech-o tskoltaik sventa mu skʼel yan velta li pornografiae.

19. ¿Kʼusi skʼan jpastik mi mu stsal kuʼun chkaʼitik li kʼusi chopol oy ta koʼontontike?

¹⁹ Mi oy kʼusi vokol chkaʼitik stsalele, ¿kʼusi xuʼ jpastik sventa mu stij koʼontontik ta spasel jtosuk mulile? Jaʼ ti jechuk-o jpastik li kʼusi laj yal Jesus, ti xi laj yale: «Vikʼiluk-o me asatik». Akʼo mi tsalem xa avuʼun chavaʼi, jechuk-o me xavichʼ apʼijil sventa mu xapas li kʼusi xuʼ xatsʼuj-o ta prevaetike (1 Kor. 10:12). Jech xtok, jechuk-o me xapas li kʼusitik skoltaojot talele. Li Proverbios 28:14 xi chale: «Xmuyubaj noʼox li vinik ti skotol ora xiʼtaoj Diose» (2 Ped. 3:14).

¿KʼUSI SBALIL TA JTABETIK MI VIKʼIL-O JSATIKE?

20, 21. 1) ¿Kʼusitik sbalil ta jtabetik mi vikʼil-o jsatike? 2) ¿Kʼuxi tskoltautik Jeova mi chkakʼ kipaltike? (2 Korintios 4:7).

²⁰ ¿Mi oy sbalil mi laj kakʼ kipaltik ti vikʼiluk-o jsatik sventa mu xijpʼaj ta spasel kʼusi chopole? ¡Oy sbalil! Yuʼun mi jaʼ la jpastik li mulile, jlikel noʼox ta jkʼupintik, pe mi jaʼ la jchʼunbetik smantaltak li Jeovae, muʼyuk spajeb ti kʼu yelan xijmuyubaje (Ebr. 11:25; Sal. 19:8). Yuʼun ti kʼu onoʼox yelan spasujutik li Jeovae jaʼ sventa xijtun ta stojolal (Jen. 1:27). Mi jech la jpastike, jun noʼox koʼontontik xchiʼuk xuʼ xijkuxi sbatel osil (1 Tim. 6:12; 2 Tim. 1:3; Jud. 20, 21).

²¹ Melel onoʼox ti kʼunutike, pe taje maʼuk skʼan xal ti mu xa kʼusi stakʼ pasele. Yuʼun li Jeovae ta onoʼox skoltautik (kʼelo 2 Korintios 4:7). Teuk me ta joltik ti chakʼbutik li juʼelal ti mu kʼusi xkoʼolaj-oe. Pe skʼan onoʼox xkakʼ kipaltik, jaʼ xkaltik, ti jchabi jbatik jujun kʼakʼal sventa mu xijtsʼuj ta spasel li kʼusi chopole. Mi jech ta jpastike, mas to me chakʼ kipaltik Jeova jech kʼuchaʼal ta jkʼanbetik ta orasione (1 Kor. 10:13). Jaʼ tskoltautik Jeova sventa vikʼiluk jsatik xchiʼuk ti mu xijpʼaj ta spasel li kʼusi chopole.